Birçok açıklayıcı teoriye değindiniz, teşekkürler. Benim görebildiğim özellikle Levant bölgesinde insanların hareketlerini takip edebilmek kolay çünkü "doğal yollar" açılmış durumda. Kanımca yerleşik hayat bu doğal yolların kesişimlerinde bulunan bölgelerde (Ur, Uruk, Karahantepe, Jericho) yapılan toplantıların önce düzenli hale gelmesi (feast ve baharın kutlaması) ardından bu toplantılarda edinilen sosyal deneyim ve faydanın kalıcı olması için atılmış adımlar var. Avcıların önce yıldızları incelemek için toplandıkları yerler ile binlerce sene sonra hasat şenliklerinin yapıldıkları yerlerin üstüste olması, höyükler, kurulup sürekli yeniden kurulan şehirler ile düşündüğümde teorilerin tek ortak noktasının "çoktan ortaya çıkmış ve coğrafi/geometrik nedenler ile değişemeyecek halde" olan lojistik yolları olduğunu görüyorum ve asıl çıkış noktasının "hareket etmiş insanlar" veya göçlerin ardından kalanlar olarak görüyorum. "Büyük Şehirler" olarak görülen Babil, Hattuşa, Memphis gibi yerleşimlerin ise ancak bronz çağında tarım ürünü dışında madenleri de taşıyan yolların çıkması ile mümkün olabildiğini düşünüyorum. Kısaca Tarıma geçtik çünkü yolların nereye çıktığını artık biliyorduk.
Yorumun sonu devletler çıktı çünkü yollar vardı olsa daha iyi olmaz mı? Yani tarımın dört beş bin yıl içinde altyapı değişiklikleriyle devlete uygun hale gelmesi ve sonra devletin tarımı kendine en karlı hale getirmek için optimize etmesi (yahut birçok faktörle beraber optimize olması) gibi bir durum var. Taşımacılık da bu faktörlerden birisi. Neolitik devletlerinin Mezopotamya’da nehir taşımacılığıyla dönemin ticaretini sağladığından ve bunun çok önemli olduğundan Scott, Against the Grain 4. bölümde bahsediyordu.
Hatta seri olarak büyük coğrafyalarda tarihi etkileyen, çağ veya yüzyıl krizleri olsa süper olmaz mı? Geç bronz çağı gibi Akdeniz dünyasının çıkışında önemli etkisi olan, 3. yüzyıl krizi gibi roma krizlerinden, 17. Yüzyıl krizi gibi çok daha geniş bölgeleri etkileyen daha yakınlara.
Neolitik devletleri için Against the Grain’de güzel bir nokta var. Bu devletler için bir nevi “state is a spectrum” diyoruz dördüncü bölümün başlarında. Beraber evrildiği gerekliliklerin varlığıyla orantılı şekilde tanımlanacak bir az-çok hali. Altıncı bölümde de bunun azalma ve dağılma halinin çok doğal ve dönem için çoğunluk olduğunu görüyoruz. Hatta Scott bu çözülme ve devletsizlik halinin dönem insanı için iyi bi şey olduğundan bahsediyor. Son bölümdeki devletin altına girmemiş barbar için doğru ama o devletin tebaasıysan gelen rahatlama biraz spekülatif değil mi? Tamam, hayatta ve hür kalırsan ortam da uygunsa karma maişet yollarına döner keyif çatarsın diyelim. Hozomun mamut kovalamak vs günde 8 saat çalışmak karşılaştırması gibi, devlet seni köle gibi çalıştırıyor ama devlet gidince yandaki devlete ya da 7. Bölümde gelen barbara harbiden köle oluyorsun ya da öldürüyorlar seni.
Lewis Mumford'ın Tarih Boyunca Kent kitabının başında çok ilginç tespit ve yorumları vardı konuyla ilgili. Avcılık toplayıcılıktan tarıma geçişte, "müstahkem yer" diye bir olgu tanımlar, kültürel etmenleri iyi açıklıyordu vs vs. Hocanın yorumu ne olurdu merak ettim.
Bu görüşün çok güçlü olduğunu düşünüyorum. Avcıların açtıkları yollar ve bu yolların kesiştikleri yerlerde yaşadıkları temas muhtemel ki her kutlama ve krizde başvurulan toplantılara dönüştü (Karahantepe) ardından zaten bu toplanılan yerlerin alternatifleri yeni yollar açılamadığı için yaratılamadı(coğrafi/geometrik sebepler). Bu toplanma yerleri gittikçe müstahkem oldu ve şehirler buralarda kurulup-yıkıldı.
