ZDOBYCIE RZYMU PRZEZ RZYMIAN w 88 r. p.n.e.
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 28 มิ.ย. 2024
- Wojna Rzymu ze sprzymierzeńcami (~91~88 p.n.e.) jeszcze na dobre się nie zakończyła, gdy Republiką Rzymską wstrząsnął kolejny kryzys. W 88 r. p.n.e. w wyniku intrygi Gajusza Mariusza, konsul Lucjusz Korneliusz Sulla traci komendę nad wojskiem przeznaczonym do walki z królem Pontu Mitrydatesem VI Eupatorem. Utrata lukratywnej misji i prestiżu sprawiła, że upokorzony konsul podjął brzemienną w skutki decyzję. Jako pierwszy w historii Rzymianin pójdzie z wojskiem na Wieczne Miasto by odzyskać to, co mu zabrano. Oto opowieść o zdobyciu Rzymu przez samych Rzymian w 88 r. p.n.e.
LINK DO GRUPY DYSKUSYJNEJ KANAŁU:
groups/14220...
0:00 wstęp
5:45 reklama i konkurs
8:00 trybunat Sulpicjusza
21:44 przewrót Sulpicjusza i Mariusza
28:55 marsz na Rzym
36:47 bitwa o Rzym
BIBLIOGRAFIA ODCINKA:
Keaveney, A., (2017), Sulla. Ostatni Republikanin, Oświęcim: Napoleon V.
Keaveney A., (1983), What happened in 88 BC?, Eirene. Studia Graeca et Latina, 20, s. 55-86.
Kurzak, S., Cheronea-Orchomenos 86 r.p.n.e. (2023), Połomia: InfortEditions.
Sampson, G., (2020), The Collapse of Rome: Marius, Sulla and the First Civil War, Barnsley: Pen&Sword Military.
źródła:
Appian z Aleksandrii, Historia rzymska.
Asconius Pedianus, Orationum Ciceronis Quinque Enarratio:
www.attalus.org/latin/asconiu...
Plutarch z Cheronei, Żywoty sławnych mężów t. III.
Muzyka (w kolejności pojawienia się):
1."Aetas Romana"
autor: A. von Ziegler.
2. "Ancient Empire (Tribal World Cinematic) - No Pads Version - P5"
autor: Lucas Totino.
Wizerunki postaci nieposiadających "realface'a" zostały stworzone przy użyciu edytora władców z gry Crusader Kings III Paradox Interactive. Wszystkie inne wizerunki i obrazy zostały wykorzystane w celach edukacyjnych, zgodnie z zasadami tzw. fair use (dozwolonego użytku w celach naukowych i edukacyjnych).
Małe ikonki różnych przedmiotów (mieczy, gołębia, diademu itd.) pochodzą z serwisu flaticon.com
Mapy, z których korzystałem przy tworzeniu makiety Rzymu:
en.wikipedia.org/wiki/Roman_F...
i.pinimg.com/originals/f0/b7/...
WSPARCIE:
patronite.pl/kronikahistorii (subskrypcje)
buycoffee.to/kronikahistorii (datki jednorazowe, bez logowania, można Blikiem)
CREDITS:
Tekst, głos, grafika, animacje i montaż - Aleksander Kocan
KONTAKT:
kronikahis@gmail.com
LINK DO GRUPY DYSKUSYJNEJ KANAŁU:
groups/14220...
Stęskniliście się? Ja tak, dlatego opublikowałem film dzień wcześniej niż powinienem. Jak oceniacie zachowanie Sulli? Zdrada czy wyższa konieczność w obronie Republiki?
GRUPA DYSKUSYJNA KANAŁU (ANKIETY, DYSKUSJE, ŚMIESZKI): facebook.com/groups/1422085495304088/?multi_permalinks=1500621134117190¬if_id=1697976044796741¬if_t=feedback_reaction_generic&ref=notif
LINK DO "O WOJNIE GALIJSKIEJ" J. CEZARA (wyd. BELLONA) : www.bellona.pl/tytul/wojna-galijska/
Konkurs potrwa do momentu premiery SKŁADAKA NIKOPOLITAŃSKIEGO (połączonych dwóch odcinków o Nikopolis), czyli jakoś do końca listopada.
W ogóle to skłaniam się ku temu by w pewnym momencie porzucić italskie wydarzenia prowadzące do OFICJALNEJ pierwszej wojny domowej (83-82) i skakać co jakiś czas, chronologicznie do Grecji i Azji Mniejszej by jednocześnie prowadzić też miniserię o wojnie mitrydatejskiej. Co wy na to?
Chętnie
@@kronikahisDobry pomysł, tylko czemu tak rzadko wrzucasz filmy?
@@Crovaifybo nie nagrywa byle gówna, a takie porządne treści potrzebują trochę czasu na powstanie ;)
Panie, nie tak czesto te nowe odcinki, jeszcze poprzednich nie obejrzalem, przez to nie mam czasu na pornosy.
Miałem wstać z łóżka, ale okazuje się, że poleżę jeszcze 41 minut :)
KONKURSOWE ODP:
- zabawa z koroną królewską ofiarowaną przez Marka Antoniusza podczas Luperkalii
- gloryfikowanie zwycięstw w Afryce podczas jednego z triumfów, zwłaszcza wizerunek Katona młodszego.
W obu przypadkach przegiął pałę.
Dodałbym może dobór współpracowników, ale Labienus, oraz poniekąd wybór Oktawiana na następcę go trochę chroni.
PS. Super solidna robota, jak zwykle zresztą.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie.
Jak zawsze fantastyczny odcinek. Ulepszone ikony robią robotę. Dzięki mistrzu!
