Jak to było ze śmiertelnością w łagrach? Moja odpowiedź
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 8 ก.ย. 2024
- Po "fali banów" czas opowiedzieć więcej na temat, z którym ona była związana, czyli z systemem stalinowskich represji.
Mój Patronite - patronite.pl/m...
Mój PayPal - www.paypal.com...
Podcast - bit.ly/3dQvB4Y
Kanał autora intro - bit.ly/2QugTqX
Moje książki na lubimyczytac.pl - bit.ly/2G2HG4C
Mój Facebook - dziewiatezycie
Instagram - tenstrzyzewski
Źródła:
nkvd.tomsk.ru/...
www.alexandery...
Gwoli ścisłości. Niemieckie obozy koncentracyjne też były obozami pracy przymusowej, w których większość więźniów umierała z przepracowania, głodu czy złych warunków sanitarny. Więźniów do likwidacji przesyłali do obozów śmierci lub miejsc typu: en.wikipedia.org/wiki/Hartheim_Euthanasia_Centre Oczywiście nie było to regułą i część więźniów rozstrzeliwano, lub umierali podczas eksperymentów medycznych, ale to był niewielki odsetek ofiar tych obozów.
Edit. Jeszcze gwoli ścisłości. Do tych danych dot. śmiertelności obozów nie doliczono osób, które zostały z niego wypisane w stanie terminalnym. Wiki podaje, że byłoby by to ok. 1 dodatkowego miliona osób.
Nie mówiłem w filmie, że takich nie było. Wyszło trochę skrótowo, ale chciałem zaznaczyć, że system radziecki istniał dla pracy przymusowej, a w III rzeszy należałoby powiedzieć, że istniały dwa rodzaje obozów, z czego te lepiej znane to obozy śmierci
pełna zgoda, w materiale (bardzo dobrym!) jest pewna nieścisłość z tym związana.
Co do zasady uwzględniając największą ilość "skazanych" można wyróżnić w Niemczech:
-Obozy koncentracyjne, tworzone od początku lat 30tych, gdzie praca nie była normą. Ich rolą była izolacja "elementu niepożądanego w społeczeństwie". Więźniowie byli do pracy wynajmowani (oczywiście korporacje płaciły rzeszy, nie ludziom) w miarę potrzeb, ale i powszechnie dopiero od czasów wojny. Statystyka śmiertelności przytoczona w filmie liczy się do tej grupy.
-Obozy pracy, które ewoluowały w miarę postępu wysiłku wojennego z filii obozów koncentracyjnych. Wynajęci ludzie z obozów koncentracyjnych byli dla wygody tam umieszczani, aby było bliżej do zakładu pracy. Co do śmiertelności nie ma żadnej reguły, od fabryk Oskara Schindlera, po Dorę, od minimalnej do prawie 100%.
-Obozy zagłady. Często również jako podobozy obozów koncentracyjnych, istniejące jednak dopiero od 1942, gdzie z założenia śmiertelność podchodziła pod 100%
-Dodał bym jeszcze do tego obozy jenieckie dla RKKA, gdzie ze względu na warunki w pierwszych 2 latach również śmiertelność dochodziła do 90%.
-Plus wiele innych ale mniejszych typów obozów, ale zbyt mało miejsca na opis.
Co ważne jednak system gułag bym przyrównał nie do obozów koncentracyjnych, a raczej obozów pracy w III rzeszy, gdyż to tam założenia były podobne. Obozy koncentracyjne były po prostu przerośniętymi radzieckimi więzieniami.
Nie zmienia to jednak wymowy i wartości filmu. Ot ciekawostka od fana historii tego okresu.
@@Mooozgu bardzo cenne dopowiedzenie, dziękuję
@ Okej
@ Panie Marcinie, ie ma co banować. Prawda musi stać na własnych nogach. Sama się obroni ,bez podpórek typu ban, dla tych co mówią inaczej, bo to tylko sugeruje ze jest coś do ukrycia.
Nienawidzę komuchów,ale przywróć ich. Niech sobie piszą te swoje bzdury. Polacy nie są tacy głupi i sami potrafią odróżnić bzdury od prawdy. Tak naprawdę wygadując takie głupoty pokazują jak zakłamana jest ich ideologia i nie ma co im w tym przeszkadzać.
Pozdrawiam.
Taka rzetelność w tworzeniu materiałów, jeżeli nie obowiązkowa, to powinna chociaż być promowana prze platformę yt. Fenomenalna robota!
Marcin ale zaskoczenie. Ale super. To jest dopiero odpowiedzi na głupotę.
Moja babcia została wysiedlona znad donu na syberię z całą rodziną w 1943 roku. Generalnie śmiertelność w czasie wysiedlenia nie była wysoka, ale np. mężczyźni z tej wioski już byli represjonowani w ramach tzw. wielkiej czystki i z systemu łagrów nie wrócił praktycznie nikt. Ponad to kiedy ostatecznie udało im się wyjechać z ZSRR w na przełomie lat 70 i 80 to cała rodzina miała psychozę na punkcie KGB.
Marzy mi się żeby pewnego dnia obudzić się w kraju gdzie debaty publiczne i to co jest emitowane w TV bylo na poziomie takim jak Twoje programy. Tak właśnie wg mnie powinno wyglądać dziennikarstwo. Fakty, źródła, analiza tematu z kilku perspektyw ale i stanowczość w konfrontacji z fałszem i trolami
"Marzy mi się żeby pewnego dnia obudzić się w kraju " wsiadasz w samolot na nocny lot i budzisz się w Japonii. Albo nocny pociąg i budzisz się w Niemczech.
@@infeltk Ok, ale myślę co tylko kraj z malej litery mu się naPiSał i nie o to chodziło aby po obudzeniu do niego ludzie w innym języku mówili:)))
08 08
Musieliby dziennikarze telewizyjni zacząć zapraszać ludzi którzy mają coś do powiedzenia. Oni wolą zapraszać polityków.
Proszę się nie przejmować głosami oszołomów. Ja Pana odcinki oglądam z zaciekawieniem i są to jedne z najlepszych materiałów o Byłym ZSRR.
Ciekawe, czym się ci ludzie kierują? Czyżby mieli powiązania rodzinne z tamtym systemem?
Pozdro!
@@waldemarsobkowiak8974 "Powiązania rodzinne" z tamtym systemem ma cała ludność Europy wschodniej. Całe 3 pokolenia umacniały ustrój demokratyczny, było beneficjentami reformy rolnej, industrializacji, alfabetyzacji.
