Sayılır mı bilmem ama benimki Ebu Bekir er-Razi, bugünkü klişe ateist-teist tartışmalarının ilk örneğini vermiş. Ebu Halim er-Razi ile yaptığı tartışmaları okumak çok komik. Bu arada kendisi aslında deist.
Hocam yine güzel bir konuyla gelmişsiniz, teşekkürler. Sizin tekrar Flu TV'ye İlker Canikligil'in de sizin kanalınıza konuk olduğu bir video görsek çok güzel olur gibi duruyor. Üstüme düşen zındıklığı yaparak kenara çekiliyorum :D
Çok keyifli bir konu seçmiş Esg. Format ve zaman darlığı sebebiyle değindiği konuları kısa kısa, özet bilgiler şeklinde geçmek zorunda kalmış. Benim de ilgilendiğim bir konu başlığı olduğundan bir de işsiz zamanıma denk geldiğinden videoda bahsi geçen konular hakkında art arda yorumları parselleyip bir iki kelam edeceğim. Zındık sözcüğünün kökeni Maniheizm ile bağlantılıdır. Mani'nin kurduğu din Çin sınırından Fransa içlerine kadar yayıldı. İran'da Zerdüştlüğün bir reformu olarak mümin buldu. Avrupa'da bir Hristiyanlık mezhebine dönüştü. Orta Asya'da Uygur Türkleri resmi din olarak benimsediler. Sonra her yerde kovuşturmaya uğradı. Taraftarları zindana atıldı, işkence gördü, yakıldı, derileri yüzüldü, sürüldü, dışlandı, aşağılandı. Mani'nin taraftarlarına "maniac" denildi. Yani Mani'nin ardılı. Kilise ve gelenekçi kurumların kara propaganda makinesi çalışmaya başladı. Maniaklar sapkın olarak yaftalandı. Bugün batı dillerindeki manyak sözcüğü buradan türemiştir. Mani, Zerdüştlüğün kutsal kitabını yeniden yorumlamış, Avesta'nın yorumu anlamına gelen Zend Avesta kitabını yazmıştı. Zerdüştler "zend"i yani yorumu sapkınlık olarak nitelediler. Yoruma bağlı olanları kâfir anlamında Farsça zendik olarak aşağıladılar. İran ve Orta Doğuda İslam yayılınca zendik sözcüğü Arapçaya da geçti, anlamı aynı kaldı. Zındık sözcüğü buradan türemiştir. Manyak sözcüğünün etimolojisi için Amin Maaoluf’un Işık Bahçeleri, Zındık sözcüğünün kökeni için Ahmet Yaşar Ocak’ın Zındıklar ve Mülhitler kitabına bakılabilir
Hristiyan mezhepleri hakkında : Hristiyan mezhepleri yüzyıllarca bir iki konuda tartışıp durmuştur. İslam'da mezhepler ağırlıklı olarak siyasi sebeple bölünürken Hristiyanlik'ta teolojik sebepler etkili olmuştur. Bu tartışmalardan en başta geleni, İsa (logos/kelam) mahluk mudur (yaratılmış mı/peygamber mi) yoksa ezeli midir (tanrı mı) tartışmasıdır. Hristiyanlık teolojisi ile anlamamız gereken en temel şey şudur: İsa, ana akım Hristolojik itikada göre sadece tanrının oğlu değildir aynı zamanda oğul tanrıdır. Yani insan bedeninde cisimleşen ama baba tanrıyla aynı özden aynı cevherden bir varlıktır. Nasıl ki okyanustan bir bardak su alırsak ölçeği dışında aynı maddedir. Bir görüş İsa'nın insanda bedenlenen yaşayan tanrı olduğunu, baba ile aynı doğadan geldiğini yani İsa'nın ölümlü bedeninin mesajın zarfı olduğunu, mesajın kendisinin (kelamın) Tanrıyla birlikte ezelden vaki olduğunu iddia eder. Ortodoks Hristiyanlık tarafından heretik (sapkın) sayılan diğer görüş ise İsa'nın bedeninin her beşer gibi ölümlü olduğunu ilahi yanının yani kelamın her şeyden önce ama yine de zaman içinde baba tanrı tarafından yaratıldığını yani İsa'nın ilahiliğinin ezeli olmadığını savunur. Bu arada heterodoks ile heretik aynı şey değildir. Tarih boyunca ortodoks akımlar tarafından heterodoks mezhepler, seksiyonlar ekseriyetle heretik ilan edildiği için birbiri yerine kullanılagelmiştir. Ama ortodoks (kanonlaştırılmış / mainstream) akımın dışında kalan (heterodoks) ile ortodoks akım tarafından sapkın (heretik) ilan edilen her zaman birebir örtüşmek zorunda değildir.
Benzer şekilde kelam tartışması İslam tarihinde Mutezile ile Eşariyeciler arasında belki elli yıl kadar sürmüştür. İsa yerine Kuran-ı Kerim’i koyarak kelam ezeli midir yaratılmış mıdır sorusunu sormuşlardır. Bu tartışmalara İslam tarihinde Halkul Kuran denir. İsa peygamberin Kuran'da Kelimetullah olarak bahsi geçtiğini akılda tutalım. Eşariyeciler ile Mutezile arasındaki kelam (Kuran) ezeli midir tartışmasının aslında ilk sinodlardan, konsillerden beri tartışılan, kelam (İsa) ezeli midir tartışmasının form değiştirmesinden ibaret olduğu düşünülebilir. 325 İznik Konsili’nde aforoz edilen ilk “mezhep” olan Aryusçulara göre oğul İsa yaratılmıştır. Yani ezeli ve ebedi baba tanrı gibi değildir. Allah zamanı yaratmadan önce onu bir şekilde tasarlamış ve onu kainatı yaratmak için bir araç olarak kullanmış. Bunu başka nerede görürüz. "Levlake levlak lema halaktül eflak” diye bir kutsi hadis var. Sen olmasaydın alemleri yaratmazdım diyor Allah, Muhammed’e. Aynı Aryusçuların İsa için iman ettikleri gibi bir kısım İslam düşünürleri Muhammed'in özünün Allah'ın ilk yarattığı şey olduğunu diğer her şeyin onun yüzü suyu hürmetine yaratıldığını iddia ederler. Bu konuda en aşırıya kaçanlardan biri 9. Yüzyılda yaşamış Şeyh Tusteri'dir. Muhammed için "ezeli nur" terimini ortaya atmıştır. Nuru Muhammed'in (peygamberin cevherinin) ezeli mi yoksa yaratılan mı olduğu, yaratılansa sırasını ve ehemmiyeti konusundaki tartışmalara İslam tarihinde hakikati Muhammediye denir. Şeyh Tusteri ve öğrencisi Hallac-ı Mansur’un öğretisi İslam inancı içindeki heretik akımlardan sayılabilir.
