A co jeśli uderzy w nas gigantyczna asteroida? || Rozmowa z dr Anną Łosiak

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 1 ก.พ. 2025

ความคิดเห็น • 57

  • @salinger-pl5059
    @salinger-pl5059 2 ปีที่แล้ว +5

    Bardzo dziękuję, za wspaniałą rozmowę, a nazwę ją popularyzatorską. Zawiera ona dużo ciekawych informacji, że tak powiem na skalę kosmiczną. Tak powinno się popularyzować wiedzę. Z biglem, swobodnie, naturalnie i oczywiście merytorycznie. Pani Janino... Pani dr Aniu... Obie jesteście wspaniałymi "rakietami" dosłownie i w przenośni;-). i proszę o więcej. Jeszcze raz wielkie dzięki.

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      Będzie więcej - tak się rozgadałyśmy że wyszły trzy odcinki! :D

    •  2 ปีที่แล้ว +1

      Dziękuję za taki miły komentarz i z przyjemnością informuje, że jest już druga część rozmowy: th-cam.com/video/dTAh_2IDKhc/w-d-xo.html

  • @magdalenamichalska7613
    @magdalenamichalska7613 2 ปีที่แล้ว +2

    Niesamowita kobieta. Jak przyjemnie tego słuchać.

  • @annalosiak2625
    @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +9

    Dajcie znać jeżeli macie jakieś pytania :)

  • @Ciekawosc
    @Ciekawosc 2 ปีที่แล้ว +1

    35:00 najnowsza teoria mowi o przejsciu bolidu przez atmosfere, dokladnie tak, jak mialo to miejsce w 1972 w Grand Teton. Za ta teoria przemawia fakt braku kraterow pouderzeniowych, oraz znaczne ilosci pylu, ktory przez wiele tygodni powodowal w calej Europie zjawisko tzw. "bialych nocy". Obiekt po prostu odbil sie od naszej stratosfery i znacznie odchudzony polecial dalej. Gdyby to byla kometa, to ilosc odparowanej wody skutecznie "wchlonelaby" gigantyczna energie cieplna, powstala w czasie wchodzenia w atmosfere (a przeciez znaleziono w drzewach tektyty powstale ze stopionego w kilku tysiacach stopni piasku).

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      Cześć! Doceniam Twoje niezwykłe oczytanie w literaturze naukowej dotyczącej zderzeń z obiektami pozaziemskimi :) Normalny bolid wielkości konieczniej do wywołania skutków które zaobserwowaliśmy zostawił by po sobie jakieś geochemiczne ślady (a bardzo dużo osób szukało bardzo dokładnie) - dlatego obecnie najbardziej prawdopodobnym rozwiązaniem jest zderzenie z bardziej kometarnym obiektem. Ilość dostarczonej energii przez obiekt pozaziemski jest tak duża, że odparowanie wody nie miało by większego wpływu (w normalnych warunkach odparowuje większość skał). A tektyty nie są w stanie powstać w wyniku eksplozji w atmosferze - one powstają gdy wystarczająco duża asteroida zderzy się z Ziemią pod odpowiednim kątem i stopi powierzchnię ziemi a następnie wyrzuci te fragmenty na sporą odległość. Co do tego czy i co znaleziono w Tungusce przy badaniach dendrochronologicznych nadal toczą się dyskusje.

    • @Ciekawosc
      @Ciekawosc 2 ปีที่แล้ว

      @@annalosiak2625 no i wlasnie z tym kometarnym pochodzeniem polemizuja naukowcy zajmujacy sie balistyka (nie "spinaly" im sie wyliczenia). Artykul dostepny jest w MNRAS "On the possibility of trough passage of asteroid bodies across the Earth's atmosphere"

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      ​@@Ciekawosc Dzięki za ciekawy artykuł - nie czytałam go wcześniej. Nie uważam jednak żeby był on przekonujący na tyle żeby porzucić założenie o zderzeniu z kometą lub mało-wytrzymałą asteroidą. Ten artykuł jest ciekawym ćwiczeniem teoretycznym mającym za zadanie odpowiedzieć na pytana: "czy dla bardzo określonego modelu numerycznego którym dysponujemy jesteśmy w stanie wymyślić taki zestaw parametrów dla których dane rozwiązanie nie jest niemożliwe" - na tej podstawie nie jesteśmy w stanie stwierdzić co się wydarzyło w Tungusce. Dodatkowo ten artykuł ma wiele ograniczeń i jeden poważny błąd w założeniach. O ograniczeniach mówią sami autorzy w ostatnim paragrafie dyskusji - nie biorą pod uwagę tworzenia fali szokowej ani fragmentacji - czyli dwóch kluczowych procesów wpływających na zachowanie się asteroid w atmosferze. To tak jakby badać latanie ptaków poprzez analizę oddziaływania oskubanego zdechłego kurczaka zrzucanego z wieży (może to nam powiedzieć coś o aerodynamiczności kształtu kurczaka, ale nie powie nic o locie). Błąd polega na tym że cały artykuł opiera się na założeniu że Tunguska była widziana na długości 450-700 km co jest rzeczywiście bardzo mało prawdopodobne/niemożliwe w przypadku toru wejścia w atmosferę komety/słabej asteroidy. Nie podają jednak skąd wiedzą ze to było te 450-700 km bo wiedzą że to osłabi ich argumentację - ta liczba pochodzi z rozmów z ludzmi zebranych ponad 20 lat po tym wydarzeniu (w tym niektórzy z tych ludzi twierdzili ze stanęli w płomieniach w wyniku tego zdarzenia mimo braku oparzeń na ich ciałach). W skrócie temu założeniu nie bardzo można wierzyć - albo przynajmniej należy bardzo dobrze uzasadnić czemu uważa się że tym stwierdzeniom można ufać. I w końcu uwaga ogólna - modelowanie numeryczne - mimo że bardzo przydatne, jest bardzo zależne od przyjętych założeń i wartości parametrów - szczególnie w przypadku zderzeń małych ciał. Na przykład według wyliczeń numerycznych zderzenie które uczyniło krater Carancas też się nie spina (i gdyby nie to że było na bieżąco oglądane przez ludzi nie uwierzono by w nie).

    • @Ciekawosc
      @Ciekawosc 2 ปีที่แล้ว

      @@annalosiak2625 mysle, ze glowny problem jaki mamy z Tunguzka, to brak krateru, ktory biorac pod uwage wyliczenia, powinien byc znacznych rozmiarow (przynajmniej kilkaset metrow srednicy). I teraz pytanie: czemu tak sie stalo? Gdyby to byla kometa zlozona praktycznie tylko z lodowego jadra, to juz w wyzszych partiach atmosfery nastapilby jej gwaltowny proces odparowania i rozpadlaby sie na wiele kawalkow, ktore raczej by nie dotrwaly do powierzchni ziemi (tak jak pisalem wczesniej zmiana stanu skupienia w znacznym stopniu pochlonelaby energie tarcia, nawet gdyby para wodna osiagnelaby kilkaset stopni, to energia ta szybko by sie rozproszyla, a przeciez znaleziono sferule i zweglone pnie drzew). Byc moze moje zalozenie jest bledne (czy sa jakies badania odnoszace sie zjawisk wystepujacych w czasie wchodzenia komet ze znaczna predkoscia w ziemska atmosfere?). Bedac dzieciakiem pierwszy raz z ta katastrofa spotkalem sie w cyklu filmow "Tajemniczy swiat Artura C. Clarke'a" nadawanym w TVP jeszcze w latach 80tych w cyklu kalejdoskopu filmowego Kino-Oko redaktora Jerzego Trunkwaltera. I pamietam, ze w jednym z odcinkow th-cam.com/video/_L5dHqx1iS4/w-d-xo.html pokazano ksztalt pozostalosci po eksplozji, ktory ukladal sie w ksztalt motyla. Od tamtego czasu zaczalem sie interesowac impaktorami. A wracajac do tematu, wedlug mnie mozliwe sa 2 opcje... albo przelot przez atmosfere na naprawde niskiej wysokosci (i to by tlumaczylo miejsce po fali udarowo-uderzeniowej), albo powtorke Czelabinska, ale na znacznie wieksza skale (i jej pozostalosci gdzies nadal tam sa tyle, ze dziesiatki/setki kilometrow dalej, niz powalone drzewa). Tak jak czelabinski, ktory cala swoja energie wytracil nad miastem, a glowny odlamek spadl do jeziora (jakies 75 km dalej).

    • @Ciekawosc
      @Ciekawosc 2 ปีที่แล้ว

      @@annalosiak2625 jeszcze jedna praca "Hydrocode simulations of asteroid airbursts and constraints for Tunguska" i punkt 3 (punkt wyjscia, to jak uzyskac 10Mt dla roznych cial)

  • @natalia001
    @natalia001 2 ปีที่แล้ว +7

    Świetne są te rozmowy ze specjalistami. Ciekawe i zabawne.

    •  2 ปีที่แล้ว +3

      Ach, bo mam szczęście do takich doskonałych naukowczyń i naukowców, którzy chcę się tak wspaniale dzielić swoją wiedzą!

