ละครเสภา เรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนพระไวยแตกทัพ ๒/๒
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 20 ก.ย. 2024
- ละครเสภา เรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนพระไวยแตกทัพ ๒/๒
ละครเสภา เป็นละครรำที่ปรับปรุงขึ้น โดยนำการขับเสภาและละครรำมาผสมกัน
ที่นิยมนำเสนอเรื่องราวของวรรณคดี แต่เดิมการขับเสภาไม่มีดนตรีประกอบ
ผู้ขับเสภาจะเป็นผู้ขยับกรับสอดแทรกลงในทำนองเสภาของตนเท่านั้น
ครั้นถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระองค์โปรดการขับเสภาเป็นอย่างยิ่ง จึงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้มีวงปี่พาทย์บรรเลงประกอบการขับเสภา มีการแทรกเพลงสำหรับร้องส่งให้วงปี่พาทย์รับในบทที่สมควรแก่การขับร้อง
ส่วนบทที่เห็นว่าเป็นการดำเนินเรื่องก็ให้ใช้การขับเสภา ส่วนในตอนใดที่เป็นบทสู้รบ
วงปี่พาทย์ก็จะบรรเลงเพลงหน้าพาทย์ประกอบบทนั้น ๆ เมื่อการขับเสภา
มีทั้งเพลงร้องและการบรรเลงเพลงหน้าพาทย์เช่นนี้ จึงมีวิวัฒนาการให้มีตัวละคร
ออกแสดงตามบทละครเหมือนกับการแสดงละครนอก ทั้งรูปแบบ วิธีการแสดง
เพลงร้อง และทำนองดนตรี แต่ข้อแตกต่างคือ ละครเสภานั้นจะต้องมีการขับเสภาแทรกอยู่ด้วย จึงเรียกการแสดงในรูปแบบนี้ว่า "ละครเสภา"
"ขุนช้างขุนแผน" เป็นวรรณคดีที่มีเค้าจากเรื่องจริงในสมัยกรุงศรีอยุธยา
พัฒนามาจากนิทานประกอบคำกลอนแบบเป็นตอนมาเป็นนิทานคำกลอน
ที่ใช้การขับเสภาและการขับร้อง มีวิวัฒนาการมาจากนิทานพื้นบ้าน มาเป็นวรรณคดี
ราชสำนักในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
และมีการเผยแพร่ในรูปแบบเอกสารด้วยการจัดพิมพ์ครั้งแรกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยโรงพิมพ์หมอสนิท ต่อมาพุทธศักราช ๒๔๖๐
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงชำระวรรณคดี
เรื่องขุนช้างขุนแผน ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ ซึ่งมีการประพันธ์เนื้อเรื่องขึ้นใหม่
และตัดเนื้อหาในบางส่วน รวบรวมจัดพิมพ์และเผยแพร่ทั้งหมด ๔๓ ตอน
ให้เป็นฉบับแบบแผนที่สืบทอดมาจนทุกวันนี้ ด้วยความสำคัญของวรรณคดี
เรื่องขุนช้างขุนแผน กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม จึงประกาศ
ขึ้นบัญชีมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ในสาขาวรรณกรรมพื้นบ้านและภาษา
