Ep.5 ธรรมเพื่อการพ้นทุกข์ โดย พระอาจารย์ จารุวณฺโณ (อ.จ ต้น) ธรรมนาวา Dhammanava //
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 23 มิ.ย. 2022
- #ความละเอียดตามลำดับการภาวนา
สภาพธรรมทุกอย่าง (รูปธรรม+นามธรรม) มีธรรมชาติแห่งความเกิด-ดับอยู่แล้วโดยปกติ แต่เพราะเรา “ไม่เห็น” ธรรมชาตินั้น จิตจึงถูก “ความไม่รู้” ปิดบังให้ “เห็นผิด” มาโดยตลอด จึงเกิดการหลงยึดสิ่งที่เกิด-ดับนั้นว่ามี “ตัวตน” อย่างแท้จริง “ทุกข์” จึงมีขึ้นตามแรงยึดนั้นๆ
.
พระโสดาบันได้ทำลายความเห็นผิดอันนั้น จึงเกิดปัญญารู้แจ้งรูปธรรมกับนามธรรมนั้นว่าเป็นสิ่งที่ไม่ใช่ตัวตนของใครผู้ใดเลย จึงเกิดมี “ญาณทัสสนะ” อันบริสุทธิ์ กระทำพระนิพพานให้แจ้งกับจิต เกิดมีองค์ธรรมรองรับในจิตว่า “สิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งหมดล้วนดับไปเป็นธรรมดา” นี่คือการเห็นความเกิด-ดับที่สมบูรณ์แบบ เรียกว่า “ทิฏฐิสัมปันโน” แปลว่า “ผู้มีความเห็นอันสมบูรณ์แบบ”
.
อารมณ์ ผัสสะ ธาตุ ขันธ์ อายตนะ เหล่านี้ไม่ใช่กิเลส จัดเป็นทุกขสัจจ์ที่จะต้องกำหนดรู้ เช่น ความโกรธ ความรัก ความชัง ความพอใจ ความเสียใจ ความฟุ้งซ่าน ความบีบคั้นทางจิต เป็นต้น”
.
อารมณ์ก่อตัวมาจาก “สุขเวทนาและทุกขเวทนา” แม้เวทนาเหล่านี้ก็ “ไม่ใช่กิเลส” ประสบสุขเวทนาก็เกิดอารมณ์ที่ “ดี” ประสบกับทุกขเวทนาก็เกิดอารมณ์ที่ “ไม่ดี”
.
เวทนามีมูลเหตุมาจาก “ผัสสะ” ซึ่งเป็นจุดตกกระทบระหว่างอายตนะภายในกับภายนอก แม้ผัสสะและอายตนะเหล่านี้ก็ไม่ใช่กิเลส
.
คำถามก็คือ กิเลสเกิดขึ้นมาได้อย่างไร?
.
ให้ทำความเข้าใจดังนี้ว่า เพราะไม่เห็นอริยสัจ ๔ ในขณะที่ผัสสะเกิดกิเลสจึงเกิดขึ้น อารมณ์ ผัสสะ ธาตุ ขันธ์ อายตนะ จึงกลายเป็นกิเลสไป การเห็นความเกิด-ดับด้วยกิจของอริยสัจ ๔ จึงเป็นการเข้าไปแก้ไขกิเลสตรงๆ เลย
.
วิธีดำเนินการกำหนดดูความเกิด-ดับด้วยกิจของอริสัจ ๔ ให้กระทำดังนี้
๑. ให้กำหนดเห็นอารมณ์ที่ “เกิดกับตัวเรา” ในทุกๆ อารมณ์ว่าเป็น “ทุกขสัจจ์” ด้วยการทักอารมณ์ตรงๆ ว่า “นี้คือทุกข์ นี้คือการเกิดขึ้นของทุกข์ นี้คือการตั้งอยู่ของทุกข์ ทุกข์กำลังเกิดกับจิต จิตกำลังมีทุกข์ปรุงแต่งอยู่”
ให้ทักอารมณ์อย่างนี้ไว้เสมอๆ เมื่ออารมณ์ดับไปเราก็จะเห็น “ความดับ” ของอารมณ์ได้เอง
.
