زبان کُردی از منظر زبانشناختی
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 7 ก.พ. 2025
- گفتگو با دکتر زانیار نقشبندی؛ استاد زبان و ادبیات کُردی دانشگاه کُردستان
زبان در مطالعات کُردی
چالش های اساسی زبان شناسی کُردی
تکثر و تنوع گویش های زبان کُردی
نسبت مطالعات زبان شناختی کُردی و مطالعات ایرانی؟
🎥 زمانی کوردی لە ڕوانگەی زمانناسییەوە
🎤وتووێژ لەگەڵ دوکتۆر زانیار نەقشبەندی؛ مامۆستای زمان و ئەدەبی کوردی زانستگای کوردستان
زمان لە خویندنەوە کوردییەکاندا
ئالەنگارییە بنەڕەتییەکانی زمانناسی کوردی
جیاوازیی شێوەزارەکانی زمانی کوردی و پرسی زمانی پێوەر
پەیوەندیی نێوان خوێندنەوەی زمانناسی کوردی و خوێندنەوە ئێرانییەکان
پەیوەندی كردن بە ئێمەوە (ارتباط با ما):
mhazhir46@yahoo.com
🙏🏼 ئێمەتان بە دڵە، بە هاوڕێکانتان بمانناسێنن (ما را دنبال و دوستانتان را با ما آشنا کنید.)
🆔@prsyarjournal
کورد دەبێت خۆ لە فارس و ئێرانییەکانی داتاشراوی رزاخان خۆدور راگڕن.🎉🎉🎉
درود بر شما ،
نام ایران بر روی سکهای که اردشیر بابکان ضرب کرد در ۱۸۰۰ سال پیش وجود دارد . رضا شاه به کشورهای جهان اعلام کرد از واژه ایران برای این کشور استفاده کنند همانطور که مردم ایران از این واژه برای کشور خودشان استفاده میکردند تا آن زمان کشورهای جهان از واژه پرشیا به جای کلمه ایران استفاده میکردند .
تورکی زمانی مۆغۆڵییە فڕی بە روژهەڵاتی ناوی نییە.🎉🎉🎉
خر محترم تورکی با مغولی فرق داره درسته کوردی ولی دیگه ادم شدین
بسیار زیبا علمی وبی طرف بود واقعا لذت بردم ممنون جناب نقشبندی خسته نباشید 🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉
👍🏼لایک
وێنەتان زۆر بێ. بژی🌹
عالی بود بسیار سپاسگزارم
❤❤❤❤
🟥🟥🟥🟥🟥🟥🟥
⬜️⬜️⬜️☀️⬜️⬜️⬜️
🟩🟩🟩🟩🟩🟩🟩
تۆ زمانی کوردی بچووک ئەکەیتەوە و ئەیکەی بە بەچکەی زمانی فارسی
فقط تو مغز یه آدم قبیلهگرا و ایلیاتی چنین تصورات و پایگان و واژههایی دربارهٔ زبان وجود داره. دوران ایلیاتیگری تمام شد.
سپاس و پێزانین بۆ ئوستادی بێۆێنەم. بەڕاستی وتەکانتان وەکوو هەمیشە بەنرخ و ڕێکوپێک و بێوێنەیە.🌸🌸
🙏
چه مصاحبه ی ارزشمندی! واقعا باید از این اساتید در سیاستگزاری های کلان مشورت بگیرن، زبان کردی ضمن اینکه متعلق به کرد هاست ولی یک میراث ملی برای همه ی ما ایرانی هاست و برخورد مواجه ی ما با کردی باید متفاوت از کشور هایی مثل ترکیه و عراق و سوریه باشه، در این کشور ها کرد ها نسبت به جامعه ی ترک یا عرب، غریبه هستند و ربطی به هم ندارن، اما در ایران ما فارسی زبانان با کرد ها پیوند های خونی و اخوت فرهنگی داریم، قطعا تدریس ادبیات کردی در مدارس نواحی غربی کشور یک درخواست درست است، من البته امیدوارم در مورد مقایسه ی ایران و هند در نظر بگیریم که تکثر زبانی در هند و اینکه هندی ها نتونستن یکی از زبان های خودشون رو به عنوان زبان ملی معرفی کنند، باعث شده امروز در هند زبان بیگانه ی انگلیسی به عنوان زبان رسمی آموزش، سیاست و فرهنگ باشه، زبان فارسی میراث مشترک همه ی ایرانی هاست و متعلق به همه ی ماست، امیدوارم بیگانه انگاری نشه.
Thank you , well said.
I am from a Kurd mother , Kerma'ni father, they met in Tehran, I grew up in north east of Iran and in childhood exposed to Qajar Torki. Iran is a civilization while all languages are dear; or, should be dear.
Greetings from California.
آفرین ، زنده باد ، گل گفتی
ئا یا ده کرێت ئه م وتو وێژه به کوردی دووپات بکرێته ۆ؟
سۆپاس بۆ زانیاری باش سه باره ت به زمانی کوردی❤
بژین ، زۆر عالی.
زور سپاس❤❤❤
بەژوماڕە کورد دوای عەرەبەکان 2 گەورە نەتەوەی روژهەڵاتی ناوییە.😊😊😊
زمانی کوردی هیندوئۆروپییە. ❤❤
نا زمانێکی سه ربه خۆی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست وه زاگرۆسێ زمانی سۆمه ری عیلامی که ئه وانیش زاراوه یکی کوردی بوونه زمانی بێ خزمن زمانی عه ره بی خزمایەتی و ریشەی ئه فەریقی هه یه له ناو گرووپی زمانه کان له ده سته ی زمانی ئه فرۆئاسیا ده سته به ندی کراون زمانی فارسی و تورکی خزمایه تی ده گه ل ئاسیا و ریشەی ئاسیایی به لام زمانی کوردی ته که وه کۆنترین زمانه که نفوزی کردۆتە زۆربه ی زمانه کان
درود بر همه،
یک مسئله اینجا خواستم بیان بکنم خیلی مربوط به زبان کردی یا فارسی به اون شکل نیست. کلاً مربوط به مقولهای به نام زبان است. تا سال ۲۰۳۰ کلاً با پیشرفتهایی که هوش مصنوعی داره هر روز انجام میده انسانها میتوانند به وسیله هوش مصنوعی به طور کامل ، تاکید میکنم به طور کامل و صد در صد بی عیب و نقص ، زبان همدیگر را چه نوشتاری و چه شفاهی متوجه بشود بدون اینکه زبان همدیگر را نیاز باشه یاد بگیرند.
سلام تفاوت کردی و فارسی در چیست ؟
وقتی میگید زبان کوردی زیر مجموعه زبان های ایرانی هست باید انتظار داشته باشید که کوردی رو به عنوان زبان نشناسند و انرا گویشی از زبان ایرانی (فارسی) بدانند.نمیدونم این مفهوم زبان های ایرانی از کجا امده ایا منبع علمی هم دارد ؟؟؟
تا دلت بخواد منبع علمی دارد
اصل همینه
خجالت بکش
از یکتا ده بشمار
بعد برو پیش رفیق بلوچت لرت گیلکت مازنیت تات و تالشت بهشون بگو تا ده بشمارن
گور پور فارسی اصلا تو ارتباط با این همه زبان دیگه رو میخوای زیر سوال ببری؟
زبان فارسی خودش هم یک زبان ایرانی هست، واژه ی ایران و فارس یکی نیستن، ما فارس ها هم قومی هستیم مثل بقیه ی اقوام مملکت، فقط به دلایل تاریخی خرد جمعی ایرانیان زبان فارسی رو به عنوان زبان ملی انتخاب کرد، میتونست کردی باشه و به نظر من هم هیچ مشکلی نمیداشت، زبان و ادب کردی برای من فارسی زبان هم عزیزه! این زبان ها دارایی مشترک همه ی ماست
@@شایانزارعی-ح7ن ایران یک واژە جعلی است برای اشغالگری افراس بر ملل تحت ستم در جغرافیای جعلی ایران .ایران و فارس یکی هستن و افراس خودشون رو قوم نمیدونن.