Nesturiliğin Ortodoksiden ayrılması ise Arius ihtilafından sonradır. Ne var ki hem Ariusçular hem de Nesturilerin İsa’nın tanrılığı konusunda itirazları yoktur. Sadece formasyonu konusunda anlaşamamışlardır. İsa’yı salt bir beşer ve peygamber olarak kabul eden inanç sahipleri ilk Hristiyanlar da denilen Yahudi-Hristiyanlardır (Judeo-Christianism) Hıristiyanlığın en başından beri olan bu mezhepler Ebioniteler, Elkesaitler ve Nasranilerdir. Havariler Meclisine kadar Hristiyanlık ayrı bir din değil Yahudilik içinde reformist bir koldur. Ebionitlerin Yahudi mezhebi mi Hristiyanlık mezhebi mi bir şey söylemek zordur. Nesturilere gelirsek 431 Efes Konsili ile Ortodoks amentüye iman etmedikleri için aforoz edilen Piskopos Nestorius taraftarları. İsa'nın beşer ve ilah iki doğası olduğunu Meryem ananın sadece insan İsa'yı doğurduğunu tanrı anası (theotokos) olamayacağını savunmuşlardır. 325 İznik Konsilinde Arius'un başına geldiği gibi Nestorius da geleneğin dışına atılmıştır. Ebioniteler İsa'yı sadece insan ve peygamber olarak görürken Nesturiler İsa'nın tanrı oğlu ve mesih olduğunu kabul ederler. İslam’ın, İsa'ya ve Meryem anaya bakışı çeşitli doğu itikatlarının sentezi gibidir. İslami yorum İsa'nın özü, doğası ile ilgili konularda Ebioniteler ve Samasotalı Pavlus'la çakışır. İsa'nın çarmıha gerilmesi ve göğe yükselmesi konusunda Doketizm ile uyuşur. Meryem'den doğumu konusunda Adoptiyonist Monarşiyanistlerin görüşüne benzer. Yer yer Ariusçular ve Nesturilerle de ortak yaklaşım görülür.
Senkretizm ve dinlerin evrimi üzerine: Güzel bir örnek silsilesi için Hindistan'a ve Ortadoğu'ya göz atalım. Vedizm, İndus vadisinin en eski dini, Vedacılık zaman içinde evrimleşmiş Brahmanizm olmuş, Brahmanizm'den Hinduizm ve Caynacılık çıkmış. Hinduzimin bir reformu Budizm olarak ayrılmış. Budizm Japonya'da Şintoizm ile karışmış Zen Budizm ortaya çıkmış, Tibet'te ise Lamaizm'e dönüşmüş. Hinduizm İslam'la harmanlanmış Sihizm dini meydana gelmiş. Asya dinlerinin bir çoğu bu şekilde birbirinden türemiş, biri diğerinin içinden ayrılmış, birbiriyle sentezlenmiş, biri diğerine dönüşmüş. Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam'ın birbirinin içinden çıkması zaten malum. Maniheizm kurucusu Mani ise Budizmin, Hristiyanlığın ve Zerdüştlüğün iyi yanlarını almış yeni bir din doğmuş. Manicilik batıda Hristiyan mezheplerinden sayılmış, doğuda Zerdüştlüğün devamı algılanmış. Zerdüştlük de aslında Mazdacılığın bir reformuymuş. Zerdüştlüğün içinden Manicilikten sonra Mazdekçilik doğmuş. Vaftizci Yahya Hristiyanlığı da denilen Mandeizm(Sabiilik) Hristiyanlığın Gnostik bir kolu sayılırken, Ezidilik ise Zerdüştlüğün bir kolundan türeyip İslam'ın sapkın bir koluna evrilmiştir.
Osmanlı - İran çatışması konusunda: Ortadoğu’da Fırat nehrinin sınır olduğu iki önemli mukim bölge vardır. Batıda Suriye, doğuda Irak. Bugünkü sınırlarından farklı olarak batıdaki bölge yani tarihi Suriye, Lübnan, Ürdün, İsrail, Filistin ülkelerini ve Türkiye'deki Hatay şehrini, hatta Mısır'ın Sina yarımadasını da içine alır. Bu bölgenin tarih boyunca Biladüş Şam, Levant, Kenan ülkesi gibi isimleri olmuştur. Doğudaki bölge Irak, güneybatı İran ve güneydoğu Türkiye topraklarını içine alan Mezopotamya’dır. Bu iki bölge arasında tarım devriminin başından bu yana tam bir siyasal ve ekonomik bütünlük sağlanamamıştır. Abbasi, Emevi, Osmanlı gibi aynı imparatorluğun çatısı altında yer aldıkları dönemlerde bile iki rakip coğrafi bölge olma özelliklerini korumuşlardır. Bu bölge tüm antik çağ boyunca doğu ve batıdaki iki kudretli devin, iki ezeli rakibin çekişme sahasıdır. İskender İmparatorluğu döneminde doğuda Ahameniş İmparatorluğu vardır. Ahameniş İmparatorluğu yerine geçen Partların çağdaşı Roma İmparatorluğudur. Bizans Döneminde doğudaki gücün adı Sasanilerdir. Levant (Suriye), Fenike hükümranlığı, Roma eyaleti ya da Bizans vassalı olarak geçirdiği bin yıllar boyunca kısa dönemli geçici fetihler hariç her zaman Akdeniz uygarlığının bir parçası olmuştur. Mezopotamya ise her zaman Pers medeniyet kubbesinin etki alanında kalmıştır. Irak-ı Arab ve Irak-ı Acem diye isimlendirilmesinden anlaşılacağı üzere İran ve Irak bütünlük içinde bir tarihsel konum arz eder. Geç antik çağ iki süper gücün de tüm enerjisini tüketen sonu gelmez savaşlara sahne olmuştur. Öyle ki rekabet sadece siyasi ve askeri alanda değildir. Roma pagan iken İran Zerdüşttür, Suriye'de lingua franca Yunanca iken, Irak'ta cari dil Pehlevicedir. Bizans Hristiyanları teslisci iken İran