Karanlık Madde Gerçekten Var mı?

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 5 ม.ค. 2025

ความคิดเห็น • 186

  • @halukonarc2153
    @halukonarc2153 หลายเดือนก่อน +10

    Zaten oldum olası bu karanlık madde fikrini hiç mi hiç benimsememiştim, MOND bana daha mantıklı geliyordu ama matematiğini bilmiyordum, anlatım şahane tebeşiriniz hiç bitmesin, çok teşekkürler, kafamda bir şeyler yerli yerine şimdi oturdu. Bir çok fizik, ve bilim kanalına üyeyim, açık ara en iyisi bu 💙

  • @metinskmn769
    @metinskmn769 หลายเดือนก่อน +4

    Merhabalar. Evrenin işleyiş kanunlarına merak salıp, kendimce anlamaya çalıştığım bu zamanlarda TH-cam algoritması sayesinde videolarınızı görmüş bulundum. Fizik eğitimi almayan benim gibi insanlara bile son derece açıklayıcı şekilde anlatıyorsunuz. Teşekkür etmek istedim.

    • @dr.ibosv2652
      @dr.ibosv2652 หลายเดือนก่อน

      evrenin kanunu yasası yok ama işleyiş var evet. Kanunu yasayı insan yapar. Evrenin kanunu yasası dersen arkada bi insan gibi tanrı ararsın reiiisssss. Did you get it? Hocamız AYT fiziğin bizden beklediği işte o minimum boktan performansı sergilemiş eline sağlık. Sınavı hazırlayan o taharet almamış ellerinden bütün prof hocalarımın öperim. Harçlık olarak da bi AYT TYT sınav paramı ödesinler velabilaibadillahissalihüğn.

  • @pusulaharita4714
    @pusulaharita4714 หลายเดือนก่อน +4

    Değerli hocam inanılmaz basite indirgeyerek anlatıyorsunuz, keyifle takip edip dinliyoruz. Emeğinize sağlık.

  • @yousukeesu1
    @yousukeesu1 หลายเดือนก่อน +13

    Türkiyenin kendi profesörüyle kucaklaştığı yine mütiş bir video olmuş, seviliyorsunuz hocam.

  • @ramazanefeerkoca1160
    @ramazanefeerkoca1160 หลายเดือนก่อน +3

    Çok anlaşılır çok açıklayıcı ağzınıza sağlık Sir.

  • @ernkilly2377
    @ernkilly2377 หลายเดือนก่อน +2

    Konuyu harika açıkladınız hocam.Makine mühendisliği öğrencisiyim,bizde birçok konu görüyoruz fakat ilk defa bu kadar ezber dışı,meselenin özünü kavramaya yönelik bir anlatım gördüm.Emeğinize sağlık.

    • @bahattinkurt5859
      @bahattinkurt5859 24 วันที่ผ่านมา

      Eğitim hayatımız ezbere dayalı. Şaşırmamak mümkün değil

  • @omertncrr0
    @omertncrr0 หลายเดือนก่อน +3

    Hocam bence popüler bilim, modern fiziği çok fazla öne çıkarmakla birlikte halkın gözünde klasik mekaniği biraz itibarsızlaştırdı. Bu videoda hem modern fizik hemde klasik fizik ile aynı probleme yaklaşmanız bu sebep ile çok yararlı olmuş. Teşekkürler.

  • @gekanetwork
    @gekanetwork หลายเดือนก่อน +3

    Yine her zamanki gibi harikasınız hocam . Canı gönülden takipteyim

  • @kaanbozgul8106
    @kaanbozgul8106 หลายเดือนก่อน +1

    Degerli hocam, cok acikca ve samimi bir anlatis tarziniz var. Umarim bur turden aciklayici videolarinizin devami gelir.

  • @_omerbatur
    @_omerbatur หลายเดือนก่อน +2

    Hocam yine muhteşem bir video, teşekkürler... 💯

  • @aras1214
    @aras1214 หลายเดือนก่อน

    Değerli hocam ,video başlığı bahane içinde değinilen konular şahane olmuş emekleriniz için teşekkürler.

  • @latifakcay7453
    @latifakcay7453 หลายเดือนก่อน +1

    Muhteşem anlatmışsınız Hocam.
    Ağzınıza sağlık. Harika bir kanal.

  • @BirManyak.
    @BirManyak. หลายเดือนก่อน +1

    Çok ilgi çekici, değerli bir konu. Çok da güzel açıklamışsınız hocam.😊👏

  • @kyaoguzhan
    @kyaoguzhan หลายเดือนก่อน +8

    Elektromanyetik Teori dersi alıyorum ve ve yaptığınız yüzey integralini Gauss yüzeyinde de kullanıyoruz. Tabii integrali uyguladığımız alan elektrik alanı oluyor ve bu alanı çoğunlukla Gauss Yasası ile belirtiyoruz. Fiziğin her yerde bu kadar tutarlı olması gerçekten daha da cezbedici. Tabii ki bu daha çok matematiğin büyüsü gibi duruyor. İkisi de çok güzel.

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน +7

      @@kyaoguzhan hacim integrali esasında pratikte 6 katlı 😁

    • @kyaoguzhan
      @kyaoguzhan หลายเดือนก่อน +1

      @@DoganErbahar bunu bilmiyordum hocam hemen bakıyorum detaylara teşekkür ederim

    • @tahauzun6992
      @tahauzun6992 หลายเดือนก่อน +2

      @@kyaoguzhan yorumlarda fizikçilerin kendi aralarında fizik konuştuklarını görmek güzel. Biz anlayalım diye videolardaki mevzular basitleştirilerek anlatılıyor gibi. Pek bir şey anlamasam bile kendi aranızda kurduğunuz diyaloglar da oldukça ilginç.

