Bolesław Śmiały kontra biskup Stanisław oraz Krypta Zasłużonych na Skałce

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 8 ต.ค. 2022
  • Na krakowskiej Skałce, wśród pięknych zabytków i w atmosferze wielkich historycznych wydarzeń przybliżamy wam genezę i krwawy rezultat konfliktu króla Bolesława Śmiałego z biskupem krakowskim Stanisławem. W drugiej części pokażemy lokatorów tzw. krypty zasłużonych, czyli wielkich Polaków spoczywających w krypcie kościoła Paulinów na Skałce.

ความคิดเห็น • 177

  • @mariannap.4524
    @mariannap.4524 ปีที่แล้ว +14

    Pański interlokutor to skarbnica wiedzy historycznej. Jestem pod wielkim wrażeniem 👍🎥👍

  • @ewaz5191
    @ewaz5191 ปีที่แล้ว +16

    Musiał zasłużyć na to co Bolesław Śmiały dokonał. Biskupi do chwili obecnej są tacy świeci i również wielu z nich w tych czasach zasługują na taką karę. Wieczna chwała królowi Bolesławowi za karanie zdrajców.

    • @elzbietaulas
      @elzbietaulas 2 หลายเดือนก่อน

      No musiał 🥴

  • @boleslavsavdax282
    @boleslavsavdax282 ปีที่แล้ว +17

    Mój ulubiony król. Obywatel ma Batorego, a jeden z moich czworonogów to Śmiały. Mam też 7 kotów i wśród nich jest Bolek, gdyż wyjątkowo lubi się wałęsać (tego lata nie było go 12 dni). Ukłony i pozdrowienia dla małżonki i pana Zbigniewa.

  • @andrzejwaszczuk1037
    @andrzejwaszczuk1037 ปีที่แล้ว +19

    Wielki szacunek Panowie, za wiedzę! Tacy ludzie jak Wy powinni być znani i pokazywani jak najczęściej aby móc przekazywać wiedzę ludziom prostym takim jak ja. Świat jest dziwny i w swej postaci stworzonej przez człowieka okropny, gdyż ludzie mądrzy są spychani na margines, a w mediach najczęściej widzi się miernoty, które idąc szczególnie w politykę próbóją kreować Świat. Pozdrawiam serdecznie i oby więcej takich filmów Panowie robili.

  • @MGTech100
    @MGTech100 ปีที่แล้ว +11

    Kraków jest śliczny! Dobrze, że są te ujęcia z drona. Kaplica po renowacji wygląda pięknie.

  • @karolina2969
    @karolina2969 ปีที่แล้ว +8

    W towarzystwie takich Przewodników zwiedzanie to przyjemność :) , dziękuję :)

    • @xxxxxxxxxxxx1522
      @xxxxxxxxxxxx1522 ปีที่แล้ว +2

      oj tak ,,,,, ma Pan przewodnik sporo wiadomosci ,tylko zeby nikt nie przeszkadzal w wypowiedzi

    • @Kateri26
      @Kateri26 6 หลายเดือนก่อน

      @@xxxxxxxxxxxx1522 Dobrze było by przeczytać spokojnie o tym, o czym Panowie mówią i obejrzeć bez pośpiechu wymieniane miejsca i grobowce. Gdy bylam, nie wpuszczono nas. Za późno? 🕒 Przykro, ale dla mnie przekaż za szybki i często niezrozumiały. Piękne zdjęcia i widoki... Dziękuję bardzo 📸

  • @pioter7575
    @pioter7575 ปีที่แล้ว +44

    Mają panowie "łby" by to wszystko(fakty , daty, wydarzenia) spamiętać i sypać nimi jak z rękawa , skacząc po epokach . Zazdroszczę takiej pamięci . Dużo , naprawdę sporo czytam ale często się łapię na tym ,ze nie pamiętam co przeczytałem nie mówiąc już o tym by komuś opowiedzieć jakąś historię z detalami .Super kanał , polecam każdemu .

    • @Oxygen0317
      @Oxygen0317 ปีที่แล้ว +5

      Również zazdroszczę ludziom, którzy że szczegółami pamiętają to, co przeczytali, i to nawet przed latami.

    • @pioter7575
      @pioter7575 ปีที่แล้ว +2

      @@Oxygen0317 Ja mam dobrą pamięć do twarzy ,do zdarzeń w swoim życiu lub widzianych naocznie , mogę je umiejscowić w czasie i miejscu ale co przeczytam nie mogę zapamiętać w naturalny sposób jak w.wymienione przykłady.

    • @boguslawgorgon8162
      @boguslawgorgon8162 ปีที่แล้ว

      Krol miał racje!

    • @kontogoogle6906
      @kontogoogle6906 11 หลายเดือนก่อน

      Gdybyś to codziennie opowiadał, to z pewnością

  • @mariolasieradzka507
    @mariolasieradzka507 ปีที่แล้ว +8

    Zawsze z wielką przyjemnością oglądam film.

  • @janszalowski6230
    @janszalowski6230 ปีที่แล้ว +5

    Pierwszy znany mi dokument, w którym wspomina się o tragicznym zdarzeniu, to testament króla Węgier świętego Władysława (po kądzieli Piast i do tego urodzony w Krakowie, kuzyn Bolesława) podyktowany przez króla Władysława w 1095 roku w Wielkim Waradynie (dzisiaj to miasto należy do Rumunii). Gal Anonim jest dopiero drugim, zaś Wincenty Kadłubek trzecim. Od lat zadziwia mnie nieznajomość treści testamentu Władysława. Tutaj wspomina się jedynie o tym, że Bolesław zakończył życie na terenie korony Świętego Stefana. Brak odniesienia do dostępnego tekstu testamentu Św. Władysława. Ogólnie ciekawy materiał. Moje ulubione miejsce w Krakowie.