Hristiyanları tevhidcidir. Sosyal, dini ve kültürel konularda da birinin ak bellediğine diğerinin kara dediği iki denk güç. Sasanilerden kaçan Bizans'a sığınacak, basileusların sürgün ettiğine şehinşahlar sahip çıkacak. Yunan kökenli Bizans geçmişine savaş açıp Hellenizmi siyasal ve ideolojik perspektifinden silerken paradoksal olarak Antik Yunan Hellenizmi rakibi Sasanilerin entelektüel korumasında güvenle yaşayacak. İslam bu bölgelerde yayıldıktan sonra bile Suriye Muaviye'nin Irak Ali'nindir. Bu iki ülke İslam içi ilk iç savaşların tarafı olmuştur. Abbasiler devrim ile iktidarı ele geçirir geçirmez ilk iş başkenti Suriye'den (Şam) Irak'a (Bağdat) taşımışlardır. Roma İmparatorluğu ve Persler'den beridir devam eden bu çekişme yeni çağlarda Osmanlı - Safevi rekabetiyle de şekil değiştirip devam edecektir. İşte bu kadim ideolojik ve teolojik bilek güreşi Sünni Osmanlı ile Şii Safevi arasında aynı zamanda mezhep çatışması şeklinde de devam etmiştir. Osmanlı ve İran’ın neyi paylaşamadığını merak edenler için bu noktaları da söylemiş olalım
Hocam dinin merkezi otoriteden uzak uç bölgelerinde ortak adak ve ortak kültürün çıkmasına dair çok güzel bir tahlil yapmışsın. Buna bir örnek eklemek isterim. Pakistan Hint kültürünün göbeğinde olmasından dolayı çok ilginçtir. İslam'ın en büyük gruplarından Çiştiyye'nin kurucusu Ganje Şakar Müslümanlar, Sihler ve Hindular için saygıdeğer bir evliya. Lal Şahbaz Kalender de aynı şekilde o bölgeden bir dini figürdür. Bu tür yerleşimler farklı temasları sağlayan ve kültürel anlamda orijinal eserler veren hub'lar oluyorlar.
Hocam youtube da tüm videoları 2x de izlerim sizi 2x de dinleyince anlamıyorum hatta normal hızla da anlamıyorum. :))) ama sizi seviyorum .Bilgilendirdiğiniz için sonsuz teşekkür ederim.
Hocam papyon yakıyor çok iyiymiş. Nereden aldınızı öğrenebilir miyiz? :) Bir de baş aşağı duruyor papyon ters gibi söylentiler var. Bilginize, saygılar.
Hocam, emeğinize sağlık ancak eski kanalınızdan beridir süre gelen bu tarih programlarında sizin konseptinizi oluşturan şeyin hızlı ve kesintisiz konuşmanız olduğu kanaatindeyim. Bu sebeple programın kurgusunda hazırlanan soruların belli bir bilgi ihtiyacı gerektirmesi ve sizin kelime sonlarınızın ya da cümle sonlarınızın ardından uzun bir sessizlik oluşuyor. Bunları azaltırsanız ve soruları da daha yüzeysel ve hatta mizahi hale getirip o eski kanaldaki programlardan aldığımız zevki tekrar yaşatabilirsiniz. Netice de "Tarih TH-cam'dan öğrenilmez, biz size sadece konu hakkında bir fikir veririz" demiştiniz. Şu anda bayağı şekilde ders verdiğinizi görüyor, üzülüyor, kahroluyorum... Saygılar. :)
Videolar 1 saat olsun youtube de video kalmadi emrah hocanin
2 ปีที่แล้ว +8
insanların toplu halde acımasız kararı konusu geçti de (ne yazık ki saniyesini unuttum), bu konuyla ilintili, common law vs civil law konusu benim çok ilgimi çekiyor. ABD'deki yargı sistemi ile ilgili çekilmiş yeni ve eski dönemle ilgili bazı belgeselleri izledim. Anladığım kadarıyla örneğin ırkçılık karşıtı kanunu koyuyorsunuz ama jüri sistemi olduğundan ve bölge insanı hala ırkçı olduğundan bildiklerini okumaya devam ediyorlar. Oysa ki kıta Avrupasında adam kanunu koyuyor, eğer ispatlanabilir bir hareket olduysa hakim ne düşünürse düşünsün mesleğini kaybetmekten korktuğundan kanun ne diyorsa ona karar veriyor. Çünkü kanun gayet açık ve sadece bir sınıflandırma problemi onun için. Hangi maddeye giriyor? Bu kadar. Diğer taraftan anladığım kadarıyla common law ile jüri sisteminin getirdiği şöyle bir avantaj var, vatandaş askerliğini yapar gibi gidip jüri görevini yapıyor ve ülkedeki herkes yargı sistemini, adaletin ne olduğunu suçun ne olduğunu öğrenmiş oluyor böylece. Mahkemede de toplum vicdanını temsil ediyorlar. Bu iki sistemin tarihsel gelişimi ve kime ne sağladığı, kimin hangisini neden tercih ettiği ile ilgili bir bölüm nasıl olurdu acaba :)
@@fatihbahaaydn3267 Ben beğenmedim diye illa kötü olacak diye bir şey yok. Beğenen arkadaşlar da olabilir. Bu kategorideki espriler genelde beni güldürür, ama bu seferlik bizimle değilsiniz diyorum :)
Hocam matbu dışında Osmanlıcayı ilerletmek için ne önerirsiniz. Nesih, divani, rika ve daha ileri stil yazı stilleri için ne yapmamızı tavsiye edersiniz? Osmanlıca ve Osmanlıca öğrenme ile ilgili de bir video çeker misiniz?
Aşiretlerin kökeni hakkında bir video olsa da izlesek. Neden varlar. Avcı toplayıcı kültürün devamı mı yoksa tarım toplumunun bir fenomeni mi. Her toplumda var mı. Neden varlar.
