Czy starożytni odkryli Amerykę przed Kolumbem? Wyprawy Fenicjan, Kartagińczyków, Egipcjan i Rzymian
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 4 มิ.ย. 2024
- Starożytni odkrywcy to temat zupełnie niesłusznie pomijany w historii. W starożytności odkrywano świat i to czasem na dużo większa skalę, niż w średniowieczu. Technologia żeglarska Fenicjan, Minojczyków, Kartagińczyków, Greków, Egipcjan i Rzymian była bardziej zaawansowana niż ta średniowieczna. Skoro tak było, to czy możliwym jest, że starożytny dopłynęli do Ameryki?
🤝Chcesz tworzyć ze mną? Wesprzyj Kanał!
💸 Wesprzyj Kanał na Patronite: patronite.pl/historycznytop
🤑 Masz ochotę wesprzeć Historyczny Top przelewem? Jest możliwość darowizny! Szymon Słodowy - 75 1870 1045 2078 1072 4691 0001
💰 Szybkie dowolne wpłaty od 1 zł BLIKIEM i SMS: tipply.pl/u/historycznytop
"Charlotte Booth - Jak przeżyć w starożytnym Egipcie?" Współpraca Wydawnictwa Poznańskiego z Historycznym Topem:
wydawnictwopoznanskie.pl/prod...
KONTAKT
📩 Zapytania biznesowe/reklamy/współpraca: historycznytop@gmail.com
❤️ Instagram: / szymonslodowy
👉 Te filmy na pewno Ci się się spodobają:
I. Kto pierwszy opłynął Afrykę? - Starożytne wyprawy morskie Fenicjan, Kartagińczyków, Persów i Greków
• Kto pierwszy opłynął A...
II. Pyteasz z Massali, Krzysztof Kolumb Starożytności czyli wyprawa na Kraniec Świata - Ultima Thule
• Pyteasz z Massali, Krz...
III. Imperium Kartaginy - 700 lat niedocenionej historii FILM DOKUMENTALNY
• Imperium Kartaginy - 7...
IV. Seria: "Tajemnice Starożytnej Żeglugi"
• Tajemnice Starożytnej ...
V. Cesarz Neron i antyczne poszukiwania źródeł Nilu oraz tajemnica jego wylewów
• Cesarz Neron i antyczn...
O AUTORZE:
Szymon Słodowy - Założyciel i pomysłodawca Historycznego Topu. Pasjonat historii i autor wielu tekstów, poruszających tematy Starożytności i Średniowiecza. Właściciel kilku kanałów na portalu TH-cam na przestrzeni ostatnich lat. Z wykształcenia magister prawa. Historia, TH-cam i tworzenie to jego pasje. Historyczny Top to jego autorski projekt, w ramach którego opowiada o historii Starożytnych Cywilizacji, ale nie tylko. Zapoznajcie się z całą twórczością kanału!
MOJE MEDIA
📢 Grupa na Facebooku: / 1335634793252683
💙 Fanpage: / historianacodzien
Tekst, vlog/głos, animacje, grafika, montaż: Szymon Słodowy
Podział na rozdziały:
00:00 Wstęp
03:34 Czy podróże do Ameryki były możliwe? Sztuka żeglarska w starożytności
06:45 Diodor Sycylijski i jego opisanie... Ameryki?
16:29 W rzekomej pogoni za Kartagińczykami... Polibiusz i Scypion Afrykański
18:45 Rzymski ananas i Głowa Tecaxic-Calixtlahuaca
22:25 Egipskie mumie czyli koka i tytoń
25:01 Podsumowanie
Źródła:
Jarosław Molenda, "Zadziwiające życie owoców. Od ananasa do truskawki"
Thubron C., "Cień Jedwabnego Szlaku"
Kapłanek A., "Śladami pierzastego węża"
No to mamy co oglądać! Tematyka starożytnych podróżników jest szalenie ciekawa.
Jeszcze trochę o tym planuję stworzyć dla Was!
+1
Może odcinek o Armenii? Cywilizacja o bardzo długiej historii ,a mam wrażenie że zupełnie nie znana.
Dawno Cię nie było. Dzięki za taki prezent na dziś wieczór.
Skoro zaś mowa o żeglarzach, to może materiał o możliwych podróżach z Egiptu do Ameryki Południowej lub z Oceanii tamże?
Egipt omówiłem w tym materiale i niestety nic więcej nie da się powiedzieć przy obecnych źródłach. Pozdrawiam
lajk taktyczny dla zasięgów i zaczynam seans ! dzięki Szymon. :)
Pozdrawiam ;)
Dzięki za zorganizowanie niedzielnego wieczoru, z przyjemnością zamierzam obejrzeć ten materiał!
Dziękujemy.
Fajny filmik.dzięki.Mimochodem wspomnę o innych jeszcze odkrywcach Ameryki-Polinezyjczykach.tyle tylko że ci odkryli Amerykę od zachodu na co jest wiele niepodważalnych dowodów
Bardzo miło usłyszeć, po przerwie. A tematy o podróżach, są bardzo ciekawe.
Dziękuję za materiał i wyrazy szacunku za sprostowanie błędu że starego filmu (odnośnie rycin na brazylijskim wybrzeżu), dzięki takim gestom twoje materiały zyskują na wiarygodności, niezwykle cenna waluta w internecie ;)
Jeszcze w czerwcu decyzja. Pozdrawiam
Zawsze ciekawie coś pomyśleć na temat histori
Super tematyka, brakowało mi takiej wiedzy w takim wydaniu
Świetny odcinek.
Pomysł na serię też genialny.
Oby było tego więcej.
Taki jest plan ;) Pozdrawiam
Bardzo dobrze przygotowane źródła. Jeśli chodzi o opis Diodora, to pasuje mi on znacznie bardziej do wysp kanaryjskich (szczególnie teneryfy), niż do ameryki południowej, czy środkowej - po prostu nie ma tam gór na wschodnim wybrzeżu.
Kontrargumentem w debacie był fakt, że Ameryka jest według opisu "poprzecinana rzekami". Ten argument można jednak również odnieść do Wysp Kanaryjskich. Pozdrawiam
@@HistorycznyTop warto dodać, że na mapach autorstwa Herodota i Strabona żaden ląd na zachód od starego świata nie widnieje. Pozdrawiam również
Opis Diodora całkiem dobrze pasuje do Wielkich Antyli - Kuba, Haiti. Nie pasuje tylko to, że jest to kilka dni żeglugi od cieśniny Gibraltarskiej.
Jak zawsze ciekawy materiał.
Świetny materiał jak zwykle.
Super nowy film :) Bardzo się cieszę :)
Koka i tytoń to pewnie przemyt albo zagoniona paczka z FedExu 😉
A teraz koniec żartów temat jest na tyle interesujący że jestem niemal pewny że kontakty były i może nawet trwałe. Jest sporo dowodów ale wiedzielibyśmy na pewno gdyby ktoś nie spalił Biblioteki Aleksandryjskiej. Bardzo dobry film Pozdrawiam 🙂
Świetny materiał. Czy znasz książkę Prof. Tadeusza Łoposzko "Tajemnice Starożytnej Żeglugi"? To nie są żadne ufologie stosowane, tylko analiza faktów. Łoposzko był historykiem klasycystą. Było także nieco dziwne popiersie z I w n.e. w Luwrze przedstawiające Indianina, nazywanego roboczo "Scytem" . Zdjęcie było obecne w googlach, teraz jednak próżno go szukać. Wśród wizerunków odnajdywanych w Muzeach w Peru, czy Kolumbii jest wiele przedstawień ludzie z broda. Przypominam, że rdzenni mieszkańcy Ameryki, przez nas nadal potocznie określani, jako Indianie nie mieli zarostu na twarzy. Inną sprawą , bardzo oczywistą, są pływy morskie, prądy oceaniczne, sezonowe burze. To wszystko razem daje multum możliwości, których nadal nie chce ogarnąć klasyczna nauka uniwersytecka.
Ta książka posłużyła jako inspiracja do tej serii ;) Wymaga uaktualnienia, ale jest dobrą bazą i świetnie się ją czyta. Pozdrawiam
Super! Doczekałem się kolejnego odcinka. Dziękuję
Świetny materiał. Bardzo dziękuję! Niezależnie od fryzury zawsze przystojnie!🔥
Bardzo dobry material.
Dzięki. Kolejny dobry film 🙂
Moim zdaniem, żeby dopłynąć do Ameryki, wyprawa musiałaby wiedzieć o lądzie na zachodzie i być przygotowana na pokonanie odległości z dużymi zapasami jedzenia i wody, żadne przypadkowe popłynięcie i powrót nie jest możliwe. Jedyna znana możliwość to wyprawy Wikingów wokół wybrzeży Grenlandii gdzie przynajmniej można było uzupełniać wodę i jedynie do północnej Kanady, po prostu to było maksimum możliwości eksploracyjnych pojedynczej ekipy kilku ówczesnych statków. Wyprawy Heyerdala pokazały wprawdzie, że przy specjalnych przygotowaniach można odbyć wyprawę oceaniczną nawet na wiązce chrustu ale regularne pływanie po Atlantyku było raczej niemożliwe. Natomiast podróżowanie wzdłuż wybrzeży Afryki nawet dalej niż do Indii jest całkiem prawdopodobne.
Jesteś świetny, podziwiam Twoją wiedzę. Oby ten kraj pozwolił Ci szerzyć ją jak najdłużej.
Super !!! Nareszcie nowy materiał !!! 😄
Wow ale fajnie i pozytywnie wyglądasz w takich włosach . Pozytywna zmiana 😎
Panie Szymonie - materiał jak zwykle bardzo ciekawy. 🤓 Miłe oderwanie od "zegara Wolskiego"... 😜 Serdecznie pozdrawiam. 😄👍
Jak zawsze ciekawy materiał!
Czekałam na takie filmy :)
Opis Diodora to dla mnie taki starożytny „Iron Sky”. Skoro my straszyliśmy się opowieściami, o niedobitkach nazistów, którzy uciekli na ciemną stronę Księżyca i wrócą zniszczyć wolny świat, to Rzymianie mogli się bać niedobitków z Kartaginy, którzy schronili się gdzieś za oceanem. I wrócą z zemstą zniszczyć Rzym, jeśli rozgniewamy bogów itp.
Jak zwykle super odcinek
Włosy ci odrosły 😉
A tak kolejny super odcinek
:)👍Pozdrawiam
Dzięki za fajny i ciekawy odcinek.
Pozdrawiam Anito ;)
syrakuzia odbyła jeden rejs, jeżeli to rzeczywiście na skutek za małych portów, to inwestor nie przejmował się zbytnio takimi detalami jak oplacalnosc 🙂 Czy antyczne statki nie miały gorszej dzielności w porównaniu do karaweli?
Świetny odcinek. Mała uwaga - mówiąc o jednostkach morskich średniowiecza, trzeba brać pod uwagę, że ich wielkość podawano już wówczas via wyporność, a nie pojemność. Te 200-400 ton to zatem wyporność, a nie pojemność (utożsamiana z jednostkami handlowymi, a nie okrętami), a to ZNACZNA różnica. Dla przykładu, słynny transatlantyk RMS "Titanic" (typu Olympic) miał wyporność pojemność rzeczywista: ok. 52 250 ton metrycznych i 46 329 BRT pojemności.
Robisz super robotę, jedne z lepszych materiałów na polskim u2be. Puszczam sobie podczas gry w Rome 2 i od razu immersja wzrasta. Może w przyszłości da radę o mrocznych wiekach w Grecji coś nagrać? Albo jakiś maraton o całej historii Hellady :)
Bardzo lubię oglądać odcinki o starożytnych podróżnikach
świetny odcinek, jak zwykle zresztą
No jak dobrze. Przynajmniej jest co obejrzeć w tę niedzielę :)
Super materiał!
oglądam regularnie
Dobry materiał, dzięki
JAk zwykle, świetny odcinek!
Drugie słuchanie :)
Bardzo ciekawe programy
Super!
Ciekawy temat :)
ciekawy temat. czekam na wiecej materialow ;P
👍jak zwykle
Biali brodaci bogowie. Skądś Indianom sie takie mity wzięły.
Robisz super programy 👍🏼👍🏼👍🏼
(ale poradź się jakiegoś fotografa jak aranżować tło, kadrować, dobierać światło i kolory 😉)
To ja dorzucę, głowy olmeków..., mieli też mieć zabawki w kształcie słonia oraz na kółkach, dawno czytałem o tych zabawkach, pamiętam jednak moje zaskoczenie.
Zapraszam do filmu o Olmekach: th-cam.com/video/Ds6zpyJRk3I/w-d-xo.html
dobry materiał.
Czekam na kolejne odcinki. Może będzie coś więcej o odkrywaniu Europy Środkowej i Wschodniej
Nowy odcinek👍
Tematyka super, włoski też fajne!
Bardzo fajny i ciekawy materiał! Lubię włączać Twoje filmy do śniadania jak pracuję z domu. Czy krótkie włosy, czy długie, niech oceniają fanki ;). A ja się pytam: gdzie są kwiatki, które zawsze były na głośnikach?? :D I co z czapką? ;)
I super , pozdrawiam
Super
Świetny odcinek, ale czy mógłbym się Pana zapytać o muzykę użytą w filmach o starożytnym Egipcie - nie dość, że mają ogromną wartość merytoryczną, to jeszcze świetną ścieżkę dźwiękową, której jestem ciekaw. Pozdrawiam.
A to ciekawe
Dziękuję za filmik ;)
A czy kiedyś da rade coś o starożytnych chinach ? tak też była najpotężniejsza flota morska na świecie mogli by podbić całą euroazje ale nie zrobili tego.
Tak, ale raczej nie w tym roku.
Witam, co z drugim sezonem o starożytnym Egipcie?czekam na kontynuację historii
Widziałem Pana w Warszawie w Vitkacu.
Cześć i Czołem Panie...pozdrawiam ze wschodniej części województwa Mazowieckiego pozdro
Starożytność!!!
kox
❤
Bardzo ale to bardzo ciekawy odcinek. Mnie frapuje pytanie czy ludzie schyłku epoki lodowcowej komunikowali się z Ameryką.
Kolumb wirdział, że na zachodzie jest ląd. skąd? Z jakichś tajemnych żeglarsko-kupieckich tajemnic?
Zdecydowanie lepiej w dłuższych włosach 😀
Pozdrawiam
14:15 - technicznie
Lepiej w długich włosach ( włosy krótkie są bardzo pospolite) ✨
Jest pewna "zaginiona" roślina, która nie jest obecna współcześnie, a w starożytności była uznawana za cudowny lek. Może jej liście lub inne części zawierały kokę?
Sylfion?
zajebisty kanał szkoda że dopiero teraz odkryłem, aż ad blocka wyłączyłem
Co do okrętów zdolnych do pływania przez Atlantyk. To nie jest tak, że większy okręt ma większe szanse. Liczy się proporcja okrętu i wysokie burty by wysokie fale podczas sztormu nie przełamały okrętu. Z natury rzeczy wiosłowe galery są długie i wąskie i łatwe do złamania jak zapałka. Na pełnym oceanie daleko od brzegu nie ma gdzie się schować przed burzą. Jedyne okręty zdolne do podróżowania przez ocean to wielkie żaglowce. Co ciekawe takie wielkie żaglowce mieli Wenetowie z Bretanii z którymi walczył Cezar. Również na przedstawieniach bitwy morskiej z Ludami Morza w Medinet Habu z ok 1200 r p.n.e. okręty najeźdźców są bez wioseł ale z żaglami - tak jakby okręty zdolne do pływania po oceanie (lub pełnym morzu z dala od brzegów)
Wymian Handlowych? No nie wiem czy rdzenni amerykanie by tak to nazwali.
Kilka dni to trochę za mało jak na taką odległość, do tego łodzie wioslowe wymagały sporej zalogi, a zalago zapasów, nie wiem na jak długie podróże mogli by se pozwolić.
Może statki średniowieczne to efekt miniaturyzacji?
podobało się , a starsze filmy łoglądlim
Nie wiem skąd teza, że starożytne statki były w stanie pływać przez Atlantyk w obie strony i to w miarę regularnie. Bo to, że dziś pływają ludzie, nawet kajakami, niewiele znaczy. Jako że pływają, owszem, ale w jedną stronę, z wiatrem wyłącznie, nigdy pod wiatr. A żeby wrócić z Brazylii czy Antyli w rejon Gibraltaru, trzeba by przez obszar pasatów długo i mozolnie żeglować. Niby jak na statkach z prostokątnym żaglem, który ledwie, ledwie pozwalał żeglować prostopadle do tego wiatru? W sumie to i po Kolumbie, choć karawele z ich ożaglowaniem skośnym umożliwiały już halsowanie pod wiatr - szlaki oceaniczne wiodły po prostu mocno okrężnymi trasami, czyli szlakiem południowym, z pasatem wschodnim od północnej Afryki ku Morzu Karaibskiemu, ale z powrotem już drogą północną, w pasie wiatrów zachodnich, które wieją dużo, dużo wyżej, bo na wysokości USA a nawet Kanady. Czy antyczny statek mógł taką trasę zaliczyć? Teoretycznie tak. Ale w praktyce byłaby to niebywała wygrana na loterii, bo niby skąd u takiego przypadkowego żeglarza, który jako pierwszy daje się porwać pasatowi i pognać na zachód, szlakiem bez powrotu, tyle odwagi by próbować i tyle fartu, by potem, płynąc hen daleko na północ, znaleźć tę strefę zachodnich wiatrów, powrócić do północnej Europy i stamtąd dotrzeć z powrotem na Morze Śródziemne? I w ten sposób dostarczyć swojej cywilizacji wiedzy o tym, jakim sposobem do Ameryki dotrzeć i, co kluczowe, z Ameryki powrócić?
Więc choć argumenty z tytoniem, koką i ananasem wydają się mocne, to odnośnie technik żeglarskich bym tak pochopnie nie twierdził, że nie było problemów z pływaniem na tak skomplikowanej trasie. Dziś - owszem, da się, bo po prostu wiemy, którędy, jak i kiedy. Ale tej wiedzy starożytni nie posiadali, podobnie jak nie posiedli jej przez całe wieki ludzie średniowiecza. I nie należy mylić wypraw transoceanicznych z pływaniem wzdłuż afrykańskiego brzegu. Być może po prostu na wiosłach. Mając ląd w polu widzenia, mogąc do niego przybijać by zaopatrzyć się w wodę czy pokarm - da się pływać całymi latami. Ale na trasie Europa-Ameryka, lądu nie było. I w tym leżał problem. No, także w braku wioślarzy, bo o ile badacz czy wojskowy starożytny mógł sobie pozwolić na podróżowanie galerą z setkami wioślarzy, czyli niezależnie od kierunku wiatru, o tyle statki handlowe nie mogły i bardzo długo pływały wyłącznie z wiatrem, podróżując w obie strony tylko tam, gdzie wiatry bywały zmienne - jak w pasie monsunów na drodze z Morza Czerwonego do Indii. Ale na Atlantyku, w pasie pasatów, wieje wyłącznie w jedną stronę - i statki po prostu nie były w stanie wrócić.
Najmniejsza odległość pomiędzy Afryką i Amerykami przebiega na wysokości Brazylii i równika. Jeśli dodamy do tego prądy oceaniczne, dlaczego nie?
