Mega dawka wiedzy. Bardzo merytoryczny filmik uświadamiający jak takie naśladowanie mechaników w internetach może być szkodliwe dla naszego zdrowia. Wielkie dzięki bo sam nie wiedziałem. Oby tak dalej 👍
Kiedyś za moich czasów gdy nie było jeszcze Internetu, kiedyś mi mówił mojego Brata Teściu że bym sobie wziął łyżkę soli kuchennej i rozpuścił we wodzie i wziął dwa druty włożył do wody i podłączył do baterii 4,5 V, a wtedy na minusie będą ci szły takie bąbelki do góry. Kiedy ja to zrobiłem to szły mi takie bąbelki w górę a potem drut mi uległ rozkładowi a na dęku osiadł proszek długo rozmyślałem dlaczego ten drut mi uległ rozkładowi co te bąbelki szły?
A czy przypomocy sody kustycznej można i zwykłej soli też przeprowadzać taki sam proces czyszczenia tak jak jest pokazany na tym całym filmiku pozdrawiam twórcę tego filmiku serdecznie 👍👍👍👍🇵🇱
Soda kaustyczna to wodorotlenek sodu, to prędzej spowoduje korozję niż pomoże. A zwykła sól, czyli chlorek sodu, też się przeciętnie nadaje. Można za to użyć sody oczyszczonej (wodorowęglan sodu) lub węglanu sodu.
Sody wsyp na oko. Przedobrzyć się nie da, a jak dasz za mało to będzie wolniej szło. Ilością sody można regulować szybkość procesu. Zwykły prostownik jako źródło, żarówka wpięta w obwód aby zabezpieczyć przed zwarciem i do dzieła. :)
Bardzo dobry i rzeczowy film. ;) Ale chciałbym dopytać o dwie kwestie, które mnie nurtują: Przy większych detalach może być problematyczne znaleźć odpowiednich rozmiarów elektrody grafitowe. Używam stalowej anody, ale dość szybko pokrywają się rdzą. Nierdzewka odpada z wymienionych względów. A co z aluminium? Nadaje się czy będzie powodowało jakieś niekorzystne efekty? Druga sprawa, to natura procesu. W niektórych źródłach znajduję, że takie czyszczenie jest nieszkodliwe dla czyszczonego detalu. Piszą, że zachodząca na powierzchni detalu reakcja elektrolizy powoduje podważenie i odpadnięcie rdzy i innych zanieczyszczeń. Z drugiej strony w filmie mówisz o możliwym uszkodzeniu detalu, a w komentarzach wspominasz o trawieniu. Czy natura tego czyszczenia jest podobna do trawienia kwasem i rozpuszcza rdzę? Czy może jest to proces bardziej fizyczny?
Co do aluminiowej elektrody to nie wiem. W wodzie prawdopodobnie się bardzo szybko utleni. Wydaje mi się, że nie jest to zbyt dobre rozwiązania. Grafitowa elektroda jest dobra, można ją zrobić na przykład z grubych wkładów do ołówków. Jeśli chodzi natomiast o to czy elektroliza uszkadza czyszczony element to moim zdaniem nieznacznie tak, ale i tak jest to dużo mniejszy wpływ niż w przypadku trawienia na przykład kwasami (np. kwasem fosforowym (V)). Im większy prąd tym proces zachodzi gwałtowniej co w sposób czysto fizyczny może "urwać" kawałek oczyszczanego materiału jeżeli jest delikatny. Natomiast elektroliza jest prawdopodobnie jednym z najbardziej łagodnych procesów odrdzewiania.
Dzień dobry mam 2 pytania: 1. Zamiast tego rezystora można zastosować rezystor regulowany ? 2.Jak nie ma się takiego tranzystora to jakie parametry/właściwości musi mieć tranzystor by całość działała ?
Odpowiadając na pytania: (1) Zastąpienie rezystora R potencjometrem nie jest dobrym pomysłem. W układzie zazwyczaj płyną duże prądy, a wytrzymałość potencjometrów jest bardzo ograniczona. Nieduże potencjometry montowane do płytki czy do obudowy mają moce zazwyczaj od 0.1 W do 0.75W, maksymalnie do 5W (dla dużych potencjometrów do obudowy). Trzeba pamiętać, że moc maksymalna potencjometru podawana jest dla jego maksymalnej wartości. Jeżeli potencjometr ustawimy w połowie to jego moc maksymalna również spadnie o połowę. Minimalna moc jaką musi posiadać rezystor R podana jest w tabeli (czas 1:13). Poza tym problemem będzie dobór odpowiedniego potencjometru tak aby pokrywał jakiś sensowny zakres prądów. Jeżeli chcesz uzyskać regulację prądu wyjściowego to najprościej jest to zrobić przy użyciu przełącznika wielopozycyjnego. Dla każdej pozycji dołączamy odpowiedni rezystor. Przełączając przełącznik zmieniamy rezystor. (2) Układ LM317 użyty w układzie NIE JEST tranzystorem. Jest to stabilizator napięcia, który tutaj działa jako źródło prądowe. Dokładniej, ogranicza prąd płynący w układzie do zadanej wartości natężenia (prądu). Wartość tego natężenia określana jest przez rezystor R, i można ją policzyć ze wzoru I = 1.25V / R.
Dzień dobry. Dzięki za film. Bardzo ciekawy i szczegółowy. Pamiętałem elektrolizę ze szkoły z dawnych lat ale bez takich układów. Używaliśmy chyba grafitu z płaskiej baterii. Chciałbym odrdzewić felgi. Czy należy i kiedy - jeśli tak- wymienić wodę, jeśli będzie bardzo brudna ? Po jednej feldze? Po dwóch ? Chciałbym użyć ręcznie robionego prostownika 12V ze skokową możliwością regulacji prądu. Rozumiem że mam ustawić najniższe z możliwych ustawień?
