00044 Πρόδρομος Επαρχία Λεμεσού Χωριό Πρόδρομος Prodromos Cypriot Villages Cyprus

Πρόδρομος Επαρχία Λεμεσού
Ιερός Ναός Τιμίου Προδρόμου
Εξωκλήσι Αγίας Τριάδας
Ιερά Γυναικεία Μονή Παναγίας Τρικουκκιώτισσας
Δεξαμενή Προδρόμου
Πλατεία Πάνω Βρύση
Μνημείο
Χωριό της επαρχίας Λεμεσού, στη γεωγραφική περιφέρεια της Μαραθάσας, περί τα 60 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της πόλης της Λεμεσού. Ο Πρόδρομος είναι κτισμένος σε μέσο υψόμετρο 1.380 μέτρων (πλατεία Προδρόμου) και είναι το ψηλότερο χωριό της Κύπρου. Η περιοχή του χαρακτηρίζεται από ορεινή τοπογραφία και το υψόμετρο στο ανατολικό του τμήμα φθάνει τα 1.900 μέτρα. Το τοπίο είναι διαμελισμένο από τους μικρούς παραπόταμους του Διαρίζου που ρέουν στην περιοχή.
Ο Πρόδρομος δέχεται μια πολύ ψηλή μέση ετήσια βροχόπτωση που φθάνει τα 922 χιλιοστόμετρα (μέσος όρος περιόδου 1951-1980). Στην περιοχή του καλλιεργούνται διάφορα είδη φυλλοβόλων οπωροφόρων δέντρων (μηλιές, κερασιές, δαμασκηνιές, αχλαδιές και ροδακινιές), λίγα αμπέλια οινοποιησίμων ποικιλιών και ελάχιστες καρυδιές και πιστακιές. Ο Πρόδρομος είναι ιδιαίτερα γνωστός για την εξαιρετική ποιότητα των μήλων του. Ωστόσο η μεγαλύτερη έκταση του χωριού είναι ακαλλιέργητη και καταλαμβάνεται από ποικίλη φυσική βλάστηση, κυρίως πεύκα, λατζ΄ιές, ξισταρκές και τριμιθιές. Μέρος του κρατικού δάσους του Τροόδους εμπίπτει στα διοικητικά του όρια. Η κτηνοτροφία είναι ανύπαρκτη.
Ο Πρόδρομος χαρακτηρίζεται από ψυχρό και βροχερό χειμώνα και δροσερό και ξηρό καλοκαίρι. Κατά τους χειμερινούς μήνες, εκτός από την πολύ ψηλή βροχόπτωση, δέχεται και αρκετή χιονόπτωση. Το χιόνι καλύπτει το έδαφος για αρκετές εβδομάδες, το δε κρύο είναι τσουχτερό με θερμοκρασίες που σε αρκετές περιπτώσεις είναι κάτω του μηδενός. Το 1973 και το 1974 καταγράφηκε στο χωριό ακραία χαμηλότερη θερμοκρασία -8° Κελσίου. Σε αντίθεση με τον χειμώνα, το καλοκαίρι στον Πρόδρομο είναι πολύ δροσερό με πιο ζεστούς μήνες τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Η μέση ημερήσια ψηλότερη θερμοκρασία τον Ιούλιο είναι 27,1° Κελσίου και η μέση ημερήσια χαμηλότερη 17,5º Κελσίου (μέσος όρος 1971-1980).
ο χωριό υφίστατο κατά τα Μεσαιωνικά χρόνια, με την ίδια ακριβώς ονομασία. Απαντάται δε σημειωμένο σε παλαιούς χάρτες ως Prodromo. Αποτελούσε φέουδο που, μάλλον, υπαγόταν στη μια από τις δυο Μαραθάσες, που αποτελούσε βασιλική ιδιοκτησία (κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας η Μαραθάσα ήταν χωρισμένη σε δυο μεγάλα τμήματα, εκ των οποίων το ένα ήταν βασιλική ιδιοκτησία και το δεύτερο ιδιοκτησία του κόμητα της Έδεσσας. Ένα φραγκισκανικό παρεκκλήσι εσώζετο στο χωριό κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Το όνομα του χωριού είναι αγιολογικό, από το όνομα του αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, στον οποίο είναι αφιερωμένη και η ανοικοδομημένη εκκλησία του. Επίσης, κοντά στο χωριό και προς τα νοτιοανατολικά του, υπήρχε παλαιό γνωστό μοναστήρι, εκείνο της Τρικουκκιάς, αφιερωμένο στην Παναγία. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αλλά και πιο πριν, κατά τις περιόδους της Βενετοκρατίας και της Φραγκοκρατίας, μια από τις εργασίες που είχαν ανατεθεί στους κατοίκους του Προδρόμου ήταν η συγκέντρωση χιονιού σε ειδικούς λάκκους και η διατήρησή του, ώστε να αποστέλλεται τούτο στην πρωτεύουσα Λευκωσία και σ’ άλλα μέρη του νησιού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το γεγονός αυτό καταγράφει κι ο Ρώσος μοναχός Βασίλι Μπάρσκυ που επεσκέφθη το χωριό, και το κοντινό μοναστήρι της Τρικουκκιάς, το 1735.
Σήμερα στο Πρόδρομο οι κάτοικοι συνολικά φτάνουν τους 75 (απογραφή 2021).
Πηγή: Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια