Karadeniz Cazıları, Cadıları - İnanışlar ve Rivayetler
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 7 ก.พ. 2025
- Son Gulyabani Karadeniz'de Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin'de "cazi", "cazı", "cazu" adlarıyla anılan, halk ağzında çeşitli rivayetleri dolaşmış cadıların hikayelerini anlatıyor bu bu sefer.
Yayında bahsi geçen kaynaklar, bağlantılar ve atıfta bulunduğum videolar için videonun en başındaki sabit yoruma bakınız.
Son Gulyabani'yi bugüne kadar bloglardan, sitelerden, e-dergilerden, basılı mecralardan takip ettiniz. Twitter'da floodlar dışında TH-cam ve Twitch mecrasında da sizlerle birlikte olacağım.
Yorumlarınızı aşağıdaki adreslerden de bana ulaştırabilirsiniz. Abone olmayı unutmayın efendim!
Portre: Mehmet Sait Şener (TW: dolgwol)
Blog: songulyabaninin...
Mail: mehmetberkyaltirik@gmail.com
Facebook: / songulyabani
Twitter: / songulyabani
Instagram: / mehmetberkyaltirik
Twitch: / songulyabani
Discord: / discord
-"Kıpçak Bozkırlarının Dehşetli Hortlağı: Obur'dan Upir'e" başlıklı videom: th-cam.com/video/v7FcgzxhZIU/w-d-xo.html
-"Evliya Çelebi'nin Oburları ve Cadıları" başlıklı videom: th-cam.com/video/d4SMgULyyG0/w-d-xo.html
-Mehmet Berk YALTIRIK'ın "Türk Kültüründe Hortlak-Cadı İnanışları
" başlıklı makalesi: www.academia.edu/5971994/T%C3%BCrk_K%C3%BClt%C3%BCr%C3%BCnde_Hortlak-Cad%C4%B1_%C4%B0nan%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1
-Taner ARTVİNLİ, "Artvin Halk İnancında Cazi", Pirosmani Dergisi (Sayı 4, Bahar 2008), s. 29-31: pirosmanimagazine.files.wordpress.com/2017/01/pirosmani_41.pdf?
--Haydar GEDİKOĞLU, Trabzon Efsaneleri ve Halk Hikayeleri, Trabzon Valiliği İl Kültür Müdürlüğü, Trabzon 1998.
-Mevlüt KAYA, Bir Çepni Köyü Tarihi ve Kültürü, Yüksel Ofset, Samsun 2007.
-Mevlüt KAYA, Çepniler Tarihi Serüveni ve Giresun-Espiye Yöresinin Kültür Kökenleri, Togan Yayınevi, İstanbul 2011.
-Hatice Şirin USER, “Vampir”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, TDK Yayınları, Sayı 2, Ankara 2010, s. 119-130: dergipark.org.tr/tr/download/article-file/378451
-Abonoz KÜÇÜK, “Doğu Karadeniz Yöresi Doğum Sonrası İnanış ve Uygulamalarında Cadı/Obur”, Karadeniz, Sayı 12, 2011, s. 123-136. www.academia.edu/10958744/Do%C4%9Fu_Karadeniz_Y%C3%B6resi_Do%C4%9Fum_Sonras%C4%B1_%C4%B0nan%C4%B1%C5%9F_ve_Uygulamalar%C4%B1nda_Cad%C4%B1_Obur
Hocam anlattığınız herşeyi annemden dinlemiştim. Tirebolu'dan Sakarya'ya sırf bu cazılar yüzünden göçüp gelmişiz vakti zamanında. cazı kadın gri bir dumanla bacadan girer yeni doğan bebeğin ciğerini yermiş. Kedi formundaymış. Cazının tılsımını sadece gümüş saplı bıçak bozarmış, normal bıçak ona etki etmezmiş. Bir gün büyük büyük dedem gece bebeğinin yanında bekleyip cazıyı bıçaklamış, ertesi gün köyden bir kadının bıçaklanmış hasta yatağında yattığını görmüşler. Anlamışlar ki o cazı kadın. Sonra da ölmüş kadın, çünkü bıçağın sapı gümüştenmiş. Bunları sadece ben dinlememişim demek ki, ağzınıza sağlık hocam 😊
Merhaba sizi tarih obası sayesinde izleme fırsatı buldum ben de Giresun Görele ilçesinin bir köyündenim Çepniyiz eski takvime göre yıl başında cangoloz gelirmiş tahta kaşıkların içini kazınmış evdekiler tırnak sesini duyarlarmış ve ertesi gün tırnak izlerini görürlermiş dedem bir sonraki sene kaşıkları suyun içine atmış cangoloz suya girememiş. Bir de bizde hâlâ cazu olan kadınlara inanılır hatta tören için Kırım yakaya uçuyorlarmış. Ayrıca deremizde cazu gölü olarak bilinen yer var. Bizde çocuk beşiklerine hamaylı dene içinde kur an ayeti olan bir küçük kitap ve bebeğin babasının bir kıyafeti konur.