    • @kyaoguzhan
      @kyaoguzhan หลายเดือนก่อน +2

      @@tahauzun6992 Kesinlikle. Bence Doğan hocanın işini iyi yaptığını gösteriyor bu durum. Tabii ki burası bir akademi ya da bilim üretilen bir yer olmadığından insanların daha iyi anlayabilmesi için indirgemeci olmak gerekiyor. Ama hoca öyle güzel detaylar veriyor ki bir fizik öğrencisi olarak kaçırdığım ya da hiç bilmediğim yerleri yakalıyorum.

    • @emre42960
      @emre42960 หลายเดือนก่อน +3

      aslında bu kadar tutarlı olmasının sebebi matematiği oluşturan simetriler. tabii ki bu simetriler de fiziksel düzlemde idealize ettiğimiz şeylerden gelen simetriler. mesela kare. fiziksel düzlemde her kenarı planck ölçeğinde eşit ve her kenarlarının moleküllerinin dizilimleri aynı olan kare anlık olma olasılığı çok düşük olduğu gibi bir sonraki an böyle bir kare olmayacak. hatta hayatımızda böyle bir kareye denk gelme olasılığımız çok düşük. yani fiziksel düzlemde hiç kare görmedik. buna rağmen bir şeyleri gözlemlerken olamayan simetrileri ortaya çıkarıyoruz. bu da bizim bilgiyi işlememizi sağlıyor. bunlar kendi fikirlerim. ne kadar doğru bilmiyorum. aslında bu benim felsefi perspektifimin küçük bir çıktısı.

  • @sumuklukedi2234
    @sumuklukedi2234 หลายเดือนก่อน

    Muhteşem bir insansınız, teşekkür ederim

  • @26Quasar26
    @26Quasar26 19 วันที่ผ่านมา

    hocam bişey diyeceğim. biz de siz gibi rahat takılacaktık fakat kadro bulamadık adhdmiz de var okulu zor bitirdik. sen çok yaşa size desteğimiz sonsuz.

  • @madamcurie_universe
    @madamcurie_universe หลายเดือนก่อน

    Süpersiniz hocamm her zamanki gibi 🔥🔥

  • @filmlervecizgiromanlar9924
    @filmlervecizgiromanlar9924 หลายเดือนก่อน

    Hocam videolarınızdaki anlatımlarınız gerçekten çok başarılı dilerdim sizin gibi bir öğretmenim olmasını saygılar ❤

  • @furkankarayakal2040
    @furkankarayakal2040 29 วันที่ผ่านมา

    seviyoruz sizi hocam

  • @aeuludag
    @aeuludag หลายเดือนก่อน +2

    5:32 gerçekten çok güzel olur çembersel harekete dair bir video :)

  • @neoxyzewtre5547
    @neoxyzewtre5547 หลายเดือนก่อน

    Emeğinize sağlık hocam harikasınız❤️

  • @sphenkssss
    @sphenkssss หลายเดือนก่อน +8

    Hocam kara deliklerden de bahsedebilir misiniz ?

  • @kalbikirikbirmezun
    @kalbikirikbirmezun หลายเดือนก่อน

    Merhabalar hocam, ayt fizik çalışırken merak ettiğim bir konu hakkında videolar ararken karşıma çıktınız. O konuyla ilgili videonuzu biraz izledim; gerçekten bilime, bilgiye ve öğrenmek isteyen bizlere ne kadar çok değer verdiğinizi fark ettim. İnşallah üniversiteye gittiğimde fizik ile bağım kopmazsa karşıma sizin gibi hocalar çıkar. Emeğinize sağlık, kendinize iyi bakın. 🌼

    • @hilalaksoy9261
      @hilalaksoy9261 19 วันที่ผ่านมา +1

      Kendisinden lisans eğitimimde ders aldım. Gerçekten on numara beş yıldız bir fizikçi akademisyen. Gerçekten şanslıydım.

    • @kalbikirikbirmezun
      @kalbikirikbirmezun 19 วันที่ผ่านมา

      @@hilalaksoy9261 çok güzel 🥺
      Eminim dersler de çok güzel ve bilgilendirici geçmiştir. Gerçekten çok şanslısın ✨

  • @GameDevCaptainBlack
    @GameDevCaptainBlack หลายเดือนก่อน

    Çok zevkli ya, teşekkürler hocam

  • @alexdesouza1850
    @alexdesouza1850 หลายเดือนก่อน

    Zihninize sağlık hocam😊

  • @ZTE
    @ZTE หลายเดือนก่อน

    Yük potansiyeliymiş gözüyle bakınca çok daha acayip bir tarafa evriliyor. Sadece grafik gözlemi olarak bakarsak ve galaksimizi bir küre içerisine alırsak (ki galaksi merkezinde süperkütleli karadelikler bulunduğundan geometrik açıdan küre "tasviri" biraz soyut) , yük yoğunluğu grafiğine göre de potansiyelin her yerde eşit fakat bir istisna olarak merkezde 0'a gitme söz konusu oluyor. Daha da kapsamlı düşünülebilir belki fakat Fizik bilgim sınırlıyor. Elektrik-elektronik lisans öğrencisi olarak bu kadarını düşünebiliyorum şimdilik. Eğer saçma bir bakış açısı ise mazur görün. Lisans'ımı bitirdikten sonra daha da fizik üzerine yoğunlaşmayı hedefliyorum. Seviliyorsunuz hocam

  • @ert6953
    @ert6953 หลายเดือนก่อน +3

    0:33 hocam yakıyorsunuz

    • @orsa3145
      @orsa3145 หลายเดือนก่อน

      Alxjlwxjjw cok iyi olmus

  • @muratyasaryldz8168
    @muratyasaryldz8168 หลายเดือนก่อน

    Hocam harikasın çok teşekkürler

  • @sh.walker
    @sh.walker หลายเดือนก่อน +3

    7:39 hocam integrali iki katlı alma nedenimiz nedir? Hacime çıktığımız için mi

    • @sh.walker
      @sh.walker หลายเดือนก่อน

      Liseliyim. Bilmediğim için soruyorum kusura bakmayın. Bizim integral konularının içini boşalttılar hep mâlum...

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน

      @@sh.walker iki cisim üzerinden de

    • @mhary0
      @mhary0 16 วันที่ผ่านมา

      ​@@sh.walker estağfurullah

  • @thatwasironic9929
    @thatwasironic9929 29 วันที่ผ่านมา

    7:45’te söylediğiniz hesaplamaları yaparken kütle gibi değerleri nasıl buluyorsunuz?
    Modern fiziğe girmek isteyen bir lise öğrencisi için bir yol haritası öneriniz var mı? MIT videolarını vesaire izleyebilmek ve çalışabilmek için gereken önemli beceriler ve bilgi birikimleri nelerdir? Teşekkürler.

  • @umutbasli4503
    @umutbasli4503 25 วันที่ผ่านมา

    Hocam alternatif akım ve doğru akım üzerine bir video yapabilir misiniz genel olarak ne olduklarına farklarına ve birbirlerine dönüşümleri üzerine

  • @TytAyt-u6h
    @TytAyt-u6h หลายเดือนก่อน +2

    Hocam peki karanlık enerji ile ilgili video gelir mi?

  • @hakanegne
    @hakanegne หลายเดือนก่อน +1

    17 ve 18nci yuzyilda, isigin dalga modeli kabul gordugu icin eter maddesi uzerinde cok durulmustu. Sonra MM deneyiyle bu gorus rafa kalkti. Gerci MM deneyi eterin yokluguna da delil olusturmuyodu. Acaba bu karanklik madde eter olabilir mi?

  • @SepyaSızıntısı
    @SepyaSızıntısı หลายเดือนก่อน +2

    Mükemmel anlatım hocam iyi ki böyle bir kanal var.
    Konuyla alakalı olarak acaba gözlemci etkisi diye birşey varolabilir mi ?. Yani gözlemcilerin durumlarına göre evrenin ölçeği falan farklı olabilir mi ?
    Örneğin evren genişliyorsa buna bit ölçek katsayısı atasak ve buna K desek, aynen haritaların ölçeği gibi. Bu durumda K, zamanın bir fonksiyonu olurdu. Çünkü evren genişledikce zaman birimi de uzamalıdır değil mi ?. Bu durumda ben ölçeğe göre değişen tüm zaman birimlerini integral edersem bana 13,8 milyar yıl vermeli.
    13,8 milyar yıl =
    integral (0 sn ~ 1 sn) [ dt' / K(t')
    Bu eğer doğruya yakınsa şu da doğruya yakın olabilir :
    dt = dt' / K(t')
    Yani şuanki zaman birimi eşittir evrenin K kadar ölçeğindeki zaman birimi bölü ölçeğin kendisi.
    Bu tuhaf şey iki zaman birimi oranı olarak da yazılır
    K(t') = dt'/dt
    İki farklı zaman birimi oranının anlamı zaman genişlemesi olursa :
    K(t') = dt'/dt = √(1 - v^2/t^2)
    K(t') = √(1 - v^2/c^2)
    Bu tuhaf denklem özel göreliliği olaya dahil ederdi ve ölçeğin aslında gözlemcinin hızıyla alakalı olduğunu söylerdi. Bu denkleme göre eğer gözlemci ışığın hızına yaklaşırsa, evren onun bakış açısına göre küçülmeye başlardı. Işık hızında olsaydı da evren neredeyse sıfır ölçekde bir tekillik olabilirdi.
    Eğer evrenin ölçeği ile gözlemcinin hızı arasında böyle bir bağ varsa, demek ki yeterince hızlanırsak gözlemlenebilir evrenin dışındaki galaksileri de görebiliriz. Hatta ışık hızına çok yaklaşırsak neredeyse evrenin tamamını görebileceğiz. Işık için belki de evren minik bir nokta büyüklüğündedir ?
    Eğer hız ile ölçek arasında böyle bir ilişki varsa, galaksilere çok uzakdan bakan bizlerle aynı galaksiye yakından bakan başkaları evreni farklı ölçeklerde görürdü. Galaksiye göre v hızında olduğumuzu düşünelim. Hubble deninen sabitle : V=H.D
    K(t') = √(1 - (HD)^2 /c^2 )
    K(t')^2 + (HD)^2 /c^2 ) = 1
    D^2 = 1 - K(t')^2 . c^2 /H^2
    F= M. m. G /r^2
    F = M. m. G . H^2 /[ 1 - K(t')^2 . c^2]
    m. a = M. m. G . H^2 /[ 1 - K(t')^2 . c^2]
    a = M. m. G . H^2/[1 - K(t')^2 . c^2]
    Eğer şu K(t') yani evrenin ölçek katsayısı için iyi bir fonksiyon olsaydı ivmeyi değiştiren şeyin ne olduğu ortaya çıkabilir miydi ?
    Bu, ayrıca bir boyutlu olarak değil 4 boyutlu olarak da düşünülebilir. Yani evrenin ölçek katsayısı bir matris olabilir.
    a(t')ij =| K00, K11, K22, K33 |
    Buradan nerelere gidilirdi acaba ?

  • @isayevmurad2391
    @isayevmurad2391 หลายเดือนก่อน

    Hocam çok güzel video Teşekürler. Bence karanlık maddə diye bir şey yok. Böyle sanmamıza sebeb daha çok veri elimizde yok Modifie eldilmiş Nuyton dinamiki daha sıcak geliyor .Sanki işin içinde veri eksikliyimizden bir parametri kaçırıyormuş kibi. Bunada bilinmezlik yani karanlık maddə diyoruz.

