Әлия Болатхан: Ет vs. Бешбармақ, Ұлттық тағам негіздері, ашаршылық естеліктері (Dope soz 86)
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 30 มิ.ย. 2024
- Бүгінгі қонағымыз тарихшы Әлия Болатханмен бірге қазақтың ұлттық тағамдары, оның тарихы, ет пен бешбармақ дауы, тағам қоғамның идентификациясы бола алатыны туралы тілдестік.
Сонымен қатар ашаршылық кезіндегі жағдай, исламның ұлттық тағамға әсері туралы да сөйлестік. Тамашалаңыз!
---
Freedom Broker арқылы инвестиция жасау: ffin-kz.onelink.me/ZmAs/drvcqz41
Жарнама. «Freedom Finance Global PLC» жария компаниясы. 21.11.2023 жылы берілген № AFSA-A-LA-2020-0019 лицензиясы.
---
Таймкод:
0:00 Dope Söz 86
0:16 Ұлттық тағам деген не?
4:11 Қазақтың тамақтары
8:48 Жарнама
12:11 Ет көп жейміз
18:21 Oral History
25:45 Ет/Бесбармақ
30:54 Бешбармақтың тарихи
36:29 Қазіргі ахуал
46:37 Құйрық-бауыр
49:10 Қазақ диаспораларының тағамдары
55:48 Сарқыт
57:06 Ислам және тамақ дәстүрлері
1:01:53 Ашаршылық/қуғын-сүргін
1:08:40 Депортталған ұлтттардың біздің тағамдарға әсері
Благодарим бренд Argymaq за поддержку подкаста - / argymaq
---
DOP - Erlik Agzhanov
Sound - Dias Bektayev
Design - Aido Yakhiya
Аудиоподкаст - podcast.kz/1617065702
Dope soz Instagram:
/ dopesoz
Dope soz Telegram:
t.me/dopesoz
#dopesoz #дөпсөз
![[Full Episode] MasterChef Junior Thailand มาสเตอร์เชฟ จูเนียร์ ประเทศไทย Season 3 Episode 4](http://i.ytimg.com/vi/e7Oqqo90x_w/mqdefault.jpg)
Сіз қалай атайсыз?
Ет әлде бешбармақ?
Ет асамыз, қазанға ет саламыз деп айтамыз (Шымкент-Түлкібас)
Әр подкастты күтемін😊😊 Сүзбе көптеген халықтардың тағамы екен. Сузьма деп өзбек және т.б., чака деп тәжіктер айтады екен
Ет, ет деп бәрі комментарийлерде айтып жүрсе де. Ауыз-екі тілде үнемі “бесбармақ” дегенді естим.
Ет асамыз, табақ тартамыз. Бешбармак деп естігенім болмаса, айтып көрмеппіз.
Ет, беш
Әлия, құрбым, осыны біраз жылдар бойы зерттеп елге жеткізіп жатқанына мың алғыс !!! Әлияның жобалары көп оның бірі «рецепты моей идентичности», “вкус моего детства ” өте қызық зерттеулер. Нағыыз жаңғырту
Зерттеуші сұраққа нақты жауап беремін дегенше көп сөйлейді да, жауап берілмей қалып жатырғандай көрінді маған. Жүргізуші де ер азамат болған соң ба, құйрық бауыр туралы онша түсінбейтіндігі шамалы қынжылтады. “Бешбармақтың” тарихы туралы жақсы айтты не болса да. Еттің жіліктеп таралуының маңызын өте керемет айтты.
Өтініш, подкаст басында қонақты таныстырып өтіңіздерші
Мен де келісемін сізбен, біз келген экспертті білмейді екенбіз.
Жазылып тур. Астынгы болигинде.
@@user-xv5oq6wn3zаудио подкаст тыңдайтындар үшін ыңғайсыз
Келісемін
Тақырып өте қызықты. Бірақ, зерттеуші ойын күрделі жеткізеді. Білетін терминдер мен күрделі сөздердің көп екенін көрсеткісі келетіндей... Бір ойды бастап келе, келесі ойға өзі де шатысып ауысып кете береді. Бұл жерде, көбінесе, тыңдаушы ақпаратты қарапайым естігісі келеді.
