PZL M-4 Tarpan plane - defeated by technology or politics?

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 25 ม.ค. 2021
  • Patronite: patronite.pl/ZabytkiNieba
    Twitter: / zabytki_nieba
    History of Polish PZL M-4 Tarpan trainer aircraft.
    This episode was supported by Patronte Patrons: areksordyl@o2.pl, Marcin Tatar, Bartek Wręga, Krzysztof Tomaszewicz, Krzysztof Matysek, LESZEK ODZIENIEC, Michał Okulski, Dariusz Raćkowski, Piotr Zakrzewski, karkocha1, Paweł Gołąbek, Eryk Janicki, Maciej Nowak, Kuba Pawelec, Klaudiusz Gebauer, Tomasz Janusz, Bartosz Kijanski, Roman Maciończyk, Paweł Dondziłło, Marcin Honkisz, Patryk Włodarski, g w, Jacek Białecki, Witek Atlantyda, Tomasz Krakowczyk, Łukasz Dziurda, Lotniczówka Borsk, Damian Dynowski, Maciej Grzeszczak, Mariusz Szymański, Michał Łukasiewicz, Bronislaw Krzyzek, Piotr Majewski, Artur Woszczyk and 25 anonymous individuals. Thank you all!
    Music: www.bensound.com/royalty-free...
  • ยานยนต์และพาหนะ

ความคิดเห็น • 98

  • @Zabytki_Nieba
    @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +14

    An-2 SP-KSA potrzebuje przepłótnienia, a nie jest to tani interes. Z nowym płótnem będzie towarzyszyć pięknej Wildze, która gościła w moim filmie.
    zrzutka.pl/n4vfmg

    • @Tuszek90
      @Tuszek90 3 ปีที่แล้ว +5

      Wooo to jest samolot którym pierwszy raz w życiu leciałem! To było na pokazach w Łososinie ostatnio zdjęcie z dzieciństwa z nim moi rodzice znaleźli... od razu cegłę dorzucam :P

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +2

      Też nim kidyś leciałem w Łososinie. W szarym malowaniu.

  • @rafamarszaek5205
    @rafamarszaek5205 ปีที่แล้ว +2

    Kilka dni temu przypadkiem trafiłem na Twój kanał. Potrafisz wciągnąć w temat. Fajnie i rzetelnie opowiadasz. Bardzo podoba mi się jak opisujesz budowę samolotów, szybowców czy też śmigłowca i wiatrakowca. Trzymam kciuki żeby ten kanał się rozwijał. No i liczę że pojawi się jakaś seria z maszynami które są na codzień przez wszystkich obserwowane na niebie. A w zasadzie mało o nich wiemy.

  • @feraius
    @feraius 3 ปีที่แล้ว +26

    Najlepsze jest to, że można w ciemno dać kciuka w górę :)

    • @fidziek
      @fidziek 2 ปีที่แล้ว

      tak jak ja dałem, po pierwszym zdaniu... 5s

  • @Guillermo3346
    @Guillermo3346 3 ปีที่แล้ว +4

    Excelent report!! Thank you

  • @goosf5746
    @goosf5746 3 ปีที่แล้ว +2

    Fajny materiał, ciekawie spędzone 12 minut 👍

  • @piotrpietrzak2465
    @piotrpietrzak2465 2 ปีที่แล้ว

    Świetny kanał! Pozdrawiam i czekam na kolejne odcinki.

  • @kamilsp7fll
    @kamilsp7fll ปีที่แล้ว

    Kurnia, ma Pan niezłą kolekcję bardzo ciekawych dokumentów. Fajnie było by je zdygitalizowac i udostępnić pasjonatom.
    Jakby powstała taka wirtualna biblioteka to myślę że sporo osób by coś dorzuciła.

  • @Helix_Mode
    @Helix_Mode 3 ปีที่แล้ว +1

    Wreszcie jest mój ulubiony Tarpan :) wielkie dzięki!

