Şadı Kilisesi (Çanakçı - Giresun)

#şadıkilisesi #church #eκκλησία
Şadı Kilisesi
Şadı Church
Εκκλησία Şadı
Kilise Giresun ilinin Çanakçı ilçesine bağlı Yenişadı köyünde, vadiye hakim bir tepe üzerine kurulmuştur.
Çanakçı ilçesine 5 km, Görele ilçesine 22 km mesafede yer almaktadır.
Kilisenin bulunduğu mevki Şadı ismiyle anıldığından, kilise de bu isimle anılmaktadır.
Kilisenin yapım tarihi ve yaptıranı hakkında bilgi veren bir kitabesi veya dönem kaynağı mevcut değildir.
12 metre uzunluğunda, 7 metre genişliğinde ve 5 metre yüksekliğinde olan yapı 82 m2 yüzölçümüne sahiptir.
Doğu-batı ekseni üzerinde dikdörtgen planlı inşa edilen kilise tek bölümden ve tek kattan oluşmaktadır.
Yapının kuzey cephesinin doğu kısmında iki adet pencere ve batı kısmında giriş kapısı, güney cephesinde iki adet pencere, batı cephesinin çatı seviyesine yakın bir noktada küçük boyutlu bir adet pencere yer almaktadır.
Doğu cephesindeki pencere ise 1960’lı yıllarda yıkılarak kapıya dönüştürülmüştür.
Dikdörtgen formlu giriş kapısı üzerinde yuvarlak kemerli bir alınlık bulunmaktadır.
Alınlık üzerindeki kitabenin yerinde olmadığı görülmektedir.
Yapının kuzey ve güney cephelerinde yer alan pencereler dikdörtgen formlu olup, dıştan düz kilit taşlı, içten ise yuvarlak kemerlidir.
Batı cephesindeki pencere ise dikdörtgen formlu olup, yuvarlak kemerlidir.
Yapının duvar örgüsünde moloz ve kabaca yontulmuş taş kullanılmıştır.
Yapının ahşap kapı kanadı ve pencere kapakları günümüze ulaşamamıştır.
Kilisenin üzeri dıştan beşik çatı ile örtülüdür. Çatı sonradan betonla kaplanmıştır.
Kilisenin doğu cephesi yarım daire formlu, batı cephesi ise dikdörtgen formludur.
Apsis olarak adlandırılan doğu cephesi kutsal alanı, naos olarak adlandırılan ve geriye kalan ana hacim ise cemaatin toplandığı alanı temsil etmektedir.
Doğu cephesindeki duvarda ikisi yuvarlak kemerli ve biri kare biçimli olmak üzere üç adet niş bulunmaktadır.
Güney cephesindeki duvarda ise kare biçimli bir adet niş bulunmaktadır.
Duvar içinde bırakılan bu oyuklar, yapıya hem işlevsel olarak hem de görsel olarak hizmet etmektedir.
Bu oyuklar özellikle kandil ve benzeri ışık kaynaklarının konulması için kullanılmıştır.
Kilisenin üzeri içten beşik tonoz ile örtülüdür.
Yarım daire kesitli tonoz kemerlerinde düzgün şekil verilmiş kesme taş kullanılmıştır.
Kilisenin iç tarafındaki duvar yüzeylerinin sıvandığı ve kırmızı renkte boyanmış olduğu kalan izlerden anlaşılmaktadır.
Duvar yüzeyinde bulunan freskler tahrip edilmeleri nedeniyle günümüze ulaşamamıştır.
Bölgede kitabesi bulunan benzer kiliseler ile karşılaştırıldığında 19. yüzyılın ikinci yarısında inşa edildiği anlaşılmaktadır.
Osmanlı Devleti tarafından 1839’da ilan edilen Tanzimat Fermanı ve 1856’da ilan edilen Islahat Fermanı ile Müslüman ve Hıristiyan ayrımı gözetilmeksizin kişilerin can, mal ve konut dokunulmazlığı garanti altına alınmış, herkes dini inancında özgür bırakılmıştır.
Osmanlı topraklarında yaşayan Rumlar fermanların sağlamış olduğu haklarla 19. yüzyılın ikinci yarısında Anadolu’nun her yerinde yeni kiliseler inşa etmişlerdir.
Tarih öncesi çağlardan beri Giresun ve çevresinin maden yatakları bakımından zengin bir bölge olduğu bilinmektedir.
1861 yılında ilk maden nizamnamesinin çıkarılmasının ardından çok sayıda yerli ve yabancı maden işletmecisi bu yöreye gelerek maden ocakları açmıştır.
Bu madenler bölge ekonomisine katkıda bulunduğu gibi nüfus artışında da etkili olmuştur.
Rum göçmen ve tüccarların iç kesimlerden sahile doğru olan göç hareketleri de bu dönemde hızlanmıştır.
Dolayısıyla nüfus ile yapılaşma paralellik göstermiş, Rumların yoğun olarak yaşadıkları bölgelerde kilise inşa faaliyetleri de yoğunlaşmıştır.
Bu dönemde yörede inşa edilen yapıların cephe düzenlemeleri oldukça sadedir.
Yapılarda herhangi bir süsleme unsuruna rastlanmamaktadır.
Benzer mimari planlar tekrarlanarak, fonksiyonel ve mütevazi şekilde inşa edilmişlerdir.
Yapıların bu mimari özellikleri, inşa edildikleri dönemi yansıtmaktadır.
Bu nedenlerle kilisenin inşası 19. yüzyılın ikinci yarısına tarihlendirilmektedir.
Kilise 1923 yılında Türkiye ve Yunanistan arasında yapılan nüfus mübadelesinin ardından terk edilmiş ve 1960’lı yıllarda okul olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Bu dönemde yapı bir duvarla ikiye bölünmüş ve apsisteki pencere yıkılarak yapıya yeni bir kapı açılmıştır.
1990’lı yıllarda taşımalı eğitime geçilmesiyle birlikte kullanımına son verilmiştir.
Kilise 1997 yılında Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından tescil edilerek kayıt altına alınmıştır.
Konum 40.8840750 - 38.9998961
"Myuu - Stillstand" is under a Creative Commons (CC BY 3.0) license.
/ myuuji
Music provided by BreakingCopyright: • ☹️ Sad Piano (Free Mus...

[@sumaksa9592]

Kim bilir böyle bilinmeyen ne çok değerimiz var...Harika bir çalışma, emeğinize sağlık 🙏

[@ozhankivik]

Harika ötesi bilgi ve paylaşım için teşekkürler

[@gulgul3931]

Harika bir yorum. emeğinize sağlık

[@hamditurkozer5439]

Bilgilendime için teşekkürler... Güzel bir sunum olmus...

[@theodorospadelidis6537]

my great grandpa was from sadi maden surname elefteriades love you from greece

[@serkanalbar548]

👍👏

[@nazmodagorelenazmodaev8401]

💥💥

[@nuranarrowood5808]

TAMIRE COK IHTIYACI VAR

[@nigarbulbun3788]

Çok ğüzel