  • @marysianowicka5810
    @marysianowicka5810 ปีที่แล้ว +17

    Dziekuje za świetny materiał. Pan przewodnik musi mieć swoj kanal na yt. Gratuluje wiedzy i lekkości przekazu!!! Poproszę o wiecej😊

    • @xxxxxxxxxxxx1522
      @xxxxxxxxxxxx1522 ปีที่แล้ว +2

      swoj kanał -na bank powinien mieć , nikt nie będzie podpowiadał i nie przeszkadzał , ma facet cierpliwość do prowadzacego

  • @AP-th8ry
    @AP-th8ry 3 หลายเดือนก่อน +1

    Tworzy Pan wyśmienite treści, bardzo podoba mi się na Pańskim kanale. Jestem tu od wczoraj i zostaję. Dziękuję i pozdrawiam serdecznie.

  • @adamskyadamsky3025
    @adamskyadamsky3025 ปีที่แล้ว +6

    W kronice Jana Nowaka podawał, że król wraz z najlepszym rycerstwem podbijał Kijów kiedy do biskup Stanisław w Krakowie próbował za jego plecami wszczynać bunt jak dobrze pamiętam (bo czytałem to parę lat temu) ale to mogłoby tłumaczyć furię króla po powrocie jak się o tym dowiedział ;)

    • @darkusmarkus9711
      @darkusmarkus9711 ปีที่แล้ว +2

      Raczej rywalizacją Konstantynopola i Rzymu na terenie Polski. Jakie gwarancję miał z Bizancjum trudno powiedzieć teraz ale metody król miał typowo wschodnie tak jak i Koronę dostał z Bizancjum jak król Węgier gdzie potem Bolesław zbiegł.

  • @wojciechmalik4693
    @wojciechmalik4693 ปีที่แล้ว +5

    Nadejszła wiekopomna chwila 😉 znowu mój ulubiony duet. Oglądamy!

  • @crocodyleccrocodylec
    @crocodyleccrocodylec ปีที่แล้ว +5

    miejsce niesamowite, obrosłe legendą a w każdej legendzie tkwi jakieś ziarno prawdy, historia nie raz już pokazała, że pisanie "pod sponsora i po linii" to nie jest nowa sprawa, a najważniejsze, żeby porządek był i odpowiedni obraz potomnym przekazać, a wehikułu czasu jeszcze nie mamy więc trzeba mniej lub bardziej krytycznie przyjąć to co jest, chociaż patrząc po wyczynach innych europejskich władców to nasi byli całkiem grzeczni, polecam jeszcze zahaczyć o kościół świętego Krzyża za teatrem Słowackiego, jest malutki i wydaje się niepozorny a to prawdziwa perełka, pozdrawiam serdecznie i czekam na dalszy ciąg opowieści o Skłace

  • @annajagieo5479
    @annajagieo5479 ปีที่แล้ว +11

    No i za tą wiedze i za forme tworzenia filmów i rozmów, polubiałam Pana kanał. Ciekawy, bezbłedny no poprostu jest Pan Mistrzem. Pozdrawiam serdecznie.

  • @barbarakrysztofiak9647
    @barbarakrysztofiak9647 ปีที่แล้ว +8

    No panowie 👍👍 . Jesteście wspaniali . Oglądanie i słuchanie was 👏👏👏👏

    • @ewaz5191
      @ewaz5191 ปีที่แล้ว +2

      Wspaniały był także Bolesław.

  • @vinylrecords7597
    @vinylrecords7597 ปีที่แล้ว +4

    Kolejny fajny i ciekawy odcinek, dzięki wam inaczej zwiedza się Kraków znając tyle ciekawych faktów. Dobra robota..

  • @piotrbrydak4862
    @piotrbrydak4862 4 วันที่ผ่านมา

    Dziękuję za kolejny wspaniały odcinek. W ramach drobnej ciekawostki dodam, że na Skałce kręcono sceny strzelaniny z wojennego filmu pt. Pigułki dla Aurelii. Pamiętam, że ten film, który oglądałem jako dzieciak zrobił na mnie niezwykłe wrażenie, szczególnie, że mieszkałem blisko krakowskich Paulinów.

  • @pawegos989
    @pawegos989 ปีที่แล้ว +6

    muszę się w końcu ponownie wybrać do Krakowa, ostatnio byłem w 2015 i to na weselu więc zwiedzałem tylko parkiet, kanał wspaniały, poleciłem moim zainteresowanym znajomym i czekam na więcej :)

  • @dawidpe
    @dawidpe ปีที่แล้ว +4

    Bardzo fajne odcinki waszym wykonaniu można się wiele dowiedzieć pozdrawiam was serdecznie

  • @tomasztrela4018
    @tomasztrela4018 6 หลายเดือนก่อน +2

    Pan sugeruje że Gall Anonim nie mógł napisać wszystkiego o królu Bolesławie Śmiałym bo "był zależny od wnuka króla". No nie do końca - był zależny od bratanka króla - Bolesława Krzywoustego, syna Władysława Hermana, który skorzystał na wygnaniu brata. A i sam książę Władysław Herman przyłożył prawdopodobnie rękę do buntu - wraz z Sieciechem i możnowładcami - przeciw prawowitemu władcy.

  • @deltaduch2006
    @deltaduch2006 ปีที่แล้ว +4

    wbijam z wielką przyjemnością 400 setną łapkę do góry , dzięki Panowie i Pani ;)

  • @marektofik5994
    @marektofik5994 ปีที่แล้ว +2

    GRATULACJE!!!
    Bardzo ciekawy kontent. Znakomita jakość filmów. Udział przewodnika gwarantuje dużo ciekawostek. Pański sarkazm nie jest mi obcy:) Lubię Kraków, ale to u Pana dowiedziałem się o tym, że w Krakowie mieszkali Lenin i Stalin. Proszę się nie zniechęcać umiarkowaną oglądalnością.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Marek

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      Spokojnie, nie zrobię z mojego programu pato-streamu.

  • @zbigniewstadnik4517
    @zbigniewstadnik4517 ปีที่แล้ว +5

    Na koniec ogarnęło mnie zdziwienie że to już... Można słuchać i słuchać

  • @barbaraj3663
    @barbaraj3663 ปีที่แล้ว +2

    Piękna krypta Wielkich Polaków byłam tam dwa razy w Kościele ale nie miałam możliwości obejrzeć tej jakże wspaniałej krypty

  • @marekdrabik
    @marekdrabik ปีที่แล้ว +3

    Jaki tam nieszczęśnik?, Stanisław to syn niemieckiego rycerza!, spiskował przeciwko królowi, więc jako zdrajca został stracony!

