Obejrzałem i wysłuchałem do końca. Wbrew temu, co zostało zasugerowane na początku, wcale nie zmieniło to mojego sposobu widzenia świata, nie było tu także żadnych wielkich rewelacji, ale to zapewne dlatego, że problematyką (także historią) Półwyspu Helskiego/Mierzei Helskiej interesuję się od kilkunastu lat. Prawdopodobnie widzowie, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z Helem, dowiedzą się stąd wielu ciekawych rzeczy, więc zostawiam lajka za propagowanie wiedzy o - moim zdaniem - najwspanialszym kawałku Polski.
Jedno z takich przecięć przechodziło przez Jastarnię. W dzieciństwie były to miejsca przed którymi przestrzegali nas rodzice aby tam nie chodzić (bagna) Mieszkańcy sukcesywnie je zasypywali dziś stoją tam domy. Ostatnim śladem po tym przecięciu jest „szmachrowa kula” która swą nazwę wzięła od właścicielki krowy która się tam utopiła. A i oczywiście „kolk” ale to zagłębienie znajduje się pod powierzchnią wody zat. Puckiej
Twoje filmy są świetne - szczegółowe, rzetelne, dobrze zilustrowane i konkretnie opowiedziane. Byłoby świetnie jakbyś do tematu wybrzeża dodał jeszcze historię naturalną terenów Żuław, Elbląga, Motławy, Wisły, Gdańska (w tym np. jeziora Zaspa). Bardzo dużo tam się działo w stosunkowo krótkim czasie i myślę że byłby to super materiał na film. Pozdrawiam i tak trzymaj dalej!
@@SwiatWciaga A mnie sie wydaje ze dzieje tych terenow sa wogole malo znane. W Polsce jest poza tym masa bardzo ciekawych miejsc o ktorych - wiem po sobie - nie mamy zielonego pojecia. A Ty opowiadasz wysmienicie wiec oby tak dalej sie podpisuje ha ha.
Dzięki za kolejny świetny odcinek Panie Wojtku -bardzo fajnie się dowiedzieć czegoś ciekawego o najbardziej ,,pirackim" z fragmentów Polski 😃👍. Mega fajnie się to oglądało, dzięki za włożoną pracę w ten odcinek, pozdrawiam serdecznie i dziana 👊😎
Świetny kanał - dziękuję za poświęcony czas na nagrywanie tak genialnych odcinków. Podobno klif w Chłapowie jest zabierany przez morze po budowie portu wojennego we Władysławowie. Czy to jest w jakiś sposób udokumentowane? Za czasów poprzedniego pokolenia do morza z Chłapowa szło się parę kilometrów na terenie teraźniejszego klifu były liczne ogródki owocowe o czym świadczą pozostałe drzewa owocowe. Winda rybacka w Chłapowie była kiedyś na lodzie a teraz możemy ją podziwiać w morzu. Ciekawi mnie jeszcze temat zaznaczenia Chłapowie i Rozewia czarnym X na mapach morskich, podobno tamtejsi mieszkańcy rabowali statki, które to robiły się o skały. Marynarze myśleli, że nadchodzi pomoc a ostatecznie byli mordowani.
Pytanie za sto punktów. Skoro półwysep to naniesiony piach, to skąd mieszkańcy czerpali wodę pitną przez stulecia? Zwłaszcza w okresie, kiedy samo miasto Hel było stosunkowo ludne.
Gdzieś tu może kryć się odpowiedź: geojournals.pgi.gov.pl/pg/article/viewFile/18804/14757 bcpw.bg.pw.edu.pl/Content/3742/PDF/10giw27_nr11.pdf wiadomosci.polwysep.pl/news/otwarcie-ujecia-wody-w-helu/ Zwłaszcza pierwszy link.
Półwysep Helski to najbardziej charakterystyczny punkt Polski. Gdy patrzymy na mapę naszego kraju, to jest on najbardziej widoczny - w dodatku jest on usytuowany pośrodku północnej części kraju. Dlatego gdy patrzę na Polskę z lat międzywojennych, to nie jestem w stanie się przyzwyczaić, ponieważ na tamtych mapach półwysep znajduje się na północno zachodnim krańcu Rzeczpospolitej.
Może zrobisz materiał na temat Wisły i jej przebiegu brzegowego .... bo do dziś są widoczne brzegi dawnej wisły, które są oddalone o kilkanaście kilometrów od współczesnych brzegów.
Bardzo ciekawy temat. Uważam, że wizyta na miejscu ze zwykłą kamerką pokazującą to i owo w Chałupach czy wokół twierdzy o której mowa, czy jakiś dronek pokazujący to miejsce z góry podkręciła by obroty na maksa. Pozdrawiam.
Wg podań książki POMORZE WSCHODNIE z 1995r. Pojadą że w 1983 był taki sztorm od lat że podzielił Półwysep. Zalana była droga i nie kursowały pociągi. Rozbiono wszystko wtedy aby zachować ciągłość lądu. Zwożono piasek i betonowe elementy do nabrzeży
Każdy kto bywa nad morzem, może zaobserwować jak tworzą się mikro-mierzeje. Zawsze jako jednorodny twór o tej samej wysokości odcinający obniżenie (lagunę) od otwartego morza. Jednak rozmiar cypla helskiego pozwala sądzić, że istniał już przed powstaniem mierzei jako osobna wysepka. Moja hipoteza jest taka, że Mierzeja Helska została dobudowana do wyspy w wyniku systematycznej akumulacji piasku na skraju podwodnej skarpy, dzielącej Zatokę Pucką od Bałtyku.
Świetne programy. Doskonała narracja i ciekawie pokazane tematy. Gratuluję. Bardzo mi się przydały informacje o Bałtyku. Mam tylko jedną uwagę. Mówisz pięknym językiem, masz doskonałą dykcję ale proszę używaj końcówek ą i ę. Mów wyspą a nie wyspom. Proszę🙏
Dziękuję bardzo. Myślę, że te końcówki wymawiam w ten sposób tylko w kilkunastu najstarszych odcinkach. Potem to zmieniłem - także zapraszam na nowsze odcinki. :)
Fajny materiał i co dla mnie ważne pokrywa się z moją teorią powstania mierzei Helskiej Te góry piasku które zabiera morze patrząc w lewo od Władka prądy morskie znoszą i podwyższą mierzeję a wiatr od morza wpycha suchy piasek w głąb lasów Helskich (Góra Szwedów) Czy w skutek ocieplenia klimatu Hel będzie zalany nie tak szybko bo wyższy poziom wody będzie bardziej wypłukiwał piasek np w okolicy Jastrzębiej Góry a potem ten piasek trafi na mierzeję Mam taką nadzieję .
To może temat czy byłoby możliwe i jakie były by korzyści lub straty i konsekwencje gdyby z zatoki puckiej zrobić sztucznie ląd czy to przez wypełnienie jej piachem z dna morza czy po podniesieniu i utwardzeniu mew-rew i utworzeniu z zatoki depresji. I jakie były by koszty tego projektu i czy w ogóle i jak tak to kiedy by się to zwróciło finansowo
Nawet był taki pomysł w PRL podobno. Chodziło o wydobycie zasobów oraz ewentualnie o nowy port w okolicach Mewiej Rewy. Możliwe, że o tym wspomnę w filmie o Zatoce Puckiej kiedyś, ale chyba nie będę potrafił odpowiedzieć na pytanie o koszty.
Dziękuję za film A co do nauczycieli to jest jakaś hiperbola Na akademi geodezji Wrocław kolega pokazał mur poligonalny profesorowi i prosił o jakieś wytłumaczenie to mu odpowiedział że nie zna tematu A jak pytał o piramidę to mu odpowiedział że to nie jego konik i temat zakończył. Ale za to tenczowa plakietke nosi.
10:04 dla mnie to nie Niestety a Na szczęście. Polska ma bardzo mało wysp w porównaniu ze Szwecją (najwięcej na świecie dokładnie 267 570 ). Polska tylko 5 zamieszjalych i około 80 niezamieszkałychwiec bym się cieszył z kolejnej wyspy. Uważam że dobrym pomysłem byłoby tuż za "Władkowem" wykopac cieśninę taką 100 metrową i voila. Wyspa gotowa
Taka uwaga techniczna - zamierzałem uruchomić "dzwonek" by dostawać powiadomienia o kolejnych filmach na tym kanale. Odpowiedź TH-cam brzmiała "opcja niedostępna dla treści przeznaczonych dla dzieci". Czyli w przypadku treści dozwolonych dla dzieci nie ma możliwości otrzymywania powiadomień? Czy tylko ja się z tym spotkałem?
Dzięki za komentarz. Na którym filmie próbowałeś wcisnąć dzwonek? Na "Czy Hel był wyspą?". Wydaje mi się, że żaden mój film nie ma włączonych ograniczeń związanych z dziećmi. A jesteś w stanie włączyć dzwonek na innych kanałach albo na innych moich filmach? Pozdrowienia! Pytanie do innych: Czy też mieliście taki problem z dzwonkiem?
@@SwiatWciaga Niestety, próbowałem na kilku filmach i wszędzie to samo. A informacja youtube nie dotyczyła ograniczeń dla dzieci lecz DOPUSZCZENIA do oglądania przez dzieci :) Szaleństwo :)
Hmmm, poczytam o tym. Ale w statystykach widzę, że część ludzi wchodzi na filmy po publikacji dzięki dzwonkowym powiadomieniom. A może przypadkiem Twoje konto youtubowe ma ustawioną zbyt niedawną datę urodzenia albo nie ma jej ustawionej w ogóle?
Bardzo lubię twoje filmy ale tu znalazłem jeden błąd bo Mierzeja i półwysep to nie jest to samo i nie mogą być używane zamiennie to zupełnie inne twory
Twój kanał to złoto. Topowy wręcz
Moim zdaniem tworzysz bardzo wartościowe materiały, jak i cały kanał. Pozdrawiam.
Obejrzałem i wysłuchałem do końca. Wbrew temu, co zostało zasugerowane na początku, wcale nie zmieniło to mojego sposobu widzenia świata, nie było tu także żadnych wielkich rewelacji, ale to zapewne dlatego, że problematyką (także historią) Półwyspu Helskiego/Mierzei Helskiej interesuję się od kilkunastu lat.
Prawdopodobnie widzowie, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z Helem, dowiedzą się stąd wielu ciekawych rzeczy, więc zostawiam lajka za propagowanie wiedzy o - moim zdaniem - najwspanialszym kawałku Polski.
Super, dziękuję bardzo. Dla mnie też ten kawałek Polski jest jednym z najwspanialszych. A historię ma naprawdę bardzo ciekawą. Pozdrowienia.
Tak, tak. Jesteś wspaniały i wyjątkowy.
swietny kanal, masa interesujacych rzeczy. Dziekuje Wojtku.. Pozdrawiam
Dziękuję za oglądanie. :)
Kanał odkryłem niedawno i powoli nadrabiam zaległości. Ciekawy i dobrze przygotowany materiał.
Witaj na kanale. :)
Jedno z takich przecięć przechodziło przez Jastarnię. W dzieciństwie były to miejsca przed którymi przestrzegali nas rodzice aby tam nie chodzić (bagna) Mieszkańcy sukcesywnie je zasypywali dziś stoją tam domy. Ostatnim śladem po tym przecięciu jest „szmachrowa kula” która swą nazwę wzięła od właścicielki krowy która się tam utopiła. A i oczywiście „kolk” ale to zagłębienie znajduje się pod powierzchnią wody zat. Puckiej
Naprawdę fajny materiał, pamiętam że w podręczniku klasy 5 na mapie z czasów Chrobrego były na miejscu helu parę wysp
Twoje filmy są świetne - szczegółowe, rzetelne, dobrze zilustrowane i konkretnie opowiedziane. Byłoby świetnie jakbyś do tematu wybrzeża dodał jeszcze historię naturalną terenów Żuław, Elbląga, Motławy, Wisły, Gdańska (w tym np. jeziora Zaspa). Bardzo dużo tam się działo w stosunkowo krótkim czasie i myślę że byłby to super materiał na film. Pozdrawiam i tak trzymaj dalej!
Dziękuję bardzo. :) Niektóre z tych tematów są już zaplanowane!
@@SwiatWciaga A mnie sie wydaje ze dzieje tych terenow sa wogole malo znane. W Polsce jest poza tym masa bardzo ciekawych miejsc o ktorych - wiem po sobie - nie mamy zielonego pojecia. A Ty opowiadasz wysmienicie wiec oby tak dalej sie podpisuje ha ha.
