Бұл әңгімені бала күнімізде үлкендер айтып отырғанын еститінбіз бізге қызық болатын . Менің өзімніңде басымнан өткенін сол күндер әлі күнге диін көз алдымда
Мен сол Әулие Бабамыз Баба Түкті Шашты Әзіз әулиенің қасында Құмкент ауылынан боламын,айтылған нәрселер аңызға айналып кеткен ,негізінен жазушы І.Есенберлиннің Алтын Орда,Көшпенділер атты романдарында айтылғандай Құмкент шаһарының бегі Құтлыққияның екінші баласы Едіге,бірінші ұлы Исабек деп жазылған,Едіге 25 жыл Алтын Орданы билеген Мәскеуді бірнеше мәрте басып алып оларға салық төлеуге міндеттеген және орыс князьдерін бағынышты қылып антын алған,ал бірінші ұлы Исабек Ақ Ордаға қызмет қылған,дейді тарихшылар... Баба Түкті Шашты Әзіз әулие бабамыз негізінен эпостық жырларда көп айтылады Алпамыс,Қобыланды,Шора батырларды дүниеге әкелген дейді,бала көтермей жүрген қатындар мен келіншектер келіп Әулие басына түнесе ниеттерін қабыл қылады,аян береді,әлі күнге дейін келушілер өте көп...
@@er0076 мен Жамбыл облысы, Сарысу ауданы, Байқадам ауылынан боламын, ал Құмкент орналасқан жері Түркістан облысы, Созақ ауданы деген жерде, Байқадам аулымен Құмкент бір біріне жақын екі ауданда орналасқанымен, баламның есімін Едіге қойдым🙂...
Жер мен көкті алып кеткен әскер.Бәрінің алдында Алтын орданың алтын туының астында,жал құйрығы жерге шұбатылған тайлақтай теңбіл тұлпар мінген көк сауытты Едіге.Сұп-сұр беті ауызы кебіндей боп бозарған сұсты Едігені көргендер жолбарыс көргендей болатын дейд.Жекпе -жекте жан шақ келтірмеген Едігеге перінің шынымен қатысы бар-ау.
Едиге батыры Алтын орданын батыры сондықдан ол Ноғай , қазақ, қарақалпақ қалқының батыры ноғай , қазақ , қарақалпақ тарыхдарында өте үлкен орын іиелиді
Бул дастан бизин каракалпак адебиятында нешше жыллар дауамында отип атыр. Мектепте сабаклыгымызда бар. Бул бизлердин, ягный КАРАКАЛПАК тарийхымыз, бизин нешше асир бурынгы жырауларымыз гобызы менен аткарып келген. Калаберсе, бул видеода айырым жерин кате айтып атыр.
Мәулімнияз перінің қызын алған сосын Едіге дүниеге келеді. Мәулімнияз Баба түкті шашты әзиздің ұрпағы. Ертеден бері ақсақалдардан ұрпақтан ұрпаққа айтылып келе жатқан осы.
Қызым қайтыс боларында біз келдік деген әлдекімнің даусы құлағыма келді мен жоқ бере алмаймын деп жылап жалбарындым жоқ болмайт деп жауап қатты соң ішке кіріп қызымды қолыма алып қимай қоштастым . Ярабым өзің бердің өзің алмақшысың кештім ақсүтімді деп аузына сүтімді тамыздым қызым ернін жәй изеді өйткені ол нашарлап баражатыр еді денесі мұздап еріндері көгеріп саусақтары көкпембек болып . Сол сәт анаммен жеңгем даладан үйше кіріп келе жатқантұғын мен көз жасымды сүртіп анама бердім анам қолына алып отырып қалды мен есік далаға шыққанша жанымнан жылы қош иісті жел өте шықты мен денем дір ете соқты жөргегін жуып жайдымда үйге кірдім анам болса жеңгеме бар ана қыздың жанына деп шығара алмай отыр екен ол шықса иегін таңып оңжаққа салайын деп олда түсінбит шықпай өзі келеді қазір деп отыр анамның іші алай дүлей иегін таңсам кнлін қорқып кетер мұны көрген қызым сенбес деп шақшадай басы шарадай болыпты . Мен келе сала апа көзін ашыптығой аузы неге ашық десем анам кет далаға қолың мұздай тиме деп мен тыңдамай көзіне қолымды жүкіртсем сезбиді апа көзі қимылдамайды деп көкірегін ашып денесін көрсем жүрек соқпайды деиалмайды . Сүйтсем мен анама бергенде менің артымнан бір қарап соң анама қарай ықылық атып жан тапсырыпты солай . Бұлдүниеде біз блмитін тылсымның күші бары анық . Бұданда кйінде талай ғажаптарға душар болдым бұның бәрі мен үшін кино көргендеи мәңгі жүрегімде қалды
Сәлеметсізбе рамазан айы қабыл болсын еә тағыда әлі күнге диін жалғасып келет туыстарымның басына іс түсерінде 93 жылы сіңлім босанарындада осындай жағдайлар болды мен жоқ сіңлімді алма ол босанғалы жатқан сонда босанғасын екі баласын ал не мені ал деп жылап жалбарындым . Ол кездеде мен ішти неге оның егіз туған ұлын көралмай өлет дешен енің ойым ба жоқ болмайт мені қара бассын неге мені алмайт осы сыбырлап алып кетеміз дегенді қашан қойасыңдар жоқ деп жындана жаздадым амал жоқ көнбеске не шара көндім . Артында қалған екі баласын өзім ауыздандырып жетілдірдім бір жасқа диін соң ата анам жеңгем өсіріп жетілдірді екеуіде дін аман егіз ұлдар ал сіңлім сол босанған күні аман есен босанып түнде палатасында ұйқтаған күйі қан кетіп жан тапсырған ішкім білми қалған қалай болғанын амане ен сапсау өмірі ауырмаған 19 жасында
@@ЗулфияАимбетова-ю7р меніңде анам тылсым күштерді айтып отырушы еді. Бір ағамды босанған кезде шаршап ұиықтап қалыпрын дит. Түсінде үлкен қара құс келіп қонып көкірегіме тырнағын батырып менің жанымды қысып жатырған кезде, шапан киген белін орамалмен буып алған ата келіп жаңағы құспен сөилесті дит. Мен саған менің ұрім бұтақтарыма тиіспе деп аитып едім сен тағы келдіңба деп қолындағы тачғымен үстімнен түйіп түйіп әрең түсірді деді. Содан әлгі құс мені кешір сенің ұрпағың екенін білмедім енді жақындамаим жеті ата жеті үрім бұтағыңа жақындамаим деді дит. Сонда атасы кәні көзімше ұш мен көрейін ұшқаныңды деп ұшып кеткенше тұрды қарап дит. Сосын мен ояндым дит. Жанымда медсестра қарап отырған екен дит не болды қатты қиналып дем алаалмаи жаттың деп аитты дит. Болған түсімді аитып беріп едім дит оибай сенің алдыңда бір қатын босанып еді осы кроватта соның бәлесі саған жабысаиын депті деп сраз палатаға жатқызды дит. Анашым 79 жасында көз жұмды былтыр. Дүниеге 10 бала акелді соның ішінде егіз қыз бар.