Ikony w żetonach są teraz podrasowywane przez AI, nie mówcie kolegom grafikom xD
bardzo się stęskniłem
Licze na odcinek o Kwintyliuszu Sertoriuszu w końcu dość ważna postać w wojnach w hiszpani i bitwach z Sullą
EEE tam odcinek. O bojach z Sertoriuszem będzie osobna miniseria :)
Nareszcie
Jednym z największych błędów jakich dopuścił się Cezar było pogwałcenie prawa auguralnego za jego konsulatu, uchwalonej przed trybunałem mianowanym przez jego oponentów i otoczonym wojskiem. Cezar zaskarbił sobie nienawiść principes civitatis jako osoba prywatna. A trzeba również pamiętać o sprawie Bibulusa, w której też zostały podeptane prawa Republiki. Drugi błąd to przekroczenie Rubikonu. Tym samym w tych wszystkich ww. przypadkach Cezar dał do zrozumienia oponentom, że prawa republiki go nie obchodzą, Sulla przetarł szlak, a Cezar udeptał scieżkę! Przyczyny tego leżą w aspektach psychologicznych, tak potężna świadomość swoich czynów i dokonań wpędziła Cezara w pułapkę on poprostu musiał iść do przodu nie oglądając się na nikogo... w końcu doprowadziło to do zamachu na jego życie.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)
Gajusz Juliusz Cezar nie zrobił niczego złego! Moim zdaniem zgubiło go stracenie zaufania swojej prawej ręki czyli zapomnianego trochę Tytusa „Lebennis” Labeniusa i poleganie na przypałowym Marku Antoniuszu(np. cała historia z chcącym ukoronować przy ludziach Cezara na króla Antoniuszu tylko po to by ten pierwszy teatralnie ową koronę odrzucił). Możliwe, że to był w sumie pomysł Cezara bo chyba lubił takie efektowne występy patrząc na to, jak się wystroił na boga niemalże podczas triumfu, wyprawa do Brytanii też mogła być takim flexem z jego strony byle tylko ludzie gadali jaki to z niego nie jest kozak xD Podsumowując, błędne decyzje personalne, protekcjonalne traktowanie pokonanych i brak skromności skróciły życie tego wybitnego zbrodniarza wojennego😅
Przypałowy to dość eufemistyczne określenie na Mareczka (nie lubię go). Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Dobry tytul, na chwilę mózg mi się zawiesił.
W końcu! ❤
- remont Via Appia na swój osobisty koszt, czym się potężnie zadłużył
- romans z egipską królową, która dlugofalowo doprowadziła do kolejnej, ostatniej wojny domowej republiki rzymskiej
- jako dyktator zbytnia, wręcz lekkomyślnie łaskawa polityka wobec swoich wrogów.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Moja ulubiona seria wróciła! :)
Komentarz dla zasięgu
Z błędów Juliusza Cezara najpoważniejsze moim zdaniem to:
1) Dyrrachium, gdzie cudem ten błąd nie przerodził się w błąd fatalny. Cezar chcąc ostatecznie i szybko rozstrzygnąć wojnę z Pompejuszem na swoją korzyść postąpił zupełnie nierozsądnie. Wcześniej co prawda mierzył się z liczniejszymi wrogami, szczególnie Galami, jednakże w tamtych sytuacjach wiedział, że legiony rzymskie są dużo lepiej wyszkolone i dużo bardziej zdyscyplinowane, dzięki czemu mógł odnosić spektakularne zwycięstwa jak chociażby pod Alezją, a i niemałe znaczenie miał w tych zwycięstwach geniusz taktyczny samego Cezara. Jednakże w przypadku Dyrrachium ta kluczowa przewaga wyszkolenia i zdyscyplinowania własnych oddziałów nie miała zastosować, gdyż stawał naprzeciwko bliźniaczej pod tym kątem, a także liczniejszej i posiadającej lepsze pozycje armii Pompejusza, a także i taktyka zastosowana przez Cezara nie należała do szczególnie wyszukanych. Jedyną zaletą legionów Cezara w porównaniu do wojsk Pompejusza było ich doświadczenie, co jak wiemy ostatecznie w bardzo przewrotny sposób zadziałało na korzyść Popularów. Nie zmienia to jednak charakteru popełnionego przez Cezara w tym zakresie błędu, którym mógł zaprzepaścić całe swoje dotychczasowe wysiłki.
2) Postępowanie Cezara po zdobyciu władzy. Tutaj moim zdaniem jego błąd polegał na tym, że choć świadomie dokonał faktycznego obalenia republiki, to mimo tego starał się zachować jej fasady. Tym samym nie doprowadził do tego, by faktycznie jednoosobowo dzielić i rządzić, ale pozwolił na zrodzenie się przeciwko sobie opozycji zorganizowanej i śmiałej, że wiemy co w efekcie wydarzyło się w Idy marcowe. Wydaje mi się, że wynikało to stąd, że choć Cezar wiedział, że republika jako ustrój od dawna szwankowała, to jako osoba jednak wychowana w jej ramach i której, bądź co bądź, dzięki temu właśnie ustrojowi udało się "wybić" i po kolejnych szczeblach kariery urzędniczej i wojskowej stopniowo zwiększać swoją pozycję. Symboliczne może być tutaj wspomnienie Cezara, jak to na wybrzeżu hiszpańskim rozmyślał o tym, że Aleksander Macedoński w jego wieku dokonał już spektakularnych rzeczy, podczas gdy on jest "tylko" namiestnikiem Hiszpanii Dalszej - Cezar wiedział, że gdyby nie specyfika ustroju Rzymu w tamtym czasie prawdopodobnie nie osiągnąłby tego, co osiągnął. Takie postępowanie było jednak błędem - kiedy bowiem obalasz dotychczasowy porządek, to musisz zaprowadzić zupełnie nowy, włączając w to wymianę elit, gdyż w przeciwnym razie ci wszyscy, którzy stracili na tym, że ty doszedłeś do władzy, zwrócą się przeciwko tobie w celu przywrócenia status quo ante.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)
Gratuluję, zdobyłeś książkę! Czekam na kontakt : kronikahis@gmail.com
Doczekaliśmy się starcia Legend w naszej ulubionej serii o mieście gdzie każda droga prowadzi. Co do błędów cezara, poparcie kleopatry w egipcie a na dodatek pojawienie się z ich romansu jedynego syna cezariona który potem był problemem zwłaszcza w razie gdyby jednak postała dynastia rex cezara, a drugim to potężne zwiększenie ilości senstorów co dało mu wielu nowych stronników ale wystatczyło kilku wrogich mu przez to senatorów by "zakończyć przedwcześnie plany podboju partów"
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Super materiał. Jak zwykle pełen profesjonalizm. Dzięki
-Przegrane kampanie wojskowe:, Chociaż Cezar miał wiele sukcesów w swoich kampaniach wojskowych, to doświadczył również niepowodzeń. Na przykład, w 55 p.n.e. Jego pierwsza inwazja na Brytanię była nieudana, a także doświadczył niepowodzeń w czasie walk w Afryce i Hiszpanii.
-W 63 p.n.e., Po powrocie do Rzymu, Juliusz Cezar wkroczył na scenę polityczną, jako młody polityk, ale jego ścieżka kariery znalazła się w niebezpieczeństwie, kiedy urzędnicy konsularni podjęli próbę zdymisjonowania go z roli kapłana.
-Decydującym mankamentem w historii Juliusza Cezara, który źle wpłynął na jego losy, było jego niedbalstwo wobec grupy spiskowców, którzy przygotowywali zamach na jego życie podczas wydarzeń w Idach Marcowych w 44 p.n.e. Pomimo posiadania informacji o spisku i otrzymania ostrzeżeń, Cezar zaniedbał podejmowanie wystarczających środków ostrożności, co ostatecznie skutkowało tragicznym zakończeniem jego życia i kariery.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)
👍
Dziękujemy.
Pierwsze i najważniejsze, to sprowadzenie swojej kochanki, Kleopatry, do Rzymu. Umocniło to, w jego wrogach przekonanie, że poślubiając królową Egiptu, Cezar sam pragnie zostać królem.
Po drugie arogancja i ignorowanie swoich wrogów, brak reakcji na plotki, doprowadziły go do upadku. Powolne "grillowanie" w stylu Octaviana, byłoby o wiele lepszym wyjściem.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Dzięki za kolejny ciekawy materiał. 👍
Jedna z najlepszych serii tego typu, genialnie opowiedziane, ładne mapy i źródła w opisie
I tak muszę popracować nad spójnością bibliografii, bo przypisy często padają ofiarą pośpiechu.
@@kronikahis oczywiście ale sam fakt że chce ci się fatygować aby to wstawić jest godny pochwały. Patrząc nawet na zagraniczną konkurencje to kanały robiące średnio po 500 tysięcy wyświetleń na film często nie potrafią podać źródeł. Oczywiście że można się tłumaczyć że dla ich twórców są to materiały rozrywkowe a nie naukowe ale wydaje mi się że zabierając się za takie tematy jak historia rzetelność jest okropnie ważna
@@owoc8260 Aczkolwiek tak, zdaję sobie sprawę, że moje wątpliwości np. co do tego czy "przypisy harvardzkie" nadają się do przytaczania starożytnych autorów ("Plutarch 1955, s.520" wygląda imho kuriozalnie) są wynikiem mojej doktorozy i nieco mnie wyróżniają na tle innych kanałów xD
Świetny materiał! Jeżeli chodzi o błędy Cezara to: 1. niepotrzebne przyjęcie tytułu dictator in perpetuum i skupienie wszystkich najwyższych urzędów rzymskich przy jednoczesnym rozbudowaniu liczebności senatu, gdzie miał przewagę liczby głosów, mógł wzorem Oktawian zostać pierwszym wśród równych 2. okazanie wspaniałomyślności dla pokonanych stronników Pompejusza przy jednoczesnym okazywaniu pogardy dla starej arystokracji rzymskiej. Wyhodował sobie zajadłych przeciwników politycznych, którzy uważali go za zagrożenie dla Republiki
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Więcej o pierwszej wojnie domowej! Najciekawszy okres Republiki! :)
Jak zawsze świetny materiał.
💣👍
Bardzo dobry odcinek!!!
Bez żartów..., akurat wczoraj zamiast LM odwijałem odcinki z I w p.n. e. i skończyłem na Sulli 😅
To się nazywa dobry timing.
Świetny odcinek. A co do błędów Cezara...
Jako pierwszy dalbym pierwszy desant w Brytanii. Cezar niestety nie połączył konnicy z resztą wojsk, przez co nie mogl ostatecznie dobic przeviwnikow, po bitwach, a do tego zignorował pływy morskie, przez co spora część floty ulegla zniszczeniu.
Przez to Rzym nie zdolal wówczas podbić Brytanii, a na pierwszy desant stracil wiele sił i wysiłków, które mógł zainwestować gdzie indziej.
Drugim błędem jest, wedlug mnie, Bitwa pod Dyrrachium, w ktorej jddynie błąd Pompejusza ocalił samego Cezara, gdy jego wojsko rzucilo się do ucieczki. Gdyby Pompejusz ruszył za nimi, Cezar prawdopodobnie by umarł, a gdyby przezyl dostal się do niewoli.
Skutki tego zaważyłyby na losach całego świata, gdyż Rzym prawdopodobnie pozostałby republiką.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie.
Super materiał. Gratulacje i pozdrowienia.
No nareszcie, oglądane będzie. Planujesz może osobny odcinek o Mitrydatesie?
No, nareszcie!!!!
Wreszcie!
Ksiazke kupilem dwa tygodnie temu. Okladka faktycznie spoko. Dobrze wydane pieniadze🙂
ale niespodzianka!!! AVE ALEKSANDER! :)
Post konkursowy:
Osobiście uważam że dwa największe błędy Cezara są ze sobą powiązane.
