Патшаның жұмбағын шешкен шопанның қызы

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 17 ต.ค. 2024
  • Ұзақ жылдар бойына қарамағындағы елін әділеттікпен басқарған патша қайтыс болған соң, патша тағына оның мұрагері баласы отырады. Басына патша тәжін киген жас жігіт бірнеше күннен соң сарайындағы бүкіл уәзірлерін шақырып алып:
    Ертең барлығыңыз да қыздарыңызды менің алдыма алып келесіздер. Мен алдыма келген қыздарға ойымда жүрген үш сұрағымды қоямын. Кімде - кім менің қойған сұрақтарыма дұрыс жауап берсе, мен сол қызды өзіме өмірлік жар етіп аламын, - дейді.
    Патшаның аузынан шыққан жарлығы екі болмайды. Ертеңіне әдемі киінген уәзірлердің қыздары патша сарайына түгел жиналады. Көркемдігі бірінен бірі өтетін, қаздай тізіліп тұрған сұлу қыздардың алдына келіп, беттеріне ойлана қараған жас әмірші:
    Менің сіздерге қояр үш сұрағым мынадай: машриқ пен мағрибтің арасы қанша, жер мен көктің арасы қанша, өтірік пен шындықтың арасы қанша? Үш күннің ішінде менің осы сұрақтарыма дұрыс жауап берген қызды мен өзіме некелеп аламын, - деп жарлық шашады. Сарайға жиналған уәзірлердің қыздары жас әміршінің аузынан шыққан бұл сұрақтарға лайықты жауап таппай қиналады. Қыздарына жәрдем бермек болған уәзірлердің өздері де патшаның сұрауларын шеше алмай тығырыққа тіреледі. Уәзірлер мен қыздарының ақылды патшаның қойған сұрақтарына жауап бере алмай қиналып жатқаны туралы хабар ел ішіне желдей есіп кетеді. Бұл хабар сол жақын маңайда қой бағатын шопанның қызының құлағына тигенде:
    Ойпырмай, көп жылдардан бері сарайдағы патшаның ақылшысы болып жүрген уәзірлердің мына оп - оңай сұрақтардың жауабын білмегені қалай? Мұның өзі естіген құлаққа ұят - ау. Қой, ендеше өзім барып, осы сұрақтардың жауабын айтайын, - деп патша сарайына бет алады.
    Патша өзінің дұрыс шешімін таппай жатқан сұрақтарына жауап беруге бір шопанның қызы келіп тұрғанын естігенде қуанып кетеді. Есік алдындағы күзетшілер жауап беруге келген қызды кідіртпестен патшаның алдына алып барады. Қаршадай қызды көргенде жиналғандар аң - таң боп, сарай ішінде шыбынның ызыңы естілердей тыныштық орнай қалады. Келген қыз не айтар екен дегендей барлығы оған ықыласпен құлақ түреді.
    Сіздің бірінші сұрағыңыз, машриқ пен мағрибтің арасы бір күндік жол. Себебі, шығыстан шыққан күн батысқа барып батқанша бір күн уақыт өтеді. Ал жер мен көктің арасы екі - ақ елі. Егер жоғары қарасаң көкті, ал төмен қарасаң жерді көресің. Көзіңнің алдына екі саусағыңды қойсаң, ештеңені де көрмейсің. Ал үшінші сұрағыңыз, өтірік пен шынның арасы төрт - ақ елі. Себебі, кез келген нәрсені көзбен көрген шындық, ал құлақпен естіген өтірік. Басымыздағы көз бен құлақтың арасы төрт елі, - деп іркілместен жауап береді.
    Шопан қызының берген жауаптарына шын көңілден риза болған патша баласы сөзінде тұрып, осы қызға үйленіп отыз күн ойнын, қырық күн тойын өткізеді. Арада шамалы уақыт өткенде патша өзінің уәзірлерін тағыда сарайына жинап алады. Жиналған уәзірлер патшамыз не айтар екен деп көңілдері күпті болып тұрады. Тақта отырған патша уәзірлеріне барлай қарап:
    Мен ертең қасымдағы нөкерлеріммен саятқа кетемін. Аңда неше күн жүретінім белгісіз. Сіздерді сарайыма жинап отырған себебім, менің көптен бері көкейімде жүрген бір сұрағыма сіздер жауап берулеріңіз керек. Егер дұрыс жауап бере алмасаңыздар барлығыңызды жұмыстан босатамын да ауыр жазаға тартамын. Өтірік пен шындықтың арасында бір мық (шеге) бар. Сол мықтың не екенін шешулеріңіз керек, - дейді.
    Патшаның бұйрығына бағынбасқа лаж жоқ, уәзірлер тобы жынынан айрылған бақсыдай аңырайып қалады. Үйіне келгеннен кейін патша әйеліне қарап:

ความคิดเห็น • 4