ราชวัลลภเทิดไท้จอมราชัน ตอนที่ ๑ ทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 17 ธ.ค. 2024
- ต้นรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระสยามเทวมหามกุฏวิทยมหาราช เป็นช่วงเวลาที่ชาติตะวันตกเริ่มแผ่ขยายอิทธิพลการล่าอาณานิคมเข้ามายังดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พระองค์ทรงตระหนักถึงภัยอันตรายในอนาคต และมีพระราชดำริว่า ถึงเวลาแล้วที่ไทยจะต้องศึกษาตามแบบชาติตะวันตก เช่นเดียวกับกิจการทหารที่จำเป็นจะต้องปรับปรุงจากแบบโบราณให้เป็นสากล มีการฝึกทหารแบบใหม่กับครูฝึกจากต่างประเทศ
เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองสิริราชสมบัติ ทรงสืบทอดพระบรมราโชบายด้านการทหารต่อจากสมเด็จพระราชบิดา ทรงริเริ่มจัดตั้งกองทหารมหาดเล็กขึ้นครั้งแรก เรียกว่า “ทหารมหาดเล็กไล่กา” โดยคัดเลือกบุตรหลานของข้าราชการฝ่ายในที่ยังเยาว์วัย มาทดลองฝึกหัดเป็นทหาร และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดตั้งเป็น “กองทหารรักษาพระองค์” ในเวลาต่อมา ในช่วงต้นรัชกาล พุทธศักราช 2413 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ พระยาสุรศักดิ์มนตรี คัดเลือกบุตรหลานของเหล่าข้าราชการทหารมหาดเล็ก มาฝึกวิชาการทหารเพิ่มขึ้น และจัดตั้งเป็น “กองทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์” ทำหน้าที่ทหารรักษาพระองค์อย่างใกล้ชิดและตามเสด็จ เมื่อมีการเสด็จพระราชดำเนินประพาสไปในที่ต่าง ๆ จึงทรงสถาปนาขึ้นเป็น “กรมทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์” โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงดำรงพระราชอิสริยยศ นายพันเอกเป็นผู้บังคับการกรมด้วยพระองค์เอง ต่อมาในปีพุทธศักราช 2414 พระราชทานนามกรม ฯ ใหม่ว่า “กรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์” ซึ่งคำว่า ราชวัลลภ มีความหมายถึง ผู้เป็นที่รักสนิทคุ้นเคยของพระราชา แสดงถึงความไว้วางพระราชหฤทัยให้เป็นหน่วยทหารสำหรับรักษาพระองค์อย่างใกล้ชิด
ตลอดรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชอุตสาหะปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับการกรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์จนรุ่งเรืองและทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้มีการจัดตั้งกองทหารเพิ่มขึ้น แม้ใน
ภายหลังจะทรงปรับปรุงการจัดอัตรากำลังพล ตั้งกรมต่าง ๆ ขึ้นมาใหม่และแต่งตั้ง ผู้บังคับการกรม เว้นแต่กรมทหารมหาดเล็ก ฯ นี้ที่ยังทรงดำรงตำแหน่งผู้บังคับการกรม และในเวลาต่อมา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งทรงดำรงพระราชอิสริยยศ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร ทรงดำรงตำแหน่งผู้บังคับการกรมนี้ และในปีพุทธศักราช 2450 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานนามกรม ฯ ใหม่ว่า “กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์”
ในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานเพลงพระราชนิพนธ์ เป็นเพลงประจำกรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์ เรียกว่า มาร์ชราชวัลลภ
ในรัชกาลปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ “กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์” และ “กรมทหารราบที่ 11 มหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์” มาสังกัดใน “หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์” ซึ่งเป็นส่วนราชการในพระองค์ ที่ทรงดำรงตำแหน่ง ผู้บัญชาการ และมีรองผู้บัญชาการคือ สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินี จึงนับว่า ทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ เป็นหน่วยทหารที่มีเกียรติศักดิ์อย่างยิ่งที่ได้ทำหน้าที่ถวายพระเกียรติ ถวายความปลอดภัย และดำรงไว้ซึ่งพระบรมเดชานุภาพแห่งราชวงศ์จักรี มาตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน