Ludwig von Mises "Przyczyny upadku starożytnego Rzymu"
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 14 ต.ค. 2024
- Tom I biografii największego myśliciela ekonomicznego XX można kupić w naszym sklepie!
Wybierz wersję dla siebie:
➡ książka: bit.ly/2IQlzTM
➡ e-book: bit.ly/3fkteG7
Fragment książki Ludwiga von Misesa "Ludzkie Działanie: Traktat o Ekonomii", tłum. W. Falkowski, wyd. Instytut Misesa 2007
mises.pl/projek...
![Sir Roger Penrose (NOBEL 2020) - Sekret rzeczywistości [DOKUMENT]](http://i.ytimg.com/vi/KIdBLEVIKqc/mqdefault.jpg)
![[DRIP] ‘Love, Maybe’ PREVIEW](http://i.ytimg.com/vi/U7hwHp95m1k/mqdefault.jpg)
Przydało się na maturze z historii. Dziekuje pan kelthuz
How?
@@MrHejke Jak pisałem maturę z Historii, jednym z tematów były przyczyny upadku cesarstwa zachodniorzymskiego. Więc przypomniałem sobie ten film i w dużej mierze się zainspirowalem
Przyczyny upadku Imperium Rzymskiego (rok 476)
- warto zauważyć, że wojska "barbarzyńców", którze zniszczyli Imperium Rzymskie były na takim samym stopniu rozwoju co wojska germańskie w poprzednich wiekach, których to ataki odpierały legiony
ekonomiczne przyczyny wg. von Misesa
- 2:28 zwyczaj zakazywał żądać za podstawowe produkty żywnościowe (oliwa, ziarno, wino) cen wyższych niż zwyczajowe, władze miejskie zwalczały "spekulację", nieopłacalny stawał się hurtowy handel tymi towarami
- 3:06 Ingerencja władz uniemożliwiła dostosowanie podaży do rosnącego popytu, w wiekach III-IV cesarze dewaluowali pieniądz co w połączeniu z cenami maksymalnymi doprowadziło do zamarcia handlu zbożem - biedacy opuszczali miasta i na własne potrzeby uprawiali podstawowe produkty, latyfundyści zamiast w zboże inwestowali w produkty rzemieślnicze, których sami potrzebowali i stawali się samowystarczalni co cofało rozwój miast
- regulacje cesarzy mające uratować społeczeństwo tylko pogarszały sytuację
Interwencjonizm i zasada wodzostwa prowadzą do rozkładu każdego bytu społecznego
Już 8lat minęło, matura się przydała? (:
@@PS-gu1wx a gdzies tam studiowalo to i owo. W banku obecnie robie wiec jest spoko
Dziękuję!
Najlepszy film o upadku cesarstwa rzymskiego jaki widziałem
XD
Kapitalny materiał, brawo za ciężką pracę włożoną w jego realizację 😊😉.
Nie ma powodów do radości , ten materiał jest idiotyczny.
Bardzo Dobry materiał. Ciesze sie ze zobaczyłem, Dzieki :)
Pozdro od 1LS
Strona 647 I wydania Ludzkiego Działania :)
Pozdro od 1 LS
Sufit cenowy jedynie. To wystarczyło, aby w długim okresie przestało im opłacać sie sprzedawać. Koszty wytworzenia rosły co przy stałej zapłacie za towar spowodowało , ze spierniczali z miast, aby robić na siebie i własny użytek. Duszenie cen/inflacji w sztuczny/planowany sposób.