    •  2 ปีที่แล้ว

      Uwaga, uwaga, dostępna jest już druga część rozmowy! O tu: th-cam.com/video/dTAh_2IDKhc/w-d-xo.html

  •  2 ปีที่แล้ว +3

    Słuchajcie, jest już druga część rozmowy! Bardzo polecam, bo będziemy się zastanawiać nad tym, czy warto by było wysłać van Gogha w kosmos! Rozmowa tu: th-cam.com/video/dTAh_2IDKhc/w-d-xo.html

  •  2 ปีที่แล้ว +4

    Jeśli ktoś z Was bywa na Pyrkonie, to tam też będzie można porobić super rzeczy z Anią i innymi klawymi naukowcami: pyrkon.pl/nauka/11-wspanialych-rzecznicy-nauki-wkraczaja-na-scene/

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +2

      będzie FANTASTYCZNIE! :-)

    • @rosemaryrose9312
      @rosemaryrose9312 2 ปีที่แล้ว +1

      Ooo ja będę na Pyrkonie i będę sprzedawać biżuterię z kamieni!!! Zrobić wisior z kawałkiem Marsa - to by był wypas! ❤️

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +1

      @@rosemaryrose9312 Super! :)

    •  2 ปีที่แล้ว +1

      @@rosemaryrose9312 Ale czad!!!

  • @niedobreliterki
    @niedobreliterki 2 ปีที่แล้ว +3

    No dobrze, to gdzie można kupić kawałek księżyca? Też chcę go nosić w kieszeni!

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      W internecie :P Trzeba jednak bardzo uważać na oszustwa: najlepiej kupować tylko od znanych w środowisku dealerów meteorytów. Ponieważ oni się z tego utrzymują, a ich utrzymanie zależy od zaufania do tego że sprzedają prawdziwe rzeczy - mają najwięcej do stracenia w razie oszustwa. W Polsce sugeruję przejrzeć info polskiego towarzystwa meteorytowego :)

    • @niedobreliterki
      @niedobreliterki 2 ปีที่แล้ว +1

      @@annalosiak2625 Dzięki, Ania! ❤ Swoją drogą, świetny wywiad. Jesteś naprawdę inspirująca.

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      @@niedobreliterki Taki ciekawy temat że trudno nawet mi go zepsuć :P

  • @rosemaryrose9312
    @rosemaryrose9312 2 ปีที่แล้ว

    O nie. Ta rozmowa się skończyła w takim momencie! Chce dalej!

    •  2 ปีที่แล้ว +2

      Będzie dalej! Jeszcze dwa inne będą!

    •  2 ปีที่แล้ว +1

      Jest dalsza część! O tu: th-cam.com/video/dTAh_2IDKhc/w-d-xo.html

  • @szklarniapotencjalu
    @szklarniapotencjalu 2 ปีที่แล้ว

    Czekałam na nowy odcinek.. Wszystkie poprzednie trzaskałam w międzyczasie - wypatrując gdzieś na horyzoncie nowego odcineczka :) Hurra!

    •  2 ปีที่แล้ว +2

      Miałam sporą przerwę, to prawda. Nie mniej wracamy na splendorze, przed nami jeszcze jedna część rozmowa z Anią i jeden odcinek, w którym wrzuca mnie do krateru!

    • @szklarniapotencjalu
      @szklarniapotencjalu 2 ปีที่แล้ว

      @ dzięki za odpowiedź.
      Jako wierna fanka mam sporą radość 💚
      Będę czekać, spoglądać, obserwować, monitorować 🙂
      Pozdrawiam gorąco i życzę Wielkich powodzeń 🙂
      Bądź💚

    •  2 ปีที่แล้ว +1

      Jest już druga część rozmowy! o tu: th-cam.com/video/dTAh_2IDKhc/w-d-xo.html

  • @astriddeath9184
    @astriddeath9184 2 ปีที่แล้ว +3

    Czy w Polsce są jeszcze jakieś miejsca podejrzane o bycie kraterami?

    • @Ciekawosc
      @Ciekawosc 2 ปีที่แล้ว

      to dosc nieprecyzyjne pytanie, poniewaz literalnie rzecz biorac nie ma miejsca na kuli ziemskiej, ktore nie byloby czescia jakiegos krateru. Nie widzimy ich (tak jak na Ksiezycu) tylko dlatego, ze przez miliardy lat zachodzily procesy erozyjne i ich ksztalty sie zatarly.

  • @TheKardla
    @TheKardla 2 ปีที่แล้ว +1

    A który krater jest najfajniejszy?

