Έδεσσα Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου 2023 Greek narration English subtitles Edessa Assumption of Mary

Από τα πιο σημαντικά τοπόσημα της Έδεσσας και ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα βυζαντινά μνημεία του λεγόμενου κάστρου των Βοδενών, αποτελεί ο ναός που την σημερινή εποχή είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και αποτελούσε τον παλαιό μητροπολιτικό ναό της πόλης.
Βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της παραδοσιακής συνοικίας του Βαροσίου, στην βραχώδη άκρη του ανατολικού τμήματος της πόλης.
Αρχιτεκτονικά είναι κατασκευασμένος σε στυλ τρίκλιτης βασιλικής με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος, με νάρθηκα στα δυτικά ενώ στα ανατολικά βρίσκονται οι κόγχες του ιερού, της πρόθεσης και του διακονικού.
Ο ναός χρονολογείται στο 1375 βάσει και του σωζόμενου διακόσμου, ενώ φέρει και στοιχεία παλιότερης κατασκευής της μεσοβυζαντινής περιόδου.
Κατά την οθωμανική κυριαρχία ο ναός δέχθηκε επικαλύψεις και προσθήκες σε τέτοιο βαθμό που μέχρι το 1970 που άρχισε η αποκατάσταση του θύμιζε σπίτι ή αποθήκη.
Κατά την αποκατάσταση φάνηκαν οι διαφορετικές στρώσεις τοιχογραφιών με τις παλιότερες του 14ου αιώνα, να καλύπτουν και το μεγαλύτερο μέρος του ναού με χαρακτηριστική αυτήν που έδωσε και το πρώτο όνομα στο ιερό κτίσμα, αυτό της Αγίας Σοφίας, αφού βρέθηκε η επιγραφή Σοφία του Θεού κάτω από αγιογραφία που παρουσιάζει πιστό να προσφέρει ομοίωμα του ναού στον Ιησού Χριστό.
Οι μεταγενέστερες τοιχογραφίες του 17ου αιώνα που διασώζονται στον χώρο του ιερού και τον φωταγωγό, δημιουργήθηκαν επίσης από τεχνίτες της Βορείου Ελλάδος.
Στα εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία του ναού, ανήκουν οι παλαιοχριστιανικοί κίονες και τα κιονόκρανα που στηρίζουν τις τοξοστοιχίες και την παραδοσιακή ξυλοσκεπή.
Ξεχωριστό είναι το περίτεχνο κιονόκρανο του 5ου αιώνα με ανάγλυφες προτομές κριαριών στις γωνίες και αετούς να κρατούν θήραμα στις πλευρές του.
Τον περίτεχνο διάκοσμο των κιονόκρανων κορινθιακού τύπου ύψους μισού μέτρου, συμπληρώνουν οι χαρακτηριστικές γιρλάντες ακάνθου που σχηματίζουν στεφάνη φύλλων και πεντάφυλλα ανθέμια.
Το ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.
Στις υπόλοιπες πρωτότυπες αγιογραφίες ξεχωρίζουν θέματα από την ζωή του Ιησού κυρίως από τα πάθη, σκηνές από την ζωή της Παναγίας, οι τέσσερις Ευαγγελιστές, οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος ο Χριστός Παντοκράτωρ και άλλα θέματα.
Κατά την επίσκεψη σας στο γραφικό Βαρόσι μην παραλείψετε να επισκεφθείτε αυτό το τόσο όμορφο και ιστορικό τοπόσημο.