PHP ile Basit MVC ve Routing Sistemi

แชร์
ฝัง
  • เผยแพร่เมื่อ 26 ธ.ค. 2024

ความคิดเห็น • 95

  • @yasincetintass
    @yasincetintass 6 ปีที่แล้ว +26

    Bu sektörde büyük saygı duyulması gereken kişisin Bu kadar yararlı video çekicek başka adam yok piyasada. Senin sayende yazılımcı olanlar var.

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  6 ปีที่แล้ว +4

      teşekkür ederim düşüncen yeter :)

    • @hulusikuluk2366
      @hulusikuluk2366 4 ปีที่แล้ว +1

      yazılıma Tayfun Erbilen ile başladım.

    • @seyrans
      @seyrans 2 ปีที่แล้ว

      Evvet gerçekten gayretiniz ve çalışmalarınız çok güzel.

  • @yusufkukus9814
    @yusufkukus9814 3 ปีที่แล้ว

    valla okadar php kursu gördüm ama senin kadar pro anlatan yok cogu ezbere gidiyor senin gibiler cogalması lazım

  • @cityofastrology
    @cityofastrology 5 ปีที่แล้ว +2

    çok teşekkür ederim yıllardır takipçinim bu videolar bu kadar az izleniyorsa piyasada bizimle yarışacak adam az demektir.

  • @guliyevravan
    @guliyevravan 6 ปีที่แล้ว +2

    Muhteşem bir insansın. Şu aralar mvc framework kullanımına geçmek istiyordum fakat içim birtürlü rahat olamıyordu. Mantığını anlamadığım birşeye geçiş yapmayı doğru bulmuyorum. Tüm sorularıma cevap oldun güzel insan. O kadar güzel anlattın ki, kendi projelerimde kullana bileceğim bir mvc bile yapabilirim . TEŞEKKÜRLER !

  • @tufancagkansokmen9566
    @tufancagkansokmen9566 6 ปีที่แล้ว +1

    tayfun gene şahane bir ders olmuş, yeni izliyorum şuan. komple bir mvc sistemi ders serisi için sabırsızız.

  • @kemal7794
    @kemal7794 6 ปีที่แล้ว +4

    Sen Muhteşem Bir Detaysın Tam Da Php Mvc Sistemi Kurmuştum Eksiklerimi Tamamlarım

  • @PROTOTURKCOM
    @PROTOTURKCOM  6 ปีที่แล้ว +5

    Ana dizinde kullananlar bazı problemlerle karşılaşabilir. Github'dan son halini indirip test ederseniz sorun olmayacaktır.
    github.com/tayfunerbilen/prototurk-mvc-routing-ornek

  • @haleluya1
    @haleluya1 10 หลายเดือนก่อน

    çok güzel içerik. udemy kursunuzu almıştım. son bölümde mvcye benzer bi yapı kurarak cms sistemi yapmıştınız.tayfun hocam vaktiniz olursa sizin anlatımınızda güncel bir php mvc anlatımı ve örnek bir proje dersi olsun isterim. iyi ki varsınız

  • @orhankansz4168
    @orhankansz4168 5 ปีที่แล้ว +1

    konstantre mvc dersi olmuş. Kısa ama öz eline sağlık.

  • @baxruzismailov
    @baxruzismailov 6 ปีที่แล้ว

    Kardesim sen bu sektorda Kralsin Vallahi.👍

  • @ozki85
    @ozki85 5 ปีที่แล้ว +8

    MVC için daha çok erkenmişim onu anladım :)

  • @beta8
    @beta8 6 ปีที่แล้ว

    Eline ve bilgine saglik, hayat paylastikca guzeldir.

  • @CemilArancak
    @CemilArancak 5 ปีที่แล้ว

    Güzel bir ders Tebrikler. Emek verilmiş bir ders.

  • @bilisimdersleri1989
    @bilisimdersleri1989 6 ปีที่แล้ว

    Ellerine sağlık Tayfun abi. Teşekkürler...

  • @aydns7
    @aydns7 6 ปีที่แล้ว

    faydalı bir ders oldu tayfun... eline sağlık..

