ქართველები რუსთა ფლოტის წინააღმდეგ (1174 წელი)
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 20 ส.ค. 2024
- გაინტერესებთ, როგორ მოახერხა საქართველოს სამეფოს უზენაესმა ხელმწიფემ - გიორგი მესამემ კასპიის ზღვაში რუსთა ფლოტის დამარცხება? მაშინ დარჩით ჩვენთან და ყურადღებით გვისმინეთ.
სანამ ამ კონკრეტული ისტორიის მოყოლას დავიწყებთ ცოტა კიდევ უკან უნდა დავბრუნდეთ.
ჯერ კიდევ მეცხრე საუკუნიდან, მდინარე ვოლგის საშუალებით რუსულმა ფლოტმა კასპიის ზღვამდე მიაღწია, ამავე პერიოდიდან ისინი არბევდნენ კასპიის ზღვის სანიპიროებზე მყოფ სოფლებსა და ქალაქებს, ხანდახან კიდევ უფრო სიღრმეში იჭრებოდნენ და კიდევ უფრო მდიდარ ქალაქებს ძარცვავდნენ, ასეთი რეიდები საკმაოდ ხშირად ხდებოდა, მათ შორის ყველაზე მასშტაბური 913 წელს მოხდა, როცა 500 მდე რუსულმა გემმა კასპიის ზღვაში შეაღწია. შეღწევის შემდეგ, ფლოტი რაზმებად დაიყო და დაიწყო ქალაქების ძარცვა როგორც სამხრეთ ასევე დასავლეთ სანაპიროეპზე, რა თქმა უნდა ექსპედიციის ერთ-ერთი მთავარი სამიზნე შირვანიც იყო, თუმცა მხოლოდ ამ ექსპედიცაში არა.
მეთორმეტე საუკუნის 70-იან წლებში რუსებმა კიდევ ერთი ექსპედიცია წამოიწყეს. თუმცა ერთი განსხვავებით, ამჯერად რუსები მარტო არ მოქმდებნენ, მათ მხარდამხარ ყივჩაღები და ჩრდილოკავკასიელები იბრძოდნენ.
1174 წელს შირვანში ხმელეთიდან და ზღვიდან ერთდროულად შეიჭრა ჩრდილო კავკასიელთა და რუსთა გაერთიანებული ლაშქარი, რომელმაც დაიკავა მნიშვნელოვანი საზღვაო პუნქტები და მოსახლეობაში საყოველთაო პანიკა დათესა. ამ დროისთვის შირნავი საქართველოს ყმადნაფიცია. მასთან ომი კი საქართველოსთან ომს ნიშნავს. შირვანის მმართველი აღსართანი თბილისში - მეფე გიორგი მესამესთან გამოიქცა დახმარების სათხოვნელად. საგულისხმოა რომ ამ დროს საქართველოში ბიზანტიის მომავალი იმპერატორი ანდრონიკეც იმყოფებოდა.
სამივე მათგანი, საქართველოს მეფე - გიორგი მესამე, ბიზანტიის ტახტის მემკვიდრე ანდრონიკე კომნენოსი და შირვანის შირვანშაჰი აღსათანი ერთმანეთის უახლოესი ნათესავები იყვნენ
გიორგიმ მალევე შეკრიბა ლაშქარი და შირვანისკენ დაიძრა, ქართველთა მეფემ მალევე დაამარცხა მტერი, განდევნა ისინი და აიღო ქალაქი შაბურანი, და დარუბანდი რომლებიც აღსართანს გადასცა, თუმცა მტრის უდიდესი ნაწილი გემებში იყო მობილიზებული, ამგვარად, ამ დიდი სამხედრო ოპერაციისას, გიორგი მესამე უნდა დაჰპირისპირებოდა რუსულ ფლოტილიას. სამწუხაროდ, არც ერთი წყარო დეტალურად არ გვიყვება ამ საზღვაო შეტაკების შესახებ. საფიქრებელია, რომ გიორგი ამ საზღვაო ბრძოლაში შირვანშაჰის ფლოტს დაეყრდნო, როგორც ვახსენეთ მტრის ყველაზე ანგარიშგასაწევი ნაწილი სწორედ ხომალდებში იყო კონცენტრირებული და შესაბამისად, ეს გარემოება რუსთა წინააღმდეგ საზღვაო ბრძოლაში ქართველთა გარდაუვალ ჩაბმას მოითხოვდა. შირვანს არ გააჩნა მრვალრიცხოვანი მხედრობა, მითუმეტს, რომ მათი ნაწილი ომის პირველივე დღეებში ხმლეთიდან შემოჭრილმა მტერმა დაამარცხა. სავარუდოდ შირვანულ გემებში უმთავრესად ისევდაისევ ქართველი მშვილდოსენი და შუბოსნები ჩადგებოდნენ.