  • @TheMEGAMAPER
    @TheMEGAMAPER 26 วันที่ผ่านมา

    hocam emeğinize sağlık süpersiniz şu her şeyin teorisi denilen olayı da bir ele alır mısınız nedir neden böyle olmayan bir şeyin peşinden fizikçiler bu kadar koşturuyor edata samanlıkta iğne arar gibi onu arıyor, sevgiler :))

  • @mr_p_
    @mr_p_ 21 วันที่ผ่านมา +1

    Ben bir aptalım fizik yapamıyorum matematikte çok zorlanıyorum felsefe yapamıyorum ve sadece başkalarının hayatlarını izliyorum. Uzay zaman dokusunda sessiz sedasız kaybolup gidiyorum.

    • @NurettinUysal
      @NurettinUysal 20 วันที่ผ่านมา

      Estağfurullah, herkesin bir yeteneği mutlaka vardır. Sen yeteneğini keşfet ķardeşim. Buraya yazman büyük bir olgunluk zaten. Bence burdan başlayabilirsin.

  • @utkuolgun1096
    @utkuolgun1096 หลายเดือนก่อน

    efsanesiniz hocam

  • @mustafaaraz3283
    @mustafaaraz3283 หลายเดือนก่อน +1

    Hocam Riennman hipotezi ve arf matematiği hakkında bir video yapar mısınız ?

  • @Eyhte46j
    @Eyhte46j หลายเดือนก่อน +4

    Hocam ayt konu anlatımı gelir mı 😂

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน +2

      @@Eyhte46j yakında

    • @Eyhte46j
      @Eyhte46j หลายเดือนก่อน

      @DoganErbahar bekliyoruz hocam yerli Walter lewin olun lütfen 😅

    • @sahyunus1981
      @sahyunus1981 หลายเดือนก่อน

      Knk sen mezun musun geçen sene de görüyodum sanki

  • @Tekin-jo5qd
    @Tekin-jo5qd 23 วันที่ผ่านมา

    Vakum enerjisi problemi üzerine de bir vodeo gelir mi hocam ?

  • @cangungor8692
    @cangungor8692 13 วันที่ผ่านมา

    Hayatımda bir sınavdan aldığım en düşük puan 18 oldu ve bu 9. sınıfta girdiğim ilk fizik sınavıydı. Berbat bir hocaydı ve fiziğin f sini bilmiyordu. Şuan Ordu’da yer alan bir fen lisesinde çalışıyor. Hiç bir şeyi açıklamazdı, nedenler üzerine konuşmazdı ve 10 yıl önce yazdığı standart bir kaç sınav sorusunu yazılılarda uygular ve geçerdi. Çalıştığı okuldan bir öğrenciyle tanışmıştım şans ederi. Yazılılarını sordum adamın hala aynı soruları sorduğunu anladım, hehe. Bu hoca yüzünden canımdan çok sevdiğim sınıfımı değiştirdim diyor çocuk. Boş kaldığımda bazen fizik videoları izliyorum. Sizler gibi hocalarım olsaydı evrenin işleyiş mekanizmalarını belki ben de ortaya çıkarabilirdim. Çok mütevazi bir kişiliğe sahipsiniz. Her denklemin ve teorinin arkasındaki felsefeyi çok iyi anlatıyorsunuz. Bilimde tartışmalı olsa da öğretmen çok önemli hocam. 3 saatlik videolarınızı bazen kesintisiz izliyorum (aynı sürede film izleyemiyorum)

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  13 วันที่ผ่านมา

      @@cangungor8692 çok teşekkür ederim güzel sözleriniz için, çok şey ifade ediyor bana bunlar, karşılıklı duygular

  • @Kimkibukisi
    @Kimkibukisi หลายเดือนก่อน

    Dogan hocam iyi niyetinizden şüphem yok ancak birkaç noktayı da belirmek isterim. Karanlık madde fikrinin bizde oluşmasını sağlayan tek gözlemsel fenomen sizin videoda sunduğunuz galaxy rotation curve’ler değil. Buna ek olarak CMB ölçümlerinden de karanlık maddenin varlığına dair izler görüyoruz mesela. Ancak sizin karanlık maddeye alternatif olarak sunduğunuz modifiye kütleçekim teorilerini direkt karşı çıkan bir gözlemsel fenomen var elimizde. Bullet cluster olarak adlandırılan bu gözlemde (Wikipedia linkini buraya bırakıyorum meraklılar için en.wikipedia.org/wiki/Bullet_Cluster ) MOND ve benzeri modifiye kütleçekim teorileri oyunun ciddi anlamda dışına itiliyor. Tabiki modified gravity tamamen ruled out bir durumda demek fazla abartı olur ama tüm gözlemsel anomalileri MOND ile açıklamak istersek teoriye fine tuning (hassas ayar) çekmemiz gerekiyor ki bu da fizik camiasında hiç istediğimiz bir durum değil. Hoş zaten hem karanlık madde hem de modifiye kütleçekim birlikte de var olabilirler, birbirleriyle temelden çelişmiyorlar. MOND’a karşılık ΛCDM modeli birçok gözlemsel veriyi herhangi bir hassas ayar olmaksızın açıklıyor. Tabiki ΛCDM modelinin de sorunları var ama bunlar genelde tension olarak adlandırdığımız ve modelin temel fiziğinden kaynaklanmayan sorunlar. Bu sorunları da alternatif yaklaşımlarla çözmeye çalışıyoruz. Örneğin dinamik karanlık enerji, self-interacting karanlık madde ya da decaying karanlık madde. Bazı terimlerin İngilizcesini kullanmak zorunda kaldığım için özür dilerim.

  • @yavuzia
    @yavuzia หลายเดือนก่อน

    6:50 de neden olmadığını (konumlarının değişmesi) en azından ben anlamadım

  • @omerzerenuz6184
    @omerzerenuz6184 หลายเดือนก่อน

    6:50 kütle merkezini neden almadığımızı anlamadım. Kütle merkezi nasıl olmaz?
    7:32'deki çift kat integral zaten kütle merkezi hesaplamıyor mu?

