เข้าสู่กลางเมืองซับจำปา | เมืองโบราณพันปี ทวารวดี ลพบุรี
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 3 ก.พ. 2023
- เมืองโบราณซับจำปา อ.ท่าหลวง จ.ลพบุรี เป็นเมืองโบราณที่มีความรุ่งเรืองร่วมสมัยทวารวดี ค้นพบอย่างเป็นทางการเมื่อปี พ.ศ.2513 จากเหตุการณ์การระบาดของตั๊กแตนปาทังก้าในพื้นที่เกษตรกรรม หน่วยงานรัฐจึงส่งอากาศยานโปรยสารเคมีปราบศัตรูพืช จึงได้เห็นสัณฐานเมืองโบราณแห่งนี้ และมีการสำรวจอย่างเป็นทางการนับแต่นั้นมา
บทความเมืองโบราณซับจำปา ลพบุรี
www.faiththaistory.com/subchampa
Follow me
FB : / faith108
YT : / faiththaistory
IG : / tum.faiththfaiththaistory
TikTok : / tum_faiththaistory
Blog : www.faiththaistory.com
บทความเมืองโบราณซับจำปา ลพบุรี
www.faiththaistory.com/subchampa
เมืองมอญโบราณครับ
ขอบคุณครับที่เยี่ยมชม😊
เป็นไปได้มั้ยคะ ที่จะสร้างเมืองซับจำปาขึ้นมาใหม่ ในศิลปะแบบดั้งเดิม เพื่อให้ชนรุ่นหลังได้เรียนรู้และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ในประเทศไทย
ลงทุนหลายหมื่นล้านครับกว้างขนาดนี้
ถ้ามีแบบจำลองเมื่อก็หน้าจะได้ ผมก็คิดแบบคุณนั้นแหละ หลายๆเมือง สมัยก่อน หลายกลุ่มชาติพันธุ์ บูรณาการขึ้นมาใหม่ ให้เหมือนของเดิมแล้ววิธีทำก็แบบเดิมแต่ควรผสมให้มันทนและแข็งแรงมากขึ้น เป็นที่ท่องเที่ยวระดับโลกได้เลยครับ รวมถึงได้ อนุรักษ์ ความหลากหลายในไทยด้วย ในประเทศไทยเมืองโบราณเยอะเอาเรื่องเหมือนกัน ต้องค่อยๆทำที่ละเมือง แล้วจัดผังเมืองใหม่ทั้งประเทศเลย
เมืองโบราณซับจำปา หรือป่าจำปีสิรินธร สมเด็จพระเทพทรงตั้งชื่อให้ แต่ก่อนพระองค์เสด็จมาที่นี่ ส่วนโครงไม้ แต่ก่อนเป็นเจดีเก่าครับ แต่พังลง ส่วนอิฐที่วางไว้คือซากเจดีเก่าครับ ผม เคยไปทำบายศรีงานบรวงสรวงประจำปีอยู่ เพราะอยู่ให้บ้านผมเลยครับ
ตอนเด็ก ๆ เคยไปเข้าค่ายลูกเสือ เนตรนารี ที่ซับจำปา เพราะตอนนั้นอยู่โรงเรียนบ้านหัวลำ คิดถึงบ้าเกิดค่ะ ย้ายมาอยู่อิสานตั้งแต่วัยรุ่น ขอบค่ะ คุณตั้มที่พาไปดูซับจำปา อีกครั้ง
ไปอยู่บ้านแฟนเหรอครับ มีเวลาก็มาเยี่ยมทางนี้ครับ
#โลกนี้มีมนุษยอยู่มานานนม...ประวัติโบราณพันๆปี...เราอยู่ในวังวนวัฏฏะมาช้านาน...!!!
เอารถตู้ตะลุยถนนลูกรัง กล้ามาก ปรบมือ!
สิ่งหนึ่งที่รู้สึกเกี่ยวกับบรรยากาศเมืองโบราณสมัยทวารวดี คือมักจะให้บรรยากาศเย็นๆ วังเวง เป็นอย่างนี้คล้ายกันหลายๆ เมืองเลย เหมือนเป็นเมืองที่มีชีวิตแต่อยู่ในอีกมิตินึง
สวยงามมากครับผม❤
ผมพึ่งไปเที่ยวเมื่อวานนี้เอง แต่ไม่ได้เข้าไปดูเมืองโบราณ เพราะทางเจ้าหน้าที่บอกว่าสะพานขาด และต้องขออนุญาตเข้า เลยไปดูต้นจำปีสิรินทร และพิพิธภัณฑ์ซับจำปา
จะมีเส้นทางเข้าสะดวกตามในคลิปเลยครับ
เป็นเมืองในสมัยทราวดี..
ตั๊กแตนพาค้นพบเมืองโบราณ แถมร้องเพลงก็เพราะอีกต่างหาก ...
ถ้าเทียบกับช่วงราชวงศ์ฉินของจีน นับว่ายังอายุน้อย แต่ถ้าเทียบกับอารยธรรมในแถบนี้เราก็เก่าพอตัว ผมเคยดูหนังจีนเรื่องหนึ่ง บทความบางส่วนแปลได้ว่า สมัยราชวงศ์ซ่งของจีน จีนได้ทำการค้ากับล่องสำเภาระหว่าง ทวารวดี เจนละ ศรีวิชัย สินค้าเลื่องชื่อในเรื่องผมมองดูเหมือนกัลปังหาแดง ที่เขาเอาไปทำเครื่องประดับ
ชอบที่มาของการค้นพบ ตั๊กแตน เป็นเหตุนี่เอง😮😮😮
สมัยนี้คงถูกทอดอร่อยไปเลย
เคยเข้าไปค่ะเงียบดี....เหมือนอยู่ในเมืองบังบด....ออกจะหลอนนิดๆเพราะช่วงที่ไปมีอยู่สองครอบครัว.......ถ้าคนชอบแนวนี้แนะนำให้ไปเที่ยวค่ะ
กู้ กลับ คืน ได้ ไหม คิดว่า นะ ... ประวัติศาสตร์ ยาวนานมากๆ น่าสนใจ ครับ
เราเคยไปมาแล้ว และที่ซับจำปานี้ ก็มีต้นจำปา ที่กำเนิด ที่นี่ที่เดียวเรียกว่า “จำปีสิรินธร” ส่วนที่วัดก็มี จนท ให้ความสะดวกเรื่อง ประวัติศาสตร์คร่าวๆบริเวณนั้น ช่างน่าทึ่งมากๆ ใครไม่เคยไปควรจะต้องไปศึกษา นะมันน่าประหลาดใจมากที่ พื้นที่ชุ่มน้ำ ยามฤดูแล้ง มีเพียง ย่านนี้เท่านั้น ❤
ขอบคุณที่นำมาให้ชมเมืองซับจำปาที่ไม่เคยรู้มาก่อน บรรยากาศเหมือนเดินเข้าป่าเงียบสงบมาก
ขอบคุณการรับชมครับ
มันก็มีแต่ป่า 555
ชอบช่องนี้มากดูเพลิน ได้ทั้งความรู้ ได้ความสนุกเหมือนได้ผจญภัยไปด้วย
สวยงามร่มรื่นมากครับ
ได้ยินชื่อมานาน ขอบคุณที่พาไปชมค่ะ แอ็ดมินตั้ม แอ็ดมินอ๊อด และทีมค่ะ❤❤❤😅😅😅
ชอบดูมากเลย ทั้งๆที่ก็ไม่ค่อยรู้อะไรแต่ดูแล้วเพลินดี ชอบครับ พาไปชมแบบนี้หลายๆที่ครับ ติดตามตลอด
ลพบุรี อยากตามไปด้วยจริงๆ
สวยมากค่ะ
เยี่ยมมากครับ
บ้านผมเองครับแต่ผมไม่เคยไปเลยขอบคุณมากครับที่ให้ความรู้
ขอบคุณครับ 🙏
น่าเข้าชมมากๆ
น่าเที่ยวครับ
ดีจังค่ะชอบขอบคุณมากที่พาชมค่ะ
ทำสารคดีได้ดีเลยครับ....ผมนึกถึงรายการส่องโลกเลย
ขอบคุณที่พาเที่ยวครับ
ขอบคุณที่พาชมร่องรอยของอดีตครับ
ได้ความรู้และน่าสนุกครับ ลพบุรีไปบ่อยมีโอกาสคงได้ตามรอยครับ
ไม่เคยทราบมาก่อน..ชวนติดตาม..คนแก่บ้านผมเล่าว่า..ลพบุรีคือ..ตักศิลา..