  • @TheApokalipsa88
    @TheApokalipsa88 3 ปีที่แล้ว +1

    Świetna robota. Pozdrawiam serdecznie

    • @marcinjedlinski4243
      @marcinjedlinski4243 3 ปีที่แล้ว

      inny smiiwnuucbbubnnwxxxuwwxrnfyshsuudjuwwnsiaaeisumkwwiid

  • @jacekorkan8801
    @jacekorkan8801 3 ปีที่แล้ว +10

    Każdy, dostawczak i ciężarówka miała trzymanie wału. I to nie tylko w PL. Zachodnie też miały.

    • @szalinsky93
      @szalinsky93 3 ปีที่แล้ว +2

      Ale w przypadku pęknięcia wału, a nie jak w Tarpanie jego wyskoczeniu z wieloklina, co było nagminne xD

    • @jacekorkan8801
      @jacekorkan8801 3 ปีที่แล้ว +5

      @@szalinsky93
      Nigdy tego nie widziałem. W żadnym aucie. A zaczołem pracę w latach 70 na warsztacie. Więc trochę socjalizmu, a potem zachodu. Przewinęło mi się.

  • @motoawiacjad.drobik1474
    @motoawiacjad.drobik1474 3 ปีที่แล้ว +3

    Świetne Marku robisz te filmy ;) merytoryczne, ciekawe... Gratuluję i pozdrawiam - Dawid Drobik

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +1

      Bardzo mi miło, również pozdrawiam.

  • @marekspisak3647
    @marekspisak3647 3 ปีที่แล้ว

    Super robota!

  • @PlebanMuzeum
    @PlebanMuzeum 3 ปีที่แล้ว +2

    Z przyjemnością dałem pięćset dziewięćdziesiątego dziewiątego kciuka ;))

  • @mariuszmakowski7528
    @mariuszmakowski7528 3 ปีที่แล้ว +1

    napinam się
    uwielbiam te filmiki

  • @patrykwisniewski6359
    @patrykwisniewski6359 3 ปีที่แล้ว +4

    Już wiem że odcinek będzie dobry ;)

  • @lostinspace013
    @lostinspace013 3 ปีที่แล้ว +12

    Ten "Tarpan" miał mniej więcej tyle gracji co ten tragiczny samochód ...

    • @Kubalessini
      @Kubalessini 3 ปีที่แล้ว +1

      Mi się tarpan podoba, nawet :)

    • @lostinspace013
      @lostinspace013 3 ปีที่แล้ว

      @@Kubalessini No dobra, ale ty nie jesteś normalny ;P

    • @szalinsky93
      @szalinsky93 2 ปีที่แล้ว

      W sumie tarpan był ładnie zaprojektowany. A sprawa przedwojennej techniki i pasowania blach stopami to inna kwestia ;)

  • @grzegorzjermoaj3829
    @grzegorzjermoaj3829 3 ปีที่แล้ว +2

    Czekałem na ten odcinek. Mimo jego wad, bardzo mi się podoba Tarpan, tak bardzo, że zbudowałem już jeden model RC, a drugi jest w trakcie budowy.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +1

      Chętnie bym zobaczył taki model. Jaka skala wielkości i dokładności?

    • @grzegorzjermoaj3829
      @grzegorzjermoaj3829 3 ปีที่แล้ว +1

      @@Zabytki_Nieba pierwszy był to prosty depronowy model, z grubsza przypominjący Tarpana, o rozpiętości 1 m, gdzieś mam zdjęcia z budowy modelu. Drugi to już pełna balsa, 1.2 m rozpiętości. Tu już kształt jest zachowany dokładnie, ale jakaś super redukcja to nie będzie. Chwilowo wisi na ścianie i czeka na swoją kolej ;)

  • @TheBarth79
    @TheBarth79 3 ปีที่แล้ว +2

    Przepraszam ,ale jest jedna nieścisłośc dotycząca samochodu "Tarpan".Kierownica była jedna, wspólna z Polonezem.Wymienny był tylko plastikowy prostokątny napis FSR lub FSO na brzegu jednego z ramion kierownicy.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +3

      To miałem na myśli. Ale nawet zrobienie samego paska dla Tarpana, to i tak spory nakład.