Tylko cza przypomnieć, że to tylko pierwszy klocek domina, bo nie można odbierać honoru debilnym cesarzom w innych kwestiach
Kelthuz czyta?:D
Bardzo fajna muzyka
@Alpa,,,Fajna, zagłusza tekst
Niektóre procesy są dobrze diagnozowane, ale jednak użyte w celu udowodnienia wyższości "wolnego rynku" nad "socjalizmem". Dla logiki wywodu odrzuca zupełnie przyczyny polityczne oraz lekceważy siłę ówczesnych społeczeństw "barbarzyńskich". Jak spojrzeć na historię lat 400 - 410, kluczowych dla późniejszej historii zachodniej części cesarstwa, to trudno nie pozbyć się wrażenia, że wiele dałoby by się uniknąć, gdyby były podjęte inne decyzje niż podjęte. No, ale tamte czasy potrzebowały kogoś o horyzontach Cezara czy Hadriana. A dostały bezradnego Honoriusza...
Czemu uważasz że C.I. Caesar albo Hadrian byli dobrzy na tamte czasy? Problemem Rzymian było przyzwyczajenie do podejścia siłowego, co prowadziło imperatorów do śmierci w zamachu lub rządów paranoicznych. Jeśli miałbym wybrać dla nich władcę to chyba postawiłbym na Nerona - jego paranoja dotyczyła występów publicznych a nie resortów siłowych, dlatego tak wojsko jak i gospodarkę czy dyplomację traktował z większym dystansem. Alternatywą Kommodus - z podobną obsesją: wariat na arenie, lodowato spokojny w innych sprawach. Oczywiście potrzebowaliby równie zimnokrwistych doradców żeby uratować Italię, ale byłyby szanse na coś więcej niż nadworne sztyletowanie w obecności drapiących się po głowach germańskich najemników
SilentMeloman Chodzi mi o władcę, który by "myślał" do przodu. Cezar dał Galom Przedalpejskim obywatelstwo i miejsca w senacie dla ichniej arystokracji. Hadrian był jednym z pierwszych, który imperium jako takie traktował jako jednolity organizm, a nie jako zaplecze dla Italii. Tutaj był potrzebny ktoś, kto by miał jaja dogadać się z dosyć ugodowym Alarykiem. Niestety, podjęto takie decyzje, jakie podjęto i dlatego zamiast z Alarykiem bić Germanów ktorzy najechali Galię i nie tracić prowincji wraz z dochodami, to walczono na kilku frontach. Teoretycznie była szansa by z tego kryzysu wejść. A w praktyce stało się inaczej.
Jakoś wątpię czy któryś z nich zaufałby Alarykowi. Antyczni Rzymianie tolerowali jedynie asymetryczne sojusze, współpraca z państwem o porównywalnej sile zostałaby poczytana jako hazard z Imperium w roli fantu. Italscy nobilitas, z imperatorem na czele, byliby przekonani że jedyna droga to konfrontacja za wszelką cenę, nawet jeśli ryzykowaliby ponowne splądrowanie Wiecznego Miasta, a w końcu nawet jego przejęcie przez Germanów. Zresztą, w pewnym sensie nawet nie wiedzieliby że to robią, hipokryzja nie dopuściłaby tego do ich głów. Rzymska polityka zagraniczna miała zasady starego mądrego zbójnika, proste i poczciwe: chcesz pokoju - gotuj się do wojny. Szczególnie zaś obawiali się rzekomej zawiści i chciwości Germanów, nawet tych co pozostawali na rzymskim żołdzie. Nero i Commodus wyłamywali się z tego casnego myślenia, podczas gdy Caesar i Hadrian usłuchaliby głosu nobilów, paląc mosty przez zerwanie rozmów koalicyjnych.
walimlot A może "chomąto", nie "homonto"?
+SilentMeloman Sam jesteś jak "chomąto"
Mam takie przemyślenia odnośnie Von Missesa i prosił bym o rzucenie trochę światła na te sprawę. Mianowicie chodzi mi o System oparty na łatwym kredycie, według von Missesa ten system musi w końcu upaść, ale czy brał pod uwagę możliwości jakie daje technologia? Chodzi mi tu o sposób przekazywania wartości jakim zaczyna być system blockchain (szereg niezmienialnych wartości). Dodam jako ciekawostkę, że przed wynalezieniem silników ludzie martwili się jak pozbyć się końskiego gówna z ulic miast, przyszła nowa technologia i system sam się rozwiązał. Pozdrawiam i dzięki za materiał.
