Jogimara Caves Ramgarh Chhattisgarh || जोगीमारा गुफा रामगढ़ सरगुजा अंबिकापुर | Sitabengra Jogimara

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 19 ก.ค. 2021
  • Jogimara Caves Ramgarh Chhattisgarh || जोगीमारा गुफा रामगढ़ सरगुजा अंबिकापुर | Sitabengra Jogimara
    जोगीमारा गुफाएँ छत्तीसगढ़ के प्रसिद्ध पर्यटन स्थलों में से एक हैं। ये गुफ़ाएँ अम्बिकापुर (सरगुजा ज़िला) से 50 किलोमीटर की दूरी पर रामगढ़ स्थान में स्थित है। यहीं पर सीताबेंगरा, लक्ष्मण झूला के चिह्न भी अवस्थित हैं। इन गुफ़ाओं की भित्तियों पर विभिन्न चित्र अंकित हैं। ये शैलकृत गुफ़ाएँ हैं, जिनमें 300 ई.पू. के कुछ रंगीन भित्तिचित्र विद्यमान हैं।चित्रों का निर्माण काल डॉ. ब्लाख ने यहाँ से प्राप्त एक अभिलेख के आधार पर निश्चित किया है। सम्राट अशोक के समय में जोगीमारा गुफ़ाओं का निर्माण हुआ था। ऐसा माना जाता है कि जोगीमारा के भित्तिचित्र भारत के प्राचीनतम भित्तिचित्रों में से हैं। विश्वास किया जाता है कि देवदासी सुतनुका ने इन भित्तिचित्रों का निर्माण करवाया था। चित्रों की विषयवस्तु चित्रों में भवनों, पशुओं और मनुष्यों की आकृतियों का आलेखन किया गया है। एक चित्र में नृत्यांगना बैठी हुई स्थिति में चित्रित है और गायकों तथा नर्तकों के खुण्ड के घेरे में है। यहाँ के चित्रों में झाँकती रेखाएँ लय तथा गति से युक्त हैं। चित्रित विषय सुन्दर है तथा तत्कालीन समाज के मनोविनोद को दिग्दर्शित करते हैं। इन गुफ़ाओं का सर्वप्रथम अध्ययन असित कुमार हलधर एवं समरेन्द्रनाथ गुप्ता ने 1914 में किया था। जोगीमारा गुफ़ाओं के समीप ही सीताबेंगरा गुफ़ा है। इस गुफ़ा का महत्त्व इसके नाट्यशाला होने से है। कहा जाता है कि यह एशिया की अतिप्राचीन नाट्यशाला है। भास के नाटकों के समय निर्धारण में यह पुराता देवदीन पर प्रेमासक्तत्त्विक खोज महत्त्वपूर्ण हो सकती है। क्योंकि नाटक प्रविधि को 'भास' ने लिखा था तथा उसके नाटकों में चित्रशालाओं के भी सन्दर्भ दिये हैं। यह विश्वास किया जाता है कि गुफ़ा का संचालन किसी सुतनुका देवदासी के हाथ में था। यह देवदासी रंगशाला की रूपदक्ष थी। देवदीन की चेष्टाओं में उलझी नारी सुलभ हृदया सुतनुका को नाट्यशाला के अधिकारियों का 'कोपभाजन' बनना पड़ा और वियोग में अपना जीवन बिताना पड़ा। रूपदक्ष देवदीन ने इस प्रेम प्रसंग को सीताबेंगरा की भित्ति पर अभिलेख के रूप में सदैव के लिए अंकित करा दिया।
    जोगीमारा गुफ़ाओं के समीप ही सीताबेंगरा गुफ़ा है। इस गुफ़ा का महत्त्व इसके नाट्यशाला होने से है। कहा जाता है कि यह एशिया की अतिप्राचीन नाट्यशाला है। भास के नाटकों के समय निर्धारण में यह पुराता देवदीन पर प्रेमासक्तत्त्विक खोज महत्त्वपूर्ण हो सकती है। क्योंकि नाटक प्रविधि को 'भास' ने लिखा था तथा उसके नाटकों में चित्रशालाओं के भी सन्दर्भ दिये हैं। यह विश्वास किया जाता है कि गुफ़ा का संचालन किसी सुतनुका देवदासी के हाथ में था। यह देवदासी रंगशाला की रूपदक्ष थी। देवदीन की चेष्टाओं में उलझी नारी सुलभ हृदया सुतनुका को नाट्यशाला के अधिकारियों का 'कोपभाजन' बनना पड़ा और वियोग में अपना जीवन बिताना पड़ा। रूपदक्ष देवदीन ने इस प्रेम प्रसंग को सीताबेंगरा की भित्ति पर अभिलेख के रूप में सदैव के लिए अंकित करा दिया तो दोस्तों कैसा लगा यह वीडियो मुझे कमेंट करके जरूर बताएं और अगर आप मेरे चैनल में नए हैं तो चैनल को सब्सक्राइब करना ना भूले और बैल आइकन में बटन दबा दें ताकि मेरे वीडियो सबसे पहले आपको मिले औरअपना प्यार हमेशा बनाए रखें
    Please subscribe my TH-cam channel CHHATTISGARHRIDER & thanks for watching this video I hope you enjoy it.
    Thanks to all for support & love. ☺
    Chhattisgarh Rider
    Your friend
    Harsh Verma
    |---------------------------❤❤❤❤❤------------------------|
    🙏🙏जय जोहर🙏🙏
    🙏जय छत्तीसगढ़🙏
    🙏🙏मया दुलार बनाये रखहु 🙏🙏
    |---------------------------❤❤❤❤❤------------------------|
    ►Esme Bhi Hu (Follow My Page Yaroo.♥) लिंक नीचे में दे हवे संगवारी हो👇👇👇👇👇👇👇
    |---------------------------❤❤❤❤❤------------------------|
    ✔"FOLLOW ME"
    ►Facebook :- / chhattisgarrider
    ►Twitter : - / chhattisgarridr
    ►Instagram :- / chhattisgarhrider
    ►My Blog : - chhattisgarhrider.blogspot.com/
    #JOGIMARACAVES #JOGIMARAGUFA #jogimaracaves #jogimaragufa #jogimara #jogimararamgarh #jogimaragufa #jogimaracg #chhattisgarhcaves #jogimadacave #jogimadaambikapur #ramgarhpahad #ramgarh #sargujacaves #cgcaves #chhattisgarhrider #cgrider #cave #caves #indiacaves #ramvangamanmarg #ramvangamanpath #harshvermacgr
    Tag - jogimara gufa ,
    jogimara caves,
    जोगीमारा गुफा ,
    jogimada gufa ramgarh,
    jogimara gufa ramgarh ambikapur,
    sita bengra caves,
    chhattisgarh caves,
    jogimada ambikapur ,
    jogimara sita bengra ,
    sita bengra jogimara gufa ,
    sita bengra ramgarh,
    ramgarh chhattisgarh,
    ram van gaman marg ,
    ram van gaman path,
    ramvan gaman paryatan kendra ,
    ram van gaman marg tourism place,
    chhattisgarh tourism place ,
    cg caves

