ฝึกปฏิบัติกายคตาสติ แก้เครียด แก้ตาย เอาจิตอยู่กับกาย มารจะไม่ได้ช่อง , กี่ปี..ได้มรรคผลแน่นอน
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 10 มิ.ย. 2024
- #กายคตาสติ #เครียด #พุทธวจน
เส้นเวลาเจาะจงเนื้อเรื่อง (Timestamps)
00:00 วิธีแก้ความเครียด, อานิสงส์กายคตาสติ , เป็นเจ้าหน้าที่โดนบ่น โดนกระทบ
03:24 โยมต้องฝึก ถ้าไม่ฝึกมันจะนึกไม่ทัน และมันจะไม่ได้อริยบุคคล
09:50 เป็นคนดี รักษาศีลห้า ทำบุญตักบาตร ไม่ประกันการพ้นนรก
11:39 นับถือแต่ทะเบียนบ้านเหรอ คนศรัทธาจริงจะต้องยังไง , อิทัปปัจจยตา
12:24 เคราะห์ร้ายอันใหญ่หลวงของนักการพนัน
14:39 เป็นปุถุชนแล้วจะเดือดร้อนอะไร เดือดร้อนสิ...
15:27 สัตว์ผู้มีอวิชชาเป็นเครื่องกั้น มีตัณหาเป็นเครื่องผูก...
17:14 คู่มือโสดาบัน และสิ่งขวางกั้นโสดาบัน
18:55 ศาสตร์ทั้งหมดทางโลก ไม่ได้ช่วยให้พ้นความตาย แต่คำตถาคตเป็นอริยศาสตร์ อริยสัจสี่
20:04 ภพใหม่ไม่เกิด ก็ทุกข์ดับเหมือนกัน
24:35 โยมไม่ต้องสนใจว่าไม่เหมือนใคร สนใจแต่เนื้อหาว่าของพระพุทธเจ้าใช่ไหม
26:43 อ้างไม่มีเวลา ไม่มีเวลา กับอบาย เอาอันไหน
27:09 ตอบแทนคุณมารดาบิดา
34:24 ผู้ที่หยั่งลงมั่น และสิ่งที่ควรศึกษาเล่าเรียน
35:05 ทำตรงไปตรงมา ได้มรรคได้ผลแน่นอน 10 ปี 9 ปี ...7 เดือน 7 วัน 1 วัน ...
... [๓๑๗] ดูกรภิกษุทั้งหลาย กายคตาสติอันภิกษุเสพแล้วโดยมาก เจริญแล้ว ทำให้มากแล้ว ทำให้เป็นยานแล้ว ทำให้เป็นพื้นที่ตั้งแล้ว ให้ดำรงอยู่เนืองๆ แล้ว อบรมแล้ว ปรารภสม่ำเสมอดีแล้ว พึงหวังอานิสงส์ ๑๐ ประการนี้ คือ
(๑) อดกลั้นต่อความไม่ยินดีและความยินดีได้ ไม่ถูกความไม่ยินดีครอบงำ ย่อมครอบงำความไม่ยินดีที่เกิดขึ้นแล้วอยู่ด้วย ฯ
(๒) อดกลั้นต่อภัยและความหวาดกลัวได้ ไม่ถูกภัยและความหวาดกลัวครอบงำ ย่อมครอบงำภัยและความหวาดกลัว ที่เกิดขึ้นแล้วอยู่ด้วย ฯ
...
-- พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๑๔ สุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ หน้าที่ ๑๖๙ ข้อที่ ๓๑๕ - ๓๑๗
-- อ่านต่อพระสูตร etipitaka.com/read/thai/14/169/
----------------------------
[๓๐๗] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไรๆ ก็ตาม เจริญกายคตาสติแล้ว ทำให้มากแล้ว ชื่อว่าเจริญและทำให้มากซึ่งกุศลธรรมส่วนวิชชาอย่างใดอย่างหนึ่งอันรวมอยู่ในภายในด้วย
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนบุคคลไรๆ ก็ตามนึกถึงมหาสมุทรด้วยใจแล้ว ชื่อว่านึกถึงแม่น้ำน้อยที่ไหลมาสู่สมุทรสายใดสายหนึ่งอันรวมอยู่ในภายในด้วย ฉันใด
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกันแล ภิกษุไรๆ ก็ตาม เจริญกายคตาสติแล้ว ทำให้มากแล้ว ชื่อว่าเจริญและทำให้มากซึ่งกุศลธรรมส่วนวิชชาอย่างใดอย่างหนึ่งอันรวมอยู่ในภายในด้วย ฯ
[๓๐๘] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุไรๆ ก็ตาม ไม่เจริญ ไม่ทำให้มากซึ่งกายคตาสติแล้ว มารย่อมได้ช่อง ย่อมได้อารมณ์
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนบุรุษเหวี่ยงก้อนศิลาหนักไปที่กองดินเปียก
ดูกรภิกษุทั้งหลาย พวกเธอจะสำคัญความนั้นเป็นไฉน ก้อนศิลาหนักนั้นจะพึงได้ช่องในกองดินเปียกหรือหนอ ฯ
ภิกษุเหล่านั้นทูลว่า ได้ พระพุทธเจ้าข้า ฯ
พ. ดูกรภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นเหมือนกันแล ภิกษุไรๆ ก็ตาม ไม่เจริญ ไม่ทำให้มากซึ่งกายคตาสติแล้ว มารย่อมได้ช่อง ย่อมได้อารมณ์ ฯ
...
-- พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๑๔ สุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ หน้าที่ ๑๖๗ ข้อที่ ๓๐๗ - ๓๑๐
-- อ่านพระสูตรเพิ่มเติม etipitaka.com/read/thai/14/167/
----------------------------
[๔๘๓] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เหมือนนักเลงการพนัน เพราะเคราะห์ร้ายประการแรกเท่านั้น จึงต้องเสียลูกบ้าง เสียเมียบ้าง เสียสมบัติทุกอย่างบ้างยิ่งขึ้นไปอีก ต้องถึงถูกจองจำ เคราะห์ร้ายของนักเลงการพนันที่ต้องเสียไปดังนั้น เพียงเล็กน้อย ที่แท้แลเคราะห์ร้ายอันใหญ่หลวงกว่านั้น คือ เคราะห์ที่คนพาลนั้นประพฤติกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริตแล้ว ตายไป เข้าถึงอบายทุคติวินิบาต นรก นั่นเอง ฯ
-- พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๑๔ สุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ หน้าที่ ๒๔๖-๒๔๗ ข้อที่ ๔๘๑ - ๔๘๖
-- อ่านพระสูตรเพิ่มเติม etipitaka.com/read/thai/14/246/
----------------------------
[๒๗๘] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวการกระทำตอบแทนไม่ได้ง่ายแก่ท่านทั้ง ๒ ท่านทั้ง ๒ คือใคร คือ มารดา ๑ บิดา ๑ ...
...ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะมารดาบิดามีอุปการะมาก บำรุงเลี้ยง แสดงโลกนี้แก่บุตรทั้งหลาย ส่วนบุตรคนใดยังมารดาบิดาผู้ไม่มีศรัทธา ให้สมาทานตั้งมั่นในศรัทธาสัมปทา ยังมารดาบิดาผู้ทุศีล ให้สมาทานตั้งมั่นในศีลสัมปทา ยังมารดาบิดาผู้มีความตระหนี่ ให้สมาทานตั้งมั่นในจาคสัมปทา ยังมารดาบิดาทรามปัญญา ให้สมาทานตั้งมั่นในปัญญาสัมปทา ดูกรภิกษุทั้งหลาย ด้วยเหตุมีประมาณเท่านี้แล การกระทำอย่างนั้นย่อมชื่อว่าอันบุตรนั้นทำแล้ว และทำตอบแทนแล้ว แก่มารดาบิดา ฯ.
-- พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๒๐ สุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต หน้าที่ ๕๘-๕๙ ข้อที่ ๒๗๖ - ๒๘๐
-- อ่านพระสูตรเพิ่มเติม etipitaka.com/read/thai/20/58/
ถ่ายทอดคำสอนของพระพุทธเจ้าโดย พระอาจารย์คึกฤทธิ์ โสตฺถิผโล วัดนาป่าพง จ.ปทุมธานี
คำสอนพระพุทธเจ้า บอกทางแก่คนหลงทาง พุทธวจน ทางนิพพาน ຕາມຮອຍທັມພຣະສາດສະດາ
เพจเฟซบุ๊ก / tangnibbana
ช่องยูทูบ / tangnibbana
ร่วมบุญสนับสนุน
ช่วยแชร์วิดีโอหรือ "ไม่กดข้ามโฆษณา"(บ้าง) ^^🙏🏻😊
หรือจาคะผ่านระบบสมาชิก
กราบนมัสการพระอาจารย์เจ้าค่ะ ดิฉันเจอมาแล้วซึ้งในคำสอนที่ว่า ดินในปฐพี่นี้เยอะจริงๆ เคยอยู่ในกลุ่มไลน์ธรรมะกลุ่มหนึ่ง ส่งคลิปพุทธวจนเพื่อเผยแผ่กลับถูกผู้สร้างกลุ่มซึ่งสวมชุดขาวถือศีล 8 และอาศัยอยู่วัดไลน์ส่วนตัวบอกให้ลบคลิปพุทธวจนเสีย เค้าบอกว่าเป็นขยะ ดิฉันไม่ทำตามและออกจากกลุ่มทันทีค่ะ
🙏🙏🙏
เราต้องยึดมั่นในคำสอนของสัมมาสัมพุทธเจ้า หรือ พุทธวจน หรือ พุทธพจน์ เป็นหนึ่งเดียว
ขอให้ได้มรรคผลนิพพานครับ สาธุ
คุณคือผู้มีปัญญา และสติดีในระดับหนึ่งแล้ว🙏👍
ยินดีด้วยครับ
เพราะเคยคิดว่า ในยูทูป คงไม่มีสิ่งดีๆแบบนี้แน่ แต่แล้วก็เจอ
ส่วนตัวผมเอง ไม่กล้าบอกว่าตัวเองมีสติปัญญาดีแล้วได้
เพราะยังควบคุมจิตได้ไม่ดี ยังแพ้ให้กับกิเลส (ความอยากมี อยากได้ อยากเป็น )😌
ขอน้อมจิตก้มกราบนะมัสการบูชาคุณบูชาโอวาทธรรม อันประเสริฐยิ่ง..แด่พระเดชพระคุณท่านพระอาจารย์คึกฤทธิ์ โสตถิผโลภิกขุมหาเถระเจ้า องค์ตนผู้ประเสริฐเลิศด้วยคุณานุคุณอย่างสูงยิ่ง..ข้าพเจ้า..ขอน้อมจิตก้มกราบเท้าทั้งสองขององค์ท่านด้วยเศียรเกล้าเจ้าข้า..น้อมก้มกราบสาธุ น้อมกัมกราบสาธุ น้อมก้มกราบสาธุ..อนุโมทามิฯ
ตถาคเต เอกนฺตคโต อภิปฺปสนฺโน
เลื่อมใสในตถาคตถึงที่สุดโดยส่วนเดียว
สาธุ
กราบอนุโมทนาบุญด้วยเทอญสาธุๆๆค่ะ
🙏ท่านให้พระธรรม แก้เราได้ดี
ผมพยายามคิดว่าทำไมทุกสิ่งทุกอย่างต้องมีกฎเกณฑ์
แต่ธรรมะไม่มีกฎเกณฑ์ แลคือความเที่ยงธรรม คือสิ่งที่เป็นไปในวัฏสงสาร😌
สาธุ_สาธุ_สาธุครับพระอาจารย์
น้อมนมัสการครับท่านสมณสากยปุตติยะ
บุคคลผู้มีอุปการะมากต่อบุคคล วัดนาป่าพง
ตถาคเต เอกนฺตคโต อภิปฺปสนฺโน
เลื่อมใสอย่างยิ่งในตถาคต ถึงที่สุดโดยส่วนเดียว
อนุสาสนีปาฏิหาริย์คำพระตถาคต
ปาฏิหาริย์คำตรัสสอน สอนให้ปุถุชน #เป็นอริยฯ
☆เราเป็นบุตร เป็นโอรส เกิดจากพระโอษฐ์ของพระผู้มีพระภาคเจ้า เกิดโดยธรรม เนรมิตโดยธรรม เป็นทายาทโดยธรรม-บาลี/ปา.ที.๑๑/๙๑/๕๕.