Fajny materiał, może trochę upraszcza temat, bo to była tylko kolejna przyczyna upadku cywilizacyjnego Rzymu (a w rezultacie i upadku cesarstwa), ale i tak w 7 minut daje niezły obraz tego, co się wydarzyło u schyłku starożytności. Ale ten lektor, który to czytał... Litości, nie dało znaleźć się kogoś lepszego? Głos jakby miał zatkany nos, dykcja leży, czyta wolno, że zasnąć można, a i tak się przejezycza.
@terminatriks planujemy zamieszczać więcej filmów na YT, tak więc spodziewajcie się wielu materiałów.
Jaki jest tytuł muzyki w tle?
Heh. Miło... :) Ale nie mam co się mierzyć bo większość tego co piszesz popieram, może poza tym, że imperium upadło w IV w. , bo pomijając kryzys III w. w późnym cesarstwie raczej nastąpiła stagnacja niż upadek a silny cesarz wciąż mógł wiele zdziałać (np Konstantyn).
Mam pytanie. A co z Bizancjum ? Czy zmiany tam też był tak widoczne ? Bo Wschodnie cesarstwo przetrwało i miało sie potem przez pewien czas całkiem dobrze.
Bizancjum przetrwało bo miało mniej najazdów, ale i tak upadło. tyle że od najazdów ze wschodu a nie z północy.
@@hektorvarvarus2007 bizancjum przeszło wolnorynkow reformy w V i VI wieku dzięki temu przetrwało
@@jakubpiekut1997 niezbyt. Co prawda wprowadzono monetę Solid, która ustabilizowała na jakiś czas walutę. Ale wraz z porażkami Bizancjum znowu zaczęło osłabiać monetę.
Warto zwrócić uwagę że zachodnie Imperium mogło szybciej upaść przez np blokady celne wprowadzone przez wschód. Nie wiem czy takie były czy nie. Ale jest dużo niewiadomych
@@hektorvarvarus2007 kodeks Justyniana zniósł znaczną część szkodliwego prawa tak ordoliberałowie w RFN
@@jakubpiekut1997 ale jakie prawa zniósł? podasz przykłady?
Błagam napiszcie mi co to za genialny kawałek w tle
***** Wielkie dzięki Mistrzu! A ja specjalnie zgrałem sobie mp3 z tego filmiku żeby słuchać utworu w tle. Uwielbiam takie klimatyczne ambienty, które podkładasz często do swojej twórczości. Korzystając z okazji mam kolejną prośbę - byłbym wdzięczny jeszcze bardziej za tytuł utworu lecącego w tle w czytanym przez Ciebie fragmencie "Kapitalizm - nieznany ideał"
***** Zatem dzięki Ci po dwakroć Mistrzu
Anonim Usunal swoje odpowiedzi. Czy mozesz powtorzyc?
@@piotrpiotrek9507 konto mu usuneli
@Arjozof Teorię o słabym zachodzie sformułował A. H. M. Jones w 1964 roku, od tego czasu trochę więcej się dowiedzieliśmy. Zapraszam np. do badań Georgesa Tchalenko nt. późnorzymskiej gospodarki.
Na zachodnie cesarstwo runęło (za Heaterem): 40 tys Gotów w dwóch falach 376 i 405, 15 tys Burgundów, ok. 10 tys różnych uchodzców nękanych przez Attyllę, 10-15 tys Alanów i 30 tys Wandalów, łącznie ok. 110 tys. Polowe siły cesarskie to ok. 90 tys zgrupowanych w kilka amii.
bojakg ale patrząc na poziom zaawansowania taktycznego i wyposażenia sprzętowego to wojska Rzymu były górą
1) podaj dalej, jesli lubisz ten wiersz napisany, Feb, 22/2011 USA
--------------------------
"Przezyj to sam" to proponuja zarzadzani rzadzacym.
Solidarnosc 2010.
Dla rzadzacych bogactwo i zbytek,
dla robotnikow podstawowy dobytek.
Autor.Mr.Jan Tarwid. Pamieci, Pani Anna Walentynowicz.
14 lat minęło jak jeden dzień.
Przydałby się remake, coś w stylu filmów inwestora Ray Dalio: watch?v=PHe0bXAIuk0 - chociaż połowa jakości produkcji jego filmów zrobiłaby furorę na polskim YT.
Kazda gospodarka upadnie
gdy zarzadzajacy sie bogaca
i bezwsydnie glodowe stawki placa.
Autor.Mr.Jan Tarwid.Rochester.N.Y.01/01/2012
@Arjozof Poproszę źródło.
@qwertyuiop123283
Miałem na myśli to, że jakość wojsk barbarzyńskich WZROSŁA, a nie tak jak napisał Mises "wojska barbarzyńskie, które najechały Imperium w IV i Vw. nie różniły się od wojsk, z którymi Rzymianie walczyli w poprzednich wiekach"
Zgadzam się w stu procentach! Każde zetknięcie się, niedoświadczonych dotychczas barbarzyńców z rzymską machiną wojenną czegoś nowego o rzymskiej taktyce walki ich uczyło! Więcej! Wielu z nich robiło kariery w wojskach rzymskich w tzw. jednostkach pomocniczych ("auxiliach"). To już nie byli ci sami barbarzyńcy! Byli o wiele bardziej doświadczeni i wiedzieli jak z armią rzymską skutecznie walczyć.
@terminatriks znalazla się w końcu odpowiednia osoba do zajęcia się tym :)
@FifthHorsemann
według mnie nie do konca masz rację. Rzymianie przecież wcześniej rozprawili się z takimi potęgami jak Cartagina czy Egipt. I nie były to słabsze państwa militarnie.
@Arjozof Naprawdę? 395 r - ostateczny podział na Rzym i Bizancjum po śmierci Teodozjusza Wielkiego. 408 r - wtargnięcie hord na terytorium rzymskie. Przez 13 lat musieli nieźle tę walutę zepsuć, skoro Rzym tak bardzo zubożał w tym czasie a Bizancjum rozkwitło :))))
Rzym stał się potęgą w czasach republiki ,a upadek nastąpił gdy był Cesarstwem .Konsulat był lepszym systemem ,niż ustanowienie osoby Cesarza na tronie Rzymu ,była to wylęgarnia tyranòw i nieudaczników ! Konsul muśiał zwyciężać albo go odwoływał Senat .Cesarz rządził dynastycznie ,nawet po udanym zamach ,i tak i tak wybierano kogoś z rodziny ,a głównie starano się wybrać takiego ,którym można maxymalnie manipulować ,a więc słabego moralnie ! Prolog :Znajomość skutków ingerencji rządów w ceny rynkowe pozwala zrozumieć przyczyny upadku gospodarczego cywilizacji .Jak pada gospodarka to wszystko upada .Epilog: Gospodarka upada bo upadła moralność .Rzym był imperium feudalnym ,wewnętrznie niedostosował zasad moralnych do zasad ekonomicznych ,a w konsekwencji niedostosował zasad prawnych do gospodarki .Rzym żył z militarnych podbojów i niewolnictwa i podatków .Brak liberalizmu i ducha przedsiębiorczośći ostatecznie ,przy degeneracji władzy ,rzucił Rzym na kolana przed barbarią !
@Arjozof "interwencjonisty charakter reżymu cesarstwa" - temu NIGDY nie przeczyłem. Natomiast przeczę bzdurom które głosisz: słabość Rzymu i siła Bizancjum (rzekomo w Rzymie było więcej regulacji, proszę o info kiedy i jakich!!!), upadek Rzymu jako konsekwencja tylko słabości gospodarczej (dziwne, Bizancjum było tak samo zarządzane do 395 r. a nie upadło), bunty wynikające z nadmiaru regulacji (a bunty zaczęły się z armią zawodową 400 lat wcześniej )... Sorry, to są bzdury bez pokrycia
2)
"Experience this yourself" propose the workers to the rulers.