@@josifstalin5100 Jednak jesteś tylko tfu stalinem .
Ze zwrotu per "pan/i" należy rezygnować, jako, że używanie go w sposób taki, jak obecnie, jest błędnym określaniem osoby nie panującej. Sprawia również wrażenie wywyższenia jednostki.
Historia zawsze jest ciekawa i nigdy nie jest prosta. A tym bardziej na wschodzie. Ją należy poznawać i jej szukać. I to czynisz.
z mojej 12 osobowej rodziny zesłanej na Syberię do Polski wróciły (i przeżyły) 2, pradziadek zmarł już po miesiącu ale nawet nie było go jak pochować bo ziemia była za bardzo zamarznięta - poczekali do wiosny. Zasadniczo w tym kraju nikt nie liczył się z życiem jednostki
Panie Marcinie, moim zdaniem spokój i logiczna argumentacja to najlepsza odpowiedź na zaczepki fanatyków. Jak zawsze świetny, merytoryczny materiał.
Do fanatyków to nie dotrze, powiedzą że ten materiał to też stek bzdur
Wzrost ilości zbanowanych o 200%, zaczynam się bać ...
Co jest, nie widzę twojego komentarza? :)
Zwołajmy forum i wytyczny nowe cele np. wzrost banów w czewrwcu do 500% w stosunku do maja.
Czy to już czystki? :D
toć to "cenzura" w wolnym świecie nie do pomyślenia:D
@@oskardumanski8538 Normy i plany do wyrobienia hehe
Fala banów :-)
Oj...rozbroiło mnie to :-)
Wzrost liczby banów o 200% 😀
@@KrzysztofSetlak I to w ciągu tygodnia! ;-)
Jesteś niesamowity, bardzo rzetelnie odpowiadasz nawet na jakieś baity. Dobra robota robisz dobrą robotę
Popieram Pana działanie, negowanie zbrodni jest zbrodnią
Witam Panie Marcinie i dziękuję za film bo jak już wcześniej pisałam też straciłam cierpliwość do jednego trolla i odpadłam bo nie da się prowadzić merytorycznej dyskusji z czymś takim. Chcę się jeszcze podzielić taką informacją, którą wygrzebałam w internecie szukając też dokładniejszych informacji na temat śmiertelności w gułagach i natrafiłam na takie stwierdzenie, że cytuję "historycy w zasadzie zgadzają się w tym, że śmiertelność w gułagach szacowana jest na 2,5 do 3 mln więźniów", a to są tylko gułagi, a co z resztą? Teraz co do ofiar śmiertelnych samego ustroju sowieckiego poczynając od 1917 roku to zapominamy jeszcze o masowych rozstrzeliwaniach "wrogów narodu", których rozstrzeliwano natychmiast albo osadzano w istniejącym wcześniej systemie więzień, który przez cały czas trwania Rosji sowieckiej funkcjonował niezależnie od gułagów bo gułagi powstały później bo dopiero w 1929 roku. O wielkim głodzie i innych śmierciach z wyczerpania Pan powiedział w filmiku, a tak na koniec to sobie tak myślę, że jeżeli ktoś twierdzi, że komunistyczny, socjalistyczny, sowiecki, stalinowski system czy jak tam nazwiemy tę dyktaturę nie był taki zły i w zasadzie dobry to dlaczego tak źle zapisał się w historii ludzkości i dlaczegóż to świat tak okropnie się "pomylił" potępiając ten system, a Rosja nie jest krajem gdzie ludzie z całego świata walą do niej drzwiami i oknami aby żyć w państwie "dobrobytu" bo przecież każdy chce żyć tam gdzie jest dobrze. No chyba, że jest samobójcą i nie chce. Wiem to jest złośliwe ale choćby taki obraz Rosji w oczach świata powinien dać do myślenia takiemu trollowi. Warłamow o takich ludziach mówi - obrońcy gówna. Pozdrawiam i jeszcze raz dziękuję.
Skopiuję inny swój komentarz:
Oligarchia rosyjska toczy wojnę na dwa fronty:
1. Przeciwko zagranicznym ośrodkom propagandowym.
2. Przeciwko demokratycznym dążeniem własnego społeczeństwa.
Dopóki utrzymuje się tam taki układ. Dopóki nie ma sensu dywagować o okresie dyktatury proletariatu w Rosji.
Dzień i noc niezliczone fundacje, think tanki, muzea, socjolodzy, ekonomiści i historycy pomstują na demokratyczne pragnienia ludu rosyjskiego. Dzień i noc przekonują że gdy się odda władzę "ciemnej hołocie" to ta zrobi najokrutniejsze zbrodnie, bo "już widzieliśmy jak to się skończyło". Ta władza dzień i noc przekonuje o terroryzmie w Czeczeni, o nazizmie Nawalnego, o dobrym Asadzie, o polskich szpiegach na Białorusi, a ty sądzisz że w sprawie najważniejszej - oceny osiągnięć dyktatury proletariatu zachowa się rzetelnie? Śmiechu warte!
Z tego układu klasowego, z tego rozkładu sił wyrasta fundamentalnie bezwartościowy charakter takich "badań".
Odwiedziłem kiedyś z wujem jego kuzynów na Białorusi. Ci opowiadali, że niedługo po przejściu frontu latem 1944, któregoś wieczora na skraj wsi zajechały ciężarówki, jakiś czas potem było słychać strzały z broni automatycznej. Nikt oczywiście nie śmiał nosa wyściubić by sprawdzić co się dzieje. Dopiero następnego dnia miejscowi zobaczyli świeżo zasypany dół.
Reszta to domysły. Nikt nie widział samego aktu rozstrzeliwania ani mundurów osób dokonujących egzekucji. Wśród miejscowych zapanowało jednak przekonanie pokutujące do dziś, że NKWD zlikwidowało okolicznych kolaborantów lub niemieckich jeńców.
O ile to nie jest lokalna legenda, ta mogiła istnieje do dziś i nikogo nie obchodzi, co się tam tak naprawdę stało.
Dobra odpowiedź na próbę usprawidilewienia systemu stalinowskiej polityki. Należy dodać do tego zesłańców na Syberię którzy nie są ujęci w ramach statystyki Gułagu, celowe zagłodzenie Ukrainy czy rozstrzelanych dezerterów/maruderów bez sądu.