وقتی میگوییم زبان کردی و فارسی جز زبانهای ایرانی هستند ( منظور از ایران فلات ایران است که از شرق به فلات پامیر و از غرب به فلات آناتولی محدود میشود ) مثل این می مونه که بگیم زبان انگلیسی و آلمانی دو زبان هم خانواده و اروپایی هستند . آیا منظور این است که زبان آلمانی زیر مجموعه زبان انگلیسی است ؟؟؟ تا چیزی را خوب نفهمیم در مورد آن داوری نکنیم .
@@mohammadrezakoochaki8723 مشکلات در مغز امثال تو ریشه در چیزای دیگه داره نه زبان
همین متخصص کرد در این ویدئو از مشکلاتی که امثال تو برای پژوهش کردی درست می کنند میگه.
اولا انگلیسی و آلمانی زبان های یکسانی نیستن
ولی باز هم هم خانواده به حساب میان و هردو زبان ژرمنیک هستند.
اما درباره کردی و فارسی ما میگیم که کردی و فارسی هم ریشه هستند زیرا در دستور و آوا به شدت به هم شببیه هستند.
ریشه یکسانی دارند و تفاوت زبانی میان دیگر ایرانی و کرد ها طبیعی هست زیرا این منطقه فلات به حساب میاد و حتی کردی خودش گویش های بسیار متفاوتی داره که همینجا این متخصص میگه که گاها بسیار متفاوت هستند
درصمن علارغم شباهت های بی حد و اندازه کل زبان های ایرانی
ما میدونیم که اکثرا این زبان ها ریشه در پهلوی دارند و پهلوی هم ریشه در زبان های ایرانی قبل خودش
پس اینجوری به این نتیجه میرسیم که کردی و فارسی ریشه بکسان دارند و نه اینکه زیر مجموعه باشند ، اصلا کسی از زیر مجموعه حرف نزده
زبان ایرانی زبان کوردی
کردی یک زبان ایرانی محسوب میشه ولی اگر یک افغان دری صحبت کنه مسخره میشه شما اول برید فرهنگ سازی کنید قبل اینکه اطلاعات به مردم بدید
در ایرانی بودن زبان کردی شکی نیست که باز مانده ای از پهلوی است، اما در ایرانی بودن زبان فارسی شک هست، که مخلوطی از دری و عربی است
faris û farisî be gun xweyşim nazanim . îse eyjî zuwan kurdî leqêke le êranî û farisî . kure şerm ken
تا کاتێک خۆت نانخۆر اێرانیت ،ناتوانین بە قسە کانت متمانە مان بێت،زمانی کۆردی لە قی لە زمانی فارس یا ٸاری نیە
زمانی فارسی لقێکە لە زمانە کوردییەکان.
زمانی فارسی زمانێکی کوردییە.
زمانی فارسی غەڵەتە، زمانی دەری دروستە!
چشتێک بە ناوی زمانی فارسی بوونی نییە! تەنها زمانی دەری هەیە.
زمانی دەری لقێکی زمانی کوردی پەهلەوییە!
منبع؟
@voldemort2586
1+1=2
مەنبەعی ناوێت!
😂😂😂😂😂
بقول خمینی: خیلی 🫏ی😂
زبانی که ما بهش میگیم پهلوی ساسانی، خود مردم زمان ساسانی بهش میگفتن (پارسیگ) منصف باش برادر، دیگه فارسی کردی نیست! فارسی و کردی چون هم خانواده هستن بسیار به هم نزدیکن، همین!
زمانی کوردی بەشێک نیە لەفارسی ، زمانی فارسی لەسەدا شەستی عەرەبیە
درود برادر.
