Öğrenilen geçmiş Zaman / ماصی نقلی

Farsça Dilbilgisi konularından "Öğrenilen Geçmiş Zaman (ماضی نقلی) ve Kullanıldığı Yerler" konusunda açıklamalar yapıldı.
PDF:
drive.google.c...
Öğrenilen Geçmiş Zaman
(ماضی نقلی)
Öğrenilen Geçmiş Zaman, fiilin edilgen ortacı(صفت مفعولی)nın sonuna
ام، ای، است، ایم، اید، اند yardımcı fiillerinin eklenmesi suretiyle yapılır.
Bu yardımcı fiillerin eski Farsça’da kullanılan استیدن mastarından olduğunu kabul edenler vardır.
Gitmişim رفته¬ام رفته + ــــــَـــــ ام من
Gitmişsin رفته¬ای رفته + ــــــِـــــ ای تو
Gitmiş رفته¬است رفته+¬اَست او
Gitmişiz رفته¬ایم رفته + ــــــِـــــ ایم ما
Gitmişsiniz رفته¬اید رفته + ــــــِـــــ اید شما
Gitmiş(ler) رفته¬اند رفته + ــــــَـــــ اند آن¬ها
Olumsuz yapmak için edilgen ortacın önüne نَ getirilir.
نرفته¬ام.
Gitmemişim.
Soru yapmak için vurgu yapılır.
رفته¬ام؟
Gitmiş miyim?
Ayrıca kibarlık katmak için cümlenin başına آیا getirilebilir.
آیا رفته¬ام؟
Acaba gitmiş miyim?
 
Kullanıldığı Yerler
1- دیدن، شنیدن، فهمیدن، متوجه شدن gibi fiillerin Basit Geçmiş Zaman (ماضی مطلق)kullanımının ardından söyleyen kişinin, eylemin gerçekleştiği konusunda kesin bilgisi olduğunda, yan cümleciğin(فراکرد پیرو) fiili olarak:
دیدم که کتاب را خوانده و روی میز گذاشته¬است.
Kitabı okuduğunu ve masaya bıraktığını gördüm.
2- Geçmişte başlayıp hala devam eden eylemleri açıklarken:
بچه خوابیده¬است.
Çocuk uyumuş. (ve uyumaya devam ediyor.)
3- Geçmişte gerçekleşmiş olup etkisi devam eden eylemleri açıklarken:
علی به مدرسه رفته¬(است).
Ali okula gitmiş. (ve hâla orada)
4- Gerçekleşmemiş (olumsuz) fakat gerçekleşmesi beklenen ya da gerçekleşme ihtimali olan eylemleri açıklarken:
احمد به مسافرت رفته و هنوز برنگشته¬است.
Ahmet yolculuğa çıkmış fakat henüz dönmemiş.
5- Geçmiş Zaman İstek Kipi (ماضی التزامی)yerine
احتمالاً دارا به باغ رفته¬است. (رفته باشد)
Dârâ bahçeye gitmiş olabilir.
6- Sürmekte Olan Zamanın Rivayeti (ماضی ملموس نقلی) yapımında داشتن mastarından yardımcı fiil (فعل کمکی) olarak:
داشته¬(است) می رفته¬است...
Gitmekteymiş…
7- Uzak Geçmiş Zaman (ماضی ابعد) yapımında بودن mastarından yardımcı fiil (فعل کمکی)olarak:
خوانده بوده¬ام...
Okumuşmuşum…
Yardımcı fiil karineye bağlı olarak ya da karine olmaksızın kullanılmayabilir.
Özellikle üçüncü tekil şahısta bu durum daha fazladır.
خدا کارها را آسان کرده.
Allah işleri kolaylaştırmış.

[@fatmacon9758]

ALLAH RAZI OLSUN HOCAM
تشکر میکنم

خواهش می کنم. سلامت باشید

[@nothing15382]

Allah omrunuze bereket versin hocam cox gozel anlatiyorsunuz ,,,,baqlayici shekilcileride bir defe izah edin lutfen , teshekkurler

Teşekkür ederim. Fırsat buldukça açıklamaya çalışırım. İyi çalışmalar.

[@Osman34-c2s]

Teşekkür ederim hocam
Çok sağolunuz.

Rica ederim. İyi çalışmalar dilerim.

[@rsrsc4700]

Teşekkürler

Rica ederim. İyi çalışmalar.

[@hikmetsahin7493]

Hocam hayırlı günler. Hocam bu konuyu sizden istemiştim, kırmadınız bizler için geniş açıdan ele aldınız. Çok teşekkür ediyorum. Allah bilginizi, yolunuzu açık etsin...

Hayırlı günler. teşekkür ederim. İyi çalışmalar dilerim.

[@Gulaskii]

Bu anlattığınız maziyi karib Midir?

Nakli