Wodę trzeba wymienić gdy zacznie w niej pływać dużo zanieczyszczeń, a elektroliza zacznie zachodzić wolniej. Trudno powiedzieć czy będzie to po jednej feldze, dwóch czy trzech. Wszystko zależy od stopnia w jakim jest to zardzewiałe oraz od wielkości pojemnika, w którym odrdzewiamy. Jeśli chodzi o prąd to zacząłbym od najniższego ustawienia, stopniowo zwiększając. Prąd rzędu 0.5A jest zazwyczaj odpowiedni, ale najlepiej dobrać go eksperymentalnie tak aby elektroliza z jednej strony zachodziła możliwie szybko, ale z drugiej strony aby to wszystko się nie "gotowało" i nie powodowało odrywania zbyt dużych fragmentów materiału.
Witam zastanawiam się czy bym był w stanie wyczyścić bak motocykla wewnątrz tą metodą . Nie jest jakiś tragicznie zardzewiały ale stał parę lat i trochę nalotu jest . Jak Pan uważa?
Z pewnością da się częściowo go wyczyścić, ale drobne fragmenty rdzy mogą pozostać i będzie konieczne ich wyczyszczenie inną metodą (niektórzy stosują gwoździe/nakrętki zalewają wodą i potrząsają zbiornikiem, nie wiem nie próbowałem). Najpierw jednak oczyściłbym zbiornik z resztek paliwa i innych drobnych zanieczyszczeń no i zastosował węglan sodu, a nie sól kuchenną. Przy zbiorniku łatwo też o zwarcie elektrod, tak więc polecam wykonać sobie przedstawione w filmiku proste źródło prądowe. Trzeba tylko dobrać odpowiedni prąd tak aby elektroliza nie zachodziła za szybko, ale też żeby nie trzeba było czekać parę dni. Po całym zabiegu znowu trzeba to dokładnie wyczyścić z powstałych zanieczyszczeń i na koniec jakoś ten zbiornik zabezpieczyć. W przeciwnym razie szybko zardzewieje znowu. Widziałem nawet jakiś filmik, w którym ludzie z powodzeniem czyścili zbiorniki paliwa przy użyciu elektrolizy, więc powinno się dać :)
Teoretycznie można, ale trzeba uważać żeby nie zawrzeć wyprowadzeń. Poza tym prąd będzie silnie zależał od rezystancji roztworu. Nie wiem też jak sterownik ładowarki na to zareaguje. Lepiej wziąć zwykły zasilacz na 9-12V i ewentualnie dołączyć przedstawiony w filmie układ, dzięki czemu prąd będzie stały nawet jak zewrzesz wyprowadzenia.
Witam. Czy za pomocą zaprezentowanego układu mógłbym pozbyć się kamienia kotłowego z czajnika? Gruba warstwa. Żaden domowy sposób (ocet, soda, kwasek cytrynowy) nie radzą sobie.
Zaprezentowana metoda się nie za bardzo do tego nadaje. Elektroliza dobrze działa w przypadku metali żelaznych usuwając z nich tlenki. W przypadku osadu można podziałać jakimś kwasem (tak jak piszesz ocet czyli kwas octowy, czy kwas cytrynowy). Możesz spróbować z większą ilością kwasku cytrynowego. Nalać do czajnika ciepłej wody, wsypać dużą ilość kwasku cytrynowego, powiedzmy 100-200 gramów, i zagotować. Następnie odstawić czajnik do ostygnięcia. Wylać wodę i w razie konieczności czynność powtórzyć. To jedyne rozwiązanie, które mi teraz przychodzi do głowy.
Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź. Ostatecznie czajnik wylądował w koszu, nie pomogło gotowanie w litrze octu a nawet używanie odkamieniaczy w tabletkach i w płynie oraz odkamieniaczy do ekspresów do kawy. Dodatkowo dno czajnika było bardzo porysowane i wypalone (ktoś chyba skrobał go śrubokrętem albo nożem). Jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam!
cześć. Mam nieco więcej drobnego Cu i chce zrobić z niej katodę. Najpierw zrobię siarczan miedzi z tych drobinek a potem katodę elektrolitycznie Czy ten zasilacz zadziała dla np 100 albo 200 A ? napięcie 2,5 V. Jakie powinny być wtedy kondensatory i jaki opornik ?
Przedstawiony układ jest tak naprawdę ogranicznikiem prądowym. To znaczy, że jedynie ogranicza płynący prąd do zadanej wartości. Maksymalny prąd wyjściowy jaki można uzyskać to 1.5A (ewentualnie do 2.2A). Aby uzyskać prądy rzędu 100-200A, co jest już bardzo niebezpieczne, trzeba by mieć bardzo porządny zasilacz. Jakiś czas temu pracowałem na zasilaczach dających do 100A prądu. Były stosowane do dużych cewek indukcyjnych. Z tym nie ma żartów. Natomiast z 2.5V nie da się uzyskać dużego prądu. Wszystko podlega prawu Ohma. Natężenie równe jest napięciu podzielonemu przez rezystancję. Nawet jeżeli roztwór miałby 1 om oporności (a na pewno ma więcej) to i tak można by uzyskać maksymalnie I= U / R = 2.5V/1 om = 2.5 A.
@@SalaScience dzięki za informacje. Do niewielkiej skali miedziowania Twój zasilacz-ogranicznik jest ok. Do wiekszej skali , jak mi nie minie inwencja wezme diody , mam takie na 500 A i może zrobię jakiś mostek. Pozdr.
@@Tadek5 Ale i tak żeby uzyskać wysokie prądy trzeba by pójść w bardzo wysokie napięcia. Przy 12V można uzyskać mniej więcej 1A prądu w roztworze przy niewielkich rozmiarach naczynia. Natomiast aby uzyskać 100A potrzebne byłyby już kV (kilowolty). Raz, że niebezpieczne z uwagi na napięcie i wydajność prądową zasilacza, a dwa elektroliza zacznie zachodzić strasznie szybko. Przy 3A ten proces jest już dość gwałtowny, a co dopiero przy 100A. Pozdrawiam
W zaproponowanym układzie LM317 pracuje jako źródło PRĄDOWE, ponieważ spadek napięcia pomiędzy pinami ADJ i OUT wynosi zawsze około 1.25V. Stąd, prąd płynący przez rezystor R jest stały i nie zmienia się wraz ze zmianą napięcia ani wejściowego ani wyjściowego.