اگر منظورت فقر و توسعهنیافتگی و اینهاست، که من هم توی استانی زندگی میکنم که جزو محرومترین استانهاست (کهگیلویه و بویراحمد). اما هرگز هیچ گرایش واگرایانهای نداشتم و اگر لازم باشه برای دفاع از کشورم همه کار میکنم. اما اگر بحث زبانی داری میکنی، هر کسی دو ترم زبانشناسی توی هر دانشگاهی گذرونده باشه یا حتی صرفا با مقدمات زبانشناسی آشنا باشه میتونه بفهمه که اکثر بحثهای زبانی که توی اینترنت مطرح میشن، چقدر غیرعلمی و ابلهانهان و جنبهٔ سیاسی دارن. تو اگر همین ویدئو رو هم با دقت نگاه کنی میفهمی که همون کسایی که تلاش دارن زبانهای بومی ایران رو سیاسی و امنیتی و هویتی کنن (بویژه توی کردستان)، چقدر ناآشنا به بدیهیات زبان و فرهنگان. همین کارشناس که خودش گرایشات کردگرایانه داره، میگه که گونههای زبان کردی (در اصل زبانهای جداگانهای که کردی نامیده میشن، و خیلی از گویشوران این زبانها اصلا خودشون رو کرد نمیدونن) تفاوتهای بنیادین با هم دارن، میگه بعضی از این زبانها طی روندهای طبیعی زبانی روزبهروز از هم فاصله میگیرن (هرچند همین امروز هم برای همدیگه نافهمیدنی هستن)، و حرف از زبان معیاری میزنه که تازه امروز باید «ساخته بشه». اون کسانی که خودشون رو قیم زبان و هویت کردستان میدونن حتی با بدیهیات زبانی آشنایی ندارن و فقط مشغول رویافروشی و دمیدن به هویتگراییان تا «پیشمرگ» برای خودشون بسازن. کسایی که حرف از ملت ترک (!) میزنن، در این حد نمیدونن که توی همین ایران سه تا زبان جداگانه در خانوادهٔ زبان ترکی داریم (قشقایی، آذری، ترکمنی) که به هیچ ضربوزوری زبان معیار از دلش درنمیاد، چون با هم تفاوتهای بنیادین دارن. ملت خیالی ترک، خودش چند تا ملته چون اینا زبان هم رو متوجه نمیشن! کردی هم عینا همینه. زبان معیاری هم فرض محال اگر بسازن، فکر میکنی روی زبانهای بومی تاثیر نداره؟ طی چنددهه چنان گونهگونیهای زبانی کردی یا ترکی رو نابود میکنه که تمام این تنوعات از دست میره و روزبهروز یکدستتر میشه. اینا بدیهیات زبانشناختی و علمیه. فارسی طی کلانروندهای تاریخی تبدیل به زبان ملی و همگانی و میانجی شده و منِ ترکزبان بیش از هر زبان دیگهای هویت و کیستی خودم رو توی فارسی پیدا میکنم. چه نیازیه که چنین کارهای محیرالعقولی دربارهٔ زبانهای بومی بکنیم؟ آدم اگر سودی به میهنش نمیرسونه، خوبه که دستکم خائن نباشه.
ئەم بەرنامەی پرس و جواوە چتێکی باشە ، ئیشەا... ئیدامەی بڎەن .
عدم امکان گفتگو و غیرممکن بودن تفاهم مشترک بعلت فقدان یک زبان استاندارد شده و معیار یک عیب بزرگ است .
بژین کاک دوکتور، ڕێکوپێک بوو
سڵاو ریزو حورمەت بو هەستی پرلە نیشتمان پەروەری و کوردایەتی رەسەنی ئیوە، بژی ئیران ئاوەدان بێت کوردستان
سربلندی کرد ها و گرامیداشت زبان کردی خواسته ی همه ی ایرانی هاست، از جمله من شیرازی همیشه از شنیدن موسیقی کردی لذت میبرم و حس غریبگی نمیکنم
درود به همه.
گفتوگوی خوب و پرمایهای بود اما آقای دکتر بعضی چیزها رو خیلی تلویحی بیان کردن.