Takie wyspy które tylko czasem mają połączenie z lądem to wg. nomenklatury geograficznej "wyspy pływowe" ;) Fajny odcinek. Pozdrawiam!
Dzięki za kolejny świetny odcinek Panie Wojtku -bardzo fajnie się dowiedzieć czegoś ciekawego o najbardziej ,,pirackim" z fragmentów Polski 😃👍. Mega fajnie się to oglądało, dzięki za włożoną pracę w ten odcinek, pozdrawiam serdecznie i dziana 👊😎
Był❤🇵🇱😍
Świetny kanał - dziękuję za poświęcony czas na nagrywanie tak genialnych odcinków. Podobno klif w Chłapowie jest zabierany przez morze po budowie portu wojennego we Władysławowie. Czy to jest w jakiś sposób udokumentowane? Za czasów poprzedniego pokolenia do morza z Chłapowa szło się parę kilometrów na terenie teraźniejszego klifu były liczne ogródki owocowe o czym świadczą pozostałe drzewa owocowe. Winda rybacka w Chłapowie była kiedyś na lodzie a teraz możemy ją podziwiać w morzu. Ciekawi mnie jeszcze temat zaznaczenia Chłapowie i Rozewia czarnym X na mapach morskich, podobno tamtejsi mieszkańcy rabowali statki, które to robiły się o skały. Marynarze myśleli, że nadchodzi pomoc a ostatecznie byli mordowani.
Fajnie się słucha!
Robisz fajne materiały trzymaj tak dalej.im więcej tematów dotyczących naszego kraju tym lepiej.
Moje strony...moje klimaty 👌👏♥️
Bardzo lubię Twoje filmy 😊
Bardzo mnie to cieszy. Dzięki! :)
LoL
Wow! Bardzo ciekawy film. Pozdrawiamy!
Dziękuję bardzo! Świnki też oglądały?
@@SwiatWciaga No pewnie! Świnki uwielbiają geografię, zwłaszcza takie ciekawostki 😊
@ To trzeba będzie zrobić kiedyś jakiś film specjalnie dla nich. :)
Na starych mapach w okolicach Gdańska też jest kilka wysp.
Bo Gdańsk jest na wyspach zbudowanych, budynki w centrum Gdańska stoją na dębowych palach.
Pozdrawiam z Gdańska :)
Pytanie za sto punktów. Skoro półwysep to naniesiony piach, to skąd mieszkańcy czerpali wodę pitną przez stulecia? Zwłaszcza w okresie, kiedy samo miasto Hel było stosunkowo ludne.
Gdzieś tu może kryć się odpowiedź:
geojournals.pgi.gov.pl/pg/article/viewFile/18804/14757
bcpw.bg.pw.edu.pl/Content/3742/PDF/10giw27_nr11.pdf
wiadomosci.polwysep.pl/news/otwarcie-ujecia-wody-w-helu/
Zwłaszcza pierwszy link.
@@SwiatWciaga sto punktów ;)
Bardzo fajny kanał !!!! Już dzwonek zostawiłem
Dzień dobry twórco 👍😎
Półwysep Helski to najbardziej charakterystyczny punkt Polski. Gdy patrzymy na mapę naszego kraju, to jest on najbardziej widoczny - w dodatku jest on usytuowany pośrodku północnej części kraju. Dlatego gdy patrzę na Polskę z lat międzywojennych, to nie jestem w stanie się przyzwyczaić, ponieważ na tamtych mapach półwysep znajduje się na północno zachodnim krańcu Rzeczpospolitej.
Może zrobisz materiał na temat Wisły i jej przebiegu brzegowego .... bo do dziś są widoczne brzegi dawnej wisły, które są oddalone o kilkanaście kilometrów od współczesnych brzegów.
Znowu dobra robota
Bardzo ciekawy temat. Uważam, że wizyta na miejscu ze zwykłą kamerką pokazującą to i owo w Chałupach czy wokół twierdzy o której mowa, czy jakiś dronek pokazujący to miejsce z góry podkręciła by obroty na maksa. Pozdrawiam.
wow twoje filmy są strasznie underrated
Dzięki :)
Dzisiaj jest dzwoneczek po przesłuchaniu jakiegoś odcinka
Super! Mam nadzieję, że kolejne odcinki też się spodobają.
Pytanie może być inne dlaczego mierzeja helska nie zamknęła zatoki puckiej tak jak np.mierzeja wiślana?
Zaraz za obecnym Cyplem Helskim jest duża głębia - i to jest chyba główna przeszkoda. Chyba przyroda nie miała na tyle czasu, by to zasypać.
Sądze źe nie jest to przesądzone
@@SwiatWciaga Po za tym kirunek nanoszenia osadu jest wschodni, a nie południowy. A zamknięcie Zatoki Puckiej powstało by przy kierunku południowym.
Super materiał
Bardzo ciekawy
Cieszę się, że Ci się podobał
Obejrzałam ..bardzo ciekawe
Dzięki za obejrzenie! Jeśli chcesz, to jest więcej filmów o polskim wybrzeżu
Hel widziałem z okna przez kilka miesięcy. Niestety nigdy tam nie byłem mimo planów odwiedzenia tego cudownego miejsca
Skąd go widziałeś?
@@SwiatWciaga Gdańsk Przymorze i Gdynia Chylonia. Cieniutki pasek lądu na horyzoncie
Wg podań książki POMORZE WSCHODNIE z 1995r. Pojadą że w 1983 był taki sztorm od lat że podzielił Półwysep. Zalana była droga i nie kursowały pociągi. Rozbiono wszystko wtedy aby zachować ciągłość lądu. Zwożono piasek i betonowe elementy do nabrzeży
Każdy kto bywa nad morzem, może zaobserwować jak tworzą się mikro-mierzeje. Zawsze jako jednorodny twór o tej samej wysokości odcinający obniżenie (lagunę) od otwartego morza. Jednak rozmiar cypla helskiego pozwala sądzić, że istniał już przed powstaniem mierzei jako osobna wysepka. Moja hipoteza jest taka, że Mierzeja Helska została dobudowana do wyspy w wyniku systematycznej akumulacji piasku na skraju podwodnej skarpy, dzielącej Zatokę Pucką od Bałtyku.
Świetne programy. Doskonała narracja i ciekawie pokazane tematy. Gratuluję. Bardzo mi się przydały informacje o Bałtyku. Mam tylko jedną uwagę. Mówisz pięknym językiem, masz doskonałą dykcję ale proszę używaj końcówek ą i ę. Mów wyspą a nie wyspom. Proszę🙏
Dziękuję bardzo. Myślę, że te końcówki wymawiam w ten sposób tylko w kilkunastu najstarszych odcinkach. Potem to zmieniłem - także zapraszam na nowsze odcinki. :)
😊
Fajny materiał i co dla mnie ważne pokrywa się z moją teorią powstania mierzei Helskiej Te góry piasku które zabiera morze patrząc w lewo od Władka prądy morskie znoszą i podwyższą mierzeję a wiatr od morza wpycha suchy piasek w głąb lasów Helskich (Góra Szwedów) Czy w skutek ocieplenia klimatu Hel będzie zalany nie tak szybko bo wyższy poziom wody będzie bardziej wypłukiwał piasek np w okolicy Jastrzębiej Góry a potem ten piasek trafi na mierzeję Mam taką nadzieję .
Super
To może temat czy byłoby możliwe i jakie były by korzyści lub straty i konsekwencje gdyby z zatoki puckiej zrobić sztucznie ląd czy to przez wypełnienie jej piachem z dna morza czy po podniesieniu i utwardzeniu mew-rew i utworzeniu z zatoki depresji. I jakie były by koszty tego projektu i czy w ogóle i jak tak to kiedy by się to zwróciło finansowo
Nawet był taki pomysł w PRL podobno. Chodziło o wydobycie zasobów oraz ewentualnie o nowy port w okolicach Mewiej Rewy. Możliwe, że o tym wspomnę w filmie o Zatoce Puckiej kiedyś, ale chyba nie będę potrafił odpowiedzieć na pytanie o koszty.
Dziękuję za film
A co do nauczycieli to jest jakaś hiperbola
Na akademi geodezji Wrocław kolega pokazał mur poligonalny profesorowi i prosił o jakieś wytłumaczenie
to mu odpowiedział że nie zna tematu
A jak pytał o piramidę to mu odpowiedział że to nie jego konik i temat zakończył. Ale za to tenczowa plakietke nosi.
