พระนารถ

"พระนารถฤาษี" ผู้ยิ่งด้วยศีลบารมี เป็นเรื่องหนึ่งในชาดก 10 เรื่อง หรือ "ทศชาติชาดก" ซึ่งเป็นเรื่องราว 10 ชาติ สุดท้ายสุดท้ายของพระพุทธเจ้า ที่เสวยพระชาติเป็นพระโพธิสัตว์ ก่อนชาติที่เป็นเจ้าชายสิทธัตถะเเห่งศากยวงศ์ เเละได้ตรัสรู้เป็นสมเด็จพระสัมพุทธเจ้า องค์ศาสดาของพุทธศาสนา
เรื่อง
พระราชาอังคติราช ผู้ครองเมืองมิถิลา ผู้ยึดมั่นในทศพิธราชธรรม มีพระธิดาพระองค์หนึ่งชื่อ รุจาราชกุมารี ในคืนวันเพ็ญเดือนสิบสอง พระเจ้าอังคติราชถามเหล่าอำมาตย์ว่า “พวกเจ้าว่าในราตรีอันรื่นรมย์เช่นนี้ ข้าจะทำอันใดจึงจะมีประโยชน์” อลาตอำมาตย์ทูลว่าให้ทรงยกทัพไปตีบ้านเมืองที่ยังไม่เป็นเมืองขึ้น สุมานอำมาตย์ทูลว่าควรมีงานเลี้ยงให้สนุกสนาน วิชัยอำมาตย์ทูลว่าควรไปฟังธรรมจากผู้ทรงศีล พระองค์เห็นด้วยกับคำตอบของวิชัยอำมาตย์
พระองค์จึงไปหาชีเปลือยรูปหนึ่งนามว่า คุณาชีวก แล้วถามว่าทำอะไรจึงได้ไปสวรรค์และทำอะไรจึงได้ไปนรก คุณาชีวกเบาปัญญาจึงตอบเฉไปอย่างไม่รู้ว่า ”ไม่มีบิดามารดา อาจารย์ บุตร หรือภรรยา มนุษย์และสัตว์เกิดมาเท่าเทียมกัน บุญหรือบาปนั้นไม่มีจริง เมื่อตายไปร่างกายก็แตกสลายดับไปพร้อมทุกข์และสุข ใครจะทำร้ายใครก็ไม่ถือว่าเป็นบาป ทั้งสัตว์และมนุษย์เมื่อเกิดมาครบ 84 กัป ก็จะสามารถพ้นจากทุกข์ไปได้เอง” พระราชาเชื่อจึงเลิกทำความดี เลิกทำงาน ไม่สนใจบ้านเมือง
พระธิดารุจาทราบเรื่องก็พยายามบอกแต่ไม่เป็นผล จึงพนมมือขึ้นขอเทวดาให้พระบิดาเห็นถูกต้องเช่นเดิม เมื่อพรหมเทพองค์หนึ่งนามว่า นารท ได้ยินจึงเกิดเมตตา แปลงเป็นฤๅษีมาพูดให้พระราชาได้ฟังว่าทำดีได้ดีทำชั่วได้ชั่ว ชาติหน้านั้นมีจริง และบรรยายความน่ากลัวของนรก สอนให้เลือกคบนักปราชญ์ พระองค์จึงกลับมาคิดถูกต้องตามเดิม
คติธรรมที่ได้จากเรื่องนี้
อุเบกขาบารมี
สัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว นรกมีจริง ชาติหน้ามีจริง และการเชื่อสิ่งใดควรพิจารณาให้ดีเสียก่อน