Attyla "Bicz Boży" i jego synowie. Wielkość i upadek Hunów

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 9 มิ.ย. 2024
  • Attyla był najpotężniejszym barbarzyńskim wodzem jaki stanął u granic cesarstwa rzymskiego ucieleśniając najgorsze obawy tak Rzymu jak Konstantynopola. Wbrew temu co pokazuje nam popkultura przez setki lat najcięższe boje Rzymianie toczyli nie na północy lecz na wschodzie najpierw z Partami a potem z Persami. Nad Renem i Dunajem spadały na nich niejednokrotnie klęski, czasem poważne ale na korzyść cesarstwa przemawiał istotny fakt. Na północy nie powstał żaden silny organizm polityczny, który mógłby rzucić cesarstwu wyzwanie na równych warunkach. Zdarzały się problemy, ale nie było zagrożenia tak poważnego jak imperium Hunów, którzy zjednoczyli pod swoim jarzmem, na krótko co prawda dużą część lokalnych plemion, zwłaszcza germańskich, dodatkowo zalewając imperium tysiącami uchodźców. Wobec zagrożeń z północy Rzymianie zawsze stosowali działania prewencyjne dusząc potencjalnych konkurentów w zarodku, nie ważne czy był zagrożeniem tym był Marbod czy Decebal. Attyli nie zdążyli zniszczyć na czas, ale sprzyjało im szczęście.
    Wesprzyj nas na:
    patronite.pl/mrocznewieki
    buycoffee.to/mrocznewieki
    0:00 Pieśń o Nibelungach
    3:04 Hunowie w Europie
    5:15 Najazd na Syrię i Mezopotamię
    7:40 Uldyn i ekspansja na zachód
    9:17 Radagais
    13:58 Koniec Uldyna, początek Aecjusza
    17:07 Pierwsze najazdy na Konstantynopol
    20:29 Bleda i Attyla
    22:30 Zagłada Burgundów
    27:50 Pokój w Margus
    35:12 Najazd z 441
    40:00 Śmierć Bledy
    44:10 Najazd z 447
    48:30 Obrona Asemus
    54:43 Imperium Attyli
    59:56 Honoria
    1:04:30 Zamach na Attylę
    1:09:40 Priskos o Attyli
    1:19:40 Najazd na Galię 451
    1:23:00 Najazd na Italię 452
    1:28:58 Śmierć i pogrzeb Attyli
    1:35:55 Rozpad imperium Hunów
    Patroni:
    Krzysztof Smuda, Mateusz Parol, Tomasz Rodzynkiewicz, Adam Dobrowolski, Rafał Piskadło, Andrzej Borowiak, Piotr Woldański, Eliza Barańska, Grzegorz Olech, Aleksandra Cieślicka, Jakob Zimmermann, Patryk Kaczanowicz, Grdy Bla vla bla, Bartosz Czeczenski, Kasia Woz, Norbert Sutkowy, Kuba Cski, hhczl qq i czterech patronów anonimowych
    Treść przygotował i przeczytał Michał Kuźniar. Wszystkie wykorzystane źródła znajdziecie w opisie odcinka. Podcast Mroczne Wieki można wspierać na patronite.pl/mrocznewieki Serdecznie dziękuję wszystkim patronom!
    Literatura:
    Dąbrowski K, "Hunowie europejscy, Protobułgarzy, Chazarowie"
    Heather P., "Upadek cesarstwa rzymskiego"
    Kokowski A., "Starożytna Polska"
    Thompson, E.A., "Hunowie"
    Teksty źródłowe:
    Marcellinus A., "Res Gestae"
    Jordanes, "O pochodzeniu i czynach Gotów"
    Priskos z Panium, "Historia"
    Artykuły:
    "A newly discovered fragment of a Hunnic cauldron from site 59-60, Sanok, Poland"
    ACTA ARCHAEOLOGICA CARPATHICA, VOL. LV (2020): 235-254
    "The genetic origin of Huns, Avars, and conquering Hungarians"
    doi.org/10.1016/j.cub.2022.04...
    "Y-chromosome haplogroups from Hun, Avar and conquering Hungarian period nomadic people of the Carpathian Basin"
    www.nature.com/articles/s4159...
    "The Hunnic invasion of the east of 395 and the fortress of Ziatha"
    www.jstor.org/stable/44172154
    Słuchaj również na:
    Spotify - tinyurl.com/yws22rpe
    Apple Podcasts - tinyurl.com/2rzv8hkc
    Google Podcasts - tinyurl.com/2k2db7xy
    Muzyka w tle:
    audiojungle.net/item/dark-mys...
    audiojungle.net/item/requiem-...
    audiojungle.net/item/high-ten...
    audiojungle.net/item/dark-eth...

ความคิดเห็น • 279

  • @mrocznewieki
    @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +35

    Epizody o pochodzeniu Hunów oraz Attyli zostały wybrane przez patronów w ankiecie na patronite.pl/mrocznewieki. Wyniki ankiet wśród patronów mają największą wagę przy wyborze kolejnych tematów.

    • @PrzyMikrofonie
      @PrzyMikrofonie ปีที่แล้ว +1

      Wszystko super. Ale skoro pojawiają się mapki - to warto by było zaznaczać jakoś omawiane obszary, dodać strzałeczki etc. Ale tak ogółem to jestem wpiekłowzięty. Będzie coś o religii Hunów?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      @@PrzyMikrofonie o religii Hunów nie wiadomo praktycznie nic. Wspomniałem o tym pod koniec przy oblężeniu Akwilei.

    • @PrzyMikrofonie
      @PrzyMikrofonie ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki Szkoda, miałem nadzieję, że już coś wiadomo :( A ogólnie może coś o religiach tamtych czasów? Barbarzyńców, Sasanidów, etc?

    • @PrzyMikrofonie
      @PrzyMikrofonie ปีที่แล้ว

      @@skrzydlata11 kto?