@@Nebuch Mumford'ın Müstahkem yer dediği olgu toplanılan yer olmaktan farklı bir şey. Buralar yerleşim, köy, kent'e dönüşen yerler de değil. Çok uzatmak istemem, kitabın ilk bölümünü tavsiye ederim.
Ya da okudunuz belki de. Benim anladığım ve hatırladığım daha ilginç bir resim çiziyor yazar. Toplumsal tabakalaşma açısından ve daha sonra kent içine taşınacak bir kurum olarak müstahkem yer.
Kendisini belki de en fazla antropolojide gösteren, bulguların algıyı değiştirmesiyle, yeni bilimsel anlayışın yaygınlaşması konusunda; iki, hatta kimi zaman üç kuşak arkadan gelen gecikmeye el attığınız için teşekkürler.
Hocam ayrıca kurtların, aslanların bile hiyerarşisinin olduğunu düşünürken avcı-toplayıcı atalarımız çok eşitlikçiydi diye düşünmez zaten en başta saçma değil midür?
hocam şu bahsettiğiniz kitapları da her videonuzun altına bir liste olarak ilave etseniz ya. akışın ortasında, durdur, kitabı google dan ara geri dön, 'lan bi kitap daha söylemişti beş dk önce, o neydi' onu da ara, bul, falan 😅. yarım saat video oldu sana bir buçuk saat 😅 makbule geçer yani❤
Hocam Neil deGrasse tyson tuzun bir ara çok değerli olduğundan bahsetti. Ödeme biçimi haline gelmiş hatta bi ara. Askerlerin ödemelerini tuz ile yapılıyormuş. Ne diyorsunuz buna? Sizi çok seviyorum bu arada.
Ben bu durumu oyun oynarken fark etmiştim. Tarım devrimi muhabbeti sanırım vahşi endemik bir tarım ürününn kendiliğinden çok yetiştiği bir bölgeye kurularak başlıyor. bu bitkiyi suluyarak diger bitkileri etrafından temizleyerek ilk domestikasyon calısmalarıda bu sekilde oluyor olabilir. ;Bunu anlamak çok zor değil. Doğa adamları bunu zaten anlıyor asıl sorun bence bilimi ofislerinde yapan insanlar sadece okuyup tahmin yürütüyorlar aslında 2 kere kamp yapsa bu adam bütün sistemi çözecek okadar zor değil. Mesela incir kendiliğinden kuruyor yani self prezervasyonu var. endemik tür. hayvanlar yiyip dışkılayarak yayılmasına yardımcı oluyor insanda öyle. anadoluda rasgele bir köye gidin heryeri incir ağacı neden acaba çunki ağacın oldugu yere yerleşmiş herif o yüzden. aynı şey diğer bir çok tahıl ve meyve içinde geçerli olmalı. tabiki domestikasyonu oğrendikleri anda diğer köydeki şeyide getirip ekmeyi denemiştir o ayrı konu. ama özellikle izole yerleşimlerde endemik türleri hala görmek bulmak çok mümkün. anadoluya ait yemeklere bakarakta buna ulaşmak mümkün. mesela incir aşı bazı bölgelerde telemede derler çiğ taze keçi sütü içine incir sütü damlatılır kesilmesi sağlanır bal dökülüp yenir. dünyanın bilinen en eski yemeklerinden biridir. anadoluya özgüdür. bu yemeğin oluşum şekli bile bize hayvancılık yapan avcı toplayıcıların ne yediğini ne aradıklarını gösteriyor. keçi zaten var bal toplayacak ve incir bulacak e bir baraka kuraccaksa incir agacının yanına kuracak hayvanlara incir yedirecek kendine yemek yapacak vs vs.
Dinin oluşumunda beynin evriminden de bahseden , ilginç teorilerden de bahsedilen Foller Torrey in Beynin Evrimi ve Tanrıların Ortaya çıkışının da okunmasını öneririm. İşin biyolojik kısmı hakkında da kısa bir giriş olur
Antropolojik tezlerde sanki eski insanlar tek bir toplulukmuş gibi düşünülüyor. Kabileler arası rekabet ve çatışmalar sonucunda insanın güvenlik kaygısı ve bu sebepten yerleşik hayata geçişin zorluğu göz ardı ediliyor gibi geliyor bana. Yerleşik olunca kaçmak zorlaşıyor ve belirli bir nüfusa ulaşmadan yerleşilmesi tehkikeli hale geliyor gibi.
Tarımsal yaşama geçiş için verdiğiniz hiç bir teori tam mantığıma oturmadı. Against The Grain kitabından edindiğim izlenim bir grup insan diğerlerini sömürebilmek için tarıma zorla geçirmiş. Aksi durumda diğer insanların iş gücünü sömürme şansları yoktu. Onları belli bir alana hapsedip çalıştırıp saklayamadıkları bu tahıl ürününün bir kısmına el koymak asıl amaçtı. Çivi yazısıyla olan tabletlerin tercümelerini okuduğumda neredeyse yarısı başka bir yere saldırıp oradan kaçırdığı insan sayısıyla övünen kral seslenişi. Sürekli toprakta çalışacak esir-serf-köle tedariki ile uğraşan bir elit portresi var. Ayrıca James C. Scoot’ın tarımsal yaşamın verimsiz değil bilakis en verimli sulak ve düzenli taşkınlarla sulanan alüvyon ovalarda çıktığını anlatıyor diye anlamıştım.
Hocam ağzınıza sağlık, hayvanlar doğayı değiştirmeyi düşünmez dediniz. Sorun şu kunduzlar bildiğiniz gibi akarsuların önüne ağaçlar yıkarak göller yaratıyorlar. Bu bir istisnamıdır, kunduzun sebep olduğu bu değişim bu bakış açısı ile nedir.
Afrika'da hazır yiyecekleri toplama yapanlar arasında mücadele olmaz mı? Daha iyi ağaçları herkes elde etmek ister. Güçlüler iyi ağaçları elde etmek isteyince en iyi yiyeceğe ulaşmayan edilgenler birleşip birlikte mücadele etme kararı alabilir. Böylece insanlar arasında çatışmayı engelleyen uzlaşma ve hukuk aranabilir. Yani her toplum gelişimi toprağa bağlı olmayabilir. İnsanın benliği temel etkendir toplumlaşmada. Böyle bir uzlaşmada küçük çaplı devlettir aslında. Başka yerlerdeki meyve, sebze değişimi ve güvenlik ihtiyacı Afrika ya özgü devleti oluşturmuş olabilir.
4:10 Büyük bir aydınlanma yaşadım, artık bu yabancı kelime yerine Berlin Duvarı, hücum yeleği gibi adların yanında koruyucu da diyeceğim. 26:40 Katılıyorum, adamlar hala daha Mu kıtası güneş dil teorisi Türk tarih tezi diyor. Adama anlatmaya çalışıyorum o dönem Aryan ırk teorisinde bizi sarı ırk saydılar ona karşı yapıldı diye yok adam beni suçluyor hala.
12:17 bu noktaya şunu da ilave etmek lazım, toplanan tahıl ambarlarda kuru şekilde depolanabiliyor. Kuru kaldığı sürece bozulmuyor. Altın neden değerliyse tahıl da ondan değerli. Tatlı patatesi de görür vergisini toplarsın ama 1 hafta sonra çürümeye başlar. Tahılın böyle de bir avantajı var.
Tabii ki söylediğin faktörler var. Ben tatlı patatesle karşılaştırma yaptım sadece. Bozulmuyor biraz abartı bir ifade olmuş. Daha uzun süre depolanabiliyor demek istedim.
@@goktugsaritas6843 tarih boyunca insanlar tatli patatesi de kurutarak, firinlayarak veya un yaparak uzun sure saklayabiliyorlardi. Ayrica tatli patatesin yetistigi tropik iklimlerde yilda iki kere urun alinabildigi icin uzun sureli bozulmama ikinci plandadir.
Bu avcı toplayıcılarında hiyerarşik yapıları olabilmesine örnek olarak en basitinden köpeklerin, kurtların ya da benzer hayvanların bile hiyerarşiye sahip olmaları örnek verilebilir. Köpeklerden kat kat daha karmaşık sosyal yapılar kurabilen insanlarında en azından köpekler, aslanlar gibi bir sürü liderine sahip olmalarını ya da buna benzer bir hiyerarşik yapılarının olmasını düşünmek çok da garip durmuyor. Tabi konun uzmanına bu örnek belki cahilce gelebilir ama bana çok mantıklı ve bariz gibi geldi.
gerizekali... biz zaten hiyerarşinin hiç olmamasından bahsetmiyoruz, hangi hayvanı örnek verirsen ver bi hiyerarşi tabi ki de var, burda kastedilen sınıf teorisi kapsamına da dahil edilecek bir hiyerarşinin varlığı
Hocam bir anlatıyorsunuz aklımda bir fikir oluşuyor, 5 dk sonra o fikri çürütüyorsunuz. Tarihin akışı mı böyle yoksa siz özellikle mi böyle anlatıyorsunuz anlamıyorum.