Pierwszy - "łaskawość". Cezar przebaczał swoim przeciwnikom np. tym którzy przedtem wspierali Pompejusza w wojnie - Longinus, Brutus. Cezar uważał, że przez tą "łaskę" jego dawni przeciwnicy pozostaną mu wierni i wdzięczni, że darował im winy, a poprzez ich obdarowanie urzędami nikt nie podniesie na niego ręki. Lekceważył więc wszystkie szepty/ pogłoski o zamachu na życie. Uważał też, że zamach doprowadziłby do kolejnej wojny domowej (w tym się nie pomylił)
Tu pojawia się druga kwestia - brak korzystania z straży przybocznej/ ochrony. Bo przecież otaczają go sami "wierni przyjaciele".
Przez te czynniki - ignorowanie potencjalnego zagrożenia/ zdrady oraz brak ochrony, Cezar był jak na widelcu dla zamachowców. Cezar jakby zapomniał, że zawsze znajdzie się prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy. Gdyby zachował środki ostrożności Idy marcowe z 44 r. p.n.e nie przeszły by do historii.
Ps. Piękna niespodzianka z rana ❤
Akurat darowanie im życia było krokiem całkiem sprytnym. Cezar miał również dzięki temu opinię człowieka łaskawego i nie żądnego zemsty. Co dawało mu spore poparcie u ludu. Poza tym wielu z senatorów nie miało wyjścia i musiało zabrać się z Pompejuszem a wcale nie chcieli wojować z Cezarem. Mało kto spodziewał się że sprawy przybiorą aż taki obrót że dojdzie do wojny domowej.
Fakt chodzenia bez ochrony w samym senacie też spowodowany był tym że Cezar nie chciał sprawiać wrażenia kogoś kto się od innych odgradza czy się ich obawia. Zresztą pokazuje to sposób zabójstwa gdzie zamachowcy mogli spokojnie do niego podejść w celu załatwienia jakichś spraw. Gorzej że nie brał na poważnie ostrzeżeń. Z drugiej strony musiał ich otrzymywać sporo skoro te ostatnie zlekceważył.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Gajusz Juliusz popełniał liczne błędy, ale zawsze dwa wydawały mi się najbardziej rażące. Po pierwsze była to dramatycznie źle prowadzona polityka "dynastyczna". Oczywiście nie podejrzewałbym Cezara o monarchiczne ambicje od samej młodości natomiast liczba synów człowieka idącego po potężną władzę powinna wynosić przynajmniej liczbę równą ilości żon które posiadał. Brak klarownego przekazania władzy, problem z przebywającym w Egipcie synem Kleopatry, a w końcu testament wywyższający jakby nie patrzeć młodocianego i słabego jeszcze Oktawiana sprawiały, że lata 44-42pne niekoniecznie musiały być zwieńczone sukcesem następców Juliusza. Po drugie, odchodząc nieco od politycznej faktografii, zawsze miałem nieodparte wrażanie, że Cezar był raczej politykiem o gorącej krwi, co odróżniało go z pewnością od wprawnego, chłodnego kalkulisty Oktawiana. Emocje niejednokrotnie brały w nim górę nad racjonalnym oglądem spraw czego dowodów, z racji mało precyzyjnego kryterium, można doszukiwać się w wielu jego decyzjach. Zasugerowałbym tutaj na przykład niekomfortową sytuację wynikłą z tzw konspiracji Katylliny, która bezpośrednio wpłynęła na negatywne stosunki Cezara z senatorami oraz niesłychanie wpływowym Cyceronem. Podobne nerwowe i emocjonalne nastroje towarzyszyły Cezarowi także w bitwie pod Dyrrachium oraz w trakcie incydentu związanego z diademem podarowanym mu przez Antoniusza w trakcie święta Luperkaliów. Sytuacje te wprost pokazywały, że Cezar na ogół dobrze znosił presję na polach bitew, lecz nie był w stanie sprostać przepychankom politycznym bez skaz wizerunkowych.
Dziękuję za bardzo wartościową wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Jestem pod wrażeniem. Jeden z najlepszych odciunków. Chociaż byłoby jeszcze lepiej, gdyby udało się coś więcej naświetlić te grupy społeczne, co popierały Sullę i Mariusza. Wybiegając ciut w przyszłość, skala proskrypcji która dotknęła senat i ekwitów - mniej więcej 1/3 ich składu pokazuje, że oba stronnictwa miały sojuszników we wszystkich warstwach społecznych.
Dlatego uznałem, że pora zerwać (ze stosowanym przez niedoswiadczonego mnie z przeszłości xD) suchym podziałem na optymatów i popularów.
Błędy Cezara? Pierwszy desant w Brytanii i kompletne zignorowanie zjawiska pływów oceanu i bitwa pod Dyrrachium.
Wojny Galijskiej nie potrzeba. Już dawno mam, wydaną przez Ossolineum.
Baj de łej, świetny odcinek.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie.
Najważniejszą rzeczą jest to, że sam nie polował na łosie. Drugą jest to, że uwierzył, najpewniej mającemu spore poczucie humoru, nieznanemu historii germanowi, który mu o tych łosiach opowiadał.
1) Konsul, którym był Cezar bez sensu wdał się w konflikt z senatem. Chciał wcisnąć swoje ustawy, na które senat się nie zgadzał. Plutarch o tym stwierdził, że; "Od razu starał się pozyskać sobie niezamożnych i biednych przeprowadzając uchwały o kolonizacji miast i podziale pól. Wykraczało to poza ramy tej jego władzy i w pewnym sensie zmieniało konsulat w trybunat ludowy." Jak najbardziej, nie ma nic gorszego i bardziej występnego, niż troska o ubogich. Przeciwnicy Julka w senacie sięgali po nieczyste senackie zagrania i różne formy obstrukcji, byle nie dopuścić do przegłosowania projektów wybitnego konsula. Mistrzem w tym temacie był Katon Młodszy. Sesje senatu trwały około doby i zwoływano je, co pewien czas. Katon nawijał bez przerwy. Nikt inny nie mógł zabrać głosu i głosować. Jego wielogodzinne wypociny trwały, więc aż do końca dnia, czyli końca przetargów. Sesja senatu kończyła się fiaskiem, a na kolejnej zaczynała się od nowa. Cezar był w nerwie i kazał uwięzić Katona. Przeciwnicy Cezara jak najwytrawniejsi politycy wykorzystali to przeciw niemu. Cezar pokazał, że może użyć siły, byle by wygrać. Był to zamach w kierunku senatu. Wśród senatorów zawrzało i miny im zrzedły.