  • @swistakdanecki6930
    @swistakdanecki6930 2 ปีที่แล้ว

    We wstępnych założeniach projektowych tego samolotu było wiele elementów, które mogły zdecydować o potencjalnym fiasku koncepcji. I one się zsumowały. Niedostateczna moc i problemy z chłodzeniem (de facto porażka konstruktorów) silnika. Duża masa własna wynikająca m.in. z dokładania przez zamawiającego nowych funkcjonalności. Mgliste zapewnienia APRL o zakupie samolotu. Przekroczona tak masa własna jak i cena wynikajaca ze złożoności konstrukcji. Jako samolot szkolny był zbyt drogi dla APRL. Gwoździem do trumny w programie Tarpana było sukcesywne przekazywanie sprawdzonych i świetnych Biesów z wojska. Skoro były za darmo- to po co kupować coś, co niedopracowania jakieś ma? Poza tym APRL na Biesach robił wstępne szkolenie silnikowe dla kandydatów do Szkoły Orląt w Dęblinie, pieniądze z wojska na to szły, a czechosłowackie Zliny były i ekonomiczniejsze i wygodniejsze do szkolenia pilotów-amatorów. Nie było obszaru, gdzie Tarpan mógłby być z powodzeniem zastosowany. Trochę w tym przypomina późniejszą M26 Iskierkę. Nie znalazł się klient, który chciałby zapłacić wymaganą cenę- za droga dla Aeroklubu, niepotrzebna dla wojska, które miało dobrego w osiągach Orlika.

  • @The_Modeling_Underdog
    @The_Modeling_Underdog 3 ปีที่แล้ว +2

    So they tried to improve an earlier design and actually got it worst. Terrible characteristics. Luckily there was the immortal Iskra to save the day. Excellent video, as usual, thanks!

  • @bartsimpson2665
    @bartsimpson2665 3 ปีที่แล้ว +1

    Nie da się wcześniej ??? Serdecznie pozdrawiam 😀

  • @sonne30poland30
    @sonne30poland30 3 ปีที่แล้ว +2

    Czy mógłby Pan nakręcić odcinek na temat figur akrobatycznych w lotnictwie sportowym ?

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +2

      Super pomysł, tylko właśnie myślę czym to zilustrować.

    • @sonne30poland30
      @sonne30poland30 3 ปีที่แล้ว

      @@Zabytki_Nieba a może by uzyć nawet zwykłego modelu i pokazać przed kamerą choćby na modelu ponieważ nie ma filmów z tej tematyki na YT .... pozdrawiam

  • @aleksanderfiold7554
    @aleksanderfiold7554 3 ปีที่แล้ว +2

    Z tego, co w filmie się dowiedziałem, to samolot miał wady absolutnie oczywiste. Nikt mi nie wmówi, że konstruktorzy nie zauważyli, że pedały się ocierają, albo że busola jest z szybowca i niewiele na niej widać, czy że ściana ogniowa jest nieszczelna. Jaki więc był cel wysyłania tak niedopracowanej konstrukcji do testów?

    • @andrzejmatuszczyk9664
      @andrzejmatuszczyk9664 13 วันที่ผ่านมา

      Tamte czzsy to nie dziśiaj. Nie było takiej konstrukcji kturej partyjny PZPRowski beton nie byłby w stanie uwalić a pseudo racjonalizatorzy zdegenerować. To dotyczyło wszystkich dziedzin przemysłu. Święte i nietykalne były konstrukcje kacapów i niektóre czeskie bo pochodziły z "jedynie słusznej" linji rozwoju. Poolscy ambitni konstruktorzy musieli stosować we własnych konstrukcjach narzucone konstrukccje iosprzęt lub klepali metodą chałupniczą prototypy jak Tarpany, samolot czy samochód.

