ขนาดวิดีโอ: 1280 X 720853 X 480640 X 360
แสดงแผงควบคุมโปรแกรมเล่น
เล่นอัตโนมัติ
เล่นใหม่
ในคลิปนี้ ใช้คำว่าปรางค์เฉพาะศาสนสถานพุทธเถรวาทครับ (พระพุทธเจ้ามีชื่อว่าพระสมณโคตมและเสด็จนิพพานแล้ว)1.ปรางค์ คือคูหาที่ใช้ในพุทธเถรวาท นิยมประดิษฐานพระบรมธาตุ ถือว่าเป็นรากฐานสังคมคนไทย เป็นมรดกไทยที่ทำให้เราพูดได้เต็มปากว่าแตกต่างจากอินเดียและเขมร2.ปราสาท คือคูหาที่ใช้ในพราหมณ์ฮินดู นิยมประดิษฐานศิวลึงค์ เทวรูป ถือว่าเป็นรากฐานสังคมเขมร และส่งต่อให้กับเราปัจจุบันเราไปเรียกปราสาทในศิลปะเขมรหลายๆองค์ว่าเป็นปรางค์ เรียกเล่นๆได้ แต่ถ้าพิจารณาจริงๆ ถือว่าคลาดเคลื่อนคลิปนี้สื่อว่า สังคมไทยสร้างเนื้อสร้างตัวขึ้นมาได้โดย1. รับแบบแผนปราสาทเขมรมาก่อน2. นำมาปรับแปลงโดยประดิษฐานพระบรมธาตุ ให้สอดรับกับคติพุทธเถรวาท3. เรียกใหม่ว่า ปรางค์ทั้งนี้กระบวนการข้อ 1 ถึง 3 นี้เกิดขึ้นโดยมีลพบุรีเป็นเบ้าหลอมสำคัญส่วนศาสนสถานสมัยทวารวดีที่เป็นทรงปราสาท(ปรางค์)นั้น ขอบคุณในข้อสังเกตตรงนั้นนะครับ อย่างไรก็ดี ในคลิปนี้ เห็นว่ามีอะไรหลายๆอย่างเลยที่เป็นอิทธิพลอินเดีย ทำให้เราไม่สามารถพูดได้เต็มปากว่าเป็นมรดกสังคมไทยครับ
อาจารย์คะ ศิลปะเขมรกับขอมมันคืออันเดียวกันใช่มั้ยค่ะ เเล้วก็อาจารย์เป็นนักประวัติศาสตร์หรอคะ(มีเรื่องจะถามเยอะเลย555)
@@RThx_ ใช่ครับ คนไทยโบราณเรียกเขมรว่า"ขอม" ครับ ส่วนชาติเขมรเองไม่เคยใช้คำว่าขอมนี้ในการเรียกตัวเขาเองครับ
@@taspien เเล้วตามจารึกKa.64 ที่มีความว่า กฺญํ อฺนกฺเกฺมร เเปลว่าข้าทาสผู้เป็นเกมร เเสดงให้เห็นชัดเจน ว่าเขมรเป็นทาส เเม้เเต่โจวต้ากวนยังบันทึกว่า ชนชั้นปกครองกับชนชั้นถูกปกครองคุยกันคนละภาษา มันย้อนเเย้งกับคำว่าเขมรคือขอมนะคะอาจารย์
@@RThx_ ครับ เคยได้ยินอยู่ เห็นหลายคนพูด ทำนองนี้แต่โดยภาพรวม ดูจะบอกประมาณว่า1. ขอมคือกลุ่มคนที่อยู่ใต้จากเมืองเหนือลงมา อาจจะเป็นผู้คนในรัฐละโว้หรือ.. 2. ขอมคือกลุ่มคนที่อยู่ใต้จากเมืองเหนือลงมา อาจเป็นผู้คนในรัฐละโว้และเขมรที่เอาเมืองเหนือเป็นตัวตั้งเพราะอิงพงศาวดารเหนือเป็นหลักครับอย่างไรก็ตาม ผมเองก็ยังแค่ประมาณว่าฟังๆ นักวิชาการคุยกัน โดยส่วนตัวยังไม่มีมุมมองอะไรมากนักในเรื่องนี้ครับแต่ถ้าเป็นเรื่องปรางค์และปราสาทเขมรหรือขอมนั้น ถ้าจะพูดให้ตรงจริงๆ อาจใช้คำว่า1. ปราสาทเขมรหรือถ้าอนุโลมหน่อยก็2. ปราสาทขอมถ้าจะอนุโลมไปอีกระดับ กลายเป็น3. ปรางค์ขอมแต่มันจะเริ่มสับสนกับคำว่า4. ปรางค์ไทย ปรางค์สุโขทัย ปรางค์อยุธยา ครับผมจึงแก้ปัญหาเรื่องความสับสนนี้โดยเสนอให้เรียก 1 กับ 4 เป็นหลักครับโดยปราสาท ใช้กับฮินดูหรือพุทธมหายาน ปรางค์ใช้กับพุทธเถรวาท
ศิลปะขอมครับขอม คือ อินเดียเผ่าศกะผสมกับมอญโบราณ ได้นำความรู้พวกการสร้างปราสาทหินมาแถบนี้เขมร คือ คนป่า เผ่าชอง ที่มีระบบฐานนับเลข 1 ถึง 5 ต่อมาพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ชาติพันธุ์ขอมได้นำชาวเขมร (ชอง) มาเป็นทาสใช้แรงงาน สร้างปราสาทหิน วันเวลาได้ทำให้ชาวเขมรเปลี่ยนภาษาจากของบรรพบุรุษมาเป็นภาษาขอมทั้ง พูดฟังอ่านเขียน แล้วตอนหลังก็เลยเครมภาษาขอมว่าเป็นภาษาเขมรในยุคปัจจุบัน ต่อมาพอสิ้นพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เขมร (ชอง) ก่อการกบฎยึดนครธม จึงทำให้พระเจ้าอู่ทองทรงทราบก็โกรธอย่างมาก จึงให้ขุนหลวงพะงั่วยกทัพไปตีนครธม ทุกอย่างมันไม่ใช่ของเขมรเลย ยิ่งคุณสอนอะไรผิดๆ แบบนี้เสร็จทางเขมรหมดเลยนะเขมรไม่ได้มีความรู้สร้างปราสาทหินที่ซับซ่อนขนาดนั้น รู้แค่งูๆปลาๆ จากที่เคยเป็นทาสของชาวขอมในการสร้างปราสาทหิน ตอนที่ฝรั่งมาเจอนครวัดกับนครธมครั้งแรก ที่ตรงนั้นเป็นของสยาม เวลาฝรั่งจะไปดูนครวัด ร.4 ก็จัดข้าราชการไปอำนายความสะดวกให้ พอเราเสียเสียมเรียบ (เสียมราฎ) ไปให้ฝรั่งเศษ เขมรมันยังไม่รู้เรื่องประวัตินครวัดกับนครธมเลย มารู้ก็จากฝรั่ง พอรู้ว่าอยู่ในพุทธศตวรรษที่เท่าไหร่และสำคัญอย่างไร ก็รีบเครมว่าเป็นของกัมพูชา เพราะอยู่ในประเทศกัมพูชาแล้ว แล้วเขมรก็มารู้ว่าสุโขทัยมาทีหลัง ก็เลยเครมเหมาไปเลยว่า ทุกอย่างทั้งหมด ไม่ว่าจะ สถาปัตยกรรม ประเพณี วัฒนธรรม ศิลปะการต่อสู้ทั้งมวยและอาวุธ ชุดแต่งกาย ภาษา ศิลปะ เขมรเครมหมดว่าเป็นของมัน ทั้งๆที่ไม่ใช่ของเขมรเลย เข้าใจยัง ที่ไปที่มา
ไปมาแล้วค่ะ สวยงามตามกาลเวลาค่ะ ในปัจจุบันของอดีตคงจะสวยงามมากๆ ซึ่งในปัจจุบันยังคงทิ้งร่องรอยแห่งความอลังการไว้ให้ดูชมค่ะ