Қызымның әкесімен ажырасып кеткен едік мүгедек болып қалған еді дәрігерлер төрт рет пукция жасағаннан дысыпы диягнесін қойды сол себепті қайыненем өңшең мүгедектерді туып беретұят сен училише бітіргенсің ұлым академияны бітірген деген сөздерді айтып тыныштығымды бермитін жолдасыма айтуға бата алмайтынмын ата анамада жас болғасынба
Бурынгы откен заман да Ногайлы деген елболган Ногайлынын ишинде Хандармен кас болган Кайратына мас болган Едиге деген ер болган Аргы атасын сурасан Баба-Тукти шашти азиз Аулие вали пир болган Одан туган Едиге Байтак елге бас болган
Осындай аныздарга катты кызыгам шыкканын окып келе жатырмын сизге рахметменин 1000сурактын 1 ден бастап толыгымен окысам димин бул жерде араласып кеттиау соны ретимен шыгарсаныз рахмет стзге
Мен 90 шы жылы босандым қыз бала ол сұлу сүйкімді болып өсіп келет бір күні емқанаға бардық абысыныммен екеуміз сол жерде бір үлкендеу әпке шіркін сұлуын ай бір тырнаққа зар болып келем сен бақыттысын осындай қызыңның барына деп айтты сол жерден үйге келгенше құсып іші өтіп артқа қарай шалқайып жылай берді . Жедел жәрдем шақыртып қайненем емқанаға жіберді 90 жыл мен жирмада едім жансақтау бөлімінде оның жұлыннынан сараптама алған одан бала жи жи шалқайа беретін болды екі айдың ішінде төрт рет жұлыннан сараптама алынған сау баламды мүгедек қылып берді . Стдан жыл өтті қайненем менен құтылғысы келді . Балам академияны бітірген сен бір ушилишені бітіргенсің өзіңде ауырусың балама абырой әпермисің мүгедек бала туып бердің деп баласынада жамандап ақыры қоймай ажыратып тынды . Содан әкемнің қолына қайтып келдім . Дәрігергеде қаратып емшігеде апарып қараттым . Сонда емшілерге барып кірсем шығып кетуімді өтінетін бізді қысып жібересің деп мен оларға есінен ауысқан деп ұрысып кететінмін қайжерден ем болар деп . Сонда трасадан көліктен түскесін ауылға қарай үш төрт шақырым жер миди дала жайау жүрем сонда жаныма аппақ бинелер келет аппақ бүркеніп алған қыздарма сондай олардан мирім төгіліп тұратындай сезім мен әлгілерден қорқыныш рүйленіп қолымдағы қызымды тартып алатындай . Қызымды құшағыма басып калимамды қайтарып білген сүремді оқысамда олар көп мені қоршап алып ауылға диін еріп келет ауылға жеткесін бірден ғайып болатын мен оларды аяғыммен басып қоймайындеп жалтақ жалтақ аяғыма да қарап қойатынмын олар қорықпа деп мирім төге қарайтын солай қызымды қорғаушы екенін түсіндім
Мен туылған да анам қасындағы әйел мен акушер көзі ашық туылған деп қайта қайта айта берген и көршіміз көріп қызынай деп айтқан екен .Сол күнінен 15 күн бойы сүт ішпеген екенмін тек жылап ,сүйек болғам . Дәрігерлер де шешім таба алмай адам болмайды деп қайтарған .Сонда әкем қамшы жасайтын,сол кезде үлкен жастағы апа келіпті ,әкем айтуы бойынша.Аппақ киімде оранып алған өте үлкен кісі ,қолында тәсбих бар кісі екен.Үйге кіре салып.Мені екі жеті ұйықтатпаған қыз қайда дегенде әкем қатты таң қалыпты .Сонда түсінбей тұрыпты. Кейін мені көріп келіп омырауын берген екен . Одан кейін ауылдағыларды жинап 7 молда табыңдар депті.Олар үйдің сыртын қоршап ,ал ол кісі мені жанына жатқызып 7 аятты оқыпты .Сол кезде жағдайым жақсы болыпты .☺️Ол кезде есімім басқа болыпты . кейін қайта азан шақырып Айымжан деп өзгертіпті...Қазіргі кезде бір қиналсам Фатиха сүресін оқимын .жақсы болып қалам. ...Тылсым күш бары рас ғой
Коблан батыр Ер Едиге Асан кайгы Орманбет бий Суйимбийке айым Алпамыс Тумарис буларды неге баска еллер бизлердики дейбереди бул адамлар каракалпаклардын миллет боп калыуында улкен рол аткарган бабаларымызгой
Кіттәй бала ұқсап ұят сиақты осындай аңыз айтып, Едігенің анасы босану кезінде қайтыс болуы мүмкін оны бір Алла тағала біледі, бірақ аңыз ертегі айту тек балаларға жарасады ой өрісін өсіру үшін, аңыз ертегімен Тарихты шатастырып не көрінді, пері деген жын кәдімгідей көзге көрінбейтін
@@ЗулфияАимбетова-ю7р әрине пепіштелер және жын перілер бар параллель өмір сүріп жатыр көзге көрінбейді, жын перілер лас жүрген адамның ішіне кіріп кетеді, кейде камераға бұлдырап түсіп қалуы мүмкін, бақсылар жын перімен сөйлеседі кәдімгідей, жын перілер адам кейпінде және жануарлар кейпінде жәндіктер кейпінде адам көзіне көрінуі мүмкін себебі Ғылымда солай жазылған, Ғылым деген АЛЛА оның кітабы Құран, Алла тағала Құранды 14 ғасыр бұрын бұйыртпағанда бүгінде 21 ғасырда адам баласы әлі күнге дейін ат үстінде жүріп найза ұстап соғысып жүретін еді, жерді тегіс деп жүретін еді, бірақ әлі күнге дейін жерді тегіс деп есептейтін адамдар бар мысалы христиандар, еврейлер иуда, будда, баххаббистер, осындай жолды ұстанатындар жерді тегіс плоский деп есептейді 21 ғасыр болсада Ғылымды мойындамайды, ал атейстер сенімсіз адамдар яғни жердің домалақ екенін 19 ғасырда еріксіз мойындаған сөйте тұра Ғылымға сенбейді яғни Аллаға сенбейді, ҒЫЛЫМ деген АЛЛА тағаланың Құрандағы 99 есімінің бірі мағынасы барлығынан хабардар, ЫЛМИ болып айтылады ҚАЗАҚ Ілім деп кеткен, ал мұсылмандар жердің домалақ екенін 14 ғасырдан бері біледі, жалпы ежелден Адам Ата а.с Хауа ана алғашқы ұрпақтары мұсылман болған оларда Ғылымды түсінген жердің домалақ екенін білген, әр бір жұлдыздың күннен млн есе үлкен екенін білген бірақ ол заманда Құран жоқ, тылсым дүние жын перілердің адам баласына еш зианы жоқ мұсылман жындар бар және адам баласын азғырушы кәпір жындар бар, Алла тағала мұсылман пенделер мен мұсылман жындардың арасынан құлдарымды жәннәтқа кіргіземін деп тұр, ал кәпір пенделермен кәпір жындардың орны тозақ деген, сол кәпір пенделермен кәпір жындарды шайтан дейді Арабша, ал Қазақша мағынасы бүлікші деген, бір Алла бақылап тұр баршамызды
@@ЗулфияАимбетова-ю7р періштелер жұмақта жәннәтта жүреді мәңгі, жер бетіне рамазан айының қадір түнінде жұмақтаға періштелер жерге түседі бір түнде ғана кейін қайтып кетеді сол қадір түнінде 14 ғасыр бұрын Алла тағала аспанға Құранның алғашқы сүрелерін және барлық сүрелерін жазған ал пайғамбарымыз с.а.с оны кітапқа жазған, сол сәтте барлық періште жер бетіне түскен пайғамбарымыздың с.а.с қоршалап тұрған жын перілерден қорғап қашан көктегі Құран жазуын кітапқа түсіріп болмайынша, міне сол күнді Құранның түскен күні дейді яғни Қадір түні яғни адамзат үшін үлкен қуаныш, пайғамбарымыздың с.а.с 39 жасында 40 жасқа қараған уақытта пайғамбарлық қасиет берілген оған дейін әріп танымаған Арабтардың ешбірі әріп танымаған, ал Алла тағала оқы оқы және оқы дейді пайғамбарымыздың с.а.с сауатты болады аяқ астынан Құран сүрелерін кітапқа көшіріп жазады, яғни Құранның алғашқы сүресі Иқра сүресі, Иқра Иқра Иқра бисмика деп басталады сүренің басы, ал мағынасы оқы оқы және оқы деген Алланың бұйрығы, ал әр адамның бойында екі періште болады бірі жаман қасиетін ісін амалын жазып отырады, екіншісі жақсы қасиетін ісін амалын жазып отырады, басқа періштелер жұмақта жәннәтта тек әр жыл сайын рамазан айының соңғы күндерінде Қадір түнінде жер бетіне түседі, қайтадан кетіп қалады, жын перілер көзге көрінбейді адамдар арасында жүреді.
@@ЗулфияАимбетова-ю7р мен айтып жатырмын ертегіні айтып керек емес, Едігенің анасы кәдімгідей адам баласы босану кезінде қайтыс болуы мүмкін оны бір Алла тағала біледі, анасыз өсуі мүмкін сол үшін осындай ертегілер пайда болуы мүмкін, Тарихпен аңыз ертегілерді шатастырмау керек яғни надандыққа жол жоқ, Тарих сөзін Арабшадан Қазақшаға аударсақ болған оқиға деген мағына
Пері, дию, жындар қатындармен қойындас болып одан бала туа берген. Бұл рас нәрсе. Сүлеймен пайғамбар да таза адамнан емес, мысалы. Тылсым дүние. Адам мен пері, жын арасынан шыққандар мықты батыр болып келеді
Ассалаумағалейкүм мен Атыраудан болам осы Аңыздар, болған оқиға болуы мүмкін неге десен теңіздің жағасында осындай оқиғалар көп болған,əлі күнге шейін жоғалып кайтып оралғандар бар қайда болдын десе жын аумакта болғанын айтады теңіздің жағасында камыс арасында.
Кытайда коп бундай аныздар, керек десен неше турли кинолары да бар, соган караганда бундай дуниелер тек биздин жеримизде емес букил жерде болган, кейбир адамдар мен перилер косылып омир сурген. Ол кезде камера жок, техника дамымаган заман, ауыздан ауызга жеткизилип казир жай ашейн «ертек» боп калды.
Біз бала күнімізде әкем арендаға жер алып семішкі қауын қарбыз егіп қыста семішкіні мишоктап сататынбыз кпшіл болғасын әкемнің жалақысы жетпегесін . Сонда құлағында сырғасы бар бір ер адам келіп семішкі алып кететін 80 81 жылдары . Сол кісі бірде орманда келе жатса алдында сұлу қыздар билеп жүргенін көріп жақындап барған сол жерде бір қыз оған алманың жартысын бөліп беріп жартысын өзі жеген сол алманы берген қызбен тойы болып ұйқтап қалған сол жерде оянса құлағында сырға пайда болған оны өзі шеше алмайды ол ауысып тұрады неше түрліге ауысқан кезде қол аяғы істеми қалады екен әйелін өзінен басқа ішкім көре алмайды екен өзі бір түрлі кісі көп сөйлемиді қол аяғы істеми қалсада велсепетін жүргізіп кете береді екен елдің барлығы таң қалып қарайтын келе жатса періге үйленген кісі келе жатыр деп әңгіме қылушы еді бізде жүгіре артынан қарайтынбыз . Бірақ ол семішкісін велсепетіне салып үнсіз кететін күлмитін артық сөзіде жоқ болатын ол ормандар Амударияның жағалауы қалың болатын
Едіге батыр туралы, оның анасы перінің қызы және әкесі Мәулімнияз туралы Сыр бойының ақыны Нұртуған тамаша жыр жазған. Ол кітап 1991 жылы шыққан, авторы Ә. Оспанов. Нұртуған ақын 1930 жылы қайтыс болған,1929 жылы 12 жылдан кейін болатын 2-ші дүниежүзілік соғыс туралы жазған,әнші,жыршы шәкірттер тәрбиелеген.
Менын анасынам маркум бесык тербетып отырып мынандай олен жолдарын айтатын. Перынын кызы сымбатты ай. Алмаймын десе коймаптай. Деп кыска кисалар айтып отыратын мумкын рас шыгар. Едыгенын тарихы.
Мен жас кезімде Нұртуған жыраудың жазған Едіге дастанын оқығам ноғайлы елі туралы соның жалғасы орақ пенен Мамай дыда оқығам ол кезде бәрімізде кітап оқитын едік
Сенсеңізде сенбесеңізде өздеріңіздің еркіңіз бірақ бұлда Алла тағаламыздың жаратылысы . Осы перінің әсерінен әпкем көп зардап шекті . Кезінде кім білет инағаш бен суға барғанда жабыстыма ол кездері Амудариянығ жағасында отырған . Құлағына өзін әлде кімнің шақырғанын еститін . Көзіне сұлу қыз келіп менімен жүр деп шақырат дитін артынан жүриіндесе бірде анда бірде мында ғайып жасырынбақ ойнап жүрген баладай бір көрініп бір ғайып болып кетеді дегендерін емес емес есімде ол кезде мен тым кішкентайтұғыммын 76 77 жылдар шамасы ата анамыз бізге әпкелеріңе қарайлап жүр дитін ол өз шашын өзі қылқынтырып талып қалатын . Молдалар құран оқып ата анам әпке ағаларым қолын әзер жаздырып алатын есін жиғасын сұрағанда сұлу қыз тағы келді мен бармағасын қылқындырды дейтін бірақ өз шашымен өзін қылқындырғанын білмитін өле өлгенге жиін артынан қалмады көп жылдар ауырумен келді семиялы болды сондада жалғыз қалудан қорқатын . Мен әпкеме қонаққа барғанымда 96 жылы жездем жол жүріп кетті сен бола тұр әпкеңнің жәнінде деп қызымен екеуміз түнде бір бөлмеде жаттық әпкемді қарайлап өйткені ол сол кездері қол аяғы тартылып парализоваттап басталған кезеңі еді . Сол түні әпкеммен қызы ұйқтап жатыр тып тыныш мен баламды емізіп терезеге қарап жатқанмын дәл түбінде жаз айы терезе ашық бірде сол пері келіп бойы ұзын сұлулығында шек жоқ қасы көзі қапқара қиылып тұр кірпігі сойаудай қайырылып тұр шашы қапқара бұйра басына жамылған шарпы балықтың қабыршағы сықылды капрон көкшіл рең жалт жұлтетіп тұр . Менен асып өте алмай сен неге келдің дегендей сыңай ділмен айтты мен батылдықпен сен неге келдің осыдан осы жерден өтіп көр х деп менсінбегендей мен сыңай танытып ызаланып ашулы күйде жауап қаттым . Ол әпкеме қиылып өкінішпен қарай ғайып болды . Содан мен есімді жиып мен не көрдім кіммен сөйлестім деп жаным көзіме көрінді ал енді ұйқтап көр таң атты ертемен шайға барлығымыз отыржық соң мен осылай болған жағдайды айтып бердім әпкем қуанып сенің болғаның қандай жақсы болды әйтпесе мен бүгін жан сақтау бөлімінде жататвн едім деп мәз болды мен бұл тылсымның құпиясына түсінбейтінмін . Әттең қазір болса саған не керек әпкемді жәйіна қалдыр деп айтар медім өкініш әпкемнің түбіне жетіп тынды 44 жасында дүнеден өтті
Бул бизин каракалпактан шыккан Сопбас жыраудын айтып кетген дастаны еди. Ягный бул каракалпак тарихына тийис. Бизлерге дайы кемпир апам айтып беретугын еди. Кемпир апамнын жаткан жери жайлы болсын. Едиге деген бизин бабамыз болган дейтугын еди.
Еә менде жасымда естігенім қолтығының астында қанаты бар дегенді ол кезде баламызғой шіркін сондай біздеде қанат болса аспанды бір шарлап келер едікдеп ойлайтынбыз баламызғой түсінбей
Қазақтың жүрмеген жері жоқ кезінде Сұлтан Бибарыс бабамызды кішкентайында құлдықта жүріп үлкен жетістіктерге жетті емеспе . Жатжерде жүрседк Қазақдеп танымалғой . Сол сықылды бабаларымызда жанжақта жерді қорғап келешек ұрпақтар үшін жүрдіғой . Сол сықылды шатыспаңдар Қарақалпақ деп . Періден туылғаны шын бабалардың ауыздан ауызға аңыз болып жалғасып кележатыр бұл өзбектерде аңызға таралған гөр ұғлы деп айтат олар да . Жел болмаса шөптің басы қимылдамайды әсіресе ол замагның ақсақалдары өтірік айтпайтын шыншыл болған
Бұл аңыз Асан би перінің қызымен үш сертін бұзған. Перизат сүлудан туған Абат деген баласын жеті жыл іздеп қайғырыпты баласын Хиуадан тауыпты Асан қайғы деп содан атаныпты. Ноғайлының батыры Абат батырдың шешесі перінің қызы болған деседі.
ДУРЫС АЙТАСЫЗ.НЕГИЗИ ҚАРАҚАЛПАҚТА ҚОҢЫРАТТЫҢ БАЛЛАРЫ МАҢҒЫТ ЖƏНЕ ҚЫТАЙ РҰУЫ БОЛЫП ЕКИГЕ БӨЛИНЕДИ.АЛ ҚАЗАХ ШЕЖИРЕСИНДЕ ҚОҢЫРАТТЫҢ БАЛАСЫ МАҢҒЫТАЙ БОЛЫП АЙТЫЛАДЫ
Кезінде менің әпкем өз өзін шашымен орап қылқынтырып талып қалатын . Ата анамыз әпкемізге қарап жүруді тапсырып қойатын сол сәтте құласа біз қорғауға тырысатынбыз ата анамыз қолын әзер жаздырып алатынбыз сонда не болды десе бір сұлу қыз келіп шақырады сосын шашымен мені қылқынтырады дейді . Уақыт өте келе жиелеп кетті . Соң анам зираттарға апарып түнетіп жазылғандай болды . Жасы келіп тұрмыс құрып отбасылы балашағалы болды . Әлгі пері сондада артынан қалмады . Күндердің күні тағы ауырып дәрігерлер ішқандай дигнос қоя алмады ақыр соңы қол аяғы тартылып жи жи ауыратын болды . Мен 1996 жылы сол әпкеме қонаққа бардым сол сәт жездем мен жол жүріп барамын сен әпкеңнің жанында бол мен келгенше дегесін қалдым сол . Сол бір түн мен үшін мәңгіге жүрегімде сақталып көз алдымда қалды . Терезеден түн жартысында бір сұлу қыз келіп әпкеме қиылып қарап тұр мен әлгіге сен осы жерден өтіп көр хи деп сөйлеп жанымдағы баламды емізіп жатырмын ол маған неге келжің деген сыңай танытып өтіп кетеді кіре алмай . Ал ананы көрген мен есеңкіреп кеткесін ес жиып бұл не сұмдық деп әпкеме қарасам қызы қарауылдап жататын екеуі де ұйқтап жатыр мен әлгіден киін ұйқы жоқ қорқыныш таң атырдым . Енді әлгінің сұлулығында киген киімінде шек жоқ айтып жеткізе алмаймын . Егерде ер адам көрсе артынан еріп кетері анық . Таңда атты абсындары әпкем таңғы шайға отырды мен әлгі ні айтсам олар бұны біледі екен мен болғасын аман қалдым әйтпесе бүгін жансақтау бөлімінде жататын едімдеді
Шашы сары болса Пері қыз ғои.Кешкентаи кезінде апкеңіз,көлде ма?-судама бір оинық тауып оинаған емес па?Есіне тусіріп көрсінші.Тарақпа-аинама.Бір затын алса Пері қыздар артынан қалмаи тыныштық бермеиді.
Сәлеметсізбе өкінішке қарай қазір жоқ ол 44 жасында 2000 жылы қайтыс болды төрт бес жыл паралиш болып ақыр соңына диін қалмады сол көрініс деиді . Апармаған емшісі дәрігері қалмады ешқандай дигнос қойалмады дәрігерлер
Шашы қара кірпіктері сойаудай сойаудай сұлулығында шек жоқ шашы бұйра басына жамылған шарфы ұзын балықтың қабыршағындай көкшіл рең дөніп тұрды мұдай сұлулықты бұл дүниеде кездестіру мүңкін емес әлігүнге диін көз алдымда . Әттең сол кезде неге менің әпкемді таңдадың жолама жәйіна қалдыр десемғой шіркін
Бул аныз ангiме бала кунiмде естiдiм, екi кабат айел олiп калып, корден бала пайда болат короглы деген, бала ансап журген шал ешкi багып корден шыкан баланы корiп калады бала ешкiнi емiп жаткан
Бир ер киси коп уйыктаушы еди, Бур куни букирейип журетин болыпты. Емшиге барганда, - Балан перинин кызымен жакын болыпты,оны билип калган басшысы колындагы ай балтасын аркасына кадап койыпты. Бул баланы коп окыту керек, адаммен пери узак болалмайды. Не кемис кылады,не болмаса олтирип тынады. Содан жанагы ерди мыкты окуынын аркасында емдеп алады екен дейди естиген ангимем. Ал казирги уакытта мыкты емшилер жок ау шамасы? Менинде туган иним бар, оганда перилер паналаган деди емшилер. Ол 5.02.2021ж уйден шыгып оралмады али издеудемиз. Аты Наурыз. Егер мыктыларын болса, кайда жургенин айтып, емдеп беремин дегендер болса хабарлассын. 87024627151.
@@ЖузЖузбай молда имамдардын куши келмейди екен. Именно перинин окуын окыган ишандар керек екен... Кел кел деп колын жайып шыкырады да ОТЫРАДЫ.. Барлык аулауга барган да уйыктап калып ертесине куып кетти жасы 30 га келди ешким емдей алмай жатыр
@@назеркеЕрбол-ь6м ҚАНША УАҚЫТ БОЛҒАН АУЫРҒАНЫНА. МЕНІҢ ТЕЛ - МА ХАЬАРЛАС. САРЫАҒАШТА ТӘЖІК КІСІ БАР ЖЫНДЫ ҚУЫП ШЫҒАРАДЫ. СОСЫН ТЕЛЬМАНДАДА АЙБАЗ ДЕГЕН ТҮРІК БАР. САЙРАМДАДА РУСТЕМ АТА БАР. САЙРАМСКИЙ КӨШЕСІНДЕДЕ ШҮКІРОЛЛА ДЕГЕН БАР ЕКЕН.
Админ сен қателеспе мына шығарғанды өшір. Едіге батыр 13-ғасрдын аяғы 14-басында Өмір сүрген. Бұлай айтаберсеңдер Бір күні біреу айтар Шыңғысхан ды да айтарсыңдар Періштелер туған деп.
АРЫҚТЫГЫМ-ҚОСЫМБЕТ. ҚОСЫМБЕТ АТАМЫЗДЫҢ ШЫНАТЫ.ЕР.ҚОСАЙ БАТЫР.БҰЛ БІЗДІҢ ЖАЛАЙЫР.БАБАДАН ТАРАҒАНЫМЫЗДЫ АНЫҚ БІЛДІРЕДІ. БІЗДІҢ АУЫЛ ЖЕТІСУ ӨҢІРІНДЕГІ. ЖИДЕЛІ АУЫЛЫНАН. ЕДІГЕ БАТЫР.ОРАҚТЫ.БАТЫР.БҰЛ АТАЛАР.ҚАЗАҚТЫҢ ЖАЛАЙЫР ТАЙПАСЫНАНБЫЗ.ЕДІГЕ. ҰРПАҒЫ АЛМАЗ.АЙДАРБЕКОВ
Едге Дастан бул Каракалпак батыр жыгиты анызгой
👍👍👍
Осындай аңыз әңгімелер ді жақсы көрем
Өтте жақсы оқ идыекенсіз дауысыңызда сондай əдемі шығады
Менде
Я менде
Менде керемет тарихи аңыз
КАРАКАЛПАК БАТЫРЫ ЕДИГЕ
Бул Каракалпактын дастаныго Едиге деген бизде бул бабамыздын кердер деген жерде табаны тийген жасаган жери бар
Бұл әңгімені бала күнімізде үлкендер айтып отырғанын еститінбіз бізге қызық болатын . Менің өзімніңде басымнан өткенін сол күндер әлі күнге диін көз алдымда
Едігені өлеңмен және қара сөзбен жазған ұлы шайыр Нұртуған.
Жазган Нуртуган Оны 5 гасырдан сон Жеткизген Мурын Сенгирбекулы
@@ЫргызбайСултанов-ь6в котагымды жепсен, Сопбаслы Сыпыра Жырау жазган
@@ТайырбайАйырбаев каракалпаксызба
Мұқтар Әуезовтың батырлар жыры 10 томдық кітабында көрден шыққан Көрұғылы батырдың үш қатыны перінің қызы еді дейді!
Мен сол Әулие Бабамыз Баба Түкті Шашты Әзіз әулиенің қасында Құмкент ауылынан боламын,айтылған нәрселер аңызға айналып кеткен ,негізінен жазушы І.Есенберлиннің
Алтын Орда,Көшпенділер атты романдарында айтылғандай Құмкент шаһарының бегі Құтлыққияның екінші баласы Едіге,бірінші ұлы Исабек деп жазылған,Едіге 25 жыл Алтын Орданы билеген Мәскеуді бірнеше мәрте басып алып оларға салық төлеуге міндеттеген және орыс князьдерін бағынышты қылып антын алған,ал бірінші ұлы Исабек Ақ Ордаға қызмет қылған,дейді тарихшылар...
Баба Түкті Шашты Әзіз әулие бабамыз негізінен эпостық жырларда көп айтылады Алпамыс,Қобыланды,Шора батырларды дүниеге әкелген дейді,бала көтермей жүрген қатындар мен келіншектер келіп Әулие басына түнесе ниеттерін қабыл қылады,аян береді,әлі күнге дейін келушілер өте көп...
Менде Байқадам ауылынан боламын)
@@aidosuzbekov1041 неге толық жазбайсыңдар?Қай обылыс,аудан,ауыл.Біз қазақтар біліп жүрейік.
@@er0076 мен Жамбыл облысы, Сарысу ауданы, Байқадам ауылынан боламын, ал Құмкент орналасқан жері Түркістан облысы, Созақ ауданы деген жерде, Байқадам аулымен Құмкент бір біріне жақын екі ауданда орналасқанымен, баламның есімін Едіге қойдым🙂...
@@aidosuzbekov1041 Рахмет!Осылай толық жазсаңыздар,қай жерден екендеріңізді біліп отырамыз.
Бари ширк амеллер
Жер мен көкті алып кеткен әскер.Бәрінің алдында Алтын орданың алтын туының астында,жал құйрығы жерге шұбатылған тайлақтай теңбіл тұлпар мінген көк сауытты Едіге.Сұп-сұр беті ауызы кебіндей боп бозарған сұсты Едігені көргендер жолбарыс көргендей болатын дейд.Жекпе -жекте жан шақ келтірмеген Едігеге перінің шынымен қатысы бар-ау.
Едиге батыры Алтын орданын батыры сондықдан ол Ноғай , қазақ, қарақалпақ қалқының батыры ноғай , қазақ , қарақалпақ тарыхдарында өте үлкен орын іиелиді
Бул дастан бизин каракалпак адебиятында нешше жыллар дауамында отип атыр. Мектепте сабаклыгымызда бар. Бул бизлердин, ягный КАРАКАЛПАК тарийхымыз, бизин нешше асир бурынгы жырауларымыз гобызы менен аткарып келген. Калаберсе, бул видеода айырым жерин кате айтып атыр.
Дурис Ногайим Биз Каракалпактин тарихи
Едиге бабамыз Туранда яный Каракалпакта ТазМангыт урыу.
Алтын орда китабында Едиге жайлы толык баяндайды Аксак темир улы Осман империя сын жаулап алуга осы Едигенин бешлик деген адисимен колданады
Иляс Есенберлинниң "Алтын Орда" трилогиясының 2-3 китабында жазылған
Едиге Кутлык Киянын баласы Атасы БабаТукти Шашты Азиз
Тукти Шашты Азиз баба Əз Шəмши патша болса керек халық Əз Шəмши патшаны қудайға теңеген Əз Шəмши патша айбатлы патша болған
Менін руым едіге
Мәулімнияз перінің қызын алған сосын Едіге дүниеге келеді. Мәулімнияз Баба түкті шашты әзиздің ұрпағы. Ертеден бері ақсақалдардан ұрпақтан ұрпаққа айтылып келе жатқан осы.
Ким Маулимнияздин кызын алды? Кутты Кияма?
Қызым қайтыс боларында біз келдік деген әлдекімнің даусы құлағыма келді мен жоқ бере алмаймын деп жылап жалбарындым жоқ болмайт деп жауап қатты соң ішке кіріп қызымды қолыма алып қимай қоштастым . Ярабым өзің бердің өзің алмақшысың кештім ақсүтімді деп аузына сүтімді тамыздым қызым ернін жәй изеді өйткені ол нашарлап баражатыр еді денесі мұздап еріндері көгеріп саусақтары көкпембек болып . Сол сәт анаммен жеңгем даладан үйше кіріп келе жатқантұғын мен көз жасымды сүртіп анама бердім анам қолына алып отырып қалды мен есік далаға шыққанша жанымнан жылы қош иісті жел өте шықты мен денем дір ете соқты жөргегін жуып жайдымда үйге кірдім анам болса жеңгеме бар ана қыздың жанына деп шығара алмай отыр екен ол шықса иегін таңып оңжаққа салайын деп олда түсінбит шықпай өзі келеді қазір деп отыр анамның іші алай дүлей иегін таңсам кнлін қорқып кетер мұны көрген қызым сенбес деп шақшадай басы шарадай болыпты . Мен келе сала апа көзін ашыптығой аузы неге ашық десем анам кет далаға қолың мұздай тиме деп мен тыңдамай көзіне қолымды жүкіртсем сезбиді апа көзі қимылдамайды деп көкірегін ашып денесін көрсем жүрек соқпайды деиалмайды . Сүйтсем мен анама бергенде менің артымнан бір қарап соң анама қарай ықылық атып жан тапсырыпты солай . Бұлдүниеде біз блмитін тылсымның күші бары анық . Бұданда кйінде талай ғажаптарға душар болдым бұның бәрі мен үшін кино көргендеи мәңгі жүрегімде қалды
Шын болған ба сонда? Тағы қандай тылсымдар болды сізде
Сәлеметсізбе рамазан айы қабыл болсын еә тағыда әлі күнге диін жалғасып келет туыстарымның басына іс түсерінде 93 жылы сіңлім босанарындада осындай жағдайлар болды мен жоқ сіңлімді алма ол босанғалы жатқан сонда босанғасын екі баласын ал не мені ал деп жылап жалбарындым . Ол кездеде мен ішти неге оның егіз туған ұлын көралмай өлет дешен енің ойым ба жоқ болмайт мені қара бассын неге мені алмайт осы сыбырлап алып кетеміз дегенді қашан қойасыңдар жоқ деп жындана жаздадым амал жоқ көнбеске не шара көндім . Артында қалған екі баласын өзім ауыздандырып жетілдірдім бір жасқа диін соң ата анам жеңгем өсіріп жетілдірді екеуіде дін аман егіз ұлдар ал сіңлім сол босанған күні аман есен босанып түнде палатасында ұйқтаған күйі қан кетіп жан тапсырған ішкім білми қалған қалай болғанын амане ен сапсау өмірі ауырмаған 19 жасында
@@ЗулфияАимбетова-ю7р қыздың акесі қайда болды?
@@ЗулфияАимбетова-ю7р меніңде анам тылсым күштерді айтып отырушы еді. Бір ағамды босанған кезде шаршап ұиықтап қалыпрын дит. Түсінде үлкен қара құс келіп қонып көкірегіме тырнағын батырып менің жанымды қысып жатырған кезде, шапан киген белін орамалмен буып алған ата келіп жаңағы құспен сөилесті дит. Мен саған менің ұрім бұтақтарыма тиіспе деп аитып едім сен тағы келдіңба деп қолындағы тачғымен үстімнен түйіп түйіп әрең түсірді деді. Содан әлгі құс мені кешір сенің ұрпағың екенін білмедім енді жақындамаим жеті ата жеті үрім бұтағыңа жақындамаим деді дит. Сонда атасы кәні көзімше ұш мен көрейін ұшқаныңды деп ұшып кеткенше тұрды қарап дит. Сосын мен ояндым дит. Жанымда медсестра қарап отырған екен дит не болды қатты қиналып дем алаалмаи жаттың деп аитты дит. Болған түсімді аитып беріп едім дит оибай сенің алдыңда бір қатын босанып еді осы кроватта соның бәлесі саған жабысаиын депті деп сраз палатаға жатқызды дит. Анашым 79 жасында көз жұмды былтыр. Дүниеге 10 бала акелді соның ішінде егіз қыз бар.
Қызымның әкесімен ажырасып кеткен едік мүгедек болып қалған еді дәрігерлер төрт рет пукция жасағаннан дысыпы диягнесін қойды сол себепті қайыненем өңшең мүгедектерді туып беретұят сен училише бітіргенсің ұлым академияны бітірген деген сөздерді айтып тыныштығымды бермитін жолдасыма айтуға бата алмайтынмын ата анамада жас болғасынба
Қазақтар жаны опылық жолға жақын.
Кушти кушти кушти кушти кушти
Каркалпактын анызыго бизлерде том том жазылган бала кезимизде окыйтын еди
Бурынгы откен заман да
Ногайлы деген елболган
Ногайлынын ишинде
Хандармен кас болган
Кайратына мас болган
Едиге деген ер болган
Аргы атасын сурасан
Баба-Тукти шашти азиз
Аулие вали пир болган
Одан туган Едиге
Байтак елге бас болган
Осындай аныздарга катты кызыгам шыкканын окып келе жатырмын сизге рахметменин 1000сурактын 1 ден бастап толыгымен окысам димин бул жерде араласып кеттиау соны ретимен шыгарсаныз рахмет стзге
Едіге Кіші жүзден шыққан Тама руынан
@@Менқазақпын-з5с мумкин
@@Менқазақпын-з5с едиге магыт.
Бағып қағып өсірген Қазақ бірақта Едіге қазақ емес
Керемет 🤘
Мен 90 шы жылы босандым қыз бала ол сұлу сүйкімді болып өсіп келет бір күні емқанаға бардық абысыныммен екеуміз сол жерде бір үлкендеу әпке шіркін сұлуын ай бір тырнаққа зар болып келем сен бақыттысын осындай қызыңның барына деп айтты сол жерден үйге келгенше құсып іші өтіп артқа қарай шалқайып жылай берді . Жедел жәрдем шақыртып қайненем емқанаға жіберді 90 жыл мен жирмада едім жансақтау бөлімінде оның жұлыннынан сараптама алған одан бала жи жи шалқайа беретін болды екі айдың ішінде төрт рет жұлыннан сараптама алынған сау баламды мүгедек қылып берді . Стдан жыл өтті қайненем менен құтылғысы келді . Балам академияны бітірген сен бір ушилишені бітіргенсің өзіңде ауырусың балама абырой әпермисің мүгедек бала туып бердің деп баласынада жамандап ақыры қоймай ажыратып тынды . Содан әкемнің қолына қайтып келдім . Дәрігергеде қаратып емшігеде апарып қараттым . Сонда емшілерге барып кірсем шығып кетуімді өтінетін бізді қысып жібересің деп мен оларға есінен ауысқан деп ұрысып кететінмін қайжерден ем болар деп . Сонда трасадан көліктен түскесін ауылға қарай үш төрт шақырым жер миди дала жайау жүрем сонда жаныма аппақ бинелер келет аппақ бүркеніп алған қыздарма сондай олардан мирім төгіліп тұратындай сезім мен әлгілерден қорқыныш рүйленіп қолымдағы қызымды тартып алатындай . Қызымды құшағыма басып калимамды қайтарып білген сүремді оқысамда олар көп мені қоршап алып ауылға диін еріп келет ауылға жеткесін бірден ғайып болатын мен оларды аяғыммен басып қоймайындеп жалтақ жалтақ аяғыма да қарап қойатынмын олар қорықпа деп мирім төге қарайтын солай қызымды қорғаушы екенін түсіндім
Мен туылған да анам қасындағы әйел мен акушер көзі ашық туылған деп қайта қайта айта берген и көршіміз көріп қызынай деп айтқан екен .Сол күнінен 15 күн бойы сүт ішпеген екенмін тек жылап ,сүйек болғам . Дәрігерлер де шешім таба алмай адам болмайды деп қайтарған .Сонда әкем қамшы жасайтын,сол кезде үлкен жастағы апа келіпті ,әкем айтуы бойынша.Аппақ киімде оранып алған өте үлкен кісі ,қолында тәсбих бар кісі екен.Үйге кіре салып.Мені екі жеті ұйықтатпаған қыз қайда дегенде әкем қатты таң қалыпты .Сонда түсінбей тұрыпты. Кейін мені көріп келіп омырауын берген екен . Одан кейін ауылдағыларды жинап 7 молда табыңдар депті.Олар үйдің сыртын қоршап ,ал ол кісі мені жанына жатқызып 7 аятты оқыпты .Сол кезде жағдайым жақсы болыпты .☺️Ол кезде есімім басқа болыпты . кейін қайта азан шақырып Айымжан деп өзгертіпті...Қазіргі кезде бір қиналсам Фатиха сүресін оқимын .жақсы болып қалам. ...Тылсым күш бары рас ғой
@@АйымжанБегалы ол сүт берген кісі кім пері ма әлде емші көріпкелме?тусинбедім просто
@@БаянДюсенова-р8ф мүмкін соның барлығы да шығар ... Әйтеуір әкем көзіне жас алып айтып отырады үнемі ...