Zanim powstał Archipelag Gułag - z łagru uciekł Iwan Sołoniewicz razem z synem i bratem do Finlandii. I to była jedyna udana ucieczka z ZSRR w 1934. Napisał książkę Rosja w Łagrze przededniu Wielkiej Czystki. Za to NKWD na niego polowało - w wyniku wybuchu wysłanej paczki do niego, zginęła jego žona i współpracownik.
Znam tylko dwóch ludzi którzy tak rzetelnie dążą do wyjaśnienia faktów i podają źródła. Pozdrawiam, dzięki za tą prace
Długość filmu 19:39, wymowny przypadek xd
Nawet nie zauważyłem
"Nie ma przypadków"-ktoś tam, kiedyś
Ja mam 1940
Ja wierze w przypadek , szacun . Materiał pierwyj sort !!!
@ A zrobi Pan może odcinek w przyszłości poświęcony obowozi w Budugyczak gdzie Sowieci dopuszczali się eksperymentów na ludziach?
Brawo Marcin! Je.ać trolli prądem xD Rób swoje i karm nas dalej swoją wiedzą. Dzięki za to co robisz. Pozdrawiam z Mazur.
Bez nawoływania do przemocy proszę
@ xD
I bez łaciny!
@ Dokładnie ja jestem trollem i nie ma co mnie jeba.c prądem
bóg nie istnieje
@ Odpowiadając w tak rzetelny sposób odbierasz pożywienie trollom które potem umierają z głodu. Czy to nie przemoc?
Wielki szacunek za poważne traktowanie wszystkich, nawet zwykłych trolli. Zachowanie godne podziwu.
Zło to zło i żadne wybielanie tego nie zmieni.
Marcinie wielki szacunek za walkę o prawdę historyczną. Wolność słowa to wielka wartość, ale z idiotyzmami się nie dyskutuje, tylko banuje. Trzeba iść dalej to przodu! Serdecznie pozdrawiam
Panie Marcinie, dziękuje ♥️
Mój szwagier Leon Lubochoński - 30 lat starszy - za przynależność do partyzantki na Wileńszczyżnie - przy repatriacji po wojnie został zatrzymany przy przekraczaniu granicy . Skazany na dożywocie pracował na kopalni węgla w Workucie - tam miał wypadek , po wypadku pracował przy wyrębie lasów dla kopalni- zakwaterowanie w barakach , wyżywienie to zupy buraczane etc . Jak wynika z jego pamiętników przeżyło 5 -słownie pięć procent więżniów . Wrócił około 1958 roku . Mieszkał w Olsztynie
Przykre, przerażające, a chyba najgorsze, że takich świadectw są tysiące, a znajdują się ludzie, którzy to bagatelizują i niedowierzają
Tego się nie spodziewałem. Zazwyczaj jak sypie się fala banów na czymś kanale, to twórca nic sobie z tego nie robi. A tutaj lekcja historii i "wyjaśnienie" trolli. Tak trzymaj
Jest człowiek jest problem, nie ma człowieka.............A mógł zabić.
Polecam film "Czekista". Dobitnie ukazuje, jaki koszmar zgotował ludziom czerwony terror w ZSRR.
Ekstra film, chciałbym kiedyś obejrzeć o jeńcach radzieckich w niemieckiej niewoli 41-42,temat pomijany przez wszystkich i bardzo wstydliwy dla samych rosjan
Byli bardzo źle traktowani a stalin po ich uwolnienu z niewoli wielu kazał zesłać do łagrów. Takie z deszczu pod rynnę. Niewielu przeżyło. To bardzo smutne
@@robertjakubczak9437 Wielu z nich, czyli tak mniej więcej ilu?
Brat mojej babci Tadeusz Golenia jako jeniec został zesłany do Kazachstanu. Udało mu siě po układzie Sikorski-Majski dostać do Andersa. W momencie ewakuacji do Iranu ważył 37 kg. Miał tam zrobione zdjęcie jak wtedy wyglądał. Gdy odwiedził kraj w latach 60tych SB to zdjęcie mu odebrało....
A zauważyć należy, że śmiertelność w obozach leśnych GUŁAG, była nieporównywalnie niższa, niż śmiertelność w obozach obsługujących "wielkie budowy socjalizmu", i na pewno znacznie niższa, niż w obozach obsługujących wydobycie surowców. Była też niewątpliwie wyższa, niż w obozach, przy typowych fabrykach, gdzie pracowano pod dachem. Panie Marcinie, zanudzę pana kolejną pochwałą, ale nijak inaczej się nie da :D
Choćbym usilnie chciał się przyczepić ( a wcale nie mam takich ciągotek), to nie mam o co ... sądzę raczej, że w kwestii rzetelności w przygotowywaniu tematu, mógłbym się jeszcze sporo od pana nauczyć :)
Super, coś o łagrach!
Dziękuję :)
Krótki, szybki. Spoko, czekam na długie, po godzinie, bo można Cię słuchać godzinami. Zdrówka Marcin!
Jak na ten temat to kryminalnie krótko
@ wystarczy. Jest dobrze. Mądrej głowie dość po słowie czy tam dość dwie słowie. mądry wnioski wyciagnie. Krótki i szybki.
Naszło mnie takie przemyślenie...
Socjalizm jako taki to ustrój idealny (każdemu wedle potrzeb etc.). Jest jednak całkowicie niezgodny z ludzką naturą, bo człowiek myśli "jak tutaj zrobić, żeby zarobić, a się nie narobić". tego typu myślenie jest wytworem ewolucyjnym i było powodem powstania znacznej liczby wynalazków w dziejach ludzkości.
Co ma wzrost techniki, obiektywna podstawa wszelkiego postępu, zmiany człowieka z niewolnika przyrody w jej władcę; do faktu że system socjalistyczny znosi próby życia z kapitału i przywłaszczania wartości cudzej pracy przez nieliczne grono plutokratów?
@@josifstalin5100 , nie zrozumiałeś mnie.
Ludzie nie będą pracować dla dobra ogółu dostając w zamian tyle samo co inni, skoro jedni pracują na przykład w hucie, a drudzy uczą w szkołach. Oba zawody dla ogółu są równie ważne, ale większość ludzi nie zgodzi się na to żeby zarabiać tyle samo, bo przecież "pracują ciężej, niż tamci". I w tym miejscu cała idea socjalizmu się rozjeżdża.