So good.องค์พระปรางค์สมบูรณ์มากๆ
เยี่ยมมากครับ ย้อนอดีตรากเง่าขอมโบราญ
ขอน้อมกราบ สาธุ.สาธุ สาธุเจ้าค่ะ
ดีงาม..ได้ความรู้ชอบๆๆ. ทำต่อไปนะค่ะ..ชอบเพลงประกอบมากฟังแล้วมีควาสุข😊😊😊👍👍👍
ขอบคุณครับ
good
กราบสาธุสาธุสาธุค่ะ
สาธุ
สวยมากเลยคะ
ชอบรายการแบบนี้ครับ- ได้รับความรู้เยอะมาก
ขอบคุณครับ
ผ่านไปสิบเดือนแล้ว ผมได้แต่เฉียดข้างๆวัด ยังไม่มีโอกาสเข้าไปซักที
งดงามมากครับ💕
สวัสดีค่ะ แอดมิน สวัสดีค่ะ อาจารย์
สวัสดีครับ
สวัสดีครับ
เพลงตอนท้ายคลิป เพลงไรคับ
side path
อยากรู้มานานแล้ว ขอบคุณค่ะ
ครับ ขอบคุณครับ
สวยๆ ชอบๆ อยากไปจัง 😍
มาๆ ลงสถานีลพบุรี เดี๋ยวพาลุย
@@FaithThaiStory วัดนี้อยู่ใกล้รถไฟเหรอ ก็ดีนะสิ แต่กลัวพอจะไปพี่ตั้มก็ไปถ่ายคลิปอยู่จังหวัดอื่นแล้วนะสิ 555 เราต้องตั้งต้นที่อยุธยาถึงพอจะนึกออก ลพบุรีมันไปรถไฟสายเหนือ
ตรงข้ามกันเลย..ใกล้เคียงกันเดินเที่ยวทั้งวันได้ เช่น วัดมหาธาตุ วังนารายณ์และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปรางค์สามยอด
น่าไปจริงๆ ต้องลาพักร้อน
@@FaithThaiStory เราโหลดแอพ narai เกี่ยวข้องกับพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์ ลพบุรี แต่ยังใช้แอพไม่ค่อยเป็น มีQRcode ดูยังไม่หมด ของจริงน่าจะสวยมาก
สวยมาก..อยากไปชม แต่ตอนขับรถผ่านไม่ยักกะรู้แฮะ
ยิ่งใหญ่ อลังการ สวยงาม มากครับ
อ.พูดถูกมากเลย
ผมมีคำถาม ไม่ทราบว่า ณ ปัจจุบันทางการช่างเนี่ย เราสามารถที่จะสร้างได้เหมือน หรือดีกว่าช่างสมัยก่อนได้ใหมอย่างไร สมบูรณ์ อ่อนช้อย งดงามเทียบเคียงสมัยก่อนได้มั้ย
งานสมัยใหม่มักสร้างแข้งครับ ไม่อ่อนช้อย แปลกใจอยู่เหมือนกันว่าคนโบราณทำได้ดีกว่าอีก
ตึกเป็น100ชั้นยังสร้างได้สบายนับประสาอะไรกับพระปรางค์สุงไม่กี่เมตร
อยากไปเห็นของจริงจัง ...ขอบคุณครับ@
นั่งรถไฟไป 3 ชั่วโมง วัดอยู่หลังสถานีรถไฟลพบุรีเลยครับ เดินเที่ยว วัด วัง 1 วัน กำลังดีครับ
วังเก่าละโว้อยุ่แถวไหนหรอคะ
วังนารายอยู่ถัดไปจากวัดมหาธาตุลพบุรี ไม่ไกลกันครับ
จะไปไหนก็ไปตั้งหลัก จากศาลพระกาฬ .. ครับ
เคยไปครั้งนึง คือกว้างมาก และภายในวัดเหมือนมีอาคารหลายๆยุคเลยค่ะ
อยากได้กี่ไลน์บอก
พระปรางค์ได้รับอิทธิพลมาจากทวารวดี ปรางค์สองพี่น้องที่ศรีเทพน่าจะเก่ากว่านี้นะครับ
อาจารย์มาตอบข้อสังสัยที่คอมเม้นท์ปักหมุดแล้วครับ
เก่ากว่าครับ แต่เหมือนเราเรียกกันเล่นๆ ว่า ปรางค์สองพี่น้อง ที่จริงควรเรียก"ปราสาท" เหมือนกับองค์อื่นครับ
@@พลอยใสสนุกสนาน ผมเคยไปดู โครงสร้างเดิมของปรางค์สองพี่น้องเป็นไม้นะครับ การใช้ไม้ทำโครงสร้างน่าจะศิลปะแบบทวารวดีแต่ถูกบูรณะใหม่เป็นศิลปะแบบขอมยุคบาปวนในภายหลัง
@@Pklcp น่าสนใจครับ
ในความเห็นของผมผมคิดว่าปราสาทที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยคือปราสาทหินพิมาย อ.พิมาย จ.นครราชสีมา มีอายุมากกว่า 1,000ปี ส่วนปราสาทที่วัดมหาธาตุจ.ลพบุรีนั้นสร้างที่หลังปราสาทหินพิมายครับ น่าจะสร้างในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 มีอายุ 900ปีมาแล้วและเดิมเป็นที่ประดิษฐานของศิวลึงค์แบบขอมมาก่อน กษัตริย์ในยุคหลังที่ปกครองเมืองละโว้เปลี่ยนมานับถือศาสนาพุทธนิกายเถรวาทจึงนำพระพุทธรูปมาประดิษฐานไว้แทนศิวลึงก์จึงกลายเป็นปราสาทที่เป็นพุทธแบบเถรวาทที่เก่าแก่ที่สุดตามที่คุณตั้มได้กล่าวไว้ในคลิปนี้ครับ ความเชื่อที่ว่ากษัตริย์เป็นเทพมาจุติในโลกมนุษย์นั้นมาจากศาสนาพราหมณ์ ขอมโบราณรับเอาความเชื่อนี้มาจากอินเดียตอนใต้จากพ่อค้าอินเดียที่เข้ามาค้าขายในเกาะชวา ขอมโบราณรับความเชื่อนี้มาจากเกาะชวา ไทยเรารับความเชื่อนี้มาจากขอมอีกทอดหนึ่ง วัดศรีสวายที่สุโขทัยนั้นเดิมเป็นศาสนสถานของขอมโบราณมาก่อนและเคยมีศิวลึงก์อยู่ภายใน ต่อมาคนไทยรบชนะขอมและขับไล่ขอมออกไปได้จึงตั้งอาณาจักรสุโขทัยขึ้นมาในดินแดนที่เคยเป็นของขอม สุโขทัยรับพระพุทธศาสนาแบบเถรวาทลังกามาจากนครศรีธรรมราชครับไม่ใช่รับจากลพบุรี ครับ/ เอนกลาภ
ขอบคุณความคิดเห็นมากครับอาจารย์