เมื่อพุทธศักราช ๒๕๕๓ ประเภทนิทานพื้นบ้าน เพื่อให้วรรณคดีเรื่องนี้ได้รับการศึกษาและอนุรักษ์เป็นสมบัติทางวัฒนธรรมของชาติอย่างยั่งยืนสืบไป นอกจากนี้ขุนช้างขุนแผนยังเป็นวรรณคดีที่ได้รับความนิยมเรื่องหนึ่ง จึงถูกหยิบยกนำมาจัดการแสดงในรูปแบบภาพยนตร์ ละครเวที และละครโทรทัศน์
สำหรับละครเสภาในวันนี้จัดการแสดงในตอน พระไวยแตกทัพ อันมีเนื้อเรื่องการแสดงโดยสังเขป ดังนี้
ขุนแผนโกรธแค้นจมื่นไวยวรนาถ ลูกชายที่เกิดกับนางวันทอง เพราะไปหลงเสน่ห์นางสร้อยฟ้าถึงกับทำร้ายนางศรีมาลาลูกสะใภ้ ซ้ำใส่ความว่านางเป็นชู้กับพลายชุมพลน้องชายต่างมารดา จึงทำอุบายให้พลายชุมพลปลอมตัวเป็นมอญใหม่ ยกทัพมาต่อตีและแกล้งจับตัวขุนแผนไป สมเด็จพระพันวษาทรงทราบ และคิดว่าทัพมอญใหม่ยกมาจริง จึงรับสั่งให้จมื่นไวยวรนาถเป็นแม่ทัพยกไปรบ
ระหว่างทางนางวันทองซึ่งตายไปเป็นเปรตอสุรกายเกรงว่าพ่อลูกจะต้องรบกัน จึงได้แปลงกายเป็นสาวงามมาคอยดักพบและบอกเรื่องราวให้รู้ แต่พระไวยไม่เชื่อกลับเข้าเกี้ยวพาราสี นางวันทองจึงแปลงร่างกลับเป็นอสุรกายให้พระไวยเห็น แต่อย่างไรพระไวยก็จำต้องยกทัพไปต่อตีกับมอญใหม่ตามพระบัญชา และเมื่อรู้ว่าเป็นอุบายของขุนแผน พระไวยไม่รู้ที่จะทำประการใดจึงต้องหนีแตกทัพกลับมา
สำหรับการแสดงในครั้งนี้ สำนักการสังคีต กรมศิลปากร ยังคงอนุรักษ์สืบทอดรูปแบบวิธีการแสดง กระบวนท่ารำ การสอดแทรกมุขตลก และการกำหนดตัวละครสำคัญเป็นศิลปินผู้หญิงตามที่เคยจัดการแสดงเมื่อครั้งแรก พุทธศักราช ๒๔๙๒ ณ โรงละคอนศิลปากร
รัฐศาสตร์ จั่นเจริญ จัดทำคำบรรยาย
---------------------------------
สำนักการสังคีต กรมศิลปากร
ขอเชิญชม
งานสัปดาห์วันอนุรักษ์มรดกไทย
พุทธศักราช ๒๕๖๕
รายการแสดง
๑. การบรรเลงเพลงโหมโรงอนุรักษ์มรดกไทย
๒. ละครเสภา เรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนพระไวยแตกทัพ
นำแสดงโดย ศิลปินสำนักการสังคีต
กำกับการแสดงโดย ปกรณ์ พรพิสุทธิ์
หัวหน้าวงดนตรีไทย
นางสาวเจริญศรี แย้มสุวรรณ
อำนวยการฝึกซ้อมการแสดง
นายพงษ์พิศ จารุจินดา นายประสาท ทองอร่าม
นางสาววันทนีย์ ม่วงบุญ นายปกรณ์ พรพิสุทธิ์
นายเจตน์ ศรีอ่ำอ่วม
อำนวยการฝึกซ้อมการบรรเลง / ขับร้อง
นายจิรัส อาจณรงค์ ศิลปินแห่งชาติ
นายปี๊บ คงลายทอง ศิลปินแห่งชาติ
นายบุญช่วย แสงอนันต์
นายสมชาย ทับพร
นายไชยยะ ทางมีศรี
พิธีกร
นางสาวมณีรัตน์ มุ่งดี
วันพฤหัสบดีที่ ๗ เมษายน ๒๕๖๕
เวลา ๑๗.๓๐ น.