Solidarity 2010
For the ruling, wealth and luxury.
For the workers, basic possessions.
Author Mr. Jan Tarwid. In Memory of Mrs. Anna Walentynowicz.
Ani słowa w tym spocie o niczym nie ograniczonej spekulacji, korupcji, wyrzynaniu konkurencji, mafijnym systemie patronatu (przysługa za przysługę), nieopłacalnym niewolnictwie, trwonieniu zasobów na niepotrzebne inwestycje typu świątynie, łuki triumfalne itp fizdrygały. Typowe państwo otwarte typu róbta co chceta, w którym pojawiające się ograniczenia swobody wymiany dóbr tylko dolalewały oliwy do ognia. Identyczna sytuacja ma miejsce dzisiaj kiedy cała produkcja wyemigrowała do państw azjatyckich.
A są na to jakieś dokumenty historyczne, czy to tylko teza?
Deprecjacja pieniądza faktycznie wystąpiła. Wiadomo też że było niewolnictwo i że religia nakazywała że niemoralnym jest sprzedawać zboża
@@hektorvarvarus2007 Deprecjacja była od lat, w zasadzie od Nerona i Kaliguli, z krótkim przystankiem na reformy Domincjana które wzmocniły walutę i mniej lub bardziej skąpych Cesarzy. Rzym zdechł przez najazdy Germanów i potem poszła reszta przyczyn upadku Cesarstwa Zachodniego.
@JANUSZ1FROM1POLAND Możesz sobie wątpić w co chcesz, olewam to. Sami kuźwa ekonomiści na tym forum.
Polecam książkę Paula Heathera "Upadek cesarstwa rzymskiego", gościu obala wiele mitów. Np. które się głosi w tym filmie. Barbarzyńcy nie byli przyczyną upadku tylko gospodarka? No to jak to się stało, że Cesarstwo Wschodnie, tak samo gospodarczo słabe jednak przetrwało?
płaciło okupy barbarzyńcom
jak to "cesarze uciekli się do deprecjacji pieniądza"?. Patrze w Wikipedii co to deprecjacja i mi wyskakuje skadek wartości pieniądza, ale przecierz oni nie mogli dodrukować srebrnycj monet, to o co z tym chodzi? ktośmi wytłumaczy?
dobra już wiem, oni po prostu do np złotych monet dodawali innych metali
Zmniejszali ilość srebra w Denarze z początkowych 90 % na przestrzeni wieków do 0.5 %, rynek zweryfikował i mieli 1000% inflacje a potem to już było tylko gorzej
Kelu katar chyba miał
@Arjozof "Żadne imperium nie mogło powstać bez elementu wolnorynkowego " - no brawo geniuszu, tylko czy to dowodzi siły albo słabości Rzymu i Bizancjum? Ciekawe, czy jakby wszystkie naraz ludy obu Ameryk runęły na USA, w którym dodatkowo połowa stanów się zbuntowała i zaczęła walczyć z rządem to też USA by tak sobie dzielnie radziło.
Fajnie, że jesteś domorosłym ekonomistą, szkoda że nie bierzesz pod uwagę uwarunkowań historycznych i politycznych
bojakg Trzeba popatrzeć na przyczynę dlaczego połowa Imperium się buntowała. Tzn. Wojska Rzymu. Wojsko Rzymskie było zawodowe. Cesarze obniżając wartość monety powodowali że sztywne płace żołnierzy były do dupy.
Żołnierze chętnie się buntowali bo dzięki temu mogli ,,odzyskać" zaległy żołd.
