1. Dünya Savaşı'nı Başlatan Suikastin Gizli Ayrıntıları
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 3 พ.ย. 2024
- Araştırma Fabrikası olarak bu videomuz'da 1. Dünya Savaşı'nın başlamasında büyük bir rol oynayan Avusturya-Macaristan Veliaht Prensi Franz Ferdinand ve eşi Sofia suikastinin ayrıntılarını derledik.
Yıl : 1914 Yer : Saraybosna
Yirmi yıl süren düşüşün ardından, İngiltere, Prusya, Avusturya, Rusya ve
yeniden monarşiye dönen Fransa imparatorları yeni bir gücün yükselişine hiç de
sıcak bakmıyorlardı. Belki de 19. yüzyıl sonlarında bu
devletler arasındaki anlaşma çabaları hiç de akıllıca değildi. Habsburg
veliahdının Saraybosna ziyareti göz önüne alındığında, felaketin ayak seslerini
duymak hiç de zor değildi,
Napolyon savaşlarından sonra 1815'te Viyana'da toplanan büyük devletler,
"güçler dengesi" kavramını ortaya attılar ki bu sayede sürekli ittifakları önleyerek güçleri dengelemek istiyorlardı. Böylece tek bir devletin süper
güç olmasına karşı güç birliğine gidilmesi kararlaştırıldı. Bundan sonraki seksen
yıl boyunca bir çok savaş yapıldı.
Fransa ve İngiltere'yi Rusya ile karşı karşıya getiren Kırım sorunu
1860'lardaki Almanya'nın
devletleşme yolundaki sorunlar gibi bir çok durum gündemdeydi ... Ancak bu sorunların hiçbiri Viyana'daki kararları doğrulayıcı
olarak evrensel bir soruna dönüşmedi.
Bu şekilde 1914 Saraybosna ziyaretine gelindi. Bu ziyaretin arkasındaki mantık
hiçbir zaman bilinemedi. Yedi yıl öncesinde Avusturya, Bosna ve Hersek'i
Osmanlı İmparatorluğundan savaşmadan almıştı. Bu bölgede, günümüzde de
olduğu gibi, birçok etnik grup yaşamaktaydı: Sırplar, Hırvatlar, Slovenler,
Arnavutlar ve Bosnalı Müslümanlar. Bunun yanında Küçük Sırp ülkesi doğudaki komşularıydı.
Eski Osmanlı sisteminden çıkan Sırplar, bağımsızlık kazandılar ve Ortodoks-Slav dostları Prusya'dan destek istediler. Rusya zaten Avusturya'nın
yayılmasına karşı Sırpları kullanmaya dünden razıydı.
Bu sırada Sırbistan'da da bağzı değişiklikler göze çarpıyordu. Kendi içlerindeki radikal gruplar,
Balkanları yöneten hanedanın eskiden beri Sırplardan
geldiğine inanıyorlardı. Bu duruma rağmen, Avusturyalılar bu küçük Sırp
ülkesini ele geçirmeye karar verdiler.
Ordularında bile birkaç değişik dil
konuşulurken şimdi buna yeni karışıklıklar katma yolundaydılar.
Eski imparator Franz Josef, yarım yüzyıldan daha fazla süredir tahtını
koruyordu. Artık dokunulmazlık kazanmış bile sayılabilirdi. Kıvılcımı ateşleyen
ise onun varisi Arşidük Ferdinand oldu. Ferdinand, Saraybosna'yı ziyaret etmeyi
planlamıştı.
Ülkenin istihbarat birimleri Bosna'daki Sırp terörist grupların bir suikast
hazırlığı içinde olabileceğine dair duyumlar almışlardı. Fakat bir şekilde bu
duyumlardan Ferdinand'ın hiç haberi olmadı.Belki de her şey apaçık ortadaydı. Bazıları Ferdinand'ın
uyarılmamasının nedenini ona yapılacak bir suikast sonucu Sırplara savaş
açabilmenin mazereti olarak gösterirler.
Saraybosna'ya trenle gelen Ferdinand ve eşi, üstü açık bir arabayla şehir
merkezine doğru yola çıktılar. Karakoldan yola çıkmasının ardından suikastçiler gerçekten
de pusu kurmuşlardı. Arabanın izleyeceği yolun haritasını elde etmişler ve
aralarında işbölümü yapmışlardı. Her grup görev yapacağı yerde konuşlanmıştı.
Konvoy şehir merkezine yaklaştığında, içlerinden biri bombanın pimini çekti ve
konvoya doğru fırlattı... fakat fırlattığı bomba yanlış arabaya doğru gitti .
Bomba patladı, konvoydakilerden bazıları yaralandılar.Bu olaya rağmen
Ferdinand turun devam etmesi için ısrar etti. Konvoy şehir merkezine
girdiğinde, suikastçilerden biri olan Princeps, yanlış yerde beklemekteydi, çünkü
kendisine yanlış bilgi vermişlerdi. Boş bir caddenin köşesinde bekliyordu, bu
caddeye konvoyun uğraması planlanmamıştı bile.
Ferdinand şehir meydanında konuşma yaptı, halkı selamladı ve programını
tamamladı. Ferdinand'ın şoförü yolu karıştırdı ve yanlış bir sokağa girdi.
Hatasını anlayınca bir an için durdu ve geri dönmeye karar verdi. Princeps
kurbanının birkaç metre ilerisinde olduğunu gördü. Silahını Ferdinand ve eşinin
üzerine doğrulttu ve tüm mermileri boşalttı.
Ve böylece yirmi yıllık bekleyiş çatışmaya dönüşmüştü. Avusturya, Sırbistan'a
savaş açmak için artık bir mazerete sahipti. Planlı olup olmadığı hiçbir zaman bilinemeyecek olsa da, Ferdinand ,suikastın ardından ülkesine götürüldü ve
üçüncü sınıf bir cenaze töreniyle gömüldü. Belki de sadece savaşın başlaması için feda edilmiş biriydi.
Sırbistan, Rusya'dan Pan-Slav dayanışması adına destek istedi ve artık Rusya da işe karıştı.
Bu sırada Avusturya, "arkandayız" mesajını hatırlatarak Almanlardan yardım istedi.
Almanya da artık işin içindeydi ve Rusların geri çekilmesi için müdahale etti. Wilhelm,
Ruslardan para musluklarını kesince Fransızlar derhal Ruslarla ittifak içine
girmişlerdi.
Yirminci yüzyılın başında dış politikadaki yüksek ideal ve arzular, onlarca
milyon insanın hayatına mal olurken, Avusturya, Rusya ve Almanya gibi
devlerin çöküşüne, - komünizm, faşizm, II. Dünya Savaşı, Soğuk Savaş ve nükleer
silahlanma adına zemin hazırladı.
#tarih #savaş
Tarihi öğrenelim. Emek verilmiş bir video elinize sağlık
Tarihle pek alakam yok ama savaşın çıkma sebebi birden fazla diye biliyorum
Elbette bizim bildiğimiz ve bilmediğimiz birçok sebep var. Savaşı sadece bu suikaste bağlamak mümkün değil. Ancak ülkeler savaş için somut bir olay beklerken, bu suikast en güzel bahaneleri oldu.