ขอบคุณครับ 1.โดยภาพรวมสุโขทัย นับตั้งแต่พ่อขุนรามฯ รับพุทธเถรวาทจากนครศรีธรรมราช จากมอญ และจากลังกาตามลำดับ เป็นอย่างที่คุณเอนกลาภเล่า2.แต่ในสมัยพ่อขุนขุนศรีอินทราทิตย์ พ.ศ.1792-1822 และพ่อขุนบานเมือง พ.ศ.1822-1841 สุโขทัยเริ่มปรับตัวเป็นพุทธเถรวาทหรือยัง? คำถามนี้ยังไม่มีคำตอบแน่ชัด ในเบื้องต้นผมคาดว่าเริ่มปรับตัวแล้ว โดยปรับตัวคู่ขนานไปพร้อมกับรัฐละโว้3.ศ.ดร.สันติ เห็นว่า วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ สร้างช่วงปลาย พศว.18 (พ.ศ.1770-1800) อ.พิพัฒน์ ตรวจสอบสมมุติฐาน โดยขุดสำรวจฐานปรางค์ สรุปว่าเห็นใกล้เคียงกันคือ ประมาณปี 1750-18004.ถ้าเชื่อว่า ปรางค์นี้ประดิษฐานพระบรมธาตุ ตั้งแต่ปี 1770 จะถือว่าเป็นศาสนสถานแรกที่เริ่มมีแบบแผน "พุทธเถรวาท" ทั้งยังอยู่ร่วมสมัยกับข้อ 25.ในทางเศรษฐกิจ ละโว้เป็นเมืองท่าของชุมชนบริเวณสุโขทัยมาก่อน จึงอาจส่งอิทธิพลต่อแบบแผนราชสำนักสุโขทัยในข้อ 2อย่างไรก็ตาม สุโขทัย สมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ปรับตัวเป็นพุทธเถรวาทหรือไม่ ยังไม่มีหลักฐานชัด ขอเปิดประเด็นไว้ก่อนครับ
สงสัยค่ะ อาจารย์ ที่สุโขทัยที่วัดศรีสวาย ที่ลพบุรีพระปรางค์ สามยอด ที่อยุธยา มีเจดีย์เรียงกันสามองค์ บังเอิญ หรือมีคติอะไรซ้อนอยู่กันแน่ ...แต่ว่าไป คติพุทธมหายานที่ถือว่าองค์พระกษัตริย์เป็นพระโพธิสัตว์ ก็มีมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 แล้วนะอาจารย์
อาจารย์มาตอบที่คอมเม้นท์ปักหมุดแล้วครับ
ใช่ครับ สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ถือว่าเป็นรอยต่อสำคัญเลย ถัดจากนี้ ก็พอจะนับเป็นมรดกสังคมไทยได้แล้ว1.ก่อนพระองค์ เขมรเป็นฮินดู2.ช่วงพระองค์ เป็นรอยต่อ พุทธมหายาน-วัชรยาน3.หลังพระองค์ เป็นพุทธเถรวาทปรางค์ 3องค์ที่ว่านั้นถือว่าเป็นขนบสำคัญของพุทธมหายาน ที่ต่อมาถูกประยุกต์เป็นแบบแผนพุทธเถรวาทในสมัยอยุธยาขนบดังกล่าวอาจมาจากคติ3กาล3กายหรือ3องค์ อย่างใดอย่างหนึ่ง3 กาล คือ พุทธในอดีตปัจจุบันอนาคต3 กาย คือ ธรรมกาย กายทิพย์ กายมนุษย์3 องค์ คือ พุทธเจ้า โพธิสัตว์ นางปรัชญาผมรู้สึกว่าคนสุโขทัยอยุธยา พยายามหลอมรวม 3 คตินี้ โดยสร้างสรรค์แบบแผนใหม่ที่เหมาะสมกันตนเองครับ
ยกเว้นเรื่อง เจดีย์วัดพระศรีสรรเพชญ์ เรียง3องค์ อันนี้แตกแถวออกมาครับ1. เรียงจากตะวันออกไปตก ไม่ใช่ก่อเป็นปีก2ข้าง2. สร้างคนละคราวกัน อุทิศกุศลให้พ่อ พี่ ต่อมาลูกสร้างให้อีกองค์3.ตอนปี พ.ศ.2035 สังคมอยุธยานับถือพุทธเถรวาทชัดเจนแล้ว เน้นพระประธานคือพระสมณโคตม1องค์ครับเจดีย์3องค์ของวัดพระศรีสรรเพชญ์จึงแตกแถวจากเพื่อนครับ หากเทียบกับเพื่อน2วัดที่เล่ามา
@@พลอยใสสนุกสนาน แต่เท่าที่ทราบข้างในเจดีย์ที่อยุธยาองค์ใดองค์ องค์หนึ่ง มีพระปรางค์ข้างในนิค่ะ แต่ สมัยกรุงแตก พม่าต้อนเชลย อยุธยา ไปพม่า ปรากฏว่า มีการสร้างเจดีย์ เรียงกัน 3องค์ นี้อีก แสดงว่า ชาวอยุธยา ก็ยังถือคติแบบอาจารย์ ที่ว่าหรือเปล่า
@@xyty1953 ปรางค์ข้างในที่ว่า น่าจะหมายถึง"คูหาหลังคาซ้อน" ที่สร้างปิดปากกรุแน่เลยเจดีย์3องค์ในชุมชนโยเดีย ก็น่าสนใจครับ เหมือนพยายามสืบทอดแบบแผนที่เคยเห็นในอยุธยา
เที่ยวเผื่อด้วยเด้อ
ปรางค์ก็คือเที่เก็บกระดูกคนตายไว้ใก้คนเป็นมากราบไหว้.บวงสรวงผีข้างในขอพรหรือความช่วยเหลือ.เหมือนเจดีย์เก็บกระดูกผีบรรพบุรุษของลัทธินับถือผีให้คุ้มครอง
สงสัยอีกอย่างนึง ผังเมืองรูปสี่เหลี่ยม มีการจัดการน้ำอย่างชาญฉลาด มีการเก็บสระน้ำในเมือง อย่างสุโขทัยมีการทำเขื่อน แล้วส่งน้ำมาเก็บในสระในเมือง ลพบุรี ก็มีทะเลสาบชุบศร มีท่อประปา ในอยุธยา มีบึงพระราม มีระบบชักน้ำในแม่น้ำมาใช้ ยกเว้น กรุงเทพเท่านั้นที่ไม่มี แสดงให้เห็นระบบวิศวกรรมชลประทานชั้นยอด ลักษณะแบบนี้ บังเอิญ หรือ การวางผังเมือง ในรูปแบบเดียวกันจากช่างสายตะกูลเดียวกันหรือไม่ และสอบถามอีกเรื่องนึง เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ ถูกสร้างตั้งแต่ต้น หรือมีการดัดแปลงส่วนยอดในสมัยหลัง ทำไมดูเหมือนเพิ่งเปลี่ยนในสมัยหลัง
xy ty ลพบุรี มีท่อประปา ส่งมาจากอ่างซับเหล็ก ในสมัย สมเด็จพระนารายณ์ มหาราช ครับ
ผมว่าเป็นความรู้ของช่างที่วางผังชุมชนที่สืบทอดองค์ความรู้มาจนถึงสมัยอยุธยาครับ ยกตัวอย่างดีจัง เห็นภาพต่อเนื่องเลยส่วนกรุงเทพอยู่ที่ลุ่มมาก จึงไม่เน้น? เจดีย์ทรงพุ่มฯ น่าจะเป็นของเก่าจริงๆ นะครับ ผมรู้สึกอย่างนั้น
@@พลอยใสสนุกสนาน อาจารย์ มันไม่ใช่ผังเมืองแค่ เมืองนี้ แต่ มีอีกหลายเมือง ที่มีแบบนี้ เช่นเมืองปราจีน แต่ผังเมืองก่อนผังเมืองรูปสี่เหลี่ยม จะมีผังเมืองรูปวงกลม เกิดขึ้นก่อน ส่วนมากเป็นเมืองสมัยทวารวดี คือมองภาพถ่ายดาวเทียม แล้วเกิดความสงสัย เลยถามโกประวัติศาสตร์จากอาจารย์ ส่วนเจดีย์ นั่น ถ้าดูในลักษณะของรูปทรง และวัสดุส่วนปลายเหมือนปูนในสมัยหลัง เพราะทรงเจดีย์ ที่สุโขทัย จะใช้วัสดุศิลาแลง เลยเกิดความสงสัย ...