  • @JoligonOne
    @JoligonOne หลายเดือนก่อน

    bu mvc oldu mu ezber anlatımlar başlıyor hemen aspde de aynı sorunu yaşadım
    yani bunu zaten bilmemiz gerekiyormuş gibi ders anlatıyorlar
    Allah razı olsun sebeplerini anlatıyorsun çok teşekkür ederm

  • @tolgaa8127
    @tolgaa8127 5 ปีที่แล้ว

    Sade, hafif ve kolay RestAPi yapımında kullanıyorum teşekkürler :)

  • @CemilArancak
    @CemilArancak 5 ปีที่แล้ว +1

    Artık MVC bir Blog yapma scripti eğitimi yapsan çok güzel olur..

  • @devmustafakucuk
    @devmustafakucuk 6 ปีที่แล้ว

    Kullanıcı listesinde çıkanlar olarak ünlü olduk sanırım :D

  • @mertylmaz8097
    @mertylmaz8097 6 ปีที่แล้ว

    Tek kelimeyle harika..

  • @muratg7816
    @muratg7816 6 ปีที่แล้ว

    Ah sende olmasan bu sektör çekilmez be üstad ;)

  • @cleancodifier1257
    @cleancodifier1257 5 ปีที่แล้ว +1

    03:56, Peki URL "tayfunerbilen" değil de "tayfun-erbilen" veya "tayfun+erbilen" şeklinde gelirse ne olacak? Bence regex pattern şu şekilde olabilir: @^/uye/([\w-+]+)@

  • @mustafaselimunal
    @mustafaselimunal 2 ปีที่แล้ว

    mampta çalışıyor siteye yükleyince çalışmıyor kafayı yiyeceğim aynı sorunu yaşayıp çözebilen oldu mu?

  • @rufiqcavadov8148
    @rufiqcavadov8148 3 ปีที่แล้ว

    Hocam kullandığınız laptop nedir marka ve model?

  • @burakusluer6459
    @burakusluer6459 5 ปีที่แล้ว +1

    sevgili tayfun erbilen ben kendi cv'me eklemek için mvc paterni yazmak istiyorum ve farkettim ki ücretli aldığım setlere göre bile eğitiminiz gerçekten çok başarılı php ile soap,rest web service eğitiminiz mevcut mudur ?

  • @mzuvin
    @mzuvin 6 ปีที่แล้ว +1

    Teşekkürler adamsın adam.

  • @myusuft
    @myusuft 5 ปีที่แล้ว

    Tayfun hocam, MVC ile büyük bir proje yapsan da (3-4 bölümlük) orada kullanımını iyice pekiştirsek. Arayüz giydirmeyi falan da öğrensek çok iyi olur

  • @furkanyuksek1638
    @furkanyuksek1638 5 ปีที่แล้ว

    Hocam benim anlamadığım her URL için Route::run('URL', 'çalışacak sınıf@metod'); şeklinde bir şey mi oluşturacağız

  • @sebcodes
    @sebcodes 5 ปีที่แล้ว

    How can I handle 404 Pages that means how can I Check If the Route exist or Not?

  • @IbrahimAli-sn6dd
    @IbrahimAli-sn6dd 6 ปีที่แล้ว

    Sonunda ❤

  • @ertugrulsenceruzun9772
    @ertugrulsenceruzun9772 4 ปีที่แล้ว

    Hocam bu serini yenisi, daha gelişmişi gelsin lütfeeeeeeeeeeeen

  • @excalibur885
    @excalibur885 6 ปีที่แล้ว

    Peki bu mantıkla tüm routing işlemlerini index altından yapmak doğru mu? Yani en basidinden bile changepassword için ayrı bir satır açıp yönlendirme yaapıyoruz bu doğru mu yoksa doğrusu nasıl olmalı?