  • @lucaszmaly
    @lucaszmaly ปีที่แล้ว +6

    szkoda ze nie w ten sposob mialem w szkole historie wtedy bym zapewne posiadal duuuuuzo wieksza wiedze

  • @SoldierOfJahArmy85
    @SoldierOfJahArmy85 ปีที่แล้ว +6

    Z góry dzięki za odcinek 😁

  • @januszjendrzejewski7501
    @januszjendrzejewski7501 ปีที่แล้ว +2

    Robicie bardzo dobrą Robotę i Filmy. Pozdrawiam z Katowic.

  • @robertzakowski2221
    @robertzakowski2221 ปีที่แล้ว +2

    Znowu super odcinek pozdrawiam serdecznie Robert 👍👍👍🖐️🖐️🖐️

  • @maciejbroniarek9210
    @maciejbroniarek9210 ปีที่แล้ว +5

    Kolejny genialny film. A pisze to w minucie 3 filmu. Wszystko co najlepsze wciaz jeszcze przede mna.

  • @karolinawogrodniczkach
    @karolinawogrodniczkach ปีที่แล้ว +3

    Dziękuję za kolejny dobry film 🙂

  • @st.6056
    @st.6056 ปีที่แล้ว +4

    Jestem pod wrażeniem ogromnej wiedzy Panów 🤔
    Z przyjemnością się słucha 🥰dziękuję

  • @krzysztofstolar1583
    @krzysztofstolar1583 ปีที่แล้ว +2

    Super odcinek !
    Pozdrawiam z Gdańska 😉

  • @piotrp1260
    @piotrp1260 ปีที่แล้ว +6

    Dzięki za film - nie wychodźcie z Krakowa!! 😊😉

  • @irenaszarzynska7758
    @irenaszarzynska7758 ปีที่แล้ว +4

    Raczej nie jest dobrze uważać za świętego kogoś, kto był zdrajcą i działał przeciwko królowi i własnemu krajowi. Od chwili uznania go za świętego - takie nasze dzieje, jak i patron nasz.

    • @irenaszarzynska7758
      @irenaszarzynska7758 ปีที่แล้ว

      Uporczywe powtarzanie ohydnych oszczerstw i utrwalanie ich w pamięci ludzkiej świadczy o tych, którzy to robią. Wszelkich oszczerców, niszczących w perfidny sposób życie innych ludzi powinno się, średniowiecznym zwyczajem, publicznie, na rynku miasta łamać kołem i drzeć z nich pasy.

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +1

      a są oszczerstwa nieohydne?

    • @irenaszarzynska7758
      @irenaszarzynska7758 ปีที่แล้ว

      @@obywatel_JC Słuszna uwaga.

    • @robertjakubczak9437
      @robertjakubczak9437 ปีที่แล้ว +1

      @@irenaszarzynska7758 to niejeden europoseł źle by skończył a i na Wiejskiej też by się wielu znalazło 😆😆😆😆😆

  • @Oxygen0317
    @Oxygen0317 ปีที่แล้ว +5

    Dziękuję za kolejny ciekawy film 👌👍🙂 Podziwiam Panów wiedzę i umiejętność jej przekazywania. Pozdrawiam serdecznie
    Edit: Z opisem życia Karola Szymanowskiego to Panowie przesadziliście. Uprzedzenia porażają.

    • @zbigniewgorecki4377
      @zbigniewgorecki4377 ปีที่แล้ว +1

      Absolutnie nic nie mam przeciwko Szymanowskiemu i przepraszam, jeśli to tak zostało odebrane. Miałem na myśli tylko pewien paradoks, że człowiek który za życia był bardzo na bakier z chrześcijaństwem (niezwykle ostro krytykował same jego podstawy w swoich pismach) i sam, jako homoseksualista, prowadził raczej niekatolicki tryb życia, po śmierci jednak został pochowany w kościelnej krypcie :-)

    • @Oxygen0317
      @Oxygen0317 ปีที่แล้ว +1

      @@zbigniewgorecki4377 Pytanie zatem czy Szymanowski został tam pochowany zasadnie, jeśli jedynym kryterium pochówku w Krypcie Zasłużonych jest bycie wzorowym katolikiem? :-)

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      Nie słyszałem, żeby istniało takie kryterium.

    • @karolinakunz8003
      @karolinakunz8003 11 หลายเดือนก่อน +1

      Z Teofilem Lenartowiczem to też tak nie do końca. Ma on na koncie również piękne wiersze, w tym np pieśń ,, Duch sieroty ", wiersz dziecięcy ,, Złoty Kubek ", czy dobrze znaną wszystkim kolędę ,, Mizerna, cicha ". W ogóle poeta ten często odnosi się w swojej twórczości do problemów najczęściej społeczności wiejskiej, wynikających z biedy i sieroctwa.

  • @StanStasys
    @StanStasys ปีที่แล้ว +2

    Kolejny błąd-Kazimierz Wielki wzniósł nie kilkadziesiąt , ale kilka kościołów pokutnych: kolegiata Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Wiślicy, kościół pw. św. app. Piotra i Pawła w Stopnicy (dobudowany kościół do kaplicy świętej Anny w latach 1349-1362), kościołów świętego Władysława w Szydłowie (wzniesiony ok. 1355) i pw. Dziesięciu Tysięcy Męczenników w Niepołomicach (wybudowany w 1350-1358) oraz kolegiaty (później katedry) w Sandomierzu (budowa w latach 1360-1382).

  • @justynakosmowska591
    @justynakosmowska591 ปีที่แล้ว +4

    Świetny odcinek. Dziękuję i czekam na więcej.

  • @hobby30plus
    @hobby30plus ปีที่แล้ว +2

    Spocznę tam.