Birçok açıklayıcı teoriye değindiniz, teşekkürler. Benim görebildiğim özellikle Levant bölgesinde insanların hareketlerini takip edebilmek kolay çünkü "doğal yollar" açılmış durumda. Kanımca yerleşik hayat bu doğal yolların kesişimlerinde bulunan bölgelerde (Ur, Uruk, Karahantepe, Jericho) yapılan toplantıların önce düzenli hale gelmesi (feast ve baharın kutlaması) ardından bu toplantılarda edinilen sosyal deneyim ve faydanın kalıcı olması için atılmış adımlar var. Avcıların önce yıldızları incelemek için toplandıkları yerler ile binlerce sene sonra hasat şenliklerinin yapıldıkları yerlerin üstüste olması, höyükler, kurulup sürekli yeniden kurulan şehirler ile düşündüğümde teorilerin tek ortak noktasının "çoktan ortaya çıkmış ve coğrafi/geometrik nedenler ile değişemeyecek halde" olan lojistik yolları olduğunu görüyorum ve asıl çıkış noktasının "hareket etmiş insanlar" veya göçlerin ardından kalanlar olarak görüyorum. "Büyük Şehirler" olarak görülen Babil, Hattuşa, Memphis gibi yerleşimlerin ise ancak bronz çağında tarım ürünü dışında madenleri de taşıyan yolların çıkması ile mümkün olabildiğini düşünüyorum. Kısaca Tarıma geçtik çünkü yolların nereye çıktığını artık biliyorduk.
Çok iyi yorum
Good
Yorumun sonu devletler çıktı çünkü yollar vardı olsa daha iyi olmaz mı? Yani tarımın dört beş bin yıl içinde altyapı değişiklikleriyle devlete uygun hale gelmesi ve sonra devletin tarımı kendine en karlı hale getirmek için optimize etmesi (yahut birçok faktörle beraber optimize olması) gibi bir durum var. Taşımacılık da bu faktörlerden birisi. Neolitik devletlerinin Mezopotamya’da nehir taşımacılığıyla dönemin ticaretini sağladığından ve bunun çok önemli olduğundan Scott, Against the Grain 4. bölümde bahsediyordu.
Bronz çağı çöküşü de gelsin hocam.
Şunu yazmaya gelmiştim ki yazılmış. Bastık beğeniyi tuşu kırarcasına
Hatta seri olarak büyük coğrafyalarda tarihi etkileyen, çağ veya yüzyıl krizleri olsa süper olmaz mı? Geç bronz çağı gibi Akdeniz dünyasının çıkışında önemli etkisi olan, 3. yüzyıl krizi gibi roma krizlerinden, 17. Yüzyıl krizi gibi çok daha geniş bölgeleri etkileyen daha yakınlara.
Efsane keyif alıyorum, hem bilgi hem esprilerle desteklenen muazzam bir paylaşım dizisi. Çok teşekkürler hepinizin elinize emeğinize sağlık 🙏🏼🙂
"Tasina topragina, havasina suyuna" sarkisi neolitik toplumdan tarim toplumuna gecisi anlatir.
@@bastadimasta hindistanda tavuk evvilleşmeden, evcilleşmiş tavuk buğdayı keşfedemez.
@@hasan3002 Tavuk Hindistan'dan degil Tayland orijinli, bugday Anadolu'ya endemik.
Günaydınlar. Sabahın bu vaktinde bildirim geldi. Buradayım. İlk part gayet iyiydi. Bu nasıl diye geldim.
Hee
5:22 Ohaa yaa! Bu nasıl bi geçiş arkadaşlar be. Nutkum tutuldu.😂
Önce reklamı alıp, bu reklama uygun nasıl bir bölüm çekebiliriz diye mi düşünüyorsunuz? Yoksa denk mi geliyor?
@@ahmetyilmaz8214 bazen evet öyle yapılır.
Neolitik devletleri için Against the Grain’de güzel bir nokta var. Bu devletler için bir nevi “state is a spectrum” diyoruz dördüncü bölümün başlarında. Beraber evrildiği gerekliliklerin varlığıyla orantılı şekilde tanımlanacak bir az-çok hali. Altıncı bölümde de bunun azalma ve dağılma halinin çok doğal ve dönem için çoğunluk olduğunu görüyoruz. Hatta Scott bu çözülme ve devletsizlik halinin dönem insanı için iyi bi şey olduğundan bahsediyor. Son bölümdeki devletin altına girmemiş barbar için doğru ama o devletin tebaasıysan gelen rahatlama biraz spekülatif değil mi? Tamam, hayatta ve hür kalırsan ortam da uygunsa karma maişet yollarına döner keyif çatarsın diyelim. Hozomun mamut kovalamak vs günde 8 saat çalışmak karşılaştırması gibi, devlet seni köle gibi çalıştırıyor ama devlet gidince yandaki devlete ya da 7. Bölümde gelen barbara harbiden köle oluyorsun ya da öldürüyorlar seni.
