EP. 102 ย้อนเวลาหารากเหง้าชาวผู้ไต
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 7 มี.ค. 2024
- เดินทางมากอนกวง จังหวัดเหง่ะอาน เวียดนาม ในวันแรกไม่รู้จักใคร จึงถามพี่น้องผู้ไต ไปเรื่อย วันที่สอง พี่ที่นับถือชื่่อ พี่เลือง บา เวียน คนไทแถง เมืองคัง อำเภอเหงี่ยด่าน โทรมาบอกว่า มีคนไต ที่กอนกวงอยากมารับไปเที่ยวชมบ้านเมือง นัด 6โมงเช้า
พี่น้องผู้ไต ทั้ง 2 ท่านพาเที่ยว และพาไปเลี้ยงมื้อเที่ยง จึงได้เห็นคุณลุงฮวาง มีอุปกรณ์ดนตรี ติดตัวมาด้วย ชิ้นใหญ่หน่อยก็คงเป็นปี่แป หรือแคน ท่านกรุณาเป่าให้ฟังในร้านอาหาร รู้สึกทึ่งกับความตั้งใจ และการแสดงไมตรีต่อผู้ไท จากประเทศไทย เช่นแอดมิน เรื่องราวเหล่านี้ จึงอยากนำมาเล่าผ่านวีดีทัศน์ให้ทุกท่านได้ชมและได้ฟัง
![จ้วง เครือญาติไทในกวางสี ยูนนาน | Spirit of Asia [Dual Language]](/img/n.gif)
ສຽງແຄນສຽງຄຸ່ຍທີ່ໄດ້ຟັງຈາກທາງພຸ້ນ ປາກົດວ່າບໍ່ຂື້ນໃຈຢາກຟອ້ນຢາດລໍາໄສ່ສຽງເລົ່ານັ້ນເລີຍເນາະ ພີ່ນອ້ງເຮົາ
น่าไปเที่ยวจัง
หาโอกาสไปเที่ยวนะครับ
มีคำ" ไทแสก" ปนอยู่มากหลายคำ
อยากศึกษาเรื่องราวของพี่น้องไทแสก จังครับ น่าสนใจ
แนวแอดมินพาเลาะทัวร์ พาไปพบปะกับนักปราชญ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรม ได้เรียนรู้ภาษาสื่อสารจากการสนทนา ดีมากครับ อีกอย่างคืออยากเห็นบันทึกเอกสารตัวหนังสือ ขอชื่นชม เชียร์
ขอบคุณ ที่เข้ามาให้กำลังใจครับ แอด ส่งสำเนาเอกสารไปให้อาจารย์ที่เชี่ยวชาญ และ ผู้ที่ศึกษาภาษาศาสตร์ที่มหิดล อยู่เรื่อยๆ ครับ
ส่วนตัวไม่ได้เก็บไว้ แม้ว่า เอกสารเหล่านี้จะหายาก แต่ก็อยากให้ผู้รู้นำไปศึกษาต่อยอด จะเกิดประโยชน์กว่า การเก็บไว้กับตัวครับ
หน้าตาแอด คล้ายคนที่อยู่ข้างๆ ลุงที่เป่าแคนจังครับ
@user-lu2yz6oc6q คงเคยมีวาสนาเป็นญาติกันแต่ชาติปางก่อนกระมังครับ แต่ว่าก็เพิ่งเจอกันครั้งแรกนะครับ
🎉❤ ได้บรรยากาศวิวธรรมชาคิและได้มีเสียงดนตรีให้ฟังด้วย อบอุ่นครับ
อบอุ่นมากพวกเขาต้อนรับแขก ที่ไม่รู้จักกันมาก่อนได้อย่างดี แค่ให้คำแนะนำก็ดีใจแล้วครับ
ชอบเสียงแคนที่ลุงเขาเป่า แม้จะไม่มีความรู้เรื่องแคน แต่ฟังแล้วเพราะครับ
ชอบ ปี่บะเต้า มาดูครับ นึกถึง บ้านเรา บนดอยสูง พี่น้องอาข่า
ฟังเพลินครับ ถ้ามีไมค์เสียงคงจะดีขึ้นไปอีกครับ