    • @rafaguzowski2871
      @rafaguzowski2871 ปีที่แล้ว

      ​@@PrzyMikrofonie 😊

  • @TheDuncan1964
    @TheDuncan1964 ปีที่แล้ว +71

    niesamowite, jak bym miał 30 lat temu takiego nauczyciela historii to bym został historykiem, a tak zostałem cieślą

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +44

      Podejrzewam, że cieśla to ciągle rozsądniejszy wybór zawodowy :)

    • @wadysawaolkowska2241
      @wadysawaolkowska2241 ปีที่แล้ว +6

      W obecnej sytuacji jest okazja aby nadrobić zaległość z czasów gdy byliśmy młodzi i nauka histori nie była najważniejsza...( mam na myśli tylko siebie) .

    • @vmaxguy2610
      @vmaxguy2610 10 หลายเดือนก่อน +6

      To nie przekreśla twojej kariery, może założysz własną religię.

    • @andrzejsitkowski3084
      @andrzejsitkowski3084 9 หลายเดือนก่อน +7

      To przynajmniej wyszedłeś na tym lepiej finansowo.

    • @magdalenajulga3241
      @magdalenajulga3241 9 หลายเดือนก่อน +5

      chwała Bogu

  • @jankorycki5014
    @jankorycki5014 ปีที่แล้ว +26

    Najlepiej przygotowany kanał historyczny jaki do tej pory spotkałem. Rzetelna wiedza, dobry przekaż - tak trzymać dalej 👍

  • @dziadydziady
    @dziadydziady ปีที่แล้ว +24

    Materiał świetny jak zawsze, zdaje się najlepszy w polskim hist-necie. Szczerze mówiąc przydałby się taki poglądowy dotyczący całości okresu wędrówek ludów. Szerokiego spojrzenia na chronologię tego zjawiska aż do IX wieku, gdy w Europie ostatecznie tworzą się zręby spółczesnych tworów. Ludziom trudno wyobrazić sobie co było w IV czy VI wieku, a szkoła tego zupełnie nie uczy (Rzym a potem Mieszko). To jest bardzo często klucz do zrozumienia współczesnych mechanizmów. Oczywiście mniej detalicznie, ale brakuje czegoś takiego w internecie. Podobnie jest z pradziejami Polski. Te wszystkie lechickie bzdury biorą się właśnie z zupełnej niewiedzy. 1-2h kondensacja z mapami ukazująca jasno ruch poszczególnych ludów na przestrzeni wieków to świetny temat. A niech będzie skrót od neolitu do X w. Wielu ludzi nie potrafi nawet sobie wyobrazić skali tych zjawisk. Były mamuty a potem Słowianie i kończy się wiedza.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +7

      To jest bardzo dobry pomysł, ale tego typu materiały nie zmienią faktu, że ktoś zawsze będzie wierzył w Wielką Lechię, Słowian-Chaldejczyków, globalny spisek niekompetentnych naukowców czy inne tego typu. To jak z bezrobociem - zawsze będzie te 4-5% ludzi, którym pracować się nie chce bądź nie opłaca. W komentarzach już trzy osoby walczą ze mną twierdząc na przekór wszystkiemu, że Hunowie byli Słowianami XD Na pewno dobry byłby materiał odpowiadający na proste pytanie - dlaczego Rzymianie nie podbili Polski? Albo precyzyjniej terenów na których dzisiaj znajduje się takie państwo.

    • @dziadydziady
      @dziadydziady ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki Oczywiście. Do dziś żyją płaskoziemcy i nigdy ich nie przekonamy do innej teorii świata. Wariaci zawsze się znajdą. Myślę, że takie materiały po prostu byłyby świetne, biorąc pod uwagę Twoje kwerendy. Abstrahując od tego że Nobel poszedł w ręce naukowca zainteresowanego DNA kopalnym a to dopiero temat - haplo a definicje kultury i tożsamości.

    • @tobiaszkomorski5980
      @tobiaszkomorski5980 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki wielka lechia była na pewno, som na to dowody tajnych naukofcuw kturzy nie mogom siem odkryc bo ich masoneria, rzydy i fbi zamknie na wieki wieków
      Dzizus krajs xD

    • @drneko1191
      @drneko1191 ปีที่แล้ว

      Nie podniecaj się za bardzo. Ten "ciemny" okres historii jest dlatego ciemny, że po prostu o nim relatywnie mało wiadomo, a nie z powodu jakiejś zmowy historyków. Po cesarstwie rzymskim, czy Grecji pozostało bardzo wiele źródeł pisanych, a po okresie, o którym mówimy, nie ma prawie nic i badacze mogą opierać się tylko na dowodach archeologicznych, które są dużo trudniejsze do analizy i interpretacji, a to wywołuje też skłonności do nad-interpretacji. Oczywiście, nauka posuwa się do przodu. Teraz bada się np. haplo-grupy itd. To pomaga, ale zawsze są granice poznania.

  • @justynatinaffm2688
    @justynatinaffm2688 ปีที่แล้ว +37

    Attyla to dla mnie bardzo ciekawa postać .Chetnie posłucham twojej wersji.

    • @czarnypiotrus6975
      @czarnypiotrus6975 ปีที่แล้ว +9

      cały ten okres jest najciekawszych jak dla mnie.

  • @mmgg7603
    @mmgg7603 ปีที่แล้ว +8

    Powiem tyle , ten kanał to jest złoto oby więcej materiałów

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +4

      Będą kolejne z pewnością.

  • @newslayer23
    @newslayer23 ปีที่แล้ว +10

    Dziękuję za materiał, istna poezja dla mych uszu masz talent do opowiadania itd, wysłuchałem go jak i inne z pełnym zaciekawieniem i wzruszeniem :)

  • @mareksieniawski3493
    @mareksieniawski3493 ปีที่แล้ว +7

    No Panie to było dobre. To było bardzo dobre. Jak zawsze. Jedyne historyczne treści na TH-cam do których nie mogę się przyczepić, a lubię się przyczepić. Nawet wagnerowski wstęp, który wydawał się nie pasować do dla tego tematu (dla normalsa ), został pięknie spięty klamrą z treścią późniejszą. To było bardzo dobre.