  • @abilginnnn
    @abilginnnn 5 ปีที่แล้ว

    ustam merhaba kolay gelsin bu dersin ikinci videosu gelecekmi yani bu dersi biraz daha geliştirebilirmisin mesela olmayan veri girdiğimizde boş sayfa değilde 404 uyarısı olsa valla ben bayağı denedim bir türlü olmadı

  • @vpsgo5195
    @vpsgo5195 5 ปีที่แล้ว

    Bilgilendirme için teşekkürler hocam. Peki Route::run('/uye/{url}', '{url}@index'); şeklinde yapabilirmiyiz yani @index solundaki sınıfta url deki gibi pattern olarak algılanacak şekilde.

  • @beycandeveloper
    @beycandeveloper 4 ปีที่แล้ว

    Tayfun abi selam senin bu videon sayesinde mvc yapısının mantığını az çok anladım çok teşekkür ederim. Sen ilk başta hep run fonksiyonunu çağırıyorsun ya onu dinamikleştirdim ve teke düşürdüm sadece gerekli alanlara dosyaları oluşturmak lazım urlden gelen veriye göre dosya var ise çalıştırıyor evet bunu yazarken aklıma geldi eğer açılmamasını istediğimiz dosya var ise oda açılabilir bu şekilde üzerinde çalışıyorum abim güzel bir şeyler çıkarsa senin de hoşuna giderse githubda kini güncellermiyiz :D benimde katkım olsun.

  • @umutctlak4881
    @umutctlak4881 5 หลายเดือนก่อน

    .htaccess kullanmadan mvc yapısını nasıl kurarız. nginx serverda çalışacak

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  5 หลายเดือนก่อน

      her türlü yapılandırmayı yapman gerek, niye kullanmak istemiyorsun ki?

    • @umutctlak4881
      @umutctlak4881 5 หลายเดือนก่อน

      @@PROTOTURKCOM php yi pek bilmiyorum öncelikle.. yayına alacağım sunucu nginx php 7.3 . mecbur bu değiştiremem. php öğrenirken kendi mvc yapımı oturtmak istyorum. izlediğim tüm videolar .htaccess üzerinden anlatıyor. htaccess de apache serverda çalışıyor. ben öyle biliyorum en azından

  • @bahlulhasanli
    @bahlulhasanli 5 ปีที่แล้ว +1

    Ellerine sağlık hocam! Bir sorum olacaktı. Olmayan controlleri nasıl 404 sayfasına yönlendire biliriz?

    • @vinespace9357
      @vinespace9357 5 ปีที่แล้ว

      ben de onu merak etmiştim

    • @furkan.meclis
      @furkan.meclis 3 ปีที่แล้ว +1

      @@vinespace9357 hocam route.php den yapabilirsiniz file_exist bölümünden

  • @umitpircan
    @umitpircan 6 ปีที่แล้ว

    ZN frameworke bir bak derim sen anlatirsan daha çok kişiye ulasir. Türk yapımı bir framework

  • @beycandeveloper
    @beycandeveloper 4 ปีที่แล้ว

    Abi birde bu model olayını tam kavrayamadım yani kavradım ama mesela en son bir model class'ından başka classlar extends etmiştik ama model boş kaldı :D ve ben buna ne ekleyeceğimi şahsen anlayamadım. Bu ne işimize yarıcak abi vallaha TR de tek sen varsın sende cevapsız bırakırsan öğrenmem vallaha zorlaşır.

  • @baxruzismailov
    @baxruzismailov 6 ปีที่แล้ว

    Kardeshim selam aleykum.udemydeki derslerdede bitirdim.sonradan ek olaraq birraz deyishiklikler yapmaka bashdadim ajaxla post ishlemleri yapacakdim.Bu root controller viever le oshlediyi ucun soun yashiyorum.birde formla diyeleim kendi icinde yok bashka sehifeye yeni bashqa controller sehifesine yoneltib ordan ishlemlerimi yapip callback etmek istiyorum olduqum sehifeye undada sprun cikiyor))

  • @mehmetcoskun1601
    @mehmetcoskun1601 5 ปีที่แล้ว

    hocam 24:58 de oluşturduğunuz model safyfasına hangi işlemler yapılıyor acaba ?