ความคิดเห็น • 25

  • @kunalchandel6661
    @kunalchandel6661 2 ชั่วโมงที่ผ่านมา

  • @nawalkumarkewat5818
    @nawalkumarkewat5818 ปีที่แล้ว +1

    विश्व की प्राचीन नाट्यशाला सीताबेंगरा गुफा,भित्ति चित्रों और शैल चित्रों से पूर्ण बहुत ही मनोरम गुफा हैं ये बहुत ही प्राचीन हैं अपने आप में कई कहानियों संस्कृति और इतिहास को समेटे हुए सीताबेंगरा और जोगीमारा की गुफाएं सचमुच मन को भावविभोर कर देती हैं बहुत ही शानदार स्थल हैं बहुत ही मनोरम आपने इन प्राचीन सीताबेंगरा और जोगीमारा गुफाओं के ऊपर बहुत ही खुबसूरत वीडियो बनाया धन्यवाद जय जोहार 🙏🙏💐💐💐💐

  • @ashishsketchartist333
    @ashishsketchartist333 ปีที่แล้ว

    Bahut achcha lga video dekhkar

  • @neelimarajsaini1706
    @neelimarajsaini1706 2 ปีที่แล้ว +4

    अच्छी अच्छी जानकारी बताने और दिखाने के लिए बहुत बहुत आभार 🙏🙏

  • @pustammalakar4765
    @pustammalakar4765 2 ปีที่แล้ว +1

    Excellent😎

  • @manishjangde1224
    @manishjangde1224 2 ปีที่แล้ว +1

    Bahut badiya bhai very important for psc preparation

  • @shashirajak4934
    @shashirajak4934 2 ปีที่แล้ว

    Kya baat hai barish me deshi style ki bhajiya

  • @ashvaniprajapati5864
    @ashvaniprajapati5864 2 ปีที่แล้ว +1

    Thanks bhaiya

  • @ashvaniprajapati5864
    @ashvaniprajapati5864 2 ปีที่แล้ว +1

    Aap hamare area me aaye the very very thanks

  • @sbparuntiger821
    @sbparuntiger821 2 ปีที่แล้ว +1

    May Odisha sarapgarh dam

  • @rajpushpraj8028
    @rajpushpraj8028 2 ปีที่แล้ว +2

    Nice video 👍👍

  • @BhartiRajNirmalkar
    @BhartiRajNirmalkar 2 ปีที่แล้ว +2

    Nice vlog ji sirf padhi the aj dekh bhe le jogimara 👍🙏 good information 🙏🙏

  • @hey_Nikesh_
    @hey_Nikesh_ 6 หลายเดือนก่อน

    Bhaiya aap mere gav udaipur sarguja ramgad ka video banaye hai 🎉 bahut bahut dhanyawad ❤

  • @hey_Nikesh_
    @hey_Nikesh_ 6 หลายเดือนก่อน

    Kab aaye the bhaiya ji

  • @shashirajak4934
    @shashirajak4934 2 ปีที่แล้ว

    Wakai me aapka mehnat kabile tarif hai....you are nice rider