De rechter is ook een mens

Een rechter moet onpartijdig zijn, maar de rechter is onvermijdelijk ook een mens. Dat betekent dat ze als mens persoonlijke opvattingen hebben en, als deel van de maatschappij, niet immuun zijn voor (voor)oordelen en maatschappelijke patronen. Tegelijk heeft het ook voordelen: als mens is de rechter in staat de menselijkheid in partijen te herkennen, en hen niet gelijk te stellen aan hun daden. Hoe gaan rechters om met de mogelijke rol van persoonlijke opvattingen in hun besluitvormingsproces? En wat verwacht de maatschappij van hen? Vanavond gaan we in gesprek met rechters, advocaten en onderzoekers.
Elke Olthuis, universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam, heeft in haar proefschrift de mogelijke rol van persoonlijke opvattingen in het besluitvormingsproces van rechters onderzocht vanuit rechtstheoretisch en sociaalpsychologisch perspectief. In haar onderzoek richtte zij zich op de vraag hoe persoonlijke opvattingen zich verhouden tot onpartijdigheid. Haar resultaten verkreeg zij uit zowel interviews met rechters als uit een experimentele setting.
Mr. Ilse Verstraeten-Jochemsen is strafrechter. Op dit moment is ze werkzaam als teamvoorzitter bij de Rechtbank Amsterdam. Daarnaast heeft zij onderwijs verzorgd aan rechters in opleiding, in het specifiek de cursus ‘oordelen met vooroordelen’.
Mr. Frank Wieland werkte vanaf 1985 als rechter. Hij was een van de drie rechters die in 2019 Willem Holleeder veroordeelden tot levenslang, waar hij vorig jaar een boek over publiceerde: Het proces.
Mr. Feride Tosun is strafadvocaat. Ze werd meerdere keren verkozen tot een van de beste strafrechtadvocaten van Nederland. Sinds 3 jaar werkt zij als rechter-plaatsvervanger bij de Rechtbank Rotterdam.
debalie.nl/programma/de-recht...