  • @czarnypiotrus6975
    @czarnypiotrus6975 ปีที่แล้ว +29

    dzięki wam,jak ja kocham ten ,,ciemny okres" jest bajkowy i prawdziwy.

  • @dawidogr22
    @dawidogr22 ปีที่แล้ว +10

    Coraz bardziej mi się podoba twój kanał

  • @tomaszkownacki1652
    @tomaszkownacki1652 ปีที่แล้ว +15

    Super materiał, fajnie, że odkryłem ten kanał. Nie mogę się już doczekać kolejnego nagrania. To chyba mój ulubiony okres europejskiej historii.

  • @ahmedmahhara5461
    @ahmedmahhara5461 ปีที่แล้ว +8

    Po materiałach o Kaliguli to drugi moim zdaniem najlepszy materiał na tym kanale.
    A wszystkie są dobre albo bardzo dobre
    Żaden ze mnie historyk ani wielki znawca,ale twój kanał pozwala zrobić kolejny krok w zgłębianie wielu wątków historycznych, którymi wcześniej się aż tak bardzo nie interesowałem, a zacznę .
    Dla mnie najlepszy kanał o tematyce historycznej na polskim TH-cam jaki udało mi się odkryć póki co.
    Poziom opracowania na wysokim poziomie
    I dyskretne niewymuszone poczucie humoru jak najbardziej w moim guście
    Niech bogowie wspierają cię w opracowywaniu kolejnych materiałów 😉

    • @rsBadro
      @rsBadro ปีที่แล้ว +3

      Historyczny top też jest spoko, ale Zbir chyba z przewagą

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Dziękuję!

  • @OlejhunterPL
    @OlejhunterPL ปีที่แล้ว +8

    No i jest. Najlepszy podkast historyczny

  • @sawomiradamczyk3434
    @sawomiradamczyk3434 ปีที่แล้ว +15

    Świetny odcinek , kawał ciężkiej roboty

  • @husaria1953
    @husaria1953 ปีที่แล้ว +5

    Serdeczne dzięki !

  • @odinvonasgaard5367
    @odinvonasgaard5367 8 หลายเดือนก่อน +1

    Super! Pełen profesjonalizm, rzetelność + pasja i najbardziej interesujące przedstawienie tematu 👌

  • @podrozezozzym2198
    @podrozezozzym2198 ปีที่แล้ว +5

    Bardzo dobry materiał, Dzięki super się słuchało!!!

  • @maciejkliment1066
    @maciejkliment1066 ปีที่แล้ว +9

    Dziękuję tobie za ten okuratny materiał boży

  • @Marcin-L
    @Marcin-L 6 หลายเดือนก่อน +1

    cudowny kanał, lektor, opowieści i film :O
    dziękuję

  • @Mefiv
    @Mefiv ปีที่แล้ว +3

    Wczoraj trafiłem na twój kanał.
    Żałuję że tak późno, i cieszę się że mam tyle do nadrobienia :)

  • @mateuszblachecki3649
    @mateuszblachecki3649 ปีที่แล้ว +10

    Moje ulubione filmy na YT

  • @nosuchname247
    @nosuchname247 ปีที่แล้ว +5

    Świetny odcinek! Bardzo dziękuję!

  • @sawekgowacki8348
    @sawekgowacki8348 ปีที่แล้ว +4

    Dziękuję!!!! Niezwykle ciekawy film oraz temat. 👍👍👍👍. Jak zwykle profesjonalne podejście oraz przystępny sposób opowieści 👍👍👍. Dziękuję . Polecam każdemu ten kanał 👍👍👍👍👍

  • @dominikwolski
    @dominikwolski ปีที่แล้ว +6

    Świetny podcast!

  • @grzegorzbrzeczyszczykiewic4559
    @grzegorzbrzeczyszczykiewic4559 ปีที่แล้ว +4

    Super się słuchało, dzięki!

  • @marekchudy8893
    @marekchudy8893 ปีที่แล้ว +3

    Dziękuję I pozdrawiam

  • @dariusznewill7354
    @dariusznewill7354 ปีที่แล้ว +5

    Piękna robota 👍

  • @AdamAdam-if9to
    @AdamAdam-if9to ปีที่แล้ว +3

    dziękuję za bardzo ciekawy odcinek🙂 jak zwykle, ogrom wiedzy

  • @filipamadeusz4911
    @filipamadeusz4911 ปีที่แล้ว +4

    Trafiłem na kanał i daje suba. Bardzo ciekawy .Pozdrawiam

  • @dHempfler
    @dHempfler ปีที่แล้ว +6

    Bardzo ciekawie przedstawiłeś ten okres a jestem dopiero w połowie:)

  • @bs9675
    @bs9675 ปีที่แล้ว +5

    super temat

  • @TheOraw22
    @TheOraw22 6 หลายเดือนก่อน +1

    Bezgraniczny podziw....
    Zwłaszcza teraz w dobie "specjalizacji" gdzie historycy zajmują się bardzo wąskimi odcinkami czasowymi, ograniczając się do niewielkich obszarów geograficznych...
    Ogrom materiałów jaki trzeba przestudiować do nagrania jednego filmu już przytlacza, a przecież ja tu widzę mnóstwo filmów i bardzo szeroki zakres tematów i epok...
    Brawo, brawo,brawo...
    Pozdrawiam serdecznie
    Ahoj 🖐️🙂

  • @grubylukasz
    @grubylukasz ปีที่แล้ว +5

    Poszła łapka w górę i subskrypcja 😀tak trzymać

  • @cezaryczech3817
    @cezaryczech3817 ปีที่แล้ว +5

    Nie jestem historykiem, więc bez obaw o ośmieszenie mogę postawić tu swoją tezę wynikającą wyłącznie z logiki. Teza dotyczy miejsca bitwy nad rzeką Nedao. Nie ma żadnych danych na temat, gdzie się ona odbyła, jednak współcześnie, wszyscy historycy, jakimś owczym pędem powtarzają, że gdzieś w Panonii. Jeśli Hunowie podjęli interwencję i chcieli stłumić powstanie Gepidów, to bardziej prawdopodobna jest każda inna lokalizacja na obrzeżach państwa huńskiego, niż jego centrum. Nie jestem też językoznawcą, ale gdybym chciał zapisać w transkrypcji łacińskiej zdanie „Bitwa nad rzeką Nidą”, to zapisałbym właśnie Nedao. Teza odważna, ale wobec braku danych tak samo prawdopodobna, jak lokalizacja w Panonii. Czy jest li historyk, który odważy się podjąć temat i zbadać źródła pod takim kątem, czy boi się ośmieszenia? Dla bojących się podam dwa cytaty T. Edisona: „Niezadowolenie to pierwszy warunek postępu. Pokażcie mi całkowicie zadowolonego człowieka, a ja wam pokażę porażkę”, ”Nie poniosłem porażki. Po prostu odkryłem 10000 błędnych rozwiązań”. Postęp dokonuje się wyłącznie poprzez łamanie stereotypowego myślenia.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      A skąd wiemy, że powstanie Gepidów nie przeniosło się do centrum państwa Hunów? Może to oni atakowali i wybrali pole bitwy :) ? To wszystko jedynie przypuszczenia, hipotezy. Gdzieś w Środkowej Europie się bili, na pewno na północ od Dunaju.

  • @gilgamesh1644
    @gilgamesh1644 ปีที่แล้ว

    Jak się cieszę, że przypadkiem trafiłem na ten kanał. Czekam na tych Awarów

  • @TomaszWawa
    @TomaszWawa ปีที่แล้ว +3

    Przesuper, dzięki.

  • @wojciechwolski4789
    @wojciechwolski4789 ปีที่แล้ว +4

    Dzięki za super materiał

  • @milkman3338
    @milkman3338 ปีที่แล้ว +3

    Kiedyś interesowały mnie tylko twory państwowe. Teraz z zainteresowaniem poszukuję informacji o ludach i plemionach. Głównie ze wschodu.

  • @krzysztoflanger6015
    @krzysztoflanger6015 ปีที่แล้ว +4

    Oglądałem jak kolejny odcinek GoT. Brawo i dziękuję

  • @wojciechk5074
    @wojciechk5074 ปีที่แล้ว +1

    Ta muzyka w tle i doskonała narracja....
    Za jakiś czas znów posłucham tego odcinka.

  • @kubacski8454
    @kubacski8454 ปีที่แล้ว +5

    Bardzo dobry materiał 👍

  • @KrystynaR67
    @KrystynaR67 10 หลายเดือนก่อน +2

    Fantastyczny kanał . Trudno skończyć na jednym bohaterze.

  • @abigailkostrzewa3238
    @abigailkostrzewa3238 ปีที่แล้ว +1

    Trafiłam na kanał od tak....subskrybcja. Super film

  • @pipipibi7037
    @pipipibi7037 ปีที่แล้ว +5

    Witam chętnie posłuchał bym odcinka o Bizancjum a może nawet całej seri . Istniało przecież tysiąc lat . A jest nie docenione w historii obrony Europy . Nicefor ll Fokas jest postacią o której chciał bym się dowiedzieć więcej . Może prowadzący kanał się nad tym zastanowi . Pozdrawiam .

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Jakiś czas temu myślałem właśnie o Nikeforze - Białej Śmierci Saracenów jako bohaterze osobnego odcinka. Jest to do zrobienia, ale raczej w przyszłym roku. Mam kilka odcinków wybranych przez patronów w kolejce.

    • @pipipibi7037
      @pipipibi7037 ปีที่แล้ว

      Jak dołączyć do patronów ?

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว

      @@pipipibi7037 jak zawsze patronite.pl/mrocznewieki

  • @XxBergyxX
    @XxBergyxX ปีที่แล้ว +3

    Dzieki za fajny odcinek.

  • @user-gu1if3fy9j
    @user-gu1if3fy9j ปีที่แล้ว +1

    Uwielbiam ten kanał .

  • @banceart1205
    @banceart1205 ปีที่แล้ว +5

    No i to jest kontent ❤️

  • @miroslawwojciechowski8096
    @miroslawwojciechowski8096 11 หลายเดือนก่อน

    Wiele podobnych dokumentòw w sieci , bardzo mądrych.
    Ty przodujesz w przekazie ,jeśli chodzi o głos .
    Miło się słuchaz.

  • @zygmuntwu5877
    @zygmuntwu5877 5 หลายเดือนก่อน

    Fantazja niczym popiół w palenisku, a gdy przyjdzie wiatr rozwieje zgliszcza i pozostawi pusty ślad😮

  • @pawekrolikowski4387
    @pawekrolikowski4387 ปีที่แล้ว +1

    Fajnie sie słucha dzięki za materiały

  • @pawekrolikowski4387
    @pawekrolikowski4387 ปีที่แล้ว

    Dzięki za materiał fajnie się słucha pozdrawiam serdecznie

  • @sajdak4453
    @sajdak4453 ปีที่แล้ว +3

    Uwielbiam ten kanał i pochłaniam kolejne materiały! Do powyższego mam jedno pytanko: "Nad zmarłym odśpiewano pieśń, która zachowała się do naszych czasów" - próbuję znaleźć cokolwiek na temat tej pieśni, ale nie trafiam na żadną współczesną interpretację. Mogę prosić o jakieś namiary? Jeśli oczywiście nie jest to kłopot...

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Z tego co pamiętam polskie tłumaczenie jest w książce "Hunowie" Edwarda Thompsona. Nie mam jej pod ręką, ale jak nie zapomnę to wkleję tu za kilka dni.

    • @sajdak4453
      @sajdak4453 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki Bardzo dziękuję za odpowiedź! To już konkretna wskazówka, spróbuję zdobyć tę pozycję, ale oczywiście wkleić też można. Na pewno nie tylko ja jestem ciekaw :)

  • @piotrpodwyszynski6921
    @piotrpodwyszynski6921 ปีที่แล้ว +6

    Aż dziwne, że tak zacny i ciekawy kanał ma jedynie lekko ponad 16k subskrybentów...
    Powodzenia w rozszerzaniu wiedzy.👊
    Kom z serducha i dla zasięgu 👍

    • @marekdael5363
      @marekdael5363 ปีที่แล้ว

      16k co to ma być

    • @piotrpodwyszynski6921
      @piotrpodwyszynski6921 ปีที่แล้ว

      @@marekdael5363 16 000 = 16k (skrót)

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +3

      W styczniu był 1 tys., teraz jest 16 tys. Ja widzę spory progres.