@@Dinool Ludzie codziennie od tysięcy lat pracują dla dobra ogółu. Problemem jest jak ta ogólna produkcja jest przywłaszczana. Obecnie jest w większości przywłaszczana przez kapitalistów.
Dziś miliony pracują i mają z tego niewiele, niewielkie grono plutokratów opływa w luksusy żyjąc nie z pracy, a z kapitału. Co więcej - zawód plutokrata - w ogóle nie jest ważny! Mimo to jakoś ludzie się "zgodzili". Ustrój społeczny nie jest wynikiem zgody tylko jest wyrazem panowania klasowego.
Marcin - masz 200% racji , Z mojej rodziny wywieziono 6 osób do Kazachstanu i porzucono wraz z innymi Polakami na stepie Ty wiesz co to jest ale w skrócie wyjaśniam innym : to płaski teren po horyzont w koło ( za horyzontem jest tak samo) z półsuchymi kępkami czegoś podobnego do trawy . Jakoś udało się im dotrzeć do nędznych szałasów tubylców i dzięki ich pomocy trwali - lecz warunki były zbyt ciężkie i Polacy z tych transportów umierali cicho niewidocznie i bez strzałów broni ...
Z mojej rodziny wróciła 1 osoba na 6 - resztę zakopano w stepie na zawsze - oszczędzano siły i nie kopano głębokich grobów w twardej suchej i kamienistej ziemi stepu ...
Oczywiście że tutaj statystyka nie daje nawet zbliżonej do prawdy liczby bo nie ujęto tych ludzi NIGDZIE .
Co do zbanowanych >gienuszy< , wiesz jest taka krzywa dzwonowa Gaussa co obrazuje rozkład idiotów i ludzi genialnych - są marginesami statystycznymi co nie mają wpływu na rdzeń wykresu , na razie ujawnili się idioci ale i niestety geniusze milczą w swej mądrości ...
Niestety ale inteligentni ludzie też bywają fanatykami albo ulegają chorym ideologią - chociaż ludzie o których piszesz rzeczywiście nie są zbytnio rozgarnięci.
Oczywiście znakomicie że jest wyjaśnienie, ale dla mnie najbardziej szokujące w systemach zbrodniczych jest to za co ludzie trafiali do obozów które były dla nich charakterystyczne.
Często trafiali bez żadnego indywidualnego powodu. Trzeba pamiętać, żeby nie powtarzać
Czytałam gdzieś, że pewnego dnia stwierdzili, że zrobią łapankę - no to brali prosto z ulicy i nieważne, że jednostka była kimś ważnym, bogatym, z potencjalną karierą lekarza na przykład. Był na ulicy, to go wzięli i trafił do obozu. :/
Czerwoni udoskonalili maszynkę do anihilacji ludobójstwa poprzez prace
Krótki materiał, szybka odpowiedz. Ledwie dwadzieścia minut. Jak dla mnie więcej i częściej takich "szortów"
Zajechać mnie chcą
Kilkanaście lat temu zajmowałem się statystykami ofiar okresu Stalinowskiego. Przy żonglerce liczbami przez parę miesięcy dokopywałem się do różnych źródeł, od danych CIA po oficjalne dane Sowieckie z czasów Chruszczowa, wychodziły mi w przybliżeniu olbrzymie cyfry, maksymalnie około 67 mln. Podczas pobytu w Rosji, jeden z działaczy Memoriału z uśmiechem obejrzał moje statystyki, pokiwał z politowaniem głową. - To nie wszystkie ofiary, pamiętaj też o ich rodzinach tak więc musiał byś sięgnąć po liczby które określają wzrost samobójstw, alkoholizmu, narkomanii, zgonów zwyklych obywateli pozbawionych podstawowej opieki lekarskiej, do tego dochodzą ci którzy zostali zastrzeleni podczas ucieczki z ZSRR lub przy nielegalnym opuszczeniu miejsca zamieszkania, ofiary wypadków podczas pracy gdy przepisy bezpieczeństwa schodziły na dalszy plan bo ten produkcyjny był najważniejszy, ofiary zapracowania się na śmierć, i wiele innych czynników. - Na koniec mi poradził bym się zainteresował ilością ludzi którzy trafili do Psychuszki w trakcie epoki Stalinizmu, i panujących tam warunków oraz liczbą zgonów w tych przybytkach. Złapałem się za głowę, liczby mnie przerosły, nie dawały się objąć rozumem. A przecież były jeszcze ofiary zbrodniczych rozkazów podczas Wojny Ojczyźnianej i innych działań wojennych. Przerosło mnie to.
Tak jak mówię, oszacowanie tego jest zadaniem ponad siły historyków i o ile trzeba szukać, o tyle ciężko będzie jednoznacznie stwierdzić ile losów zostało złamanych, ilu ludzi zdeptanych. Właśnie dlatego pokazywanie cząstkowych liczb i twierdzenie, że "patrzcie, nie było tak źle" jest dość przerażające.
Co do II wojny światowej, to ja bym zadał pytanie, czy ona w ogóle by wybuchła, gdyby Stalin zamiast sprzymierzyć się z Hitlerem w pierwszej fazie konfliktu zachowałby chociażby chłodną neutralność wobec niego.
Oligarchia rosyjska toczy wojnę na dwa fronty:
1. Przeciwko zagranicznym ośrodkom propagandowym.
2. Przeciwko demokratycznym dążeniem własnego społeczeństwa.
Dopóki utrzymuje się tam taki układ. Dopóki nie ma sensu dywagować o okresie dyktatury proletariatu w Rosji.
Dzień i noc niezliczone fundacje, think tanki, muzea, socjolodzy, ekonomiści i historycy pomstują na demokratyczne pragnienia ludu rosyjskiego. Dzień i noc przekonują że gdy się odda władzę "ciemnej hołocie" to ta zrobi najokrutniejsze zbrodnie, bo "już widzieliśmy jak to się skończyło". Ta władza dzień i noc przekonuje o terroryzmie w Czeczeni, o nazizmie Nawalnego, o dobrym Asadzie, o polskich szpiegach na Białorusi, a ty sądzisz że w sprawie najważniejszej - oceny osiągnięć dyktatury proletariatu zachowa się rzetelnie? Śmiechu warte!
Z tego układu klasowego, z tego rozkładu sił wyrasta fundamentalnie bezwartościowy charakter takich "badań".
Co jest ? przecież nie weekend ? "krótki szybki" czyli 20 min. :)
Fajnie ze są tacy dociekliwi ludzie na świecie. Pozdrawiam.
Również pozdrawiam
To się nazywa rzetelność na polskim youtube.
Fala banów xD z drugiej strony przy małych liczbach wzrosty procentowe są dość znaczne :)
Przy okazji tematu reparacji za II WŚ padło pytanie dlaczego tylko od Niemiec, a nie od Rosji. Jeden z argumentów był taki, że to trudno policzyć. Niemiec strzelał w głowę, człowiek umierał i mamy jasną sytuację, a Rosjanin głodził, zmuszał do pracy ponad siły, transportował w bydlęcych wagonach itp. itd.
Iwan Łukjanowicz Sołoniewicz razem z synem i bratem uciekli do Finlandii w 1934. Napisał książkę Rosja w Łagrze przededniu Wielkiej Czystki. Później na niego polowało NKWD - wysłano paczkę do niego z ładunkiem wybuchowym. W wyniku tego zamachu zginęła jego żona i sekretarz.
@Marcin Strzyżewski Sam Iwan się przekonał że u Fińskiego Chłopa są produkty żywnościowe niedostępne w Rosji Porewolucyjnej. A jeszcze będąc w łagrze przekonał się porównując dwie piły jedną staroreżimową a drugą już sowiecką, to ta pierwsza lepiej wchodziła w drewno.
Jako historyk popieram i cieszę się zarówno z samej treści, jak i rzetelnego podejścia do tematu.
Dziękuję, to cenna opinia.
rzetelny materiał dobrze że jest ktoś kto patrzy na temat z różnych punktów widzenia, co do wady wymowy przyzwyczaiłem się.
Dziękuję
Warto wyłączyć FB podczas nagrywania (było słychać powiadomienia z messengera) :D
I slacka =)
Gdy usłyszałem pierwsze powiadominie, zacząłem zerkać w swój komputer. O! Wiadomość dostałem, po chwili zorientowałem się o co chodzi.
Świetny materiał, pozdrawiam. Mecz Polska-Rosja w osiemdziesiątej drugiej minucie dalej jeden do jednego.
Ostatnio czytałem twój artykuł o Smith & Wesson 500 pełna profeska. A poza tym świetny film
Kurde lubię tego gościa. Serio zajmujesz mój wolny czas. Piona i dzięki Ci za twoją robotę!
Ja dziękuję
Cały czas słychać że messenger się odzywa. To pewnie Józef Stalin się skarży
nie, to żona
Marcin : krótki, szybki odcinek.
Odcinek : *prawie 20 minut*
ja : СУКА БЛЯТЬ!
Dziękuję, bo to bardzo potrzebny film. Należy odkłamywać historię.
Anne Apfelbaum w swojej książce Gułag trochę jednak rozwiewa mit gigantycznej śmiertelności w łagrach. Relacje z obozów radzieckich i niemieckich wyraźnie jednak rozróżniają że w łagrach radzieckich nie było permanentnego okładania więźniów jak w koncłagrach niemieckich. Ale kto się znalazł w Gułagu to miło nie miał . Istotną część prac łagrowych to było tzw. suche rozstrzelanie , albo inaczej zwane białe krematorium. Przydział na lesopował w zimie to było 3 miesiące i do lodowego kurhanu. Praca w lesie jest cięzka nawet piłą mechaniczną , a gdzie dopiero ręczną oraz w śniegu po pas albo wyżej. Do tego bardzo słabe wyżywienie. Kto się jakoś wyrwał z lasu do szpitala a później na stanowisko lżejsze lub funkcyjne to miał szansę przeżycia. Szpitale obozowe były jednak nawet przez naczalstwo traktowane z respektem i mimo najbardziej tendencyjnego podejścia to nie były to mordownie typy rewiry w niemieckich koncłagrach gdzie chory dostawał niejednokrotnie od razu szorycę z fenolu. Pan Strzyżewski jednak się myli że nie było w historii takich wzorów masowego wykorzystania wieżmiów do celów gospodarczych. Otóż Wielka Brytania Australię i Tasmanię zagospodarowywali wyłącznie więźniami nie tylko zesłanymi ale również skoncentrowanymi w obozach pracy. Oczywiście przeniesienie tego systemu na warunki Syberii to musiała się skończyć ogromną śmiertelnością. Najgorzej sytuacja w Gułagu wyglądała w okresie pierwszego etapu wojny niemiecko radzieckiej gdzie ZSRR utraciło kluczowe obszary produkcyjne . I nie było naprawdę niczego. Nie dość że katastrofalnie brakowało żywności to jeszcze wyrobów przemysłu. Jak podają relacje wśród więźniów zabierano wybierano jeszcze co mniej zniszczone obuwie i odzież z celem wysyłki dla żołnierzy na froncie.
Wow. Podziwiam Pana zdolność do rzetelnej i trafniej odpowiedzi na krytykę. Mało takich ludzi spotyka się na YT, a tym bardziej w życiu. Pozdrawiam!
Mój pradziadek jako AKowiec został zesłany gdzieś na sam koniec Syberi na 10lat, za posiadanie jednego pistoletu i należenie do "wrogiej" nowemu systemowi organizacji. Był najpierw przez rok przesłuchiwany w więzieniu na Warszawskim Mokotowie gdzie dostał wyrok zesłania. Dziadek zawsze gdy mi to opowiadał miał łzy w oczach, miał wtedy 6lat ale ze szczegułami pamiętał jak "wyzwoliciele"' z dnia na dzień zabrali mu ojca i przez 10lat nikt nie miał z nim żadnego kontaktu. Gdy czytam te komentarze usprawiedliwiające ten zbrodniczy reżim to za przeproszeniem jasny uj mnie strzela. Ciekawe co tacy ludzie pisali by w przypadku gdy z dnia na dzień im też zabrali jakiegoś członka rodziny na drugi koniec świata bez możliwości jakiego kolwiek kontaktu.
Mojemu pradziadkowi próbowali broń podrzucić, w trakcie przeszukiwania. Tyle że szczęśliwie jeden się wyłamał bo się u niego leczył. Nie mniej zgarnęli go na rok wrócił z wylewem i paraliżem połowy ciała.
Odnośnie ogromnej ilości ludzi jakie trafiały do Gułagu, przywołałbym termin z książki Archipelag Gułag; były to "rzeki ludzi".