๒. ให้กำหนดเห็นความที่ “ไม่อยาก” จะประสบกับอารมณ์ที่มากระทบตนเองว่าเป็น “สมุทัยสัจจ์” ด้วยการทักสมุทัยตรงๆ ว่า “นี้คือสมุทัย นี้คือการเกิดขึ้นของสมุทัย นี้คือการตั้งอยู่ของสมุทัย สมุทัยกำลังเกิดในจิต จิตกำลังมีสมุทัยปรุงแต่งอยู่”
ให้ทักความอยากอย่างนี้ไว้เสมอๆ เมื่อความอยากดับไปเราก็จะเห็น “ความดับ” ของความอยากได้เอง
.
๓. ให้กำหนดเห็นความดับของอารมณ์และความอยากไว้ว่าเป็น “นิโรธสัจจ์” ด้วยการเห็นความดับนั้นแล้วกำหนดว่า “นี้คือนิโรธ นี้คือการเกิดขึ้นของนิโรธ นี้คือการตั้งอยู่ของนิโรธ นิโรธกำลังเกิดกับจิต จิตมีนิโรธรองรับอยู่”
ให้กำหนดนิโรธไว้อย่างนี้ จิตจะเกิดการถอนตัวออกมาจากสภาวะของทุกข์ สมุทัยและนิโรธ จะเกิดภาวะรู้ตามความเป็นจริงขึ้นมา
.
๔. การรู้ตามความเป็นจริงในสัจจะ ๓ ข้อเบื้องต้นนั้น เรียกว่า “มรรคสัจจ์” เมื่อมรรคสัจจ์เกิดขึ้นก็รู้ว่ามรรคสัจจ์เกิดขึ้นแล้ว ก็ให้เจริญมรรคขึ้นด้วยการเห็นทุกข์ที่เกิดมาพร้อมกับสมุทัยจนเห็น “ความสิ้นกระบวนความของทุกข์” ในทุกๆ คราว เมื่อมรรคเจริญมากขึ้นเรื่อยๆ ก็จะเห็นแต่ความเกิดกับความดับเท่านั้น จิตจะจับดูเกิด-ดับติดต่อเนื่องกันไปตลอดสายโดยไม่ขาดการต่อเนื่องเอง มรรคก็จะค่อยบริบูรณ์ขึ้นมาในตัวมรรคเอง
.
ทั้งนี้ จะต้องเข้าใจด้วยว่าอารมณ์ ๑ อารมณ์คือก็การเกิดขึ้นของขันธ์ทั้ง ๕ ผัสสะทุกผัสสะเป็นการประกอบการก่อตัวของขันธ์ ถ้าเห็นอารมณ์เกิด-ดับจะไม่เห็นขันธ์ ๕ แต่ก็มีขันธ์ ๕ อยู่ในนั้น ถ้าเห็นขันธ์เกิด-ดับ อารมณ์ก็จะหายไป ไม่ปรากฏให้รับทราบ ถ้าเห็นผัสสะเกิด-ดับ ก็จะไม่เห็นขันธ์ เพราะเป็นขณะแห่งการประกอบการรวมตัวของขันธ์ จึงเห็นแต่เพียงว่ามีสิ่งกระทบแล้วดับก็ไปเท่านั้น
.
