តើបុរាណាចារ្យខ្មែរប្រើពាក្យសង្រ្កាន្តក្នុងន័យបែបណា ហើយពាក្យសង្រ្កាន្តនេះមានកំណើតពីណា?
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 9 เม.ย. 2024
- ភាសាសំស្រ្កិតមួយពាក្យគឺពាក្យថា«សង្រ្កាន្ត»ត្រូវបានគេផ្អើលយកទៅប្រើយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង ច្រើនជាងឆ្នាំណាៗទាំងអស់។ ប្រទេសជិតខាងយើងឯណោះវិញគឺប្រទេសថៃ ថែមទាំងទទួលបានជោគជ័យក្នុងយកពិធីសង្រ្កាន្តនេះទៅចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកផង។
តើបុរាណាចារ្យខ្មែរ ប្រើពាក្យសង្រ្កាន្តនេះ ក្នុងន័យបែបណា? ប្រសិនបើពាក្យថាសង្រ្កាន្តកម្ពុជាអាចបានជាប់ក្នុងបញ្ជីរបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ដូចដែលកម្ពុជាគ្រោងនឹងធ្វើមែននោះ តើកម្ពុជាខាតឬចំណេញ?
លោក ជុន ច័ន្ទបុត្រ បកស្រាយផ្ទាល់ជុំវិញរឿងនេះដូចតទៅ៕
------
សេចក្តីកែតម្រូវ (ថ្ងៃទី១១ខែមេសាឆ្នាំ២០២៤)៖
លោកសាស្ត្រាចារ្យ វង់ សុធារ៉ា ស្នើសុំអោយវិទ្យុអាស៊ីសេរី កែតម្រូវចំពោះការដកស្រង់ការបង្ហោះរបស់លោកលើបណ្តាញសង្គម ទាក់ទងនិងពាក្យសង្រ្កាន្ត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖
“សំណេររបស់ខ្ញុំនៅប្រយោគចុងក្រោយថា «នាំឲ្យខ្មាសគេណាស់» នៅក្នុងការផ្សាយកាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី៣១ខែមីនាឆ្នាំ២០២៤នោះ គឺ សំដៅតែរឿង កាត់ពាក្យ«សង្ក្រាន្ត» លើសិលាចារឹក មិនបានត្រឹមត្រូវ និងអានពាក្យ «សង្ក្រាន្ត» ឬ «ង៑ក្រាន្ត»ទៅជា «ចក្រាន្ត» តែប៉ុណ្ណោះ។”
#វិទ្យុអាស៊ីសេរី #កម្ពុជា #ហ៊ុនសែន #ហ៊ុនសែន #ហ៊ុនម៉ានី #បុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ #បទសម្ភាសន៍អាស៊ីសេរី #វប្បធម៌ #ចូលឆ្នាំថ្មី #សង្ក្រាន្តអង្គរ #សង្ក្រាន្ត #ចូលឆ្នាំថ្មី
#RFAKhmer #Cambodia #HunManet #HunSen #HunMany #CultureKh #KhmerNewYear #Sankranti #Sankranta
សូមអរគុណ លោកជន ចន្ទបុត្រ ខ្លាំងណាស់ ចំពោះការណែនាំពន្យល់ ពាក្យសង្រ្កានយ៉ាងក្បោះក្បាយ🙏❤️❤️
Thank you very much for your explanation 🙏
អរគុណ RFA ដែលបានពន្យល់អោយកូនខ្មែរបានយល់ ជាពិសេស បង ដារ៉ា និង លោកពូ ច័ន្ទបុត្រ
Wish you getting better and Happy New Year . 🙏
លោកពូ បកស្រាយបានច្បាស់ល្អ ខ្ញុំសូមពរ លោកពូ និងក្រុមការងារrfa សូមអោយមានសុខភាពល្អ និងទទួលបាននូវភាពជោគជ័យ ក្នុងឆ្នាំថ្មី បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ប្រពៃណីជាតិខ្មែរ
Thank for detailed explanation
ភ្លឺច្បាស់ហើយលោកពូ
សូមអរគុណលោកពូខ្លាំងណាស់ លោកពូបានពន្យល់យា៉ងក្បោះក្បាយណាស់
យុវជនគួរតែស្តាប់ហើយយល់ដឹង កុំធ្វើអ្វីដែលគ្មានមូលដ្ដានច្បាស់លស់ ។