یکی اینکه همونجور که آقای دکتر گفتن، قرار دادن «زبان» به عنوان دال مرکزی و هویتی و سیاسی شدن این مسائل بیش از هر چیزی به زبانهای بومی در ایران آسیب میزنه. مثلا آقای دکتر میگن «گونههای زبان کردی»، اما لفظ درستتر «زبانهای جداسان»ی است که کردی نامیده میشن (و این خودش محل اختلافه). وقتی چه به لحاظ واژگانی و مهمتر از اون، به لحاظ دستور زبان میان زبانها تفاوت هست و در فهم متقابل مشکل وجود دارد، اونها زبانهای جداسانی هستند. من از زبان مادری خودم (قشقایی) که مسلطم مثال میزنم. ترکی قشقایی (که خودش چندتا گویش داره) و ترکی آذری و ترکی ترکمنی و ترکی استانبولی هر کدوم یک زبان جداگانه از خانوادهٔ ترکی هستند. اینها رو هرگز نمیشه یکی کرد با هم. جالبه خیلی از فعالین به اصطلاح زبان مادری که دادِ تکثرگرایی سر میدن و زبان براشون چیزی بیشتر از ابزار ملتسازی و دوگانهسازی و نفرتپراکنی نیست، تا به زبانهای بومی میرسن میخوان همه رو با هم یکدست کنن و تا جای ممکن اینها رو به هم نزدیک. اگر دست اینها باشه طی چنددهه این زبانها رو چنان در هم حل و تفاوتها رو نابود میکنن که تمام تنوعات از بین میره، تا مثلا زبان معیاری ایجاد بشه. بهتره به جای دوگانهسازیهای جعلی بین زبان رسمی-بومی، اول این زبانها رو از همدیگه حفظ کرد تا یکدست نشن.
دوم اینکه میان زبانشناسها، با وجود اختلافها، تقریبا همه روی رسمی و همگانی بودن فارسی و لزوم سیاستزدایی کردن از زبانها اجماع دارن و شفافیت و صورتبندی روشنی در مورد این مسائل وجود داره. اینکه سامانهٔ آموزشی کشور باید چطور باشه و چطور باید بحثهای زبانی رو مدیریت کرد به دانشورانهترین شکل بحث و حل شده. اختلاف اونجایی است که گروههای سیاسی (غالبا چپ) تلاش دارن سیاست رو تبدیل بکنند به مسئلهای «هویتی». همهٔ مفاهیمی مثل «زبان مادری» و «قومیتها» و «خودمختاری زبانپایه» و «حق تعیین سرنوشت» و .. طبق روشنترین گواهها، فراوردهٔ مارکسیسم روسی و فعالین چپ (عمدتا حزب توده) بود که این سنت شوم رو بنا کردند. و صورتبندی غالب هم تا به امروز همونه (برعکس چیزی که خیلیها فکر میکنند ملیگراها دست بالا رو دارند). همین که امروز هم عملا امر سیاسی در ایران مرده و مسائل هویتی (به خصوص هویت دینی) جولان میدن و وضعیت ما اینه، حاصل همین میراث شوم هویتگرایی در سیاسته. وقتی علم سیاسی جاشو به هویتگرایی بده امکان همفهمی و گفتوگو از بین میره. شما فقط کافیه به فعالیتهای گروهکهای کردی نگاهی بکنید تا بفهمید رادیکالیتهٔ اینها خودش عامل اصلی بحرانه، نه زبان فارسی و اشتراکات ملی.
سلام به هم استانی عزیزم! صحبت های شما خیلی درسته! گروه های چپ کردی، همونقدر که در ترکیه و سوریه به حق رفتار کردن، در ایران فقط اوضاع رو خراب کردن، باعث شدن مساله ی زبان های ایران که در واقع همگی بخشی از میراث ملی همه ی ما هستن به یک مساله ی امنیتی تبدیل بشه، مقوله ی قومیت زدایی در ایران واقعا درست نیست چون در ایران عملا چیزی به نام قوم مرکزی وجود نداره، فارسی زبانان اکثریت هستن ولی قوم مرکزی تشکیل دهنده ی کشور نیستن، ایران یک دستاورد مشترکه، ما در استان فارس هم قشقایی داریم و هم لر، اما واقعا و منصفانه نگاه کنیم تنش قومی وجود نداره و تلاشی در جهت حذف اقوام کوچکتر صورت نگرفته
شما عزیزانی که در استان فارس زندگی میکنید هیچ درکی از یک کورد که در کوردستانات زندگی میکنه و یک بلوچ که در بلوچستان زندگی میکنه ندارید پس خواهش میکنم در مورد مسئلهای که هیچ شناختی از آن ندارید اظهار نظر نفرمایید. سپاس.