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน

      @@omerzerenuz6184 hesaplamıyor, paydada r kare mi var kütle merkezi tanımında, aşkolsun 😉

    • @akuto-sama6709
      @akuto-sama6709 25 วันที่ผ่านมา

      Cismin kordinatına bağlı olduğu için kütle merkezi alınmıyo

  • @omerfarukpirhasanoglu1866
    @omerfarukpirhasanoglu1866 หลายเดือนก่อน

    Sadece bir tahta, bir tebeşir ve bir tabakla bu kadar güzel vakit geçirebileceğimi hiç düşünmezdim. Hem eğlenceli hem de teorik anlatımdan, formüllerden çekinmeyen bir tarz. İşte buna fizik derim !

    • @bnbngngng
      @bnbngngng หลายเดือนก่อน

      😂😂

  • @umitsn
    @umitsn หลายเดือนก่อน

    Teşekkürler 🙏

  • @wkb81
    @wkb81 หลายเดือนก่อน +1

    Hocam ngc1277 galaksisinde karanlık madde yok deniyor. Bu MOND’u geçersiz kılmaz mı?

  • @veliamca_music
    @veliamca_music หลายเดือนก่อน

    Mevcut fizikte çok fazla formül var. Rica ediciim bana yeni bir fizik yapar mısınız? Bu sayede fizik lisansı ve akademik kariyerimi yapayım :)

  • @tarkinci7553
    @tarkinci7553 21 วันที่ผ่านมา +1

    Hocam merhabalar, Newton'un 2. Yasasını principle of least action'dan türetmek mümkün olduğuna göre, eğer MOND modelleri doğruysa bu, principle of least action'ın da eksik olduğunu ve buna bağlı olarak Lagrangian ve Hamiltonian formülasyonlarının yeniden yorumlanması gerektiğini göstermez mi? Least action principle, kuantum alan teorisinden genel göreliliğe kadar temel bir yasa olarak kabul ediliyor ve MOND doğruysa buradan türetilmiş yeni bir least action principle'ın, şu ana kadar yazılmış tüm teorilerin yeniden düzenlenmesine neden olmasını bekleyebiliriz. Bu durum tüm fiziğin temellerinin tekrar yazılması anlamına gelmez mi? Örneğin kara cisim ışımasında enerjinin kuantalar halinde yayımlanması varsayımıyla kuantum teorisi, klasik fiziğin açıklayamadığı sonuçları açıklıyor, ancak bu klasik fiziği tamamen geçersiz kılmıyor; sadece belirli sınırlar içinde çalıştığını gösteriyor. Benzer şekilde, MOND'un galaksi rotasyon eğrilerini başarıyla açıklaması standart kütleçekim teorisinin eksikliklerini gösterebilir. Ancak böyle temel bir değişiklik tüm fiziği etkileyen bir dönüşüme yol açmaz mı? Demek istediğim bir astrofiziksel gözleme dayanarak elimizdeki tüm fiziğin temellerine balta vurmak yerine bu gözlemi elimizdeki fizikle (yani karanlık maddeyle) açıklamak daha mantıklı daha doğru olmaz mı?Çünkü elimizdeki fiziğin, özellikle least action principle'ın, birbirinden çok farklı örneklerde oldukça tutarlı bir şekilde işe yaradığını ve son derece evrensel bir yasa olduğunu biliyoruz.

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  21 วันที่ผ่านมา +1

      @@tarkinci7553 güzel yorum ancak PLA dan türeyen her teorinin çıkış noktası uygun bir lagranjien önermek... biz öneriyoruz yani bütün bu teorilerde lagranjiyeni

    • @tarkinci7553
      @tarkinci7553 21 วันที่ผ่านมา

      @DoganErbahar Anladım hocam çok teşekkürler yanıtınız için.

  • @AlperenK.
    @AlperenK. หลายเดือนก่อน +1

    Video için teşekkürler. İki sorum olacaktı,
    1- a₀ değerini gözlemlerle hesaplayabiliriz ama gözlemlere göre a₀'ın da farklı olduğunu okumuştum. Mertebe olarak aynı olsa da farklar %30 civarıydı bu fark ya ölçüm hatası veya bu a₀ değerinin var olmamasından kaynaklanıyordur (bence öyle), sizin görüşünüz nedir? Benim için en ilginç nokta: a₀'ın değeri, yaklaşık olarak a₀ ≈ cH₀ (c: ışık hızı, H₀: Hubble sabiti) Bu benzerlik tesadüfi(?), MOND'un kozmolojik kökenli olabileceğini düşündürmekte.
    2-Bir makalede neredeyse hiç karanlık madde içermeyen bir galaksi olduğunu okumuştum. Bu MOND kuramını yanlışlamaz mı? Yani eğer bazı galaksi hareketleri sadece gözlemlenebilen maddelerle açıklanabiliyorsa Einstein görelilikten gelen yer çekimi kuramı doğrudur. Kaynağı birazdan aşağıda paylaşacağım.

  • @stalininbyg9471
    @stalininbyg9471 12 วันที่ผ่านมา

    Müthiş bir kanal

  • @phonksever
    @phonksever 28 วันที่ผ่านมา

    Hocam nolur düzenli video atın seviliyorsunuz

  • @yugen_kaan
    @yugen_kaan หลายเดือนก่อน +2

    Hocam bing bang öncesi ile ilgili bilginiz varsa onla ilgili bir video güzel olabilir

    • @sinnuri
      @sinnuri หลายเดือนก่อน +2

      Fizik mezunu birinin okuyup hayret ettiği ve başkası söylese delilik derdim ifadesinde bulunduğu ve üniversite fizik hocalarına ilettiği
      BİİZNİLLAHİ TEALA YENİ BİR ASIR kitabını okumanızı tavsiye ederim. Sitesinde pdf olarak yüklü açılır okunur. Belki sorunun cevabını bulursun. Eser sahibi ile zahiren hiçbir bağlantım yoktur...