    • @piotrpodwyszynski6921
      @piotrpodwyszynski6921 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki W dobrym kierunku zatem kanał się rozwija....Powodzenia.

    • @lujekkwiatkolak7438
      @lujekkwiatkolak7438 ปีที่แล้ว

      fujary nie pokazuje to i miliona nie ma... jakos lepiej sie czuje suskrybujac "niszowe" 😉kanaly

  • @ryskarpaty9968
    @ryskarpaty9968 ปีที่แล้ว +2

    Przybyłem,przesłuchałem,zasubskrybowałem.

  • @WolvGame
    @WolvGame 3 หลายเดือนก่อน +1

    Topowej jakosci material ☕🗿

  • @JanKowalski-pu5pi
    @JanKowalski-pu5pi ปีที่แล้ว +2

    Komentarz dla zasięgu 🏆 Pozdrawiam 👍

  • @KrystianKomosa
    @KrystianKomosa 5 หลายเดือนก่อน +1

    Miło by było posłuchać trochę o historii ludów tureckich, arabskich czy jka kto woli semickich, kiedyś się zastanawiałem czy pochodzą Turcy od Scytów czy Alanów równie ciekawi był by temat tworzenia się poszczególnych imperiów.
    Ufam że podcasty idą mniej więcej po kolei chronologicznie a i ciekawe mogłoby być to i owo o Chinach w latach trzech królestw i temat podbicia ich przez Mongołów

  • @tomaszwesoowskifromlechist6222
    @tomaszwesoowskifromlechist6222 ปีที่แล้ว +4

    Na miejsce Burgundów z Wielkopolski mogli wejść Sarmaci, Gepidzi, czy aby też podejście szlachty do Kmieci, lub rolników nie przypomina nam elit koczowniczych także nasze ukochanie koni. Takie to moje spekulacje.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Podejście do kmieci chyba uległo dużej ewolucji na przestrzeni wieków, we wczesnym i późnym średniowieczu dołom społecznym żyło się całkiem znośnie, gorzej było później. Polska zawsze leżała w miejscu gdzie docierały wpływy wschodnich nomadów więc faktycznie jakieś ich tradycje mogły tutaj przetrwać.

    • @tomaszwesoowskifromlechist6222
      @tomaszwesoowskifromlechist6222 ปีที่แล้ว

      Jest taka praca Ludowa historia Polski, której założenia metodologiczne do mnie nie przemawiają ale za to przykłady opresji stanu włościańskiego do połowy lat 30 i w powojennej polsce są widoczne. Mnie bardziej ciekawi aspekt etnogenezy kulturowej, materiału genetycznego naszych przodków.. Bo początki nasze są traktowane przez badaczy bardzo enigmatycznie.. Kiedyś będzie okazja to napisze coś dłuższego. Moja pozycja to Bažant z Wielkopolski 15 km od Gniezna, Witkowo, Strzałkowo, Powidz, Słupca, Ląd, Pyzdry. Ciekawe miejsca.. Pozdr Slava

    • @tobiaszkomorski5980
      @tobiaszkomorski5980 ปีที่แล้ว +1

      @@tomaszwesoowskifromlechist6222 tzn co sugerujesz, bo piszesz komentarz nadzgany metaforami jak dobra kasza skwarkami. Coś konkretnego?

    • @tomaszwesoowskifromlechist6222
      @tomaszwesoowskifromlechist6222 ปีที่แล้ว

      Spekuluje nic więcej.. Czasami warto pospacerować w mroku bo się potkniesz o coś poważnego. Nie staram się prowadzić dyskursu naukowego. Zresztą historia jako nauka ciągle kuleje i cierpi z powodu metodologii, ambicji, paradygmatów szkół narodowych itp... Chciałbym przeczytać ciekawą pracę na temat gdzie ci Słowianie z naszym legendarnym Lechem się wcišli pomiędzy fale innych ludów i plemion...Nie pretenduje do turbolechii bo to są dziady czerwone..Ja spekulant spod Gniezna pozdr.

    • @gallanonim1379
      @gallanonim1379 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki Tradycje tradycjami, ale zdaje się głównym czynnikiem dla którego szlachta przeszła przez kilka pokoleń od traktowania chłopa jako człowieka do traktowania go jak niewolnika-mówiącej rzeczy była brutalna żądza zysku - wraz z końcem średniowiecza nastała koniunktura na eksport zboża, więc najłatwiejszym sposobem na zarobek dla szlachcica było zwiększenie folwarku, a co za tym idzie jego siły roboczej - a najprostszym sposobem zwiększenia siły roboczej było zwiększenie obciążenia chłopa pańszczyzną i ograniczenie jego wolności osobistej żeby nie mógł ot tak sobie pójść szukać lepszego pana czy lepszego życia w mieście. Potem gdy w wyniku wojen i kryzysów zyskowność sprzedaży zboża spadała a wraz z tym majętność Sarmatów, remedium było proste - więcej pańszczyzny, i o dziwo na sejmach gdzie zwiększanie pańszczyzny rozpatrywano liberum veto nie było... Do tego dochodzi jeszcze kwestia przejęcia przez szlachtę realnej władzy w państwie w miejsce zdegradowanego króla, co bardzo podwyższyło ego Panów Braci. A co do wpływów wschodnich to te były, ale raczej nie od nomadów - wraz z unią polsko-litewską nasza szlachta zaczęła poznawać od środka Wielkie Księstwo, i tam się od swoich odpowiedników dowiedzieli, jak można "zarządzać zasobami ludzkimi"...

