Bác Inrasara ơi, cháu tên là T. Cháu là người Việt Nam (nhưng không phải là người Chăm), và đang học tập tại Singapore. Cháu rất hứng thú với nhận định của bác về văn học và văn hoá người Chăm và người Việt, cũng như phân tích và nhận định của bác về đạo Awal Ahier-như là một nét văn hoá đặc sắc của người Chăm trong việc hoà-hoá giải và bản địa hoá đạo Bà-la-môn và Islam ngày xưa. Cháu cũng tò mò đọc thêm các bài của những người như bác Putra Podam, và khác với bác Sara, thì họ dùng lăng kính Islam để nhận định về đạo Bini. Theo bác Sara thì lý do vì sao Putra Podam lại dùng lăng kính Islam để đưa ra nhận định của mình?-có phải vì Podam cho rằng bác "không thừa nhận đủ nhiều" những yếu tố Islam trong đạo Bini?? Và liệu rằng những yếu tố Islam được chỉ ra bởi Podam qua lăng kính ấy là: 1) sự phóng đại, và 2) mang tính "toàn cầu hoá", nhưng đó là sự "toàn cầu hoá" một cách không thiết thực? (Ý số 1 này được lấy từ việc Podam chỉ ra các trụ của Islam mà đạo Bini vẫn thể hiện (như việc quỳ lạy). Còn với ý 2, việc "toàn cầu hoá", và "giải" đi những ranh giới của dân tộc và quốc gia như cách Podam làm (hoặc các Podam nghĩ bác ấy đang làm??) có phải là hiểu sai tinh thần "hậu hiện đại" không ạ? Việc phân tích một căn tính văn hoá (dù là Chăm hay Việt) dựa trên sự thừa nhận các yếu tố ngoại lai có nhất thiết là một lối phân tích sai lệch?) Ngoài ra, không biết rằng những người (dù là Chăm hay Malay v.v.) nghiên cứu và theo đạo Islam thì họ đồng thuận và được thuyết phục bởi (hay không đồng thuận?) việc Podam phân tích đạo Bini qua lăng kính Islam, cũng như xem Bini là một chi của Islam ạ? Ngoài ra, (cái này cháu có thể đã hiểu sai, nhưng vẫn hỏi ạ:) cháu cũng thắc mắc là nếu như "hoá-hoà giải" 2 tôn giáo khác nhau, thì tại sao Awal Ahier lại không mang dấp dáng cụ thể của Bà-la-môn lẫn Islam - mà là một thứ riêng mà về cốt lõi của nó rốt cuộc lại không liên quan nhiều đến Bà-la-môn và Islam ạ? (ví dụ như nhìn vào cách hành lễ và tư tưởng của Cao Đài có thấy dấp dàng của tam giáo truyền thống của người Việt, lẫn đạo Công giáo) Cháu hy vọng bác Sara có thể trả lời giúp cháu ạ, hoặc chỉ cháu đến nguồn tài liệu nơi bác đã giải thích về việc này ạ. Nếu có sai sót gì trong nhận xét của cháu, xin bác lượng thứ.
Tuy tôi khác tôn giáo với bác Irasara. Nhưng ủng hộ việc đấu tranh bảo vệ văn hóa sắc tộc, tôn giáo của riêng dân tộc cái nhân, vì đó là Quyền con người mà Tạo Hóa đã ban tặng thì bất kì cá nhân, chính quyền nào cũng phải tôn trọng giá trị ấy!
đấu tranh gì vậy ? Thờ Thánh Alla thì là đạo Hồi,tại sao thờ thánh Alla lại gọi là đạo khác ? trên thế giới có nơi nào thờ Alla tự xưng là tôn giáo khác đạo Hồi hay không ? thiếu kiến thức thì ngồi im nghe thôi
@@Davik.N Hồi là một nhóm dân tộc ở Trung Quốc theo Islam là chủ yếu, Islam là Tôn Giáo có xuất phát từ Trung Đông. Người Việt gọi Islam là Hồi Giáo thật chất là cách gọi dẫn đến bị nhầm lẫn Islam là một Tôn Giáo có xuất phát từ người Hồi. Bàni là một Tôn Giáo được cách tân dung hòa Ấn Giáo với Islam, nhưng mang bản sắc của dân tộc người Chăm bản địa. Thêm Islam tập trung chủ yếu vào chủ nghĩa Độc Thần (Monotheism) đối với hầu hết các dòng phái, còn Bàni theo chủ nghĩa đa thần (polytheism), đối với Bàni Đấng Allah không khác gì một vị thần như thần gió, thần mưa,.... mà Islam nhấn mạnh vào sự độc nhất của một mình Allah=> nhìn dưới gốc độ nào thì Bàni cũng không phải là một nhánh của Islam, chứ còn chưa nói tình hình học thuật về tôn giáo trong nước còn bị lẫn lộn giữa dân tộc Hồi vs tôn giáo Islam. Còn nếu dựa vào cách bạn nói thì "chỉ cần thờ Thánh Allah đều là Hồi Giáo". Thì Kitô giáo, Do Thái giáo, Sikh giáo, Baha'i giáo, Cao Đài giáo chắc chắn cũng nên gọi là Hồi Giáo. Vì giáo lý của các Tôn Giáo này đều chấp nhận họ có chung một Thượng Đế chỉ khác danh xưng. * Bonus: Allah tiếng Ả Rập dịch ra là Thần hay Thượng Đế hay Chúa Trời. Còn tiền tố Thánh (Saint) chỉ được đi với những con người hoặc Thiên Thần được ohong chức, đó kiến thức Theology (Thần Học). Bạn gọi là Thánh Allah phản ánh trình độ hiểu biết của bạn về Tôn Giáo và Thần Học như thế nào rồi!