Ересектерге арналған ертегі
Жалпы бұрын күні кешегіге дейін пері ұстаған адамдар болған қазақта шын болуыда мүмкін🤔
Ол рас
Едіге қазақ емес не қыртып отырсың
@@АспандиярМуса-ч5з Әрине қазақ емес, қарақалпақ та емес, өзбек те емес Ол бүкіл түркі дүниенің батыры болған, Ноғай ордасын құрушы... 🙌🏻🙌🏻🙌🏻🙌🏻
@@ЖұлдызМүтан Қарақалпақта
Аллах тагала жар болсын сизге аман есен болаиык Ораза кабыл болсын
Керемет маған ұнады
Коблан батыр Ер Едиге Асан кайгы Орманбет бий Суйимбийке айым Алпамыс Тумарис буларды неге баска еллер бизлердики дейбереди бул адамлар каракалпаклардын миллет боп калыуында улкен рол аткарган бабаларымызгой
Кобыланды Батыр Асан Кайгы Алпамыс Тумар Патша булар нагыз казактын бабалары болады
Жақсы аңызда болса
Қызықты тартымды аңыздың
Түбі шындық болуы мүмкін
Ғажайып оқиға Адамзат пен перінін байланысы
Бабай түсті емес
БАБА ТҮКТІ ШАШТЫ ƏЗІЗ БАБА
Кіттәй бала ұқсап ұят сиақты осындай аңыз айтып, Едігенің анасы босану кезінде қайтыс болуы мүмкін оны бір Алла тағала біледі, бірақ аңыз ертегі айту тек балаларға жарасады ой өрісін өсіру үшін, аңыз ертегімен Тарихты шатастырып не көрінді, пері деген жын кәдімгідей көзге көрінбейтін
Кешіріңіз сіз сенбесеңізде сенсеңізде бұл шындық өз көзіммен талай періштені періні көргенмін бұл тылсым дүниеде біз білмитін құпиялар көп
@@ЗулфияАимбетова-ю7р әрине пепіштелер және жын перілер бар параллель өмір сүріп жатыр көзге көрінбейді, жын перілер лас жүрген адамның ішіне кіріп кетеді, кейде камераға бұлдырап түсіп қалуы мүмкін, бақсылар жын перімен сөйлеседі кәдімгідей, жын перілер адам кейпінде және жануарлар кейпінде жәндіктер кейпінде адам көзіне көрінуі мүмкін себебі Ғылымда солай жазылған, Ғылым деген АЛЛА оның кітабы Құран, Алла тағала Құранды 14 ғасыр бұрын бұйыртпағанда бүгінде 21 ғасырда адам баласы әлі күнге дейін ат үстінде жүріп найза ұстап соғысып жүретін еді, жерді тегіс деп жүретін еді, бірақ әлі күнге дейін жерді тегіс деп есептейтін адамдар бар мысалы христиандар, еврейлер иуда, будда, баххаббистер, осындай жолды ұстанатындар жерді тегіс плоский деп есептейді 21 ғасыр болсада Ғылымды мойындамайды, ал атейстер сенімсіз адамдар яғни жердің домалақ екенін 19 ғасырда еріксіз мойындаған сөйте тұра Ғылымға сенбейді яғни Аллаға сенбейді, ҒЫЛЫМ деген АЛЛА тағаланың Құрандағы 99 есімінің бірі мағынасы барлығынан хабардар, ЫЛМИ болып айтылады ҚАЗАҚ Ілім деп кеткен, ал мұсылмандар жердің домалақ екенін 14 ғасырдан бері біледі, жалпы ежелден Адам Ата а.с Хауа ана алғашқы ұрпақтары мұсылман болған оларда Ғылымды түсінген жердің домалақ екенін білген, әр бір жұлдыздың күннен млн есе үлкен екенін білген бірақ ол заманда Құран жоқ, тылсым дүние жын перілердің адам баласына еш зианы жоқ мұсылман жындар бар және адам баласын азғырушы кәпір жындар бар, Алла тағала мұсылман пенделер мен мұсылман жындардың арасынан құлдарымды жәннәтқа кіргіземін деп тұр, ал кәпір пенделермен кәпір жындардың орны тозақ деген, сол кәпір пенделермен кәпір жындарды шайтан дейді Арабша, ал Қазақша мағынасы бүлікші деген, бір Алла бақылап тұр баршамызды
@@ЗулфияАимбетова-ю7р періштелер жұмақта жәннәтта жүреді мәңгі, жер бетіне рамазан айының қадір түнінде жұмақтаға періштелер жерге түседі бір түнде ғана кейін қайтып кетеді сол қадір түнінде 14 ғасыр бұрын Алла тағала аспанға Құранның алғашқы сүрелерін және барлық сүрелерін жазған ал пайғамбарымыз с.а.с оны кітапқа жазған, сол сәтте барлық періште жер бетіне түскен пайғамбарымыздың с.а.с қоршалап тұрған жын перілерден қорғап қашан көктегі Құран жазуын кітапқа түсіріп болмайынша, міне сол күнді Құранның түскен күні дейді яғни Қадір түні яғни адамзат үшін үлкен қуаныш, пайғамбарымыздың с.а.с 39 жасында 40 жасқа қараған уақытта пайғамбарлық қасиет берілген оған дейін әріп танымаған Арабтардың ешбірі әріп танымаған, ал Алла тағала оқы оқы және оқы дейді пайғамбарымыздың с.а.с сауатты болады аяқ астынан Құран сүрелерін кітапқа көшіріп жазады, яғни Құранның алғашқы сүресі Иқра сүресі, Иқра Иқра Иқра бисмика деп басталады сүренің басы, ал мағынасы оқы оқы және оқы деген Алланың бұйрығы, ал әр адамның бойында екі періште болады бірі жаман қасиетін ісін амалын жазып отырады, екіншісі жақсы қасиетін ісін амалын жазып отырады, басқа періштелер жұмақта жәннәтта тек әр жыл сайын рамазан айының соңғы күндерінде Қадір түнінде жер бетіне түседі, қайтадан кетіп қалады, жын перілер көзге көрінбейді адамдар арасында жүреді.
@@ЗулфияАимбетова-ю7р мен мұсылманмын
@@ЗулфияАимбетова-ю7р мен айтып жатырмын ертегіні айтып керек емес, Едігенің анасы кәдімгідей адам баласы босану кезінде қайтыс болуы мүмкін оны бір Алла тағала біледі, анасыз өсуі мүмкін сол үшін осындай ертегілер пайда болуы мүмкін, Тарихпен аңыз ертегілерді шатастырмау керек яғни надандыққа жол жоқ, Тарих сөзін Арабшадан Қазақшаға аударсақ болған оқиға деген мағына
Мангыстау бул негизи мангытлар кишлаги болган Едиге батыр усы аймаклар онын ели!!!
Едиге Қарақалпақта бурыннан ьаслап оқып келе атрмызғоо буны мектептен баслап
Пері, дию, жындар қатындармен қойындас болып одан бала туа берген. Бұл рас нәрсе. Сүлеймен пайғамбар да таза адамнан емес, мысалы. Тылсым дүние. Адам мен пері, жын арасынан шыққандар мықты батыр болып келеді
Ассалаумағалейкүм мен Атыраудан болам осы Аңыздар, болған оқиға болуы мүмкін неге десен теңіздің жағасында осындай оқиғалар көп болған,əлі күнге шейін жоғалып кайтып оралғандар бар қайда болдын десе жын аумакта болғанын айтады теңіздің жағасында камыс арасында.
Әрине тарихта болған, тарихта болмаса ел елге аңыз болып жетпес еді🙌🏻
Сенуге болады,Курмангазы куйшы атамыз жолда молаларга конып журеды екен,тунде баланын жылаганын естып,корден шыккан дауысты естып,баланы корден казыр алган,Алланын кудретты шексыз,сену керек
Қаңғыбас алланың еш қатысы жоқ өмірде
Ойпырай, ә! Не деген таң қаларлық оқиға.!!!
Күйші Бабамыздың басынан өткен оқиға таңдандырады.
@@БаянТұрсынбай-с5д э кангыбас шайнама
Ноғайлы қандай ұлтқа жатады қазир олар кимдер
Едиге каракалпактын акмангыт урыуынан
Мен омиримде коп бундайларды корип биреуге айталмаймын .буларга сенген Адам барма.мен сенемин коргенмин оз крзиммен.
Қызық екен
Арал ауданында Ақшатау деген жерде осындай Алланың жаратқан құбылыстары бар екен , оларды көрген ересек адамдар бар. Қызық әңгіме...
Кытайда коп бундай аныздар, керек десен неше турли кинолары да бар, соган караганда бундай дуниелер тек биздин жеримизде емес букил жерде болган, кейбир адамдар мен перилер косылып омир сурген. Ол кезде камера жок, техника дамымаган заман, ауыздан ауызга жеткизилип казир жай ашейн «ертек» боп калды.
Койш сол хытайды кудайга исенбейтин кафирго олар перини кайда билсин олар
@@НаргизаТорениязова Ия Кудайга сенбейди, бирак Жапон Кытай ели жын шайтанга катты сенеди, керек десен табынады, соларды кудай санайды Астагфируллах
@@MindscapeMelody23 Жапонияда салынбайды қорғады олар
Ертегі ғой бәрі, өз көзіңмен көрмегеннен соң. Сену қиын
Біз бала күнімізде әкем арендаға жер алып семішкі қауын қарбыз егіп қыста семішкіні мишоктап сататынбыз кпшіл болғасын әкемнің жалақысы жетпегесін . Сонда құлағында сырғасы бар бір ер адам келіп семішкі алып кететін 80 81 жылдары . Сол кісі бірде орманда келе жатса алдында сұлу қыздар билеп жүргенін көріп жақындап барған сол жерде бір қыз оған алманың жартысын бөліп беріп жартысын өзі жеген сол алманы берген қызбен тойы болып ұйқтап қалған сол жерде оянса құлағында сырға пайда болған оны өзі шеше алмайды ол ауысып тұрады неше түрліге ауысқан кезде қол аяғы істеми қалады екен әйелін өзінен басқа ішкім көре алмайды екен өзі бір түрлі кісі көп сөйлемиді қол аяғы істеми қалсада велсепетін жүргізіп кете береді екен елдің барлығы таң қалып қарайтын келе жатса періге үйленген кісі келе жатыр деп әңгіме қылушы еді бізде жүгіре артынан қарайтынбыз . Бірақ ол семішкісін велсепетіне салып үнсіз кететін күлмитін артық сөзіде жоқ болатын ол ормандар Амударияның жағалауы қалың болатын
Ол жігіт әдемі сымбаттыма еді әдетте перінің қыздары сымбаты келіскен әдемі жігіттерге ғашық болады деп естігенмін
Еә келбетті болатын біз кішкентаймызғой ол кезде не бәрі үшінші клас оқитынмын қорқып қашатынбыз ішкіммен сөйлеспейтін сексенінші жылдары еді
Едіге батыр туралы, оның анасы перінің қызы және әкесі Мәулімнияз туралы Сыр бойының ақыны Нұртуған тамаша жыр жазған. Ол кітап 1991 жылы шыққан, авторы Ә. Оспанов. Нұртуған ақын 1930 жылы қайтыс болған,1929 жылы 12 жылдан кейін болатын 2-ші дүниежүзілік соғыс туралы жазған,әнші,жыршы шәкірттер тәрбиелеген.