@Arjozof Przecież to się kupy nie trzyma, w V wieku taki sam system gospodarczy panował w i Rzymie i Bizancjum... I co, nagle dzięki temu systemowi Bizancjum było bogate a Rzym biedny? Litości :)))
bojakg Cesarz Justynian wprowadził nową monetę. Tzw. Solid. Ta moneta była całkowicie złota i co najciekawsze aż do 1453 roku żaden cesarz wschodniorzymski nie odważył dodać więcej miedzi obniżając zawartość złota.
@@hektorvarvarus2007 Tylko że panowanie Justyniana przypada na VI wiek, więc jest o blisko stulecie późniejsze od opisanych tu wypadków, stąd to żaden argument w niniejszej dyskusji.
Czy to nie czyta słynny wieszcz narodowy? Czyż to nie bard z Kielc?
Tak, Tomasz Czapla
Nie rozumiem jednego, dlaczego ludzie stojący wyżej od prostych chłopów nakładali na nich "limit" do wytwarzania różnych rzeczy lub uprawiania zboża ?
bo religia, bo kapłani,
Religia? Nie znam się za dobrze na rzymskim panteonie, ale jak to się do tego ma? Szczególnie, że Cesarstwo było już wtedy oficjalnie chrześcijańskie.
1:45- Przez wymianę handlową Rzymu z barbarzyńcami, Ci pierwsi czerpali wymierne korzyści finansowe, a drudzy udoskonalali swoją armię (uzbrojenie, taktyka), ergo barbarzyńcy stali na wyższym poziomie militarnym, niż podczas wcześniejszych najazdów. Poza tym armia rzymska wciąż słabła. Więc argument, że wojska barbarzyńskie, które najechały Imperium w IV i Vw. nie różniły się od wojsk, z którymi Rzymianie walczyli w poprzednich wiekach jest błędny.
@Arjozof Sorry kolego - nie podajesz żadnych faktów, dat, wydarzeń, liczb... Niczego poza powtarzaniem sloganów i haseł bez pokrycia.
Proszę od tej pory o rzetelne dane, wyniki badań, daty, źródła pisane, inskrypcje - cokolwiek na czym opierasz swoją "dedukcję ekonomiczną"
Bez tego to równie dobrze możesz udowadniać, że imperium Azteków padło pod naporem białych bo mieli system nakazowo-rozdzielczy...
@Arjozof Akurat połowa zachodniego imperium w 410 zbuntowała się, bo znalazł się generał któremu zamarzyło się sięgnąć po koronę a ówczesny cesarz był zbyt pasywny i nieudolny - a nie przez jakieś wydumane ingerencje w gospodarkę, a których tylko Ty i tylko Ty słyszałeś. Dosyć już mam tych Twoich bredni bez pokrycia. Może i ekonomistą jesteś ale o historii wiesz tyle co ja o numizmatyce w Peru
Ta...I dlatego Japonia do czasów przybycia Europejczyków była ubogą wioską zamknietą na świat,żyjącą w średniowieczu?
właśnie tak!
O Japonii jest ciekawy fragment w "bogactwo i nędza narodów" S. Landes'a.
@Arjozof Wyskakujesz teraz z wolnym rynkiem, a dobrze wiesz, że takowy pojawił się stosunkowo niedawno - to niby jaki kraj miałby być zmieciony?
Wyjdź poza niczym nie poparte "dedukcje" i dowiedz się faktów, bo zaczyna to już być męczące...
@Arjozof Kończę dyskusję z Tobą, bo przeciw faktom, datom, liczbom i źródłom masz tylko jakieś swoje z dupy wzięte widzimisie "bo ja uważam". Wbrew temu co piszesz jest mnóstwo badań o stanie późnorzymskiej gospodarki, tak wchodniej jak i zachodniej i nie ma ŻADNYCH DOWODÓW na słabość Rzymu w opozycji do Bizancjum, przeciwnie, do V w miały one podobny poziom. Radzę poczytać literatury zanim zaczniesz rozmowę, bo dedukcję to można tworzyć na podstawie faktów a nie własnych widzimisie
Tamto lewactwo do czego może niawiązać historycznie
Przydałoby się puścić film obecnie rządzącym w kraju i globalistom.
