Шөже ақын жерленген жер. The Burial place of Shozhe akyn. Место захоронения Шоже акына

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 16 ก.ย. 2024
  • Қарағанды облысы, Қарқаралы ауданы, Бүркітті ауылынан солтүстікке қарай 2 шақырым жерде орналасқан. Қазақтың атақты ақыны Шөже Қаржаубайұлы қазіргі Ақмола облысының Қызылтау ауданында туған. Шөже ақын - ХIХ ғасырдағы қазақ поэзиясының аса ірі тұлғаларының бірі. Өлең шығару таланты жас кезінен байқалған, бала кезінде аурудың салдарынан зағип болып қалған. Өзінің шешендігімен, суырып салма ақындығымен кеңінен танымал болған. Ел ішінде орын алған көкейкесті мәселелерді қозғап, билік өкілдерінің, ауқатты адамдар тарапынан жасалған әділетсіздіктер мен парақорлықты батыл әшекерелеген. Ол көптеген ақындармен айтысқа түскен. Оның Кемпірбай, Тезекбай, Жәмшібай, Қалдыбай, Балта, Орынбай ақындармен айтысының орны ерекше.
    Шөже айтысқа түсіп қана қоймай, кезінде арнау өлеңдер де айтқан. Оның бізге жеткен бірнеше толғаулары да бар. Олар: «Арқадан шығып едім Ноғайға еріп», «Домбыра шыққан ыңқылдан», «Ассалаумағалайкум, қара Бәйтек», «Бәйтікке», «Кім өлсе, соған түсер заман ақыр», «Қос құлаққа», «Ерден батырға» және т.б.
    Шөже ақын лирикалық-эпикалық дастандарды шебер орындаушы ретінде де танылған. Ол жырлаған халық эпостары, әндер мен аңыздарды сол уақытта Абай Құнанбайұлы тыңдап, өнеге алған. 1864 жылы Омбы қаласында Шөже «Қозы Көрпеш - Баян сұлу» дастанын орындап, оны Шоқан Уәлиханов жазып алған.
    ----------------------------------------------------------
    Located 2 km north of the village of Burkitti in Karkaraly district of Karaganda region. The famous Kazakh akyn was born in Kyzyltau district of Akmola region. Shozhe Karzhawbayuly - a prominent figure in Kazakh poetry of the 19th century. Since childhood he was fond of poetry, was blind because of health difficulties. Thanks to his talent, the speaker received ea*rly popular recognition. In some of his works he pays special attention to the problems of society, criticizes rich people and shows the deprivations of the common people. He was a famous master of aitys(song-poetic contest of improvisational poets). His aitys with Kempirbay, Tezekbay, Zhamshibay, Kaldybay, Baltay, Orynbay have reached to this days.
    Shozhe was not limited by aitys, he also composed poems (arnau). Some of his tolgau(songs of praise) have survived to this day: «Arkadan shygyp edim Nogaiga erip» (Followed after Nogai), «Dombyra shykkan unguldan» (The sounds of dombyra), «Assalaumagalaykum, kara Biytek» (Assalaumagalekum, black Biytek), «Kim olse, sogan tyser akyr zaman» (The end of the world is coming for the dead man), «Kos kulakka» (For a pair of ears), «Erden batyr» and others.
    Shozhe Karzhawbayuly was also a famous poet of the lyro-epic genre. A. Kunanbaev learned a lot of folk epics, songs and legends from Shozhe. In 1864, Sh. Ualikhanov wrote a version of the poem «Kosy Korpesh - Bayan Sulu», performed by Shozhe akyn in Omsk.
    ----------------------------------------------------------
    Находится в 2 км к северу от села Буркитти Каркаралинского района Карагандинской области.Известный казахский акын родился в Кызылтауском районе Акмолинской области. Шоже Каржаубайулы - видный деятель казахской поэзии ХIХ века. С детства увлекался поэтическим искусством, ослеп из-за трудностей со здоровьем. Благодаря своему таланту оратора рано получил народное признание. В некоторых своих произведениях уделяет особое внимание проблемам общества, критикует богатых людей и показывает лишения простого народа. Он также был известным мастером айтыса. До настоящего времени дошли его айтысы с Кемпирбаем, Тезекбаем, Жамшибаем, Калдыбаем, Балтаем и Орынбаем.
    Шоже не ограничивался айтысом, он также сочинял стихи (арнау). Несколько его толгау долши до наших дней: «Арқадан шығып едім Ноғайға еріп» (Последовал за Ногаем), «Домбыра шыққан ыңқылдан» (Слышны звуки домбры), «Ассалаумағалайкум, қара Бәйтек» (Ассалаумагалейкум, черный Бийтек), «Бәйтікке» (Бийтику), «Кім өлсе, соған түсер заман ақыр» (Конец света наступает для мертвеца), «Қос құлаққа» (Для пары ушей), «Ерден батырға» (Ерден батыру) и другие.
    Шоже Каржаубайулы являлся известным поэтом лиро-эпического жанра. А. Кунанбаев узнал много народных эпосов, песен и легенд от Шоже. В 1864 году Ш. Уалиханов записал вариант поэмы «Козы Корпеш - Баян сулу», исполненный Шоже акыном в Омске.

ความคิดเห็น • 2

  • @user-ni3ol5lj8f
    @user-ni3ol5lj8f 2 ปีที่แล้ว +1

    Шөже акын кыргыз болгон деп уктум эле. Шөже туугандарына таарынып казакка кетип калган экен.

    • @malikkk82
      @malikkk82 ปีที่แล้ว +1

      🤦🏾‍♂️🤦🏾‍♂️🤦🏾‍♂️🤦🏾‍♂️🇰🇿