Kondensator 100nF jest na wyjściu, pomiędzy OUTPUT, a masą GND, filtruje napięcie wyjściowe i zwiększa stabilność układu natomiast nie jest w tym układzie konieczny.
Napięcie maksymalne kondensatora powinno być zawsze wyższe od napięcia jakie może się na nim pojawić. Zazwyczaj daje się kondensatory, których napięcie maksymalne jest przynajmniej 1.5x do 2x wyższe niż napięcie na kondensatorze. Niektórzy asekuracyjnie dają 3x wyższe. Możesz dać kondensatory na 25V przy 12V zasilania (oczywiście kondensatory 50V przy zasilaniu 12V również zadziałają).
Bezpośrednie podłączenie akumulatora (czyli 12V albo 24V) czy każdego innego źródła o stałym napięciu oczywiście zadziała, jednak ma pewne minusy. Przy przypadkowym zwarciu elektrod popłynie bardzo duży prąd powodując przy tym iskrzenie (co może powodować zagrożenie wybuchem), a dodatkowo może uszkodzić źródło zasilania (akumulator czy zasilacz). Poza tym, zależnie od wielkości zbiornika i ilości sody, elektroliza może początkowo przebiegać bardzo szybko powodując uszkadzanie odrdzewianej rzeczy. Dlatego proponuję wykonać przedstawione w filmie proste źródło prądowe, bądź po prostu użyć zasilacza prądowego (o stałym prądzie wyjściowym, a nie stałym napięciu). Źródło prądowe utrzymuje stały przepływ prądu (np. 0.5 ampera) przez co elektroliza przebiega ze stałą prędkością. Poza tym przypadkowe zwarcie nie powoduje już takiego zagrożenia, ponieważ prąd nigdy nie przekroczy ustalonej wartości. Odnośnie sody, to dobry do tego celu jest węglan sodu Na2CO3, czyli tzw. soda kalcynowana (potocznie "soda myjąca", "washing soda"). Bardziej łagodna, ale też nadająca się do zastosowania, jest tzw. soda oczyszczona (używana też w celach spożywczych) czyli wodorowęglan sodu NaHCO3. Ilość sody można dobrać eksperymentalnie, jeżeli zbiornik jest większy bądź elektroliza zachodzi zbyt wolno to można dodać więcej sody.
@@jacek2929 Tak, metoda z żarówką to stary dobry sposób na ograniczenie prądu. Szczególnie sprawdza się przy testowaniu urządzeń czy układów zasilania, transformatorów. Wstawiona w szereg żarówka ma małą rezystancję, przewodzi prąd. Jeżeli dochodzi w układzie to zwarcia, żarówka zapala się i ogranicza prąd. Jednak w przypadku elektrolizy, którą wykonujemy przy niskim napięciu trzeba by dobrać żarówkę o dużej mocy, ale działającą na niskie napięcie (12V, 24V.. itp.). Standardowa żarówka na 230V tu nie zadziała. Tak samo nie zadziałają żarówki LED czy świetlówki, bo w środku mają dodatkową elektronikę.
Potrzebujemy dowolnego źródła napięciowego. Może nim być niemal dowolny zasilacz prądu stałego na przykład wtyczkowy, (nawet niestabilizowany). Można też użyć akumulatora kwasowo-ołowiowego - zwykłego (mokrego) bądź AGM czy żelowego. Baterie raczej się nie nadają, będą się za bardzo grzały i mogą ulec spektakularnemu uszkodzeniu. Należy pamiętać aby nasze źródło miało odpowiednie napięcie i prąd maksymalny. Napięcie powinno być większe lub równe 12V, ale nie większe niż 37V, a maksymalny prąd zależy od tego co chcemy uzyskać na wyjściu. Na przykład jeżeli chcę aby elektroliza zachodziła przy prądzie 0.5A (czyli wybieram sobie rezystor 2.5 oma o mocy przynajmniej 1 wata) to zasilacz również powinien mieć prąd maksymalny minimum 0.5A a najlepiej większy, przynajmniej 0.7 - 1A. Jeśli chodzi natomiast o napięcie wejściowe to nie ma ono wpływu na szybkość zachodzenia elektrolizy. Dopiero pod koniec procesu, przy zanieczyszczonym roztworze , będzie to miało znaczenie, ponieważ, jeżeli napięcie zasilania będzie za niskie to układ nie utrzyma stałego przepływu prądu, czyli po prostu elektroliza zacznie zachodzić wolniej. Nie należy jednak przesadzać, ponieważ im wyższe napięcie zasilacza tym więcej ciepła może wydzielić się na układzie LM317, stąd musi on mieć odpowiednio duży radiator. Na początek poszukałbym zasilaczy 12-15V napięcia zasilania o prądzie maksymalnym powyżej 0.5A i zaczął od elektrolizy na 0.5A. To jest taki dobry punkt wyjścia. Jeżeli elektroliza będzie zachodziła za wolno to trzeba zmienić rezystor i poszukać zasilacza o większej wydajności prądowej.
Nie ma to wielkiego znaczenia. Im większy zbiornik, tym więcej można dodać węglanu sodu. Ewentualnie, przy bardzo dużym zbiorniku może być konieczne wykorzystanie zasilacza na nieco wyższe napięcie, ale standardowo ok. 12V wraz z zaproponowanym źródłem prądowym wystarcza.
