Wystawa: "Wojska Wielkopolskie w fotografii (1918-1920)

W fotografii tkwi niezwykła siła, polegająca na możliwości uwiecznienia, zatrzymania w kadrze na ułamek sekundy, nawet najbardziej ulotnej chwili. Właściwość wiernego odwzorowania obrazu rzeczywistości, sprawia że fotografia stanowi niezwykle cenne źródło historyczne, które daje możliwość bliskiego obcowania z przeszłością, z utrwalonymi na kliszy fotograficznej osobami, miejscami, obiektami i wydarzeniami. Wykonane nieco ponad sto lat temu przez profesjonalnych fotografów i fotoamatorów zdjęcia z udziałem żołnierzy wojsk wielkopolskich, posiadają szczególne znaczenie w wymiarze pamięci historycznej. Za pośrednictwem fotografii możemy poznać twarze i historie ludzi, którzy w latach 1918-1920 walczyli o niepodległość Polski.
Zdjęcia żołnierzy wojsk wielkopolskich zostały zaprezentowane według podziału na rodzaje fotografii i tematy fotograficzne. Tym samym narracja poprowadzona została w sposób niezgodny z chronologią wydarzeń. Zabieg ten ma na celu zwrócenie uwagi na znaczenie samej fotografii. Ukazanie kto, co i dlaczego fotografował, a po części także w jaki sposób i czym wykonywano zdjęcia. Wśród utrwalonych na kliszy fotograficznej obrazów znajdziemy fotografie o charakterze oficjalnym, jak i prywatnym. Fotorelacje z uroczystości wojskowych i obchodów świąt narodowych. Fotografie “z pola walki” ukazujące oblicza wojny. Fotografie portretowe o wymiarze osobistym, przedstawiające twarze i sylwetki żołnierzy. Odstające od obowiązującej konwencji i oficjalnej narracji fotografie “nieoficjalne”. Wykonane przez wielkopolskich lotników fotografie z rozpoznania lotniczego, będące przykładem zastosowania fotografii do celów wojskowych. Prezentowany na wystawie podział tematyczny jest umowny. Niektóre zdjęcia, jak te składające się na fotograficzną relację o udziale “aeropiechurów” w wojnie polsko-bolszewickiej, wymykają się próbie przypisania ich wyłącznie do jednej wybranej kategorii. Z tego więc względu postanowiliśmy wyodrębnić historię żołnierzy 1. Pułku Aeronautycznego. W większości przypadków fotografie wykonane zostały przez anonimowych fotografów, tak przez profesjonalistów, jak i fotoamatorów, cywilów i wojskowych. Jedynie nieliczni z nich, jak Kazimierz Greger, zdołali zapisać się w pamięci potomnych. Fotografię wykorzystywano do celów prywatnych, dokumentacyjnych, informacyjnych, propagandowych i wojskowych. Przede wszystkim fotografowano z potrzeby uwiecznienia chwili. Każda fotografia posiada swoją własną historię.
Wystawa powstała w oparciu o fotografie ze zbiorów Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości oraz kolekcję zabytkowych aparatów fotograficznych ze zbiorów Małego Objazdowego Muzeum Fotograficznego.