@@พลอยใสสนุกสนาน ส่วนกรุงเทพ หนูก็คิดแบบอาจารย์ แต่วัตถุประสงค์การมีสระน้ำภายใน น่าจะมีมากกว่าเก็บน้ำหรือจัดการน้ำท่วม จะเห็นอยุธยาก็มักจะสร้างพระที่นั่งกลางน้ำ ที่ลพบุรี ก็จะมีการสร้างพระที่นั่งกลางน้ำ... เลยคิดว่าเป็นผังรูปแบบสำเร็จ จากทีมช่างมากกว่า
@@xyty1953 เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์องค์ไหนที่รู้สึกว่ายอดเป็นของสมัยหลังบ้างครับ มีตัวอย่างไหมครับ
ทำไมไม่บูรณะให้สวยงาม ถ่ายแค่รูปไว้ก็พอ
กรุพระของลพบุรีคือเก่าแก่และเข้มขลังที่สุดในสยามครับ !
ติดตามช่องลุงแร้ววววคร้าาาสาระล้วนๆ^^
ปรางค์ศรีเทพ เพชรบูรณ์ เก่าแก่ยุค พุทธศตวรรษที่11 ครับ
บร๊ะ สุดย๊ะ
ปรางค์ เขมรก็เรียก เช่น ปรางค์ปราสาทอังกอร์....
เก่ากว่า พิมาย และเขาพนมรุ้งอีกเหรอครับ
ที่นั่นคือแบบปราสาทเขมรครับ ไม่ใช่ปรางค์แบบพุทธ สามารถอ่านคอมเม้นท์ปักหมุดได้ครับ
พิมายคือศาสนสถานพุทธแบบตันตระยาน พนมรุ้งคือศาสนสถานฮินดู ส่วนวัดมหาธาตุนี้คือศาสนสถานพุทธแบบเถรวาท ถ้าพูดถึงอายุโดยไม่ใช่นิกายหรือศาสนาแบ่ง วัดมหาธาตุสร้างหลังสุดครับ
เอาง่ายๆ พิมาย พนมรุ้ง มหาธาตุคือศิลปะเดียวกัน แต่รุปทรงคนละอย่าง แต่ใครเก่าแก่กว่า นมรุ้ง พิมายเก่าแก่กว่าจร้า
ตอนที่ผมได้ดูยูธูปนี้ครั้งแรกก็ได้ไปค้าหาดูในคำถามของท่าใบไม้นี้ ไปพบในพันทิปหัวข้อ pantip.com/topic/32446468 ซึ่งน่าสนใจนะครับ ช่วงระยะเวลาของศิลปะของขอมโบราณสั้นมาก ศาสนสถานเหล่านี้จึงมีร่องรอยของศิลปะแต่ละสมัยครบเลยด้วยปราสาทแต่ละหลังใช้เวลาในการสร้างกว่าจะแล้วเสร็จนานเหลือเกิน ร่วมมากกว่า ๒ ศตวรรษก็ยังมีเลย
ยุคนั้นเมืองลพบุรีคงใหญ่โตและสวยงามมาก อยากเห็นว่าคนสมัยนั่นเค้าแต่งกาย มีนางรำ แบบเขมรหรือปล่าว
น่าจะเคยมีประสบการณ์มั้งครับ
ละโว้มีมาตั้งแต่สมัยทวารวดีนะครับ ก่อนจะรับเอาอารยธรรมเขมรเข้ามา ภาพสลักสมัยทวารวดีมีการละเล่นดนตรีเกิดขึ้นแล้ว จึงสันนิษฐานว่าละโว้ซึ่งเป็นเมืองใหญ่ในสมัยทวารวดีนั้นจึงน่าจะมีการละเล่นร้องรำทำเพลงเกิดขึ้นมาก่อนหน้าแล้ว
เฟอะฟะ.....ขอมไม่ใช่เขมรคนละยุคกัน
เขมรยุคท้ายๆก็มาเปนพุทธครับมหายาน
ชอบมากพระปรางค์นี้เราเห็นในหนังสือเรียนตอนอยู่ป.5แต่ไม่รู้จักชื่อว่าเป็นพระปรางค์อะไร
ไม่รู้นะท่านบอก1450มาแลัว
หากพูดคำว่าครับ จะดีกว่าคำว่า ใช่ ใช่ ใช่
แล้วพระปรางค์สามยอดละครับเป็นโบราณสถานสมัยไหนครับ
ปรางค์สามยอดเป็นปราสาทเขมรในพุทธศตวรรษที่ ๑๘ เหมือนกันครับ แต่ไม่ใช่ทรงปรางค์แบบพุทธ ครับ
@@FaithThaiStory เเบบพุทธกับเเบบพราหมณ์ต่างกันยังไงหรอคะอาจารย์
@@RThx_ ศาสนสถานที่ไม่ใช่แบบพุทธจะมีการประดิษฐานเทพเจ้าอื่นๆ ครับ...แต่วัดมหาธาตุนี้เป็นแบบคติพุทธ เพราะเป็นสถานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปและพระบรมสารีริกธาตุ
@@FaithThaiStory ขอถามอีกนะคะ ปราสาทบายนเป็นคติเเบบพุทธหรือพราหมณ์คะ
@@RThx_ ปราสาทบายนเป็นคติพรามหณ์ ฮินดูครับ ไม่ใช่พุทธเถรวาท
ศรีเทพ เก่ากว่านะ ถ้านับในไทย
ชอบรายการคุณตั้มเฟสไทยสตอรี่มากครับติดตามทุกคลิบขอบคุณท่านอ.ฉันทัสที่ให้ความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะคุณตั้มยังคงไว้ซึ่งความงดงามดูมีมนต์ขลังมากค่ะ
อยากย้อนเวลาได้จังเลยครับ😅🙏🙏🙏😎🤘❤️
เขมรเองก็รับอิทธิพลการสร้างปราสาทและความเชื่อจากอินเดียและชวา
ครับ
ไปทัวร์สัมมนาปราสาทเขมรทุกปราสาท7วันเรียนด้วยพอเข้าใจได้ระดับหนึ่งแล้วครับ
อย่าบอกว่าขอมเป็นเขมรขอมไม่ใช่เขมรควรแยกขอมกับเขมรให้ได้ก่อนขอมเป็นวรรณปกครองเขมรเป็นแค่พลเมืองเท่านั้นครับท่าน
![Hidden Ayutthaya [EP 34] : วัดมหาธาตุ ในความทรงจำของชาวฮอลันดา และการพังทลายของพระปรางค์](/img/n.gif)
ในคลิปนี้ ใช้คำว่าปรางค์เฉพาะศาสนสถานพุทธเถรวาทครับ (พระพุทธเจ้ามีชื่อว่าพระสมณโคตมและเสด็จนิพพานแล้ว)
1.ปรางค์ คือคูหาที่ใช้ในพุทธเถรวาท นิยมประดิษฐานพระบรมธาตุ ถือว่าเป็นรากฐานสังคมคนไทย เป็นมรดกไทยที่ทำให้เราพูดได้เต็มปากว่าแตกต่างจากอินเดียและเขมร
2.ปราสาท คือคูหาที่ใช้ในพราหมณ์ฮินดู นิยมประดิษฐานศิวลึงค์ เทวรูป ถือว่าเป็นรากฐานสังคมเขมร และส่งต่อให้กับเรา