Sala Science dzięki za odpowiedź. A tak czysto teoretycznie. To źródło by wystarczyło żeby oczyścić nawet cały samochód (gołe nadwozie) z rdzy w miejscach gdzie nie można się dostać np piaskowaniem. I czy można by je wykorzystać do cynkowania jeśli dać na minusie cynk lub blacha cynkowo tytanowa a nadwozie lub to co chcemy cynkowac do plusa. Będę mega wdzięczny za podzielenie się wiedzą. Raczej chce to użyć do małych elementów typu felga czy coś w ten deseń.
W taki sposób można wyczyścić dowolną rzecz. Im wiekszy prąd tym szybszy proces, ale też mocniej nadtrawia oczyszczany element. Ja bym zaczął od prądu ok 0.5A. To jest dobry punkt wyjścia. Jeżeli proces zachodzi za wolno lub za szybko to można ewentualnie zmienić prąd. Jeśli chodzi o cynowanie galwaniczne to teoretycznie można to zrobić, ale sam nie próbowałem. Podłączenie + i - zależy od tego co cynujesz, stal/żelazo czy miedź/mosiądz, ale szczegółów musisz poszukać. Co do regulowanego źródła to potencjometry maja za małą moc. Można przełączać rezystory, ale ja bym został przy jednej wartości prądu. W przedstawionym układzie prąd jest stabilizowany bez względu na rozmiar zbiornika, odległość elektrod i rezystancję roztworu.
Odradzałbym używanie soli kuchennej, bo to chlorek sodu (NaCl) i przy elektrolizie wydzieli się duża ilość chloru (Cl2), który jest silnie toksyczny. Można natomiast użyć, tak jak to pokazuję w filmie, węglanu sodu (Na2CO3) czyli sody kalcynowanej lub wodorowęglanu sodu (NaHCO3) czyli sody oczyszczonej. Jeśli chodzi o proporcje to można dosypywać dopóki się rozpuszcza. Jak będzie za dużo sody to nie szkodzi. W temperaturze pokojowej powinno się dać rozpuścić około 100g sody oczyszczonej w litrze wody.
Ja bym proponował zrobić elektrolizę z węglanem sodu czy wodorowęglanem sodu (czyli z sodą oczyszczoną) a potem ewentualnie wsadzić do odrdzewiacza. Nie robił bym tego jednocześnie.
Czy w ramach elektrody grafitowej można użyć szczotki pochodzącej z silnika? Zasilanie lepiej realizować za pomocą transformatora, wraz z mostkiem Greatz'a? Czy jednak np. Wydajnego zasilacza z przetwornicą z laptopa? Czy zakres do 1,5A wystarczy do elektrolizy? Jaką moc muszą mieć użyte rezystory w układzie źródła prądowego? Nie lepiej zastosować w tym układzie tranzystor mocy, by ograniczyć grzanie się stabilizatora? :)
Szczotka grafitowa może zawierać miedź i inne metale, więc nie jest najlepszym rozwiązaniem. Prąd 1,5A zazwyczaj wystarcza do elektrolizy. Często jest to nawet za dużo. Zasilanie można wziąć albo z zasilacza z przetwornicą albo z transformatorowego z mostkiem, to bez rożnicy. Moc rezystora R to minimum 1.25V*prąd [A] lepiej dac zapas. Dodanie tranzystora nie ma raczej sensu. To jest uklad stałoprądowy. Prościej dać większy radiator.
Jeżeli skorzystasz z elektrod miedzianych to bardziej będzie to przypominało galwanotechnikę, czyli pokrywanie materiału powłoką, aniżeli odrdzewianie. Do galwanicznego pokrywania przydałby się tylko inny roztwór. Przy elektrodzie miedzianej chyba jakiś siarczan miedzi (?). Jak chcesz odrdzewiać to raczej przydałaby się elektroda grafitowa, może być na przykład z ołówka. Co do galwanotechniki się nie będę za bardzo wypowiadał, bo nie próbowałem i nie znam się :)
każdy zna takiego przemądrzałego kolesia co z najprostszej czynności zrobi podróż na księżyc. Ale oprócz zbędnego pierdolenia to merytorycznie dobry film.
Krótko - konkretnie - profesjonalnie 👍
Pozdrawiam 🖐
Widziałem nie raz takie odrdzewianie, ale bez wytłumaczenia. Co prawda ołówek ciężko "obrać" ale się udało i element odrdzewiony :) Dzieki! 👌
Mega dawka wiedzy. Bardzo merytoryczny filmik uświadamiający jak takie naśladowanie mechaników w internetach może być szkodliwe dla naszego zdrowia. Wielkie dzięki bo sam nie wiedziałem. Oby tak dalej 👍
Dzięki :)
I to się ogląda! A nie te tiktokowe wypociny.
Kiedyś za moich czasów gdy nie było jeszcze Internetu, kiedyś mi mówił mojego Brata Teściu że bym sobie wziął łyżkę soli kuchennej i rozpuścił we wodzie i wziął dwa druty włożył do wody i podłączył do baterii 4,5 V, a wtedy na minusie będą ci szły takie bąbelki do góry. Kiedy ja to zrobiłem to szły mi takie bąbelki w górę a potem drut mi uległ rozkładowi a na dęku osiadł proszek długo rozmyślałem dlaczego ten drut mi uległ rozkładowi co te bąbelki szły?
A czy przypomocy sody kustycznej można i zwykłej soli też przeprowadzać taki sam proces czyszczenia tak jak jest pokazany na tym całym filmiku pozdrawiam twórcę tego filmiku serdecznie 👍👍👍👍🇵🇱
Soda kaustyczna to wodorotlenek sodu, to prędzej spowoduje korozję niż pomoże. A zwykła sól, czyli chlorek sodu, też się przeciętnie nadaje. Można za to użyć sody oczyszczonej (wodorowęglan sodu) lub węglanu sodu.
@@SalaScience Nie spowoduje korozji. Nie opowiadaj bzdur.
Czego najlepiej użyć do wytworzenia roztworu i w jakiej ilości? Czy soda oczyszczona będzie dobrym wyborem? Jeśli tak to ile sody na litr wody?