แสดงว่าลพบุรีหรือละโว้เป็นของทวาราวดีไม่ใช่เขมร
คูบัว, ทรัพย์จำปา, อู่ทองสัมพันธ์กัน
มอญ
"ซับ จำปา
ชับจำปาท่าหลวงแถบโคกสำโรงโคกเจริญสระโบสถ์ก็น่าจะมี.กู่หรีอปางอยู่นะส่านชับจำปา
อยูในยุคเดียวกลับศีเทพใหมครับ
มีชื่อซับลังกาไหมครับ?
น่าสนใจมากครับ
อยากให้มาสำรวจ คูเมืองทราวดี ที่อุทัยธานี บ้างครับ✌🏻
ไปครั้งแรกปี25 มีสถูปเหลือประมาณ4ม.ทิศตะวันตก นอกคันคูเมือง กรมศิลปากร ทำงานเฮงซวยมาก ปัจจุบันไม่เหลือผซากเลย ถัาขุดฐานรากก็เจอ
เสียดายมากๆ
กรมศิลปากรไม่ทำงานหรือคนทำงานไม่พอก็ไม่รู้ ที่ไหนก็เป็น โบสถ์โบราณจะพังอยู่แล้วแต่วัดก็ซ่อมเองไม่ได้ต้องรอคนจากกรมศิลปมาตรวจ เจดีย์เก่าถูกทิ้งร้าง บูรณะไม่ได้ก็ต้องรอคนจากกรมศิลปมาดูก่อน ต้องรอให้มันพังก่อนหรือไงนะถึงจะออกมาดู
ขอบคุณครับท่าน
ประเทศไทยยังมีแหล่งโบราณอีกหลายแห่งที่รอการขุดค้น มิน่าเมืองไทยถึงได้มีสิ่งศักดิสิทธิคุ้มครอง
พระเทพรัตนราชสุดาฯเสด็จมาสองเที่ยวแล้ว
ถ้าพบเศียรพระพุทธรูปสมัยทวารวดี แสดงว่าพุทธศาสนาอยู่ดินแดนสุวรรฯภูมิมาก่อน(ทวารวดีมีอายุสามพันปีขึ้นไป
อยากให้พี่ตั้มมาเที่ยววัดทองหลาง อ. บ้านนา จ.นครนายก วัดเก่าตั้งแต่สมัยอยุธยา
ไว้มีโอกาสนะครับ
แหล่งโบราณคดีโป่งมะนาวน่าจะเป็นชุมชนต่อเนื่องมาถึงซับจำปา
ติดตามมาจาก วัดร้าง ข้างป้ม ปตท ราชบุรี เลย ติดตามครับ...อยากถามว่า การไปสำรวจแบบนี้ต้องใช้ทุน ได้ทุนจากไหน หรือจากความชอบของเราและ พรรคพวก ก็ท่องไปตามที่ชอบนี่ละครับ ...ชอบเสียงบรรยายของคุณครับ และ เนื่อเรื่องกระชับ ได้สาระดีครับ จะติดตาม ให้กำลังใจทำต่อไปนะครับ ....