Sabah 7'de video yükleyip işbaşı yapmamız için bizi erken kaldıran patron ESG sana da günaydınlar !
Hayda sabah sekerleri gibi oldu , çok güzel oldu ❤
Çok keyifli bir sohbet. Kuşadası'ndan sevgi ve selamlar.
Sürekli kronolojik olarak ilerlese program böle ders gibi gidiyor çok güzel ağzınıza sağlık
tam da tahıla karşıyı okurken videolar gelmeye başladı lise yıllarıma döndüm hojom çalıştığım yerleri anlatıyor
Hocam lütfen devam et seri payşaşımlara
Hocam damıtılmış bilgiler veriyor dinlemekten büyük keyif alıyorum
2001 e kadar buzdolabı yoktu Türkiye'de, buzlarla idare ediyorduk. Asjhgfddkj 😁
bu vakitte ne acelemiz var Erken Safa Gürkan
Lewis Mumford'ın Tarih Boyunca Kent kitabının başında çok ilginç tespit ve yorumları vardı konuyla ilgili. Avcılık toplayıcılıktan tarıma geçişte, "müstahkem yer" diye bir olgu tanımlar, kültürel etmenleri iyi açıklıyordu vs vs. Hocanın yorumu ne olurdu merak ettim.
Bu görüşün çok güçlü olduğunu düşünüyorum. Avcıların açtıkları yollar ve bu yolların kesiştikleri yerlerde yaşadıkları temas muhtemel ki her kutlama ve krizde başvurulan toplantılara dönüştü (Karahantepe) ardından zaten bu toplanılan yerlerin alternatifleri yeni yollar açılamadığı için yaratılamadı(coğrafi/geometrik sebepler). Bu toplanma yerleri gittikçe müstahkem oldu ve şehirler buralarda kurulup-yıkıldı.
@@Nebuch Mumford'ın Müstahkem yer dediği olgu toplanılan yer olmaktan farklı bir şey. Buralar yerleşim, köy, kent'e dönüşen yerler de değil. Çok uzatmak istemem, kitabın ilk bölümünü tavsiye ederim.
Ya da okudunuz belki de. Benim anladığım ve hatırladığım daha ilginç bir resim çiziyor yazar. Toplumsal tabakalaşma açısından ve daha sonra kent içine taşınacak bir kurum olarak müstahkem yer.
Hocam tarıma da böyle sabahın köründe mi geçmişiz acaba
Gunumuz Turk halkinin bir kismini tarih, geri kalanini antropolojiyle anlayabiliyoruz.
Kendisini belki de en fazla antropolojide gösteren, bulguların algıyı değiştirmesiyle, yeni bilimsel anlayışın yaygınlaşması konusunda; iki, hatta kimi zaman üç kuşak arkadan gelen gecikmeye el attığınız için teşekkürler.
günaydın, fatih altaylı'ya rakip geldi :D
Hahaha
Hem de fenerli
Bende ona bakmaya gelmiştim hocayı görünce buraya kaydım😂
"Iııı ben bunu köşemde yazmıştım zaten Emrecim"
fatih bu adamla kiyas bile yapilamaz emrah hoca dis uzaya ilerlemis bile digeri istanbulda oturuyo teraziniz sasmis
Erdoğan'ın buzdolabını önemsemesi boşa değilmiş :D:D
Hocam Julian Jaynes - The Origin of Consciousness in the Breakdown of the Bicameral Mind yorumu gelir mi?
Videonun sonunda Neolitik yaklaşımdan Neolikit yaklaşıma geçişi izledik. 😀
Şu arkada konuşanların para maaş sendika muhabbeti baydı artık.
Hocam günaydın da bi kargalar uyansaydı
Torontodan selamlar, bir gece yarısı klasiğim
Allah kurtarmış
Güç farklılıklarının olduğu her yerde hiyerarşik yapılar vardır. Güçlü olan üste tırmanır.