Ayreten bir faşistlik tanımı videosu gelse çok güzel olur bence, konu konuyu açar, bu tür terimler konusundaki kafa karışıklığı biraz giderilmiş olur belki.
@@mertcanunsal4236 ateşiniz bol olsun. Sizin ölüleriniz cehenneme bizimkiler cennete gidiyor. Bizi öldürseniz şehadet, sürgün etseniz hicret, hapsetseniz halvettir bundan sonrasını siz düşünün
Zındıklık bölümü yapılıyorsa Ekseriyetle Evliya kabul edilen Hallaç'ın zındıklıkla suçlanıp siyasi ve haksız yargılanması ve idam edilmesinden de bahsetseydiniz hozam
Yemek yerken izliyordum, ceyranda klima karşısında 5dk dursam her şeye inanırım kısmında boğuluyordum hozom. Abone olup vergi vermeyen tebaanızı öldürmeyin lütfen. Hdjsjsjsjssjjsjs
kimse doğru anlatmıyor, ders kitaplarında bile öyle ezbere kelimelerle anlatıyor, anlayana kadar canım çıktı ondan yaymaya çalışıyor. Yalnız farkında olmadan Monofizitizmi yayıyormuşum şimdi farkettim.
@@OMNIBUSLIVE Ben de geçen sizin anlatımınızı ingilizceye çevirip avrupalı arkadaşlara hava atayım dedim. Beklediğim etki oluşmadı onlar da anlamadı hocam.
Hozom Reddit'te görmüştüm sanırım. Osmanlı'nın 14. yüzyıl civarındaki defterlerinde, İslam'dan Hıristiyanlığa geçen Türklere dair kayıtları vardı. 16. yüzyılda yapmaya kalksan adamı çengele asarlar, o devirlerde gayet tolere edilebiliyordu sanırım.
Bogomiller, favori zındığınız kimdir?
@Златан Реванович ne alaka sevgili zlatan, her asi, vizyoner vs zındık değil.
Tabii ki papaz Bogomil.
@Златан Реванович wtf
Sayılır mı bilmem ama benimki Ebu Bekir er-Razi, bugünkü klişe ateist-teist tartışmalarının ilk örneğini vermiş. Ebu Halim er-Razi ile yaptığı tartışmaları okumak çok komik. Bu arada kendisi aslında deist.
Şeyh Bedrettin. Eğer başarılı olsaydı Türkler bugün bu kadar sağcı olmazdı :)
Hozom lütfen kendinize haksızlık etmeyin siz bizim için çok değerli bir Flu TV zındığısınız
Hahahahahffjfjf
Flu tv mi 🚬
sesli güldüm
Hocam yine güzel bir konuyla gelmişsiniz, teşekkürler. Sizin tekrar Flu TV'ye İlker Canikligil'in de sizin kanalınıza konuk olduğu bir video görsek çok güzel olur gibi duruyor. Üstüme düşen zındıklığı yaparak kenara çekiliyorum :D
Bruh...
Zındık...
kesinlikle hayır
Tam bir video arayışındayken gelen esg bildirimi. En güzel an.
Aynen 😅
Google hocanın konuşmasını çeviremiyor.Google'ın hocanın hızına yetişemediği görülüyor.
Bravo hocam daha hızlı
Çok keyifli bir konu seçmiş Esg. Format ve zaman darlığı sebebiyle değindiği konuları kısa kısa, özet bilgiler şeklinde geçmek zorunda kalmış. Benim de ilgilendiğim bir konu başlığı olduğundan bir de işsiz zamanıma denk geldiğinden videoda bahsi geçen konular hakkında art arda yorumları parselleyip bir iki kelam edeceğim.
Zındık sözcüğünün kökeni Maniheizm ile bağlantılıdır. Mani'nin kurduğu din Çin sınırından Fransa içlerine kadar yayıldı. İran'da Zerdüştlüğün bir reformu olarak mümin buldu. Avrupa'da bir Hristiyanlık mezhebine dönüştü. Orta Asya'da Uygur Türkleri resmi din olarak benimsediler. Sonra her yerde kovuşturmaya uğradı. Taraftarları zindana atıldı, işkence gördü, yakıldı, derileri yüzüldü, sürüldü, dışlandı, aşağılandı.
Mani'nin taraftarlarına "maniac" denildi. Yani Mani'nin ardılı. Kilise ve gelenekçi kurumların kara propaganda makinesi çalışmaya başladı. Maniaklar sapkın olarak yaftalandı. Bugün batı dillerindeki manyak sözcüğü buradan türemiştir.
Mani, Zerdüştlüğün kutsal kitabını yeniden yorumlamış, Avesta'nın yorumu anlamına gelen Zend Avesta kitabını yazmıştı. Zerdüştler "zend"i yani yorumu sapkınlık olarak nitelediler. Yoruma bağlı olanları kâfir anlamında Farsça zendik olarak aşağıladılar. İran ve Orta Doğuda İslam yayılınca zendik sözcüğü Arapçaya da geçti, anlamı aynı kaldı. Zındık sözcüğü buradan türemiştir.
Manyak sözcüğünün etimolojisi için Amin Maaoluf’un Işık Bahçeleri, Zındık sözcüğünün kökeni için Ahmet Yaşar Ocak’ın Zındıklar ve Mülhitler kitabına bakılabilir
Hristiyan mezhepleri hakkında :
Hristiyan mezhepleri yüzyıllarca bir iki konuda tartışıp durmuştur. İslam'da mezhepler ağırlıklı olarak siyasi sebeple bölünürken Hristiyanlik'ta teolojik sebepler etkili olmuştur. Bu tartışmalardan en başta geleni, İsa (logos/kelam) mahluk mudur (yaratılmış mı/peygamber mi) yoksa ezeli midir (tanrı mı) tartışmasıdır. Hristiyanlık teolojisi ile anlamamız gereken en temel şey şudur: İsa, ana akım Hristolojik itikada göre sadece tanrının oğlu değildir aynı zamanda oğul tanrıdır. Yani insan bedeninde cisimleşen ama baba tanrıyla aynı özden aynı cevherden bir varlıktır. Nasıl ki okyanustan bir bardak su alırsak ölçeği dışında aynı maddedir. Bir görüş İsa'nın insanda bedenlenen yaşayan tanrı olduğunu, baba ile aynı doğadan geldiğini yani İsa'nın ölümlü bedeninin mesajın zarfı olduğunu, mesajın kendisinin (kelamın) Tanrıyla birlikte ezelden vaki olduğunu iddia eder.