Менын анасынам маркум бесык тербетып отырып мынандай олен жолдарын айтатын.
Перынын кызы сымбатты ай.
Алмаймын десе коймаптай. Деп кыска кисалар айтып отыратын мумкын рас шыгар. Едыгенын тарихы.
Мен жас кезімде Нұртуған жыраудың жазған Едіге дастанын оқығам ноғайлы елі туралы соның жалғасы орақ пенен Мамай дыда оқығам ол кезде бәрімізде кітап оқитын едік
Едиге батырдың руы ақмаңғыт ақмаңғыт руы қарақалпақта таралған
👍👍👍
Едиге батыр Каракалпакстаннын Нукус районында Манғыт руы туылган. Ескерткиш койылган. Бирак кабири Атырауда деиди. Бирак анасы пери дегенди окымадымда естимедимде
Әзберген бағы деген бақ болған сол қарақалпақияда, ол. Екеунің арасында байланыс бар ә
@KING менде солай ойлаймын , біздің елдің аталарының айтуынша сол жақта жерленген дейді
@@yerassyltanirbergen2034 хазир Азлер баба деген қойымшылық бар.
Едіге ноғайдың маңғыт деген руынан
@@yerassyltanirbergen2034 интернетте бар.
Пері жайлы осы бертін болған жағдайлар жайлы естігем қазақ жігіті солдат болып жүріп пері қызына үйленгенін
Ол кай облыста болган?
Адайдын ишинде Едиге деген ру бар
Сенсеңізде сенбесеңізде өздеріңіздің еркіңіз бірақ бұлда Алла тағаламыздың жаратылысы . Осы перінің әсерінен әпкем көп зардап шекті . Кезінде кім білет инағаш бен суға барғанда жабыстыма ол кездері Амудариянығ жағасында отырған . Құлағына өзін әлде кімнің шақырғанын еститін . Көзіне сұлу қыз келіп менімен жүр деп шақырат дитін артынан жүриіндесе бірде анда бірде мында ғайып жасырынбақ ойнап жүрген баладай бір көрініп бір ғайып болып кетеді дегендерін емес емес есімде ол кезде мен тым кішкентайтұғыммын 76 77 жылдар шамасы ата анамыз бізге әпкелеріңе қарайлап жүр дитін ол өз шашын өзі қылқынтырып талып қалатын . Молдалар құран оқып ата анам әпке ағаларым қолын әзер жаздырып алатын есін жиғасын сұрағанда сұлу қыз тағы келді мен бармағасын қылқындырды дейтін бірақ өз шашымен өзін қылқындырғанын білмитін өле өлгенге жиін артынан қалмады көп жылдар ауырумен келді семиялы болды сондада жалғыз қалудан қорқатын . Мен әпкеме қонаққа барғанымда 96 жылы жездем жол жүріп кетті сен бола тұр әпкеңнің жәнінде деп қызымен екеуміз түнде бір бөлмеде жаттық әпкемді қарайлап өйткені ол сол кездері қол аяғы тартылып парализоваттап басталған кезеңі еді . Сол түні әпкеммен қызы ұйқтап жатыр тып тыныш мен баламды емізіп терезеге қарап жатқанмын дәл түбінде жаз айы терезе ашық бірде сол пері келіп бойы ұзын сұлулығында шек жоқ қасы көзі қапқара қиылып тұр кірпігі сойаудай қайырылып тұр шашы қапқара бұйра басына жамылған шарпы балықтың қабыршағы сықылды капрон көкшіл рең жалт жұлтетіп тұр . Менен асып өте алмай сен неге келдің дегендей сыңай ділмен айтты мен батылдықпен сен неге келдің осыдан осы жерден өтіп көр х деп менсінбегендей мен сыңай танытып ызаланып ашулы күйде жауап қаттым . Ол әпкеме қиылып өкінішпен қарай ғайып болды . Содан мен есімді жиып мен не көрдім кіммен сөйлестім деп жаным көзіме көрінді ал енді ұйқтап көр таң атты ертемен шайға барлығымыз отыржық соң мен осылай болған жағдайды айтып бердім әпкем қуанып сенің болғаның қандай жақсы болды әйтпесе мен бүгін жан сақтау бөлімінде жататвн едім деп мәз болды мен бұл тылсымның құпиясына түсінбейтінмін . Әттең қазір болса саған не керек әпкемді жәйіна қалдыр деп айтар медім өкініш әпкемнің түбіне жетіп тынды 44 жасында дүнеден өтті
Демек Пері деген бар дүние ғой
Еә бар перілер су перісі тағы ел аралап жүретін пері . Жын шайтанда аруақта бар .
@@ЗулфияАимбетова-ю7р Ммм
Колтыгынын астында окпе емес кишкентай канаты болады соны корип койганда пери ушып кетеди
Бул бизин каракалпактан шыккан Сопбас жыраудын айтып кетген дастаны еди. Ягный бул каракалпак тарихына тийис. Бизлерге дайы кемпир апам айтып беретугын еди. Кемпир апамнын жаткан жери жайлы болсын. Едиге деген бизин бабамыз болган дейтугын еди.
Еә менде жасымда естігенім қолтығының астында қанаты бар дегенді ол кезде баламызғой шіркін сондай біздеде қанат болса аспанды бір шарлап келер едікдеп ойлайтынбыз баламызғой түсінбей
Жок, сол дурыс.Колтыгын котерсе,окпеси корнп турады деген
Қазақтың жүрмеген жері жоқ кезінде Сұлтан Бибарыс бабамызды кішкентайында құлдықта жүріп үлкен жетістіктерге жетті емеспе . Жатжерде жүрседк Қазақдеп танымалғой . Сол сықылды бабаларымызда жанжақта жерді қорғап келешек ұрпақтар үшін жүрдіғой . Сол сықылды шатыспаңдар Қарақалпақ деп . Періден туылғаны шын бабалардың ауыздан ауызға аңыз болып жалғасып кележатыр бұл өзбектерде аңызға таралған гөр ұғлы деп айтат олар да . Жел болмаса шөптің басы қимылдамайды әсіресе ол замагның ақсақалдары өтірік айтпайтын шыншыл болған
Асанкайгынын баласы Абат батырда периден болгандеп естидим одада уш шартбар
Едіге дастаны
Булар балдарга жаксы ертек екен. Айтпесе пер!ден тыулган митистер батыр иле акылды болады деп к!м оилайды. Пер!де курдан кур аиырла коймас.
Ия.
Бұл аңыз Асан би перінің қызымен үш сертін бұзған. Перизат сүлудан туған Абат деген баласын жеті жыл іздеп қайғырыпты баласын Хиуадан тауыпты Асан қайғы деп содан атаныпты. Ноғайлының батыры Абат батырдың шешесі перінің қызы болған деседі.
Едиге каракалпак дегенлер лайкты аяман
Перінің қолтығында ет болмайды ол рас естігем атадан біздің ауылда перінің қызына үйленген жігіт болған деп
Әлемде талай қызық бар.
Асанқайғы мен перінің қызы,Қабанбай батыр мен перінің қызы,туралы әңгіме аңыздарды білемін.
Билсениз айтып жазыныз кызык екен.
Айтып беріңізші
Ұзақ әңгімелерғой жазып отыру,біраз уақытты алады.
@@КүнбақытЗауатханұлы Онда интернеттен не деп іздесем шығады
@@akzharkynyeskermes6830 қырымның қырық батыры деген кітапта Асанқайғы туралы бар.Қабанбай батыр туралы қарттардан есткем.
Мангыттар казакта да бар коныраттын ишинде
Маңғытай
ДУРЫС АЙТАСЫЗ.НЕГИЗИ ҚАРАҚАЛПАҚТА ҚОҢЫРАТТЫҢ БАЛЛАРЫ МАҢҒЫТ ЖƏНЕ ҚЫТАЙ РҰУЫ БОЛЫП ЕКИГЕ БӨЛИНЕДИ.АЛ ҚАЗАХ ШЕЖИРЕСИНДЕ ҚОҢЫРАТТЫҢ БАЛАСЫ МАҢҒЫТАЙ БОЛЫП АЙТЫЛАДЫ
@@РАСУЛАЛЛАХТЫҢҮМБЕТИМЕН кытай ма
Перінің аяқ ұшы үшкір болады , Әулиенің бас бармағы жұмсақ болады
Мен едге батырдын үрпағмын
Балапан арнасында Қонырат дейме сондай нәрседен көрегм
👍👍👍👍👍👍
Брат Саңғы би туралы түсіріңізші
Кезінде менің әпкем өз өзін шашымен орап қылқынтырып талып қалатын . Ата анамыз әпкемізге қарап жүруді тапсырып қойатын сол сәтте құласа біз қорғауға тырысатынбыз ата анамыз қолын әзер жаздырып алатынбыз сонда не болды десе бір сұлу қыз келіп шақырады сосын шашымен мені қылқынтырады дейді . Уақыт өте келе жиелеп кетті . Соң анам зираттарға апарып түнетіп жазылғандай болды . Жасы келіп тұрмыс құрып отбасылы балашағалы болды . Әлгі пері сондада артынан қалмады . Күндердің күні тағы ауырып дәрігерлер ішқандай дигнос қоя алмады ақыр соңы қол аяғы тартылып жи жи ауыратын болды . Мен 1996 жылы сол әпкеме қонаққа бардым сол сәт жездем мен жол жүріп барамын сен әпкеңнің жанында бол мен келгенше дегесін қалдым сол . Сол бір түн мен үшін мәңгіге жүрегімде сақталып көз алдымда қалды . Терезеден түн жартысында бір сұлу қыз келіп әпкеме қиылып қарап тұр мен әлгіге сен осы жерден өтіп көр хи деп сөйлеп жанымдағы баламды емізіп жатырмын ол маған неге келжің деген сыңай танытып өтіп кетеді кіре алмай . Ал ананы көрген мен есеңкіреп кеткесін ес жиып бұл не сұмдық деп әпкеме қарасам қызы қарауылдап жататын екеуі де ұйқтап жатыр мен әлгіден киін ұйқы жоқ қорқыныш таң атырдым . Енді әлгінің сұлулығында киген киімінде шек жоқ айтып жеткізе алмаймын . Егерде ер адам көрсе артынан еріп кетері анық . Таңда атты абсындары әпкем таңғы шайға отырды мен әлгі ні айтсам олар бұны біледі екен мен болғасын аман қалдым әйтпесе бүгін жансақтау бөлімінде жататын едімдеді
Шашы сары ма?