อนุโมทนาครับทุกท่านที่ได้สดับธรรมะของพระตถาคต
อันบัณฑิตแสดงอยู่ สาธุครับ.
กราบนมัสการพระอาจารย์คึกฤทธิ์ โสตถิผโล สาธุ ครับ
กราบนมัสการเจ้าค่ะ พระอาจารย์ สาธุค่ะ🙏
กราบสาธุค่ะ🙏🏻🙏🏻🙏🏻
น้อมกราบอนุโมทนาสาธุค่ะ
กราบนมัสการพระอาจารย์ครับ สาธุ
สาธุสาธุสาธุคะพระอาจารย์
กราบนมัสการพระอาจารย์เจ้าคะ สาธุ🙏🙏🙏🍂
🙏#สาธุ 🙏#สาธุ 🙏#สาธุ
#ในธรรมของ #พระตถาคตเจ้า #ครับผม💖
น้อมกราบสาธุสาธุสาธุเจ้าค่า
น้อมกราบสาธุสาธุสาธุสาธุเจ้าค่ะ
น้อมกราบอนุโมทนา สาธุ สาธุ สาธุ ครับ
สาธุ สาธุ สาธุค่ะ
ชัดเจนมากค่ะ
น้อมกราบสาธุค่ะ
น้อมกราบพระอาจารย์สาธุๆๆครับ
ขอนอบน้อมกราบนมัสการองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธะในพระธรรมวินัยของพระองค์โดยไม่หวั่นไหวเจ้าค่ะสาธุ สาธุ สาธุค่ะ🙇♀️🙇♀️🙇♀️🌻🌻🌻
สาธุครับ
น้อมกราบสาธุ สาธุ สาธุเจ้าค่ะ🙏🙏🙏
ขออนุโมทนาสาธุครับ
อนุโมทนา สาธุธรรมครับ
สาธุๆๆครับ
กราบอนุโมทนาสาธุ,,🙏🙏🙏เจ้าค่ะ
สาธุ....ขอรับ
สาธุคะ
สาธุครับ ขอบคุณมากๆครับ
กราบสาธุเจ้าค่ะ
กราบสาธุค่ะ
กราบสาธุธรรมค่ะ
กราบสาธุๆๆ
พยายามอยู่ครับ
สาธุครับ
น้อมกราบสาธุเจ้าค่ะ
สาธุจ้า
กราบนมัสการครับ
สติ สัมมาสติในอริยมรรคมีองค์แปด หรือการระลึกถูกต้อง ระลึกชอบ คือสติปัฏฐานสี่
สิ่งที่ถูกระลึก คือ สิ่งที่วิญญาณน้อมไปรู้ วิญญาณฐิติสี่
คือ นามรูป (รูป, เวทนา, สัญญา, เจตนา, ผัสสะ, มนสิการ)
*ระลึกชอบอันพึงกระทำไว้ในใจ :
1.รูป หรือ กาย : กายคาสติ, อานาปานสติ เป็นกายานุปัสสนา
2.เวทนา : อุเบกขาเวทนา เป็นเวทนานุปัสสนา
3.สัญญา : สัญญาสิบประการ, ปฎิจจสมุปบาท เป็นธรรมมานุปัสสนา
4.สังขาร : เจตนา, ผัสสะ, มนัสสิการ ใน เนกขัมมะวิตก, อะพยาบาทวิตก, อะวิหิงสาวิตก เป็นจิตตานุปัสสนา
*อาศัยการเจริญ อินทรีย์สังวร, สุจริตสาม เป็นเหตุปัจจัยให้สติปัฏฐานสี่บริบูรณ์
*ตัณหา อุปาทาน อันเป็นเหตุแห่งทุกข์ เบาบาง จางคลาย ดับไปได้..ในสติปัฏฐานทั้งสี่นี้
สาธุ สาธุ สาธุ ขอรับพระอาจารย์
"ส_า_ธุ_ๆ_ๆ_ค_รั_บ"
กราบสาธุสาธุสาธุเจ้าค่ะ
กราบนมัสการพระอาจารย์ทุกรูปเจ้าค่ะ🙏🙏🙏ขอกราบอนุโมทนาสาธุในทุกๆๆบุญกับพระอาจารย์และผู้มีบุญทุกๆท่านด้วยเทอญ🙏🙏🙏ค่ะ
กราบสาธุสาธุค่ะ
กราบสาธุครับ
สาธุๆค่ะ
สาธุ
สาธุ สาธุ สาธุ
กราบสาธุเจ้าค่ะ🙏
สาธุ🙏💛
สาธุ🙏🙏🙏
ສາທຸ🙏🙏🙏
สาธุสาธุสาธุเจ้าค่ะ นิพพานะ ปัจจะโย โหนตุเจ้าค่ะ🌻🌷🌼❤💚🌻🌻🌻ต้องบำเพ็ญเพียรหรือเจ้าคะ ทำไมนู๋มาอยู่ในสังสารวัฏได้เนี่ยคะ เครียดเลยเจ้าค่ะ
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
สาทุสาทุสาทุ
🙏🙏🙏🙏🙏
อนุโมทนาสาธุเจ้าค่ะพระอาจารย์และผู้จัดทำทุกท่าน
🙏🙏🙏🌻🌻🌻
กราบสาธุพระธรรมคําสอนเป็นสื่งทีประเสริฐสุดสาธุๆๆค่ะ
🙏🙌✨💚🙏🙌✨💚🙏🙌✨💚
🎅🙏🙏🙏💘❤💝🎅🙏🙏🙏
กราบสาธุค่ะ
น้อมกราบพระอาจารย์สาธุๆๆครับ
สาธุครับ
น้อมกราบสาธุค่ะ
กราบสาธุเจ้าค่ะ
สาธุ
กราบนัสการพระคุณเจ้าเจ้าค่ะเป็นบุญเหลือเกินแล้วที่เลื่อนมาเจอพระคุณเจ้า
🙏🙏🙏
สาธุ
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏
อยากได้พระสูตรกายคตาสติที่จะนำมาปฏิบัติให้ถูกต้องติดต่อได้ที่ไหนเจ้าคะ
@สุภัทรา ลาดก่าน
เพลย์ลิสต์ th-cam.com/play/PL33hAXfmze172t8PN6_IeQU37BQQm89eY.html
วิธีเดินจงกรม นั่งสมาธิ th-cam.com/video/KtGANlSCExE/w-d-xo.html
จิตตั้งมั่นแล้ว ทำอะไรต่อ กายคตาสติ th-cam.com/video/GkFV_WT1yDE/w-d-xo.html
อนุโมทนาที่รับชมนะ สาธุ
น้อมกราบนมัสการพระอาจารย์ผู้มีอุปการะคุณต่อญาติธรรมทุกๆๆท่านสาธุค่ะ
ด้วยความเคารพครับอาณาปาณสตเป็นความเพลินได้ไหมครับถ้าเราทำแล้วเพลินเราละนันทิคือความเพลินในอาณาปาณสติจะไม่ถูกต้องใช่ไหมครับต้องมีความเพียรกำกับใช่ไหมครับ
@Anirat Prapavipas ลองดูอันนี้นะ อาจจะช่วยได้บ้าง สุขที่ควรกลัว กับสุขที่ไม่ควรกลัว th-cam.com/video/GDfgS6Z9WHE/w-d-xo.html
แอดขอตอบเท่าที่จำได้นะ ผิดถูกขออภัย
1.ละความเพลินในอานาปาฯ ได้ไหม > ไม่ได้ (ละอานาปาฯ เดี๋ยวมันไปที่อื่น)
2.อานาปาฯ เป็นความเพลินได้ไหม > ได้ (แต่ต้อง + สติตามระลึก เข้าไป)
3.ต้องมีความเพียรกำกับอานาปาฯ ใช่ไหม > ใช่ (แต่ต้อง + ไม่ฟุ้งซ่าน + อุเบกขา เข้าไป)
//*สั่งสมกำลังเพื่อเห็นการเกิดดับ//
------------------------------
มีพระสูตร 1 แอดมินไปเจอมาพอดี