Бала кезден ЕТ жейміз ба, ЕТ асамыз ба деп келдік
Әлия апай, Қ.И.Сәтбаев мектебіндегі оқушыңыз боламын. Аз ғана уақыт істесеңіз де, мұғалімнің өзгеше тұлғасын көрсетіп, өзіңізге сүйсіндіріп кеткен болатынсыз. Сізге тек жақсылық тілеймін!!!❤
Әрсен ағаның ойына келіспеймін. Ет жеймін деп айтпайды адамдар, ет асамыз дейді. Стейк, шашлык істейін деп жатса ет жеймін демейді, стейк, шашлык жейін деп жатырмын дейді. Асылған ет, ет асу деп айтады көбіне адамдар.
Жалпы қызық тема. Бырақ зорға қарадым, ойлағандай қызық болмады, фактілер аз болғандай. өкінішке орай.
Сәлем! Қызықтап, тыңдайтын тақырыпта сұхбат өрбіді. Маған спикер ұнады.
Қызық әңгіме болды! Көптеген ой тудыратын, сұрақтар қоятын пікір. Әлия ханумның зерттеу қорытындыларымен танусы қазақстандық рестораторларға, аспасшыларға пайдалы болатын еді. Тіпті мен сияқты қарапайым аспаздыққа құмар азаматтарға осындай кітап оқу өте қызық.
Өте қызық ойлар, ақпарат болды мен үшін, көп рахмет сіздерге!
Біздің отбасымыз ешқашан бешбармақ деп айтпайды, ет дейміз, ет асамыз деп айтамыз, ет пісіріліп жатыр десе оны барлығымыз табақпен тартылатын, астында наны, бетінде пиязбен тұздұғы бар екенін түсінеміз
Тамақ ішіп көріп отырмын
Бешбармақ жеп жатырсың ба или ет па?)
@@janserixxxили емес. Немесе
@@Blankface-tb9wg түүүүф осыны біреу жазар ма деп отыр едім😂
@@janserixxx макарон жеген ем сол күні
Керемет сұхбат, біздің үйде "ет асайық" деп айтады. Достарым (қазақ/орыс тілді) беш деп айтатын.
Мың алғыс, сізге сәт тілеймін, жолынан тайма ніз. Рақмет. ✊🏻👍🏼💪🏻👌🏼👏🏼🇰🇿🤲🏽
осындай тақырып туралы подкасттар көп болсын
Кезінде әжем құлағың жақсы естиді деп құлақ жегізіп, тілмаш боласың деп тіл жегізетін… жіліктен бір уыс та дәм етпей құлақ пен тілге мәз болатын едік 😂 оның бәрі символика мен мәдениет екен ғой 😊
Өте маңызды зерттеу жүргізіп жатырсыз Әлия ханым. Рақмет.
🤩🤩🤩 Қандай керемет әңгіме, сондай қызықты тақырып!
Лайк не глядя ❤
Көп-көп рахмет 👍🏻
Ет жайлы подкаст.... текк Ет жайлы емес.... Керемет спикер! Осындай тақырыпта сұхбат көбірек өрбітсе нұр үстіне нұр болар еді!
Өте қызық әңгіме болды 👍🤔
Қайырлы күн. Өте қызық, көп рақмет. Мне показалось или гость практически не ответил ни на один вопрос напрямую, в уходил в рассуждения, которые не всегда удовлетворяли.
Өзі айтқандай ақ-қара деген жоқ деді ғой. Әр нәрсенің тұтас тарихы бар.
Рахмет
Жаңа дөп🎉
Так мен али подкастты корген жокпын, подкасттын атауы бойынша, тсунип турм не туралы екенин. Мен кишкентай кезден бастап Анам-Акем бешбармак деп аитпаитын еди. Ет, ет-нан, жайма нана жеймиз деп аитатын.
P.S. Неге сиздер конакты ким екенин таныстырмайсыздар?
Қандай керемет қыз!!!