  • @WarrenKopytko
    @WarrenKopytko ปีที่แล้ว

    Jak tylko widzę nowy materiał na kanale to rozlewam węgrzyna, przygotowuje odpowiednią strawę i zasiadam jak do oglądania dobrego filmu. Świetna robota 👍

  • @inkaw9858
    @inkaw9858 ปีที่แล้ว +1

    Dziękuję

  • @henrykmiderski1951
    @henrykmiderski1951 ปีที่แล้ว +2

    👍

  • @svobodnyfreevolny4347
    @svobodnyfreevolny4347 ปีที่แล้ว +2

    Cholera jak ja uwielbiam ten kanał! 🤩

  • @janzdunek4135
    @janzdunek4135 ปีที่แล้ว +1

    Niby to wszystko już się kilkakrotnie widziało a jednak jest jakoś inaczej . Bardzo profesjonalnie i ciekawie. Ukłony i wyrazy 👏👏👏i kolejna bardzo fajna książka do kupienia. Dzięki. Jesteście wielcy.. ps. Ciekawe dlaczego paulini nie chcą się przyznać do zniszczenia obrazu 16 kwietnia 1430 roku i namalowania wizerunku Matki boskiej częstochowskiej zupełnie od nowa ?

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +1

      Nie poruszaliśmy tego tematu, więc nie wypowiadam się.

    • @janzdunek4135
      @janzdunek4135 ปีที่แล้ว +1

      @@obywatel_JC był poruszany w książce o grobach.. to z zupełnie innej beczki SW Stanisław był zdrajcą bo miał zmowę z Czechami...😂😂👍👏 pozdrawiam. I może czas o Jasnej Górze coś zrobić. Paulini mają wiele tajemnic i chętnie się dzielą.

  • @LeoRexification
    @LeoRexification ปีที่แล้ว +1

    Kiedyś czytałem że Władysław Herman sprowadził ciało Bolesława Śmiałego do Polski.

  • @marekaureliusz4487
    @marekaureliusz4487 ปีที่แล้ว +2

    Zdrajca patronem Polski. To ma sens

    • @romualdulanowski8485
      @romualdulanowski8485 4 หลายเดือนก่อน +1

      Dużo mamy takich ,, bochaterów " ...błąd ort, celowy 😂👍

  • @GS-xb1mi
    @GS-xb1mi ปีที่แล้ว +1

    Kiedy byłam na Skałce to kaplica była skromna teraz ładniej wygląda.

  • @romualdmarek5319
    @romualdmarek5319 ปีที่แล้ว +2

    ciekawie, muza tyż oki:)

  • @janpatkowski4113
    @janpatkowski4113 ปีที่แล้ว

    Wezwanie Michała Archanioła może jasno wskazywać na jeszcze cyrylo-metodiańskie pochodzenie tego ośrodka kultu, wszak Małopolska aż do panowania Mieszka I była areną wpływów czeskich, skąd chrzest mógł przyjść na kilkadziesiąt lat przed sławetnym 966 rokiem. Ponadto, za wiekiem ośrodka kultu może przemawiać położenie - wszak do dziś Skałka leży na uboczu i Kazimierza i Starego Miasta w ogóle, zatem jej obronne walory mogły być wykorzystane jako alternatywne, lepsze od Wawelu, miejsce schronienia biskupa Stanisława przed zapalczywością królewską i nasłanymi siepaczami.

    • @MMM-G
      @MMM-G ปีที่แล้ว

      Skałka była wcześniej sanktuarium poganskim

  • @renatasmoczynska3610
    @renatasmoczynska3610 ปีที่แล้ว +1

    A ja na Skałce brałam ślub i ochrzciłam swoje dzieci:) Witałam tam też naszego Papieża w 1978 albo w 1979 roku:) Teraz kościół pięknie odrestaurowany i uroczy jak nigdy dotąd.
    Fajny film i miłe dla mnie wspomnienia:)
    Pozdrawiam Renata:)

  • @boguslawahalemba6783
    @boguslawahalemba6783 ปีที่แล้ว +5

    Baaardzo interesujacy filmik.. Maja Panowie wiedze i pamiec.. Pozdrawiam ❤️ ❤️ ❤️

  • @rafamicoko4459
    @rafamicoko4459 ปีที่แล้ว +1

    Mogl bys nagrac tez cos o świętokrzyskim. Naprzyklad o Szydlowie. Tak w miedzy czasie ;)

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +1

      Mógłbym (!) i już to robiłem, wystarczy sprawdzić starsze filmy

    • @rafamicoko4459
      @rafamicoko4459 ปีที่แล้ว +1

      @@obywatel_JC Szukalem i nie znalazlem. Ale jak juz wiem ze jest to sie go doszukam. Robisz swietne filmy. Pozdrawiam serdecznie

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +1

      Są 2 filmy o Opatowie, jest o Krzyżtoporze i dębie Bartku. Poza tym 2 filmy o Sandomierzu.

  • @hms_uss5142
    @hms_uss5142 ปีที่แล้ว +1

    WSZYSCY BIEGNIJMY ZA TYKWĄ😀

  • @janpatkowski4113
    @janpatkowski4113 ปีที่แล้ว +1

    26:15 największy z urodzonych w Radomiu

  • @wesoyeremita5343
    @wesoyeremita5343 ปีที่แล้ว +3

    Za Henia Siemiradzkiego masz Pan u mnie plusa 😜

  • @PodrozniczaTopka
    @PodrozniczaTopka 7 วันที่ผ่านมา

    😀

  • @piotrolszowkawujekpiotrek5384
    @piotrolszowkawujekpiotrek5384 3 หลายเดือนก่อน