Hocam merhaba, Max Weber ve Kapitalizin Ruhu kitabını bu seri kapsamında bir bölüm tapabilirseniz şahhhhhaaaane olurdu! Sevgiler saygılar
Hocam 7de video mu koydunuz…En çalışkan sizsiniz biz kabul etmiştik zaten
Sabah sabah günümüz aydınlandı hocam
sondaki gülmeden sonra esg nin toprak ağası olduğuna ikna oldum
Hocam ayrıca kurtların, aslanların bile hiyerarşisinin olduğunu düşünürken avcı-toplayıcı atalarımız çok eşitlikçiydi diye düşünmez zaten en başta saçma değil midür?
Beklenen video gelmiş
gunaydın emrah hocam
ESG öyle bir adamdır ki, sequel bile çekse ilkini aratmaz
Günaydın
Güzel program
Hocamin "Ben de çok keyif almıyorum böyle ürün yerleştirmelerden ama ekmek parası çocuklar" bakışı.. sorun yok hocam canınız sağolsun..
hocam şu bahsettiğiniz kitapları da her videonuzun altına bir liste olarak ilave etseniz ya. akışın ortasında, durdur, kitabı google dan ara geri dön, 'lan bi kitap daha söylemişti beş dk önce, o neydi' onu da ara, bul, falan 😅.
yarım saat video oldu sana bir buçuk saat 😅
makbule geçer yani❤
Kolombiyadan selam , stüdyo full sosyalist sanırım x). Ülkede bu kadar sosyalist bulmakta zor iyiymiş 😂
Kolombiyada ne yapıyorsun
Sosyal medyanın var mı. Ben de kolombiyada çalışmak istiyorum
Can Soyer tip yöneticisi
22:29 Kunduzlar? Acayip etkileri var su tutulumu, ormanlaşma vs. üzerine. Tabi bilerek yapmıyorlar da.
Hoca Japon şirketlerinin uyguladığı taktikleri uyguluyor:))
25:15'te hoca Can Soyer'i fena trollemiş 😂
Hocam Neil deGrasse tyson tuzun bir ara çok değerli olduğundan bahsetti. Ödeme biçimi haline gelmiş hatta bi ara. Askerlerin ödemelerini tuz ile yapılıyormuş. Ne diyorsunuz buna? Sizi çok seviyorum bu arada.
Ben bu durumu oyun oynarken fark etmiştim. Tarım devrimi muhabbeti sanırım vahşi endemik bir tarım ürününn kendiliğinden çok yetiştiği bir bölgeye kurularak başlıyor. bu bitkiyi suluyarak diger bitkileri etrafından temizleyerek ilk domestikasyon calısmalarıda bu sekilde oluyor olabilir. ;Bunu anlamak çok zor değil. Doğa adamları bunu zaten anlıyor asıl sorun bence bilimi ofislerinde yapan insanlar sadece okuyup tahmin yürütüyorlar aslında 2 kere kamp yapsa bu adam bütün sistemi çözecek okadar zor değil. Mesela incir kendiliğinden kuruyor yani self prezervasyonu var. endemik tür. hayvanlar yiyip dışkılayarak yayılmasına yardımcı oluyor insanda öyle. anadoluda rasgele bir köye gidin heryeri incir ağacı neden acaba çunki ağacın oldugu yere yerleşmiş herif o yüzden. aynı şey diğer bir çok tahıl ve meyve içinde geçerli olmalı. tabiki domestikasyonu oğrendikleri anda diğer köydeki şeyide getirip ekmeyi denemiştir o ayrı konu. ama özellikle izole yerleşimlerde endemik türleri hala görmek bulmak çok mümkün. anadoluya ait yemeklere bakarakta buna ulaşmak mümkün. mesela incir aşı bazı bölgelerde telemede derler çiğ taze keçi sütü içine incir sütü damlatılır kesilmesi sağlanır bal dökülüp yenir. dünyanın bilinen en eski yemeklerinden biridir. anadoluya özgüdür. bu yemeğin oluşum şekli bile bize hayvancılık yapan avcı toplayıcıların ne yediğini ne aradıklarını gösteriyor. keçi zaten var bal toplayacak ve incir bulacak e bir baraka kuraccaksa incir agacının yanına kuracak hayvanlara incir yedirecek kendine yemek yapacak vs vs.
