ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 26 ต.ค. 2014
- เพลงบุหลัน เถา (วงปี่พาทย์ไม้นวม)
อัตราจังหวะสองชั้นทำนองเก่านิยมนำไปบรรเลง และขับร้องประกอบการแสดงละครนอก ไม่นิยมใช้กับละครในหรือโขน เป็นเพลง ๒ ท่อนสั้นๆเดิมเรียกชื่อว่า เพลงชกมวย ครูทัต นักดนตรีในวงดนตรีของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาสุริยวงศ์ ได้แต่งเป็นอัตราจังหวะสามชั้นเมื่อสมัยรัชกาลที่ ๕ โดยรวบทำนองเพลงชกมวยอัตราจังหวะสองชั้นซึ่งมี ๒ ท่อนให้เป็นเพลงท่อนเดียว และนำทำนองใบ้คลั่งท่อนที่ ๓ มาดัดแปลงทำนองใหม่ให้ป็นท่อน ๒ เรียกชื่อใหม่ว่า เพลงบุหลัน ต่อมาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ทรงนำเพลงบุหลันสามชั้นของครูทัต มาดัดแปลงทำนองและเปลี่ยนเสียงใหม่เพื่อให้เหมาะกับการบรรเลงด้วยแตรวง ทรงพระนิพนธ์เพลงนี้เมื่อยังดำรงพระยศเป็นเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ ราว พ.ศ. ๒๔๕๖ ถึง ๒๔๖๓ นอกจากนี้ ยังมีนักดนตรีนำเพลงบุหลันชกมวยสามชั้นของครูทัต ไปแต่งตัดเป็นอัตราจังหวะสองชั้นและชั้นเดียว ครบเป็นเพลงเถาหลายทางด้วยกัน คือ
๑.ทางพระเพลงไพเราะ (โสม สุวาทิต) แต่งเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๕
๒.ทางวังบูรพา คุณหญิงชิ้น ศิลปบรรเลง อธิบายว่า หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) แต่งเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๕ ขณะที่อายุ ๒๕ ปี โดยแต่งทั้งเที่ยวแรกและเที่ยวกลับทางเปลี่ยน
๓.ทางวังบางขุนพรหม จางวางทั่ว พาทยโกศล แต่งเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๓ ในอัตราจังหวะสามชั้นเที่ยวแรกแต่งโดยดำเนินลีลาตามแนวของครูทัต เที่ยวกลับได้แต่งเปลี่ยนลีลาใหม่ ในอัตราจังหวะสองชั้น แต่งให้มีสำเนียงเขมร ส่วนในอัตราจังหวะชั้นเดียวโดยแต่งให้มีสำเนียงลาว
ติดตามผลงานได้ที่ goo.gl/wULZeR - เพลง
ทั้งผู้ร้องและผู้เล่นดนตรีเก่งครับ ได้ฟังเมื่อไหร่ก็เพลิน มีความสุข ขอชื่นชมอย่างจริงใจ
ดี ชอบมาก
ขอให้เจริญ
ไพเราะมากครับ ไม่ทราบว่าใครเป็นผู้บรรเลงบ้างครับ
ฟังเพราะทั้งร้องและดนตรี คงฝึกซ้อมกันหนักมาก่อน ขอบคุณ
ชอบฟังมากครับ
เยี่ยมมาก ทรงคุณค่า..!
เพลงไทย ทรงคุณค่ามากๆครับ น่าจะนิยมกันน่ะครับจะได้ไม่สูญหาย
สำเนียงขลุ่ย คุ้นหูมาก น่าจะเป็นสายเจ้าคุณเสนาะฯ
อยากใหับอกชื่อคณะด้วย เสียงนักร้องตล้ายอาจารย์สุรางค์
เนื้อเพลง บุหลัน เถา
หน้าทับ ปรบไก่
สามชั้น ท่อน ๑
ครั้นค่ำสนธยาราตรีกาล
จึงเผยม่านออกชมแสงบุหลัน
สามชั้น ท่อน ๒
ทรงกลดหมดเมฆพรายพรรณ
แสงจันทร์จับแสงรถทรง
สามชั้น ท่อน ๑ เที่ยวกลับ
แสงโคมประทีปทองส่องสว่าง
กระจ่างจับพุ่มไม้ไพรระหง
สามชั้น ท่อน ๒ เที่ยวกลับ
พวงพยอมหอมหวนลำดวนดง
สายหยุดประยงค์โยทะกา
สองชั้น ท่อน ๑
หอมกลิ่นกล้วยไม้ที่ใกล้ทาง
ตรัสบอกบาหยันพลางแลหา
สองชั้น ท่อน ๒
ลมหวนอวนกลิ่นสุมาลย์มา
ระคนกลิ่นบุหงารำไป
สองชั้น ท่อน ๑ เที่ยวกลับ
เรไรจักจั่นสนั่นเสียง
เพราะเพียงดนตรีปี่ไฉน
สองชั้น ท่อน ๒ เที่ยวกลับ
บุหรงร้องพร้องเพรียกพงไพร
ฟังเพลินเจริญใจไปมา
ชั้นเดียว ท่อน ๑
เมื่อเอยเมื่อนั้น
ระเด่นมนตรีใจกล้า
ชั้นเดียว ท่อน ๒
เป็นทับหลังรั้งพลไคลคลา
เพลาค่ำคำนึงถึงเทวี
ชั้นเดียว ท่อน ๑ เที่ยวกลับ
จึงปลอมแปลงแต่งองค์เป็นอำมาตย์
ชวนพี่เลี้ยงราชทั้งสี่
ชั้นเดียว ท่อน ๒ เที่ยวกลับ
ทรงสินธพชาติพาชี
ฝ่าพลมนตรีขึ้นมา
บทละครเรื่องอิเหนา
พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๒
ขอบคุณมากค่ะ