2) Brak umocnienia przejętych terytoriów po zdobyciu terytoriów i prowadzeniu mnogich kampanii wojennych, Cezar nie we wszystkich panujących częściach zapewnił skuteczne ugruntowanie i zarządzanie tymi obszarami, co było skutkiem licznych oporów i konfliktów, chociaż sama pacyfikacja buntu Wercyngetoryksa Cezar tylko umocnił swoje interesy i poparcie tu można stwierdzić, że małe zło wyszło mu na dobro.
3) Tutaj będzie bardzo obszerny punkt, który będzie poruszał kilka wątków osobowości Julka Cezara. Cezar był władcą i człowiekiem, który nie bał się konsekwencji po prostu jak pomyślał tak zrobił tu za przykład może posłużyć przykład jak porwali Cezara piraci i zażądali za niego kilka talentów drogocennych metali stwierdził, że jest wart o wiele więcej i bez wahania stwierdził, gdy wyjdzie na wolność to ich ukrzyżuje słowa dotrzymał na jego szczęście piraci nie traktowali jego drwin poważnie. Po upadku triumwiratu i śmierci swojej własnej córki (żony Pompejusza) skoczył mu do gardła i bez wahania przekroczył granicę, jaką był Rubikon (tu chwilę się wahał) rzucił wtedy słynne kości zostały rzucone. Jakby nie patrzeć wszczął w ten sposób wojnę domową. Pobił Pompejusza, który potem wyciągnął kopyta poprzez faraona Ptolemeusza. Cezar najprawdopodobniej chciał zdobyć pijar i jako wspaniałomyślny wódz, który oszczędził adwersarza, cezar wielu przeciwnikom politycznym starał się darować życie. Sama afera z diademem nie przysporzyła mu zwolenników. Brak oficjalnej ochrony w senacie gdzie mieli miejsce tylko senatorowie spiskowcy, którzy go tam zabili czynili to z przekonaniem, że to szlachetny czyn i wspaniałomyślna senacka demokracja. Prawda jest taka, że Cezar zlekceważył prośbę żony i swojego wróżbity by nie wybierać się nigdzie w idy marcowe, a nie miał w senacie ochrony tylko starał się obracać w zaufanych kręgach, lecz nie na wiele mu się to zdało tylko na tyle, że przed śmiercią rzekł to przemoc. No i na koniec taki wniosek cząstkowy to brak planu dziedzictwa Cezar nie dorobił się wyraźnego planu sukcesji ani dziedziczenia panowania, co sprawiło i doprowadziło do zamieszania, wojen domowych po jego śmierci dobrze, że umocnił pozycję Oktawiana Augusta.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)
Gratuluję, zdobyłeś książkę! Czekam na kontakt : kronikahis@gmail.com
😮
@KronikaHistorii Największym błędem JC było przyjęcie dożywotniej dyktatury bez jej złożenia. Gdyby nie to, zyskałby na popularności bez prowokowania republikanów.
Drugim największym błędem było oczywiście usynowienie Decymusa Brutusa, który był prowodyrem jego zabójstwa.
2 Największe błędy Cezara to
Romans z Kleopatrą i to że pomógł jej zostać władczynią Egiptu. Drugim błędem było to że po pokonaniu Pompajusze od razu powinien obwołać się władcą Rzymu razem z swoim spadkobiercą i zakończyć Republika by inny rzymienie się niełudzili że da się ją uratować
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
KONKURS
1. Moim zdaniem największy błąd Cezara to konflikt z Senatem. Nie potrzebne było zwiększanie składu do 900 członków, przez wprowadzenie Galów. Jeśli chciał mieć tam swoich zwolenników to powinien raczej iść na kompromis i albo nie zmieniać składu, albo wprowadzić rodowitych Rzymian.
2. Desant w Brytanii raczej nie był potrzebny i lepiej było zapanować nad już zdobytymi terenami niż zapuszczać się tak daleko
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)
Obejrzałem wczoraj wieczorem. Po całym tygodniu ciężkiej pracy nie ma nic lepszego jak kontakt z historią. Cieszę się że Rzym wrócił.