ცნობილია, რომ შირვანშაჰებს მე-12 საუკუნეში საკუთარი სამხედრო ფლოტი გააჩნდათ. უფრო ადრეც, ჯერ კიდევ 910 წელს, შირვანშაჰმა ალი იბნ ჰაისამმა, რუსთა საზღვაო თავდასხმა სწორედ საკუთარი ფლოტის მეშვეობით მოიგერია. მსგავსსავე მოვლენას უნდა ჰქონოდა ადგილი 1174 წელსაც, მაგრამ გაცილებით უფრო დიდ მასშტაბებში, რადგანაც ერთი მხრივ, მასში მონაწილეობდა რუსთა მოზრდილი ფლოტილია, რომელთა როდენობა შირვანელი ხაყამის ცნობით 73-ს უდრის. მეორე მხრივ კი ქართველთა დიდი ლაშქარი, რომელიც რუსულ საზღვაო ძალებს შირვანშაჰის ფლოტის მეშვეობით უნდა დაპირისპირებოდა.
1174 წლის კასპიის საზღვაო ბრძოლაში, ძირითადად გამოყენებული უნდა ყოფილიყო ბრძოლის დისტანციური საშუალებები: მშვილდ-ისარი, შუბი, შურდული, ცეცხლი. ხაყანი ამ ბრძოლასთან დაკავშირებით არაერთხელ ახსენებს სწორედ ისრებსა და შუბებს. საფიქრებელია, რომ ყველა ამ საშუალებასთან ერთად გამოყენებული იყო საგანგებო ძელებიც, რომლებითაც ხომალდები ერთმანეთს ეჯახებოდნენ, ლეწდნენ და ძირავდნენ.
როგორც წყაროები გვამცნობს, ამ ბრძოლაიშ რუსთა 73-ივე გემი განადგურდა.
ერთიანმა ქართულმა ფეოდალურმა მონარქიამ მყისიერი და ქმედითი პასუხი გასცა რუსთა საზღვაო თავდასხმას მისი პროტექტორატის ტერიტორიაზე და შირვანშაჰის საზღვაო ძალების გამოყენებით, საზღვაო ბრძოლაში რუსებზე
დამაჯერებელი გამარჯვება მოიპოვა.
მთელი ეს ისტორია, საოცარ სიახლოვეს ავლენს „ვეფხისტყაოსნის“ ერთ სიუჟეტთან. მართალია, „ვეფხისტყაოსანში“ ეპოქის ისტორიის უპირობოდ წაკითხვა ყოველთვის გაუმართლებელია, მაგრამ, მეორე მხრივ, პოემაში ზოგჯერ ძალიან მკაფიოდ იკვეთება ეპოქის ცალკეული ისტორიული რეალობები. ვფიქრობ, ზღვისპირა სახელმწიფოს მფლობელი ფრიდონი, რომელმაც მტრის თავდასხმის შემდეგ სამეფო დაკარგა, შირვანშაჰ აღსართანის ანარეკლი უნდა იყოს. ტარიელისაგან ფრიდონის შველა და სამეფოს დაბრუნება კი გიორგი მესამის მიერ შირვანიდან რუსების განდევნას და ტერიტორიების აღსართანისთვის გადაცემას უნდა გულისხმობდეს. სამი დიდი ხელმწიფის - ტარიელის, ავთანდილისა და ფრიდონის მეგობრობის ამბავიც, ნაწილობრივ, სამი ბიძაშვილ-მამიდაშვილი ხელმწიფის - გიორგის, ანდრონიკეს აღსართანის ალიანსს უნდა ასახავდეს.