Materiał beznadziejny najpierw były inwazje barbarzyńców a potem kryzysy!
A możesz uzasadnić dlaczego materiał jest beznadziejny? Bo patrząc na twój ignorancki komentarz to sugerujesz że winę za upadek Rzymu ponoszą czynniki zewnętrzne(najazdy plemion będących cywilizacyjnie niżej niż Rzymianie) a nie czynniki wewnętrzne będące stopniowym gniciem tegoż imperium które z czasem ułatwiły bardziej dzikim ludom zajęcie obszaru.
@@doommarine1969 Najpierw są najazdy plemion i zarazy jakie wybuchają i osłabiają imperium. Imperium było wstanie się bronić. Rzym upadł nie dlatego że miał słabą gospodarkę i próbował kontrolować rynek. Plemiona łączyły się w większe plemiona. Dodatkowo było coraz mniej chętnych by służyć w legionach. Przez co cesarze musieli zaciągać barbarzyńców do legionów. Zresztą te plemiona co najechały Rzym nie uważały się za barbarzyńców, tylko za Rzymian. Wielu wprowadzało zwyczaje Rzymu i umiało po łacinie. Rzym upadł bo stracił zasoby. Plemiona uważały się za kontynuatorów Rzymu!
@@doommarine1969 bo wszystko się zaczęło od Hunów i najazdów plemion oraz odcięcie Zachodu od bogatszego Wschodu. To sprawiło rozkład Cesarstwa Zachodniego. To był długi proces, a nie że był kryzys gospodarczy, bo nie było wolnego rynku i wszystko zdechło. Kryzys gospodarczy był wynikiem najazdów, słabego zarządzania i kiepskich Cesarzy nie umiejących postawić kraju na nogi. Gdyby zamiast Honoriusza był na przykład Juliusz Cezar czy inny wybitny generał to może by się wyratowali i powoli podnosili Cesarstwo z powrotem do góry.
Sprowadzenie upadku Rzymu do ekonomii to dowód ignorancji, ideologii i zidiocenia
ekonomia zasila finanse Imperium. Rzym mający dobrą ekonomię miałby silną armię gotową heroiczniej walczyć za Rzym.
Lud nie uległby tak łatwo najeźdźcom gdyż Ci ograniczyliby ich wolność
Zwłaszcza ideologii. Tak panowie! To ideologie są największą zarazą naszych czasów! I nader często myślenie ekonomiczne pada ofiarą myślenia ideologicznego!
@Arjozof "Natomiast ekonomista z apodyktyczną pewnością może stwierdzić, jaka polityka prowadzi do dobrobytu, a jaka do upadku. " - BUHAHAHA i właśnie dlatego genialni apodyktyczni ekonomiści od 5 lat kłócą się i nie wiedzą co zrobić ze światowym kryzysem :)))))))))))))))))))) No weź mnie nie osłabiaj. Aha, mam wykształcenie wyższe ekonomiczne. Jeśli nie zamieszasz podawać źródeł i faktów to nie odpisuj
Dla Misesa to nawet Rzym upadł przez socjalizm? O kurwa, stary
w starożytnym rzymie był socjalizm zanim go jeszcze wymyślono ;)
Walę von Misesa.
Palę Wapieża
@@mateuszzawada666 Sram na rabina.
Zdanie klucz to "rozpad powiązań gospodarczych". Nie ma tu ani słowa o dramatycznym załamaniu klimatu na półkuli Północnej co było główną przyczyną spadku plonów, które to spowodowały załamanie wymiany handlowej i wzrost cen na produkty rolne a tym samym na wyroby rzemieślnicze.
glosujcie na korwina !!
dobrze :)
XD
Cóż, feudalizm w Japonii się sprawdzał.
WTF??? Zanim Europejczycy przybyli to oni nie wiedzieli co to jest silnik parowy!
Pozdro od 1LS