Odnośnie konkursu zgłaszam chęć wzięcia w nim udziału i już udzielam odpowiedzi:
Primo: Jednowładztwo, konflikt z Senatem - uważam to za największy błąd Gajusza. I bynajmniej nie chodzi mi o jego pragnienie władzy, lecz ostentacja jaką okazywał w dążeniu do niej. Pod tym tytułem można wymienić wiele błędów i niedociągnięć. Ignorowanie, stawanie w jawnej opozycji do Senatu i starych patrycjuszy. Tytuł dożywotniego dyktatora, gwóźdź do turmy. W Rzymie który chlubił się wyginaniem, zrzuceniem jarzma królów, a senat mimo wszystko cieszył się nabożnym szacunkiem, ustanowienie tyranii na wzór królestw wschodnich musiało się skończyć jak się skończyło. Lepiej byłoby stwarzać pozory, np. stowrzyć kolejny triunwirat (tym bardziej że najważniejsi triumwirowie już nie żyli) z ludźmi zależnymi od siebie, rządzić z tylnego siedzenia, jako szara eminencja, dogadać się z senatem, może nie ze wszystkimi, ale przynajmniej z jego częścią, a nie tak ostentacyjnie dożyć do dyktatury. W teatrzyk z koroną i Markiem Antoniuszem nikt nie uwierzył. Innymi słowy, zrobić jak Oktawian August, który podobnie, pozbył się konkurentów politycznych, zdobył nowe ziemie, a potem zadowolił się tytułem pierwszego obywatela, nie szedł na udry z senatem który i tak klepał wszystko co chciał, wiadomo było że i tak on rządzi, a formalnie Rzym dalej był republiką. Zresztą, jak na dyktatora (w rozumieniu współczesnym) Cezar zachowywał się mało dyktatorsko. Z jednej strony chiał rządzić twardą ręką, z drugiej szczycił się łaskawością. Może oszczędzenie Brutusa po bitwie pod Faralos w jego odczuciu nie było niczym złym, ale każdy wytrawny polityk wie, że wrogów trzeba trzymać blisko a przyjaciół jeszcze bliżej. To w porównaniu z taką butą wobec senatu kłuci się z wizerunkiem genialnego polityka. Wielki taktyk, dobry strateg, ale polityk wcale nie wybitny
Secundo: Inwazja na Brytanię - tutaj bez zaskoczenia, jak wielu moich przedmówców uważam inwazję na wyspy brytyjskie za błąd, lecz nie tyle za wojskowy, co strategiczny. Klęska zamierzeń jest oczywista, zarówno pierwsza jak i druga zostały pokonane przez żywioł, z którym nawet legionistą ciężko walczyć. Lecz sama idea podboju Brytanii była niepotrzebna. Wyspy Brytyjskie nie były Rzymowi do niczego potrzebne, złoża cyny można było uzyskać przez handel a denary poprzez cła. Zdobycie i okupacja wyspy pociągnęłaby za sobą niepotrzebne straty, sławę wojenną można by zdobyć np. na germanach, lub (w zależności od sytuacji politycznej) partach. Okupacja wyspy, jak później się okazało, poza prestiżem zdobywcy, przynosiła Rzymowi tylko straty materialne, utrzymanie legionów które mogły być potrzebne gdzie indziej… Nieopłacalne przedsięwzięcie.
Tertio: Kleopatra zamiast Ptolemeusza - trochę political fiction. Zamiast detronizować Ptolemeusza zostawiamy go na tronie Egiptu jajko marionetkę, Kleopatrę i Arsinoe wydajemy za mąż za jakiś szlachciców rzymskich, żeby nie przeszkadzały, winą za zabójstwo Pompejusza obarczamy, skąd inąd słusznie, Teodotosa i reszty doradców, ogłoszenie się opiekunem dzieci Auletesa po Pompejuszu i zainstalowanie w Aleksandrii urzędników Rzymskich, sympatyzujących z popularami (no i zależnymi od Cezara). Dlaczego tak? Kleopatra była niezależna, cwana, no i co tu ukrywać, była skutecznym politykiem. Ptolemeusz marionetką która miała być figurantem. Uzależnienie Egiptu od Rzymu (nie zdobicie, na to było zbyt wcześnie) a następnie „oddanie go Rzymowi”, w darze dla senatu ale obsadzonym przez ludzi lojalnych Cezarowi (głównie wojsko i urzędnicy skarbowi) przyniosłoby więcej korzyści niż sojusz z Kleopatrą.
Quarto: Wojna w Galii, nie w Partii - kolejny political fiction, lecz co tu dużo urywać, w Partii można było zdobyć więcej łupów niż na Galach. Można było ogłosić się mścicielem Krassussa, zdobyć bogate prowincje, słowem, można było więcej zyskać, a na pewno tyle samo w kapitale politycznym udając się z armią na wschód, niż na zachód. Ostatecznie nie musiałby partii zajmować, ale ustanowić tam coś na kształt państwa wasalnego, które regularnie przesyłałoby trybut.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)
Gratuluję, zdobyłeś książkę! Czekam na kontakt : kronikahis@gmail.com
Moim zdaniem 91-31 pne to najciekawszy okres w historii Republiki. Czekam na dalsze części.
*w historii Rzymu.
12:20 Panie Aleksandrze. Sulla też olewał tradycyjną ścieżkę kariery i zamiast zostać edylem to od razu startował na pretora. Widać, że już wtedy byli równi i równiejsi.
KONKURS
Według mnie Cezar nie popełniał wielu błędów, lecz takie 3 najważniejsze jakie mógłbym przytoczyć to:
1. Mimo że Cezar podejmował próby reform społecznych, takie jak przyznanie ziemi bezrolnym, wprowadzenie Galów do senatu, niszczenie przeciwników reformami w nich skierowanymi. Te posunięcia były kontrowersyjne. Wiele osób uważało, że łamał tradycyjne struktury społeczne, co przyczyniło się do oporu i niezadowolenia wśród elit i tradycjonalistów.
2. Rozszerzenie Imperium Rzymskiego na wschód. Cezar podjął decyzję o rozszerzeniu imperium na tereny wschodnie, co wiązało się z kolejnymi kampaniami wojennymi i zwiększeniem rozmiaru imperium. To z kolei stwarzało trudności z zarządzaniem i kontrolą ogromnego obszaru, co przyczyniło się do późniejszego rozpadu imperium.
3. Brak konsultacji z Senatem. Cezar często działał samodzielnie, ignorując Senat Rzymski i nie konsultując się z nim przy podejmowaniu ważnych decyzji (np umorzenie długów). To spowodowało zwiększenie napięć między nim a arystokracją rzymską oraz przyczyniło się do obalenia jego władzy po jego śmierci.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
1 błąd to zabawy z Kleopatrą i sprowadzenie jej do Rzymu.
2 błąd to inwazja na Brytanię gdy jeszcze nie spacyfikował tej jednej jedynej galijskiej wioski ;-)
3 błąd to bazowanie za bardzo na plebejuszach i brak szacunku do senatorów
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Wreszcie... Ostatni prawdziwy republikanin.