❤️🔥❤️🔥❤️🔥
Қызық тақырып
Саяхатты жақсы көреміз. Жақында Түркияға автоүймен барып келдік. Бір байқағаным, көп елдің күнделікті житін өз ұлттық тағамдары, стрит фудтары бар. Бізде неге ондай жоқ?! Әрине, неғұрлым халқы отырықшы болса, соғұрлым мәзірі кең болатыны түсінікті.
Біздегі ет/бешбармақ күнделікті желінбейді. Әдетте бұл “мейрам асы”. Қонақ келсе ет асамыз. Туристер дәмін татып жиді.
Ал күнделікті өмірде қарнымыз ашса көбінесе өзбектің палауын, ұйғырдың лағманын, түріктін донерін, итальян пиццасын, кавказдың шашлыгын немесе АҚШ-тың бургеры мен қанаттарын тандаймыз.
Тіпті перекус кезінде бауырсақтан гөрі, орыстың пирожкиі мен өзбек самсасын іздейміз.
Қалай ойлайсыз, өзіміздің қазақи күнделікті асымызға нені жатқызуға болады?
Қаймақ/ құрт/ қатық/ май
@@nursauledesignkz бұл тағам емес қой, былайша айтқанда бұл - соус
Құрттан басқа
@ERKINQAZAQ өте орынды, маңызды, өзекті сұрақ! Мені де дәл осы сұрақ бұрыннан мазалайды. Бірақ әлі жауап, шешім көрмедім, таппадым, кездестірмедім. Дегенмен, қазір ақырындап осы мәселеге келе жатырмыз, оған мысал «Қуырдақтың көкесі», «Тары», «Бауырдақ» секілді асхана, кафетерийлер. Құдай бұйырса қазақ стритфуды, бистросы, фастфуды дамитын кез де алыс емес деп үміттенемін🫶💯
Моңғолияда мәнтіні (моңғолша бууз), бунанды (пигоди, моңғолша манту), чебуректі (моңғолша хөшір) өздерінің ұлттық тамағы санайды. Солай да шығар, ол жағын тағам тарихын зерттеушілер айта жатар. Айтайын дегенім бізге де кейбір осындай тағамдарды қазақтікі деп "жекешелеп" ала берген де дұрыс шығар?)) Мысалы, мен 1998 жылы оқумен Польшада болғанда «Kuhnya kazahska» деген кітап көрдім. Оның ішінде бүгінгі біз күнделікті жеп жүрген салаттар, торттар, пирогтар, әсіресе палау, лағман т.б. тағам, тамақтар қазақтың ұлттық тағамы ретінде жазылған. Маған осы контекс ұнады😊
👏👏👏👏
Солтүстікте біз бәрәміш деген пирожки жасаймыз, қойдың бауыры мен ішек қарнынан сарымсақ қосып жасалынады, өте дәмді!
👍👏
Әлия❤
Бәрәміш почему не вкусный!?!?😢 я обожаю бәрәміш. Бізде Көкшетау жақта бәрәмішті құдалар келгенде ет алдындағы шәйда міндетті түрде қояды. Оны түюдің өзі бір өнер
Keremet 👍🏽
Қарамай жатып лайк қоямын🎉
Алия Болатхан жанарыныз кандай жылы айелсиз😍 Оте сулу, бет териси Теп тегис карап отырып суйсиндим, оз Озин жаксы кутетини кортнип тур)))
Таймкоддар кайда
Жас босанғанда “қалжа” бар ғой. Келінге деген мейірім мен ерекше сезімді білдеретін тағам. Күні толған келінге арнап тоқтыны кезектен алып қалып, жемдеп, баптайды. Босанғанда жас тоқтының етінен сорпа ішіп, жас малдың еті тез қорытылатындығынан берілген.
