Jasło z lotu ptaka | LECE W MIASTO™ [4k]
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 30 ต.ค. 2024
- Jasło z drona | Jaslo z lotu ptaka
▸Pierwsze pisemne wzmianki o Jaśle pochodzą z XII w., kiedy to osada została wymieniona w dokumencie dotyczącym fundacji Mikołaja Bogorii dla klasztoru cystersów w Koprzywnicy. Sto lat później Bolesław Wstydliwy w 1277 r. potwierdził posiadane przez cystersów posiadłości, w tym wieś Jasło. Osada cieszyła się specjalnymi względami króla, gdyż w 1262 r. nadał on targowi jasielskiemu immunitet skarbowy i sądowy.
W 1365 r. położona na szlaku handlowym, dobrze rozwijająca się wieś Jasło, otrzymała od Kazimierza Wielkiego prawa miejskie. W 1368 r. doszło do przyłączenia Jasła do dóbr królewskich. W tym czasie miasteczko uległo przeobrażeniu, stało się typowym ośrodkiem średniowiecznym pod względem przestrzennym i architektonicznym. Ciekawostką jest działanie w Jaśle już w 1388 r. łaźni publicznej Istotne dla rozwoju intelektualnego było natomiast istnienie w tym czasie szkoły parafialnej, której absolwenci trafiali do Akademii Krakowskiej.
Do II połowy XV w. Jasło umacniało się gospodarczo, a jego znaczenie wśród Miast małopolski ciągle wzrastało. Sytuacja się zmieniła wskutek najazdu węgierskiego w 1474 roku. Jasło zostało wówczas splądrowane i spalone. Z pomocą przyszedł król Kazimierz Jagiellończyk, który zwolnił miasto na pięć lat z płacenia podatków. W 1537 r. wójtostwo jasielskie nabył kasztelan biecki Seweryn Boner.
Na przełomie XV i XVI w. nastąpił rozkwit handlu i rzemiosła, spowodowany wzrostem znaczenia szlaku handlowego biegnącego z Węgier przez Przełęcz Dukielską. Na południe transportowano płótna, sukna, sól, zboże, kożuchy i futra, na północ - wino, piwo, miedź i konie.
Stulecia XVII i XVIII przyniosły zahamowanie rozwoju gospodarczego Jasła. W 1634-1635 miasto ucierpiało ze strony wojsk koronnych. Kolejnym nieszczęściem okazał się w 1657 r. najazd wojsk Jerzego II Rakoczego, który spustoszył miasto. Jasło nękane było groźnymi epidemiami oraz pożarami. Szczególnie groźny pożar wybuchł w 1683 roku. Spłonęła wówczas większość domów i ratusz z całą zawartością, m.in. przywilejami królewskimi.
W 1772 r. doszło do pierwszego rozbioru Polski. Jasło znalazło się pod panowaniem austriackim. Cesarz Józef II zezwolił na organizowanie trzech jarmarków rocznie. Wytyczono nowe ulice, określono zasady zabudowy, oczyszczania ulic ze śmieci i zapobiegania pożarom. Pomimo to, w 1826 r. doszło do pożaru, podczas którego spłonęła większość obiektów drewnianych. Odtąd nowo stawiane budynki wznoszono z kamienia.
W połowie XIX w. nastąpił nowy okres rozwoju, związany z odkryciem ropy naftowej. Powstał Urząd Górniczy, rafineria ropy naftowej oraz linie kolejowe łączące Jasło ze Stróżami, Zagórzem i Rzeszowem. Koniec XIX w. był okresem prosperity.
Dobre czasy przerwał wybuch I wojny światowej. Na terenie powiatu toczyły się krwawe walki. Pamiątką tych wydarzeń są 52 cmentarze wojenne z lat 1914-1915. Jasło przechodziło z rąk do rąk pięciokrotnie, było także bombardowane; jednak działania te nie spowodowały większych strat.
Lata dobrobytu i rozwoju przerwał ponownie wybuch wojny. We wrześniu 1939 r. w okolicy Jasła walki z Niemcami prowadziła polska brygada górska. W listopadzie 1939 r. Niemcy utworzyli w Jaśle więzienie śledcze, przez które do 1944 r. przeszło około 15 tys. ludzi. W odpowiedzi na represje narodził się ruch oporu. W powiecie jasielskim istniały oddziały partyzanckie m.in. AK i BCh, które podejmowały działania sabotażowe.
W ostatnich miesiącach drugiej wojny światowej Jasło zostało prawie całkowicie zniszczone. Spośród 1230 budynków przetrwało tylko 39, a w ruinach miasta żyło 174 mieszkańców. W 1945 r. zaczęła się odbudowa. W 1946 r. uruchomiono rafinerię, odbudowano kościół. W latach 1958-1960 powstał Zakład Przemysłu Owocowo-Warzywnego „Paktowin”, który jako jedyny w kraju rozpoczął produkcje pektyny. W 1970 r. ruszyła huta szkła „Jasło”.
sztetl.org.pl/...
▸ Socialmedia:
TH-cam: / lecewmiasto
Facebook: / lecewmiasto
Website: www.lecewmiasto.pl
▸ Music:
Mirror Lake - Mandala Dreams
/ krystian.la.77
Epidemic sound: www.epidemicso...
▸ Współpraca, licencje na materiały oraz zapytania biznesowe:
✉️ lecewmiasto@gmail.com
Copyright © Lecewmiasto | All rights reserved
#jaslo #dron #lecewmiasto