Sody wsyp na oko. Przedobrzyć się nie da, a jak dasz za mało to będzie wolniej szło. Ilością sody można regulować szybkość procesu. Zwykły prostownik jako źródło, żarówka wpięta w obwód aby zabezpieczyć przed zwarciem i do dzieła. :)
Bardzo dobry i rzeczowy film. ;) Ale chciałbym dopytać o dwie kwestie, które mnie nurtują:
Przy większych detalach może być problematyczne znaleźć odpowiednich rozmiarów elektrody grafitowe. Używam stalowej anody, ale dość szybko pokrywają się rdzą. Nierdzewka odpada z wymienionych względów. A co z aluminium? Nadaje się czy będzie powodowało jakieś niekorzystne efekty?
Druga sprawa, to natura procesu. W niektórych źródłach znajduję, że takie czyszczenie jest nieszkodliwe dla czyszczonego detalu. Piszą, że zachodząca na powierzchni detalu reakcja elektrolizy powoduje podważenie i odpadnięcie rdzy i innych zanieczyszczeń. Z drugiej strony w filmie mówisz o możliwym uszkodzeniu detalu, a w komentarzach wspominasz o trawieniu. Czy natura tego czyszczenia jest podobna do trawienia kwasem i rozpuszcza rdzę? Czy może jest to proces bardziej fizyczny?
Co do aluminiowej elektrody to nie wiem. W wodzie prawdopodobnie się bardzo szybko utleni. Wydaje mi się, że nie jest to zbyt dobre rozwiązania. Grafitowa elektroda jest dobra, można ją zrobić na przykład z grubych wkładów do ołówków. Jeśli chodzi natomiast o to czy elektroliza uszkadza czyszczony element to moim zdaniem nieznacznie tak, ale i tak jest to dużo mniejszy wpływ niż w przypadku trawienia na przykład kwasami (np. kwasem fosforowym (V)). Im większy prąd tym proces zachodzi gwałtowniej co w sposób czysto fizyczny może "urwać" kawałek oczyszczanego materiału jeżeli jest delikatny. Natomiast elektroliza jest prawdopodobnie jednym z najbardziej łagodnych procesów odrdzewiania.
Wkład do ołówka albo elektroda z baterii.
Dzień dobry mam 2 pytania:
1. Zamiast tego rezystora można zastosować rezystor regulowany ?
2.Jak nie ma się takiego tranzystora to jakie parametry/właściwości musi mieć tranzystor by całość działała ?
Odpowiadając na pytania: (1) Zastąpienie rezystora R potencjometrem nie jest dobrym pomysłem. W układzie zazwyczaj płyną duże prądy, a wytrzymałość potencjometrów jest bardzo ograniczona. Nieduże potencjometry montowane do płytki czy do obudowy mają moce zazwyczaj od 0.1 W do 0.75W, maksymalnie do 5W (dla dużych potencjometrów do obudowy). Trzeba pamiętać, że moc maksymalna potencjometru podawana jest dla jego maksymalnej wartości. Jeżeli potencjometr ustawimy w połowie to jego moc maksymalna również spadnie o połowę. Minimalna moc jaką musi posiadać rezystor R podana jest w tabeli (czas 1:13). Poza tym problemem będzie dobór odpowiedniego potencjometru tak aby pokrywał jakiś sensowny zakres prądów. Jeżeli chcesz uzyskać regulację prądu wyjściowego to najprościej jest to zrobić przy użyciu przełącznika wielopozycyjnego. Dla każdej pozycji dołączamy odpowiedni rezystor. Przełączając przełącznik zmieniamy rezystor.
(2) Układ LM317 użyty w układzie NIE JEST tranzystorem. Jest to stabilizator napięcia, który tutaj działa jako źródło prądowe. Dokładniej, ogranicza prąd płynący w układzie do zadanej wartości natężenia (prądu). Wartość tego natężenia określana jest przez rezystor R, i można ją policzyć ze wzoru I = 1.25V / R.
@@SalaScience ok dzięki
Dzień dobry.
Dzięki za film. Bardzo ciekawy i szczegółowy. Pamiętałem elektrolizę ze szkoły z dawnych lat ale bez takich układów.
Używaliśmy chyba grafitu z płaskiej baterii.
Chciałbym odrdzewić felgi.
Czy należy i kiedy - jeśli tak- wymienić wodę, jeśli będzie bardzo brudna ? Po jednej feldze? Po dwóch ?
Chciałbym użyć ręcznie robionego prostownika 12V ze skokową możliwością regulacji prądu. Rozumiem że mam ustawić najniższe z możliwych ustawień?
Wodę trzeba wymienić gdy zacznie w niej pływać dużo zanieczyszczeń, a elektroliza zacznie zachodzić wolniej. Trudno powiedzieć czy będzie to po jednej feldze, dwóch czy trzech. Wszystko zależy od stopnia w jakim jest to zardzewiałe oraz od wielkości pojemnika, w którym odrdzewiamy. Jeśli chodzi o prąd to zacząłbym od najniższego ustawienia, stopniowo zwiększając. Prąd rzędu 0.5A jest zazwyczaj odpowiedni, ale najlepiej dobrać go eksperymentalnie tak aby elektroliza z jednej strony zachodziła możliwie szybko, ale z drugiej strony aby to wszystko się nie "gotowało" i nie powodowało odrywania zbyt dużych fragmentów materiału.
witam chciałbym kupić mten moduł zasilający
Witam zastanawiam się czy bym był w stanie wyczyścić bak motocykla wewnątrz tą metodą . Nie jest jakiś tragicznie zardzewiały ale stał parę lat i trochę nalotu jest . Jak Pan uważa?