  • @iddqd6145
    @iddqd6145 ปีที่แล้ว +3

    Ale to było dobre! :D

  • @lenakrakow8007
    @lenakrakow8007 ปีที่แล้ว +1

    Super 🙂

  • @Andi030592
    @Andi030592 ปีที่แล้ว +6

    Właśnie przyszedł mi do głowy pewien pomysł, planowałeś może odcinek o piśmie słowiańskim?
    Czy Głagolica była pierwsza, czy może jednak powstała na podstawie jakichś run czy innego systemu zapisu stosowanego przez słowian? Zazwyczaj można spotkać opinie zupełnie skrajne po obu stronach sporu a ciekaw byłbym Twojego opracowania, czy mieli pismo? system protopiśmienniczy oparty na jakichs skojarzeniowych runach czy piktogramach? A może nie było zupełnie nic i pierwszy wykształcony system zapisyu to głagolica, oparta tylko i wyłącznie na podstawie greki a słowianie, jak i wiele ludów im współczesnych przeciez, obywali się bez pisma i koncept ten podchwycili dopiero od Romajów? Myśle że temat wart rozważenia w produkcji.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Może kiedyś, na tę chwilę nie mam w planach nic poświęconego głównie Słowianom. Po dwóch latach prowadzenia Słowiańskich Demonów muszę odetchnąć od szeroko pojętych Słowian.

    • @Andi030592
      @Andi030592 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki spoko, to tylko luźna sugestia na przyszłość, mieszkam 10 km od Mikorzyna także poniekąd choćby z tego powodu mnie temat interesuje

    • @Sattivasa
      @Sattivasa ปีที่แล้ว

      Tu nie ma żadnego "sporu", nie ma żadnego protopisma, żadnych run.

    • @Andi030592
      @Andi030592 ปีที่แล้ว

      @@Sattivasa jak to nie ma sporu? Temat wałkowany przez naukowców i rónych takich innych od co najmniej 150 lat, pełen niedomówień, fałszerstw i naciągania faktów, jednak istniejący ciągle. Bo choćby pytanie w jakim języku i jakim pismem były wyryte imiona bożków w świątyni Radogoszczy o czym wspomina kronikarz? Ja oczywiście nie twierdzę że takie pismo istniało czy było powszechne, wyraźnie napisałem że jestem ciekaw przedstawienia tematu przez Michała.

    • @Sattivasa
      @Sattivasa ปีที่แล้ว

      @@Andi030592
      Nie, nie ma żadnego sporu, tak, jak nie ma sporu między astronomami i płaskoziemcami.
      Nie wiemy nic o napisach w Radogoszczy. Kronikarz Thietmar ich nie widział. Możliwości są różne: mógł być wprowadzony w błąd, mogły to być proste symbole (nie napisy) "przypisane" do poszczególnych bogów, mogło to być dowolne pismo, używane w Europie, że wspomnianą głagolicą włącznie.

  • @gretakedzierska5071
    @gretakedzierska5071 7 หลายเดือนก่อน

    Super. Moj trzeci podcast dzisiaj.

  • @pawelwojtyla200
    @pawelwojtyla200 ปีที่แล้ว +2

    Dobre 👌👍👏

  • @t.1071
    @t.1071 ปีที่แล้ว +4

    Rewelacja

  • @arango9655
    @arango9655 ปีที่แล้ว +2

    Dzieki

  • @jakubgajewski8464
    @jakubgajewski8464 ปีที่แล้ว +3

    no!!!gratuluje!!!
    Kiedy wiec Awarowie na tapecie??

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว

      Może początkiem przyszłego roku.

  • @ihaszhasz762
    @ihaszhasz762 5 หลายเดือนก่อน +1

    Znałam Węgierkę o imieniu Ildiko.

  • @SickBoyFromPoland
    @SickBoyFromPoland 10 หลายเดือนก่อน +1

    Świetnie się tego słucha szczególnie do snu. Aż ciężko mi w to uwierzyć że ten facet sam piszę te opowiadania. Ile to kartek formatu a4 trzeba zapisać żeby półtorej godziny opowiadać dana historię.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  10 หลายเดือนก่อน +2

      90 minut to 30 stron A4, Calibri 12, interlinia 1.5

  • @ewaradecka4237
    @ewaradecka4237 ปีที่แล้ว +3

    No nie h mi ktoś wytłumaczy, dlaczego wszyscy najeżdżali, anektowali ziemie bardziej na zachód i bardziej na wschód. Centrum zostawiając w spokoju. Wiedzieli o nas, bo bursztynowy szlak, Kalisja i inne takie. W naszych rejonach nic, nikogo nie zainteresowało.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Od lat 70. wiadomo, że „Kalisja” nie leżała w Polsce, ale na terenie Słowacji, zapewne na szerokości geograficznej dzisiejszej Żyliny. Nie ma nic wspólnego z Kaliszem. Pisał o tym A. Krawczuk w „Polska za Nerona”. Na północy nie było miast ani szlaków handlowych porównywalnych z tym co było na południu.

    • @ewaradecka4237
      @ewaradecka4237 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki tak by się tutaj osiedlić i stworzyć wyższą cywilizację. Dziewicze tereny, właściwie nie bronione. Aż się prosi. Tereny gdzie Rzym panował, bardzo zyskały. My musieliśmy czekać na wikingów.

    • @jakubkamieniarz1033
      @jakubkamieniarz1033 ปีที่แล้ว

      @@ewaradecka4237 Jakich wikingów?

    • @fandzejka9540
      @fandzejka9540 ปีที่แล้ว +3

      @@ewaradecka4237 Tu jest zimno, słabe warunki dla rolnictwa więc i dużo ludzi by się utrzymać nie mogło. Złota nie ma. Bursztyn można kupić od barbarzyńców, którzy tu wegetują. Po co się do nich pchać, karczować lasy i zaczynać od zera? To peryferia.