🙏សូមជូនពរឲ្យ
លោក ជុន ច័ន្ទបុត្រ
ជាសះស្បើយឆាប់ៗ
❤very very and very good my young brother very much ❤April 9.2024❤
អរគុណលោកពូយល់ហើយ❤
ជូនពរលោកបុត្រសុខភាពល្អជានិច្ច
អរគុណខ្លាំងណាស់❤❤❤
❤❤❤ good idea very much
អគុណណាស់លោកពូអគុណRFA
លោកពូ និយាយបានល្អណាស់
គួរអាសូរដល់ស្រុកទេសណាស់!!!😭😭😭
ស្ដាប់យល់ហើយមិនដែលដឹងសោៈ ៕ឆ្នាំថ្មីសូមឲ្យទេវតាថែរក្សាក្រុមគ្រួសាប្អូន ។នឹងក្រុមការងារទាំងអស់សុខសប្បាយ ។❤❤❤❤❤❤❤❤❤
ពិតណាស់លោកជួនចិនបិទនិយាយបានត្រូវបង្កើតឡើងដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់ខ្លួនដែលបានធ្វើឡើងឬប្រទេសកម្ពុជាណាមួយទូរទៅ
ពិតជាត្រឹមត្រូវណាស់❤
អរគុណRFA
The best topic ❤
លោក ជន ចាន់បុត្រ នៅតែខ្លាំង❤❤❤
សាធុៗៗ
អរគុណលោកបុត្រ ចំពោះការបកស្រាយ
អរគុណលោកពូដែលបានបកស្រាយយ៉ាងក្បោះក្បាយដល់ជនរួមជាតិខ្មែរបានដឹងទាំងអស់គ្នា🙏💌
Thanks you for the best explanation 🎉🎉🎉
អរគុណណាស់ដែលលោកបានពន្យល់.ខ្ញុំនិងព្យាយាមយល់ពាក្យសង្រ្កាននេះឲ្យបានច្បាស់ត្រឹមត្រូវ.
ខុសក្បួនតម្រាដោយសារមិនយល់ សូមកូនខ្មែរមេត្តារៀនយល់ឲ្យបានសុីជម្រៅផង💐🙏💖
អរគុណច្រើន🙏
អរគុណណាស់ ។
ពន្យល់បានល្អណាស់❤
ធ្វើអ្វីៗៗច្រើនតែមិនទាន់សភាពការណ៍ទេ?-(គឹក្រោយហេតុការណ៍)៕
❤❤❤🙏🙏🙏👍👍👍💯💯
Both of you are really great Job.
ពិតណាស់ សូមអរគុណ អាស៊ីសេរី
អរគុណប្អូនជនចាន់បុត្រ ❤❤❤❤,,👍👍👍👍
🙏💚
Thank you so much
ពាក្យ "ចក្រង្រ្កាន ឬ ចក្រាន" មិនមែនជាពាក្យថ្មីទើបតែបង្កើតឡើងមកដើម្បីជាការខ្វែងគំនិតគ្នាដោយបក្សដោយពួកនាសម័យបច្ចុប្បន្ននោះទេ ចក្រង្រ្កាន ឬ ចក្រាននេះ បានមកពីពាក្យថា "ចង្រ្កាន" ចំណាំតែសង្គមខ្មែរសម្ដៅទៅកន្លែងដាំស្ល ហើយពាក្យ ចង្រ្កាន បានមកពីពាក្យ ជើងក្រាន មានន័យថាសម័យកាលបុរាណពីដើម នៅអំឡុងពេលនៃប្រជាកសិករខ្មែរប្រមូលផលដំណាំបញ្ចប់នូវរដូវប្រាំង ក៏ជាពេលវេលាប្រជាជនខ្មែរប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីផងនោះ ជាឱកាសថ្ងៃ មហាចក្រង្រ្កានមកដល់ ប្រជារាស្រ្តគ្រប់ស្រទាប់បានជុំជើងគ្នារៀបចំប្រដាប់តម្កល់ឆ្នាំងចម្អិនអាហារ ដើម្បីធ្វើម្ហូប ដាំស្ល វិចនំ ឲ្យមានម្ហូបឆ្ងាញ់ៗពេញទូទាំងនគរ សម្រាប់ជាគ្រឿងសែនព្រេនដូនតា និង ទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី ដែលមានរយៈពេល ៣ថ្ងៃ។ ហើយទំនៀមទម្លាប់នៃការចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ប្រជាជនខ្មែរ តែងតែគោរពស្រ្តីជាធំ មានមាគ៌ាសាសនាព្រះពុទ្ធកោនាគមនោ ពោធិសត្ត ដឹកនាំស្រ្តីខ្មែរឲ្យចេះវិជ្ជាចម្អិនម្ហូប ចេះដេរប៉ាក់ ចេះតុបតែងខ្លួនផ្ទះសម្បែង ចេះគ្រប់គ្រងគ្រួសារ និង ចេះធម៌ បាលៃ អក្សរ ភាសាខ្មែរ សិល្ប៍សាស្រ្ត ពោលគឺលើកស្រ្តី ជាតួតំណាងឲ្យទេពតា មានន័យថាខ្ពង់ខ្ពស់ ឧត្ដុងឧត្ដម ថ្លៃថ្នូរ បែបនេះហើយ បានជាស្រ្តីខ្មែរ ជាដួងព្រលឹងជាតិ នៃពាក្យថា មហាចក្រង្រ្កាន ដែលជាមហាអាណាចក្រ មានស្រ្តីចូលចង្រ្កានធ្វើម្ហូបឆ្ងាញ់ជាងគេ តើមនុស្សណាដែលថាមិនចូលចិត្តម្ហូបឆ្ងាញ់នោះ នគររីកចម្រើន នគររុងរឿង គឺដោយសារនគរមានប្រជារាស្រ្តហូបឆ្អែតគ្រប់ៗគ្នាពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
តែក្រោយពីសម័យដួលរលំទឹកដីមហានគរមក ជោគវាសនានគរខ្មែរត្រូវផ្លាស់ប្ដូររបបដឹកនាំដោយស្ដេចកំណាចមួយអង្គកាន់សាសនាព្រហ្មញ្ញឡើងគ្រងរាជ្យ មានព្រះនាមថា ព្រះបាទទស្សរត្ន។ រជ្ជកាលស្ដេចអង្គនេះហើយដែលនគរមេត្តា និង នគរមុត្តា ត្រូវបានកាត់ទៅឲ្យស្យាំកុក រីឯនគរចម្ប៉ាក៏ត្រូវរលំរលាយបានទៅលើយួនកាន់កាប់ផងដែរ ដូច្នេះវាមានរឿងសំខាន់ៗជាច្រើនក្នុងមនោគមវិជ្ជាសាសនាព្រះកោនាគមនោ ទាក់ទងនឹងទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្មែរពីព្រេងនាយ ត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញប្រាសាទ រូបពុទ្ធបដិមា និង កែប្រែពាក្យបាលៃចារឹកនៅលើផ្ទាំងសិលាជំនួសដោយពាក្យ "សង្រ្កាន្ត" វិញ កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយដែលពុំបានដឹងពីដំណើរដើមទងក៏កត់សម្គាល់ហៅពាក្យសង្រ្កាន្តនេះយ៉ាងជាប់លាប់ រហូតធ្វើឲ្យប្រជារាស្រ្តអត់ស៊ីអត់ឃ្លានមកដល់សព្វថ្ងៃ ព្រោះអក្សរ សៈ ក្នុងបាលៃព្រះពុទ្ធកោនាគមនោ គឺន័យថា សម្លាប់ចង្រ្កានដាំស្លខ្លួនឯង អស់រយៈពេលជិត៨០០ឆ្នាំហើយ ដែលខ្មែរតែងតែប្រើប្រាស់ពាក្យ "សង្រ្គាន" នៅក្នុងថ្ងៃប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីនេះ។
ដូច្នេះសៀមវាដណ្ដើមយកទៅហើយ អនាគតវានឹងខ្សត់ម្ហូបឆីមិនខាន តែបើខ្មែរយើងងាកមកប្រើពាក្យ ចក្រង្រ្កាន ឬ ចក្រាន ឡើងវិញនោះ ធានាថាប្រជារាស្រ្តមិនខ្វះម្ហូបហូបចុកនោះទេ ព្រោះបាលៃជាភាសារបស់ព្រះពុទ្ធ ព្រះព្រហ្ម ព្រះឥន្រ្ទ និង ទេវតា បង្កប់សិល្ប៍សាស្រ្តក្នុងឋានទាំង៣ដូចជា ឋានសួគ៌ ឋានមនុស្ស និង ឋាននរក បើមនុស្សសូត្របាលៃកុសលគឺកាន់តែស័ក្តិសិទ្ធិ នគរកាន់តែចម្រុងចម្រើន បើមនុស្សសូត្របាលៃអកុសលគឺកាន់តែអន្តរធាន នគរកាន់តែដាំក្បាលចុះក្រោមទៅតាមពាក្យបាលៃនោះជាក់ជាពុំខាន។ សូមអរគុណ🙏
Good explanation 🙏
That's very perfect. you teach khmer people the historical roots about "Chol Chham Tmey" vs "Sangkran" . Hun Sen/Hun Manet/ Haing Toav aka Sok Eysan are not Khmer ethnic thus they have been trying to change everything that Khmer have to eliminate khmer roots.
បុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរល្អណាស់
ក្មេងសម័យនេះ
ល្អណាស់លោកទាំងពី 👍👍👍
យកល្អ គួរស្តាប់យោបល់ ព្រះសង្ឃ វត្តតាសុត ដើម្បីពិចារណា វាអាចចំណេញពេលអស់លោក❤❤❤
❤❤❤❤❤❤❤
ត្រូវណាស់
សូមជូនពរអោយលោកពូមានសុខភាពល្អ
🙏🙏🙏
You're genius Lok Pu Channboth
ស្តាប់ហើយសង្វែកណាស់ 😢
អរគុណ!
❤❤❤
កំហុសព្រោះមិនយល់
❤❤❤❤❤❤
ពិតជាបកស្រាយបានល្អមែន
❤❤❤❤❤
ឣក្សសង្ក្រានខ្ញុំដែលឃើញនៅលើក្របសៀវភៅ ហោរាទាយ
❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤
ជូនពរឆ្នាំថ្មីសូមឱ្យបងច័ន្ទបុត មានសុភាព ល្អ
สงกรานต์วัฒนธรรมไทยโดยยูเนสโก😊.
ขอบคุณเขมร ที่จัดงานสงกรานต์ของไทย😊
😢😢😢
👍🌷
មើលវីដេអូមួយនេះហើយបងប្អូនទាំងអស់គ្នានិងបានយល់ច្បាស់ពិតប្រាកដ❤❤
សូមអរគុណ FRA
🥰🥰🥰🙏🙏🙏👍👍
❤❤❤🎉
🎉🎉🎉❤❤❤
@rfa🙏🙏💖❤️💖❤️👍👍
ស្តាប់ពាក្យពិត កើនប្រាជ្ញា❤
ពិតជាត្រឹមត្រូវតាមបុរាណកាលមែន
គាំទ្រ 100%
❤
🙏🙏🙏🙏🙏
👍👍👍💯💯💯🙏🏻🙏🏻🙏🏻❤️
នេះឯងចេះនិយាយដោយមុខស្រស់គ្រាន់បេីរបស់អ្នកឯងតែកនិយាយប្រាប់ឲ្យសោះខ្យល់, តែរឿងចង្រ្កានខ្មែរទៅអាថៃវាប្រេីៗៗក៏ប្រេីទៅព្រោះវាកេីតក្រោយខ្មែរទេតេីខេយល់បងអូនខ្មែរខេយល់អាថៃចោលួចរបស់យេីងប្រេីតេីតាំងពីអក្សរឡេីងទៅឯងអាយួនវិញលួចអក្សរបារំាងមកប្រេីដោយថែមយ៉ូវមកដាក់លេីអក្សរបារំាងខេយល់ៗៗក៏ក្លាយជាអក្សរវាយួនមកខេយល់បងអូនខ្មែរខេយល់ៗៗអាចោៗៗ
អរគុណដែលមានការបកស្រាយបានត្រឹមត្រូវតាមក្បួនច្បាស់លាស់..។
ជន់ ច័ន្ទបុក❤
🌹🌹🌹🌹❤️❤️❤️❤️❤️🙏
អរគុណលោកពូ និងក្រុមការងារRFA ដែលបានបកស្រាយអោយខ្ញុំបានយល់និងប្រជាជនខ្មែរយល់ទាំងអស់គ្នា សូមជូនពរលោកពូអោយសុខភាពល្អ
លឹង្គ
ើ។៘❤ឲតាមឆា1❤@@attackontitan5696
😂😂❤❤😂😂😂🎉❤😂❤😂😂🎉❤😂🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉😂😂🎉😂❤
@atqqmtackontitan5696
❤❤🎉🎉
ខ្ញុំអង្គុយតែឆ្ងល់ហេតុអីខ្មែរបច្ចុប្បន្ននេះ យកពាក្យសង្ក្រានមកប្រើជំនួសអោយពាក្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ឬ ក៏ចូលឆ្នាំថ្មីទៅវិញ ?