@@kiyan4242
درود برادر.
اگر منظورت فقر و توسعهنیافتگی و اینهاست، که من هم توی استانی زندگی میکنم که جزو محرومترین استانهاست (کهگیلویه و بویراحمد). اما هرگز هیچ گرایش واگرایانهای نداشتم و اگر لازم باشه برای دفاع از کشورم همه کار میکنم. اما اگر بحث زبانی داری میکنی، هر کسی دو ترم زبانشناسی توی هر دانشگاهی گذرونده باشه یا حتی صرفا با مقدمات زبانشناسی آشنا باشه میتونه بفهمه که اکثر بحثهای زبانی که توی اینترنت مطرح میشن، چقدر غیرعلمی و ابلهانهان و جنبهٔ سیاسی دارن. تو اگر همین ویدئو رو هم با دقت نگاه کنی میفهمی که همون کسایی که تلاش دارن زبانهای بومی ایران رو سیاسی و امنیتی و هویتی کنن (بویژه توی کردستان)، چقدر ناآشنا به بدیهیات زبان و فرهنگان. همین کارشناس که خودش گرایشات کردگرایانه داره، میگه که گونههای زبان کردی (در اصل زبانهای جداگانهای که کردی نامیده میشن، و خیلی از گویشوران این زبانها اصلا خودشون رو کرد نمیدونن) تفاوتهای بنیادین با هم دارن، میگه بعضی از این زبانها طی روندهای طبیعی زبانی روزبهروز از هم فاصله میگیرن (هرچند همین امروز هم برای همدیگه نافهمیدنی هستن)، و حرف از زبان معیاری میزنه که تازه امروز باید «ساخته بشه». اون کسانی که خودشون رو قیم زبان و هویت کردستان میدونن حتی با بدیهیات زبانی آشنایی ندارن و فقط مشغول رویافروشی و دمیدن به هویتگراییان تا «پیشمرگ» برای خودشون بسازن. کسایی که حرف از ملت ترک (!) میزنن، در این حد نمیدونن که توی همین ایران سه تا زبان جداگانه در خانوادهٔ زبان ترکی داریم (قشقایی، آذری، ترکمنی) که به هیچ ضربوزوری زبان معیار از دلش درنمیاد، چون با هم تفاوتهای بنیادین دارن. ملت خیالی ترک، خودش چند تا ملته چون اینا زبان هم رو متوجه نمیشن! کردی هم عینا همینه. زبان معیاری هم فرض محال اگر بسازن، فکر میکنی روی زبانهای بومی تاثیر نداره؟ طی چنددهه چنان گونهگونیهای زبانی کردی یا ترکی رو نابود میکنه که تمام این تنوعات از دست میره و روزبهروز یکدستتر میشه. اینا بدیهیات زبانشناختی و علمیه. فارسی طی کلانروندهای تاریخی تبدیل به زبان ملی و همگانی و میانجی شده و منِ ترکزبان بیش از هر زبان دیگهای هویت و کیستی خودم رو توی فارسی پیدا میکنم. چه نیازیه که چنین کارهای محیرالعقولی دربارهٔ زبانهای بومی بکنیم؟ آدم اگر سودی به میهنش نمیرسونه، خوبه که دستکم خائن نباشه.
@@شایانزارعی-ح7ن
زنده باد ، آفرین
من وقتی کامنتهای شما رو میخونم حقیقت اشک تو چشمهام پر میشه من خودم آذربایجانی هستم . وقتی میبینم یه همچین یه همچین هموطنان باشعور فهمیدهای در این مملکت است از شوق واقعا گریه میکنم .
@@kiyan4242
من دوستان کورد زیادی دارم ، شما درست میفرمایید ولی مسئله کوردها و بلوچها بیشتر برمیگرده به مذهب . چون اهل سنت هستند مورد تبعیض قرار میگیرند.