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  5 ปีที่แล้ว

      veritabanı işlemlerini yapıyorsun

    • @mehmetcoskun1601
      @mehmetcoskun1601 5 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM peki bunun dışında mvc iskeleti varmı acaba elinizde? pek fazla anlayamadım çok hızlı oldu

    • @ertugrulsenceruzun9772
      @ertugrulsenceruzun9772 4 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM Ayne Tayfun abi seriyi tekrar daha kolay çekme şansın varmı ?
      (Kafamda hala oturmamış bazı şeyler var)

  • @ardaakkaya9163
    @ardaakkaya9163 3 ปีที่แล้ว

    Hocam hangi editörü kullanıyorsunuz?

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  3 ปีที่แล้ว +1

      phpStorm kullanıyorum

    • @ardaakkaya9163
      @ardaakkaya9163 3 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM sağolun hocam

  • @zelemikavs94
    @zelemikavs94 6 ปีที่แล้ว

    Tayfun bir şey danışmak istiyorum ustat. Bu routing sistemi normal yönlendirme ya da htaccesten direk yönlendirmeden daha yavaş çalışıyor mu ?

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  6 ปีที่แล้ว

      Herhangi bir yavaşlık söz konusu olmaz tüm modern sistemlerde routing sistemi mevcut ufak farklılıklarla birlikte

  • @ferdicuyar6411
    @ferdicuyar6411 5 ปีที่แล้ว

    ustat ben daha dokuzuncu dakikadayım bu explode komutu ikinci parametrede string tipi veri yollamalısın diyor, string yolluyorum yine hata veriyor. Dahası ikinci run fonksiyonunda klasorleri doğru açmama rağmen uyeleri falan da görmüyor yani muhtemelen fileexists false veriyor

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  5 ปีที่แล้ว

      explode fonksiyonunda ilk parametre ayraç, ikinci parametre dizi olacak bir yanlışın olmasın?

    • @ferdicuyar6411
      @ferdicuyar6411 5 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM hocam bende ikiside string ama kodlar sizin yazdığınızla aynı benimki string sizinki niye dizi? ben routing sisteminde bir yanlış yapıyorum, cünkü hangi videoyu takip etsem aşağı yukarı aynı yerlerde aynı hatayı alıyorum onu araştırmam lazım. Yani başka bir dosyada hata yapıyorum ama hangisinde

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  5 ปีที่แล้ว

      pardon ya asdasd ben yanlış söylemişim explode'da 2. parametre string olacaktı doğru zaten amaç string ifadeyi parçalayarak diziye döndürmekti

    • @ferdicuyar6411
      @ferdicuyar6411 5 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM anladim hocam. Peki su durumda bir oneriniz varmi

  • @1458ci
    @1458ci 6 ปีที่แล้ว

    bunu Udemydeki derse uyarladığımız bir bölüm olabilir mi ?

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  6 ปีที่แล้ว

      mvc ile bir uygulama geliştirerek bunun biraz daha ileri seviyesini uygulayabiliriz :)

  • @furkanbilici6720
    @furkanbilici6720 3 ปีที่แล้ว

    Bu sistemde get ile url'e parametre gönderemiyorsunuz bunun önüne nasıl geçilir çok araştırdım son olarak buraya da yazmak istedim.

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  3 ปีที่แล้ว

      gönderebiliyorsun, .htaccess'de [QSA] bunun için ekleniyor :)

    • @furkanbilici6720
      @furkanbilici6720 3 ปีที่แล้ว

      Zaten .htaccess dosyamda ekledim sorun bundan kaynaklı değil gibi

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  3 ปีที่แล้ว

      @@furkanbilici6720 link sonunda ?x=x gibi query string varsa belki biz onu router içinde kontrol etmemişizdir. url match olmuyordur.
      parse_url() metodunda $request_uri değişkenini geriye döndürüyoruz ya, döndürmeden önce şöyle bir kod yazıp döndürün
      $request_uri = explode('?', $request_uri);
      return $request_uri[0];
      bu sorunu çözecektir.