មែនហើយ ជ្រុលជ្រើមតាមថៃ
@@peta75189តាមពិតពាក្យនេះខ្មែរយេីងមានតាំងពីដេីមមកយូរមកហេីយតែយេីងមិនយកមកប្រេីប្រេីតែពាក្យថាចូលឆ្មាំខ្មែរឬចូលឆ្នាំថ្មីតែប៉ុណ្ណោះ
វចនានុក្រមសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត
សង្ក្រាន្ត [សង់-ក្រាន] (សំ. សង្ក្រាន្តិ) ន. ដំណើរឃ្លាតចាកទី; ការឈានចូលដល់; ដំណេីរដែលព្រះអាទិត្យចរចូលដល់ទីចួបមួយជុំរាសិចក្រ គឺដំណើរដែលដើមនិងចុងនៃរាសិចក្រចួបគ្នា ពេញគ្រប់ជាមួយឆ្នាំ (ដំណើរដាច់ឆ្នាំចាស់ផ្លាស់ឆ្នាំថ្មី), ពិធីចូលឆ្នាំថ្មី (សង្ក្រាន្តមានបីថ្ងៃគឺថ្ងៃទី ១ជាថ្ងៃចូលឆ្នាំ, ថ្ងៃទី ២ជា ពារកណ្ដាល ឬហៅថា វ័នបត (ថ្ងៃខ្វាក់), ថ្ងៃទី ៣ជា ពារឡើងស័ក គឺផ្លាស់ស័កថ្មីនៅថ្ងៃនេះឯង) : ថ្ងៃសង្ក្រាន្ត, ពិធីសង្ក្រាន្ត។
ចម្រៀងរបស់លោកតាសុីន សុីសាមុត “ មហាសង្ក្រានច្រានឆ្នាំមួយទៅ ….”
ប្រពៃណាស់
ពូចូលឆ្នាំខ្មែរមកអត់
លោកពូនិយាយត្រូវណាស់តាខ្ញំុគាត់មិឲ្យដេីរលឺសំពត់គាត់ថាស្រីខាតលក្ខ
ខ្ញុំដឹងថាពាក្យសង្ក្រាន្តនេះ មិនមែនជាពាក្យរបស់សៀមផ្ដាច់មុខទេ។ តែយើងមិនចាំបាច់ទៅប្រើពាក្យសង្ក្រាន្តជាន់ជាមួយសៀម ទាំងដែលយើងប្រើជាយូរយាយមកហើយគឺពាក្យចូលឆ្នាំខ្មែរ។ ប្រើពាក្យរបស់យើងដែលបានប្រើវិញទៅ ខ្ញុំមិនទម្លាប់នឹងពាក្យសង្ក្រាន្តដែលគេច្រឡំថាជាមួយសៀមទៀតទៅ។
🇰🇭❤️🙏
មើលក្នុងតម្រាព្រហ្មជាតិទីមួយរបស់ខ្មែរយើងគឺច្បាស់ហើយ!
សូមអរគុណលោកច័ន្ទបុត្រនិងលោកតារាដែលបានបំភ្លឺពាក្យមហាសង្ក្រាន្តនេះ ។ ខ្ញុំនឹងកែប្រែដោយដកចេញពាក្យនេះក្នុងកំណាព្យចូលឆ្នាំខ្មែរ 2024 ដែលខ្ញុំនឹងចុះផ្សាយក្នុងយូធូបនៅថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំយើងនេះ ។
😃🥰🥰🥰🥰🥰
រចនាបទឬក្បាច់ផ្ញីមិន មែនក្បាច់បូរាណខ្មែរ ត្រឹមតែអង្គរសង្រ្កាន្តជាពាក្យប្រើដ៏យូលង់ហើយ
ឆ្នាំថ្មីសិររីមង្គល❤❤❤❤❤ជូនពរលោកទាំងពីនិងសមាជិកសមាជិការវិទ្យុអាសុីសេរីជួបតែសេចក្ដីសុខចម្រើនគ្រប់ៗគ្នា។
សង្រ្កាន្ត មាន ន័យថា ផ្លាស់ប្តូរ...ជាផ្នែកមួយថ្ងៃទាំង៣នៃថ្ងៃទាំង៣នៃថ្ងៃចូលឆ្នាំ!
មែនហើយ ខ្ញុំឃើញបែបនេះដែរ តែអ្នកខ្លះមិនយល់
ចាស់ពីដើមមិនមានប្រើពាក្យ < សង្ក្រាន្ត>កំបុតថ្ងុញអីចឹងទេ គឺមានតែពាក្យជាឯកសារទេគឺ [ មហាសង្ក្រាន្ត ] ដែលជាកម្រងគ្បួនតម្រាប្រចាំឆ្នាំ (សៀវភៅ) ទោះទាយដោយអ្នកហោរាប្រចាំព្រះរាជណាចក្រ កម្ពុជា ។
ដុចរច្នាបទយួនចោលទៅ
ពូឯងអត់ហ៊ានមកទេ
សូមអរគុណលោកពូជុំច័ន្ទបុត្រដែលបានបកស្រាយយ៉ាងក្បោះក្បាយ អោយកូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយបានសិក្សាស្វែងយល់ទាំងអស់។
ក្រុមប្លោកជួយបានអីខ្លះ?