Z pewnością da się częściowo go wyczyścić, ale drobne fragmenty rdzy mogą pozostać i będzie konieczne ich wyczyszczenie inną metodą (niektórzy stosują gwoździe/nakrętki zalewają wodą i potrząsają zbiornikiem, nie wiem nie próbowałem). Najpierw jednak oczyściłbym zbiornik z resztek paliwa i innych drobnych zanieczyszczeń no i zastosował węglan sodu, a nie sól kuchenną. Przy zbiorniku łatwo też o zwarcie elektrod, tak więc polecam wykonać sobie przedstawione w filmiku proste źródło prądowe. Trzeba tylko dobrać odpowiedni prąd tak aby elektroliza nie zachodziła za szybko, ale też żeby nie trzeba było czekać parę dni. Po całym zabiegu znowu trzeba to dokładnie wyczyścić z powstałych zanieczyszczeń i na koniec jakoś ten zbiornik zabezpieczyć. W przeciwnym razie szybko zardzewieje znowu. Widziałem nawet jakiś filmik, w którym ludzie z powodzeniem czyścili zbiorniki paliwa przy użyciu elektrolizy, więc powinno się dać :)
Bak został wyczyszczony i po jednym razie byłem bardzo zadowolony z rezultatów
Cieszę się, że się udało :)
A nie można użyć ładowarki do aku żelowego? Ma DC12 1A
Teoretycznie można, ale trzeba uważać żeby nie zawrzeć wyprowadzeń. Poza tym prąd będzie silnie zależał od rezystancji roztworu. Nie wiem też jak sterownik ładowarki na to zareaguje. Lepiej wziąć zwykły zasilacz na 9-12V i ewentualnie dołączyć przedstawiony w filmie układ, dzięki czemu prąd będzie stały nawet jak zewrzesz wyprowadzenia.
Witam. Czy za pomocą zaprezentowanego układu mógłbym pozbyć się kamienia kotłowego z czajnika? Gruba warstwa. Żaden domowy sposób (ocet, soda, kwasek cytrynowy) nie radzą sobie.
Zaprezentowana metoda się nie za bardzo do tego nadaje. Elektroliza dobrze działa w przypadku metali żelaznych usuwając z nich tlenki. W przypadku osadu można podziałać jakimś kwasem (tak jak piszesz ocet czyli kwas octowy, czy kwas cytrynowy). Możesz spróbować z większą ilością kwasku cytrynowego. Nalać do czajnika ciepłej wody, wsypać dużą ilość kwasku cytrynowego, powiedzmy 100-200 gramów, i zagotować. Następnie odstawić czajnik do ostygnięcia. Wylać wodę i w razie konieczności czynność powtórzyć. To jedyne rozwiązanie, które mi teraz przychodzi do głowy.
Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź. Ostatecznie czajnik wylądował w koszu, nie pomogło gotowanie w litrze octu a nawet używanie odkamieniaczy w tabletkach i w płynie oraz odkamieniaczy do ekspresów do kawy. Dodatkowo dno czajnika było bardzo porysowane i wypalone (ktoś chyba skrobał go śrubokrętem albo nożem). Jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam!
cześć. Mam nieco więcej drobnego Cu i chce zrobić z niej katodę. Najpierw zrobię siarczan miedzi z tych drobinek a potem katodę elektrolitycznie Czy ten zasilacz zadziała dla np 100 albo 200 A ? napięcie 2,5 V. Jakie powinny być wtedy kondensatory i jaki opornik ?
Przedstawiony układ jest tak naprawdę ogranicznikiem prądowym. To znaczy, że jedynie ogranicza płynący prąd do zadanej wartości. Maksymalny prąd wyjściowy jaki można uzyskać to 1.5A (ewentualnie do 2.2A). Aby uzyskać prądy rzędu 100-200A, co jest już bardzo niebezpieczne, trzeba by mieć bardzo porządny zasilacz. Jakiś czas temu pracowałem na zasilaczach dających do 100A prądu. Były stosowane do dużych cewek indukcyjnych. Z tym nie ma żartów. Natomiast z 2.5V nie da się uzyskać dużego prądu. Wszystko podlega prawu Ohma. Natężenie równe jest napięciu podzielonemu przez rezystancję. Nawet jeżeli roztwór miałby 1 om oporności (a na pewno ma więcej) to i tak można by uzyskać maksymalnie I= U / R = 2.5V/1 om = 2.5 A.
@@SalaScience dzięki za informacje. Do niewielkiej skali miedziowania Twój zasilacz-ogranicznik jest ok. Do wiekszej skali , jak mi nie minie inwencja wezme diody , mam takie na 500 A i może zrobię jakiś mostek. Pozdr.
@@Tadek5 Ale i tak żeby uzyskać wysokie prądy trzeba by pójść w bardzo wysokie napięcia. Przy 12V można uzyskać mniej więcej 1A prądu w roztworze przy niewielkich rozmiarach naczynia. Natomiast aby uzyskać 100A potrzebne byłyby już kV (kilowolty). Raz, że niebezpieczne z uwagi na napięcie i wydajność prądową zasilacza, a dwa elektroliza zacznie zachodzić strasznie szybko. Przy 3A ten proces jest już dość gwałtowny, a co dopiero przy 100A. Pozdrawiam
LM 317 jest regulatorem napięcia a nie prądu, oczywiście w tym przypadku ze zmianą napięcia zmienia się również prąd
W zaproponowanym układzie LM317 pracuje jako źródło PRĄDOWE, ponieważ spadek napięcia pomiędzy pinami ADJ i OUT wynosi zawsze około 1.25V. Stąd, prąd płynący przez rezystor R jest stały i nie zmienia się wraz ze zmianą napięcia ani wejściowego ani wyjściowego.
Wmontowałeś kondensator 104J100 a na schemacie go nie ma. W jakim celu i w którym miejscu?
Kondensator 100nF jest na wyjściu, pomiędzy OUTPUT, a masą GND, filtruje napięcie wyjściowe i zwiększa stabilność układu natomiast nie jest w tym układzie konieczny.
Kondensatory nie mają podanego napięcia, jak użyje akumulatora 12V to 25 cz 50V dać?