Ortodoks Hristiyanlık tarafından heretik (sapkın) sayılan diğer görüş ise İsa'nın bedeninin her beşer gibi ölümlü olduğunu ilahi yanının yani kelamın her şeyden önce ama yine de zaman içinde baba tanrı tarafından yaratıldığını yani İsa'nın ilahiliğinin ezeli olmadığını savunur. Bu arada heterodoks ile heretik aynı şey değildir. Tarih boyunca ortodoks akımlar tarafından heterodoks mezhepler, seksiyonlar ekseriyetle heretik ilan edildiği için birbiri yerine kullanılagelmiştir. Ama ortodoks (kanonlaştırılmış / mainstream) akımın dışında kalan (heterodoks) ile ortodoks akım tarafından sapkın (heretik) ilan edilen her zaman birebir örtüşmek zorunda değildir.
Benzer şekilde kelam tartışması İslam tarihinde Mutezile ile Eşariyeciler arasında belki elli yıl kadar sürmüştür. İsa yerine Kuran-ı Kerim’i koyarak kelam ezeli midir yaratılmış mıdır sorusunu sormuşlardır. Bu tartışmalara İslam tarihinde Halkul Kuran denir. İsa peygamberin Kuran'da Kelimetullah olarak bahsi geçtiğini akılda tutalım. Eşariyeciler ile Mutezile arasındaki kelam (Kuran) ezeli midir tartışmasının aslında ilk sinodlardan, konsillerden beri tartışılan, kelam (İsa) ezeli midir tartışmasının form değiştirmesinden ibaret olduğu düşünülebilir. 325 İznik Konsili’nde aforoz edilen ilk “mezhep” olan Aryusçulara göre oğul İsa yaratılmıştır. Yani ezeli ve ebedi baba tanrı gibi değildir. Allah zamanı yaratmadan önce onu bir şekilde tasarlamış ve onu kainatı yaratmak için bir araç olarak kullanmış. Bunu başka nerede görürüz. "Levlake levlak lema halaktül eflak” diye bir kutsi hadis var. Sen olmasaydın alemleri yaratmazdım diyor Allah, Muhammed’e.
Aynı Aryusçuların İsa için iman ettikleri gibi bir kısım İslam düşünürleri Muhammed'in özünün Allah'ın ilk yarattığı şey olduğunu diğer her şeyin onun yüzü suyu hürmetine yaratıldığını iddia ederler. Bu konuda en aşırıya kaçanlardan biri 9. Yüzyılda yaşamış Şeyh Tusteri'dir. Muhammed için "ezeli nur" terimini ortaya atmıştır. Nuru Muhammed'in (peygamberin cevherinin) ezeli mi yoksa yaratılan mı olduğu, yaratılansa sırasını ve ehemmiyeti konusundaki tartışmalara İslam tarihinde hakikati Muhammediye denir. Şeyh Tusteri ve öğrencisi Hallac-ı Mansur’un öğretisi İslam inancı içindeki heretik akımlardan sayılabilir.
Nesturiliğin Ortodoksiden ayrılması ise Arius ihtilafından sonradır. Ne var ki hem Ariusçular hem de Nesturilerin İsa’nın tanrılığı konusunda itirazları yoktur. Sadece formasyonu konusunda anlaşamamışlardır. İsa’yı salt bir beşer ve peygamber olarak kabul eden inanç sahipleri ilk Hristiyanlar da denilen Yahudi-Hristiyanlardır (Judeo-Christianism) Hıristiyanlığın en başından beri olan bu mezhepler Ebioniteler, Elkesaitler ve Nasranilerdir. Havariler Meclisine kadar Hristiyanlık ayrı bir din değil Yahudilik içinde reformist bir koldur. Ebionitlerin Yahudi mezhebi mi Hristiyanlık mezhebi mi bir şey söylemek zordur. Nesturilere gelirsek 431 Efes Konsili ile Ortodoks amentüye iman etmedikleri için aforoz edilen Piskopos Nestorius taraftarları. İsa'nın beşer ve ilah iki doğası olduğunu Meryem ananın sadece insan İsa'yı doğurduğunu tanrı anası (theotokos) olamayacağını savunmuşlardır. 325 İznik Konsilinde Arius'un başına geldiği gibi Nestorius da geleneğin dışına atılmıştır. Ebioniteler İsa'yı sadece insan ve peygamber olarak görürken Nesturiler İsa'nın tanrı oğlu ve mesih olduğunu kabul ederler. İslam’ın, İsa'ya ve Meryem anaya bakışı çeşitli doğu itikatlarının sentezi gibidir. İslami yorum İsa'nın özü, doğası ile ilgili konularda Ebioniteler ve Samasotalı Pavlus'la çakışır. İsa'nın çarmıha gerilmesi ve göğe yükselmesi konusunda Doketizm ile uyuşur. Meryem'den doğumu konusunda Adoptiyonist Monarşiyanistlerin görüşüne benzer. Yer yer Ariusçular ve Nesturilerle de ortak yaklaşım görülür.
Senkretizm ve dinlerin evrimi üzerine:
Güzel bir örnek silsilesi için Hindistan'a ve Ortadoğu'ya göz atalım. Vedizm, İndus vadisinin en eski dini, Vedacılık zaman içinde evrimleşmiş Brahmanizm olmuş, Brahmanizm'den Hinduizm ve Caynacılık çıkmış. Hinduzimin bir reformu Budizm olarak ayrılmış. Budizm Japonya'da Şintoizm ile karışmış Zen Budizm ortaya çıkmış, Tibet'te ise Lamaizm'e dönüşmüş. Hinduizm İslam'la harmanlanmış Sihizm dini meydana gelmiş. Asya dinlerinin bir çoğu bu şekilde birbirinden türemiş, biri diğerinin içinden ayrılmış, birbiriyle sentezlenmiş, biri diğerine dönüşmüş.
Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam'ın birbirinin içinden çıkması zaten malum.