นี่คือความละเอียดตามลำดับการภาวนา
จารุวณฺโณ ภิกฺขุ (พระอาจารย์ต้น)
#AjahnTon
สาธุ สาธุ สาธุ. ขออนุโมทนาในบุญที่ท่านได้เปิดความรู้จริงของ จิต. ให้สัตว์โลกให้ได้รับรู้. เพื่อเป็นธรรมทาน. ธรรมบทนี้. ของท่าน คือบทสรุปของการปฏิบัตธรรมแล้วครับ. น้อมนำไปปฏิบัต คำตอบของคนปฏิบ้ติก้จะได้ตามกำลังความสามารถของแต่ละท่านเอง. ขอบพระคุณท่านมากครับ ชาตินี้ผมไม่เกิดเสียชาติแล้วครับ. สาธุ สาธุสาธุ น้อมกราบพระอาจารย์ครับ มานพ. ตรีบุดารักษ์. 11มิ.ย 2567
ไหว้สาบูชาธรรมบูชาเจ้า สาธุ สาธุ สาธุ
น้อมกราบสาธุค่ะ
น้อมกราบสาธุ สาธุเจ้าค่ะ ท่านพระอาจารย์
🎉🎉🎉🎉🎉สาธุๆๆๆๆ
พระอาจาร์ครับ ผมขอร่วมอนุโมทนาบุญกับอาจาร์ทุกๆครั้งในการปฏิบัติธรรมะด้วยนะครับทท❤❤❤สาธุ..สาธุ..สาธุ
น้อมกราบนมัสการท่านพระอาจารย์เจ้าค่ะ🌿💐🙏🙏🙏🪷🪷🪷
น้อมกราบอนุโมทนาสาธุทุกบุญบารมีธรรมเจ้าคะ
น้อมอนุโมทนาสาธุในการเทศนาธรรมครั้งนี้ด้วยเถิดเจ้าค่า
ขอน้อมกราบอนุโมทนาสาธุๆๆกับพระอาจารย์ด้วยจ้า
ขอน้อมกราบพระอาจารย์ต้นเจ้าค่ะ สาธุค่ะสาธุ และขออำนาจ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ช่วยดูแลรักษาธาตุขันธ์ของพระอาจารย์ให้แข็งแรงด้วยเจ้าค่ะ สาธุค่ะสาธุ
และขออำนาจ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ให้ข้าพเจ้ามีปัญญาเห็นธรรมของพระพุทธองค์จากการฟังธรรมของพระอาจารย์ด้วยเจ้าค่ะ สาธุค่ะสาธุ
กราบสาธุครับ
น้อมกราบนมัสการท่านพระอาจารย์เจ้าค่ะ
น้อมกราบนมัสการพระอาจารย์ ขออนุโมทนาในการเทศน์ สวดมนต์ บรรยายธรรม ปฏิบัติธรรม.ในทุกบุญกุศลสาธุ
น้อมกราบสาธุสาธุสาธุอนุโมทามิ
น้อมกราบสาธุเจ้าค่ะ
น้อมรับคำสอนเจ้าค่ะ
🙏🏻🙏🏻🙏🏻
สาธุ.สาธุ.กราบ.สาธุ.ท่านพระอาจราย์พูดถูกต้องทุกอย่างเลยเจ้าค่ะ.สาธุ.น้อมกราบนมัสการ.เจ้าค่ะ
🙏🙏🙏
กราบนมัสการเจ้าค่ะพระอาจารย์🙏🙏🙏
น้อมกราบพระอาจารย์เจ้าค่ะ สาธุ สาธุสาธุ
กราบอนุโมทนาสาธุธรรมคะ🙏🙏🙏
สาธุครับ ขอติดตามครับ
น้อมกราบพระอาจารย์เจ้าค่ะ
น้อมกราบสาธุในธรรมเจ้าค่ะ
อนุโมทนาบุญกับพระอาจารย์สอนต้น
น้อมกราบสาธุๆๆเจ้าค่ะ
น้อมกราบนมัสการ ในพระธรรมคำสอน ให้เห็นแจ้ง เข้าถึงความจริงแจ้งแห่งทางหลุดพ้นทุกข์ น้อมปฏิบัติให้เกิดผล มรรคผลค่ะ
สาธุ สาธุ สาธุ เจ้าค่ะ
น้อมกราบนมัสการพระอาจารย์ในธรรมะคำสั่งสอนเพื่อการหลุดพันจากกองทุกข์ทั้งมวลสาธุๆๆเจ้าค่ะ
🎉🎉🎉ขอน้อมกราบสาธุพระอาจารย์ด้วยเศียรเกล้า