  • @sacro001
    @sacro001 3 ปีที่แล้ว +2

    Prawda jest taka, że była bylejakość i niedopracowania, ale 15 lat po wojnie zrobiliśmy latającą maszynę i to nie jedną, natomiast teraz 30 lat po komunie nie jesteśmy w stanie wyprodukować żadnego Polskiego samolotu i to jest najbardziej smutne.

    • @marcincbr9004
      @marcincbr9004 3 ปีที่แล้ว +2

      Mowisz o samolocie...nie mamy nawet Polskiego samochodu...nawet żadnego motocykla czy nawet motoroweru..od 89 roku jesteśmy okradani i blokowani przez zachodni kapitał...Polska ma być tanią montownią dla zachodnich koncernów.

    • @peceed
      @peceed 3 ปีที่แล้ว +1

      Jesteśmy w stanie (i nawet zrobiono Flarisa), ale nie ma to sensu ekonomicznego. Lotnictwo na świecie raczej się zwija jako branża, tylko samoloty pasażerskie się rozwijają. Tam gdzie jest potencjał (drony, bezzałogowce) działa sporo polskich firm.

  • @mariuszborowski2646
    @mariuszborowski2646 3 ปีที่แล้ว +4

    Jak zawsze ciekawy program. Łapka w górę za samą poprawną polszczyznę.

  • @kamillkowalski619
    @kamillkowalski619 3 ปีที่แล้ว

    Kanał zajefajny.....

  • @patriks.7679
    @patriks.7679 3 ปีที่แล้ว +1

    Bo w FSR tolerancja części wynosiła do 4 cm. Nie ma to jak dobra jakość wykonania.

  • @eugeniuszbobruk2833
    @eugeniuszbobruk2833 2 ปีที่แล้ว

    Poziom techniczny i technologia lotnicza była i jest w Polsce na niskim poziomie, że wspomnę kompromitację z Irydą, Orlik trochę ratuje sytuację ale ogólnie nie jest dobrze.

  • @jerzyrybak5855
    @jerzyrybak5855 2 ปีที่แล้ว

    👍👌😊

  • @egon_emeryt
    @egon_emeryt 3 ปีที่แล้ว +2

    To znaczy samolot Tarpan odpowiadał samochodowi Tarpan . Kto miał samochód Tarpan to wie o co chodzi !!!

  • @pajakzly7190
    @pajakzly7190 2 ปีที่แล้ว

    no i był NAJLEPSZY TARPAN - TARPAN CHONKER HIHI Pozdrowiena z Gotar

  • @opridilol
    @opridilol 3 ปีที่แล้ว

    I dalej nie wiem, czy to problem z techniką PZL czy polityką PRL ;)
    A tak poważniej: trudno mi sobie wyobrazić, żeby wymienione wady były jakoś spowodowane politycznymi decyzjami, albo niedostatkiem części/materiałów.

  • @lotniskorakowice-czyzynywk5774
    @lotniskorakowice-czyzynywk5774 3 ปีที่แล้ว +1

    08:43 - na którym lotnisku jest zrobione to zdjęcie ? Czy przypadkiem nie jest to MLP w Czyżynach ?

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +3

      Hangary podobne, ale raczej IL w Krakowie tego nie testował. Wszystkie czarno-białe zdjęcia z tego filmu były zrobione za jednym razem.

    • @lotniskorakowice-czyzynywk5774
      @lotniskorakowice-czyzynywk5774 3 ปีที่แล้ว +1

      @@Zabytki_Nieba ok dzięki. To zostaje Okęcie.

  • @ghoier______830
    @ghoier______830 3 ปีที่แล้ว

    Czekam na mrówke

  • @alojzyspopielar5057
    @alojzyspopielar5057 3 ปีที่แล้ว

    Drążek miłośći w dłoń i ogladamy

  • @johnsmith-vz3vr
    @johnsmith-vz3vr 3 ปีที่แล้ว

    Tarpan to Tarpan czy na lądzie czy w powietrzu. Podobno prom Heweliusz jako prototyp nazywał się Tarpan i chyba Kursk też.

