Бямбын Ренчин. Гүнж. Өгүүллэг

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 23 พ.ย. 2024
  • Гүнжийн сүмийн тухай
    Довдондорж ноён өөрийн талийгаач хатан Манжийн Энх Амгалан хааны зургадугаар охин Хичээнгүй амарлингуй гүнжид зориулан бариулсан Гүнжийн сүм Төв аймгийн Эрдэнэ сумын нутаг Туул голын баруун гарын томоохон цутгалын нэг Баруун Баян гол, Хөх чулууны голын эхэнд байдаг. Монголын Довдондорж ноёнд Манжийн Энх Амгалан хаан өөрийн зургадугаар охин Хичээнгүй амирлингуй гүнжийг 1697 онд хатан болгон өгчээ. Өөрийн охиныг харь оронд хатан болгон явуулахдаа хатуу чанга үүрэг даалгавар өгөх нь зүйн хэрэг авч Монгол хүний эхнэр болсон Хичээнгүй Амирлангуй гүнж үүрэг даалгаварыг үл биелүүлсэн. Үүний улмаас 1740 онд Манжийн албатуудад хорлогдсон гэж түүхэн баримтуудад үлдсэн байна. Тэрээр нас барахынхаа өмнө “Миний цогцсыг хятад газар бүү аваачаарай! Би Монгол хүний эхнэр учир монгол хүн болжээ. Иймийн тул намайг монгол газар нутаглуулаарай! гэж гэрээсэлсэн юм гэдэг. Гүнжийн бунханы цогцолбор 1930 он хүртэл хэний ч хөл хүрээгүй дархан газар байжээ. 1940-өөд онд Дотоодыг хамгаалах газрынхан энэхүү онгоныг хөндөж эд өлгийн зүйлсийг авсан байна. Онгоны үлдэгдэл үндсэн зургаан хэсгээс бүрддэг. Чулуун дурсгал, булшийг хамгаалсан байгууламж, Богд хаалга, хэрмэн хана, онгон, булшны газар зэргээс бүрдэнэ. Гүнжийн булш онгоны дотор талд байдаг. Булшийг хамгаалсан байгууламж нь өөрөө хэрэмтэй бөгөөд энэ нь гаднах том хэрмийн дотор байдаг. Хэрмэн хананы өндөр нь 2.5 метр, өргөн ба урт нь 70 метр бөгөөд нийт талбай нь 4900 хавтгай дөрвөлжин метр. Хананы зузаан нь 4 тоосго зэрэгцүүлэн өрсөнтэй тэнцэнэ. Хэрмэн дотор өмнө талд өндөр нь 10 метр, өргөн нь 6 метр, хэд хэдэн баганаас бүтсэн Богд хаалга бий. Онгон нь энэ хаалганы ойролцоо баригдсан бөгөөд хааш хаашаа тэг дөрвөлжин хэлбэртэй хойноос урагш нэвт гарах замтай байдаг. Гүнжийн булш энэ онгоны ард талд байдаг. Судалгааны явцад өмнө талд нь байгаа булшны доор гантиг чулуун барилга байгаа нь тодорхой болжээ. Барилгын дотор талд чулуугаар хийсэн шал, 8 давхар тоосгоор нум шиг хэлбэртэй өрсөн хана байдаг. Газраас доош 3-4 метр гүн ухсан газарт энэ байгууламж байдаг бөгөөд дотроос нь зандан модоор хийсэн авс олдсон. Шилмүүст модны давирхайгаар будаж, 9 давхар торгоор ороосон энэ авсыг онгойлгох үед дотор нь гүнжийн цогцос гэхээр юм юу ч үлдээгүй байжээ. Өнөөг хүртэл гүнжийн цогцосыг яасан нь мэдэгдэхгүй байгаа юм. Нутгийн хөгшдийн яриагаар бол зандан модон авс нь алтаар хучигдсан, дотор талд нь алт мөнгөөр хийсэн хүний дүрснүүд, таван хошуу малын дүрснүүд, сийлбэртэй эрдэнийн чулуунууд байсан гэнэ. Сонирхолтой нь гэвэл гүнжийн булш байсан газрын баруун талаас дахиад нэг булш олдсон бөгөөд тэр дотор тарган эрэгтэй хүн завилж суусан чигээрээ оршуулагдсан байсан. Энэ цогцос хөлдсөн байсан учраас саяхан нас барсан хүн шиг байжээ. Авс нь 7 давхар торгоор ороогдсон байсан бөгөөд дотор нь тоглоомон сүх, хөрөө, алх, цүүц, хүрз зэрэг багажууд хийсэн байсан. Энэ цогцос хэнийх болох нь тогтоогдоогүй боловч хэний ч гар хүрээгүй тэр чигээрээ хадгалагдан үлджээ.Гүнжийн онгоны бас нэг үлдэгдэл бол өмнө зүг рүү хүзүүгээ сунгасан чулуун мэлхий байдаг. 1.95 метр урт боржин чулуун мэлхий бөгөөд нуруун дээр нь бичээс бүхий чулуун хавтан тавиастай байдаг. Чулуун бичээсийн дээд талд хоёр луу байдаг. Голд нь манж үсэг болон ханзаар “Их чин улсын албат...”, “...баярыг тохиолдуулан энэхүү чулуун хөшөөг босгов...” гэж бичсэн байдаг. Хичээнгүй Амирлангуй гүнжийг тухайн үеийн Монголын сэхээтнүүд ихэд хүндэтгэдэг байсан бөгөөд Гүнжид зориулан энэхүү шарилын сүмийг барьж сүмчин 13 отгийг өөр өөр хошуудаас авчиран, хатуу ёс горимыг сахиулан харж хамгаалж ирсэн юм. Хүндэтгэлтэй хүнийг насан өөд болоход бунхлан сүм барьж шүтэж байсан нь тэр үеийн Монгол, Манжчуудын амьдралын хэв шинж онцлог байжээ.

