Ses Bilgisi | Büyük Ünlü Uyumu | Küçük Ünlü Uyumu | Ünlü Uyumları | Kalınlık İncelik Uyumu

Kıymetli Arkadaşlar,
Bu videomuzda ses bilgisi yazım kuralları konusunun alt başlığı olan büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu ile iligili bilgiler bulacaksınız.
KÜÇÜK ÜNLÜ UYUMU,
Bir kelimede düz ünlüden sonra düz (a, e, ı, i), yuvarlak ünlüden sonra yuvarlak dar (u, ü) veya düz geniş (a, e) ünlüler bulunur: anlaşmalı, bilek, çilek, ısırmak, ılıklaşmak, kayıkçı, seslenmek, yeşil; boyunduruk, börekçi, çocuk, güreşmek, ocakçı, odun, özlemek, sürmek, vurmak, yoklamak, yorgunluk, yumurta, yüreksiz vb.
Küçük ünlü uyumuna aykırı Türkçe kelimeler de vardır: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur vb.
Küçük ünlü uyumu, alıntı kelimelerde aranmaz: aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur vb.
Küçük ünlü uyumuna aykırı bazı kelimelere getirilen ekler, kelimenin son ünlüsüne uyar: kavun-u, konsolos-luk, muzır-lık, müzik-çi, yağmur-luk vb.
Bazı alıntı kelimelerde ekler bu uyuma girmez: alkol-lü, kabul-ü, bandrol-lü, saat-lik vb.
-ki aitlik eki yalnızca birkaç örnekte küçük ünlü uyumuna uyar: bugünkü, dünkü, öbürkü vb.
BÜYÜK ÜNLÜ UYUMU,
Bir kelimenin birinci hecesinde kalın bir ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ince bir ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur: adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, kırlangıç; beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük vb.
Büyük ünlü uyumuna aykırı olan Türkçe kelimeler de var­dır: anne, dahi, elma, hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman vb.
Alıntı kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz: ahenk, badem, ceylan, çiroz, dükkân, fidan, gazete, hamsi, kestane, limon, model, nişasta, otomatik, pehlivan, selam, tiyatro, viraj, ziyaret vb.
Bitişik yazılan birleşik kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz: açıkgöz, bilgisayar, çekyat, hanımeli vb.
-gil, -ken, -leyin, -mtırak, -yor ekleri büyük ünlü uyumuna uymaz: akşam-leyin, bakla-­gil-ler, çalışır-ken, ekşi-mtırak, yürü-yor vb.
-daş (-taş) eki bazı kelimelerde büyük ünlü uyumuna uymaz: din-daş, gönül-daş, meslek-taş, ülkü-daş vb.
-ki aitlik eki büyük ünlü uyumuna uymaz: akşamki, duvardaki, karşıki, onunki, yarınki, yoldaki vb.
Büyük ünlü uyumuna girmeyen kelimelere gelen ekler, kalınlık incelik bakımından son hecenin ünlüsüne uyar: adalet-li, anne-si, kardeş-lik, meslektaş-ımız, şişman-lık vb.
Bazı alıntı kelimelerde ekler bu uyuma girmez: idrak-i, meçhul-e, mentol-de, sembol-ler vb.
Son ünlüleri kalın sıradan olmasına karşın son sesleri ince söylenen bazı alıntı kelimeler ince ünlülü ekler alır: alkol / alkolü, hakikat / hakikati, helal / helalimiz, idrak / idrakimiz, kabul / kabulü, kontrol / kontrolü, protokol / protokole, saat / saate, sadakat / sa­dakati, santral / santraller vb.
Çalışmalarınızda başarılar dilerim.
#sesbilgisi #ünlüuyumu

[@sokrates-v5f]

ikimizin beraber ders calıştığı videoydu sen sesini fazla açma çocukların uyanmasın

[@alexdesouza2429]

aq 3 yıl olmuş ne ara evlenip çocuk yapmış

[@youaredoll.]

LSHWPZHQOSPQJAPQJ

[@beratyyy9594]

Ağzınıza sağlık hocam çok güzel anlatdınız sizin sayenizde bu konuyu daha iyi anlamış olduk.

[@Yusuf-ef6bz]

Çok teşekkürler basitmiş gayet 😊😇

Rica ederim başarılar dilerim

[@karzela]

Yeni keşfettim. Keşke daha önce keşfetseydim :(

Takibiniz için teşekkür ederim

Su anda kanalımızda 128 video var sizinle ilgili olanları izleyebilirsiniz

Videolarımızın devamı gelecek

Bizi takip etmeye devam edin

[@anemon8415]

Çok iyi anladım, teşekkürler hocam

[@tuanalhayat4584]

Hocam küçük ünlü uyumu sayfasında kulak kelimesinden sonra virgül koymayı unutmuşsunuz

[@azra2158]

Teşekkür ediyorum 🙏🏻

Takibiniz için teşekkür ederim

Çalışmalarınızda kolaylıklar dilerim

[@L.EbruArslan1992]

Çok teşekkürler sevgiler

Rica ederim

Çalışmalarınızda başarılar dilerim

[@elifiniz01]

Çok güzel anlatımdı teşekkürler hocam 🙏

Rica ederim

Çalışmalarınızda kolaylıklar dilerim

[@demir-pf3fb]

Hocam cok sagolun begendim abone oldum

Teşekkür ederim başarılar dilerim

[@nur8581]

müthiş

Başarılar dilerim

[@oreozeynos3334]

Teşekkür ederim hocam en güzel sizinle anladım

Başarılar dilerim

[@mehmetsamiaksit831]

teşekkürler hocam

[@keskinnisanchedefi12denvur7]

12 misin

[@sahindaglioglu]

küçük ünlü uyumu ezber taktiği güzeldi sağolun

Başarılar dilerim

[@omerisik523p]

Hocam çok teşekkür ederiz 💙

Teşekkür ederim

Çalışmalarınızda kolaylıklar dilerim

[@versusterminus]

hocam, emeğinize sağlık. çekimlerinizde ışık faktörüne biraz daha dikkat edebilirseniz hoş olur. saygılar

Teşekkür ederim

Çalışmalarınızda kolaylıklar dilerim

[@versusterminus]

eksik olmayın hocam, biz teşekkür ederiz.

[@dilan7430]

Doğallık kelimesi küçük ünlü uyumu na uyar mı? I harfi bozmaz mı?

Uyar

[@cansudemir1922]

Elinize emeğinize sağlık hocam. Hocam anne sözcüğü Türkçede kullanım sıklığı en yüksek sözcüklerden biridir ama büyük ünlü uyumuna
aykırıdır. Türkçenin temel sözcüklerinden birinin, Türkçenin yine temel bir ses yasasına uymuyor
olmasını nasıl açıklarsınız hocam?

[@deryaoztel9366]

💯

[@tahirsahin5623]

Hocam kıyafet kelimesinde küçük ünlü uyumu var mıdır?

Evet

[@jblbooss]

600 like

[@calsyorumutlu9308]

Hocam -yor eki neden büyük ünlü ve küçük ünlü uyumuna uymuyor

[@mstf3742]

bu kadarını bilmemiz tyt sınavı için yeterli midir

Evet

[@kullaniciadi2088]

Zorluk kelimesi büyük ünlü uyumunda olmayacak mıydı ? Yanlış yazmışsınız sanırım

[@kullaniciadi2088]

Kesinlik de svar

[@azra2158]

Ama kameranızı kötü

[@busraxz]

Teşekkürler hocam

❤

Rica ederim

Çalışmalarınızda başarılar dilerim

[@busraxz]

@ teşekkürler 🤭