In Noj Kaaj Kaanpech (Mi Ciudad Campeche)

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 11 มิ.ย. 2024
  • Proyecto del Curso virtual "U t'aanil Maayat'aan" Segunda Parte.
    Impartida por la Xka'ansaj Marcelina Chan Canche.
    El presente trabajo consistió en elaborar un pequeño relato acerca de mi ciudad natal para después proceder a la parte oral contenida en este video, respetando los puntos marcados por la maestra para tal fin.
    contenido:
    In Noj Kaaj kaanpech (Mi ciudad Campeche).
    “Ma'alob u chíinil k'iin ti' tuláakale’ex, in k'aaba'e Ángel Humberto Gutiérrez Chi, Tene' J-áantajen, Tene' kin wáantik le máako'obo' yéetel u talamilo'ob tu taan u nojochil kaaj, Beyxan, Tene' kin kuxtal ti tu noj kaajil San Francisco ti' Campeche, úuchben noj kaajil yéetel tu puertoe’ u yéet k'aaba', Tene' Kaampechilen, yéetel tené Uts tin t'aan xook, Uts tin t'aan ts'íib, Uts tin t'aan k'aay, Uts tin t'aan xíimbal, Beyxan, uts tin t’aan in paaxik xt’in k’áanil paaxo’, Uts tin chi’ tsajbil bak’, Uts tin chi’ le k’abiko’, Uts tin chi’ le ch’ujuk pak’áalo’, yéetel Uts tin chi’ le bu’ulil k’éek’eno’.
    Ts'o'ok in tukultik in t'aan yo’olal in noj kaajil Kaampech, tumen in wotoch, jump'éel kaaxtaj taak'in, Tu'ux le k'iino’ ku je'el yéetel le Jeets' óolal, Tu puksi'ik'al u kajnáalilo'obo’ Mina’an u xuul.
    Le u k'aaba'o’ way sijnáaleche' ti’ Kaampech, Péetluꞌumil Kaanpech.
    Ichil u ya'ab tsikbalo'ob, kin we’esik le u x-ba'al le k'áak'náabo', Ts'o'ok u Kula'an u ba’al patbila’an ti' le malecóno’ in noj kaajil, tu'ux ku yila'al ku páatik u máanak u yaakunaj.
    Ichil le k’iimbeso’ob ya'abtal kun pa’ta’al ti' in noj kaaj, táan le ba'ax ku beeta'al ti’ tsikul le box ki’ichkelem yuum ti’ San Roman.
    jump'éel le janal típicaa’ ti noj kaajo' le ti’e waaj ti’ patoo’ (cazono’).
    U k'aaba' in noj kaaje’, yaan jejeláas u k’áat ya’ale:
    Jun.- Ti' u chúunuk, Yaan máaxo'obe' tu tuukultiko’obe’ u jbin ti' le nuupil ti’ ka'atúul láak’tsilo’ob, ti’ ka' ch'ab u k'aba' Máasewáalo’ob, (Kaan yéetel Peech), ti' ku tuukultaj yáax láak’tsililo’ob ti’e kúuchil, wéet u nojochil Ts’íiko’ob, wáa misioneroso’, nukbesaj ti’ xikín je’e bix KaanPech.
    Káa.- Yaan máaxo'obe' ku ya'aliko'ob tuux sijnáal a AjK’iinPeech, u k'aaba' ti’ juntúul yuum k'iin máasewáal maaya, Tu'ux le ts’íibta’al Aj ya'abtal k’iin,(JK’iin) Ba’ax u k’áat ya’alej le meyajo’ ti’ le máako', ya'abtal, le ka' ch'a k'aba' Peech.
    Óox.- Yaan máaxo'obe' ku tuukultiko’ u k'áat ya'al, "kúuchil kaano'ob yéetel peecho'ob", lela' AhKaanpeech, ma' AhKiinpeech, u k'aaba' Ts'áabik Tuméen le yáax Kaajo’ ba'ax u yaktal ti' u kúuchil, Ts'o'ok u biin le ba'ax asab tu yilajo'ob le ka jk'ucho'ob ti' le kúuchilo’
    Ti tu tuláakal Úuch ka’ache’, Bey wale’ mina'an junp'éelkunaj ti' le u k’áat ya’ale ti' u k'aaba' in noj kaaj "KaanPech", Chéen ba’ale’, jach ya'abtal asben le u kúuchil kaan yéetel peecho'obo'.
    Utia'al in Ts'o'oksik, in t'aan tu yo'olal in noj kaaj "KaanPech", yaan un Beelal K'ajóoltik jump'íit yóok'ol ba'axo'ob ti’, Bey xan j-yaakunaj u ki'ichpanil ti' le maaya t'aano', yéetel in Ts’aik a wóole’ex ti’al a K’a óole’ex.
    Dyos bootik
    Tak tu jeel k’iin
    Chéen lejajó.

ความคิดเห็น •