Napięcie maksymalne kondensatora powinno być zawsze wyższe od napięcia jakie może się na nim pojawić. Zazwyczaj daje się kondensatory, których napięcie maksymalne jest przynajmniej 1.5x do 2x wyższe niż napięcie na kondensatorze. Niektórzy asekuracyjnie dają 3x wyższe. Możesz dać kondensatory na 25V przy 12V zasilania (oczywiście kondensatory 50V przy zasilaniu 12V również zadziałają).
25 V starcza pamiętaj że elektrolityczne mają swoją biegunowosc
A można użyć napięcia bezpośrednio z akumulatora? hmm soda oczyszczona, ważna jest jej proporcja do wody?
Bezpośrednie podłączenie akumulatora (czyli 12V albo 24V) czy każdego innego źródła o stałym napięciu oczywiście zadziała, jednak ma pewne minusy. Przy przypadkowym zwarciu elektrod popłynie bardzo duży prąd powodując przy tym iskrzenie (co może powodować zagrożenie wybuchem), a dodatkowo może uszkodzić źródło zasilania (akumulator czy zasilacz). Poza tym, zależnie od wielkości zbiornika i ilości sody, elektroliza może początkowo przebiegać bardzo szybko powodując uszkadzanie odrdzewianej rzeczy. Dlatego proponuję wykonać przedstawione w filmie proste źródło prądowe, bądź po prostu użyć zasilacza prądowego (o stałym prądzie wyjściowym, a nie stałym napięciu). Źródło prądowe utrzymuje stały przepływ prądu (np. 0.5 ampera) przez co elektroliza przebiega ze stałą prędkością. Poza tym przypadkowe zwarcie nie powoduje już takiego zagrożenia, ponieważ prąd nigdy nie przekroczy ustalonej wartości. Odnośnie sody, to dobry do tego celu jest węglan sodu Na2CO3, czyli tzw. soda kalcynowana (potocznie "soda myjąca", "washing soda"). Bardziej łagodna, ale też nadająca się do zastosowania, jest tzw. soda oczyszczona (używana też w celach spożywczych) czyli wodorowęglan sodu NaHCO3. Ilość sody można dobrać eksperymentalnie, jeżeli zbiornik jest większy bądź elektroliza zachodzi zbyt wolno to można dodać więcej sody.
Super, bardzo idealnie wyjaśnione, dziękuję, łapka w górę i subskrybuje, pozdrawiam
@@KryniaForFun Widziałem kiedyś sprytny sposób czyli prąd puszczony przez żarówkę, im mniejsza tym słabszy prąd oraz wykluczone jest zwarcie.
@@jacek2929 Tak, metoda z żarówką to stary dobry sposób na ograniczenie prądu. Szczególnie sprawdza się przy testowaniu urządzeń czy układów zasilania, transformatorów. Wstawiona w szereg żarówka ma małą rezystancję, przewodzi prąd. Jeżeli dochodzi w układzie to zwarcia, żarówka zapala się i ogranicza prąd. Jednak w przypadku elektrolizy, którą wykonujemy przy niskim napięciu trzeba by dobrać żarówkę o dużej mocy, ale działającą na niskie napięcie (12V, 24V.. itp.). Standardowa żarówka na 230V tu nie zadziała. Tak samo nie zadziałają żarówki LED czy świetlówki, bo w środku mają dodatkową elektronikę.
jako źródło prądu to co można użyć? akumulator , prostownik?
Potrzebujemy dowolnego źródła napięciowego. Może nim być niemal dowolny zasilacz prądu stałego na przykład wtyczkowy, (nawet niestabilizowany). Można też użyć akumulatora kwasowo-ołowiowego - zwykłego (mokrego) bądź AGM czy żelowego. Baterie raczej się nie nadają, będą się za bardzo grzały i mogą ulec spektakularnemu uszkodzeniu. Należy pamiętać aby nasze źródło miało odpowiednie napięcie i prąd maksymalny. Napięcie powinno być większe lub równe 12V, ale nie większe niż 37V, a maksymalny prąd zależy od tego co chcemy uzyskać na wyjściu. Na przykład jeżeli chcę aby elektroliza zachodziła przy prądzie 0.5A (czyli wybieram sobie rezystor 2.5 oma o mocy przynajmniej 1 wata) to zasilacz również powinien mieć prąd maksymalny minimum 0.5A a najlepiej większy, przynajmniej 0.7 - 1A. Jeśli chodzi natomiast o napięcie wejściowe to nie ma ono wpływu na szybkość zachodzenia elektrolizy. Dopiero pod koniec procesu, przy zanieczyszczonym roztworze , będzie to miało znaczenie, ponieważ, jeżeli napięcie zasilania będzie za niskie to układ nie utrzyma stałego przepływu prądu, czyli po prostu elektroliza zacznie zachodzić wolniej. Nie należy jednak przesadzać, ponieważ im wyższe napięcie zasilacza tym więcej ciepła może wydzielić się na układzie LM317, stąd musi on mieć odpowiednio duży radiator. Na początek poszukałbym zasilaczy 12-15V napięcia zasilania o prądzie maksymalnym powyżej 0.5A i zaczął od elektrolizy na 0.5A. To jest taki dobry punkt wyjścia. Jeżeli elektroliza będzie zachodziła za wolno to trzeba zmienić rezystor i poszukać zasilacza o większej wydajności prądowej.
A co z utylizacja tego roztowru z tym zanieczyszczeniem?
Zaproś Grete Thunberg i powiedz jej ze to dobre dla środowiska jak wypije!
Wlej do kibla. Trochę rdza, woda i sól lub soda oczyszczona nie są szkodliwe lda środowiska.
Witam! Mam takie pytanie. Czy rozmiar zbiornika i ilość wody ma znaczenie?
Nie ma to wielkiego znaczenia. Im większy zbiornik, tym więcej można dodać węglanu sodu. Ewentualnie, przy bardzo dużym zbiorniku może być konieczne wykorzystanie zasilacza na nieco wyższe napięcie, ale standardowo ok. 12V wraz z zaproponowanym źródłem prądowym wystarcza.