Maniheizm kurucusu Mani ise Budizmin, Hristiyanlığın ve Zerdüştlüğün iyi yanlarını almış yeni bir din doğmuş. Manicilik batıda Hristiyan mezheplerinden sayılmış, doğuda Zerdüştlüğün devamı algılanmış. Zerdüştlük de aslında Mazdacılığın bir reformuymuş. Zerdüştlüğün içinden Manicilikten sonra Mazdekçilik doğmuş. Vaftizci Yahya Hristiyanlığı da denilen Mandeizm(Sabiilik) Hristiyanlığın Gnostik bir kolu sayılırken, Ezidilik ise Zerdüştlüğün bir kolundan türeyip İslam'ın sapkın bir koluna evrilmiştir.
Osmanlı - İran çatışması konusunda:
Ortadoğu’da Fırat nehrinin sınır olduğu iki önemli mukim bölge vardır. Batıda Suriye, doğuda Irak. Bugünkü sınırlarından farklı olarak batıdaki bölge yani tarihi Suriye, Lübnan, Ürdün, İsrail, Filistin ülkelerini ve Türkiye'deki Hatay şehrini, hatta Mısır'ın Sina yarımadasını da içine alır. Bu bölgenin tarih boyunca Biladüş Şam, Levant, Kenan ülkesi gibi isimleri olmuştur. Doğudaki bölge Irak, güneybatı İran ve güneydoğu Türkiye topraklarını içine alan Mezopotamya’dır. Bu iki bölge arasında tarım devriminin başından bu yana tam bir siyasal ve ekonomik bütünlük sağlanamamıştır.
Abbasi, Emevi, Osmanlı gibi aynı imparatorluğun çatısı altında yer aldıkları dönemlerde bile iki rakip coğrafi bölge olma özelliklerini korumuşlardır. Bu bölge tüm antik çağ boyunca doğu ve batıdaki iki kudretli devin, iki ezeli rakibin çekişme sahasıdır. İskender İmparatorluğu döneminde doğuda Ahameniş İmparatorluğu vardır. Ahameniş İmparatorluğu yerine geçen Partların çağdaşı Roma İmparatorluğudur. Bizans Döneminde doğudaki gücün adı Sasanilerdir. Levant (Suriye), Fenike hükümranlığı, Roma eyaleti ya da Bizans vassalı olarak geçirdiği bin yıllar boyunca kısa dönemli geçici fetihler hariç her zaman Akdeniz uygarlığının bir parçası olmuştur. Mezopotamya ise her zaman Pers medeniyet kubbesinin etki alanında kalmıştır. Irak-ı Arab ve Irak-ı Acem diye isimlendirilmesinden anlaşılacağı üzere İran ve Irak bütünlük içinde bir tarihsel konum arz eder. Geç antik çağ iki süper gücün de tüm enerjisini tüketen sonu gelmez savaşlara sahne olmuştur.
Öyle ki rekabet sadece siyasi ve askeri alanda değildir. Roma pagan iken İran Zerdüşttür, Suriye'de lingua franca Yunanca iken, Irak'ta cari dil Pehlevicedir. Bizans Hristiyanları teslisci iken İran Hristiyanları tevhidcidir. Sosyal, dini ve kültürel konularda da birinin ak bellediğine diğerinin kara dediği iki denk güç. Sasanilerden kaçan Bizans'a sığınacak, basileusların sürgün ettiğine şehinşahlar sahip çıkacak. Yunan kökenli Bizans geçmişine savaş açıp Hellenizmi siyasal ve ideolojik perspektifinden silerken paradoksal olarak Antik Yunan Hellenizmi rakibi Sasanilerin entelektüel korumasında güvenle yaşayacak. İslam bu bölgelerde yayıldıktan sonra bile Suriye Muaviye'nin Irak Ali'nindir. Bu iki ülke İslam içi ilk iç savaşların tarafı olmuştur. Abbasiler devrim ile iktidarı ele geçirir geçirmez ilk iş başkenti Suriye'den (Şam) Irak'a (Bağdat) taşımışlardır. Roma İmparatorluğu ve Persler'den beridir devam eden bu çekişme yeni çağlarda Osmanlı - Safevi rekabetiyle de şekil değiştirip devam edecektir. İşte bu kadim ideolojik ve teolojik bilek güreşi Sünni Osmanlı ile Şii Safevi arasında aynı zamanda mezhep çatışması şeklinde de devam etmiştir. Osmanlı ve İran’ın neyi paylaşamadığını merak edenler için bu noktaları da söylemiş olalım
Hocam dinin merkezi otoriteden uzak uç bölgelerinde ortak adak ve ortak kültürün çıkmasına dair çok güzel bir tahlil yapmışsın. Buna bir örnek eklemek isterim. Pakistan Hint kültürünün göbeğinde olmasından dolayı çok ilginçtir. İslam'ın en büyük gruplarından Çiştiyye'nin kurucusu Ganje Şakar Müslümanlar, Sihler ve Hindular için saygıdeğer bir evliya. Lal Şahbaz Kalender de aynı şekilde o bölgeden bir dini figürdür. Bu tür yerleşimler farklı temasları sağlayan ve kültürel anlamda orijinal eserler veren hub'lar oluyorlar.
Yine çok başarılı. Bakış açısı ve konulara yaklaşımını çok beğeniyorum Emrah beyin başarılarının devamını dilerim.
çok güzel bayılıyorum hocanın sohbetine sabaha kadar dinlerim 💜💜
Çin tarihi hakkinda bir video cok güzel olurdu.Hazir gündemde Çin modeli var:)
Çin tarihi aşırı kompleks bir şey yav öyle videoyla falan anlatılamaz
üç krallık dönemi veya qing'in yıkılışı güzel olur
Henüz izlemeden Like'ladığım nadir kanallardan.
Nasıl bir çağdayız arkadaş ESG yı bile 1.25 ile izliyorum
Enflasyon
Yarın 1.5 le izlersin
Je me réjouis de visualiser vos vidéos.
Merci et bonne continuation 👏👏👏👏👏👏
Emrah babam Zapatista ve meksika devrimi bölümü yapar mısın ¿
Hocam Prof.'luk hayırlı olsun.
Emeği geçenlerin eline sağlık
Hocam cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan seçimlerle ilgili video yapar mısınız?
Bu arada şahsi bi isteğim olacak; İsviçre Paralı Askerleri (Swiss Mercenaries(?) hakkında da Emrah hocam biraz konuşabilir mi?