น่าจะเป็นเมืองหน้าด่านตอนสมัยยุคกรุงศรีอเป็นเหรือเป็นเมืองตั้งรับศึกคำว่าเมื่อตอนนั้นหรือเปล่าน่าจะใช่นะครับผิดถูกไม่เป็นไรครับชัยภูมิเมืองที่ตั้งสร้างคันดินสูงตั้งเป็นเหมือนกำแพงเมืองเพื่อตั้งรับข้าศึก
อยากให้พัฒนาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวจังเลยค่ะ
ท่านที่สนใจทริปนี้ เราจะจัดกลุ่มเล็กๆ 9 ท่าน วันที่ 1-2 เมษายนนี้ เดินทางด้วยรถตู้จากสถานี BTS หมอชิต เดินทางไปเที่ยวเมืองโบราณ 3 จังหวัด ได้แก่ ซับจำปา(ลพบุรี), ไพศาลี(นครสวรรค์), ศรีเทพ(เพชรบูรณ์) และพิชิตยอดเขาถมอรัตน์ชมภาพสลักทวารวดี ติดต่อสอบถามด่วนได้ที่เพจภารกิจเที่ยววัด ลิ้งก์นี้ครับ >> facebook.com/faith108
ชมทริปขึ้นเขาถมอรัตน์ >> th-cam.com/video/wwrF8DSFcyk/w-d-xo.html
ไปกางเต็นท์กลางคืน น่าจะได้อารมณ์
เสียดายที่ส่วนที่มีสาระมากๆน่าดูชมของคลิปสิบนาทีนี้ มีแค่ห้าวินาทีสุดท้ายนี่เอง
อำเภอท่าหลวงใช่ไหมครับ ผมเคยเข้าไปเดินเล่นในอุทยานตอน ม1ท่าหลวง
ลำธารน้ำในคลิป มาจากฝั่งไหนเหรอคะ น้ำค่อนข้างเยอะเลย
คล้ายๆกับการจัดเมืองที่เขมรน้ำลงมาจากเขาพนมกุเลน
บางทีก็นึกเล่นๆ ถ้ามีไทม์แมชชีน ก็อยากย้อนเวลาไปที่ต่างๆ ในสมัยก่อนว่าผู้คนใช้ชีวิตอยู่กันอย่างไร สิ่งก่อสร้างสมัยก่อนเป็นยังไง
ต้นไม้ไปไหนหมดครับ
300ไร่ สุดลูกตาเลย
มอญเป็นเจ้าของคนแรก
ดั้งเดิม
จากงานวิจัยตรวจดีเอ็นเอคนไทยภาคกลาง+ใต้มีดีเอ็นเอมอญ+อินเดียใต้ แต่เป็นมอญคนละชนิดกับฝั่งพม่า อีสานเป็นดีเอ็นเอมอญ-เขมร ในขณะที่ภาคเหนือเป็นไตสิบสองปันนา ซึ่งโดยรวมดีเอ็นเอส่วนใหญ่ก็มอญตรงกับเรื่องที่แถบนี้เคยเป็นถิ่นมอญมาก่อนค่ะ (ก็ว่าอยู่ว่าทำไมชาวโยเดีย(หมู่บ้านสุขะ)ในพม่าดูหน้าคมเหมือนมอญ ทว่ามีภาษาไทยเป็นภาษาลับ)
มอญ มาทีหลัง พนมฟูนันล่ม เหมือนๆ สยาม จามปา เจนละ(จามเทวี) และศรีวิชัย เป็นหลังยุคพนมฟูนัน(สหราชอาณาจักรสุวรรณภูมิ) ล่มสลาย ด้วยจีนมาหนุนให้ส่งส่วยการค้า จึงแตกแยก และไม่ร่วมมือกัน
มอญ-รามัญ น่าจะเป็นเอกราช หลังสุดเลย มีเอกราชจริงๆแค่ไม่กี่ปีในแต่ละช่วง ในยุคหลังจากนั้นเป็นแค่เมืองขึ้น สลับกับเอกราช เป็นเมืองขึ้น ทั้ง พนมฟูนัน อินเดียใต้ ศรีวิชัย เจนละ พุกาม สุโขทัย อยุธยา-กรุงเทพ(ตอนใต้ที่พม่ายึดไป) อังวะ-พม่า
มอญ จึงมีดีเอ็นเอผสมอยู่แล้ว เอามาตั้งว่าเป็น ดีเอ็นเอมอญ มันก็กว้างเกินจริง