@@trueromancat7978 Dlatego nie, że wprawdzie od strony Afryki na zachód popłynie się z pasatem, i tak właśnie dziś różni ludzie choćby tylko w kajakach pływają - to już z powrotem, pod wiatr (a zatem i pod prąd) tak się, upss, nie wróci. I wyprawy antyczne byłyby siłą rzeczy jednostronne, a załogi galer czy żaglowców z klasycznym żaglem rejowym - permanentnie uznawano by za zaginione, co by raczej nie zachęcało do eksploracji złowrogiego oceanu, z którego nikt nie wraca. Nawet dużo później, już po opanowaniu technik żeglugi nawet pod wiatr - trasy żeglugi sensownej, ekonomicznie zasadnej, wiodły niejako po okręgu: do Nowego Świata płynęło się właśnie drogą południową, z pasatem, ale wracało się do niego z Golsftromem, hen daleko na północy, gdzie dla odmiany wiatry wiały głównie z zachodu na wschód, niosąc nadal rejowe żaglowce (bo te były ekonomiczne z różnych powodów) z okolic USA i Kanady ku Europie.
Bo to wiatr, oni i tylko on, rządził na ówczesnych oceanach. Tam się pływało i z takimi krainami handlowało, dokąd łaskawie prowadziły wyznaczone przez wiatry "autostrady". Przy czym wyprawy trwały niekiedy miesiącami, zaliczano po drodze paskudne burze oraz brak możliwości uzupełnienia głównie wody - wiec małe, słabe, kiepsko ożaglowane i pływające wyłącznie z wiatrem statki antyku po prostu nie miały realnych szans popłynąć do Ameryk i stamtąd wrócić. To znaczy - teoretycznie mogłoby się to udać, gdyby ówczesny żeglarz miał wiedzę dużo później żyjących i znał tę zasadę: na zachód w okolicach Brazylii, potem na północ, a z okolic wschodnich Stanów - z powrotem ku Europie, broń boże Afryce.
Tylko skąd on miał to widzieć? To tak jakby beztrosko rzucić "ha, mogli po prostu zbudować maszynę parową, prosta jest". Może i prosta, ale jak się już ją raz wynalazło i nauczyło o tym innych, w szkole.
Dla statystyk
Naprawdę prawdę nikt nie wie. I to na różne sprawy HISTORYCZNE .
Gdyby Kartagińczycy w czasie tej ucieczki podczas III wojny Punickiej na serio sie osiedlili w Ameryce, to tylko kwestia czasu nim tą ich osadę sie odnajdzie. Już teraz dzięki zdjęciom lotniczym i skanom LIDAR udaje sie znaleźć w Amazonii całe miasta, a zapewne coś w tym stylu Kartagińczycy by założyli. Oczywiście jest też szansa że te 7 okretów Kartagińskich nigdy do Ameryki nie dopłyneło...
Krótkie
O kurczę! Gdzie czapka:D ?
Dawno Cię nie było ;)
@@HistorycznyTop Rzadko komentuje a trochę czasu już Cię śledzę (nie tak dawno napisałbym to w liczbie mnogiej 😉), swoją drogą to jest to moja ulubiona seria. Teraz rzucił mi się w oczy brak czapki ponieważ przeważnie twoje filmy traktuje jako słuchowiska. Temat filmu to temat rzeka, mogę zacząć od tego że pamiętam jak lata temu zaczytywałem się o Olmekach i rzekomym odnajdywaniu tytoniu czy raczej jego "śladów" przy egipskich mumiach, a skończyć o legendach o Tomaszu Apostole wśród paragwajskiego plemienia. Ale ten ostatni temat bardziej pasuje do kolegi z kanału K. O. Nie będę reklamował, możesz sobie nie życzyć. Pozdrawiam robisz super robotę!
Porównanie statków starożytnych ze średniowiecznymi tylko po jednym parametrze jakim jest wyporność to jak porównanie aut F1 do dostawczaków tylko pod kątem ładowności. Takie powieszchowne porównanie doprowadziło autora tylko do kuriozalnych wniosków.
Jeżeli sądzisz, że autor filmu sam wyciągnął takie wnioski - "kuriozalne", to grubo przesadzasz. mnóstwo naukowców się tym zajmowało i zajmuje. Nie jest to jednak naukowy mainstream, ponieważ podważa uznany paradygmat. W latach 70 tych Thor Heyerdal przepłynął Atlantyk na łódce. Jeszcze do niedawna wyśmiewano teorie, że to Wikingowie dopłynęli do Ameryki. Teraz jest uznana i dowiedziona prawda naukowa.