Profesör olmanızı kutlarım sayın hozom
ah o değişim kokusunu bir alabilsek hocam biz de...
Hocam youtube da tüm videoları 2x de izlerim sizi 2x de dinleyince anlamıyorum hatta normal hızla da anlamıyorum. :))) ama sizi seviyorum .Bilgilendirdiğiniz için sonsuz teşekkür ederim.
Muhteşemsiniz hocam
Videoyu 1×25'te dinledim, başarı belgesi bekliyorum. :)
hocam Ridley Scott'ın son filmi Last Duel filmini ne zaman inceleyeceksiniz ? Jean the Karuju Niğbolu da biz haklamışız öyle diyorlar:D
Yapacağım
Karısı gözeldi ha
@@OMNIBUSLIVE hozom bütün mesajlara siz mi yoksa adminler mi cevap veriyor.
Hocam papyon yakıyor çok iyiymiş. Nereden aldınızı öğrenebilir miyiz? :) Bir de baş aşağı duruyor papyon ters gibi söylentiler var. Bilginize, saygılar.
Moris art dı sanırım
Hocam, emeğinize sağlık ancak eski kanalınızdan beridir süre gelen bu tarih programlarında sizin konseptinizi oluşturan şeyin hızlı ve kesintisiz konuşmanız olduğu kanaatindeyim. Bu sebeple programın kurgusunda hazırlanan soruların belli bir bilgi ihtiyacı gerektirmesi ve sizin kelime sonlarınızın ya da cümle sonlarınızın ardından uzun bir sessizlik oluşuyor. Bunları azaltırsanız ve soruları da daha yüzeysel ve hatta mizahi hale getirip o eski kanaldaki programlardan aldığımız zevki tekrar yaşatabilirsiniz. Netice de "Tarih TH-cam'dan öğrenilmez, biz size sadece konu hakkında bir fikir veririz" demiştiniz. Şu anda bayağı şekilde ders verdiğinizi görüyor, üzülüyor, kahroluyorum... Saygılar. :)
Videolar 1 saat olsun youtube de video kalmadi emrah hocanin
insanların toplu halde acımasız kararı konusu geçti de (ne yazık ki saniyesini unuttum), bu konuyla ilintili, common law vs civil law konusu benim çok ilgimi çekiyor.
ABD'deki yargı sistemi ile ilgili çekilmiş yeni ve eski dönemle ilgili bazı belgeselleri izledim. Anladığım kadarıyla örneğin ırkçılık karşıtı kanunu koyuyorsunuz ama jüri sistemi olduğundan ve bölge insanı hala ırkçı olduğundan bildiklerini okumaya devam ediyorlar. Oysa ki kıta Avrupasında adam kanunu koyuyor, eğer ispatlanabilir bir hareket olduysa hakim ne düşünürse düşünsün mesleğini kaybetmekten korktuğundan kanun ne diyorsa ona karar veriyor. Çünkü kanun gayet açık ve sadece bir sınıflandırma problemi onun için. Hangi maddeye giriyor? Bu kadar.
Diğer taraftan anladığım kadarıyla common law ile jüri sisteminin getirdiği şöyle bir avantaj var, vatandaş askerliğini yapar gibi gidip jüri görevini yapıyor ve ülkedeki herkes yargı sistemini, adaletin ne olduğunu suçun ne olduğunu öğrenmiş oluyor böylece. Mahkemede de toplum vicdanını temsil ediyorlar.
Bu iki sistemin tarihsel gelişimi ve kime ne sağladığı, kimin hangisini neden tercih ettiği ile ilgili bir bölüm nasıl olurdu acaba :)
Teşekkürler hocam
Baha Bey'in esprisi hariç güzel bir video olmuş :) Bu arada katılımcılar niye videoları bir gün önceden izleyemiyor artık ?
Ben çok eğlendim
@@fatihbahaaydn3267 Ben beğenmedim diye illa kötü olacak diye bir şey yok. Beğenen arkadaşlar da olabilir. Bu kategorideki espriler genelde beni güldürür, ama bu seferlik bizimle değilsiniz diyorum :)
25:47 Bunu lütfen Yargıtayada anlatın🙂
Hocam matbu dışında Osmanlıcayı ilerletmek için ne önerirsiniz. Nesih, divani, rika ve daha ileri stil yazı stilleri için ne yapmamızı tavsiye edersiniz? Osmanlıca ve Osmanlıca öğrenme ile ilgili de bir video çeker misiniz?
Brimstone çok fena filmdir yalnız.
Guy pearse ve Abla fanning iyi oynamıştı.Senaryo da fena zaten.
Gerilmekten çatlatır.
arka fona derinliği olan birşey koysanız daha iyi olabilir izlerken yoruluyoruz.
Hocam hayırlı olsun yeni statunuz :) rutbeniz
osmanlıda zındıklığın en iyi örneği kadiri - sivasi olayları olabilir
Kadiri dediklerin kadizadeliler mi
Son 5 dakika efsane :D
Hocam bu sefer okuma listesi vermemişsiniz?
Aşiretlerin kökeni hakkında bir video olsa da izlesek. Neden varlar. Avcı toplayıcı kültürün devamı mı yoksa tarım toplumunun bir fenomeni mi. Her toplumda var mı. Neden varlar.
Mum söndü mevzusunun da çıkış sebebini anlayabiliyoruz bu açıdan.
Hocam Umberto Eco bölümü gelir mi???????????
Hocam gülün adı filmi kitabı bu orta çağ zındıklığını iyi inceliyor siz bununla ilgili video yapar mısınız?
Ayreten bir faşistlik tanımı videosu gelse çok güzel olur bence, konu konuyu açar, bu tür terimler konusundaki kafa karışıklığı biraz giderilmiş olur belki.
ESG engizisyonu övmüştür. Kendisi kripto engizitördür.
"İnsan oğlunun aptallığına tarih denir arkadaşlar" The King Of Bogamils ESG
ESG'yi ilk defa normal insan hızında konuştuğunu da gördük lol
Hocam bu bölümde bilerek yavaş mı konuşmaya çalıştınız yoksa bana mı öyle geliyor? =D
Hocam deyyuslukla alakalı da bir video gelir mi?
Cadı bölümü kaldırıldı mı
Bir gecede zındık olduk.