    • @ewaradecka4237
      @ewaradecka4237 ปีที่แล้ว +1

      @@rafakaczorowski6283 może dawniej było z tym rozgarnięciem, choć troszkę lepiej 😉

  • @szymonwiatr1372
    @szymonwiatr1372 ปีที่แล้ว +3

    Radagajs brzmi prawie jak Radegast (Radogost). Na pewno miał polski paszport. ;)

  • @janjankowski3408
    @janjankowski3408 ปีที่แล้ว +2

    Dzięki. Fajny materiał o Attylli.Jak mozna poprosimy czyngis hana i tamerlana.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว

      O panie, Tamerlan i Czyngiz to są epopeje, kiedyś z pewnością, ale do czegoś takiego będę się musiał przygotować, narazie wałkuję mniej egzotyczne tematy.

    • @Sattivasa
      @Sattivasa ปีที่แล้ว

      Proponuję w czasie oczekiwania na film poczytać "Tajną historię Mongołów".

  • @michaelsedzikowski3669
    @michaelsedzikowski3669 ปีที่แล้ว +6

    Ta seria boleśnie pozwala odczuć efekt Krugera-Dunninga. Oglądam przynajmniej 2 razy każdy z odcinków. Swoją drogą, gdybym miał taką wiedzę o tamtych czasach (podobno talent do narracji już posiadam) to bym napisał książkę fabularną osadzoną w tych realiach. Twórca kanału wydaje się posiadać zarówno jedno, jak i drugie. Może więc jednak... Coś w rodzaju Mike Waltari? 😀

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      "Egipcjanina Shinue" z pewnością bym nie doścignął, świetna powieść.

    • @jakubkamieniarz1033
      @jakubkamieniarz1033 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki Sinuhe*

    • @michaelsedzikowski3669
      @michaelsedzikowski3669 ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki Ba, ponoć najlepsza. Ale najbardziej poruszył mnie Czarny Anioł. Tragedia Konstantynopola stała się dla mnie jakby sprawą osobistą. A co do pisania, nie ma się co tak czaić. Żyjemy w czasach, w których gwiazdy porno i młodociani mordercy piszą książki o swoich dokonaniach.

  • @ArturBiaosiewicz
    @ArturBiaosiewicz 5 หลายเดือนก่อน

    A jak to się stało, że tego jeszcze nie słuchałem ?

  • @kacz1979
    @kacz1979 ปีที่แล้ว +2

    Dla zasięgu.

  • @banceart1205
    @banceart1205 ปีที่แล้ว +2

    Będzie opowieść o dziejach awarów? 😊

  • @leszekmazur8371
    @leszekmazur8371 2 หลายเดือนก่อน

    Dobre! :)

  • @MrVilgefortz
    @MrVilgefortz ปีที่แล้ว +2

    supeer

  • @dagome_prime
    @dagome_prime ปีที่แล้ว +2

    W kwestii relacji Słowian i Hunów 1:32:28 : To zrozumiałe, że zachowali Państwo ostrożność w tej kwestii. Jednak, wydaje się mało prawdopodobne by Słowianie, na tyle już liczni i silni by sprawiać kłopoty Gotom Witimira (a trzeba było "mieć parę" by im "podskakiwać" po zdominowaniu przez nich Sarmatów), nie znaleźli się w zasięgu zainteresowań Hunów. Gdy zasiądzie się nad mapą i źródłami, podskórnie czuje się, że część z nich musiała być "przygarnięta" przez Hunów (a kto wie czy także wcześniej nie przez Gotów-co zaprzęgli-wiele-ludów-do-rydwanu-swoich-zwycięstw, np. m. in. w czasie wędrówki do Oium). Oczywiście brak bezpośrednich dowodów. Mało się zajmuję Słowianami, ale jakaś ich grupa powinna być "w zasięgu Hunów" albo wręcz w ramach "ordy". W tym temacie jest duży potencjał a choć wymaga ostrożności, to ze strzępów informacji (także archeologicznych) z czasem może dało by się być może powoli złożyć jakiś obrazek. To oczywiście tylko domysły, ale kto wie, czy nie warto poświecić im trochę uwagi. Niestety sam za słabo orientuję się w kwestii Słowian - więc mogę tylko podrzucić sugestię do ewentualnych rozważań na przyszłość. Podziękowania za odcinek, czekałem na "Nibelungi" 😎. A tak miedzy nami, afera z Volkerem - materiał na osobą historię.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Odnośnie Słowian nie będę snuł domysłów bo nie ma do tego podstawy. W internecie jest wystarczająco dużo jednostek, które z wodza Antów Boza z kroniki Jordanesa robią Bożydara, pana na Kijowie itp.

    • @dagome_prime
      @dagome_prime ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki "Bożydar" 🤣 - nie wiedziałem, dobre. Może zabawniej byłoby: Boz=Boss? 😎 Jestem poza "słowiańskimi mitami", nie łapię tych kontekstów. Miałem na myśli przyjrzenie się tematowi w świetle zaprezentowanych przez Państwa materiałów. W mojej ocenie za rok lub dwa, na spokojnie da się ocenić co mamy w temacie i podejść do problemu w nowy sposób. Ale może przedstawię te przemyślenia w filmie listopad/grudzień. Rozumiem rezerwę i ostrożność wobec tej kwestii.

  • @adambaron7958
    @adambaron7958 ปีที่แล้ว +2

    Ten bicz boży może być nie tylko nazwą a prawdą.

  • @polskihusarz2582
    @polskihusarz2582 ปีที่แล้ว

    Germania do Wisły, to mnie bardzo zaciekawiło, może jakieś rozwinięcie, odcinek na ten temat itp

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว

      Tak, krainę geograficzną pod nazwą Germania Rzymianie widzieli z grubsza od Renu do Wisły, potem była Scytia lub Sarmacja. Kiedyś chętnie zrobię o tym odcinek.

  • @Jedittee
    @Jedittee ปีที่แล้ว +2

    Dla zasięgu

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +1

      Dziękuję!