เข้าใจแจ่มแจ้งแล้วเจ้าค่ะ แต่คงต้องสอนจิตตนเองและเพียรปฏิบัติต่ออีกยาว
กราบอนุโมทนาสาธุๆๆเจ้าค่า🌹🌹🌹
สาธุสาธุสาธุค่ะ
น้อกราบนมัสการเจ้าค่ะ
สาธุสาธุสาธุเจ้าค่ะ
จารย์ชอบแกล้ง
สาธุค่ะ
❤
อนุโมทนาบุญค่ะสาธุค่ะ
คลิปนี้!เป็นคลิบที่เปิด"ตา"ชาวพุทธ'ที่ยังไม่เป็น'พุทธ' "ตา" หมายเอา"ปัญญา"เป็นเครื่อง"เห็น"! จักษุ เกิดขึ้นแล้ว ไม่ใช่ลูกตา(ตาเนื้อ)
"เห็น"และเห็นตามความเป็นจริง นี่จึงเป็น"ความรู้"
รู้จริงแจ้งประจักษ์ที่ผู้ศึกษาเท่านั้นจะพึงเห็นได้
"เฉพาะตน" ความรู้นี้เป็น
สิ่งที่มนุษย์ควรอย่างยิ่งที่
ควรจะศึกษาเรียนรู้ เป็นความรู้ที่เกิดจากความกรุณาที่เต็มเปี่ยม เป็นสาวกที่เปี่ยมไปด้วยเมตตาธรรมสุดๆ กรุณาล้นออกมาจากจิต นี่จึงเป็นผู้บอกทางที่ประเสริฐสุด มีอยู่ บอกอยู่ หน้าที่ต่อไปนี้จึงเป็นหน้าที่ของ"สัตว์โลก"ที่ปรารถนาจะออกจากโลกเท่านั้นจะพึงรู้ได้ และดำเนินตามมรรคที่ที่พระศาสดาให้ไว้เป็นมรดก"ธรรม"นี้แก่(ชาวพุทธ) ใครเห็นคุณ! ใครเห็นประโยชน์! ก็รับเอาไป
ปฏิบัติ ผลที่ออกมาจะเป็นสิ่งที่ชัด ว่าคำสอนนี้"จริง"!
หรือ"ไม่จริง"! แล้วใครเล่า
จะเป็นผู้"พิสูจน์" คำสอนนี้
"ก็พิสูจน์สิท่าน!"!! คำตอบ จะปรากฏกับใจของท่านเอง ความสงสัย ปัญหา ต่างๆ จะถูกตอบอยู่ในตัวของมัน รู้ก็รู้ตอนนี้ ถ้ารู้แล้วก็ปล่อยวาง คือปล่อยผ่าน (ไม่ต้องไปยุ่งกับมัน) ถ้าไม่รู้(ตอนนี้)ก็โง่ต่อไป นั่นเอง !
กราบขอบพระคุณพระอาจารย์ที่สอนได้แยบคายแบบไม่ก๊กแบบละเอียดที่หาฟังได้ยากมากจริงๆหากไม่มีผู้รู้เช่นพระอาจารย์อธิบายไม่มีวันเข้าใจง่ายฯทั้งอธิบายทั้งขึ้นกระดานและแปรภาษาบาลีพร้อมความรู้ความจริงความเห็นต่างโยมขอเรียกชื่อว่ามหาความรู้ที่ยิ่งใหญ่อันไมีมีผู้ไดเสมอเหมือนแต่ก็ไม่ปรามาสผู้ที่ปฎิบัติดีปฎิบัติชอบทุกท่านข้าพระเจ้าน้อมรำลึกน้อมกราบนมัสการน้อมนับถือผู้ที่มีธรรมอันบริสุทธิ์สะอาดเพราะธรรมหรือสัจธรรมความจริงอันที่ข้าพระเจ้าเคารพอย่างสูงสุดไม่กร้าก้าวร่วงของสุงเพราะกลัวกรรมน้อมกราบคุณพระพุทธพระธรรมพระสงฆ์สาธุสาธุสาธุค่ะ
กราบสาธุครับ
🙏🙏🙏
กราบพระอาจารย์เจ้าค่ะขอร่วมอนุโมทนากับพระอาจารย์ที่ปฏิบัติธรรมทุกครั้งด้วยนะเจ้าคะสาธุเจ้าค่ะ
น้อมกราบอนุโมทนารู้สึกโชคดีมากๆตื่นเช้ามาก็ได้รับโอวาททำดีๆของพระอาจารย์เจ้าค่ะรู้สึกดวงตาเห็นธรรมยิ่งๆขึ้นไปแล้วเจ้าค่ะ🎉🎉🎉
น้อมกราบนมัสการท่านพระอาจารย์เจ้าค่ะ🪷🪷🙏🙏🙏🙏🪷🪷🪷