Bölümün başındaki espriler yüzünden az kalsın vefat edecektim.
Adam 3 Alilerle enginizasyonu karşılaştırdı kendi çapında, şaka gibi. Neyse allahtan hocamız var sakiniz.
Engizisyona rahmet okuturlar
@@osmantosun7647 Ruhları şad olsun bu vesileyle anmış olduk. Sen de gidip ağlayarak günlüğüne yazabilirsin.
@@mertcanunsal4236 ateşiniz bol olsun. Sizin ölüleriniz cehenneme bizimkiler cennete gidiyor. Bizi öldürseniz şehadet, sürgün etseniz hicret, hapsetseniz halvettir bundan sonrasını siz düşünün
@@osmantosun7647 Ben zaten düşünüyorum da beni asıl şaşırtan senin düşünebilmen.
@@mertcanunsal4236 ilkokuldasın anlaşılan hadi git kumda oyna faşist
Ya abi biz sizi özlüyoruz hocam lütfen niteliği azalt niceliği arttır o kadar uğraşmana gerek yok
"İnsanoğlunun aptallığının hikayesine tarih denir" 😅 22:58
Timur hakkında bir çalışma yapabilirsiniz
hocam 300 spartalıyı anlatır mısınız ?
Hocam eski tarihlerde aşk nasıl oluyordu? Mesela bir selçuklu şehrinde falan :D Nasıl yaşıyorlardı?
Zındıklık Allah'ın emridir
zındıkım maalesef ! katlivacip edilmek hakkım :(
Hocam bugün farklı bir persona ile gelmiş 💀
Zındıklık bölümü yapılıyorsa Ekseriyetle Evliya kabul edilen Hallaç'ın zındıklıkla suçlanıp siyasi ve haksız yargılanması ve idam edilmesinden de bahsetseydiniz hozam
Bitmiyor ki zındıklar evet güzel olurmuş :)
hocam sanki yavaş konuşmuşsunuz bu bölümde bana öyle geldi
hozom biraz mikrofona konuşun lütfen
"Tefekkür", "tekeffür" birbirine girdi.😄
6:58 "Katarcılar" bi yerden tanıdık geliyor amaaa...
Düşüne düşüne konuşunca yavaşlama olmuş sanki😀😉
17:14 bu miraç olayına benziyor hz muhammedin kalbi yıkanıyodu orda da
Heretic 2 güzel oyundu yaa.
Yemek yerken izliyordum, ceyranda klima karşısında 5dk dursam her şeye inanırım kısmında boğuluyordum hozom. Abone olup vergi vermeyen tebaanızı öldürmeyin lütfen. Hdjsjsjsjssjjsjs
hocam lütfen 1830-1848 anlatın
Anında görüntü...
sorular hocadan gelince oluşan öğrenci sessizliği...
hoca--ispanyadaki Müslümanları niye yargılıyorlar ?
cengiz-.......
Hoca- Niye cengiz ?
Cengiz........
Bence sizin bu kadar sevilme izlenme nedenlerinizden birisi de aklıselim bir insanla muhabbet etmeye hasret oluşumuz.
"davadan döneni, ben bile olsam, vurun"
Hocam şu Pörfek Yuniyın olayını anlatmayı çok seviyorsunuz galiba.
kimse doğru anlatmıyor, ders kitaplarında bile öyle ezbere kelimelerle anlatıyor, anlayana kadar canım çıktı ondan yaymaya çalışıyor. Yalnız farkında olmadan Monofizitizmi yayıyormuşum şimdi farkettim.
@@OMNIBUSLIVE Ben de geçen sizin anlatımınızı ingilizceye çevirip avrupalı arkadaşlara hava atayım dedim. Beklediğim etki oluşmadı onlar da anlamadı hocam.
Emrah Hoca Efendi maşallah yine bizi o nur cemaliyle aydınlatıyor.Peki hocam şimdi ergenliğe girme den önce dinden çıkarsak yine de zındık mıyız?
Müslümansan olmazsın muhtemelen
aklın ermediği dönemde dini bir ayrımdan sorumlu değilsin, küffar çocuk olmaz.
aa emrah hoca benim hakkımda video yapmış xdfgdfgn
Aha Pazar Kahvaltısı videosu
Blasphemous oynayın hocam🤘🏻
Esg bizim için şanstır değerdir🦾🫀🦾
14:05 agaca cifit baglanmaz, caput baglanir. Agaca cifit baglayani anti semit diye linc ederler hoca.
Cjfjdjdjdjsskjd
@@besteady109 😂😂😂😂
seküler olarak biz, zındık konumunda mıyız?
Jordan Peterson ❤️
Hozom Reddit'te görmüştüm sanırım. Osmanlı'nın 14. yüzyıl civarındaki defterlerinde, İslam'dan Hıristiyanlığa geçen Türklere dair kayıtları vardı. 16. yüzyılda yapmaya kalksan adamı çengele asarlar, o devirlerde gayet tolere edilebiliyordu sanırım.
Kaynak var mıydı? Açıkçası Epey ilgimi çeker.
@@furkansahin3736 Valla çok sene oldu iki saat bakınmaya da üşeniyorum kendiniz arayın işte
Favori zındık: 😈Deyyûs-ı Ekber İbşir Paşa
tangra rahipleriyle ilgili önerdiğiniz bir araştırma var mı hozam
Yapmayı en sevdiğim şey
"insanoğlunun aptallığının hikayesine tarih denir"-esg
kullanırım ben bunu.
Hoca niye cümlelerin son kelimelerinin son hecelerini iyice uzatmaya başlamış ya
Pazar günü nü iple çekiyoruz
Cok iyi yaaa
bu vesile ile Horus Heresy'nin "Horus'un Seçimi" olduğunu da anlamış oldum.
👍👍🙋♂️
hoca sufi islamla freemasonluk arasinda bi bag var, bunu aciklayabilirminiz
Derler derler :D
21:44 adletmek değil, addetmek hocam :) yaramaz öğrenci hocanın hatasını arar..... 🤣🤣🤣
Nüfus müdürlüğü din hanesine zındık yazıyor mu?
Hocam çin videosu gelir mi?
Hocam arkadakiler neden gülmüyorlar hem sizin hem benim modumu düşürüyorlar yav
Dedemin versiyon yanlışmış😂