Әлия ханымға сәттілік, келесіде адам, тағам аттарын түртіп келіңізші, дархан даламызға қатысты тарихи мәліметті толық, құмарымыз қанып тыңдайық😊 өте жақсы әңгіме-дүкен🎉
🎉🎉🎉
👍👍👍👍👍👍👍👍
❤❤❤
Ничего не понятно но интересно )
Біздің аумақта бешбармақ деп те, бесмармақ деп те, бессаусақ деп те айтпайды, ет асу, ет дейді
Енді саламатсызба деп айтатындарга филолог алып келиндерши)
Жаксы ойлар болды !!!👍
Негізі «Ет» деген дұрыс. Немесе «Қазақ еті» деп атаған жөн. Бешбармақ деп шығарып жүрген орыстар немесе орысқұлдылар
Орысшасы соз емес. Башкуртшасы немесе татаршасы
Бізде Жанарқамен Нұрада бешпармакты ЕТНАҢ, шелпекті ЖҰҚАНАҢ дейді. Сол сөздерді естесем жерлесім деп біліп қоямын😊
Бауырым мен Нұраданмын дұрыс айтасын
Жад (жады), естелік.
тема тема
Интересные идеи, я действительно могу оч хорошо сварить борщ
Фишбармақ деп жақында айтылған ғой. Өмір бойы балық асамыз деп айтамыз.
🇰🇿🇰🇿🇰🇿
Омар Жалел пригласите
Біз құран оқытып не көп кісі келетін кездегіні "ет асып жатырмыз" дейміз. Ал тек өзіміз күнделікті ас ретінде жегенде "бешбармақ жейміз" деп айтамыз.
Шығарылым маған ұнамады😑бірінші рет көруге бөлген уақытым зая кетті
Жанар Байсемізді қонақ ретінде көргіміз келеді, шақыру болса екен сол кісіге
Неге бешбармак, ет деген дурыс кой. Ет асамыз деп айтамыз гой.
Ия, ет асамыз деп айтамыз. "Ет салам, ет асам, келіңдер!"- деп шақырады қонақты. Ет жеуге келіңдер деп айтқан біртүрлі)
3:45 те Сірнені тыстап кеткендері ше
Казы тортпен-главное значение😂 кулкимди арен тидым гой 😅
Қарамай ақ лайк бастым, бірақ мына қыз не айтып не қойғанын білмейді екен😂
Воды много, вопрос задается, жауап беріп біткенше басқа тема басталып кетіп жатыр
Өз жаңа әр түрлі тағамдарымызды ойлап шығарып қазіргі заманға байланысты, атауларын қойып, толтырып тастау керек, сонда басқа ұлттардың тағамдары ығыстырылады.Мейрамхана кафелерге келгенде қазақ тағамдарының мәзірі көбейеді.Қазы Бургер, Донер қазымен әр түрлі Салаттар т,б. осылай әр түрлі рецепт ойлап шығаруға болады.Оян Қазақ көтер басты...
сендер сияқты ақымақтарға таң қаламын. сендердің анау солтүстік корейлер сияқты эгоизм, идиотизм деген пиғылдарың қатты дамып кеткен-ау. Өзбек тамағы деп палауды, Украин тамағы деп борщты, Ұйғыр тамағы деп лағманды, Италиян тамағы деп пиццаны, Түрік тамағы деп донерды, Жапон тамағы деп сущиды, Армян тамағы деп кауапты(шашлык), Голландия тамағы деп сырды(ірімшік), орыс тамағы деп жаренный картошканы, Америка тамағы деп стейкті ығыстырып тастайтын болсақ онда әлем халқы,мына қазақтар жабайы екен деп мазақ етіп күледі ғой 😂осындай қуғынбай далбаса әңгімелерді қайдан тауып аласыңдар? Шетелден келген туристтер Қазақстанда көптеген елдердің ұлттық тағамдары жасалады деп мақтап, жарнама жасап елімізге басқа да туристтерді тартып жатыр ал сен болсаң олардың тағамдарын ығыстырып тастау керек деп далбасалап отырсың. Сау адамның тамағын ішіп, ауру адамның әңгімесін айтқаның қалай кетті? 😂сонда сенің ойыңша өзіміздің ұлттық тағамдарды жейтіндер ояу екен да, басқа ұлттардың тағамдарын жегендер ұйқыда екен ғой? Анау есалаң хейтерлер,арандатушылар бар ғой митингке шыққандар ояу, ал митингке шықпағандар ұйықтап жатыр деп маңырайтын, сен де солар сияқты болдың ғой оян қазақ ұлттық тамақ жеу керек дегендей 😂и так Аллаһқа шүкір ұлттық тағамдарымыз желініп жатыр, ет асылып жатыр ешкім ұлттық тағамдарды тастап қойған жоқ.