คนภาคกลางมีดีเอ็นเอเหมือนมอญ ไม่ใช่เรื่องแปลก ยุคหลังๆ สู้กับพม่า ก็ได้มอญนี้แหละร่วมมือกัน มาตั้งแต่ ยุค พระนเรศวร
แต่ถ้าจะเอาเรื่องดีเอ็นเอ % จากคนไทยปัจจุบัน มันจะตกไปทาง ไตกะได+ทมิฬท้องถิ่น ซึ่งเป็นคนท้องถิ่น มากที่สุด ส่วน มอญ พม่า เป็นอารยธรรมอินเดียอพยพ มีจีนอพยพทั้งจากค้าขายและหนีคอมมิวนิสต์ ชนเผ่าไทภูเขายุคต้านคอมมิวนิสต์ ก็มากโข ไตกะไดอพยพและเชลยสงคราม อย่าง ม้ง ย้อ-ภูไท ลาวเวียงจันทร์ ดั้งแปๆ(จมูกแบนๆ)อีสาน-ลาว ทั่วประเทศ ก็น่าจะ 30%
ไทยอยู่ตรงกลาง จึงผสมทุกอย่างแถมเปิดประเทศรับจากทั่วโลกมาตั้งแต่อยุธยา แล้ว ดีเอ็นเอ
พนมฟูนัน ก็คือ พนมฟูนัน ครับ เป็นอารยธรรมอินเดียอพยพ+อารยธรรมสุวรรณภูมิ ไม่ใช่แค่มอญ แต่มอญ มาจากพนมฟูนัน อีกที เส้นตามเวลานั่นแหละ
อารยธรรมมอญ คือ อารยธรรมพนมฟูนัน ที่รักษาไว้ได้เหมือนเดิมมากที่สุด คล้ายๆศรีวิชัย เพราะเป็นเมืองขึ้นๆยาวๆ แต่ศรีวิชัยถูกแยกศาสนาเป็น พุทธและอิสลาม จากเมืองแถบทางใต้(ลังกาสุกะ-ปัตตานี) เปลี่ยนเป็นศาสนาอิสลาม กลายเป็นหัวเมืองมลายู ทำให้เหลือแต่มอญ ที่ยังคงความเป็นพนมฟูนัน คล้ายๆศรีเกษตร(พุกาม/พม่า) เป็นอารยธรรมที่ถูกรักษาในฐานะประเทศราช ของอาณาจักรอื่นๆที่เปลี่ยนกันไปๆมาๆ ส่วนอื่นๆ เขาสร้างชาตินิยมใหม่ กันเองหมด ทั้งภาษาพูด-เขียน+++
ส่วนนครศรีฯ พวกสยามลุ่มน้ำกก ไปยึดครอง ตั้งแต่ยุคชัย 7(ไชยเทพศิริเชียงแสนแห่งแคว้นอโยธยา) อาสานำทัพไปตี ให้พ่อตาคือศิริชัยเชียงแสน ไปครอง(พ่อของ ชัยเทวีในชัย 7 ,ขุนยี่(ขุนบางกลางหาว/ขุนศรีอินทราทิตย์) และพระยามาฆะ ประมาณ พ.ศ. 1720)
ช่วงนี้ อินเดียใต้ยึดมอญ พามอญบุก สยำกุก หรือสยามลุ่มน้ำกก(ท้าวพรหมมหาราชแห่งเชียงแสน สิ้น) ศิริชัยเชียงแสน(ที่ไม่มีสิทธิ์ครองราชจึงหนีมอญลงมาตามลำน้ำทางใต้ มาจรดที่พริบพรี-อู่ทอง ชัย7 ที่ลี้ภัยอยู่ละโว้ จึงมาผูกสาย พอพวก สยามกุก+ละโว้โยธยา รวมกันตีมอญได้ ตีภาคใต้ได้ จึงยกทัพไปตี อินเดียใต้ คืนจนชนะ ส่งศิริชัยเชียงแสนไปครอง เกาะศรีลังกาเหนือเมืองโปโลนลุวะ เพื่อปกครองเกาะศรีลังกาและอินเดียใต้ ในชื่อราชวงศ์เจนระ
ช่วงนี้เอง มอญ จึงเริ่มมี ชาตินิยมขึ้นมา แยกจากศรีวิชัย ตายตัว และขยับจากแถบภูเขา ลงไปแถบ หงสาวดี เป็นเมืองหลวง ในฐานะ ประเทศราชโน้นทีนั่นที เอกราชาบ้าง เกิดร่วมๆกับสุโขทัย ในยุค ชัย 8 (ฮินดูไศวะ) ถูกแยกเมืองจากชาวพุทธหลายอาณาจักร หลายเอกราชา