  • @vkdem
    @vkdem หลายเดือนก่อน

    Popüler bilim dergilerindeki anlatımdan biraz daha ileri... Hem de kısa... İyi toparlıyorsunuz. Aklıma geldi, Einstein demişti galiba, bir şeyi kısa yoldan açıklayamıyorsanız onu iyi bilmiyorsunuzdur, gibi bir şeydi :) Yani, ilk satırlarımda iltifat etmiş oldum kendimce. Saygılarımla.

  • @lokmanalchemist
    @lokmanalchemist หลายเดือนก่อน

    Canım hocam size her renk yakısıyor

  • @emakinasite
    @emakinasite หลายเดือนก่อน

    Değerli hocam, bilgilendiren ve matematiği fiziği sevdiren videolarınızı büyük bir beğeniyle izliyorum. Günümüzde birçok insan Dünya'nın düz olduğuna, dönmediğine, en yüksek noktası yaklaşık 6500 km olan yarım küre şeklinde "mavi buz" ile kapalı olduğuna, güneş ve ayın bu kubbenin içinde döndüğüne (çapları 50 km küreler), yıldızların çok çok küçük jölemsi hareketler sergileyen parlayan cisimler olduğuna "ben de dahil" inanmaktadır. İncelediğiniz formüllerdeki belirsizlikler için yapılan kabullerin Dünya'nın düz ve dönmediği, güneş, ay ve diğer cisimlerin (Güneş, Ay ve "parlayan cisimler") kuzey kutup merkezli bir eksen etrafında döndüğü kabulü ile formüllerdeki belirsizliklerin net olarak ortaya çıkacağını düşünmekteyim. Saygılarımla.

  • @marufozkaya1058
    @marufozkaya1058 หลายเดือนก่อน

    Mercek mi etkisi nasıl oluyor hocam bir galaksinin önünde başka bir Galaksi varsa arkadaki Galaksi 2'ye 3'e veya mercek verme yetkisi yaratıyor O nasıl oluyor hocam

  • @SerdarKILINÇ-t3j
    @SerdarKILINÇ-t3j หลายเดือนก่อน

    Teşekkürler hocam

  • @kaangncl
    @kaangncl หลายเดือนก่อน

    teşekkürler

  • @abdullahesin7062
    @abdullahesin7062 หลายเดือนก่อน

    Belki belki belki belki güzel yorum hocam kurbağa sesi güzel olmuş 😂

  • @dantero_
    @dantero_ หลายเดือนก่อน

    hocam gerçekten sizi dinlemek çok keyifli ağzınıza sağlık. sormak istediğim sorular var. MOND tüm gözlemlerle uyuşuyor mu? genel görelilik belki bazı senaryolarda etkisiz kalıyor olamaz mı neden onun da içinde olmasını şart koşuyoruz?

  • @Aziz-b2z4d
    @Aziz-b2z4d หลายเดือนก่อน +1

    İyi akşamlar hocam ben fizik bölümünü okumak istiyorum ve TÜBİTAK fizik olimpiyatlarına girmek istiyorum çalışma konusunda hiçbir fikrim yok bana yardımcı olur musunuz

    • @Aziz-b2z4d
      @Aziz-b2z4d หลายเดือนก่อน +1

      10.sınıfım

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน +1

      @@Aziz-b2z4d kanaldaki canlı yayınlar bölümüne bakabilirsin eski soru çözümleri için

  • @Geronimoo-q6r
    @Geronimoo-q6r 21 วันที่ผ่านมา

    Ben odtu de ogrenciyken
    Fizik bolumunden birisi soguk fuzyonun basarildigini soyledi trt de bu konuda yorum yapar misiniz?

  • @emre42960
    @emre42960 หลายเดือนก่อน

    karanlık enerji videosu gelir mi?

  • @26Quasar26
    @26Quasar26 19 วันที่ผ่านมา

    bizde emekliye yakın profesörlerin çocukları yavaş yavaş üniversitede kadro alır bunun nasıl açıklarız hocaöm?

  • @enesulken
    @enesulken หลายเดือนก่อน +1

    Hocam neden youtube? Yanlış anlaşılmasın gayet iyi iş yapıyorsunuz ama motivasyonunuz nedir?

  • @dcandcn6815
    @dcandcn6815 หลายเดือนก่อน +1

    Hocam soru var! Işık hızı bütün gözlemciler için ışık hızında ise doppler efekti nasıl olabiliyor?

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน +1

      @@dcandcn6815 dalgaboyu değişiyor hızı değil

    • @caydinc
      @caydinc หลายเดือนก่อน

      ChatGpt der ki : Işık hızının bütün gözlemciler için sabit olması, Doppler etkisi ile çelişmez. Aksine, Doppler etkisi ışığın sabit hızına rağmen gerçekleşebilir çünkü Doppler etkisi, dalga boyu ve frekans üzerindeki değişimlere dayanır, ışığın hızına değil. Bunu anlamak için özel görelilik teorisi ve dalga özellikleri üzerine biraz derinleşmek gerekir.