#สรุป
สมาธิ อย่างเดียว #จะทำให้ขี้เกียจได้
เพียร อย่างเดียว #จะทำให้ฟุ้งซ่านได้
อุเบกขา อย่างเดียว #จิตไม่ตั้งมั่นเพื่อสิ้นอาสวะ
------------------------------
สมุคคสูตร
[๕๔๒] ดูกรภิกษุทั้งหลาย #ภิกษุผู้ประกอบอธิจิต พึงกำหนดไว้ในใจซึ่งนิมิต ๓ ตลอดกาลตามกาล คือ
1-พึงกำหนดไว้ในใจซึ่งสมาธินิมิต ๑
2-พึงกำหนดไว้ในใจซึ่งปัคคาหนิมิต ๑ (//เพียร//)
3-พึงกำหนดไว้ในใจซึ่งอุเบกขานิมิต ๑
ดูกรภิกษุทั้งหลาย
ถ้าภิกษุผู้ประกอบอธิจิต พึงกำหนดไว้ในใจเฉพาะแต่สมาธินิมิตโดยส่วนเดียวเท่านั้น พึงเป็นเหตุเครื่องให้จิตเป็นไปเพื่อ #ความเกียจคร้าน
ถ้าภิกษุผู้ประกอบอธิจิต พึงกำหนดไว้ในใจเฉพาะแต่ปัคคาหนิมิตโดยส่วนเดียวเท่านั้น พึงเป็นเหตุเครื่องให้จิตเป็นไปเพื่อ #ความฟุ้งซ่าน
ถ้าภิกษุผู้ประกอบอธิจิต พึงกำหนดไว้ในใจเฉพาะแต่อุเบกขานิมิตโดยส่วนเดียว พึงเป็นเหตุเครื่องให้ #จิตไม่ตั้งมั่นเพื่อความสิ้นอาสวะ โดยชอบ
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อใด ภิกษุผู้ประกอบอธิจิต กำหนดไว้ในใจซึ่งสมาธินิมิตตลอดกาลตามกาล กำหนดไว้ในใจซึ่งปัคคาหนิมิตตลอดกาลตามกาล กำหนดไว้ในใจซึ่งอุเบกขานิมิตตลอดกาลตามกาล เมื่อนั้น จิตนั้นย่อมอ่อน ควรแก่การงาน ผุดผ่อง และไม่เสียหาย แน่วแน่เป็นอย่างดี เพื่อความสิ้นอาสวะ...
-- พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๒๐ สุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต หน้าที่ ๒๔๒-๒๔๓ ข้อที่ ๕๔๒
มีแถมต่ออีก vvv
#แถม
ว่าด้วยหน้าที่ของอินทรีย์ ๕
[๘๖๔] ดูกรภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ ๕ ประการนี้ ๕ ประการเป็นไฉน? คือ สัทธินทรีย์ ฯลฯ ปัญญินทรีย์.
[๘๖๕] ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็สัทธินทรีย์เป็นไฉน? ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้มีศรัทธา เชื่อพระปัญญาตรัสรู้ของพระตถาคตว่า แม้เพราะเหตุนี้ๆ พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น เป็นพระอรหันต์ ... เป็นผู้จำแนกธรรม นี้เรียกว่า สัทธินทรีย์.