    • @furkanbilici6720
      @furkanbilici6720 3 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM Harikasınız çok teşekkür ediyorum 👏

  • @FerdiSahin
    @FerdiSahin 4 ปีที่แล้ว

    Tayfun bu videoda herşeyi anladım yaptım fakat şu olayı maalesef yapamadım. Örnek olarak route tanımlanmamışsa 404 sayfasını nasıl gösterebiliriz? Uğraştım ancak işin içinden çıkamadım maalesef. Videonun 1.5 yıllık olduğunun farkındayım ancak cevap verebilirsen sevinirim. Ya da bununla ilgili daha detaylı video çekebilirsen çok iyi olur.

    • @mstfctn
      @mstfctn 4 ปีที่แล้ว

      Kardeşim bende yapamadım 404 yönlendirmeyi.Bir sonuca ulaştın mı acaba ?

  • @talhagumuscu5088
    @talhagumuscu5088 6 ปีที่แล้ว

    Ana dizinde hiç denedin mi ben de çalışmadı. Alt dizinde çalışıyor. Birde controlleri bulunmayan bir url yazdıgımda 404 sayfasını nasıl çıkartacağız preg_match kısmında else yaptğımızda kaç rota yapılmışssa hepsi için else yapıyor (:

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  6 ปีที่แล้ว

      evet bir sorun varmış, github'da son halini güncelledim. Tek yapman gereken route.php'de parse_url() metodundaki $dirname değişkenini şu şekilde değiştirmek;
      $dirname = dirname($_SERVER['SCRIPT_NAME']);
      $dirname = $dirname != '/' ? $dirname : null;
      Ya da direk github'dan son halini indirip test edebilirsin ^^

    • @talhagumuscu5088
      @talhagumuscu5088 6 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM Teşekkürler hocam ! Eline sağlık. Olmayan controllerde 404 çıkması sayfası için bir fikrin var mı ?

  •  5 ปีที่แล้ว

    404 yakalama mantığı nasıl olmalı?

    • @kamrangaravaliyev8695
      @kamrangaravaliyev8695 4 ปีที่แล้ว

      Mehmet Emin Karakaş aynen bende merak ettim. Acaba birşey buldunuzmu?

  • @vasifhummetov5400
    @vasifhummetov5400 6 ปีที่แล้ว

    Abi biraz php MVC dersleri cekib yerlesdir, bizde oyrenek )

  • @ertugrulsenceruzun9772
    @ertugrulsenceruzun9772 4 ปีที่แล้ว

    5 kere 0.75 hızında izledim zar zor anladım tyvgubhjkhgj

  • @persefer
    @persefer 4 ปีที่แล้ว

    Ben burada yaptığınız işlemlerin neredeyse tamamını sadece htaccess dosyasını editleyerek yapabiliyorum.
    Örneğin; ana dizinde veya başka bir dizinde... uyeler.php adında bir php dosyam var.
    www.abc.om/uyeler/osman gibi bir adres yazılırsa, bunu sayfalar/uyeler.php?uye=osman a gönder olarak tanımlıyorum.
    Bu durumda MVC bana sadece kod karmaşası gibi görünüyor. Neden mvc kullanmalıyım?

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  4 ปีที่แล้ว +2

      Zaten mesaja "Ben" diye başladığında cevabını vermiş oldun. Sen öyle yapabiliyorsun, ya başkası senin kodlarından geliştirmeye devam ederse ne olur? İşte bu yüzden herkesce kabul edilmiş standartları ve prensipleri kullanmamız gerekiyor :) MVC'nin faydasını çok kişinin aynı anda proje geliştirdiği ya da kodların çok fazla büyüdüğü zamanlarda daha iyi anlayabilirsin. Bugün olmasa bile yarın ihtiyacın olacak, zaten yazılım yaparken asıl mesele yapıyı kurabilmek, yapıyı düzgün kurmadıktan sonra istediğin kadar yaz çalışsın fark etmez, çöpten başka bir şey olmaz elindeki yazılım.