    Ja w kwestii formalnej - Wincenty Kadłubek nie podaje miejsca stracenia biskupa... I w ogóle swojej relacji używa więcej ozdobników niż konkretów... Chociaż konkretów też podaje kilka.
    Badania czaszki wykazały 5 śladów po uderzeniu tępym narzędziem, zaś kwiecista relacja Kadłubka pozwala z rekonstruować następujący przebieg wypadków: król wezwał biskupa na sąd za zdradę - rekonstrukcje historyków krążą dookoła jakiegoś wystąpienia przeciwko królowi podczas wyprawy wojennej. Być może biskup przyczynił się jakoś skutecznie do nieposłuszeństwa rycerzy i niepowodzenia wyprawy wojennej. Jest to przestępstwo od zawsze i także dzisiaj uważane za zdradę na polu walki i karane bardzo surowo, toteż skazanie i śmierć przed tym sądem wydawało się oczywiste. Możliwe, że jakaś wypowiedź biskupa skłoniła część rycerzy do dezercji, co wyszło na jaw raczej po powrocie do domu, gdyż inaczej król ukarałby biskupa jeszcze w polu (biskupi wówczas towarzyszyli królowi na wojnie). Chcąc uniknąć pewnej śmierci biskup zaczął odprawiać mszę. Wysłani przez króla ludzie - trudno powiedzieć czy rycerze, bo z relacji Kadłubka nie wynika to jednoznacznie ale rzecz wydaje się bardzo prawdopodobna - nie śmieli oderwać biskupa od ołtarza w trakcie mszy. Prawdopodobnie zgodnie ze zwyczajem wezwali biskupa trzykrotnie do stawienia się przed sądem królewskim (trzykrotne wezwanie jest opisane w wielu źródłach jako element procesu sądowego, ma zresztą symbolikę magiczną od najdawniejszych czasów). Biskup wezwanie zignorował i dalej odprawiał mszę, a wysłannicy powiadomili króla, że zostali zlekceważeni oni, sąd i królewskie wezwanie. Król, mężczyzna młody, krewki i znany z wybuchowych, nierzadko przesadnych działań, wszedł do kościoła i kilkakrotnie sam uderzył biskupa w tył głowy tępym narzędziem - może berłem, może jakąś bronią obuchową (prawdopodobny jest jakiś rodzaj popularnego toporka lub głowica miecza), następnie osobiście wyciągnął nieprzytomnego lub umierającego duchownego przed kościół (kościół nie był zbyt duży, co można poznać po zachowanych fundamentach). Tam rzucił go pod nogi zgromadzonym i odprawiono sąd nad umierającym (podobnie postępowano wielokrotnie wcześniej i później, rzecz należała do rytuału sądowego... Papieżom nawet zdarzało się wykopać z grobu podsądnego w ramach procesu. Były to wówczas znane i żywe w pamięci precedensy). Biskupa jako zdrajcę poćwiartowano i umieszczono w eksponowanych miejscach (możliwe, że na słupach lub czymś w rodzaju prowizorycznej szubienicy) na postrach, prawdopodobnie przed kompleksem siedzib królewskich i kościołów na Wawelu. Zdrada biskupa musiała być powszechnie znana a wina oczywista, skoro po wielu latach Gall Anonim nie waha się użyć określenia "traitor" a papież Paschalis w liście do jednego z biskupów napomina go i przywołuje karygodny przykład zdrady i nieposłuszeństwa biskupa wobec władcy, ukarany haniebną śmiercią - opis pasuje tylko do Stanisława. Niemniej przerwanie mszy biskupowi postrzeganemu jako pomazaniec boży było pogwałceniem porządku przez pomazańca - króla, co "wielce mu zaszkodziło" jak to napisał Anonim zwany Gallem i sprawiło, że wobec buntu przeciw królowi mało kto stawał po stronie królewskiej.

    • @piotrolszowkawujekpiotrek5384
      @piotrolszowkawujekpiotrek5384 3 หลายเดือนก่อน

      Warto jeszcze dodać że duża część historyków uważa, że całe wydarzenie miało miejsce przed kościołem Świętego Michała na Wawelu. On również był posadowiony na gołej skale, tyle, że wawelskiej. Natomiast na dzisiejszej Skałce był kościół parafialny przynależący do niewielkiej osady i prawdopodobnie pozbawiony większego znaczenia - tyle tylko że wawelski kościół zaczął się walić I utracił znaczenie między wydarzeniem a pojawieniem się kultu biskupa (co zawsze było działaniem politycznym lokalnego kleru, odgórnie organizowanym - lokalne kulty kościół autoryzował i popierał albo wygaszał. W tym przypadku widać intensywne popieranie, chociażby w kronice Kadłubka). To też wawelski kościół św Michała rozebrano i zapomniano a legendy powiązano z istniejącym i nieco już rozbudowywanym kościołem na Skałce, po drugiej stronie ówczesnego starego koryta Wisły, co było wygodne, gdyż nie kłuło co dzień w oczy książąt spokrewnionych z królem, którego do dzisiaj kościół pokazuje w jak najgorszym świetle-mimo iż właściwym organizatorem kościoła, czyli sieci parafii, klasztorów i całej organizacji był właśnie król Bolesław Śmiały, fundator klasztorów, opiekun zakonów i rekonstruktor po powstaniach antyfeudalnych i antychrześcijańskich poprzedzających panowanie jego ojca.

    • @piotrolszowkawujekpiotrek5384
      @piotrolszowkawujekpiotrek5384 3 หลายเดือนก่อน

      Względem ewentualnego obłędu króla Bolesława - cały czas poruszamy się na gruncie hipotez, wydaje się jednak, że mowa o obłędzie to odrobinę za dużo.
      Nie każdy despotyczny choleryk jest od razu obłąkany. Bolesław na tron wstąpił bardzo wcześnie. Wiązało się to z odpowiedzialnością grubo ponad wiek i wiedzę młodego człowieka, od którego otoczenie - czyli raczej waleczni i brutalni rycerze - oczekiwali, że będzie im przewodził i będzie spośród nich najlepszy... Czyli we wszystkich dziedzinach "bardziej" niż oni. To jest ogromna presja skierowana na rozwijanie agresywnego postępowania. Następny Bolesław niewiele odbiegał od tego wzorca: jako dzieciak konno atakował grubego zwierza (wielkie odyńce i niedźwiedzie), prowadził natarcie drużyny podczas oblężenia i oślepił własnego brata mimo złożonej przysięgi. Mimo to Krzywoustego podziwiamy a Śmiały ma nienajlepszą opinię, choć pierwszy zamęczył brata a drugi skazał na śmierć zdrajcę i podżegacza do buntu.
      Dodatkowo warto pamiętać, że król przede wszystkim był rycerzem i dowódcą siły zbrojnej, biorącym bezpośredni udział w walce z mieczem w ręku - Bolesław Śmiały fizycznie stał na czele atakującej drużyny i rąbał żywych ludzi bronią w samym środku bitwy. To ogromny stres, do którego ówcześni rycerze byli przyzwyczajeni i wychowywani... Ale zarówno ten stres jak i wychowanie nie pozostaje bez śladu i raczej nie kształci charakterów łagodnych i opanowanych.
      Nie trzeba było obłędu, żeby być okrutnym i krwawym rębajłą w średniowieczu. Wystarczyło szlachetne urodzenie.
      Przytaczany często epizod z Izjasławem z Kijowa kronikarze opisują jako popis rycerskiej śmiałości i brawury i wcale nie oceniają źle.
      Prawdopodobnie był to gest obliczony na użytek własnej drużyny i mieszkańców Kijowa, którym miał pokazać, że władca niewielkiego w porównaniu z Kijowem Krakowa może zrobić z nimi wszystko, ponieważ jest wystarczająco potężny, by zdejmować lub sadzać na ich tronie kogo zechce i traktować kijowskich władców, jak zechce. Bolesław przesadził z demonstracją, co mu się często zdarzało ale nie musi to zaraz być objaw obłędu lub innych form niepoczytalności. Złe wychowanie i brak umiaru w zupełności wystarczą.