    • @dcandcn6815
      @dcandcn6815 หลายเดือนก่อน

      @caydinc tamam da bizim bildiğimiz su dalgalarını leyende hareketli bir kaynak ile yarattığımızda doppler etkisini görebiliyoruz ama burada kaynağın frekansının ya da gözlemcinin ya da ortamın hızı ile ilgili dalgaların dedektöre çarptığı frekans değişiyor. Yani dalga boyu değişiyor. Bu ses dalgaları için de aynı. Hareket eden bir kaynağın hareketi fotonların yayılma frekansını değiştiremiyor olması lazım çünkü hepsinin hızı öyle veya böyle c. Kütleleri yok çünkü. Yok değişiyorsa frekans ışık hızında giden arabanın farından ışık çıkması da gerekir. Ben anlamadım. Algılarımla çelişti

  • @kadircansu48
    @kadircansu48 20 วันที่ผ่านมา

    Yine döktürmüşsünüz hocam. Ağzınıza ve zihninize sağlık. The Big Bang Theory'nin en sevdiğiniz dizi olduğunu da biliyorum 😅 Size bir sorum olacak. Elimde Feynman'ın fizik derslerinin üç cildi de var. Lise seviyesinde matematik ve fizik bilgisine sahibim. Bu kitapları anlayabilmek için hangi matematik konularını öğrenmem gerekiyor ?

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  20 วันที่ผ่านมา

      @kadircansu48 temel kalkülüs yeterli olması lazım türev integral

    • @kadircansu48
      @kadircansu48 18 วันที่ผ่านมา

      Tamam hocam çok teşekkür ederim.​@@DoganErbahar

    • @kadircansu48
      @kadircansu48 18 วันที่ผ่านมา

      ​@@DoganErbaharLineer cebir bilmem gerekiyor mu ?

  • @baglamareizi
    @baglamareizi หลายเดือนก่อน

    Birşey sorabilir miyim? Ben izlemek istiyorum videoları ama işlemleri anlamıyorum ya integrale kadar matematik öğrenmem şart mı videoları anlamak için, veya nereye kadar öğrenmem lazım.

  • @furkanninci
    @furkanninci หลายเดือนก่อน

    Hocam akademiklink hakkında görüşleriniz neler

  • @z.d831
    @z.d831 หลายเดือนก่อน

    Sizce asılı görelik nedir ?

  • @erencan.s
    @erencan.s หลายเดือนก่อน

    Hocam düşük hız ve ivmelerde Genel Görelilik zaten Newton mekaniğine yakınıyor. Bu mü(a2/a) fonksiyonu da zaten diğer durumda a ya yakınsyor. Yani çok çelişen bir yeri yok gibi. Açıkçası hem bunun hem de karanlık maddenin tarafını tutmuyorum. Genel görelilik gibi bir teori teorik bakış açısıyla hareket ederken, gözlemlerimiz yetmiyor diye bir terim veya bir şey uydurmak vulkan gezegenini aramak gibi geliyor. Bir de karanlık madde için, wimp dahi olsalar bir interaction var. Yani bence sorduğunuz soru çok anlamlı. Neden bu madde hala küre/küremsi. Ya da DM araştırmaları nasıl bir çözüm buluyor buna. Yeterince zaman mı geçmedi? Peki bu wimpler galaksileri benzer şekilde dönüş aksında dağıtıcı bir rol de üstlenmez mi? Yani kara delikler veya pulsarlarda gördüğümüz gibi bir matter streaming neden yaratmasınlar?

  • @sh.walker
    @sh.walker หลายเดือนก่อน +1

    Tam yemek yerken dinlemelik video

  • @8547_
    @8547_ หลายเดือนก่อน

    Hocam merhaba, a0'ın neden gerektiğini tam olarak anlayamadım. Rica etsem orayı biraz daha açıklayabilir misiniz?

    • @akuto-sama6709
      @akuto-sama6709 25 วันที่ผ่านมา

      Boyutsuzluk kat sayısı
      Kg≠Litre mesela bunlar boyutsuzdur oraya müo eklediği için boyutsuzluk katsayısı ekledi

  • @tvbox8478
    @tvbox8478 หลายเดือนก่อน

    selamlar😊
    bu gibi problemlerin kaynağının şu olduğunu düşünüyorum❕
    şimdi bizim bulup "geliştirip" kullandığımız sayıları, formulleri, ölçüm alet ve teknik veya metodları, matematiksel ve fiziksel enstrümanları-argümanları... neyi modellemek, neyi aydınlatmak, hangi problemi veya gizemi çözmek için kullanırız❓ yâni maddi bir karşılığı olan fiziksel birşeyleri mi ! maddi ve fiziksel olmayan yani gayri maddî birşeyleri mi❕❔
    sanırım çok acil "yesyeni" bir tekniğe ihtiyaç var❗...da, şimdi biz hertürlü maddî tarafa hemhâl iken bu yeni tekniği "o taraftan" nasıl devşireceğiz 😊😊❗❓❗
    🤔
    11:10

  • @ozgureren91
    @ozgureren91 หลายเดือนก่อน

    Bu videoyu yorumlarına girecek kadar beğenen herkese Dr. Fatima’nın dark matter videosunu öneririm.
    Doğan hocam, sözelci adama tüm videolarını baştan sona izlettin, sana da helal olsun.
    Fiziğin kendisiyle çok içli dışlı değilim ama fizik literatürünün sosyal ve epistemolojik tarafı gerçekten büyüleyici.

  • @rltsc3259
    @rltsc3259 หลายเดือนก่อน

    Hocam bahsettiğiniz integral işlemlerinin toplamı, cisimleri noktasal kabul etmekle aynı şey olmayacak mıdır? Her bir dm için yazacağımız integraller sonuç olarak; o cisimlerin kütlelerini, kütle merkezinde toplanmış noktasal cisim gibi kabul edip yazacağımız çekim formülü ile aynı sonucu vermeyecek midir? Sadece çekim kuvveti için söylüyorum, yoksa açısal momentum vs gibi etkiler için değişir tabi...

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน

      @@rltsc3259 her bir diferansiyel eleman için r farklı ama

  • @bilalinci4981
    @bilalinci4981 หลายเดือนก่อน

    hocam v^2/r formülünü tartıştığınız bir video çekebilir misiniz? Bazı varsayımları yapmadan v^2/r formülünü bir türlü bulamamıştım geçen yıl lisedeyken. cos(theta(t))*i + sin(theta(t))*j = x(t) yapmıştım. Burda theta’yı tamamen genel halde bırakınca saçma sapan şeyler çıkıyor.