ความคิดเห็น • 60

  • @myagmarjavankhbayar1194
    @myagmarjavankhbayar1194 ปีที่แล้ว +18

    Баярлалаа Сараа. Ж. Лхагваа гуайн өгүүллэгүүдээс уншвал хүүхдүүд нь зөвшөөрөх байлгүй дээ. Бодолцож үзээрээ😇🙏

    • @kingambassadorstorah3085
      @kingambassadorstorah3085 ปีที่แล้ว

      ⚠ГЭМШЭЭРЭЙ🔙 Учир нь Тэнгэр ХААНТ УЛС таны өмнө байна! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Гурав дахь өдөр үхэж, амилсан 👑МЕССИА👑-д итгээрэй
      ⚠REPENT🔙 For the KINGDOM of Heavens is at hand! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Believe the 👑MESSIAH👑 Who died and rose in the third day

  • @Boki-BOKl
    @Boki-BOKl หลายเดือนก่อน

    Byambiin Rinchen bol minii huvid hamgiin aguu gaihaltai mergen suu bilegt ulger jishee hun shu❤❤❤

  • @sumyaoidov6730
    @sumyaoidov6730 หลายเดือนก่อน

    Эрхэм хүндэт их номч Бямбын Рэнчин гуайн зохиолоос өөр олныг уншиж танилцуулж байгаарай.

  • @ДэлгэрмааАгваандорж
    @ДэлгэрмааАгваандорж หลายเดือนก่อน +2

    Өнөөдөр дахиад л сонслоо. Үнэхээр гайхалтай зохиолыг гайхалтай сайхан унших юмаа. Маш их баярлалаа.

  • @TUVSHIN_5
    @TUVSHIN_5 ปีที่แล้ว +2

    Сайн уу би таныг сонсоод удаж байнаа. Нүдэнд харагттал уншдаг эгч шүү. Эхлэхдээ цаана яваад байгаа ая, хаанаас олж сонсох вэ. Тайвшруулаад байх юм.

  • @navchjargah2365
    @navchjargah2365 2 หลายเดือนก่อน +5

    yostoi sonin bnaa. oilgoxod tovogtei. xumuus bayrlalaa gxiig bodoxod ndd l uchir bgaa bololtoi🤷🏻‍♀️ gxde l zoxiol n ooroo sonirxoltoi tuldaa duusgalaa

    • @АлтансүхМагсаржав-м9м
      @АлтансүхМагсаржав-м9м หลายเดือนก่อน +1

      Бямбын Ринчен бол Монгол хэл бичгийг гол учиг аа болгодог. Энд бүхийл үгийг цэвэр монгол үгээр бичсэн гэж ойлгож болно. бид Монгол хэл ээ сайн сурах хэрэгтэй.

    • @navchjargah2365
      @navchjargah2365 หลายเดือนก่อน +1

      @@АлтансүхМагсаржав-м9м unshij bga xuniig n xelj bnaa. xumuus bayrlalaa l gd bxin. ym xiingee sonsson chn arai gj duusgalaa. daraa n ooroo unshii l gj bodsn

    • @dolgormaabataa
      @dolgormaabataa หลายเดือนก่อน

      Sanal neg bn kkk magadgui hooloinii urgultuud n joohon uur uur gazraa bgaad bga bolohoor oilgohid hetsuu bh shg bn. Gehdee goy hoolootoi emegtei yum.