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  3 หลายเดือนก่อน +1

      Niestety, czaszka jest w skarbcu katedralnym i nigdy jej nie ujrzymy. Zdjęcia jej pokazujemy natomiast w innym filmie o Wawelu.

    • @piotrolszowkawujekpiotrek5384
      @piotrolszowkawujekpiotrek5384 3 หลายเดือนก่อน

      Co do późniejszych opisów nieprawości króla Bolesława - daje się zauważyć, że pojawiły się po raz pierwszy w źródle kościelnym, u Kadłubka ale bez konkretu. Kronikarz, bardzo pobożny człowiek, oddany kultowi Świętego Stanisława, chciał za wszelką cenę uzasadnić zdradę swego idola- ale w średniowieczu uzasadnienie zdrady czyli jednego z najcięższych grzechów było bardzo trudne: ówcześni ludzie po prostu brzydzili się każdą zdradą i niezależnie od motywów zdrajcę lokowali na dnie piekła. Stąd średniowieczni kronikarze, nie mając żadnych legendarnych ani wiarygodnych doniesień o nieprawościach króla (bo rozmaite ekscesy Bolesława dało się podciągnąć najwyżej pod ekscentryczność pana wysokiego rodu) ścigali się wymysłach: Kadłubek mówi o nieobyczajnościach i nieprawościach, każdy kolejny kronikarz eskaluje angażując to swoją wyobraźnię i całe wykształcenie. Erudyta Długosz przypisuje królowi zoofilię i zachowania kojarzone z Kaligulą, najbardziej zdeprawowanym w legendach cesarzem rzymskim. Każdy kościelny kronikarz (innych nie było) starał się ze wszystkich sił aby króla obrzydzić jak najbardziej... I zdrajcę - Stanisława uczynić w ten sposób akceptowalnym dla brzydzących się zdradą czytelników kroniki.
      Tak naprawdę nie ma żadnych podstaw do oskarżenia Bolesława o jakieś szczególne zwyrodnienia obyczajów... I jedyne co można mu z całą pewnością przypisać to trudny charakter i skłonność do gwałtownej i demonstracyjnej przesady oraz pewnego okrucieństwa na poziomie symbolicznym: legenda mówi o tym, że niewiernym żonom swych rycerzy kazał przystawiać szczenięta do piersi (czyli zapewne też je publicznie rozebrać), co publicznie upokorzyło nie tylko same oskarżone ale ich zdradzonych mężów i krewnych. Wydaje się, że takie upokorzenie raczej pozbawiało króla stronników i powiększało jego izolację, stwarzając przestrzeń dla buntowników. Krewni i mężowie tych kobiet prawdopodobnie łatwiej znieśli by, gdyby król kazał je za zdradę wsadzić do worka i utopić.
      Tyle tylko, że obłąkany okrutnik owe kobiety straciłby w jakiś krwawy sposób - porównajmy go chociażby z Iwanem Groźnym który bez namysłu przelewał krew tak mężczyzn jak i kobiet, mnichów i mniszek, świeckich czy duchownych jednakowo... Iwan Groźny był niewątpliwie krwawym tyranem. Wielu innych książąt z dynastii Rurykowiczów było krwawymi tyranami, również w czasach współczesnych królowi Bolesławowi Śmiałemu.
      Gdyby dorównywał swoim kijowskim kuzynom okrucieństwem, w kronikach pozostały by tego ślady. Tymczasem takich śladów nie ma - i jego gwałtowny charakter przejawia się raczej w upokarzaniu winnych niż w przelewaniu krwi. Znana z zapisów kronikarskich przemoc Bolesława jest przede wszystkim symboliczna i rytualna, nie krwawa. Co sprawia wrażenie że była rytualna, symboliczna, przemyślana i zaplanowana tak, by właśnie krwi nie przelewać... By przeciwników i przestępców upokorzyć i zastraszyć zamiast mordowania w wymyślnej i okrutny sposób. Tyle że Bolesław najwyraźniej nie umiał zachować symbolicznej granicy, wykazał się również lekceważeniem ludzkich uczuć, podobnie jak w przypadku księcia Izjasława. Prawdopodobnie tak jego sojusznicy jak i wrogowie na równi czuli się niepewnie wobec królewskich pomysłów. Do widoku ścięcia głowy byli względnie przyzwyczajeni - do publicznego pohańbienia z pewnością nie.
      Z całą pewnością oceny króla są zaburzone wysiłkami późniejszych kościelnych kronikarzy, z pewnością również współcześni nie radzili sobie z jego ekscentryczną naturą: rozsypywanie złota po zwycięskiej wyprawie jakoś znosili, waleczność i energię w walce pochwalali, rozmach w działaniach politycznych cenili - za to symboliczne i przesadne kary budziły ich gwałtowny opór.
      Na pewno trochę krwi przelał ale jego jedyną głośną krwawą ofiarą jest biskup Stanisław, zaś powody eksponowania akurat Stanisława są czysto polityczne: czarna legenda Bolesława usprawiedliwiała buntowników skupionych wokół jego młodszego brata.