ปัจจุบันเราไปเรียกปราสาทในศิลปะเขมรหลายๆองค์ว่าเป็นปรางค์ เรียกเล่นๆได้ แต่ถ้าพิจารณาจริงๆ ถือว่าคลาดเคลื่อน
คลิปนี้สื่อว่า สังคมไทยสร้างเนื้อสร้างตัวขึ้นมาได้โดย
1. รับแบบแผนปราสาทเขมรมาก่อน
2. นำมาปรับแปลงโดยประดิษฐานพระบรมธาตุ ให้สอดรับกับคติพุทธเถรวาท
3. เรียกใหม่ว่า ปรางค์
ทั้งนี้กระบวนการข้อ 1 ถึง 3 นี้เกิดขึ้นโดยมีลพบุรีเป็นเบ้าหลอมสำคัญ
ส่วนศาสนสถานสมัยทวารวดีที่เป็นทรงปราสาท(ปรางค์)นั้น ขอบคุณในข้อสังเกตตรงนั้นนะครับ อย่างไรก็ดี ในคลิปนี้ เห็นว่ามีอะไรหลายๆอย่างเลยที่เป็นอิทธิพลอินเดีย ทำให้เราไม่สามารถพูดได้เต็มปากว่าเป็นมรดกสังคมไทยครับ
อาจารย์คะ ศิลปะเขมรกับขอมมันคืออันเดียวกันใช่มั้ยค่ะ เเล้วก็อาจารย์เป็นนักประวัติศาสตร์หรอคะ(มีเรื่องจะถามเยอะเลย555)
@@RThx_ ใช่ครับ
คนไทยโบราณเรียกเขมรว่า"ขอม" ครับ ส่วนชาติเขมรเองไม่เคยใช้คำว่าขอมนี้ในการเรียกตัวเขาเองครับ
@@taspien เเล้วตามจารึกKa.64 ที่มีความว่า กฺญํ อฺนกฺ
เกฺมร เเปลว่าข้าทาสผู้เป็นเกมร เเสดงให้เห็นชัดเจน ว่าเขมรเป็นทาส เเม้เเต่โจวต้ากวนยังบันทึกว่า ชนชั้นปกครองกับชนชั้นถูกปกครองคุยกันคนละภาษา มันย้อนเเย้งกับคำว่าเขมรคือขอมนะคะอาจารย์
@@RThx_ ครับ เคยได้ยินอยู่ เห็นหลายคนพูด ทำนองนี้
แต่โดยภาพรวม ดูจะบอกประมาณว่า
1. ขอมคือกลุ่มคนที่อยู่ใต้จากเมืองเหนือลงมา อาจจะเป็นผู้คนในรัฐละโว้
หรือ..
2. ขอมคือกลุ่มคนที่อยู่ใต้จากเมืองเหนือลงมา อาจเป็นผู้คนในรัฐละโว้และเขมร
ที่เอาเมืองเหนือเป็นตัวตั้งเพราะอิงพงศาวดารเหนือเป็นหลักครับ
อย่างไรก็ตาม ผมเองก็ยังแค่ประมาณว่าฟังๆ นักวิชาการคุยกัน โดยส่วนตัวยังไม่มีมุมมองอะไรมากนักในเรื่องนี้ครับ
แต่ถ้าเป็นเรื่องปรางค์และปราสาทเขมรหรือขอมนั้น ถ้าจะพูดให้ตรงจริงๆ อาจใช้คำว่า
1. ปราสาทเขมร
หรือถ้าอนุโลมหน่อยก็
2. ปราสาทขอม
ถ้าจะอนุโลมไปอีกระดับ กลายเป็น
3. ปรางค์ขอม
แต่มันจะเริ่มสับสนกับคำว่า
4. ปรางค์ไทย ปรางค์สุโขทัย ปรางค์อยุธยา ครับ
ผมจึงแก้ปัญหาเรื่องความสับสนนี้โดยเสนอให้เรียก 1 กับ 4 เป็นหลักครับโดยปราสาท ใช้กับฮินดูหรือพุทธมหายาน ปรางค์ใช้กับพุทธเถรวาท
ศิลปะขอมครับ
ขอม คือ อินเดียเผ่าศกะผสมกับมอญโบราณ ได้นำความรู้พวกการสร้างปราสาทหินมาแถบนี้
เขมร คือ คนป่า เผ่าชอง ที่มีระบบฐานนับเลข 1 ถึง 5 ต่อมาพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ชาติพันธุ์ขอมได้นำชาวเขมร (ชอง) มาเป็นทาสใช้แรงงาน สร้างปราสาทหิน วันเวลาได้ทำให้ชาวเขมรเปลี่ยนภาษาจากของบรรพบุรุษมาเป็นภาษาขอมทั้ง พูดฟังอ่านเขียน แล้วตอนหลังก็เลยเครมภาษาขอมว่าเป็นภาษาเขมรในยุคปัจจุบัน ต่อมาพอสิ้นพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 เขมร (ชอง) ก่อการกบฎยึดนครธม จึงทำให้พระเจ้าอู่ทองทรงทราบก็โกรธอย่างมาก จึงให้ขุนหลวงพะงั่วยกทัพไปตีนครธม
ทุกอย่างมันไม่ใช่ของเขมรเลย ยิ่งคุณสอนอะไรผิดๆ แบบนี้เสร็จทางเขมรหมดเลยนะ
เขมรไม่ได้มีความรู้สร้างปราสาทหินที่ซับซ่อนขนาดนั้น รู้แค่งูๆปลาๆ จากที่เคยเป็นทาสของชาวขอมในการสร้างปราสาทหิน
ตอนที่ฝรั่งมาเจอนครวัดกับนครธมครั้งแรก ที่ตรงนั้นเป็นของสยาม เวลาฝรั่งจะไปดูนครวัด ร.4 ก็จัดข้าราชการไปอำนายความสะดวกให้ พอเราเสียเสียมเรียบ (เสียมราฎ) ไปให้ฝรั่งเศษ เขมรมันยังไม่รู้เรื่องประวัตินครวัดกับนครธมเลย มารู้ก็จากฝรั่ง พอรู้ว่าอยู่ในพุทธศตวรรษที่เท่าไหร่และสำคัญอย่างไร ก็รีบเครมว่าเป็นของกัมพูชา เพราะอยู่ในประเทศกัมพูชาแล้ว แล้วเขมรก็มารู้ว่าสุโขทัยมาทีหลัง ก็เลยเครมเหมาไปเลยว่า ทุกอย่างทั้งหมด ไม่ว่าจะ สถาปัตยกรรม ประเพณี วัฒนธรรม ศิลปะการต่อสู้ทั้งมวยและอาวุธ ชุดแต่งกาย ภาษา ศิลปะ เขมรเครมหมดว่าเป็นของมัน ทั้งๆที่ไม่ใช่ของเขมรเลย เข้าใจยัง ที่ไปที่มา
ไปมาแล้วค่ะ สวยงามตามกาลเวลาค่ะ ในปัจจุบันของอดีตคงจะสวยงามมากๆ ซึ่งในปัจจุบันยังคงทิ้งร่องรอยแห่งความอลังการไว้ให้ดูชมค่ะ
So good.องค์พระปรางค์สมบูรณ์มากๆ
เยี่ยมมากครับ ย้อนอดีตรากเง่าขอมโบราญ
ขอน้อมกราบ สาธุ.สาธุ สาธุเจ้าค่ะ
