บายศรีสู่ขวัญ - บรรเลงพิณพร้อมโน้ต
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 1 ต.ค. 2024
- ฟ้อนบายศรีเป็นฟ้อนที่สวยงามอย่างหนึ่ง ซึ่งใช้ในพิธีบายศรีสู่ขวัญหรือเชิญขวัญ ในการต้อนรับแขกเมืองหรือแขกสำคัญ ทีมาจากต่างเมืองหรือต่างประเทศ
ประเพณีบายศรีสู่ขวัญ เจ้าใจว่าได้มากจากภาคกลาง แต่ฟ้อนบายศรีนั้น ชาวพื้นเมืองคิดท่ารำขึ้นเอง เพราะถ้าเป็นของลาวจะมีการเล่นเซิ้งรับในพิธีบายศรี เมื่อมีแขกเมืองหรือแขกเกียรติยศมาจึงจัดต้อนรับขึ้น มีพิธีบายศรีเชิญขวัญโดยนำใบตองมาเย็บเป็นบายศรีอย่างสวยงาม ประดับด้วยดอกไม้และเครื่องหอม มีอาหารจัดทำพิเศษสำหรับเชิญขวัญ มีด้ายสายสิญจน์สำหรับผู้ข้อมือ ผู้กระทำคือผู้เฒ่าหรือผู้ทรงคุณวุฒิ วัยวุฒิ ที่เข้าใจพิธีทำการเชิญขวัญและผู้ข้อมือแขกเมือง หลักจากนั้นก็จะมีการฟ้อนบายศรีและมีเลี้ยงกันตามประเพณี
ท่ารำต่างๆ เดิมเป็นของภาคเหนือ ต่อมาก็ดัดแปลงขึ้นเรื่อยๆ มีท่าของไทยภาคกลางปนอยู่ แต่ยังอ่อนช้อย และสวยงามตามแบบลีลาของฟ้อนภาคเหนือ
การแต่งกาย
นุ่งผ้าซิ่น เสื้อแขนยาวจรดข้อมือ มีพวงมาลัยหรือแพรถือทิ้งชายยาวจรดเข่า เกล้าผมมวยสูง ทัดดอกไม้ห้อยอุบะข้างซ้ายเหมือนอย่างการแสดงในลักษณะฟ้อนชนิดดังกล่าวมาแล้ว
โอกาสที่แสดง
ใช้ในพิธีบายศรีเชิญขวัญในการต้อนรับครั้งสำคัญๆ ปัจจุบันอาจนำมาดัดแปลงใช้ในงานทั่วๆไปได้
เพลงประกอบ
มาเถิดเย้อ มาเยอขวัญเอย มาเย้อขวัญเอย
หมู่ชาวเมืองมา เบื้องขวานั่งซ่ายล่าย เบื้องซ้ายนั่งเป็นแถว
ยอพาขวัญอันเพริศแพร้ว ขวัญมาแล้ว มาสู่ถิ่นฐาน
เกศเจ้าหอมลอยลม ทัดเอื้องชวนดม เก็บเอาไว้บูชา
ยามเมื่อฝนเจ้าอย่าคลาย ยามแดดสายเจ้าอย่าคลา
อยู่ที่ไหนจุ่งมา รัดด้ายไสยา มาคล้องผ้าแพรกระเจา
อย่าเพลินเผลอ มาเยอขวัญเอย มาเย้อขวัญเอย
อยู่แดนดินใด หรือฟากฟ้าไกล ขอให้มาเฮือนเฮา
เผืออย่าคิดอาศัยชู้เก่า ขออย่าเว้า ขวัญเจ้าจะตรม
หมอกน้ำค้างพร่างพราย ขออย่าเชยชม ป่าเขาลำเนาไพร
เชิญมาทัดพวงพยอม ทาน้ำหอมให้ชื่นใจ
เหล่าข้าน้อยแต่งไว้ ร้อยพวงมาลัยมาคล้องให้สวยเอย.
ที่มา...หนังสือระบำรำฟ้อน หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร จัดพิมพ์เนื่่องในโอกาสวันอนุรักษ์มรดกไทย วันที่ 17 เมษายน พ.ศ.2532
รับฟังแล้วค่ะซึ้งใจในทำนองมีมนต์ขลัง
ฟังอีกแล้วค่ะมันมีความหมายในเนื้อเพลงและทำนองซึ้งกินใจมากๆ
อาจารย์มีโน้ตลาย ลมหนาวภูไทไหมครับ...
อยากเห็นอาจารย์ด้วยเด้อครับอาจารย์
ขอบคุณครับ
ดีมากครับอาจารย์👍👍👍
เพราะครับ
ขอบคุณครับ
ติดตามตลอดคับม่วนหลาย
ขอบคุณครับ