Aktardığınız için çok teşekkür ederim^^
❤❤❤❤❤
Geceye saklamistim...suan dinlemek super😊😊😊🌹🌹🌹
Bunları dinlerken rahmetli annemin bize küçükken anlattığı şeyler geldi aklıma. Annem ordu_ saylan köyünden idi, dedesinin doğan her çocuğu kırkını göremeden ölürmüş. Yine çocuğu olmuş bu sefer geceleri bebeğin olduğu odada bir köşeye saklanıp beklermiş büyük dedem. Bir gece ısınma ve yemek pişirmek için kullanılan ocağın bacasından örümcek ağı_ misina gibi birşeyin sarktığını görmüş. Makası alıp sessizce yaklaşıp besmele çekerek örümcek ağını kesmiş. Bir anda bacadan içeriye yaşlı ,çirkin bir kocakarı- cadı düşmüş. Büyük dedem bunu iyice bir dövüp, atın arkasına ellerinden bağlayıp köy meydanına götürmüş. Bu cadı civarda oturan gürcü bir kadınmış. Büyük dedeme kendini öldürmemesi için yalvarıp "bir daha senin sülalene ( yada 7 sülalene) dokunmayacağım, ilişmeyeceğim diyerek canını kurtarmış ve köyü terkedip bir dahada görülmemiş. Cadıya karşı bacaya konulan diken ham gül dikeni( yabani gül) dikeni olmalıymış. Cadının bacadan sarkıttığı iple eve çocuğun yanına indiği ve yine o örümcek ağı gibi ipin ucundakı olta benzeri kancayca çocuğun ciğerini söktüğü söylenirmiş. Ayrıca çocuğun sakin kalıp ses etmemesi içinde usul usul ninni tarzı şarkı şöylermiş.
" Annen sana bakamadı ben bakarım
Baban seni büyütemedi ben büyütürüm
Annen seni doyuramadı ben doyururum"
gibi.
Aktardığınız için çok teşekkür ederim.
Bende saylanlıyım soyadın ne acaba
Bulgakov' un usta ve margarita isimli romanında da cadılar bir nevi krem sürerler. Demek ki Bulgakov bu eserinde baya halk söylencelerinden de etkilenmiş.
Annemin Görele'deki köyünde de eskilerde ebelik yapan bir kadının aslında cadı olduğu ve çocukların ciğerlerini yediğine dair bir inanç varmış. Hatta başka bir kadının cadı olmak için ona başvurduğunu ama kadının kabul etmediğini ve o işleri bıraktığını söylediğini duyduğunu iddia eden bir akrabamız varmış.
Aktardığınız için çok teşekkür ederim
Abi daha önce de anlatmıştım sana. Cadılık işiyle uğraşanlar var(Giresun). Büyü işleri ile uğraşan cazılar( kadın-erkek) iyice zıvanadan çıkınca bayağı kuvvetli bir imam bunları bi göle atar. Daha sonra bu gölün adı cazı gölü olmuştur. Tabi hikaye biraz daha uzun. Abi cazı gölünü araştırabilirsin
Ciğerini yemekten kasıtları akciğere zarar verme mi yoksa kalbine zarar verme mi? Bu ciğer yeme motifinin oluşmasını sağlayan bir ağzından kan gelme veya göğüs bölgesinde yara vb. görülmesi gibi bir durum mu?
Kan kusmayla alakalı, motifte ciğerlerin çıkarılması söz konusu. Akciğer.
@@SonGulyabani her anlatılan olayda mı bu kan kusma durumu var yoksa dile yerleştiği için mi bu deyim kullanılıyor acaba?
@@yunuscakit Çoğu anlatıda var. Alkarısı folklor derlemelerinde bazen boğarak öldürüyor.
👏🌹🌹
Hocam bu olaylarin parapsikolojiyle ilgili oldugunu dusünuyormusunuz.
Ben daha çok halk inanışları ve kabulleriyle alakalı olduğunu düşünüyorum. Bununla alakalı da yayınlar planlıyorum.
@@SonGulyabani nacizane ben parapsikolojik yonden degerlendirilmesi gerektigini dusunurum.
@@ayseyildiz6245 Yakın dönem olsa belki tartışılabilirdi, ancak eski dönemlerdeki olaylarda toplu histeri olması ihtimali daha ağır basıyor. Tabi bu benim kanaatim.
Bahsedilen Rusların mezarları değil hocam Bayrambey köyünün eski sahipleri olan Rumların mezarları. Hala mevcutta mezar taşları bazı arazilerde görülmekte, hala oralardan geceleri geçilmemeye çalışılmakta. Bir gün yolunuz düşerse zevkle gösterebilirim zira yaşlıların anlatılarına rağmen o bölgeye kimse gelmediği için sık sık alkol almaya mangal yapmaya köyün gençleri olarak iş mevsiminde gideriz takılırız. Bu güne kadar bir zararlarını görmedik o kadar sese gürültüye normal ölü bile kalkar yeter be kardeşim eviniz yok mu der :D. Bazen bazı inanışları değiştiremiyorsunuz, o kadar okul okuduk eğitim aldık ama hala köye gittiğimizde aynı enteresan yorumlara katlanıyoruz.
Hala korkulu rivayetler anlatılıyor demek :)
Mehmet hocam sen bu kaydı izlemişimdir de ben yine de paylaşayım th-cam.com/video/dQ2yL7wspyU/w-d-xo.html