@@trueromancat7978 sam chciałem napisać o tej wyprawie tratwą. Nie przeczę, że się nie da przepłynąć oceanu na prymitywnej łajbie. Maorysi w podobny sposób trafili na Nową Zelandię z Polinezji ale już nie umieli wrócić. Podważyłem tylko merytorykę metody porównywania statków tylko po wypornosści, co doprowadziło do stwierdzenia autora, że średniowieczni szkutnicy byli gorsi od starożytnych. Co jest oczywistą nieprawdą.
@@RPimperator BO ZEGLOWAC 'TRATWA' TO SOBIE MOZNA, ALE WYLACZNIE ZE WSCHODU NA ZACHOD.
Skoro Wikingowie mogli , to chyba Starożytni też . Pozdrawiam.
A co z tym, że w podaniach o Atlantydzie jest podany jej rozmiar i geografia korespondujące z Ameryką Północną i Karaibami (wyspa wielkości Azji i Libii razem wziętych, z dodatkowymi 2 dużymi wyspami - zapewne Kubą i Haiti)?;
zaś w podaniach o Elizjum jest podane jego położenie i opisana flora korespondujące z Brazylią, Gujaną, Wenezuelą i Kolumbią (10 000 stadionów na zachód od krańców Libii, warzywa zdatne do jedzenia na surowo).
A
Z tym ananasem to ewidentnie czuć, jak świat historyków nie lubi zmieniać narracji. Jeśli uznano, że starożytni nie znali ludów Ameryk, to nawet ananasa nazwą szyszką, żeby tylko im pasowało do utartej już opinii. To przeraża, bo takich mitów może być w historii wiele, a przez taki beton powoduje, że jeszcze długo będziemy mieli zakrzywiony obraz historii świata.
Znakomity program. Na pewno do Ameryki dotarli ludzie przed Kolumbem, skoro Kolumb i konkwistadorzy zastali te ziemie zaludnione.
Tylko, że oni dotarli z Azji, nie Europy czy Afryki.
Czukcze regularnie napadali tereny dzisiejszej Alaski, ale najstarsze z opisów tych wypraw są z XVI wieku.
Choć jest prawdopodobne, że takie wyprawy mogły się odbywać już 15 tysięcy lat temu
@@marcink.8178 PRZED KOLUMBEM BYL CHOCIAZBY ERIKSON, KTOREGO POMNIKI STOJA DZIS NA WIEKSZOSCI JANKESKICH KAMPUSOW UNIWERSYTECKICH Z PODPISEM -EUROPEJSKI ODKRYWCA AMERYKI-
:)
Zdecydowanie długie włosy.
:))
Z faktu, że Kolumb docierając do Ameryki znalazł tam ludzi możemy z całkowitą, matematyczną pewnością stwierdzić, że: "Tak. Starożytni odkryli Amerykę przed Kolumbem."
...oraz z porównywalną pewnością wynikającą z badań genetycznych i archeologicznych możemy dodać: "na przestrzeni 70 000 lat dokonali tego wielokrotnie, niezależnie z różnych kierunków"
Ja zawsze powtarzam, że Amerykę odkryli Indianie :-)
Bo odkryciem Ameryki nazywamy proces w którym Europejskie kraje zdały sobie sprawę że można mieć nieskończone surowce bez walki z wykwalifikowanym wojskiem do jakiegoś czasu
@@event151 odkrycie to jest proces polegający na zdjęciu zasłony z czegoś, siusiaka mam ukrytego za zasłoną majtek, gdy go odsłonię, to będzie on odkryty
@@krakendragonslayer1909 szanuję wyobraźnię, ale nie zachęcam do kolejnych jej wytrysków...
@@event151 a ja nie szanuję twojego chamstwa, kpiarstwa i tumańskiego nieustwa.
Jeśli nie wiesz czym jest krycie oraz od- i za- krycie, to powinieneś już dawno być w łóżeczku i spać, jest 10 w nocy.
moze chinczycy, wikingowie, egipcjanie, skad egipcjanie znali bumerangi jak aborygeni
.
Przed Kolumbem to Vikingowie odkrywali Hameryke