Dinin oluşumunda beynin evriminden de bahseden , ilginç teorilerden de bahsedilen Foller Torrey in Beynin Evrimi ve Tanrıların Ortaya çıkışının da okunmasını öneririm. İşin biyolojik kısmı hakkında da kısa bir giriş olur
22:42 Bu kitabın Türkçesi çıktı: Tanrıların Doğuşu Tarımın Doğuşu
Antropolojik tezlerde sanki eski insanlar tek bir toplulukmuş gibi düşünülüyor. Kabileler arası rekabet ve çatışmalar sonucunda insanın güvenlik kaygısı ve bu sebepten yerleşik hayata geçişin zorluğu göz ardı ediliyor gibi geliyor bana. Yerleşik olunca kaçmak zorlaşıyor ve belirli bir nüfusa ulaşmadan yerleşilmesi tehkikeli hale geliyor gibi.
Yerleşik olduğunda daha kalabalık oluyorsun
Tarımsal yaşama geçiş için verdiğiniz hiç bir teori tam mantığıma oturmadı. Against The Grain kitabından edindiğim izlenim bir grup insan diğerlerini sömürebilmek için tarıma zorla geçirmiş. Aksi durumda diğer insanların iş gücünü sömürme şansları yoktu. Onları belli bir alana hapsedip çalıştırıp saklayamadıkları bu tahıl ürününün bir kısmına el koymak asıl amaçtı. Çivi yazısıyla olan tabletlerin tercümelerini okuduğumda neredeyse yarısı başka bir yere saldırıp oradan kaçırdığı insan sayısıyla övünen kral seslenişi. Sürekli toprakta çalışacak esir-serf-köle tedariki ile uğraşan bir elit portresi var. Ayrıca James C. Scoot’ın tarımsal yaşamın verimsiz değil bilakis en verimli sulak ve düzenli taşkınlarla sulanan alüvyon ovalarda çıktığını anlatıyor diye anlamıştım.
Namaza kalkmışken videoyu atayım mı dediniz hocam 😂
Can Soyar - hocam mayışa zam
ESG - gönüllerimiz aynı cüzdanlarımız farklı
evet Can Soyer demedim Can Soyar dedim ve cimri ESG - Emrah Sıkar Gürkan
tarama geçmişi diye gördüm ve hemen geçmişi sildim. yanlış okumuşum ama bir gün bu konu da gündeme gelecek XD
Biz küçük bir klandık şimdi kasaba oluyoruz bir kaç aya şehir bir kaç yıla ülke
Bağlama kursuna mı gitmiş arkadaş? Güzel bağladı konuyu soğutmaya 😄
Sizde sabah 7 de izlemeyin kardeşim :)
bu adama hayranım
İşten kaytarmaya bahane oldu bu saatte, güzel oldu
Hocam ağzınıza sağlık, hayvanlar doğayı değiştirmeyi düşünmez dediniz. Sorun şu kunduzlar bildiğiniz gibi akarsuların önüne ağaçlar yıkarak göller yaratıyorlar. Bu bir istisnamıdır, kunduzun sebep olduğu bu değişim bu bakış açısı ile nedir.
İçgüdüsel olarak yapıyor ama onu varyasyon yapmıyor sembolik olarak o gücünü ifade eden heykeller vs yapmıyor
@@OMNIBUSLIVE çok teşekkürler ☺️
Afrika'da hazır yiyecekleri toplama yapanlar arasında mücadele olmaz mı? Daha iyi ağaçları herkes elde etmek ister. Güçlüler iyi ağaçları elde etmek isteyince en iyi yiyeceğe ulaşmayan edilgenler birleşip birlikte mücadele etme kararı alabilir. Böylece insanlar arasında çatışmayı engelleyen uzlaşma ve hukuk aranabilir. Yani her toplum gelişimi toprağa bağlı olmayabilir. İnsanın benliği temel etkendir toplumlaşmada. Böyle bir uzlaşmada küçük çaplı devlettir aslında. Başka yerlerdeki meyve, sebze değişimi ve güvenlik ihtiyacı Afrika ya özgü devleti oluşturmuş olabilir.
Hocam hayırdır inş. Karga kahvaltı etmeden?
Hocam sabah sabah maşallah x
elinize sağlık
Doğayı değiştiten hayvanlar var hocam.
Hayvanlik yapmasinlar, herseyi bulduklari gibi biraksinlar
Hocam, "öküz"; erkeklikle birlikte tarımı, yani bolluk ve bereketi temsil ediyor olamaz mı?
4:10 Büyük bir aydınlanma yaşadım, artık bu yabancı kelime yerine Berlin Duvarı, hücum yeleği gibi adların yanında koruyucu da diyeceğim.
26:40 Katılıyorum, adamlar hala daha Mu kıtası güneş dil teorisi Türk tarih tezi diyor. Adama anlatmaya çalışıyorum o dönem Aryan ırk teorisinde bizi sarı ırk saydılar ona karşı yapıldı diye yok adam beni suçluyor hala.