    • @erdene-oyunvashlii1247
      @erdene-oyunvashlii1247 หลายเดือนก่อน

      @@navchjargah2365харин тийм би бас өөрөө уншья гэж бодлоо. Сайхан зохиолыг унших гэж тамлаад хаяжээ

  • @odnoosukhee841
    @odnoosukhee841 หลายเดือนก่อน

    hooloinii ungu goy yum daanch ontsgui unshjee

  • @bayarmaajarantai8574
    @bayarmaajarantai8574 หลายเดือนก่อน +1

    Дууны өнгө, үг хэллэг гайхалтай сайхан боловч өгүүлбэрийн цэг таслал дээр огт зогсохгүй уншсанаар ойлгогдох боломжгүй болжээ...

  • @sumyaoidov6730
    @sumyaoidov6730 หลายเดือนก่อน

    Та бүхэндээ баярлалаа.

  • @terbishshin1607
    @terbishshin1607 ปีที่แล้ว +1

    Баярлалаа , уран бүтээлийн амжилт хүсье ! ❤❤❤❤

  • @NaranchimegNaranchimeg-q1r
    @NaranchimegNaranchimeg-q1r หลายเดือนก่อน

    Баярлалаа сайхан зохиол байна

  • @narhan3269
    @narhan3269 หลายเดือนก่อน

    Баярлалаа...

  • @zayachimgee8475
    @zayachimgee8475 ปีที่แล้ว

    Маш их баярлалаа ❤

  • @ЦэцэгмааБаатархүү
    @ЦэцэгмааБаатархүү หลายเดือนก่อน

    Энэ схан зохиолыг сонссондоо маш их баярлалаа

  • @АнуЦ-и1и
    @АнуЦ-и1и ปีที่แล้ว

    Маш их баярлалаа...🌹💖👍🌹💖👍🌹💖👍

    • @kingambassadorstorah3085
      @kingambassadorstorah3085 ปีที่แล้ว

      ⚠ГЭМШЭЭРЭЙ🔙 Учир нь Тэнгэр ХААНТ УЛС таны өмнө байна! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Гурав дахь өдөр үхэж, амилсан 👑МЕССИА👑-д итгээрэй
      ⚠REPENT🔙 For the KINGDOM of Heavens is at hand! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Believe the 👑MESSIAH👑 Who died and rose in the third day

  • @narantuyabatsukh1579
    @narantuyabatsukh1579 ปีที่แล้ว

    Баярлалаа

  • @Suugii8811
    @Suugii8811 ปีที่แล้ว

    Bayarlalaa❤

  • @undrakhlkhagvabayar8881
    @undrakhlkhagvabayar8881 หลายเดือนก่อน

    Баярлалаа Эрхэм гүнж дүү Сараа 49:28

  • @MajigMyagmarjaw-hq7oc
    @MajigMyagmarjaw-hq7oc 4 หลายเดือนก่อน

    Баярлалаа ❤❤❤❤

  • @kompikompi3822
    @kompikompi3822 ปีที่แล้ว

    Thanks 🌹💜🌹💜🌹💜🌹💜🌹

  • @ДэлгэрмааАгваандорж
    @ДэлгэрмааАгваандорж ปีที่แล้ว

    Баярлалаа.

    • @kingambassadorstorah3085
      @kingambassadorstorah3085 ปีที่แล้ว

      ⚠ГЭМШЭЭРЭЙ🔙 Учир нь Тэнгэр ХААНТ УЛС таны өмнө байна! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Гурав дахь өдөр үхэж, амилсан 👑МЕССИА👑-д итгээрэй
      ⚠REPENT🔙 For the KINGDOM of Heavens is at hand! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Believe the 👑MESSIAH👑 Who died and rose in the third day

  • @naranchimegdashdorj3083
    @naranchimegdashdorj3083 หลายเดือนก่อน

    Bayrlalaa ❤❤❤

  • @naradash9886
    @naradash9886 ปีที่แล้ว

    Bayrlalaa.

  • @zulaazula4750
    @zulaazula4750 ปีที่แล้ว

    Bi tanii fan shuu 🫶🫶

  • @bolortsolmonbaast774
    @bolortsolmonbaast774 ปีที่แล้ว

    маш их баярлалаа

  • @enkhjargaltsend7305
    @enkhjargaltsend7305 ปีที่แล้ว

    Баярлалаа❤️

    • @kingambassadorstorah3085
      @kingambassadorstorah3085 ปีที่แล้ว

      ⚠ГЭМШЭЭРЭЙ🔙 Учир нь Тэнгэр ХААНТ УЛС таны өмнө байна! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Гурав дахь өдөр үхэж, амилсан 👑МЕССИА👑-д итгээрэй
      ⚠REPENT🔙 For the KINGDOM of Heavens is at hand! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Believe the 👑MESSIAH👑 Who died and rose in the third day

  • @chimchimka7397
    @chimchimka7397 ปีที่แล้ว

    Туйлын их талархлаа. ❤❤❤

    • @kingambassadorstorah3085
      @kingambassadorstorah3085 ปีที่แล้ว

      ⚠ГЭМШЭЭРЭЙ🔙 Учир нь Тэнгэр ХААНТ УЛС таны өмнө байна! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Гурав дахь өдөр үхэж, амилсан 👑МЕССИА👑-д итгээрэй
      ⚠REPENT🔙 For the KINGDOM of Heavens is at hand! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Believe the 👑MESSIAH👑 Who died and rose in the third day

  • @g.d.z_youtube
    @g.d.z_youtube หลายเดือนก่อน

    Би ёстой ойлгосонгүй! Их нуршуу, ойлгохгүй юм.

  • @BenderyaLoya
    @BenderyaLoya 4 หลายเดือนก่อน +1

    Нэг л биш ээ. Утга ойлгомжгүй.

  • @br6646
    @br6646 ปีที่แล้ว

    үргэлж баярладаг шүү❤

    • @kingambassadorstorah3085
      @kingambassadorstorah3085 ปีที่แล้ว

      ⚠ГЭМШЭЭРЭЙ🔙 Учир нь Тэнгэр ХААНТ УЛС таны өмнө байна! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Гурав дахь өдөр үхэж, амилсан 👑МЕССИА👑-д итгээрэй
      ⚠REPENT🔙 For the KINGDOM of Heavens is at hand! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Believe the 👑MESSIAH👑 Who died and rose in the third day

    • @tseegiitseegii1881
      @tseegiitseegii1881 ปีที่แล้ว

      Маш сайхан байна маш их баярлалаа

  • @dorjjugderadiyadaarii8488
    @dorjjugderadiyadaarii8488 ปีที่แล้ว

  • @gerleemiss
    @gerleemiss ปีที่แล้ว +3

    Үнэхээрийн сайхан зохиолыг таны яруу тунгалаг хоолойгоор сонсоход зохимжтой бөгөөд сонорт нэн таатай.

    • @jamsranjavbaasanjav7228
      @jamsranjavbaasanjav7228 ปีที่แล้ว

      7үзё

    • @byambasarantuya7722
      @byambasarantuya7722  ปีที่แล้ว

      Баярлалаа❤

    • @kingambassadorstorah3085
      @kingambassadorstorah3085 ปีที่แล้ว

      ⚠ГЭМШЭЭРЭЙ🔙 Учир нь Тэнгэр ХААНТ УЛС таны өмнө байна! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Гурав дахь өдөр үхэж, амилсан 👑МЕССИА👑-д итгээрэй
      ⚠REPENT🔙 For the KINGDOM of Heavens is at hand! 🏴☰󠁢󠁢󠀰󠀱󠁿🤴🏿👸🏿 Believe the 👑MESSIAH👑 Who died and rose in the third day

  • @QueenOyungua
    @QueenOyungua ปีที่แล้ว

    Сайхан уншжээ.

  • @T.Ariunzaya
    @T.Ariunzaya 6 หลายเดือนก่อน

    Tsaad ayn yu we hleed ogooch

  • @Zozo07
    @Zozo07 หลายเดือนก่อน

    Yaj unshaad bgn be hha.Goy unshij bna gej baigaa hvmvvsees bolgoomjlooroi😅

  • @shagdar.O1703
    @shagdar.O1703 7 หลายเดือนก่อน +1

    Харуул Алтай уншиж өгч болох уу

  • @enkhushgerard542
    @enkhushgerard542 ปีที่แล้ว

    Arai gej l uilj sonsoj duusgav, 🥺

  • @buyanariunerdene7274
    @buyanariunerdene7274 ปีที่แล้ว

    ? А
    БУЯНОВ
    АМЕН

  • @boldbaatartsolmontuya7331
    @boldbaatartsolmontuya7331 ปีที่แล้ว

    Маш их баярлалаа

  • @oyunsurennaranpuntsag6716
    @oyunsurennaranpuntsag6716 ปีที่แล้ว

    Баярлалаа.

  • @namdagtungalag6804
    @namdagtungalag6804 ปีที่แล้ว

    Баярлалаа

  • @T.Ariunzaya
    @T.Ariunzaya 6 หลายเดือนก่อน

    Tsaad ayn yu we hleed ogooch

  • @Сүрэн.О
    @Сүрэн.О ปีที่แล้ว +1

    Баярлалаа

  • @bayaraats3160
    @bayaraats3160 ปีที่แล้ว

    Баярлалаа