    • @haimcukerman1012
      @haimcukerman1012 3 ปีที่แล้ว

      No, jeśli chodzi o Kursk to chyba cie polaczek pogie

    • @johnsmith-vz3vr
      @johnsmith-vz3vr 3 ปีที่แล้ว

      @@haimcukerman1012 Da, Da

  • @panzershepsspehsreznap4448
    @panzershepsspehsreznap4448 3 ปีที่แล้ว

    Przypomina trochę Mustanga

  • @dja1353
    @dja1353 2 ปีที่แล้ว

    I remember having conversations starting with the perception that the good airplanes always look good….. I’m sorry, I think this airplane looks good. I wish they had fixed it.

  • @kwestionariusz1
    @kwestionariusz1 3 ปีที่แล้ว

    Powietrzny TARPAN na 200%

  • @jacekstrong4687
    @jacekstrong4687 2 ปีที่แล้ว

    Czyli bubel ? A nazwisko Koństruktora ?

  • @zgryzorn2159
    @zgryzorn2159 3 ปีที่แล้ว

    Czyli nazwa zobowiązuje.

  • @ksiestwoslaskie
    @ksiestwoslaskie 3 ปีที่แล้ว

    ;)

  • @McArti0
    @McArti0 ปีที่แล้ว

    Orlik od LEGO....😆

  • @antonikalinowski7725
    @antonikalinowski7725 3 ปีที่แล้ว

    obejmy pod wałem to każdy samochód ciężarowy miał no prawie każdy z lat 60 80

  • @jansaddam3829
    @jansaddam3829 3 ปีที่แล้ว +4

    Tarpan mógł być dobrym samochodem -tylko trzeba by go było zabrać "państwowcom" i dać ludziom ,którym się CHCE MYŚLEĆ ! :D
    Nawet teraz coś takiego by znalazło swoją niszę w motoryzacji -napęd 4x4 z blokadą ,ładowność ok. 1T ,wersja 3 i 6-scio osobowa,prosta klimatyzacja,no i niestety-OCYNK ...:D

  • @robertromanski7603
    @robertromanski7603 3 ปีที่แล้ว

    Polityka PRL, założenia i pomysły były super tylko wykonani jak zwykle siermięga.

    • @robertromanski7603
      @robertromanski7603 3 ปีที่แล้ว

      @Kondier co niby tak niezwykle trwałego i zostało "wykonane" w PRLu?

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +3

      @@robertromanski7603 Jakieś rzeczy typu odkurzacze, lodówki, elektronarzędzia jeszcze w wielu domach działają. Sprzęty grające Unitry dobrze przetrwały próbę czasu. Trwałe były też motorowery. No i oczywiście szybowce.

    • @robertromanski7603
      @robertromanski7603 3 ปีที่แล้ว

      @@Zabytki_Nieba Nie no proszę Cię jestem po pięćdziesiątce i wiem co mówię. Taki Tarpan nowatorskie pomysły (jak na owe czasy) a jechałeś tym kiedyś? No właśnie,(tak jak Żukiem tylko straszniej.)Motobieda albo Złomnik zrobił o tym film.Trwałe motorowery?jeśli się zachował choć 1% całej produkcji to przyznam rację. Oczywiście czekam na film.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +2

      @@robertromanski7603 Akurat że żukiem i tarpanem się nie trzeba chwalić to wiem (jeździłem lub miałem okazję przejechać się z tych polskich aut żukiem, nysą, maluchem i polonezem, a także rometem pony). Motorowery moim zdaniem były trwałe - dzisiaj może został 1%, ale porównując to z chińskimi było super - one po dwóch sezonach wożenia pizzy idą na złom, a motorynki i komary może już wyginęły, ale to i tak było długie lata po zakończeniu produkcji.