Sala Science dzięki za odpowiedź. A tak czysto teoretycznie. To źródło by wystarczyło żeby oczyścić nawet cały samochód (gołe nadwozie) z rdzy w miejscach gdzie nie można się dostać np piaskowaniem. I czy można by je wykorzystać do cynkowania jeśli dać na minusie cynk lub blacha cynkowo tytanowa a nadwozie lub to co chcemy cynkowac do plusa. Będę mega wdzięczny za podzielenie się wiedzą. Raczej chce to użyć do małych elementów typu felga czy coś w ten deseń.
Sala Science i może byłaby szansa na źródło prądowe regulowane potencjometrem że ustalamy jaki ma być poziom a potem automatycznie jest utrzymywany?
W taki sposób można wyczyścić dowolną rzecz. Im wiekszy prąd tym szybszy proces, ale też mocniej nadtrawia oczyszczany element. Ja bym zaczął od prądu ok 0.5A. To jest dobry punkt wyjścia. Jeżeli proces zachodzi za wolno lub za szybko to można ewentualnie zmienić prąd. Jeśli chodzi o cynowanie galwaniczne to teoretycznie można to zrobić, ale sam nie próbowałem. Podłączenie + i - zależy od tego co cynujesz, stal/żelazo czy miedź/mosiądz, ale szczegółów musisz poszukać. Co do regulowanego źródła to potencjometry maja za małą moc. Można przełączać rezystory, ale ja bym został przy jednej wartości prądu. W przedstawionym układzie prąd jest stabilizowany bez względu na rozmiar zbiornika, odległość elektrod i rezystancję roztworu.
Sala Science chodziło o cynkowanie tak jak niektóre auta się zabezpiecza. Dzięki za odpowiedź
Prostownik będzie git 🤔
Witam ile soli się rozpuszcza na 100 ml
Odradzałbym używanie soli kuchennej, bo to chlorek sodu (NaCl) i przy elektrolizie wydzieli się duża ilość chloru (Cl2), który jest silnie toksyczny. Można natomiast użyć, tak jak to pokazuję w filmie, węglanu sodu (Na2CO3) czyli sody kalcynowanej lub wodorowęglanu sodu (NaHCO3) czyli sody oczyszczonej. Jeśli chodzi o proporcje to można dosypywać dopóki się rozpuszcza. Jak będzie za dużo sody to nie szkodzi. W temperaturze pokojowej powinno się dać rozpuścić około 100g sody oczyszczonej w litrze wody.
@@SalaScience czy można użyć coli ? np. ? i podpiąć zwykły akumulator lub prostownik ?
Cola to kwas fosforowy, więc wystarczy bez elektrolizy.
@@SalaScience a elektroliza przyspieszy proces w tym sensie ? oraz co się wydzieli z takiej reakcji ?
Ja bym proponował zrobić elektrolizę z węglanem sodu czy wodorowęglanem sodu (czyli z sodą oczyszczoną) a potem ewentualnie wsadzić do odrdzewiacza. Nie robił bym tego jednocześnie.
Miałbym dosłownie kilka pytań odnośnie odrdzewiania starszych drobnych rzeczy, można się z Państwem skontaktować np mailowo? :)
Czy w ramach elektrody grafitowej można użyć szczotki pochodzącej z silnika?
Zasilanie lepiej realizować za pomocą transformatora, wraz z mostkiem Greatz'a? Czy jednak np. Wydajnego zasilacza z przetwornicą z laptopa?
Czy zakres do 1,5A wystarczy do elektrolizy?
Jaką moc muszą mieć użyte rezystory w układzie źródła prądowego?
Nie lepiej zastosować w tym układzie tranzystor mocy, by ograniczyć grzanie się stabilizatora? :)
Szczotka grafitowa może zawierać miedź i inne metale, więc nie jest najlepszym rozwiązaniem. Prąd 1,5A zazwyczaj wystarcza do elektrolizy. Często jest to nawet za dużo. Zasilanie można wziąć albo z zasilacza z przetwornicą albo z transformatorowego z mostkiem, to bez rożnicy. Moc rezystora R to minimum 1.25V*prąd [A] lepiej dac zapas. Dodanie tranzystora nie ma raczej sensu. To jest uklad stałoprądowy. Prościej dać większy radiator.
@@SalaScience Konkretna odpowiedź, dzięki :>
@@SalaScience A co jeśli nie przeszkadza mi że miedź będzie osądzać się na oczyszczanym przedmiocie, albo zamiast miedzi użyje aluminium?
Jeżeli skorzystasz z elektrod miedzianych to bardziej będzie to przypominało galwanotechnikę, czyli pokrywanie materiału powłoką, aniżeli odrdzewianie. Do galwanicznego pokrywania przydałby się tylko inny roztwór. Przy elektrodzie miedzianej chyba jakiś siarczan miedzi (?). Jak chcesz odrdzewiać to raczej przydałaby się elektroda grafitowa, może być na przykład z ołówka. Co do galwanotechniki się nie będę za bardzo wypowiadał, bo nie próbowałem i nie znam się :)
Chyba muszę jakąś starą baterię paluszka rozwalić żeby tam znaleźć w środku grafit R20
Prościej wziąć gruby grafit do ołówków. :)
@@SalaScience faktycznie dzięki
każdy zna takiego przemądrzałego kolesia co z najprostszej czynności zrobi podróż na księżyc. Ale oprócz zbędnego pierdolenia to merytorycznie dobry film.
Ciekawy artykuł ale brak napisów w języku polskim , bariera dla osoby niesłyszącej . . .
Brak błędów ortograficznych, czarnych, gejów, niepoprawny polityczne materiał i dyskryminuje dyslektyków. Daje łapkę w dół :(
Wystarczy wpisać w Google Elektroliza i masz artykuł wystarczy przeczytac