พี่น้องผู้ไต ๒ ท่านน่ารักมาก พาทัวร์แล้วยังให้ความรู้ด้วย ไทย้ายตอนแรกผมก็ยังไม่แน่ใจว่าจะเป็น ย้าย คำเดียวกับไทยมั้ย พอท่านอธิบายว่าวันนี้อยู่นี่อีกวันก็ย้ายไปที่อื่นก็ถึงบางอ้อเลย ไทดำ ไทแถง ไทย้ายก็คือไทแดง ไทขาว ไทย้อ ก็ตือไทเมือง แบบนี้เฉพาะแทงหัว เหง่อาน ไทขาว ไทดำแถบเดียนเบียน ไลเจาก็เป็นอีกกลุ่ม
ใช่ครับ แอดมินดูยูทูป ที่เวียดนามเขาอัพโหลด เห็นคุณลุงแสดงในงานศิลปะสำคัญอยู่บ่อยครับ ท่านคงเป็นคนที่ได้รับการยอมรับแลพมีความรู้มากทีเดียว เสียดายที่เพิ่งเจอกันครั้งแรก จึงไม่กล้าซักถามข้อมูลของท่านเยอะ
ส่วนคำว่าไทย้าย ก็เพิ่งเคยได้ยินครั้งแรกครับ ดูพวกเขาพูดทุกสำเนียงปนกัน และใช้คำศัพท์หลากหลายกว่า ไต กลุ่มอื่นๆ
เป่าแคนทำนองแบบบ้านเราลยเนาะครับ
แอดมินก็ไม่มีความรู้เรื่องแคนมาก่อน แต่ฟังแล้วเพราะครับ
สำเนียงผู้ไท ผู้ไตในเหง่ะอานมีหลายสำเนียงมากต่างกันไปตามภูมิศาสตร์ จริงๆแล้วภาษาไตเหง่ะอานกับไตแทงฮัวมีหลายคำมากเหมือนภาษาผู้ไทในอีสาน ดังนั้นยืนยันได้เลยครับว่าบรรพบุรุษผู้ไทในลาวกับในอีสานบางส่วนเข้ามาทางเหง่ะอานกับหัวพัน แล้วมีคนจากทางเหนือตามมาสมทบอีกทีแต่การเคลื่อนย้ายจะค่อยเป็นค่อยไป หลายครั้งหลายระลอก ย้ายมาย้ายกลับ ดร. วี วัน อาน ผมรู้จักท่านเคยมาร่วมสัมมนาในงานผู้ไทนานาชาติที่ อ. เขาวง กาฬสินธุ์ ครั้งที่เท่าไหร่แล้วผมจำไม่ได้ การศึกษาเรื่องแบบนี้ท้าทายมากครับ
ประเด็นที่ผู้ไท ในสยามบางส่วน มาจากเหงะอาน กับแทงฮวา ผ่านทางลาว แล้วเข้าอีสานน่ะจะมีอยู่มาก แต่การบันทึกในสมัยก่อนและหลัง มักตีรวม ว่าอยู่ในสะ หวันเขต เสียส่วนใหญ่ ทั้งที่เมืองคำเกิด ก็มีความเป็นมายาวนาน แต่กลับตัดประเด็นการอพยพจากแถบนี้ออกไปครับ
คำป่าวผีของผู้ไท วาริชภูมิ ก็บอกว่ามาจากหุบเขาระหว่างภูหลวงกับภูทรายไหลแล้งครับ
คุณย่าแอดมิน บอกว่า บรรพบุรุษท่าน มาจากภูทรายไหลแล้ง เช่นกัน
ใช่ครับสมัยก่อนเราต้องตัดเรื่องเขตแดนประเทศออก ผมจำมาจากงานสัมมนาได้คร่าวๆ ว่า คำว่าผู้ไทเริ่มจากกลุ่มลื้อดำเมืองแถน นาน้อยอ้อยหนูหรือเตียน แถวลุ่มน้ำรม น้ำนัว จ.เดียนเบียน บางพวกอพยพไปปักหลักใกล้ชายแดนจีนกลุ่มนี้อยู่ใกล้จีนจึงได้รับอิทธิพลหลายอย่างจากจีนเกิดเป็นผู้ไทวัฒนธรรมใหม่เรียกตัวเองว่า ไทด่อน ไทขาว พวกที่ย้ายมาอยู่แถวลุ่มน้ำมาหรือ song ma (จ.เซินลา มี อำเภอชื่อสงมา) ขยายไปถึง แทงฮัว ฮัวบิง เหง่ะอาน พวกนี้อยู่ใกล้คนเหมื่องเกิดเป็นผู้ไทอีกวัฒนธรรมหนึ่งเรียกว่าไทแดง ส่วนพวกที่เข้ามาในลาวและอีสาน พวกนี้รับวัฒนธรรมลาวกับอีสานเข้าไปเกิดเป็นผู้ไทวัฒนธรรมใหม่ที่ต่างจากสามกลุ่มแรก เรียกตัวเองว่า ผู้ไท ภูไท พุไท ครับ
หมายเหตุ -----> ลื้อดำในที่นี้หมายถึงลื้อดำที่ อ. ตันเอวียน จ.ไลเจา คนละกลุ่มกับลื้อเชียงรุ่ง แต่งกายด้วยเสื้อผ้าสีดำ เคนโห (โพกหัว) ด้วยผ้าสีดำ มีอยู่สามตำบลที่เรียกตัวเองว่า ผู้ไท ภาษาพูดเหมือนผู้ไทในลาวกับอีสานชัดเจนทั้งสำเนียงและคำศัพท์แต่พวกเขากลับถูกเรียกว่า lao และถูกจัดอยู่ในกลุ่ม dan toc lao ซะงั้น
@eggieparwin ขอบคุณที่เข้ามาเพิ่มเติมความรู้ครับ
แอดมินได้เคยไปเยี่ยมลื้อดำบ้านเพียงแตน ที่เมืองขวา (เตินเอวียน)ไลโจว นอกจากเสื้อผ้าโทนดำ ยังนิยมนำเอาผงถ่านผสมยางไม้ติ้ว เคลือบฟันให้ดำ
ส่วนภาษาพูด สำเนียงไทพวนชัดเจน ถามชาวบ้าน ว่าย้ายมาจากไหน เขาตอบคลุมเครือ บางกระแสก็บอกว่ามาจากลุ่มน้ำนัว แถบบ้านสามหมื่น (อันนี้ไม่แน่ชัด)
ส่วนไตลื้อ บ้านฮอน อำเภอบิงห์ลือ จังหวัด ไลโจว นุ่งสื้อผ้าคล้ายลื้อดำ แต่ภาษาแตกต่างกันมาก เหมือนลื้อ12ปันนาเสียมาก กว่าครับ
ตามลุ่มน้ำหม่า (สงมา ในภาษาเวียต) ล้วนเป็นผู้ไต (ไท) อาศัย อยู่เป็นจำนวนมาก จากเหนือลงมาใต้ ช่วงฮวาบิงห์ กับแทง ฮวา จะมีคนม้อย อยู่กัน น่าสังเกตุคนม้อย(เหมื้อง) แถบแทงฮวา ใช้ ภาษาไตไท ในการสื่อสารค่อนข้างเยอะ กว่า ฮวาบิงห์และเซินลา
@eggieparwin ที่ท่านฝากแอดมินเยี่ยมเยือน ตำบลแทงทุย(Thanh Thuy) อำเภอ Thanh Chuong Nghe An ตำบลนี้ ไม่มีคนไทยนะครับ จะมีก็ตำบล แทงเฮือง แต่ เป็นไทย้อหรือผู้ไท ที่อพยพ เพราะได้รับผลกระทบจากการสร้างเขื่อนบ้านแหว อำเภอ เตือง เยือง ย้ายลงมาอยู่ บ้านแหวแอดมินเคยทำคลิปไว้ แต่ไม่ได้สำรวจละเอียดมากนัก กลุ่มนี้เรียก ไทพาว หรือไทเมืองแสน ก็น่าจะตรง กับพื้นฐานภาษาภูมิศาสตร์และวัฒนธรรมครับ