Czyli wyższa konieczność w obronie Republiki, żadna "zdrada"? ;)
Zaufał kobiecie niejakiej kleopatrze
Oczywiście odcinek zajebisty ,a co do błędów Julka to na szybko przychodzą mi następujące: 1Nie towarzyszenie Krasusowi podczas wyprawy przeciwko Partą ( Cezar był w tedy w gali) mam tutaj na myśli że mógł wpłynąć tutaj na krassusa proponując mu wspólna wyprawę po powrocie z gali która by zapobiegła rozpadzie triumwiratu.2 Podczas wakk z Pompejuszem oddał bardzo dużą władzę nad Rzymem Antoniuszowi który okazał się co najwyżej średnim zarządca i sprzeniewierzał spore fundusze przez co zraził do siebie wielu znacznych obywateli którzy do końca nie byli pewni po której stronie barykady stanąć
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu. Tym bardziej, ze atakuje ono Marka Antoniusza, za którym za bardzo nie przepadam :)
Czyli Sulla pomyślał "nie wkurzajcie mnie "bo was roz**" i tak też zrobił 😬
mi się wydaje że rzym właśnie przez to że w tym okresie chyba troche mniej podbijał a raczej chodzi o bogactwo terenów które zajmował to miał te niepokoje oraz doszło do ogromnego nagromadzenia się kapitału (czy to przez samych ludzi czy przez samo Imperium Romanum) i władzy a to zawsze kusi a też reform zbyt dużo nie było a może bardziej były zbyt płytkie
jak już bardziej trzeba zadać pytanie dlaczego tereny kontrolowane przez rzym zbytnio się nie buntowały?
i też mogę dodać że armia była wtedy bardziej podporządkowana swojemu dowódcy niż państwu a dokładniej organu który zarządza wojskiem
oraz gdy już jeden zaatakował rzym i rozpętał wojne domową to inni mają być "gorsi"? raczej stwierdzili że sulla mógł to ja też mogę
Panie Doktorze, a będzie odcinek ogólnie poświęcony powstaniu Spartakusa?
Fajny i ciekawy kanał tylko ta wielka gadająca głowa:) w to miejsce więcej grafik i map :)
Wielka gadająca głowa jest wtedy gdy właśnie nie mam pomysłu na grafiki i mapy xd
jest dużo podobieństw między Rzymem a Związkiem Radzieckim
Ja uwazam, ze Sulla mial sporo racji. Chcieli go pozbawic wszystkiego na czym mu zalezalo w takim stanie czlowiek jest zdolny do gwaltownych ruchow.
Odpowiedzi na konkurs ;
1] Niby oczywiste ale no kurde no za miękkie traktowanie wrogów i finansów - Wybaczanie jest piękne ale że nie spodziewał się zamachu od osób które cię już raz zdradzili mógł ich chociaż rozdzielić tak by nie mogli ze sobą rozmawiać. Z finansami też sobie lekko chodził i w dłuższej perspektywie by zbankrutował ale noże były szybsze .Pozaty, wszystko co Cezar robił było zewzględu na brak kasy lub by zdobyć prestiż [ ale kasa ważniejsza bo tak władza = kasa ]
2] Brak męskiego potomka - Tak był zaj..isty Oktawian i Cezarion ale brak takiego naturalnego , logicznego i bezpośrednio następcy . Oktawian niby był wpisany i adoptowany ale ja przynajmniej nie widzę kontynuacji Cezara . Poza tym Cezar był strasznie dla mnie haotyczny raz tak raz inaczej brak było planu kto i co właściwie można zrobić w dalszej przyszłości. Jedyna osoba która by pasowała do tego opisu jako następca to Antoniusz ale wiem jak sobie poradził .
Pozdrawiam
P.S.
Alexander fajna fryzura😊
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Fryzura należy już do przeszłości, u Merowingów byłbym dzisiaj skończony jako król :D
:))
Pierwszy błąd Cezara był dość oczywisty czyli atak na Brytanie. Nie przyniosło to Rzymowi ani zasobów ani bezpieczeństwa które równoważyły koszty wyprawy oraz brak legionów w świeżo zdobytej niestabilnej jeszcze Galii. Wydaje mi się, że wzmocnienie działań dyplomatyczno-handlowych (które były możliwe poprzez Galijskich arystokratów, którzy przeszli na stronę Rzymu) dałoby lepsze rezultaty :)
Drugim był fakt, że nie pozbył się (oczywiście cichaczem nieoficjalnie) zawczasu Marka Antoniusza i nie ogłosił Oktawiana swoim oficjalnym następcą. Ciężko było to przewidzieć, ale to jego wyprawa do Królestwa Partów, a w szczególności wojna domowa (lub z Egiptem jak kto woli) osłabiła Rzym
Z atakiem na Brytanie chodziło bardziej o to że to było terytorium nieznane. A Cezar jako pierwszy dowódca się tam wybrał co przysporzyło mu rozgłosu. Nie sądzę żeby chciał wyspę już wtedy zająć na stałe. Skąd miał wiedzieć że zginie tak szybko? Oktawian był wyznaczony jako spadkobierca i usynowiony w testamencie. Marek Antoniusz nie nadawał się do funkcji administracyjnych co Cezar na pewno widział dlatego to nie jego wyznaczył na swojego następcę. Zresztą historia pokazała że Antoniusz okazał się słabszy organizacyjnie, propagandowo od Oktawiana.
Rozpoznanie poprzez walkę nie jest najlepszym rozwiązaniem dla tak rozbudowanych kampanii :) Tym bardziej, że wymiana handlowa między galijskimi plemionami a ludami brytanii występowała i to była bardziej optymalna droga niż ekspansja.