    •  2 ปีที่แล้ว +2

      Ja uważam, że ten, który jest po meteorycie, który zabił dinozaury, ale diplodoki mogą mieć inne zdanie na ten temat

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +3

      @ Moim ulubionym jest Kaali w Estonii - podobnież powstał gdy Thor, po wyjątkowo udanej uczcie, udowodnił ze rownież Bóstwa nie powinny pić i latać...

  • @ara-xz1jv
    @ara-xz1jv 2 ปีที่แล้ว +4

    Też bym chciała mieć kawałek Marsa. 😁

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +1

      Malutki można kupić - nie są nawet aż tak straszliwie drogie (inaczej nie byłoby mnie na to stać :P). Trzeba jednak bardzo uważać na oszustwa: najlepiej kupować tylko od znanych w środowisku dealerów meteorytów. Ponieważ oni się z tego utrzymują, a ich utrzymanie zależy od zaufania do tego że sprzedają prawdziwe rzeczy - mają najwięcej do stracenia w razie oszustwa. W Polsce sugeruję przejrzeć info polskiego towarzystwa meteorytowego :)

    •  2 ปีที่แล้ว +4

      @@annalosiak2625 DEALERÓW METEORYTÓW!!! To jest totalnie career goal!

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      @ ​ @Janina Bąk - Statystycznie rzecz biorąc No wiem :P Ale to dosyć niebezpieczna zabawa - węże, skorpiony, no i spora szansa skończenia w więzieniu w kraju gdzie bardzo poważnie podchodzą do ludzi nielegalnie wywożących skarby narodowe...

  • @lukaszkonsek7940
    @lukaszkonsek7940 2 ปีที่แล้ว +4

    Myślicie że Elon Mózg albo NASA pracuje nad ekipą malarzy asteroidowych do spraw ratowania ziemi?

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +2

      On to raczej z drużyny "wybuchnijmy wszystko w pierdu" - ja w razie czego się przeniosę na Marsa... ;P

    •  2 ปีที่แล้ว +4

      Ciekawe jakim stylem malują? Mam nadzieję, że akwarelami, lubię akwarele...

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      @ Oby czymś bardziej intensywnym - jakaś chamska szkolna olejowa była by lepsza. Akwarele mogą nie-wystarczająco zmienić kolor asteroidy żeby zadziałało :P

  • @polpoliko2222
    @polpoliko2222 2 ปีที่แล้ว +1

    Księżyc się nie zgubił. Pewnie ktoś go ukradł i to na pewno nie byłą jedna osoba. Powodzenia w poszukiwaniach.

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      Melduję ze sama zgubiłam i sama znalazłam z powrotem :P

    • @polpoliko2222
      @polpoliko2222 2 ปีที่แล้ว +1

      @@annalosiak2625 Zazdroszczę. :-) Nic w przyrodzie nie ginie :-) A entropia ciągle rośnie i rośnie.

  • @rosemaryrose9312
    @rosemaryrose9312 2 ปีที่แล้ว +2

    Ta, zgubiła księżyc. Pewnie Dwóch Takich jej go ukradło!

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +2

      Śpieszę donieść że tym razem była to kompletnie moja wina i że księżyc się odnalazł w dosyć głupim miejscu :P

    • @rosemaryrose9312
      @rosemaryrose9312 2 ปีที่แล้ว +1

      @@annalosiak2625 no dobra, raz im się udało wywinąć... ;P czekam z zapartym tchem na drugą część i okładam się własnymi kamieniami, medytując w intencji jej szybkiego pojawienia się! :D :D :D #kamieniara

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว +1

      @@rosemaryrose9312 okładanie się kamieniami jest absolutnie właściwym sposobem postępowania. Postaram się znaleźć twoje stanowisko na Pyrkonie :)

    • @rosemaryrose9312
      @rosemaryrose9312 2 ปีที่แล้ว +1

      @@annalosiak2625 nazwa pod którą będziemy stały z koleżanką to Feeria Woods. Zapraszamy, przekonamy się ile z naszych kamieni to opchnięte nam fałszywki. 😅

    • @annalosiak2625
      @annalosiak2625 2 ปีที่แล้ว

      @@rosemaryrose9312 Postaram się wpaść :)

  • @maciejcygan5143
    @maciejcygan5143 2 ปีที่แล้ว +3

    "Bombastyczny styl naukowy" to tylko w Polsce. Zagranicą by chyba nawet nie czytali. Konkrety.

    •  2 ปีที่แล้ว +1

      A, ja myślę, że świetni naukowcy są wszędzie :)