ดีงาม..ได้ความรู้ชอบๆๆ. ทำต่อไปนะค่ะ..ชอบเพลงประกอบมากฟังแล้วมีควาสุข😊😊😊👍👍👍
ขอบคุณครับ
good
กราบสาธุสาธุสาธุค่ะ
สาธุ
สวยมากเลยคะ
ชอบรายการแบบนี้ครับ
- ได้รับความรู้เยอะมาก
ขอบคุณครับ
ขอบคุณครับ
ผ่านไปสิบเดือนแล้ว ผมได้แต่เฉียดข้างๆวัด ยังไม่มีโอกาสเข้าไปซักที
งดงามมากครับ💕
สวัสดีค่ะ แอดมิน สวัสดีค่ะ อาจารย์
สวัสดีครับ
สวัสดีครับ
เพลงตอนท้ายคลิป เพลงไรคับ
side path
อยากรู้มานานแล้ว ขอบคุณค่ะ
ครับ ขอบคุณครับ
สวยๆ ชอบๆ อยากไปจัง 😍
มาๆ ลงสถานีลพบุรี เดี๋ยวพาลุย
@@FaithThaiStory วัดนี้อยู่ใกล้รถไฟเหรอ ก็ดีนะสิ แต่กลัวพอจะไปพี่ตั้มก็ไปถ่ายคลิปอยู่จังหวัดอื่นแล้วนะสิ 555 เราต้องตั้งต้นที่อยุธยาถึงพอจะนึกออก ลพบุรีมันไปรถไฟสายเหนือ
ตรงข้ามกันเลย..ใกล้เคียงกันเดินเที่ยวทั้งวันได้ เช่น วัดมหาธาตุ วังนารายณ์และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปรางค์สามยอด
น่าไปจริงๆ ต้องลาพักร้อน
@@FaithThaiStory เราโหลดแอพ narai เกี่ยวข้องกับพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์ ลพบุรี แต่ยังใช้แอพไม่ค่อยเป็น มีQRcode ดูยังไม่หมด ของจริงน่าจะสวยมาก
สวยมาก..อยากไปชม แต่ตอนขับรถผ่านไม่ยักกะรู้แฮะ
ยิ่งใหญ่ อลังการ สวยงาม มากครับ
อ.พูดถูกมากเลย
ผมมีคำถาม ไม่ทราบว่า ณ ปัจจุบันทางการช่างเนี่ย เราสามารถที่จะสร้างได้เหมือน หรือดีกว่าช่างสมัยก่อนได้ใหมอย่างไร สมบูรณ์ อ่อนช้อย งดงามเทียบเคียงสมัยก่อนได้มั้ย
งานสมัยใหม่มักสร้างแข้งครับ ไม่อ่อนช้อย แปลกใจอยู่เหมือนกันว่าคนโบราณทำได้ดีกว่าอีก
ตึกเป็น100ชั้นยังสร้างได้สบายนับประสาอะไรกับพระปรางค์สุงไม่กี่เมตร
อยากไปเห็นของจริงจัง ...ขอบคุณครับ@
นั่งรถไฟไป 3 ชั่วโมง วัดอยู่หลังสถานีรถไฟลพบุรีเลยครับ เดินเที่ยว วัด วัง 1 วัน กำลังดีครับ
วังเก่าละโว้อยุ่แถวไหนหรอคะ
วังนารายอยู่ถัดไปจากวัดมหาธาตุลพบุรี ไม่ไกลกันครับ
จะไปไหนก็ไปตั้งหลัก จากศาลพระกาฬ .. ครับ
เคยไปครั้งนึง คือกว้างมาก และภายในวัดเหมือนมีอาคารหลายๆยุคเลยค่ะ
อยากได้กี่ไลน์บอก
พระปรางค์ได้รับอิทธิพลมาจากทวารวดี
ปรางค์สองพี่น้องที่ศรีเทพน่าจะเก่ากว่านี้นะครับ
อาจารย์มาตอบข้อสังสัยที่คอมเม้นท์ปักหมุดแล้วครับ
เก่ากว่าครับ แต่เหมือนเราเรียกกันเล่นๆ ว่า ปรางค์สองพี่น้อง ที่จริงควรเรียก"ปราสาท" เหมือนกับองค์อื่นครับ
@@พลอยใสสนุกสนาน
ผมเคยไปดู โครงสร้างเดิมของปรางค์สองพี่น้องเป็นไม้นะครับ การใช้ไม้ทำโครงสร้างน่าจะศิลปะแบบทวารวดี
แต่ถูกบูรณะใหม่เป็นศิลปะแบบขอมยุคบาปวนในภายหลัง
@@Pklcp น่าสนใจครับ
ในความเห็นของผมผมคิดว่าปราสาทที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยคือปราสาทหินพิมาย อ.พิมาย จ.นครราชสีมา มีอายุมากกว่า 1,000ปี ส่วนปราสาทที่วัดมหาธาตุจ.ลพบุรีนั้นสร้างที่หลังปราสาทหินพิมายครับ น่าจะสร้างในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 มีอายุ 900ปีมาแล้วและเดิมเป็นที่ประดิษฐานของศิวลึงค์แบบขอมมาก่อน กษัตริย์ในยุคหลังที่ปกครองเมืองละโว้เปลี่ยนมานับถือศาสนาพุทธนิกายเถรวาทจึงนำพระพุทธรูปมาประดิษฐานไว้แทนศิวลึงก์จึงกลายเป็นปราสาทที่เป็นพุทธแบบเถรวาทที่เก่าแก่ที่สุดตามที่คุณตั้มได้กล่าวไว้ในคลิปนี้ครับ ความเชื่อที่ว่ากษัตริย์เป็นเทพมาจุติในโลกมนุษย์นั้นมาจากศาสนาพราหมณ์ ขอมโบราณรับเอาความเชื่อนี้มาจากอินเดียตอนใต้จากพ่อค้าอินเดียที่เข้ามาค้าขายในเกาะชวา ขอมโบราณรับความเชื่อนี้มาจากเกาะชวา ไทยเรารับความเชื่อนี้มาจากขอมอีกทอดหนึ่ง วัดศรีสวายที่สุโขทัยนั้นเดิมเป็นศาสนสถานของขอมโบราณมาก่อนและเคยมีศิวลึงก์อยู่ภายใน ต่อมาคนไทยรบชนะขอมและขับไล่ขอมออกไปได้จึงตั้งอาณาจักรสุโขทัยขึ้นมาในดินแดนที่เคยเป็นของขอม สุโขทัยรับพระพุทธศาสนาแบบเถรวาทลังกามาจากนครศรีธรรมราชครับไม่ใช่รับจากลพบุรี ครับ/ เอนกลาภ
ขอบคุณความคิดเห็นมากครับอาจารย์
ขอบคุณครับ
1.โดยภาพรวมสุโขทัย นับตั้งแต่พ่อขุนรามฯ รับพุทธเถรวาทจากนครศรีธรรมราช จากมอญ และจากลังกาตามลำดับ เป็นอย่างที่คุณเอนกลาภเล่า
