Mía dò (cát lồi): Tác dụng, cách dùng và những thông tin cần lưu ý

Tác dụng của cây mía dò bài thuốc từ cây mía dò
Cây mía dò là một vị thuốc nam rất thường được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt, phù thũng. Vậy việc sử dụng mía dò như thế nào và có cần lưu ý gì hay không?
1. Đặc điểm cây mía dò
Mía dò hay còn gọi là tậu chó, đọt đắng, đọt hoàng, cát lồi, củ chóc. Có tên khoa học là Costus speciosus Smith. Thuộc họ Gừng Zingiberaceae
Cây mía dò thường thấy mọc hoang khắp nơi trong nước ta, miền núi và cả đồng bằng, thường ưa những nơi ẩm ướt. Ngoài ra, cây mía dò còn thấy ở nhiều nơi ở các nước vùng Đông Nam Á. Có nhiều nơi trồng mía dò để lấy thân rễ ăn.
Bộ phận dùng làm thuốc: Bộ phận dùng làm thuốc là thân rễ của cây mía dò. Thu hoạch thân rễ vào mùa thu, sau đó rửa sạch, loại bỏ bớt rễ, thái nhỏ, đồ chín và đem phơi khô, rồi sử dụng. Ngoài ra, bộ phận thân, cành non và lá của cây mía dò cũng được dùng làm thuốc.
Thành phần hóa học: Trong mía dò có chứa thành phần là saponin steroid, thuỷ phân diosgenin, tigogenin.
2. Cây mía dò có tác dụng gì?
Tác dụng dược lý của cây mía dò
Một số nghiên cứu đã được thực hiện cho thấy tác dụng của mía dò trên thực nghiệm, bao gồm:
Tác dụng chống viêm: Trên nghiên cứu thấy việc sử dụng cao mía dò đều có tác dụng chống viêm rất rõ rệt trong các bệnh lý về viêm cấp tính và mạn tính.
Tác dụng của cây mía dò với bà bầu: Mía dò có thể được dùng làm thuốc an thai cho phụ nữ mang thai. Theo nghiên cứu trên động vật thì sử dụng cao mía dò không gây ảnh hưởng tới quá trình mang thai và sinh đẻ của chuột. Tuy nhiên, chưa đánh giá cụ thể trên người vì vậy bà bầu không tự ý dùng.
Tác dụng giảm đau: Hỗn hợp saponin được chiết xuất từ mía dò có tác dụng chống viêm, giảm đau rõ rệt, tương đương với tác dụng của betamethasone.
Giảm viêm thận, viêm gan và viêm đường tiết niệu: Theo các nghiên cứu của viện khoa học, cây mía dò còn có tác dụng điều trị viêm thận, viêm gan, viêm đường tiết niệu. Do mía dò có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và lợi niệu.
Hỗ trợ điều trị tăng lipid máu và tăng đường huyết: Cây mía dò giúp làm giảm rõ rệt đường huyết và lipid máu trên chuột thực nghiệm, bên cạnh đó còn làm giảm nguy cơ xơ vữa mạch máu.
Khánh khuẩn và hạ sốt: Nước sắc cây mía dò có tác dụng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn, giúp trị cảm sốt hiệu quả. Khi dùng mía dò vừa có tác dụng trên các loại vi sinh vật gây ra tình trạng sốt, lại còn giúp hạ thân nhiệt giảm các triệu chứng khó chịu.
Lợi niệu: Việc sử dụng mía dò giúp lợi niệu, giảm phù thũng, giảm tình trạng tăng khối lượng tuần hoàn gây tăng huyết áp, giúp hỗ trợ điều trị tăng huyết áp.
Một công dụng đang được nghiên cứu và có triển vọng tốt là công dụng chống ung thư.
Không chỉ có công dụng chữa bệnh, người ta còn sử dụng lá mía dò như một loại rau dùng để ăn kèm với bánh xèo rất ngon.
Tác dụng theo y học cổ truyền
Vị thuốc mía dò có vị chua, đắng, cay, tính mát, có ít độc; Có tác dụng lợi thủy tiêu thũng, thanh nhiệt giải độc. Thân rễ có tác dụng xổ, trừ giun.
Từ lâu các thầy thuốc đã dùng vị thuốc mía dò với công dụng trong các bệnh như phù thũng, tiểu buốt, tiểu rắt, điều trị viêm tai, đau tai, hạ sốt.
3. Một số bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh từ cây mía dò
Một số bài thuốc có thể dùng cây mía dò để hỗ trợ điều trị bệnh:
hỗ trợ Chữa viêm tai: Dùng ngọn cây mía dò tươi giã nhuyễn vắt lấy nước, nằm nghiêng để tai bị bệnh hướng lên trên rồi nhỏ trực tiếp vào tai để trong vòng 5 phút rồi lấy bông thấm cho khô, ngày làm khoảng 3 lần.
Viêm thận phù thũng cấp: Dùng khoảng 15 gam Mía dò đun sôi 15 đến 20 phút rồi chắt nước uống.
Hỗ trợ Chữa mày đay, ngứa, mụn nhọt sưng đau: Thân rễ của mía dò 100 gam sắc lấy nước đặc như dạng cao để xoa, rửa, đắp lên chỗ mày đay mẩn ngứa hoặc pha loãng nước để tắm hàng ngày.
Hỗ trợ Chữa tiểu rắt, tiểu buốt: Dùng phối hợp các vị thuốc như Mía dò, bồ công anh, bông mã đề, rau má, Râu ngô, cam thảo dây, bạch mao căn mỗi thứ 10g, sắc uống mỗi ngày một thang, chia làm 2 đến 3 lần, nên uống vào ban ngày, tránh uống vào buổi tối.
Hỗ trợ Chữa viêm gan virus: Dùng các vị thuốc Mía dò 12 gam, Nhân trần 20 gam, Chi tử 12 gam, Thổ phục linh 12 gam, Xa tiền 12 gam, Bồ công anh 12 gam, Mạch môn 10 gam, Thủy xương bồ 8 gam, Sâm bố chính 12 gam, cam thảo đất 6 gam. Sắc uống ngày một thang, nên kiểm tra chức năng gan khi dùng.
Hỗ trợ Chữa đau nhức khớp như đau vai, đau dây thần kinh: Dùng khoảng 20 gam mía dò sắc uống mỗi ngày hoặc kết hợp các vị khác để tăng tác dụng.
Hỗ trợ Chữa cảm sốt: Dùng thân rễ luộc ăn hay sắc lấy nước uống giúp giảm sốt và cho ra mồ hôi.
4. Những lưu ý khi sử dụng mía dò
Nếu bạn dùng quá liều cây mía dò tươi thì có thể bị ngộ độc. Các triệu chứng ngộ độc Mía dò phổ biến bao gồm chóng mặt, đau bụng, buồn nôn và nôn mửa. Cho nên, không tự ý dùng tươi với lượng lớn và liên tục.
Lưu ý: hỏi ý kiến bác sỹ trước khi dùng. Xin chân thành cảm ơn mọi người đã xem video hẹn gặp lại mọi người ở những video tiếp theo.
#miado #catloi #tacdungmiado