    • @Jedittee
      @Jedittee ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki czekam na więcej materiałów, dobrze się przy nich zasypia

  • @pllonger6074
    @pllonger6074 ปีที่แล้ว +2

    Historia opisana z punktu ważnych figur, ich dylematy, decyzje głupie mądre wpływające na losy społeczności. Powinienieś zostać ministrem edukacji, ale tego Ci nie życzę :[-)

  • @krade0603
    @krade0603 ปีที่แล้ว +1

    👏👏👏👏👏

  • @PODMIOT-CYBERNETYCZNY
    @PODMIOT-CYBERNETYCZNY 2 หลายเดือนก่อน +1

    Rzymianie ciągle najeżdżali na tereny chcąc poszerzyć siłę swojego imperium uczynić niewolnikami dalszą część ludności to była walka o wolność

  • @edek123
    @edek123 3 หลายเดือนก่อน +1

    Jak zawsze genialne!

  • @iowa406
    @iowa406 ปีที่แล้ว +1

    Mury Konstantynopola... Chyba równie skuteczne fortyfikacje uzyskał dopiero Malbork niemal 1000 lat później. jak się mylę , to poproszę o sprostowanie.

  • @maciejcichocki4535
    @maciejcichocki4535 10 หลายเดือนก่อน +1

    👍

  • @HaldirZero
    @HaldirZero ปีที่แล้ว +5

    Dziękuję! Chętnie posłuchałbym też opowieści o początkach państwa Piastów. Nie planujesz czasem takiej serii? 🙂

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      W najbliższej przyszłości (pół roku) nie planuję Piastów.

    • @HaldirZero
      @HaldirZero ปีที่แล้ว

      @@mrocznewieki 😭

  • @blackbbbbiochip
    @blackbbbbiochip 2 หลายเดือนก่อน +1

    1:18:23 Epickie

  • @jakubkubiszewski7754
    @jakubkubiszewski7754 9 หลายเดือนก่อน +1

  • @vladislavkocma7986
    @vladislavkocma7986 ปีที่แล้ว +2

    Petarda

  • @WolvGame
    @WolvGame 9 หลายเดือนก่อน +1

    Aż kusi by kupić Total War Attila

    • @WolvGame
      @WolvGame 3 หลายเดือนก่อน

      Top odc

  • @tylkoprawdajestciekawaii
    @tylkoprawdajestciekawaii ปีที่แล้ว +2

    Potomkami Hunów byli koczowniczy Bułgarzy

  • @pawekozakozowski2224
    @pawekozakozowski2224 ปีที่แล้ว +2

    ✌🏻🤘🏻

  • @blueman963
    @blueman963 ปีที่แล้ว +4

    Bicz boży okuratny sprawiedliwy i tak dalej

  • @ViktorMagnus
    @ViktorMagnus หลายเดือนก่อน

    17;00 - ladder succession

  • @cezaryczech3817
    @cezaryczech3817 ปีที่แล้ว +1

    Cytuję: "Na północy nie powstał żaden silny organizm polityczny, który mógłby rzucić cesarstwu wyzwanie na równych warunkach". Uznaję to zdanie za połowiczne kłamstwo. Bo o ile na północy i w centralnej Europie rzeczywiście nie powstał żaden pojedynczy wielki organizm państwowy, we współczesnym pojęciu, to istniały nazwijmy to mniejsze organizmy, które stawiły wystarczający opór, by cesarstwo nie podjęło się zajmowania tych terenów na stałe. Bo to, że nie zajęło tych terenów, to fakt niepodważalny.

    • @mrocznewieki
      @mrocznewieki  ปีที่แล้ว +2

      Tak, były mniejsze organizmy utrudniające życie cesarstwu, ale nie były dla niego poważnym zagrożeniem (Persja Sasanidów była). Poza tym, ekspansja w tym kierunku nigdy nie zrekompensowałaby wysiłku włożonego w nią. Bursztyn i niewolników znad Bałtyku można było kupić stosunkowo tanio bez konieczności podbijania tych obszarów. Dlatego podbój Brytanii był ewenementem - nie opłacał się kompletnie, ale Klaudiusz miał zachciankę.

    • @cezaryczech3817
      @cezaryczech3817 ปีที่แล้ว +1

      @@mrocznewieki Lansujecie Państwo obowiązujące od dziesięcioleci kolejne półprawdy (czyli półkłamstwa) dotyczące ziem północnej, centralnej i wschodniej Europy, niepodbitych przez Rzym. O ile zdanie "ekspansja w tym kierunku nigdy nie zrekompensowałaby wysiłku włożonego w nią" jest prawdą, to lekceważące, a może nawet pogardliwe zawężanie tematu do "bursztynu i niewolników", świadczy o politykierskim, a nie rzetelnym, naukowym podejściu. Podstawą siły cesarstwa był system danin i świadczeń w naturze narzucony ludom włączonym w skład cesarstwa. Oprócz tributum, na obywateli były nałożone podatki pośrednie: vicesima libertatis, vicesima hereditatium, centesima rerum venalium, vicesima quinta venalium mancipiorum, annona, collatio lustralis, capitatio plebeia, a także płatne od czasu do czasu różnego rodzaju vectigalia. Skomplikowany system trybutów ściągany był przez sprawną rzeszę służb skarbowych. Współcześnie, zostały podważone tezy o produkcji żelaza, np. w rejonie świętokrzyskim na potrzeby eksportu do cesarstwa. Odkrycia archeologiczne ostatniego dziesięciolecia potwierdzają też znaczną gęstość zaludnienia i zasobność przedmiotowych terenów (podobnie, jak obalają mit pustki osadniczej powstałej w okresie wędrówki ludów). Temat nie dotyczy bezpośrednio filmu, ale napisałem krótką uwagę, licząc na pozytywny oddźwięk, a nie przyklaśnięcie ugruntowanym stereotypom.

  • @marcinpechan1606
    @marcinpechan1606 9 หลายเดือนก่อน

    😊😊😊😊😊😊

  • @atylla2049
    @atylla2049 ปีที่แล้ว

    Blisko

  • @RyjekKRK
    @RyjekKRK ปีที่แล้ว

    fajny materiał tylko te mapki absolutnie nie ilustrują tego o czym mówisz. było by extra, że jak mówisz o przełęczach, górach, morzach czy rzekach żeby były tam zaznaczone czy podpisane