خیر فارسی یک زبانی کردی است
این تقسیم بندی برای پان فارس هاست.کوردی را بهتر هست هندو اروپایی خواند.کلمه ایرانین نمیتونه دربر گیرنده بقیه زبان ها باشه
تقسیمبندی رو بسپر به زبانشناسها. وقتی توی چیزی که سررشته نداری و کل اطلاعات از چهارتا کانال تلگرامی و چهارتا کلیپ اینستاگرامی میاد اظهارنظر نکنی سنگینتره.
@HosseinK-x2g همین به قول خودت زبان شناس ها صد سال نمیشه که این تقسیم بندی را کرده اند.فلات هم نباید به اسم ایران باشه بهتره فلات آسیایی غربی گفته بشه!دلیلی نداره که فارس ها امتیازی داشته باشند.همون طور که کشور های حاشیه خلیج به آن عربی میگویند
@@MohsenNiyazioo@MohsenNiyazioo
الان اینو جدی گفتی یا شوخی بود؟!! وقتی میگن مدرنیته توی ایران ناقص بوده و مردم هیچ فهمی از مدرنیته ندارن یعنی همین. همهٔ این دانشها و پدیدههایی که ما امروز باهاش سروکار داریم -چه در اروپا چه آسیا- فراوردهٔ دنیای مدرن و اقتضائاتش بوده. زبانشناسی، باستانشناسی، جامعهشناسی، علوم سیاسی، زیستشناسی، پزشکی، علوم آزمایشگاه، و هر رشتهٔ دیگهای که بگی در همهی پهنهها حاصل دنیای مدرنه و پیشینهای نداره. بیمارستان و آتشنشانی و جادهها و سازمان آبوفاضلاب و شهرداری و .. همهی پدیدههای دیگه حاصل جهان مدرن بوده. همین آموزش همگانی یک پدیدهی مدرنه وگرنه صد سال پیش پنج درصد جامعه هم سواد نداشتن. فلسفهی آموزش همگانی از زمان پیدایش توی اروپا تا برسه به ما چی بود؟ اینکه هر کسی بره به زبان بومیش درس بخونه؟! چرا دولتها هزارانهزار میلیارد خرج میکنن تا تقریبا تکبهتک مردم یک کشور باسواد بشن؟ اولین هدفش ایجاد بستر برابر و «همگرایی» و آموزش یکسان به بچههاست؛ برای اینه که ارتباط بین مردمان رو ساده کنه. برای اینکه بعد از این همه هزینه، مهارتهایی یاد بگیرن که هم گلیم خودشون رو از آب بیرون بکشن هم به کشورشون خدمت بکنن. نه اینکه آموزش همگانی رو بکنیم ابزار «واگرایی» و قومگرایی و نفرتپراکنی. هر پدیدهای یک فلسفه و چرایی پشتش داره.
بعدم بحث قومیت نیست. ما با قوم کار نداریم، با زبان کار داریم. فارسی در درازای تاریخ یک کارکرد ویژه داشته. چه زمان قاجار چه صفوی ترکزبان چه بریم تا برسیم به سلجوقیان. قرار نیست عین ۶۰ تا زبانی که توی ایران هست (بنا به گفتهی همین کارشناس، هرچند از ۶۰ تا بیشتره) رو همارز فارسی بگیریم. نه شدنیه نه منطقی.
مشکل ایران همین نیروهای پیشامدرنی هستن که با دستاویز «هویتگرایی» (چه دینی باشه، چه قومی، چه جنسی و جنسیتی) کل دستاوردهای مدرن رو انکار میکنن. شما هنوز تو فهم مدرنیته هم موندید، طبیعیه که تمام پدیدههای مدرن رو از زبانشناسی بگیر تا باقی انکار کنید.
بحث جالبی است در جامعه کورد متاسفانه متخصص زبان یا هر نداریم یا خیلی کم البته مفسر سیاسی زبان تا دلت بخواد دارم این بحث شما تخصصی است گرچه احتیاج دارد بیشتر مو شکافی شود