    • @piotrolszowkawujekpiotrek5384
      @piotrolszowkawujekpiotrek5384 3 หลายเดือนก่อน

      @@obywatel_JC Fakt, niemniej zbadali ją najlepsi swego czasu medycy sądowi i my tu w naszym gronie nie powiemy więcej o śladach niż oni - specjaliści. Ja opieram się właśnie na ich opisie przytoczonym przez prof. Widackiego w jego książce. Tyle tylko, że ich rekonstrukcja zdarzenia (tak samo hipotetyczna jak moja) powstawała na zamówienie biskupa Karola Wojtyły w czasach komunistycznej władzy, więc była obarczona pewnym bagażem. Ja próbuję znaleźć wersję pasującą tak do obrażeń jak i do wszystkich źródeł (nie tylko tych korzystnych dla biskupa).

  • @jaobecny3252
    @jaobecny3252 ปีที่แล้ว

    Czekam kiedy na trwam będą odcinki leciały. Coraz bardziej program religijny.

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      Zawsze możesz przełączyć kanał na biografię Che Guevary.

    • @jaobecny3252
      @jaobecny3252 ปีที่แล้ว

      @@obywatel_JC właśnie to zrobiłem. Proszę się nie wysilać z odpowiedzą.

  • @slawomirgrabowski2963
    @slawomirgrabowski2963 3 หลายเดือนก่อน

    Ciekawe, czy wodę do zaprawy brali z tej sadzawki..😊

  • @rl2649
    @rl2649 ปีที่แล้ว +4

    Nie mamy święta zmarłych. Jest 1 listopada Wszystkich Świętych i nastepnego dnia dzień zaduszny.

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +2

      Jeszcze jakieś mądrości eksperckie?

    • @rl2649
      @rl2649 ปีที่แล้ว +1

      @@obywatel_JC nie już żadnych. Niech poganie nazywają swoje święta tak jak chcą

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +2

      Nie dam się wciągnąć w żadne prowokacje religijne.

    • @robertjakubczak9437
      @robertjakubczak9437 ปีที่แล้ว

      Jak ciebie dupa boli to idź do lekarza 🤣🤣🤣🤣🤣🤣

    • @rl2649
      @rl2649 ปีที่แล้ว

      @@robertjakubczak9437 ciebie zaraz może ryj boleć

  • @krystynafalkowska6880
    @krystynafalkowska6880 ปีที่แล้ว +1

    Czytałam, że bp Stanisław knował przeciw Polsce z królem Czech , a to zawsze było i jest zbrodnią.

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      A ja czytałem, że Franc miał strzelać do Papieża.

  • @krzysztofgodek6013
    @krzysztofgodek6013 ปีที่แล้ว

    "I malował je Siemiradzki..."

  • @rafamicoko4459
    @rafamicoko4459 ปีที่แล้ว +4

    Kraków. Grodzisko o ktorym mozna opowiadać godzinami i itak wszystkiego sie nie opowie.

  • @xxxxxxxxxxxx1522
    @xxxxxxxxxxxx1522 ปีที่แล้ว +1

    fajny material , ale nie nie przeszkadzaj .nie rob wrazenia ze nie masz czczasu ,nie wykazujesz checi sluchania ale zdominowania Pana przewodnika, PO CO DOPO WIADZASZ , Wiesz l.epiej niz gosc to poprowadz sam , odbieram ten odcinek jako ciekawy ale pokazujesz jakos wyzszosc

  • @slawekpawelec1004
    @slawekpawelec1004 5 หลายเดือนก่อน

    Wiadomo że był zdrajcą i kolaborantem na usługach niemieckich .

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  5 หลายเดือนก่อน

      Kto?

    • @slawekpawelec1004
      @slawekpawelec1004 5 หลายเดือนก่อน

      @@obywatel_JC Stanisław .

    • @patrykniemiec8348
      @patrykniemiec8348 4 หลายเดือนก่อน

      Pan widzę dokonał wybitnej analizy krytycznej dostępnych materiałów źródłowych, skoro wydał tak pewny wyrok, podczas gdy historycy do dziś nie są pewni, na czym sprawa św. Stanisława w rzeczywistości polegała.

    • @slawekpawelec1004
      @slawekpawelec1004 4 หลายเดือนก่อน

      @@patrykniemiec8348 Materiały źródłowe są w Watykanie niestety niedostępne by nie obalić mitu świętego ale znam kogoś kto je widział i czytał .

    • @slawekpawelec1004
      @slawekpawelec1004 4 หลายเดือนก่อน

      @@patrykniemiec8348 Za bigamię król go skazał na śmierć . Karą za zdradę była śmierć i taką poniósł karę ale kościołowi nie jest na rękę ujawnić fakty bo to by zburzyło mit świetego i patrona Polski .

  • @krl1831
    @krl1831 ปีที่แล้ว +1

    3:35 Zależał od *bratanka Bolesława Szczodrego.

  • @StanStasys
    @StanStasys ปีที่แล้ว

    Gal Anonim pisał na dworze Bolesława Krzywoustego, ten zaś nie był wnukiem Bolesława Śmiałego, tylko synem jego brat, Władysława Hermana. Nie miał powodu pisać nieprawdy, gdyż Herman dostał tron po ucieczce Śmiałego. To podstawowa wiedza, nie wszystkim jak widzę dostępna.

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      Załóż własny program na youtube żebyś mógł błyszczeć intelektem i ostrym humorem do woli.

    • @StanStasys
      @StanStasys ปีที่แล้ว

      @@obywatel_JC Poważna odpowiedź.

  • @kontogoogle6906
    @kontogoogle6906 11 หลายเดือนก่อน +1

    Przewodnik o tym mówi przez 20 lat.