@@Phutai-OnTour คำว่า ลื้อดำ เป็นชื่อที่คนกลุ่มอื่นๆใช้เรียกคนกลุ่มนี้ตามลักษณะทางกายภาพที่เขาเห็นเนื่องด้วยแต่งกายคล้ายลื้อแต่ออกโทนสีดำและเป็นคนละกลุ่มกับลื้อบ้านฮอนแน่นอนครับ กลุ่มลื้อดำที่เรียกตัวเองว่าผู้ไทควบคู่กับคำว่าลาวจะมีเพียงสิบกว่าหมู่บ้านเท่านั้นไม่ใช่ทั้งอำเภอตันเอวียน เช่น บ้านเพียงเฮา บ้านนาแง พูดเหมือนผู้ไทบ้านเราชัดเจน ไปสิเลอ เอ็ดแนวเลอ ลุเขย ลุเพ้อ บ้านเต้อ บ้านเหน๋อ กินข้าวเหม่อ (ใหม่) แต่เฉพาะสิบกว่าหมู่บ้านนี้เท่านั้นส่วนลื้อดำหมู่บ้านอื่นๆนอกเหนือจากนี้สำเนียงเขาจะออกไปทางเชียงขวางอย่างที่แอดมินว่านั่นแหละครับถูกต้องแล้ว เช่นเดียวกันกับกลุ่มผู้ลาวแถว อ. เดียนเบียนดง เมืองลวน เมืองบ๋าม เมืองวา อ. เมืองเดี่ยนเบียน กลุ่มนี้ก็สำเนียงเหมือนเชียงขวางเช่นกัน หมายความว่าในกลุ่มลื้อดำเขายังมีกลุ่มย่อยแยกออกไปอีกไม่ได้เหมือนกันหมดแต่ก็ถือว่าเป็นคนกลุ่มน้อยในกลุ่ม dan toc lao ครับ
แม่น้ำสงมาหรือน้ำหม่า คำว่า หม่า หรือหม่ะภาษาบ้านผมแปลว่าน้ำท่วม น้ำหลาก ส่วนบ้านแอดมินออกเสียงอย่างไรผมไม่ทราบ จะเห็นว่าเรียกเหมือนผู้ไทบ้านเราน่าจะยืนยันได้ระดับหนึ่งว่าผู้ไทเข้ามาในลาวผ่านทางนี้แน่นอนครับ
มีคนผู้รู้มาชี้แจง ทำให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น เป็นเรื่องดีมากๆครับ
ถือเป็นความโชคดี ที่ได้เจอผู้มีความรู้ รอบด้านในบ้านเมืองของพวกเขาครับ
ผมอยากเจอบรรยากาศแบบนี้จังครับ
แอดมิน ก็บังเอิญโชคดี ที่เดินทางมาเจอผู้ใหญ่กลุ่มนี้เมตตา พวกเขามาพบที่โรงแรมและพาไปเที่ยวที่บ้านเขา จึงได้มีโอกาสดื่มด่ำกับบรรยากาศครับ
เป่าแคนด้วยน้ำตาไหลเลยครับชาติพันธุเราทั้งนั้น❤❤❤❤❤❤❤❤
เป็นครั้งแรกที่แอด ก็เพิ่งเคยได้ฟัง ท่วงทำนอง ซืึ้งกินใจเช่นกันครับ
ชาติพันธุ์เราชาติพันธุ์เดียวกันแท้ๆเลยครับ❤❤❤❤❤
น้อมรับครับ
ออก ท ด้วยนิครับ ผู้ไท ฟุไท
คนที่นั่นเขาออกเสียงหลากหลาย ครับ สำหรับความเห็นส่วนตัวแอดมิน น่าจะมีการวิวัฒน์ ภาษากลุ่มไต ไท ก่อนเข้า ไปในลาว และสยามครับ คงเป็นช่วงรอยต่อ เพราะคำศัพท์พวกเขาก็หลากหลายกว่าที่อื่นๆ ครับ
อยู่เค้อๆเชียงขวางบ่
ใช่ครับ อยู่เค้อเดว
เคยอ่านทา่นนักเขียนดังสยมภูทศพลเครื่องสงครามในลาวท่านโดนจับไปถ่ายเดียนเบียนฟูท่านเขียนเรื่องไทดำนี้ได้เจอของจริงเลยขอบคุณแอดมากครับที่นำเสนอ
ด้วยความยินดีครับ แอดมินเสียอีกที่ต้องขอบคุณที่ท่านเสียสละเวลาเข้ามารับชมและติดตาม