2.แต่ในสมัยพ่อขุนขุนศรีอินทราทิตย์ พ.ศ.1792-1822 และพ่อขุนบานเมือง พ.ศ.1822-1841 สุโขทัยเริ่มปรับตัวเป็นพุทธเถรวาทหรือยัง? คำถามนี้ยังไม่มีคำตอบแน่ชัด ในเบื้องต้นผมคาดว่าเริ่มปรับตัวแล้ว โดยปรับตัวคู่ขนานไปพร้อมกับรัฐละโว้
3.ศ.ดร.สันติ เห็นว่า วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ สร้างช่วงปลาย พศว.18 (พ.ศ.1770-1800) อ.พิพัฒน์ ตรวจสอบสมมุติฐาน โดยขุดสำรวจฐานปรางค์ สรุปว่าเห็นใกล้เคียงกันคือ ประมาณปี 1750-1800
4.ถ้าเชื่อว่า ปรางค์นี้ประดิษฐานพระบรมธาตุ ตั้งแต่ปี 1770 จะถือว่าเป็นศาสนสถานแรกที่เริ่มมีแบบแผน "พุทธเถรวาท" ทั้งยังอยู่ร่วมสมัยกับข้อ 2
5.ในทางเศรษฐกิจ ละโว้เป็นเมืองท่าของชุมชนบริเวณสุโขทัยมาก่อน จึงอาจส่งอิทธิพลต่อแบบแผนราชสำนักสุโขทัยในข้อ 2
อย่างไรก็ตาม สุโขทัย สมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ปรับตัวเป็นพุทธเถรวาทหรือไม่ ยังไม่มีหลักฐานชัด ขอเปิดประเด็นไว้ก่อนครับ
สงสัยค่ะ อาจารย์ ที่สุโขทัยที่วัดศรีสวาย ที่ลพบุรีพระปรางค์ สามยอด ที่อยุธยา มีเจดีย์เรียงกันสามองค์ บังเอิญ หรือมีคติอะไรซ้อนอยู่กันแน่ ...แต่ว่าไป คติพุทธมหายานที่ถือว่าองค์พระกษัตริย์เป็นพระโพธิสัตว์ ก็มีมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 แล้วนะอาจารย์
อาจารย์มาตอบที่คอมเม้นท์ปักหมุดแล้วครับ
ใช่ครับ สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ถือว่าเป็นรอยต่อสำคัญเลย ถัดจากนี้ ก็พอจะนับเป็นมรดกสังคมไทยได้แล้ว
1.ก่อนพระองค์ เขมรเป็นฮินดู
2.ช่วงพระองค์ เป็นรอยต่อ พุทธมหายาน-วัชรยาน
3.หลังพระองค์ เป็นพุทธเถรวาท
ปรางค์ 3องค์ที่ว่านั้นถือว่าเป็นขนบสำคัญของพุทธมหายาน ที่ต่อมาถูกประยุกต์เป็นแบบแผนพุทธเถรวาทในสมัยอยุธยา
ขนบดังกล่าวอาจมาจากคติ3กาล3กายหรือ3องค์ อย่างใดอย่างหนึ่ง
3 กาล คือ พุทธในอดีตปัจจุบันอนาคต
3 กาย คือ ธรรมกาย กายทิพย์ กายมนุษย์
3 องค์ คือ พุทธเจ้า โพธิสัตว์ นางปรัชญา
ผมรู้สึกว่าคนสุโขทัยอยุธยา พยายามหลอมรวม 3 คตินี้ โดยสร้างสรรค์แบบแผนใหม่ที่เหมาะสมกันตนเองครับ
ยกเว้นเรื่อง เจดีย์วัดพระศรีสรรเพชญ์ เรียง3องค์ อันนี้แตกแถวออกมาครับ
1. เรียงจากตะวันออกไปตก ไม่ใช่ก่อเป็นปีก2ข้าง
2. สร้างคนละคราวกัน อุทิศกุศลให้พ่อ พี่ ต่อมาลูกสร้างให้อีกองค์
3.ตอนปี พ.ศ.2035 สังคมอยุธยานับถือพุทธเถรวาทชัดเจนแล้ว เน้นพระประธานคือพระสมณโคตม1องค์ครับ
เจดีย์3องค์ของวัดพระศรีสรรเพชญ์จึงแตกแถวจากเพื่อนครับ หากเทียบกับเพื่อน2วัดที่เล่ามา
@@พลอยใสสนุกสนาน แต่เท่าที่ทราบข้างในเจดีย์ที่อยุธยาองค์ใดองค์ องค์หนึ่ง มีพระปรางค์ข้างในนิค่ะ แต่ สมัยกรุงแตก พม่าต้อนเชลย อยุธยา ไปพม่า ปรากฏว่า มีการสร้างเจดีย์ เรียงกัน 3องค์ นี้อีก แสดงว่า ชาวอยุธยา ก็ยังถือคติแบบอาจารย์ ที่ว่าหรือเปล่า
@@xyty1953 ปรางค์ข้างในที่ว่า น่าจะหมายถึง"คูหาหลังคาซ้อน" ที่สร้างปิดปากกรุแน่เลย
เจดีย์3องค์ในชุมชนโยเดีย ก็น่าสนใจครับ เหมือนพยายามสืบทอดแบบแผนที่เคยเห็นในอยุธยา
เที่ยวเผื่อด้วยเด้อ
ปรางค์ก็คือเที่เก็บกระดูกคนตายไว้ใก้คนเป็นมากราบไหว้.บวงสรวงผีข้างในขอพรหรือความช่วยเหลือ.เหมือนเจดีย์เก็บกระดูกผีบรรพบุรุษของลัทธินับถือผีให้คุ้มครอง
สงสัยอีกอย่างนึง ผังเมืองรูปสี่เหลี่ยม มีการจัดการน้ำอย่างชาญฉลาด มีการเก็บสระน้ำในเมือง อย่างสุโขทัยมีการทำเขื่อน แล้วส่งน้ำมาเก็บในสระในเมือง ลพบุรี ก็มีทะเลสาบชุบศร มีท่อประปา ในอยุธยา มีบึงพระราม มีระบบชักน้ำในแม่น้ำมาใช้ ยกเว้น กรุงเทพเท่านั้นที่ไม่มี แสดงให้เห็นระบบวิศวกรรมชลประทานชั้นยอด ลักษณะแบบนี้ บังเอิญ หรือ การวางผังเมือง ในรูปแบบเดียวกันจากช่างสายตะกูลเดียวกันหรือไม่ และสอบถามอีกเรื่องนึง เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ ถูกสร้างตั้งแต่ต้น หรือมีการดัดแปลงส่วนยอดในสมัยหลัง ทำไมดูเหมือนเพิ่งเปลี่ยนในสมัยหลัง
xy ty ลพบุรี มีท่อประปา ส่งมาจากอ่างซับเหล็ก ในสมัย สมเด็จพระนารายณ์ มหาราช ครับ
ผมว่าเป็นความรู้ของช่างที่วางผังชุมชนที่สืบทอดองค์ความรู้มาจนถึงสมัยอยุธยาครับ ยกตัวอย่างดีจัง เห็นภาพต่อเนื่องเลย
ส่วนกรุงเทพอยู่ที่ลุ่มมาก จึงไม่เน้น?