Marcinie, świetnie zaorałeś troli. Jeden z nich nachodził mnie na moim prywatnym profilu, po tym jak poparłem Cię w komentarzu pod innym filmikiem. Negacja zbrodni przeciwko ludzkości jest niedopuszczalna! To straszne jak niektórzy mogą się upodlić za kilka kopiejek za wpis. Jako obecne pokolenie powinniśmy zadbać o to, aby pamięć ofiar komunizmu i faszyzmu nigdy nie przepadła.
>Appelbaum
xD
@@G0TIMAN To nie jest jej książka, nie kompromituj się
@@stanisawstasiura461 Racja. To tego drugiego memicznego twórcy xD
straciłeś pamięć o ofiarach kapitalizmu. To największe ofiary.
@、ヅNo ta bo każdy w kapitalizmie tak żyje xD
Nie jest wcale tak że 9 milionów ludzi rocznie umiera z głodu mimo nadprodukcji i marnowania żywności
Kolejny zajebisty odcinek, pozdrawiam
Fala banów, w liczbie dwóch. :D
Co? Za mało? Może powinny rozpocząć się jakieś czystki
Trzech. Bo pierwszy był Wiesław.
@@BartekSychterz no tak, ale Wiesław dostał przed obecną falą ;)
@@Spacey_key
Czystki to pewnie od 5 :-)
@@bs9675 Pojedynczy ban to tragedia. 5 to już statystyka
:D
Możliwe też, że to byli trolle bez większego rozumu i te bany nic im nie zrobią.
Ja się obawiam że to nie były trole i że oni naprawdę w to wierzą, zauważ wzrost poparcia dla pewnego typu polityków i partii wśród młodych i to nawet w polsce
@@gromosawsmiay3000 Durnie zawsze będą.
@frank santiago a wiesz ile osób wystarczy aby założyć partie ? 😁
Kiedy Marcin powie, że dzisiaj krótko, a ty widzisz że film trwa prawie 20 min XD
@@tomasrolter6729 Tak, to prawda.
Dziękuję ci Marcinie za ten film, jako, że pokazuję go znajomym spoza kraju miło byłoby widzieć w nim angielskie napisy. Dzięki również za podane źródła ;)
Nie mam sił i czasu na to, co robię już teraz. Obawiam się, że angielskie napisy to jest coś, co by mnie przerosło
To na pewno towarzysz michał pisał z dodatkowych kont i sie też oburzał skąd Sołrzenicyn wziął dane
To jest ciekawe, bo ja ani razu się nie powoływałem w filmach na jakiekolwiek dane Sołżenicyna
No właśnie zabrakło tego sądu nad ZSRR, takiego jak był nad Niemcami, bo ZSRR było w grupie zwycięzców wojny. No i sie rozliczyć sama z sobą Rosja do dzisiaj nie może, i się odciąć od tej przeszłości nie mogą tak jak mogli Niemcy.
Pomyśl o komunistycznych Chinach kto ich rozliczy jak obecnie to największa fabryka świata
Wielu takich sądów zabrakło, nikt nie rozliczył prezydentów USA za mordy w Indochinach, Anglików za masakry Hindusów, Sanacji za terror lat 30. Oczywiście że Rosja się od przeszłości nie odetnie, nikt się od niej nie odcina; Oligarchowie i sponsorowane przez nich fundacje dzień i noc wylewają pomyje na bolszewizm, bo wiedzą że to z tego fundamentu może tylko wyrosnąć program który wyrwie te chwasty na ciele Rosji.
Zwykłe porzucenie tego zagadnienia pozwoliłoby ludziom znaleźć się poza naciskami maszyny propagandowej spółki Putin-Miedwiediew.
kak obychno prikrasnyy film! spasiba balshoye Gaspadin Strzyżewski
Ja dziękuję za wsparcie
kocham Cię za to, że to wszystko tak opisujesz i nawet jak masz troli czy innych debili w komentarzach to tak to bierzesz na serio i ogólnie fajny kanał
Podstawowy problem ze śmiertelnością w rosyjskich obozach koncentracyjnych na terenie ZSRR i później Polski polega na braku wiarygodnych źródeł ( dokumentów).
Liczba zamęczonych jeńców niemieckich, węgierskich, bułgarskich ?
Łapa w górę!
Marcinie robisz dobra robote na polskim Youtubie zawsze jak nagrasz tematykę jakiegoś kraju np Rosja/Anglia/Niemcy/USA/Japonia to zawsze znajdą się i skrajni fanatycy chwalący czy wybielający pewne kwestie tych krajów więc rób dalej swoje i nie przejmuj się trolami czy osobami będącymi ignorantami na pewne fakty żyjącym w swoich bańkach informacyjnych, dobrze że nagrałeś taki film bo może komuś to otworzy oczy że nie ma tylko czarnego i białego;)
Cytując pewnego Jacka:
"Niechby się inaczej zgięła historii sprężyna
A rehabilitowalibyśmy dziś - Stalina"
Chyba niektórym tekst wszedł za mocno :) Miejmy nadzieję, że liczba banów nieszybko wzrośnie, ale jak tylko pojawią się trolle to strzelaj i się nawet nie zastanawiaj
Jeszcze odnośnie tego gościa co negował śmiertelność w gułagu - ja bym takiemu jegomościowi zaproponował alternatywę głoszenia takich poglądów pod prawdziwym nazwiskiem albo ban. Myślę, że ryzyko ostracyzmu czy konsekwencji karnych by wystarczyło, żeby większość z nich dała sobie na wstrzymanie.
Dziękuję za zbanowanie "przykro mi" ;)
Bardzo długo czekałem na taki odcinek, jestem pod wrażeniem Twojej świetnej merytoryki. Jak pisał Aleksander Sołzenicyn nie ma ludzi głupich, są tylko nie douczeni. A dla wszystkich wielkich fanów cccp, polecam "Archipelag Gułag" ciekawe co powiecie po tej lekturze.
Ja Co powiem co powiedzą, że Solzenicyn był zdrajca na usługach zachodu. Tacy ludzie są baaaardzo przewidywalni
U Sołżenicyna nie ma w zasadzie żadnej faktografii i nie mogło być bo nie miał dostępu do archiwów [do dzisiaj go w zasadzie nie ma].
To w zasadzie laurka dla obskurantyzmu rosyjskiego. Tego spod logo Czarnej Sotni. Wyjątkowo obrzydliwa twórczość.