ณ เวทีกลางแจ้ง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร
พระไวยน่ารักมากๆๆสวยมากๆๆเล่นเก่งมากๆๆ
รำเหมือนอาจารย์ปกรณ์มากๆ♥️💜💖
พระไวคนนี้ หน้าตา หล่อ น่ารักจัง เป็นพระเอก อีกนาน นาน นะคะ เป็นผู้สืบทอดงานศิลป์ เพิ่มอีกคน
อ้าว ..ชมว่าหล่อ ที่แท้ นักแสดงหญิง งั้น หน้าหวาน เชียว เก่งจัง
พระไวยน่ารักมาก รำสวย ถอดแบบ อ.ปกรณ์มาเป๊ะๆ เก่งจริงๆ ค่ะ รอติดตามเรื่องต่อๆ ไปนะคะ 👍👍👍❤️
เทคนิคการถ่ายภาพดีมาก เห็นหน้าผู้แสดงนำชัดเจน
พระไวยและพลายชุมพลรำสวยมาก
ขอบพระคุณครับ
วนมาชม..พระไวยแตกทัพ...อีกครั้งเพราะชื่นชมกับลีลาการรำบทเพลงและดนตรี..เสียงร้องน้องต้นอ.เกียรติศักดิ์แล้วเยือกเย็นในความรู้สึกว่าวังเวงจริงๆตามเนื้อร้องเลยค่ะ..ขอบคุณน้อง NokDekPerdNote ที่ลงคลิปนี้ไว้.. ทำให้ได้เข้ามาชมได้ทุกเวลา
ขอบพระคุณครับ เก่งกันทุกคนจริง ๆ ครับ ทั้งนักร้อง ผู้บรรเลง และผู้แสดง ยอดเยี่ยมทุกคน ชื่นชมด้วยเหมือนกันครับ เสียดายที่คลิปสุดท้ายเสียไป ท่านเหล่านี้เป็นระดับชาติจริง ๆ ภูมิใจในความเป็นไทยของเราครับ
@@ThaiTraditionalDanceandDrama ถูกต้องค่ะ..มีเวลาก็จะได้มาชมที่กทม.มาไม่ได้ก็หาดูจากยูทูปนี้แหละค่ะ ขอบคุณน้องมากๆค่ะที่ทำให้ป้าได้ชม
วันนี้ อ. รัน อำน้องเก่งจังค่ะ ฝึกสติให้น้องเหรอค่ะ
แสดงดีค่ะขอบคุณที่เอามาลงให้ชมนักร้องชายหญิงร้องเพราะค่ะ
ขอบพระคุณที่ติดตามชมครับ
พระไวย น่ารักจัง รำสวย อยากทราบว่าศิลปิน ท่านนี้ชื่ออะไรคะ อ.จรัล ยังเล่นได้สนุก เหมือนเดิม ขอบคุณทุกท่านที่นำมาให้ชมค่ะ
อ.โศภิษว์ฐา มัธยมจันทร์ เป็นจมื่นไวยวรนาถ อ. จริยา สุขธรรม เป็นพลายชุมพล (ไทย) อ. พัณณ์ชิตา พิพัฒน์ชุติพร เป็นพลายชุมพล (มอญ) อ. จุฑามาศ สกุลณี เป็นขุนแผน และ อ.เยาวลักษณ์ ปาลกะวงศ์ เป็น พระพันวษา ครับ (ถ้าจำไม่ผิด)
@@nichaunited8234 ขอบคุณทีให้ข้อมูลอย่างละเอียดค่ะ ขอถามอีกนิด แล้วพระไวยตอนเกี้ยวนางวันทอง ชื่อเล่นน้องมายด์ ชื่อจริงอะไรคะ หน้าตาน่ารักค่ะ ขอบคุณอีกครั้งนะคะ
@@varapadujvujthisan4455 อ.โศภิษว์ฐา มัธยมจันทร์ นาฎศิลปิน สำนักการสังคีต กรมศิลปากร ครับ ได้รับการถ่ายทอดในตัวละคร ฉุยฉายบุเรงนอง ขุนแผน จมื่นไวยฯ จาก อ.ปกรณ์ พรพิสุทธิ์ ครับ
ขอบคุณมากๆค่ะที่ให้ข้อมูลเพิ่มเติม จะติดตามตลอดไปค่ะ
ขอบพระคุณที่ติดตามชมครับ
ผู้แสดงพระไวยรำได้อ่อนช้อยมากค่ะ
🌟🌟🌟🌟🌟🎁🎀🎊🎉💓💘💕💞💖💗