  • @dan-oh5tg
    @dan-oh5tg ปีที่แล้ว +5

    Dlaczego staszek został tak pózno swietym?Odpowiedz jest prosta - nie mogl zostac szybko swietym ,bo ludzie wiedzieli ,ze byl zdrajca i zostal nim po 200 latach, kiedy juz nikt nie pamietal jego winy

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +1

      Prędkość zostania świętym nie ma tu nic do rzeczy😄

  • @zbigniewkaszubowski6487
    @zbigniewkaszubowski6487 ปีที่แล้ว +2

    No Panie Obywatelu ! Co się stało ? Tak ładnie kiedyś Pan Waldemara Łysiaka wspominał a teraz co ? Zdrada ?! Zapomniał Pan o ,, wyspach bezludnych ,, i słynnym rozdziale rozdzierającym serce o Bolesławie Śmiałym ? Niech Pan sobie przypomni. Była też później debata historyczna bodajże gdzieś na łamach i jako bezpodstawne zostały wyśmiane zarzuty o niezrównowarzenie Króla ! Przypomnę tylko trochę to co pamiętam : a pamięć mam krótką . Król obstawał za Papierzem bodajże bardzo dobrym papieżem a biskup za cesarzem przeciwko królowi i został skazany przez sąd biskupi za zdradę kraju. Nieświadomych odsyłam do tego rozdziału. Przypomnę tylko jeszcze ze chyba był tam przedruk korespondencji przedwojenne z Watykanem i Watykan chciał go usunąć z listy świętych. Wojna przeszkodziła. Jeśli coś niedopisałem zapomniałem lub niedokładnie napisałem. To proszę postronnych o uzupełnienie. Dziękuję !

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +1

      Ja przedstawiam oba punkty widzenia, aby było sprawiedliwie. I tak nie dowiemy się, jak było naprawdę.

    • @zbigniewkaszubowski6487
      @zbigniewkaszubowski6487 ปีที่แล้ว

      @@obywatel_JC no oczywiście ... Ale właśnie tym razem tego pierwszego punktu widzenia chyba zabrakło 👍🙂😉😉🙂🙂

    • @Li-brus
      @Li-brus ปีที่แล้ว +4

      @@obywatel_JC To jest jak z orzeczeniem winy o rozwodzie - obie strony są winne, i żona i teściowa...

    • @xengar1234
      @xengar1234 ปีที่แล้ว +4

      zapomniałeś jeszcze dodać, że Stanisław uosabiał wszystkie najgorsze cechy duchowieństwa XIw: gnuśność, pijaństwo, chciwość, a biskupowi jeszcze "woda sodowa" uderzyła do głowy i zapragnął waaadzy. Chciał być ponad królem. Dlatego ja zawsze stawiam koronę przed mitrą.
      a Bolesław pomimo swoich wad uważany jest za jednego ze zdolniejszych władców Piastowskich

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      Bo był wypowiedziany kiedy indziej.

  • @elliotsmith6442
    @elliotsmith6442 ปีที่แล้ว +2

    historycy pożal się Boże

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว +1

      Możesz rozwinąć wypowiedź?

  • @chlejepan1735
    @chlejepan1735 ปีที่แล้ว +1

    To może teraz wycieczka po kryptach wawelskich.....

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      Nie pozwalają wejść z kamerą.

  • @slawekpawelec1004
    @slawekpawelec1004 5 หลายเดือนก่อน

    Kościół tak negatywnie nastawiony do homoseksualizmu a nie przeszkadzało mu pochować Miłosza u siebie.

  • @dan-oh5tg
    @dan-oh5tg ปีที่แล้ว

    Kadłubek wymyslał dyrdymały

    • @lukasz_p_
      @lukasz_p_ ปีที่แล้ว +2

      Kadlubek jest teraz postrzegany jako bajkopisarz, ale w swoich czasach to byl wyksztalcony czlowiek, ktory staral sie jak mogl aby opisac swojeo pracodawce, jego czasy i przodkow najpiekniej jak sie tylko dalo. A ze troszke podkoloryzowal tu i tam to nic, bylo to jak najbardziej w duchu epoki.

    • @MMM-G
      @MMM-G ปีที่แล้ว

      Bzdury to pisał Gall Anonim, belkocac coś o karze "obciecia członków". Badania szczątków Stanisława zlecone prze Wojtyle potwierdzają wersję Kadlubka że biskup został zaatakowany pr, ołtarzu.

  • @dzasiekjasiek
    @dzasiekjasiek หลายเดือนก่อน

    stanisław był zdrajcą i wszystko w temacie...typowe dla kleru!!!! w każdym czasie

  • @ewaz5191
    @ewaz5191 ปีที่แล้ว +1

    Odcinek super , tylko nie gancie króla Bolesława.🤣😂🤣

  • @TheRobson75
    @TheRobson75 ปีที่แล้ว

    sprawa z brada jest prosta! Piastowie nie nosili brody! golono ja regularnie, aby nie uchodzic za "gmin". jesli wjechal do krola Piasta inny Piast z broda to byla MANIFESTACJA! i slusznie to karano...

    • @zbigniewgorecki4377
      @zbigniewgorecki4377 ปีที่แล้ว

      Nie chodziło o Piasta, a o księcia kijowskiego Izjasława z rodu Rurykowiczów, który z Piastami był tylko spowinowacony (jego żoną była Gertruda, córka Mieszka II, a tym samym ciotka Bolesława Śmiałego).

  • @ewaz5191
    @ewaz5191 ปีที่แล้ว +2

    A może co jest prawdopodobne to kościół dokonał manipulacji i oczernił króla.

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  ปีที่แล้ว

      Może tak, a może nie.

  • @jmj3147
    @jmj3147 3 หลายเดือนก่อน

    Cytat "wtedy jeszcze nie świętego"... CIEKAWE! TO CO, ŚWIĘTYM ZOSTAŁ PO ŚMIERCI? głupoty gada ten przewodnik. Zresztą jest taki pewny siebie, że aż nie da się tego słuchać

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  3 หลายเดือนก่อน

      To nie przewodnik, tylko mój kolega.

  • @HerrSztedke-yy9js
    @HerrSztedke-yy9js 4 หลายเดือนก่อน

    przewodnik ma ADHD

    • @obywatel_JC
      @obywatel_JC  4 หลายเดือนก่อน

      Każdy na coś cierpi, ty zapewne tez.