"Skąd miał wiedzieć że zginie tak szybko? " Nie wiedział, nikt nie wie. Z tego wynikał ten błąd @@Katylina77
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
Dwa błędy Juliusza Cezara to:
- zamordowanie Faustusa Korneliusza Sulli, który był jedynym żyjącym synem Sulli, choć Sulla darował życie młodemu Juliuszowi (jak mówi Pudzian: Panowie. Tak się nie robi),
- darowanie życia Brutusowi po bitwie pod Farsalos, choć Marek Antoniusz chciał skazać go na śmierć.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)
Błagam cię kontynuuj te serię bo niem😢😢😢😢😢 nikogo kto by to robił
Spokojnie, mimo żenujących wyników oglądalności, Rzym nie zniknie, bo nie po to 3 dni robiłem makietę Wiecznego Miasta xd
29:10 Reakcja Sulli th-cam.com/video/Wq9rxMYg8OY/w-d-xo.html
Błędy Cezara.
1. Przekroczenie Rubikonu w 49 roku p.n.e., co było naruszeniem rzymskiego prawa. To doprowadziło do wojny domowej z Pompejuszem i Senatem, która ostatecznie doprowadziła do upadku Republiki Rzymskiej.
2. Brak wystarczającej ostrożności w Senacie podczas posiedzenia Senatu w Idach Marca w 44 roku p.n.e. Cezar nie uwzględnił ostrzeżeń o spisku przeciwko niemu i został zamordowany przez grupę senatorów, co doprowadziło do kolejnych niepokojów i zmian władzy.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie.
Jeśli chodzi o złe decyzje Cezara - troche głupio mi oceniać postać tego kalibru po 2000 lat, ale spróbuję. Moim zdaniem błędem było jego podejście do kwestii następcy. Jasne, Oktawian okazał się genialny, ale nie o to chodzi. Gdyby stworzył dynastie, dałby podwaliny pod prawdziwa monarchie z mocno legitymizowanym władca, co mogło by skutkować większa stabilnościa władzy cesarskiej i zapobiec wielu wojnom domowym. A drugi bład, który mi przychodzi do głowy to zbytnie bazowanie na popularności wśród prostego ludu przy jednoczesnym lekceważeniu innych grup. W końcu, gdyby tak jawnie nie okazywał pogardy senatorom, jest szansa, że pożyłby dłużej ;) A poza tym, populizm w długim terminie, zawsze wychodzi bokiem
Na tamtym etapie życia kogo innego mógłby wyznaczyć na następcę? Syn Kleopatry i związek z nią był śliską sprawą nie akceptowaną przez lud i elity rzymskie. Popularność u ludu przyniosła mu udział w Triumwiracie. Krassus miał pieniądze, Pompejusz weteranów i wpływy na wschodzie i Hiszpanii a Cezar był gołodupcem ale miał poparcie mas. Czy ja wiem czy on tak pogardzał senatorami? Ilu z nich ocaliło skórę dzięki łasce Cezara, ilu dorobiło się majątków? Zwyczajnie Cezar zbytnio uwierzył w to że elity doceniają to jak się z nimi obszedł po Farsalos i zlekceważył ostrzeżenia. O ile one rzeczywiście były, to mogła być później zmyślona historia żeby podkoloryzować zamach.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
sulla miał "pierwszy Rubikon"?
Można tak powiedzieć.
Co to za czapki w miniaturce przestawiającej obywateli Rzymu?
Nie miałem innego pomysłu by zaznaczyć młody wiek tych ekwitów, wybaczcie.
@@kronikahisNie chodzi o młodych ekwitów tylko o pozostałych, w sensie te niebieskie nakrycia głowy.
@@user-tw7wl6rh6u to są ich włosy.
Błędy Cezara? Nie posłuchanie swojego wróżbity
Mam nadzieję, że podczas dyktatury Sulli jakaś zachodnia prowincja Rzymu nie zbuntuje mu się pod przywództwem jakiegoś drugoligowego populara, prawda?
Ależ skąd!
Dwa błędy Julka Cezarego w zasadzie dotyczą stosowanych przez niego metod w stylu cel uświęca środki. Pierwsze to wygnanie Cycerona z Rzymu, co spotkało się z dużą dezaprobatą i Cezar by to zrobić wsparł gościa który sypiał z własna siostrą bynajmniej nie stepującą. Drugi błąd Cezara to uwięzienie Katona, bo ten sprzeciwił się jego reformie agrarnej, więc narobił sobie z tego powodu wielu wrogów, a wzmocnił tym samym Katona.
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)
ej typie dlaczego mam wrazenie ze jakos usilnie takjakby probujesz wcisnac nam jak najwiecej ogladania twojej bieknej twarzyczki?
Moja twarzyczka pojawia się wtedy gdy nie za bardzo mam pomysł na animacje i grafiki. Jest elementem całkiem nowym i nie zajmuje więcej niż 1/3 filmu. Dzięki temu odcinki są też treściwsze i powstają szybciej. Gdybym usilnie starał się ja wkładać do materiałów, dawałbym ją tez do miniatury jak większość youtuberow, a tego nie zrobię nigdy.
1. Przyjął Galów do Senatu, co wkurzyło stare rody senatorskie
2. Przebywał w Rzymie podczas przygotowań do ataku na Partów (rex;)
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.
@@kronikahis nadal nie wiem, skąd wzięło się u Rzymian te przekonanie, że tylko "Król" może pokonać Partów, potrzebuję pomocy :)
Błędy Cezara
1) wyprawa do Brytanii byla totalnie nie potrzebna
2) zbytnia laskawosc wzgledem wrogów rozumiem ze przebaczenie mu pomogalo w PR ale to nie znaczy ze przypadkowe potkniecie sie czy nie udana proba rabunku mogla przypadkiem usmiercic rywala ktoremu oficjalnie wybaczyl
3) po smierci Pompejusza i Krassusa powinien przejac pelni władzy ,armia go popierala lud kochał troche igrzysk i lud by go wielbił
.
4) Egipt i Kleopatra ciezka sprawa do roztrzygniecia ale romans napewno nie dodal mu nowych zwolennikow w Rzymie a wrecz przeciwnie wiec albo oficjlny Slub i polaczenie wschodu z zachodem albo zajecie Egiptu i nadanie namiestnika rzymskiego a kleo rzucic krokodylom
Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)