Łapka
fajny odc
😊👍
Łapka w górę 0.00001 sekundy po opublikowaniu
WOW! :) Jesteś szybszy niż Starship. :)
10:04 dla mnie to nie Niestety a Na szczęście. Polska ma bardzo mało wysp w porównaniu ze Szwecją (najwięcej na świecie dokładnie 267 570 ). Polska tylko 5 zamieszjalych i około 80 niezamieszkałychwiec bym się cieszył z kolejnej wyspy. Uważam że dobrym pomysłem byłoby tuż za "Władkowem" wykopac cieśninę taką 100 metrową i voila. Wyspa gotowa
W takim razie trzeba trochę więcej torped wysadzić niż w 1939 r. :)
@@SwiatWciaga lub kopac maszyneriami
To jeszcze trzeba nazwę wymyślić dla wyspy. :) No chyba, że idziemy w oczywistości typu Wyspa Helska... :)
Jakieś pomysły?
Och, rewelacja, gdyby nauczyciele tak prowadzili lekcje to nie powstał by kanał "matura to bzdura"
To akurat źle świadczy przede wszystkim o uczniach
Taka uwaga techniczna - zamierzałem uruchomić "dzwonek" by dostawać powiadomienia o kolejnych filmach na tym kanale. Odpowiedź TH-cam brzmiała "opcja niedostępna dla treści przeznaczonych dla dzieci". Czyli w przypadku treści dozwolonych dla dzieci nie ma możliwości otrzymywania powiadomień? Czy tylko ja się z tym spotkałem?
Dzięki za komentarz. Na którym filmie próbowałeś wcisnąć dzwonek? Na "Czy Hel był wyspą?". Wydaje mi się, że żaden mój film nie ma włączonych ograniczeń związanych z dziećmi. A jesteś w stanie włączyć dzwonek na innych kanałach albo na innych moich filmach?
Pozdrowienia!
Pytanie do innych:
Czy też mieliście taki problem z dzwonkiem?
@@SwiatWciaga Niestety, próbowałem na kilku filmach i wszędzie to samo. A informacja youtube nie dotyczyła ograniczeń dla dzieci lecz DOPUSZCZENIA do oglądania przez dzieci :) Szaleństwo :)
Hmmm, poczytam o tym. Ale w statystykach widzę, że część ludzi wchodzi na filmy po publikacji dzięki dzwonkowym powiadomieniom.
A może przypadkiem Twoje konto youtubowe ma ustawioną zbyt niedawną datę urodzenia albo nie ma jej ustawionej w ogóle?
@@SwiatWciaga Sprawdziłem, datę ma wpisaną prawidłowo. Ech, wygląda na to że to jeden z numerów które serwuje nam youtube :)
Zrobiłem ankietę wśród widzów, zobaczymy czy problem się powtarza
w takim układzie gdzie jest stary Hel . ponoć położony był na północnej stronie półwyspu Helskiego .
Po południowej stronie
Ciekawe czy zima coś się dzieje na Helu czy jest tam życie czy wszystko pozamykane
Szkoła:czemu nie chcesz chodzić do szkoły ja: bo oglądam Wojciecha piestracha
👍
Bardzo lubię twoje filmy ale tu znalazłem jeden błąd bo Mierzeja i półwysep to nie jest to samo i nie mogą być używane zamiennie to zupełnie inne twory
Jakoś nie ufam mapie, która została narysowana do góry nogami.
Skąd się biorą prądy morskie na Bałtyku? Pomysł na odcinek
Czy jest pan w stanie sprawdzić co to za starorzecze jest od Lemborka do Gdyni ?
Czy był wyspą..nie wiem, ale wiem, że będzie.
A jednak nie był!
Dlaczego Mierzeja Helska, a nie Kosa Helska. Czy kosy są tylko na Morzu Azowskim i Czarnym, w filmach o brzegu Ukrainy takich pojęć używałeś.
Ten film robiłem wcześniej i nie miałem wtedy tej sprawy aż tak przemyślanej. Kosa jest jej najbardziej ok.
@@SwiatWciaga Szczerze powiedziawszy nigdy nie słyszałem wyrażenia Kosa Helska :) pozdrawiam
Technicznie rzecz biorąc to jest Kosa Helska, a nie półwysep.
Oczywiście iż był grupą wysepek. Są zaznaczone na dawnych napach
👍