[๘๖๖] ก็วิริยินทรีย์เป็นไฉน? ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ ปรารภความเพียร เพื่อละอกุศลธรรม เพื่อความถึงพร้อมแห่งกุศลธรรม มีกำลัง มีความบากบั่น มั่นคง ไม่ทอดธุระในกุศลธรรมทั้งหลาย อริยสาวกนั้น ยังฉันทะให้เกิด พยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิตไว้ ตั้งจิตไว้มั่น เพื่อความไม่บังเกิดขึ้นแห่งอกุศลธรรมอันลามกที่ยังไม่บังเกิดขึ้น เพื่อละอกุศลธรรมอันลามกที่บังเกิดขึ้นแล้ว เพื่อความบังเกิดขึ้นแห่งกุศลธรรมที่ยังไม่บังเกิดขึ้น เพื่อความถึงพร้อม เพื่อความไม่หลงลืม เพื่อเจริญยิ่งขึ้น เพื่อความไพบูลย์ เพื่อความเจริญ เพื่อความบริบูรณ์แห่งกุศลธรรมที่บังเกิดขึ้นแล้ว นี้เรียกว่า วิริยินทรีย์.
[๘๖๗] ก็สตินทรีย์เป็นไฉน? ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้มีสติ ประกอบด้วยสติเครื่องรักษาตัวอย่างยิ่ง ระลึกได้ ตามระลึกได้ ซึ่งกิจที่กระทำและคำพูดแม้นานได้ อริยสาวกนั้นย่อมพิจารณาเห็นกายในกายอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ
กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสีย ย่อมพิจารณาเห็นเวทนาในเวทนาอยู่ ... ย่อมพิจารณาเห็นจิตในจิตอยู่ ... ย่อมพิจารณาเห็นธรรมในธรรมอยู่ มีความเพียร มีสัมปชัญญะ มีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสีย นี้เรียกว่า สตินทรีย์.
[๘๖๘] ก็สมาธินทรีย์เป็นไฉน? ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ กระทำนิพพานให้เป็นอารมณ์แล้วได้สมาธิ ได้เอกัคคตาจิต อริยสาวกนั้น สงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรม บรรลุปฐมฌาน มีวิตก วิจาร มีปีติและสุข เกิดแต่วิเวกอยู่ บรรลุทุติยฌาน มีความผ่องใสแห่งจิตในภายใน เป็นธรรมเอก ผุดขึ้น ไม่มีวิตก ไม่มีวิจาร เพราะวิตกวิจารสงบไป มีปีติและสุขเกิดแต่สมาธิอยู่ เธอมีอุเบกขา มีสติสัมปชัญญะ เสวยสุขด้วยนามกาย เพราะปีติสิ้นไป บรรลุตติยฌาน ที่พระอริยเจ้าทั้งหลายสรรเสริญว่า ผู้ได้ฌานนี้เป็นผู้มีอุเบกขา มีสติอยู่เป็นสุข เธอบรรลุจตุตถฌาน ไม่มีทุกข์ ไม่มีสุข เพราะละสุขและทุกข์ และดับโทมนัสโสมนัสก่อนๆ ได้ มีอุเบกขาเป็นเหตุให้สติบริสุทธิ์อยู่ นี้เรียกว่า สมาธินทรีย์.
[๘๖๙] ก็ปัญญินทรีย์เป็นไฉน? ดูกรภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ เป็นผู้มีปัญญา ประกอบด้วยปัญญาเครื่องกำหนดความเกิดความดับ อันประเสริฐ ชำแรกกิเลส ให้ถึงความสิ้นทุกข์โดยชอบ อริยสาวกนั้นย่อมรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้ทุกขสมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา นี้เรียกว่า ปัญญินทรีย์ ดูกรภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ ๕ ประการนี้แล.
จบ สูตรที่ ๑๐
-- พระไตรปิฎก ฉบับหลวง (ภาษาไทย) เล่มที่ ๑๙ สุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค หน้าที่ ๒๑๕-๒๑๖ ข้อที่๘๖๐ - ๘๖๙