    • @robertromanski7603
      @robertromanski7603 3 ปีที่แล้ว

      @@Zabytki_Nieba poniekąd się zgadzam. Odcinek fajny. pozdrawiam

  • @beholder2012
    @beholder2012 ปีที่แล้ว

    Przypominam, że w lotniczej nomenklaturze używa się liczebników PORZĄDKOWYCH - na co już kiedyś zwracałem uwagę - bo głównych może używać jedynie dyletant.

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  ปีที่แล้ว

      Z czego to wynika?

    • @beholder2012
      @beholder2012 ปีที่แล้ว

      @@Zabytki_Nieba z tradycji w lotnictwie. Po prostu „kiedyś się tak przyjęło” i już tak zostało.
      A tradycję wypada szanować.

  • @henrykkasprzyk5108
    @henrykkasprzyk5108 3 ปีที่แล้ว

    Dziwne . Wystarczy przeczytać książkę Henryka Bronowickiego
    Dla mnie film na ocenę trzy na szynach według skali ocen z lat , kiedy powstał Tarpan .

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +1

      Czytałem, i zgadzam się że dziwne.

    • @henrykkasprzyk5108
      @henrykkasprzyk5108 3 ปีที่แล้ว +1

      @@Zabytki_Nieba Tym bardziej dziwne , że nie było słowa o opinii jakby nie patrzeć autorytetu jakim niewątpliwie Bronowicki . Zresztą pozytywne opinie słyszałem od ludzi , którzy latali na Tarpanie .

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว

      Sratałem się podkreślić że opinie pochodzą ze źródła, które pokazałem.

    • @henrykkasprzyk5108
      @henrykkasprzyk5108 3 ปีที่แล้ว

      @@Zabytki_Nieba Czyli jednostronnie . Szkoda .

    • @Zabytki_Nieba
      @Zabytki_Nieba  3 ปีที่แล้ว +1

      @@henrykkasprzyk5108 Pytanie: czy Instytut Lotnictwa był tu stroną? Zawsze ktoś powie że było dobrze, a ktoś że źle, ale zapisy stateczności, dane ważenia, wykresy itp. wychodzą z obliczeń i rejestratorów. Jest też możliwe że dwa prototypy były wykonane z różnicami, i IL dostał ten gorszy. Z jednej strony samolot miał mieć 2x większe obciążenie powierzchni nośnej niż Zlin, i do pętli potrzebował 300km/h, a z drugiej miał niby zrobić trzy beczki w pionie i zakończyć z zapasem prędkości. Podobne różnice zdania są np. na temat Irydy i Belfegora (oczywiście nie w kwestii akrobacji).

  • @nanab256
    @nanab256 ปีที่แล้ว

    tak jak z każdym polskim projektem który "zablokowała zsrr bo był za dobry" albo "zachód wykupił, zamknął i schował na dnie szuflady" xd

  • @romekr882
    @romekr882 3 ปีที่แล้ว +1

    1

  • @bartekkowalski6408
    @bartekkowalski6408 3 ปีที่แล้ว

    Szok!

  • @mariolondyn50
    @mariolondyn50 2 ปีที่แล้ว

    Ale fuszera - plama na dorobku polskich konstruktorów . Żadne czasy nie mogą tłumaczyć takich niedoróbek , a miejscami nawet sporych błędów .

  • @zopiekielnezniemiec8544
    @zopiekielnezniemiec8544 3 ปีที่แล้ว +2

    Kolejny przykład niskiej kultury technicznej w Polsce, gimela i tyle.

  • @sangdopalri349
    @sangdopalri349 2 ปีที่แล้ว +1

    Znowu czepianie sie wszystkiego, samolot przecież wystarczy, że jest POLSKI. to nie musi od razu być dobry

  • @seboho6938
    @seboho6938 9 หลายเดือนก่อน

    Kozacy gówno się znali na koniach 🤣Poza tym - jak zawsze doskonały materiał 👍