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน +1

      @@bilalinci4981 senin için çekeceğim 😉

    • @bilalinci4981
      @bilalinci4981 หลายเดือนก่อน

      @@DoganErbahar❤

    • @nyannyan9422
      @nyannyan9422 หลายเดือนก่อน

      ​ben de biraz kafa yordum bekliyor olacağım

  • @the_problem_alfa
    @the_problem_alfa 25 วันที่ผ่านมา

    🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻

  • @ozanoncel
    @ozanoncel หลายเดือนก่อน

    👍👍👍

  • @ISO_700
    @ISO_700 27 วันที่ผ่านมา

    Hocam liseli olarak merkezcil ivmenin nereden geldiğini sizden öğrenmek çok güzel olur

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  27 วันที่ผ่านมา

      @@ISO_700 bir sonraki video o olacak

  • @mehmetyogun9664
    @mehmetyogun9664 หลายเดือนก่อน

    Sıkıntı şu karanlık maddenin varlığının tek kanıtı bu değil.

  • @sinaninan17
    @sinaninan17 หลายเดือนก่อน

    Aşşa maaleden karanlık maddecilerle, modifiye newtoncuların kahvesini basmaya gidiyoruz adam lazım

  • @adapancar2320
    @adapancar2320 หลายเดือนก่อน

    Hocam lise seviyesindeki fizikle bu anlattıklarınızı anlamamız zor galiba, ben eski videolarınızı seyrediyorum ama bazen zor da geliyor. Anlamaya çabalıyorum yine de arada duraklayıp google dan falan bakıyorum

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน

      @@adapancar2320 ne güzel işte

  • @esmayesildag5590
    @esmayesildag5590 หลายเดือนก่อน

    Sizden ayt fizigi dinlemek müthis olurdu hocam

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน +1

      @@esmayesildag5590 yakında

  • @Dogan_Canbolat
    @Dogan_Canbolat 26 วันที่ผ่านมา

    Hocam evrenin genişlemesinin bu sistemler üzerinde hiç mi etkisi yok

  • @kemalyildiz9774
    @kemalyildiz9774 หลายเดือนก่อน

    Smilasyon yap hocam.Belki uzaylılar elle yaptı delilleride saklıyorlar.Bizim gerçeklige olan hızımız hiç düşmüyorsa dogruyu bulamayışımız gerçek olabilir.

  • @CanoCambaz
    @CanoCambaz หลายเดือนก่อน

    her seyi anlamiyorum ama zevk verici👏👏👏👏👏👏

  • @nurdemir-nd5xu
    @nurdemir-nd5xu หลายเดือนก่อน

    kanalınız çok merak uyandırıcı ıcrıklere shıp

  • @hakana.5757
    @hakana.5757 หลายเดือนก่อน +1

    Başta belirteyim fizik ve 4 işlem harici matematik bilmiyorum. Belki bazı şeyleri anlamadım o yüzden zaten videoda bahsettim diyebiilirsiniz.
    - Galaksinin merkezinden uzaklaştıkça yıldızlar aynı düzlenmede değil ki r mesafesi dikey olarak artar veya azalır
    - Galaksinin merkezinden uzaklaştıkça yıldız yoğunluğu artıyordur birbirlerini etkileyerek hızları değişiyordur
    - Keşfedilmemiş kara delikler hızı etkiliyordur

  • @uyubebekim
    @uyubebekim หลายเดือนก่อน

    Hocam, james web üstad karanlik madde ve enerji yoktur dedi. Bilim dunyasi şokta 😮

  • @pastacosman9410
    @pastacosman9410 หลายเดือนก่อน

    Hocam ozur dilerim ama spiral galaksiler iki kollu.

  • @pastacosman9410
    @pastacosman9410 หลายเดือนก่อน

    Alternatif kutle cekim teorileri uzerine calisilmali. Karanlik madde cikmaz yol

  • @vasfiakgun9863
    @vasfiakgun9863 หลายเดือนก่อน +1

    Sn hoca
    Akıntı kuvveti ile giden teknenin yönünü çevirebildiğiniz için, bundan sonra Allah birdir derseniz belki dinlerim.

    • @hendakoste1
      @hendakoste1 หลายเดือนก่อน

      Onun için sözler köşküne yallah

    • @sinnuri
      @sinnuri หลายเดือนก่อน +2

      Allah bir'dir. Üniversite fizik mezunu bir Müslümanın okuyup hayret ettiği ve başkası söylese delilik derdim ifadesinde bulunduğu ve üniversite fizik hocalarına ilettiği
      BİİZNİLLAHİ TEALA YENİ BİR ASIR kitabını okuyunuz. Sitesinde pdf olarak yüklü açılır okunur. Not= tüm geçmiş Allah bilgini unut.
      Sana âlem görünen hakikatte ALLAH'dır,
      Allah bir'dir sanma birkaç olası... Gaybi sunullah hz.

  • @serafim_10
    @serafim_10 หลายเดือนก่อน +1

    Evren dönüyor mu,dönüyorsa!

  • @fatihyldrm2549
    @fatihyldrm2549 หลายเดือนก่อน

    Webb teleskop ta modifiye teorisini destekliyor

  • @stablemind
    @stablemind หลายเดือนก่อน +1

    Yerli Walter White

  • @surveyengineer2372
    @surveyengineer2372 หลายเดือนก่อน

    Hocam bende de bir kafa karışıklığı söz konusu:)

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน

      @@surveyengineer2372 hayırlısı

  • @rayearth47
    @rayearth47 หลายเดือนก่อน

    Olası fizikçi özdeyişi: İki yüklü parçacık bir olunca galaksiler seyran olur.

    • @DoganErbahar
      @DoganErbahar  หลายเดือนก่อน

      @@rayearth47 ahaha