Uderz w stół a nożyce się otworzą. Sołżenicyn sam musiał sobie stworzyć swoje archiwum, opierał się też w dużej mierze na wspomnieniach ludzi którzy przeżyli piekło na ziemi. Poza tym Archipelag to jest pomnik dla wszystkich tych którzy oddali życie na tamtej złej ziemi, gdzie za kawałek chleba można było stracić życie. Cały dochód z książki był przeznaczany dla byłych Zeków, jako pomoc, bo państwo o nich zapomniało. Nie wiem skąd ten Twój jad że to wyjątkowo obrzydliwa twórczość, prawda widocznie Cię boli albo niepasuje.
@@dawidsliwiak634 Ehe, żona Solżenicyna wyjaśniła jak się sprawy miały z tym "archiwum".
www.nytimes.com/2003/06/06/world/natalya-reshetovskaya-84-is-dead-solzhenitsyn-s-wife-questioned-gulag.html
Był to zbiór wiejskich baśni i folkloru obozowego.
Emocjonalne słówka o "pomnikach", "piekle na ziemi" daruj sobie. Tu nie kościółek żeby w baśni wiejskich dziadów wierzyć.
Nie widzę dalszego sensu pisać z kontem które się utworzyło wczoraj żeby pisać tu takie komentarze.
Marcin, mi się nasuwają takie pytania po obejrzeniu tego materiału:
1.) Ile wspólnego mają współczesne kolonie karne Federacji Rosyjskiej z Gułagami? Czy te kolonie są w pewnym sensie kontynuatorkami Gułagów w łagodniejszej formie?
2.) Co można by powiedzieć o niemieckich jeńcach wojennych, po wojnie wywiezionych w głąb ZSRR i zmuszanych do pracy niewolniczej na rzecz ZSRR? Na ile ich los, życie, codzienność i śmiertelność były podobne do losu łagierników?
3.) Czy uważasz, że system stalinowski stworzył jakieś aspekty, które ostatecznie przełożyły się korzystnie na życie zwykłych obywateli ZSRR (industrializacja, elektryfikacja - to że prace w tych obszarach były wówczas podejmowane to wiem, ale czy można powiedzieć, że np. czasy Stalionowskie realnie przyniosły elektryczność dużej liczbie obywateli ZSRR)? - oczywiście pamiętając, że bez względu na ewentualne korzyści, system stalinowski był zbrodniczy.
Przy okazji: w 2015 roku byłem na Litwie i w jednym ze skansenów miałem okazję oglądnąć odtworzony domek Litewskich zesłańców na Syberię. Drewniana chatka w celu izolacji przed zimnem była cała otoczona darnią. W środku była starsza Litwinka, która przeżyła zesłanie na Syberię i opowiadała o codzienności życia zesłańca (niestety nie pamiętam już szczegółów).
Wybacz, ale to są pytania na pol dnia rozmowy, a teraz nie mam na to chwili:-(
@ nie oczekuję na to odpowiedzi teraz :) Jako twórca możesz pomyśleć, żeby kiedyś odpowiedzieć na te pytania na tym kanale :)
Fala banów 2 osoby no i to jest naprawdę liberalny youtuber który szanuje wolność słowa ♥️💛
Świetny odcinek! Przesuper! Podziwiam Pana za ojcowską wyrozumiałość w stosunku do tego typu ludzi i swego rodzaju szacunek im okazywany.
Przy okazji, głodu na Ukrainie. Ostatnio zrobiłem sobie sesje na temat historii Ukrainy (to zamierzony proces przekierowania sympatii z Rosji na tysiąckroć bardziej obiecującego sąsiada) i myślę, że teza jakoby głód był niezamierzony jest chybiona. Polecam relacje z pierwszej ręki Mirona Dolota "Zabić Głodem" oraz bardziej naukowe opracowanie Michała Klimeckiego i Zbigniewa Karpusa "Czas samotności. Ukraina w latach 1914-2018". Komunizm, czy też raczej jego źle pojmowaną wersję (sam Marks wyraził się, że nie ma on szans na wcielenie w życie w Rosji z racji jej zacofania), należało w Związku Sowieckim ugruntować. Społeczeństwo ukraińskie, zwłaszcza chłopi z ich przywiązaniem do ziemii byli najmocniejszym filarem ukraińskiej tożsamości, tak jak sama Ukraina była najmocniejszą podporą ekonomiczną wielonarodowego Związku Sowieckiego.
Pozdrawiam serdecznie.
Ciekawi mnie, że autor pokazywanej przez Pana pracy naukowej użył słowa "nazistowski" zamiast "faszystowski", myślałem że w Rosji/języku rosyjskim jest to raczej niespotykane
Wiesz, w czasach Sowieckich słowo "nazista" czy "nazistowski" były rzadkością, ale w dzisiejszej Rosjj już częściej się tych słów używa.
@frank santiago Bo Narodowy Socjalizm to nadal socjalizm
@@ziemowitzmarzy1405 Nie wiem czy dobrze kombinuje, ale jeśli to na takiej samej zasadzie jak obecnie wielu ludzi odchodzi od Związku Radzieckiego na rzecz Związku Sowieckiego, to szacun dla tego pana historyka
Dobrzeżewieczór!
Gdyby to były trolle to nie byłbym tak zaniepokojony, ale niektórzy z nich byli widownią komunistycznych kanałów. (Tak komunistycznych, że nawet Stalinizm i Korea Północna jest tam chwalona) I to jest niepokojące.
Goście dostali bana po ankiecie z wysokim progiem. Widownia kanału nie chciała by siali tu swoje kłamstwa i to rozumiem
Po dzisiejszych "argumentach" wladcycebuli (XD) to wnioskuje ze i tak do niego nie przemowi
Dziękuję, łapka w górę
Super odcinek, ze świetną i w sumie też oczywistą puentą, choć dla wielu tak trudną do zrozumienia. Fajnie, że panowie z banami przyczynili się do powstania tego video.
PS. Oczekuj kontaktu od tow. Michała🤣
n0wicki to jeszcze nic, bardziej szokuje mnie popularyzowany przez niego profesor Drwęski, który na każdym kroku gwałci podstawowe fakty historyczne, szerząc sowiecką propagandę.
Świetna robota!
To co? To może teraz coś o meblościance?
dziękuję
Na wartościowych kanałach dużo jest krzykaczy.ogladam także jeden historyczny kanał i tez są pieniacze co wiedzą lepiej i też skręcenie skrajnie w lewo
Pieniacze to sól internetu.