Бірінші
😂 эхх үлгермедім
🫡
Рожки маган унайды. Конак келсе, паста истеп жиберем🤣
аш отырып көрмеңіздер, шет елде жүріп аңсап кеттім😢
За то шетелдесің)
Не пониманию негодования комментаторов. Человек ученый и отвечает академически: обширно, без категоричности и с разьяснениями. Это же не блогер из инстаграмма со своими прогревами. У меня в ауле никто не говорил бешбармак (бесбармақ), всегда - ет асу. Плюс на Севере всегда мясо кусками большими подавали и мужчины на кусочки резали перед гостями. Впервые в Алматы увидела, что в қазақ еті добавляют морковь и картошку и уже порезанное мясо. Эдакий культурный шок испытала))) Исторически север торговал с Россией и Китаем, юг уже со странами из Центральной Азии- это влияние определенное на бытие. Даже сейчас, цомян впервые попробовала на юге, на севере - если только в Астане готовят, то в др городах вряд ли можно найти (хотя бы действительно вкусное)
Алматы- микс всех культур( в том числе гастро) со всех регионов КЗ. Кто с морковью, кто с картошкой...То бишь, это не показатель, что именно так готовят алматинцы, вам следует распросить ру хозяев- тогда все встанет на места. Мы допустим в Алматы последние 70 лет, но корни- Акмола аргындарымыз, и мясо кладут у нас также, большими кусками и без этих " овощных бонусов". )
@@Chtozalev_Etottigrконечно, я не про алматинцев. В гостях была кто родом из Шымкентской области. Просто давно живут в Алматы.
@@user-bv8ee3lp4uЛюбое блюдо индийской кухни можно назвать бешбармаком, так как индусы до сих пор едят пальцами все свои блюда и даже плов. Бешбармак - это не название блюда, а метод поедания руками и пальцами, который видимо удивил сторонних наблюдателей европейцев, которые пальцами не едят. А так как у казахов мясо с тестом - это фактически главное блюдо, то его стали называть бешбармаком европейцы.
Жомарт батыстікі бола тұра, құмаршық туралы қалай айтпадың, ашаршылық кезінде Нарынқұмында ұнтақтап нан пісірген. Деңгей орташа подкасттың, мен былай ойлаймын деген жерлер өте көп, және мәселелердің интерпретациялаулары төмендеу болып тұр!!!
Подкаст әдеттегідей пайдалы, ақпаратқа толы❤❤❤
Подкасттарды асыға күтеміз🥺😻
P.S. Негізі Пәрәміш тек ресей қазақтарында емес, бізде әлі де сақталған, мәселен Қызылжар(Петропавлда) Көкшетауда. Қазір Астанада түрамыз, Әлі де пісіріп жасаймыз отбасылық болсын отырыстарға, қонақтарға болсын, ал дәміне келсек жасалуына, таза болуына байланысты🙌 ақпарат үшін
Куттайымыздан естип кележатырганымыз ет. Бешбармак деп ешкм аитпаит атырау мангыстау
Тұзсыз ет, тұз салмай ет жеген деген бос сөз ғой, тұздамай ет кім жеген?)
Али вермишель жеп журмиз гой 😂
Роженице взрослые татешки настоятельно советуют пить побольше сорпа для выработки лактации, а также женщина потеет это приводит к выводу из организма шлаков
Көп қызықты жаңа мағлұматтар естідім , рақмет.
Бір кемшілігі : Жомарт осы подкастта қонақты ұнатпағандай көрініп қалған сияқты (менің жане әйелімнің ойынша)
Қайырлы таң! Керісінше, маманның сөзін бөлгім келмеді🙂
А түсүндім 🙌👍🏻мықты подкаст , рақмет
Подкаст қызықты болды, бірақ басында да, аяғында да келген қонақты таныстырмадыңыз.
қудай ау талмач деген тілмаш қой қарапайм
Абайды сол кезде казактар тындап, айтканын жасаганда, казир жагдайымыз бир шама жаксы болар еди.
Гавердовский 1803 жыл
Киргизцы не слишком благочинны при их столах. Руки заменяют им вместо ложек и салфеток; постланный на полу войлок, а иногда и голая земля - вместо скатерти. Хлеба они не имеют и соли почти не употребляют.
Кушанья их были: первое - совершенно переваренная и изрезанная в мельчайшие куски баранина, называемая бисбармак (пять пальцев, т.е. сколько пяти пальцами захватить можно); а другое - пилав, не совсем доварившееся в воде и процеженное сквозь ветошку сорочинское пшено, приправленное бараньим жиром, кореньями, изюмом и проч. Последнее у киргизцев весьма бывает редко, а по большей части употребительно у бухарцев и зажиточных татар.
Әжем әрқашан еттің наны дейт
Тема қызық. Қонақ қызық болмады. Жомарт пен Арсеннің де көңілдері толмағаны сияқты. В общем разбаловали нас Темиргалиевыми, Сабитовами..) Если гость позиционирует себя историком- исследователем, то хочу сказать "не твой уровень, дорогой".) Это вам не "замандас"( где можно воду лить в уши) тут ребята подкованы минимум на уровне кандитатоа наук по истории. Қонақ, реңжімеңіз.
Naqty sūraqqa “solaı şyğar dep oılaım, “bilmeımin ğoı endi” degen sözderden keıin senimdik joğalym ketti
Маганда солай болган сиякты, тусиндируи киындау екен темадан кетип кала беретин сиякты мумкин катты кобалжу болды мекен
Өте қызықты тақырып, бірақ дұрыс ашылмады да айтылмады да.🤷
Ысталған ет, оливье, шпаржа жеп, сүт қатылған шай ішіп отырмын кешкі асқа.
Интересная тема. К сожалению гость не смог донести свои знания. Получился не структурированный поток мыслей. Это было больше про разговор на лавочке а не разговор с ученным
Ет асам дейді анам, ал бірақ бешбармақ жедік деймін өзім.
История с куртом была не в Карлаге и не Гулаге, а в Алжире (Акмолинской области) и это не домыслы и вымысел, а реальные истории от русских женщин узниц
- Арсен: ашаршылыққа дейін қазақ егін екпеген деген рас па өтірік пе?
-Қонақ: ашаршылық деген жаман.
Қойылған сұраққа басқа нәрсе түралы жауап қайтару біздің оқытушалардың бас проблемасы.
Тру топчик шығарылым... бұл кісімен сұхбаттың аяғы әлі көрінер емес мен үшін. Джиги тағы шақырыңдар
Ет пен жұқанан говорили в детстве
В Павлодаре только . И то в Павлодаре само было несколько названий, зависимости от местности. Южная часть говорила жұқанан мен ет (джуқанан) северная часть говорила қайсынан мен ет . И это только один регион Казахстана
Арсен,ЭД😢ЕТ Естіп жүрген сөз ғой,неге акцентпен айтып тұрсыз
Et asamyz, Et jeimız, Qazaq bola tūra beşbarmaq deu ol öte ūiat närse, Et degen Qazaq degenmen bırdei
Арсен, жүр ет жейміз десе, любой Қазақстан жерінде бешбармақ деп түсінеді. Шашлык, стэйкты ет демейді, қайдан көрдің ондайды?
🫠🫠🫠
Тілмаш
"Дачаға барып ет жедік" - десеңдер ет асып жегендеріңді білдіреді. Қалғандарын "қуырдақ жедік", "шашлық жедік" т.с.с. айта бересіңдер.
Айран ишип отыр едим 😂😂😂
Қойдың басын тартқанда бір аймақтарда тісін қағып тартады кейбір аймақтарында керісінше тісін қақпайды
Жаль, что не раскрыта тема "надрез на свареной голове барана". Мурад Аджи сделал исследования по "надрезу на арбузе", а хотелось бы послушать про надрез у барана от "своих" казахских исследователей
Аяқтағы БӘШПАЙ деп атайды, бармақ емес
Сөйлеуде бір өнер екенғой… сабағынан қашып кететін апай екен 😂
Миды ашытып зб