Maybe the real Neolithic revolution was the friends we make along the way diyorum
"Anemi" kan azlığı hastalığı
Bir historik daha şaşırtdı.
Sabahın ilk ışıklarıyla. Tarlaya gitmek için mi uyandınız?? :))
Hocam primat iscisi deyilki sabahin 8 de uyansin
Biz bir aileyiz diyen patron kapitalizmin dibidir😂
tanrılar bir tabak yemekle yaratılabilir. 18:45
Çok iyi
Teşekkürler
Reklam reklam reklam😅 kârınız bol olsun diyelim bazen Komik oluyor Bosch reklamını tarih programına eklemek
tuz önemli, salary bile salt’tan geliyor 🧂🧂
Kunduzlar doğayı değiştiriyor ama biraz.
Mütevazı hayaller erken öldürür insanı, henüz nabzı dahi dinmeden.
12:17 bu noktaya şunu da ilave etmek lazım, toplanan tahıl ambarlarda kuru şekilde depolanabiliyor. Kuru kaldığı sürece bozulmuyor. Altın neden değerliyse tahıl da ondan değerli. Tatlı patatesi de görür vergisini toplarsın ama 1 hafta sonra çürümeye başlar. Tahılın böyle de bir avantajı var.
Yok oyle birsey. Kuf var, fare var bocek var. Kuru tahil sadece gec bozulur.
Tabii ki söylediğin faktörler var. Ben tatlı patatesle karşılaştırma yaptım sadece. Bozulmuyor biraz abartı bir ifade olmuş. Daha uzun süre depolanabiliyor demek istedim.
@@goktugsaritas6843 tarih boyunca insanlar tatli patatesi de kurutarak, firinlayarak veya un yaparak uzun sure saklayabiliyorlardi. Ayrica tatli patatesin yetistigi tropik iklimlerde yilda iki kere urun alinabildigi icin uzun sureli bozulmama ikinci plandadir.
Bilgilendim teşekkürler
Hocam, geriye taranan saç dökülür, gene de siz bilirsiniz.
Hocam keşke avcı toplayıcı kalsaydık
Hocam antropologlari kıskanıyor musun acaba?
Biraz geç kalmışsınız
günaydın
@@yalcınbulut-x5i günaydın
Tartismaya gecis diye okudum. Artik tartisma kültürümüz nasil yoksa beynime işlemiş
14:20 19:35 21:15 22:45
Abi ben Civ 4 ESF ile vs atabiliyosam direk aliyim krali :D
hocam peki köylüleri neden öldürmeliyiz?
Bu avcı toplayıcılarında hiyerarşik yapıları olabilmesine örnek olarak en basitinden köpeklerin, kurtların ya da benzer hayvanların bile hiyerarşiye sahip olmaları örnek verilebilir. Köpeklerden kat kat daha karmaşık sosyal yapılar kurabilen insanlarında en azından köpekler, aslanlar gibi bir sürü liderine sahip olmalarını ya da buna benzer bir hiyerarşik yapılarının olmasını düşünmek çok da garip durmuyor. Tabi konun uzmanına bu örnek belki cahilce gelebilir ama bana çok mantıklı ve bariz gibi geldi.
gerizekali... biz zaten hiyerarşinin hiç olmamasından bahsetmiyoruz, hangi hayvanı örnek verirsen ver bi hiyerarşi tabi ki de var, burda kastedilen sınıf teorisi kapsamına da dahil edilecek bir hiyerarşinin varlığı
30:37
hocam +50 kilo göbekli bir amerikan kapitalisti oturuşu yapmışsınız 29:15
Hayret yatsan değil 😂
9.36 Demir tedavisine dirençli kansızlık.
9:03 Bizon ve Geyik ufak memeli mi? Amerika'da buyuk memeliler heo oldu. Buzul cagi sonunda tur sayilari azaldi.
7:00 bozkır
la naissance des divinites baskısı yokmuş türkçesi
Kitapyurdunda var. Yazar isminden ararsanız çıkar.
Hocam bir anlatıyorsunuz aklımda bir fikir oluşuyor, 5 dk sonra o fikri çürütüyorsunuz. Tarihin akışı mı böyle yoksa siz özellikle mi böyle anlatıyorsunuz anlamıyorum.
kuruduk kuruduk nerede etimoloji
şu arkadaki commie-lerden ne zaman kurtulacaz ya
emrah taş gürkan
çevresini yaşama uygun hale getiren su samuru var