Zobaczysz jak znajdę temat na którym się nie znam to wtedy zrobię bałagan.
Fachowa robota. 👍
Jedni gazowali i palili.
Inni głodzili i zakopywali.
A zbrodnia jest zbrodnią!
Trochę nie na temat, ale czytam teraz książkę Krystyny Kurczab- Redlich o Putinie. Nie jest to lekka lektura.
poproszę częściej twoje odpowiedzi na cebularzy
Zostali wysiedleni również Polacy z kresów szczególnie miasto Lwów i miasto Grześ gdzie Twierdza Brzeska jest bohaterska ale samo miasto już nie ma tytuł miasta bohatera Dlaczego Dlatego że tam byli sami Polacy
Świetny materiał. Tego typu ludzi negujących zbrodnie stalinowskie lub usprawiedliwiających je symetrystycznymi argumentami typu "a u was linczują Murzynów" jest dość sporo pod anglojęzycznymi artykułami i filmikami odwołującymi się do historii Związku Sowieckiego. Trochę to smutne, bo jednocześnie rosyjscy uczeni zajmujący się zbrodniami stalinowskimi i czekistowskimi są traktowani przez władze jak piąta kolumna.
Faktem jest że próba dyskredytacji najszczytniejszych idei marksizmu-leninizmu przez wydarzenia 100 lat temu; kiedy to dzisiaj imperializm bez przeszkód morduje miliony jest komiczna.
@@josifstalin5100 Idź może lepiej na 4chana, /pol/ i /b/ przyjmą cię z otwartymi ramionami.
Świetny film, jak zwykle
Panie Marcinie, problemem nie był socjalizm a komunizm(10:5o;). Tych pojęć nie można stosować zamiennie. Najprościej ujmując socjalizm dotyczy sposobów obrotu kapitałem, a komunizm dotyczy owego kapitału własności.
Obozy sowieckie i hitlerowskie cele miały tożsame - były obozami pracy przymusowej i śmiertelność wśród w nich uwiezionych była zapewne zbliżona, a w dużej mierze zależała od warunków w jakich pracowano. Rozbieżność statystyk wynika z faktu, że przy obozach hitlerowskich, jako na terenach zamkniętych, lokowano filie odmiennego typu podległych innemu zarządowi placówek - obozów zagłady. W niektórych przypadkach zmieniano okresowo również status całego obozu. Słusznie Pan sugeruje, że przy rzetelnym porównaniu po stronie sowieckiej należałoby doliczyć ofiary katowni placówek NKWD, a również ofiary części sowieckich akcji "przesiedlania". Jednak opiera się Pan na badaniach rosyjskiego badacza który musiał wykazać "u faszysty było gorzej", a pomimo to i tak obraz omawianej instytucji wywołuje szok;)
Od siebie dodam jeszcze jeden aspekt, mianowicie delegacji więźniów sowieckich obozów w szeregi jednostek karnych sowieckiej armii, których zapału w natarciu pilnowali strażnicy z "oddziałów osłonowych" NKWD;) Tych którzy zginęli, nieistotne z której strony nadeszła śmierć, liczy się w innej rubryce.
To ja może odejdę od tak "ciężkich tematów". Skąd w krajach byłego sojuza pomysł na rury z gazem "idące" na wysokości dwóch metrów nad poziomem gruntu? Wystarczy wejść na google maps, żeby zobaczyć ten charakterystyczny element krajobrazu wsi zabużańskiej - żółte, albo częściej mocno już nadgryzione zębem czasu instalacje gazowe tuż przy drogach.
Straszne jest to, że mimo kompromitacji systemu komunistycznego znajdują się ludzie którzy próbują wybielać ten okres. A jednocześnie nie spotykają z takim samym potępieniem jak neonaziści.
A dlaczego ci którzy zamienili w 20 lat zacofaną Rosję w potęgę atomową, pokonali Hitlera, wyzwolili niezliczone masy ludzkie od feudalizmu, kolonializmu i imperializmu mieliby się skompromitować? Myśl!
Może dlatego, że uwalniając ich, wpędzili ich w jeszcze gorsze niewolnictwo? Myśl!
@ Sugerujesz że ludzie którzy przez 20/30 lat życia walczyli z caratem, byli zsyłani na Syberię, organizowali strajki na których strzelali do nich kozacy, siedzieli na emigracji - robili to po to żeby potem jeszcze bardziej znęcać się nad chłopem i robotnikiem? I co więcej jako środek znęcania się wybrali: industrializację, mechanizację rolnictwa, alfabetyzację, zapewnienie najszerszych praw socjalnych i politycznych, prawo do autonomii narodowej i secesji?
Marcin, sorry, ze nie obejrzalem tego do konca. Zrobiłem ok 1/3 filmu, Za kazda podana tu liczba kryja sie dziesiatki ksiazek, ktore przeczytalem na temat łagrów. Inspiracją jest moja Babcia (obecnie 92 lata i trzyma sie swietnie), która zamiast nam (wnukom) na te tematy opowiadac wolała podsuwać książki. Oczywiscie, chodzi o to, ze ma bardzo bolesne wspomnienia z tamtych czasów. Codziennie pamiętam historie o wilkach otaczających osade bądź o sowietach zabijających więźniów za 0.05mg złota (!! sic) w zębach
Pozdrawiam i życzę sukcesów!
Oczywiście, trudno sobie nawet to wszystko próbować wyobrazić bez dużych emocji
Podoba mi się logo
Mam wątpliwości co do przytoczonego uogólnienia, że industrializacja była dokonana rękami więźniów łagrów. Historyk gospodarki Robert Allen w swojej pracy "Farm to Factory" podaje, że górne szacunki PKB wypracowanego przez łagry nie przekraczaj 5% całej ówczesnej gospodarki radzieckiej.
To jest szeroki temat także dlatego, że w pewnym sensie rozjechały się tu oczekiwania i rzeczywistość. Bo praca przymusowa wcale nie jest wydajna
Po co bany zrzuta na bilet i do socjalistycznego dobrobytu ewentualnie w odwiedziny do Łjki
Łajki 😁
Taki Michał Nowicki, otwarcie propagujący stalinowski totalitaryzm na kanale Odrodzenie Komunizmu, jednak wolał uczuć się języka i wyjechać na ten _zgniły zachód_ do Francji niż na najbliższą do jego poglądów Białoruś, jeszcze znając rosyjski xD Jedynym co łączy fanatyków ideologicznych jest zakłamanie.