ნანატრი ვიდეო🥰🥰🥰🥰🥰
მეღადავები ვიდეო 4 ეუთის დადებულია და უკვე 9 ათასი კაიქი აქ მაგარი არხი ნაგარი ვიდეო მაგარო მონავალი 💪💪💪💪💪💪💪💪👍👍👍👍👍
უი და კიდე ეს იმასაც ამტკიცებს რო ქართვეკებს ძლიერი ფლოტი ჰქონდათ
🇬🇪💋💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽💪🏽
... ,, ვეფხისტყაოსანი " როცა დაიწერა - რუსები ტყეში ,, დარბოდნენ"-ო ...მგონი ასეა ნათქვამი 🤔🤔
მაშინ რუსეთი არ არსებობდა
@@sandrobezhuashvili9171 მაშინ მონღოლთა ნაშიერნი 😊
@@ირაკლი-ფ4ჯ რუსების მაგივრად შეგიძლია მონღოლები მოიხსენიო და საერთოდ, მეზღაპრედ გამოდგები
სად იყვნენ რუსები 10-11-12 -13 საუკუნუში????ისტორიას უქმნი რუსებს??
კონსტანტინეპოლს უტევდა ოლეგი! და რიურიკის შვილი იგორი გამეფებას აპირებდა და ელენე დედოფალი უკვე ქტოსტიანი იყო ბორისი და გლები მოწამეები ხდებოდნენ, იაროსლავი ბრძენი ნპვგოროდში ჯდებოდა … და ასე ა.შ რა … რაიყო ?
@@aka200877 და თავს რუსებს უწოდებდნენ???
ყირიმის რუსეთი 9 საუკუნეში შეიქმნა შე ჩლუნგო
ეს ფენტეზი საიდან მოიტანეთ?? შირვანის ფლოტი?? 🛴👅
ყველა ქვეყანას რომელსაც ზღვა ესაზღვრება ფლოტი ყავს დიდი თუ პატარა ეს იმთავიდან ასე იყო და ასეთი კომენტარის დემდეგ პაწა შიგგ გაქ ცოტა ძმისგულო
ათას რვას პირველ
წელზე საუბრობთ ?!
ჩვენმა წყალქვეშა ნავებმა გადაწყვიტეს ბრძოლის ბედი
ვისთვისაა ეს ვიდეო,ვის აბოლებთ?რეებს ბოდავთ!
პაწა შიგგაქვს შენ
@@amorazmiashvili-dx7hp შიგ შენ მშობლებს აქვთ შენისთანა პიტალოს გაკეთებისთვის უზრდელო ნაბიჭვარო შენ
ამ სურათებისთვის რა ეიაი გამოიყენე?
www.bing.com/images/create?q
ამ დროს რუსეთი არ არსებობდა, როგორც სახელმწიფო, მაგრამ ყალიბდებოდა კიევის რუსეთი. ნამდვილი რუსები კი, ტყეებში დარბოდნენ, ნახევრად ტიტველები😂😂😂
Ну ирцхвен тавс, ну даемгванебит сомхебс
ვაი თქვენს პატრონს....მეზღაპრეებო..😂😂😂😂😢😅
რა გამოსირებულიხარ და+ პაწა შიგაც გაქვს