เจดีย์ทรงพุ่มฯ น่าจะเป็นของเก่าจริงๆ นะครับ ผมรู้สึกอย่างนั้น
@@พลอยใสสนุกสนาน อาจารย์ มันไม่ใช่ผังเมืองแค่ เมืองนี้ แต่ มีอีกหลายเมือง ที่มีแบบนี้ เช่นเมืองปราจีน แต่ผังเมืองก่อนผังเมืองรูปสี่เหลี่ยม จะมีผังเมืองรูปวงกลม เกิดขึ้นก่อน ส่วนมากเป็นเมืองสมัยทวารวดี คือมองภาพถ่ายดาวเทียม แล้วเกิดความสงสัย เลยถามโกประวัติศาสตร์จากอาจารย์ ส่วนเจดีย์ นั่น ถ้าดูในลักษณะของรูปทรง และวัสดุส่วนปลายเหมือนปูนในสมัยหลัง เพราะทรงเจดีย์ ที่สุโขทัย จะใช้วัสดุศิลาแลง เลยเกิดความสงสัย ...
@@พลอยใสสนุกสนาน ส่วนกรุงเทพ หนูก็คิดแบบอาจารย์ แต่วัตถุประสงค์การมีสระน้ำภายใน น่าจะมีมากกว่าเก็บน้ำหรือจัดการน้ำท่วม จะเห็นอยุธยาก็มักจะสร้างพระที่นั่งกลางน้ำ ที่ลพบุรี ก็จะมีการสร้างพระที่นั่งกลางน้ำ... เลยคิดว่าเป็นผังรูปแบบสำเร็จ จากทีมช่างมากกว่า
@@xyty1953 เจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์องค์ไหนที่รู้สึกว่ายอดเป็นของสมัยหลังบ้างครับ มีตัวอย่างไหมครับ
ทำไมไม่บูรณะให้สวยงาม ถ่ายแค่รูปไว้ก็พอ
กรุพระของลพบุรีคือเก่าแก่และเข้มขลังที่สุดในสยามครับ !
ติดตามช่องลุงแร้ววววคร้าาาสาระล้วนๆ^^
ปรางค์ศรีเทพ เพชรบูรณ์ เก่าแก่ยุค พุทธศตวรรษที่11 ครับ
อาจารย์มาตอบข้อสังสัยที่คอมเม้นท์ปักหมุดแล้วครับ
บร๊ะ สุดย๊ะ
ปรางค์ เขมรก็เรียก เช่น ปรางค์ปราสาทอังกอร์....
เก่ากว่า พิมาย และเขาพนมรุ้งอีกเหรอครับ
ที่นั่นคือแบบปราสาทเขมรครับ ไม่ใช่ปรางค์แบบพุทธ สามารถอ่านคอมเม้นท์ปักหมุดได้ครับ
พิมายคือศาสนสถานพุทธแบบตันตระยาน พนมรุ้งคือศาสนสถานฮินดู ส่วนวัดมหาธาตุนี้คือศาสนสถานพุทธแบบเถรวาท ถ้าพูดถึงอายุโดยไม่ใช่นิกายหรือศาสนาแบ่ง วัดมหาธาตุสร้างหลังสุดครับ
เอาง่ายๆ พิมาย พนมรุ้ง มหาธาตุ
คือศิลปะเดียวกัน แต่รุปทรงคนละอย่าง แต่ใครเก่าแก่กว่า นมรุ้ง พิมายเก่าแก่กว่าจร้า
ตอนที่ผมได้ดูยูธูปนี้ครั้งแรกก็ได้ไปค้าหาดูในคำถามของท่าใบไม้นี้ ไปพบในพันทิปหัวข้อ pantip.com/topic/32446468
ซึ่งน่าสนใจนะครับ
ช่วงระยะเวลาของศิลปะของขอมโบราณสั้นมาก ศาสนสถานเหล่านี้จึงมีร่องรอยของศิลปะแต่ละสมัยครบเลย
ด้วยปราสาทแต่ละหลังใช้เวลาในการสร้างกว่าจะแล้วเสร็จนานเหลือเกิน ร่วมมากกว่า ๒ ศตวรรษก็ยังมีเลย
ยุคนั้นเมืองลพบุรีคงใหญ่โตและสวยงามมาก อยากเห็นว่าคนสมัยนั่นเค้าแต่งกาย มีนางรำ แบบเขมรหรือปล่าว
น่าจะเคยมีประสบการณ์มั้งครับ
ละโว้มีมาตั้งแต่สมัยทวารวดีนะครับ ก่อนจะรับเอาอารยธรรมเขมรเข้ามา ภาพสลักสมัยทวารวดีมีการละเล่นดนตรีเกิดขึ้นแล้ว จึงสันนิษฐานว่าละโว้ซึ่งเป็นเมืองใหญ่ในสมัยทวารวดีนั้นจึงน่าจะมีการละเล่นร้องรำทำเพลงเกิดขึ้นมาก่อนหน้าแล้ว
เฟอะฟะ.....ขอมไม่ใช่เขมรคนละยุคกัน
เขมรยุคท้ายๆก็มาเปนพุทธครับมหายาน
ชอบมากพระปรางค์นี้เราเห็นในหนังสือเรียนตอนอยู่ป.5แต่ไม่รู้จักชื่อว่าเป็นพระปรางค์อะไร
ไม่รู้นะท่านบอก1450มาแลัว
หากพูดคำว่าครับ จะดีกว่าคำว่า ใช่ ใช่ ใช่
แล้วพระปรางค์สามยอดละครับเป็นโบราณสถานสมัยไหนครับ
ปรางค์สามยอดเป็นปราสาทเขมรในพุทธศตวรรษที่ ๑๘ เหมือนกันครับ แต่ไม่ใช่ทรงปรางค์แบบพุทธ ครับ
@@FaithThaiStory เเบบพุทธกับเเบบพราหมณ์ต่างกันยังไงหรอคะอาจารย์
@@RThx_ ศาสนสถานที่ไม่ใช่แบบพุทธจะมีการประดิษฐานเทพเจ้าอื่นๆ ครับ...แต่วัดมหาธาตุนี้เป็นแบบคติพุทธ เพราะเป็นสถานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปและพระบรมสารีริกธาตุ
@@FaithThaiStory ขอถามอีกนะคะ ปราสาทบายนเป็นคติเเบบพุทธหรือพราหมณ์คะ
@@RThx_ ปราสาทบายนเป็นคติพรามหณ์ ฮินดูครับ ไม่ใช่พุทธเถรวาท
ศรีเทพ เก่ากว่านะ ถ้านับในไทย
ชอบรายการคุณตั้มเฟสไทยสตอรี่มากครับติดตามทุกคลิบขอบคุณท่านอ.ฉันทัสที่ให้ความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะคุณตั้มยังคงไว้ซึ่งความงดงามดูมีมนต์ขลังมากค่ะ
อยากย้อนเวลาได้จังเลยครับ😅🙏🙏🙏😎🤘❤️
เขมรเองก็รับอิทธิพลการสร้างปราสาทและความเชื่อจากอินเดียและชวา
ครับ
ไปทัวร์สัมมนาปราสาทเขมรทุกปราสาท7วันเรียนด้วยพอเข้าใจได้ระดับหนึ่งแล้วครับ
อย่าบอกว่าขอมเป็นเขมรขอมไม่ใช่เขมรควรแยกขอมกับเขมรให้ได้ก่อนขอมเป็นวรรณปกครองเขมรเป็นแค่พลเมืองเท่านั้นครับท่าน