Шашы сары болса Пері қыз ғои.Кешкентаи кезінде апкеңіз,көлде ма?-судама бір оинық тауып оинаған емес па?Есіне тусіріп көрсінші.Тарақпа-аинама.Бір затын алса Пері қыздар артынан қалмаи тыныштық бермеиді.
Одан еш қорықпау керек.Қорықсағың азан саиын қорқытады.Апкеңіз тірі ма?
Сәлеметсізбе өкінішке қарай қазір жоқ ол 44 жасында 2000 жылы қайтыс болды төрт бес жыл паралиш болып ақыр соңына диін қалмады сол көрініс деиді . Апармаған емшісі дәрігері қалмады ешқандай дигнос қойалмады дәрігерлер
Шашы қара кірпіктері сойаудай сойаудай сұлулығында шек жоқ шашы бұйра басына жамылған шарфы ұзын балықтың қабыршағындай көкшіл рең дөніп тұрды мұдай сұлулықты бұл дүниеде кездестіру мүңкін емес әлігүнге диін көз алдымда . Әттең сол кезде неге менің әпкемді таңдадың жолама жәйіна қалдыр десемғой шіркін
Кумкент.Баба Тукти Шашты Азиз Аулие кай жерде. Билсениз коментке жазып жиберинизши.
Бул аныз ангiме бала кунiмде естiдiм, екi кабат айел олiп калып, корден бала пайда болат короглы деген, бала ансап журген шал ешкi багып корден шыкан баланы корiп калады бала ешкiнi емiп жаткан
Бир ер киси коп уйыктаушы еди,
Бур куни букирейип журетин болыпты.
Емшиге барганда,
- Балан перинин кызымен жакын болыпты,оны билип калган басшысы колындагы ай балтасын аркасына кадап койыпты.
Бул баланы коп окыту керек, адаммен пери узак болалмайды. Не кемис кылады,не болмаса олтирип тынады.
Содан жанагы ерди мыкты окуынын аркасында емдеп алады екен дейди естиген ангимем.
Ал казирги уакытта мыкты емшилер жок ау шамасы?
Менинде туган иним бар, оганда перилер паналаган деди емшилер.
Ол 5.02.2021ж уйден шыгып оралмады али издеудемиз. Аты Наурыз. Егер мыктыларын болса, кайда жургенин айтып, емдеп беремин дегендер болса хабарлассын. 87024627151.
МЕНДЕ ПЕРІНІДЕ ПЕРІШТЕНІДЕ ӨЗ КӨЗІММЕН КӨРГЕН ЖАНМЫН.
Ага пери ЖАМАН емеспе танысымнын УЛЫ аурып калды пери байлап кеткен деген
@@назеркеЕрбол-ь6м ІЛІМІ КҮШТІ МОЛДАҒА ДЕМ САЛДЫРУ КЕРЕК ЖЕТІ КҮН.
@@ЖузЖузбай молда имамдардын куши келмейди екен. Именно перинин окуын окыган ишандар керек екен... Кел кел деп колын жайып шыкырады да ОТЫРАДЫ.. Барлык аулауга барган да уйыктап калып ертесине куып кетти жасы 30 га келди ешким емдей алмай жатыр
@@назеркеЕрбол-ь6м ҚАНША УАҚЫТ БОЛҒАН АУЫРҒАНЫНА. МЕНІҢ ТЕЛ - МА ХАЬАРЛАС. САРЫАҒАШТА ТӘЖІК КІСІ БАР ЖЫНДЫ ҚУЫП ШЫҒАРАДЫ. СОСЫН ТЕЛЬМАНДАДА АЙБАЗ ДЕГЕН ТҮРІК БАР. САЙРАМДАДА РУСТЕМ АТА БАР. САЙРАМСКИЙ КӨШЕСІНДЕДЕ ШҮКІРОЛЛА ДЕГЕН БАР ЕКЕН.
@@назеркеЕрбол-ь6м АНАУ ҚАРАМОЛДАНЫҢ МЕКНДЕГЕН ЖЕРІНЕ БАРЫП ТҮНЕТІП АЛЛАДАН СҰРАСЫН.
Едигенин болеси бар болган Кара тийын Алиб баба деген
Ар елде озинин батыры деп айтады рууы Мангыт болган оны да айт
Едігенің заманы бөлек. Бабай шашты азиздің заманы бөлеккой. Сендер неге шатастырасыңдар
Заман емес дәуір
Екі адамның ғұмыры арасы 7 ғасыр ғой
Бұл жерде Әулие Бабамыздың тілеуімен туылған деген мағынада
Арабтың мәлике сөзі періште мағанасын береді. Ал енді қазақ атаң пері іште деп түр. Сенің перің ішіңде деген ұғымды.
Жаксы екен аңызын мени косып кой
Қазалыда Пауадин деген кісі болған,соның әйелі де перінің қызы деп айтатын еді.
Менин ажемнин коршиси болган Пауадин ауле Казалы да
Нағашылары на тартып жынды тобелесетин болған дейсинго
🤣
Менің руым маңғыт-ай
Едiге менiн атам олда мангыт менде мангыт
Менің атым Едіге😁😁
Тынымбек Абаз деген атамыз перынын кызына уиленген екен , акемыз аитып отыратын ,
Админ сен қателеспе мына шығарғанды өшір. Едіге батыр 13-ғасрдын аяғы 14-басында Өмір сүрген. Бұлай айтаберсеңдер Бір күні біреу айтар Шыңғысхан ды да айтарсыңдар Періштелер туған деп.
ШЫҒЫСТАРДЫҢ АЙЫПТАЙДЫ Қазаққа қатысты жоқ оның
Монголияның адамы ол . Шыңғыс хан деген
@@alashbala1527 й
Мәулімниязұлы Етеге халық Едіге деп кеткен тауып алған адам етегіне орап Етеге деп атын қойған екен
Тағы бір дәлелім. Сүтемген.Атамыз Қызвл-ағаш жерінде.жатыр деп.естідім.
АРЫҚТЫГЫМ-ҚОСЫМБЕТ. ҚОСЫМБЕТ АТАМЫЗДЫҢ ШЫНАТЫ.ЕР.ҚОСАЙ БАТЫР.БҰЛ БІЗДІҢ ЖАЛАЙЫР.БАБАДАН ТАРАҒАНЫМЫЗДЫ АНЫҚ БІЛДІРЕДІ. БІЗДІҢ АУЫЛ ЖЕТІСУ ӨҢІРІНДЕГІ. ЖИДЕЛІ АУЫЛЫНАН. ЕДІГЕ БАТЫР.ОРАҚТЫ.БАТЫР.БҰЛ АТАЛАР.ҚАЗАҚТЫҢ ЖАЛАЙЫР ТАЙПАСЫНАНБЫЗ.ЕДІГЕ. ҰРПАҒЫ АЛМАЗ.АЙДАРБЕКОВ
Сарқант ауданында қызылағаш ауылыбар
Қызық
Адамдыда жынында алла жарткан ол ушин тартысудын кереги жок бурыгылар калай корыкпаган казир корине гой са журеги жарылып калар адамнын астаупыралла
Әрине қазақтың алда-ғысы жаратады алдағысы болмаса
Періні алу үшін әулие болу керек жай адам әрине жарылып кетеді
Эдиге Ногай батир
Едиге улы би болган.аксак темир заманындагы адам акесиде шешесиде пенде пери деген отирк
Edige Batir Qaraqalpaqtiñ atasi oll Qaraqalpaq bolğan. Edige batir Amir Temurdiñ qoll astinda asker basilarinan biri bolip õtken Qaraqalpaqstan tarixinda solay jazilğan
🤣🤣🤣🤣🤣
Едіге батыр Ноғай хандығы кезінде өмір сүрген
@@Heroma364 Awa Noğay xanliği waxtinda jasağan basqa Qaraqalpaqlar siyaqli.
Ок Қарақалпақтар, Атырауда 🤭👍
Пери турмак шаитан козге коринеди дегенге сенбеимин осындаи ертегилерди каидан шыгарады екен
мен жақында перімен
аааааа
Едіге батыр эпосынан ғой бұл
😂😂😂😂😂кума
Едігенің анасы пері екенін білеміз.
Омай ана туралы аңыздарды тыңдағым келеді...