ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 2 เม.ย. 2023
- “ไม้สัก” หนึ่งพืชเศรษฐกิจของไทยที่มีความสำคัญมาตั้งแต่อดีต แต่เดิมอังกฤษมีการทำสัมปทานบริเวณพื้นที่ในประเทศพม่า จนกระทั่งไม้สักในพม่าเกิดปัญหาขาดแคลนและได้เล็งเห็นถึงความอุดมสมบูรณ์ของป่าไม้สักในล้านนา จึงเข้ามาติดต่อขอซื้อไม้สักจากทางล้านนาที่พื้นที่ของป่าไม้สักขึ้นอยู่กับเจ้าเมืองล้านนาในขณะนั้น
หลังมีการทำสนธิสัญญาเบาว์ริง เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจในสยาม เป็นการเปิดช่องทางให้แก่บริษัทค้าไม้จากตะวันตกจนกำเนิดเป็นอุตสาหกรรมไม้สักเกิดขึ้น มีการขนส่งไม้สักไปขายยังที่ต่าง ๆ รวมทั้งส่งออกไปยังต่างประเทศและเกิดบริษัทค้าไม้ต่างชาติในประเทศขึ้นมากมาย
ในสมัยรัชกาลที่ 5 ทรงสถาปนา “กรมป่าไม้” โดยปัจจัยสำคัญที่นำไปสู่การตั้งกรมป่าไม้คือ “ไม้สัก” ซึ่งเป็นสินค้าสำคัญของไทยและให้บริษัทต่างชาติสามารถทำสัมปทานจนถึงในช่วงปี 2497 และมีการยกเลิกการสัมปทานไม้สักทั่วประเทศหรือที่รู้จักกันในนาม “ปิดป่า” ในปี 2532
ติดตามในรายการ จากรากสู่เรา ตอน เชียงใหม่กับฝรั่งค้าไม้ : ช่วงชีวิตที่รุ่งเรืองและความเปลี่ยนแปลง วันจันทร์ที่ 3 เมษายน 2566 เวลา 21.45 - 22.15 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมย้อนหลังได้ทาง www.thaipbs.or.th/JakRakSuRao
#ล้านนา #ไม้สัก #จากรากสู่เรา
-------------------------------------------------------
กด Subscribe ติดตามรายการดี ๆ ของช่อง ได้ที่ : thaip.bs/YSBht5j
และ ติดตามไทยพีบีเอสออนไลน์ ได้ที่
Website : www.thaipbs.or.th
Facebook : www. ThaiPBS
Twitter : / thaipbs
Instagram : / thaipbs
LINE : www.thaipbs.or.th/AddLINE
TikTok : / thaipbs
TH-cam : / thaipbs
ป่าไม้เมืองไทยหมดไปเพราะพวกชนชั้นปกครองเอาแต่ประโยชน์ส่วนตัวจนทรัพยากรของประเทศหมดไป อันนี้คือความจริง
หน้าฝนปีนี้ รอดูได้เลย กทม นำร่องก่อนเลย ทั้งน้ำเหนือ และน้ำทะเลหนุน
มาแล้วววรอคอยติดตามตลอดเพราะสนใจวัฒนธรรมทางเหนือมากค่ะ ประวัติศาสตร์นอกตำราก็เป็นอีกรายการที่ติดตามตลอดคือดี…..ดีมาก❤
เสียดายไม้จริงๆครับ ถ้าป่าไม้สักยังอยู่ เราคงใด้ไปเที่ยวดูป่าไม้สัก
ในบทความทางวิชาการ ความสัมพันธ์ไทย พม่า 70 ปี ในหัวข้อ อูปานโญ ความสัมพันธ์ สยาม-พม่า
ในช่วงคริสตศตวรรษที่ 19-20 โดย ร.ศ. ดร.โชติมา จตุรวงค์ กล่าวถึง อูปาญโญ(หม่องปันโหย่ หรือ หลวงโยนะการพิจิตร) ว่า จากความเป็นคนกลางในสถานะผู้ช่วยในการทำสัมปทานไม้สักของเจ้านายเชียงใหม่
การเป็นเฮตแมนหรือ หัวหน้าคนในบังคับอังกฤษที่เชียงใหม่ และ เป็นกรมการพิเศษในกองข้าหลวงเทศาภิบาลมณฑลพายัพในช่วงที่เชียงใหม่และล้านนากำลังจะถูกเปลี่ยนสถานะจากประเทศราชให้เป็นมณฑลหนึ่งของสยามประเทศ ซึ่ง อูปานโญ หรือ หม่องปันโหย่ อาจจะมีส่วนช่วยข้าหลวงสยามให้สามารถดึงล้านนาเข้าสู่การปกครองจากส่วนกลางให้เป็นไปโดยราบรื่น
ตอนนี้ยังปลูกไม้สักได้อยู่มั้ยคะ
ภาพหม่องปันโย ในเครื่องแต่งกายแบบ ชนชั้นสูงชาวพม่า ที่ทางรายการนำมาประกอบเรื่องราว เป็นภาพที่หม่องปันโย(โปรดเกล้าฯให้เป็นหลวงโยนะการพิจิตรแล้ว )ใช้ประดับ ที่ใกล้ยอด กู่คำหลวง ซึ่งเป็นบริเวณที่ประดิษฐาน พระบรมสารีริกธาตุ วัดเจดีย์เหลี่ยม เวียงกุมกาม ครั้งที่ท่าน ได้ไปบูรณะครั้งใหญ่
ท่านเป็นพ่อค้าไม้สักชาวพม่า ที่เมื่อร่ำรวยจากการค้าไม้ก็ตอบแทนคุณ แผ่นดิน โดยสร้างร่วมสร้าง วัดวาอารามมากมาย ทั่วล้านนา และสร้างสิ่งที่เป็นประโยชน์เช่น ถนน สะพานข้ามคูเมือง แก่ชาวบ้าน
ท่านไม่ได้เป็น หัวหน้าคนงานพม่าของบริษัทค้าไม้อังกฤษ แต่เนื่องจากท่านเป็นคนในบังคับอังกฤษที่มีผู้คนนับถือ มากมาย จึงได้รับการแต่งตั้งจากรัฐบาลอังกฤษ ให้เป็นหัวหน้า หรือ ผู้นำคนในบังคับอังกฤษ ในชุมชน นั่น ทางอังกฤษเรียกตำแหน่งนี้ว่าเรียกว่า Headman ๆ ในที่นี้ ไม่ได้หมายถึงหัวหน้าคนงานพม่าของบริษัททำไม้ของอังกฤษ
หม่องปันโยไม่เคย เป็นลูกจ้างของบริษัทค้าไม้ต่างประเทศ แต่ท่าน ได้รับสัมปทาน ให้ทำป่าไม้ให้เจ้าหลวงและเจ้านายฝ่ายเหนือ ตั้งแต่ก่อนที่บริษัท ค้าไม้ต่างประเทศจะเข้ามาทำไม่ในไทย
ความรู้ครับ
ดูแล้วเศร้ามากๆ คะ 😞 ป่าไม้โดนทำลาย 😔
Now we know much more details of our prideful history in the kingdom of Siam🪵🐘🇹🇭🌳 hip hip hooray!
เราเป็นเด็ก สนามม้าหนองฮ่อ เป็นป่าไม้สัก ป่าไม้เยอะมาก
รอชมเลย พุธนี้จะไปเชียงใหม่แล้ว
ถ้าไม่มีไม้สัก เชียงใหม่จะหล้าหลัง ไม่ใช่เป็นเมืองการศึกษาเหมือนเช่นทุกวันนี้
อยากให้ทำตอนสามเหลี่ยมทองคำเชียงรายบ้างครับ ยินดีครับ
👍👍👍👍👍👍
👌❤️🌷🌹
สงสารนกแลนกแก้ว
เสียดายทรัพยากรป่าไม้ทางภาคเหนือมาก
รองอำมาตย์เอก หลวงโยนะการพิจิตรหรือ หม่องปันโหย่ หรือหลวงโยฯ เป็น คนเชื้อสายพม่า คนแรก และน่าจะเป็นคนเดียวที่ รัชกาลที่ 5 6 และ 7 ทรงพระเมตตา ทรงพระราชทานบรรดาศักดิ์ พระราชทานเครื่องราชฯ พระราชทานนามสกุล อุปะโยคิน และ พระราชทานหีบเพลิงเมื่อถึงแก่กรรม
👏👍