    • @persefer
      @persefer 4 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM birde çok geliştiricinin çalışacağı standart bir iş yapmak için popüler olmuş bir framework kullanmak daha mantıklı olabilir. Sadece php mvc yazdığımızda farklı yazım türleri de gördüm. Bu durumda günün sonunda sizin burada kendi zevkinize ve tecrubenize göre kurmuş olduğunuz mvc yapısı da çöp olacaktır.
      Domain adından sonra gelen her slash ı parse edip kullanmak fikri güzel. önceden .htaccess dosyamda her level için 1 satır vardı. Yani 20 küsür satır. Şimdi videonuzdaki gibi tek satıra düşürüp, yönlendirme işini index.php ye yaptırıyorum. Bu şekilde daha hızlı çalıştığını hissettim.

  • @gizlisakl1
    @gizlisakl1 2 ปีที่แล้ว +2

    hiçbir şey anlamadım teşekkürler

  • @ahmetkamilkaraman
    @ahmetkamilkaraman 5 ปีที่แล้ว

    router sisteminde group olayınıda bir videoda anlatır mısınız ben kendi çapımda bir şeyler yaptım ancak sanki fazladan kod yazıyormuşum gibi geliyor
    Router::group(["url_path"=>"/admin"],function ($e){
    Router::run("/","AdminLoginController@index","get",$e);
    Router::run("/","AdminLoginController@login","post",$e);
    Router::run("/cikis","AdminLoginController@logout","get",$e);
    Router::run("/paket/ekle","AdminPaketController@add_view","get",$e);
    Router::run("/paket/ekle","AdminPaketController@add_php","post",$e);
    });
    function $e yi eğer run e göndermezsem çalışmıyor ancak başka routing sistemlerinde hiçbirşey gönderilmiyor ?

  • @vasifhummetov5400
    @vasifhummetov5400 6 ปีที่แล้ว

    Ilk like ve baxis

  • @Mustafa-du8ns
    @Mustafa-du8ns 4 ปีที่แล้ว

    Abi napıyon sen dkskrkwkrkw bu nasıl bir seviyedir yani reis bilmediğin bir var mı

  • @ahakanyildiz
    @ahakanyildiz 4 ปีที่แล้ว

    Bu MVC nin ne faydası var ben hala anlamıyorum.

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  4 ปีที่แล้ว +1

      nesini anlamıyorsun mesela, kafanda oturtamadığın şeyleri söyle seni aydınlatmaya çalışalım :)

    • @ahakanyildiz
      @ahakanyildiz 4 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM üstadım, sadece linkim şekil olsun bir de linkden fonksiyon çalıştırabileyim diye bu sistemi kurmanın ne anlamı var? Muhtemelen henüz ihtiyaç duymadığım için bana hep gereksiz bir mevzu gibi geldi. Her sorguda bir dünya string kesip biçip, onu buna callbackleyip, falancayı halaya kaldırıp vb vb işlemler yaptırmak optimizasyon sorunu değil mi? Sarfettiğin emek/kod karşılığını veriyor mu? MVC kullanmazsam neyden mahrum kalırım?

    • @beratmlb
      @beratmlb 2 ปีที่แล้ว

      @@ahakanyildiz MVC Banada mantıksız gelmiştir hep tam mantığını anlayamadım. Sadece Kod Karmaşası yaşamamamız için yapılan sistem ve bir projede toplu çalışmak için

  • @abdullahgunduz2656
    @abdullahgunduz2656 5 ปีที่แล้ว

    hiç birşey anlamadım çok yüzeysel di keşke vaktini harcamasaydın

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  5 ปีที่แล้ว +1

      anlayan arkadaşlara haksızlı etme, sorun sendedir bizde değil :)

    • @abdullahgunduz2656
      @abdullahgunduz2656 5 ปีที่แล้ว

      @@PROTOTURKCOM Doğru Söylüyorsun! bana cevap vermek daha ayrıntılı video çekmekten daha kolay

    • @PROTOTURKCOM
      @PROTOTURKCOM  5 ปีที่แล้ว

      Sen öyle diyorsan öyle olsun paşam kalp kırmaya gerek yok :)

    • @murathanyetistiren7614
      @murathanyetistiren7614 5 ปีที่แล้ว

      Bana ilaç oldu. İyiki çekmiş