เอา มอญ เป็นที่ตั้ง แทน พนมฟูนัน มันก็เกินเบอร์ไปหน่อย ครับ เหมือนๆเอา ประเทศกัมพูชา ไปอ้างสิทธิ์ พนมฟูนัน และเจนละ นั่นแหละ(ทั้งที่กัมพูชา มาจากเจนละโดนจามปาเคลม ตั้งแต่ยุคแตงหวานผู้ฆ่าตระกูลวรมันคนสุดท้าย)
ทำยังไงถึงรอดจากการบุกรุกได้ครับ แถวบ้านผมโดนแบคโฮรุมเกลี้ยงภายในวันเดียว กลายเป็นบ้านจัดสรร
เรื่องนี้ขึ้นกับความร่วมมือของคนในชุมชนจริงๆครับ แรกๆที่ซับจำปาก็เจอปัญหา แต่ชาวบ้านเข้าใจ จึงได้รับการอนุรักษ์เป็นผืนป่าด้วยครับ
ผมอยู่ลพบุรีมา5ปีไม่เคยรู้เลย
👌👍💖👌👍💐
😇😇😇😇😇😇😇
ทราวดี ก่อนยุค อาณาจักรศรีวิชัย อีกใช่ไหมครับ
ร่วมสมัยกันครับ
ถ้าตอนนี้ มีตั๊กแตนปาทังก้า นำมาทอดขายนี้รวยๆ งานวัดมีขายแต่ไม่สด แพงด้วย
ของแซบ เลยครับ
เมืองนี้กับเมืองศรีเทพเมืองไหนเกิดก่อนหลังครับ
ร่วมสมัยกันครับ
ถ้าไม่ติดทางตัน คงเดินไปตามทางน้ำได้อีกไกล
อาจทะลุมิติ ก็เป็นได้ ฮ่าๆ
เป็นคนลพบุรี พึ่งรู้จักจากคลิปนี้แหละ555
โบสถ์เก่า ที่ใส่ในโลโก้ของช่อง อยู่คลิปไหนเหรอครับ
วัดบางลี่ อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี ครับ
กิ้งกือเยอะนะครับ...ผมเลยไม่เดินเข้าไป
เดี๋ยวเขมรมันก็บอกว่าเป็นของมันอีก
อะไรๆก็ขอมทั้งนั้นเพราะเป็นอารยธรรมโบราณขิงดินแดนแถบนี้ แต่คนเขมรมึกทักเอาว่าอารยธรรมคือเชื้อชาติไปเลยเพราะพวกเขายังคงเป็นคนโบราณไม่เปลี่ยนแปลง
2513
แหล่งน้ำน่าจะเย็นมาก
ขอบคุณตั๊กแตนปาทังก้า😅
สะพานขาด เลยต้องขับอ้อม..ทางเดินรถกะบะขึ้นได้
มีคนเที่ยวเยอะมั้ยครับ
ต้องเป็นคนชอบจริงๆ ถึงจะไปกันครับ
@@FaithThaiStory ผมชอบแนวนี้แต่ถ้าคนน้อยๆ เดี๋ยวจะไม่ปลอดภัย อยากให้พัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้ครับ
ขอบคุณค่ะแอดทีนำเรื่องราวมาให้ได้รู้ประวัติศาสตร์ค่ะ👍
ขอบคุณการรับชมครับ
รอตอนปีนเขาครับ 5555
รออีกนิด
ไปกลางเต้นนอนได้รึป่าว
ทางเข้ามีกลิ่นดอกไม้ไหมครับ
คูเมืองเมืองโบราณ บ้านดงมะรุม อ.โคกสำโรง จ.ลพบุรี สมัยทวารวดี คูเมืองใหญ่ร่วม500ไร่ เหลือแต่ซากคูเมือง มีอีกหลายอย่างที่ข้างคูเมือง อยากบอกที่รู้ มีถนนโบราณไปลพบุรีนานมาหลายร้อยปี
กลางวันสวย กลางคืนสยองอยู่ไม่ได้ ถ้ามีพิธีบวงสรวง เจ้าเยอะ
จริงเหรอคะ
@@user-hg1ql8fd9l จริงครับ ลองมาหมดแล้ว แต่ต้องได้บางสิ่งจาก สิทธฐะก่อนนะถึงจะรอดจากพวกนี้ พลังไออ้อนมันแรงมันสูงจนขยับไม่ได้เลย เคยโดนไฟช็อตมั้ย อารมณ์ประมาณนั้น ชักแหงกๆ
@@fkyys471
คุณน่าจะเป็นเยอะเลยนะ
น่ากล้วจัง
เขมรรู้ข่าวนี้ยัง