Trong lịch sử dân tộc Chăm đã có nhiều vị thiền sư giỏi trong đó có vị tên Thảo Đường( gọi theo tiếng việt) là một nhà tu hành bị bắt từ Chiêm Thành về Đại Việt năm 1044 thời vua Lý Thánh Tông. Sau khi về Thăng Long vị này học thức uyên bác, tinh thông kinh phật, được vua phong làm Quốc Sư, và nhận làm thầy. Sạu vị này khai sáng ra dòng Thiền Thảo Đường cho Phật giáo Việt Nam là một dòng thiền cho Hoàng Gia mà thế hệ truyền thừa đầu tiên là Vua Lý Nhân Tông và các quan cấp cao triều đình đã đắc pháp. Dòng Thiền Thảo Đường đặt biệt khác so với 2 dòng Thiền trước đã có mặt tại Đại Việt là Kiến Sơ và Pháp Vân đó là dòng thiền của Sư Thảo Đường đã chỉ ra cách tu tập cho người Phật Tử tại gia đắc pháp. Không chỉ người xuất gia mới đắc pháp, đây chính là tiền đề cho sự ra đời của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử của vua Trần Nhân Tông sau này. Xin bác hãy chia sẻ thêm về văn hoá, tông giao Chăm phía Bắc
Điểm này khá mong manh bác ơi ! Phật giáo,Thiên chúa giáo,Hồi giáo... cũng chia nhiều dòng nhưng đâu có ai gọi người Phật giáo theo Nam tông hay Bắc tông bằng cái tên khác nhau,người ta gọi là Phật giáo Nam tông,Phật giáo Bắc tông,tương tự như vậy người theo đạo Hồi dòng Sunni và Shiite cũng đều gọi là Hồi giáo,đâu có ai gọi là đạo Sunni hay đạo Shiite.
Tôn giáo bà ni là đa thần kết hợp từ 3 tôn giáo (Bà-la-môn, Phật giáo và cuối cùng là Hồi giáo) họ chủ yếu thờ tổ tiên và các anh hùng liệt nữ được thần hóa. như thế đã thay đổi cái cốt tủy của hồi giáo là "Hồi giáo là một tôn giáo độc thần tuyệt đối", thế nên nó rất khác khi bạn so sánh Sunni và Shiite, Nam tông hay Bắc tông, như vậy đạo bà ni giống trường hợp của đạo cao đài , thế nên bà ni nên được coi là 1 tôn giáo
Hồi giáo Cham lấy tín đồ từ Bà-la-môn Cham, sau đó Cham biến Hồi giáo Cham thành Đạo Bà-ni. Vậy nên gọi Bà-la-môn Bà-ni, hay Hồi giáo Bà-ni là đúng!? Mà từ 2017 trở về trước, đã gọi là Đạo Bà-ni rồi, sao giờ lại thay đổi? Thay đổi có hỏi người Cham Bà-ni không? Và hiện người Cham Bà-ni có đồng ý gọi mình là Hồi giáo Bà-ni không?
@@Davik.N Allah rất mờ trong Đạo Bà-ni, cũng như Shiva rất mờ trong Bà-la-môn Cham. Bà-ni và Bà-la-môn Cham ưu tiên thờ Pô Yang [vua được thần hóa] và thờ cúng Ông bà tổ tiên. Chức sắc Bà-ni tuyệt đối không sinh hoạt với chức sắc Islam, nhưng họ kết hợp ở nhiều lễ với chức sắc Bà-la-môn. Đó là sự thật diễn ra từ 400 năm nay, và cả hiện tại. Bà-ni và Islam sẵn sàng xung đột và giết nhau [từ lịch sử đến hôm nay], ngược lại Bà-la-môn Cham và Bà-ni chưa hề có xung đột nhỏ, từ 400 năm qua. Thêm 1 sự thật. Vậy bạn nhé.
ây da tôi đi làm điện với anh em nhà tuna tu tốp sóc trăng người vùng miền của mọi người. Tính ra tôitiếp xúc với mọi người các vùng miền và nhiều tôn giáo ... ... amen !
Có thể vì trên thế giới không có Bà Ni nên khi trên passport giấy tờ khó khăn cho người nước khác biết . Nên để là người Chăm theo Hồi giáo ( Chăm Hồi giáo Bà Ni ở Việt Nam) để mọi người biết
Bảo tồn văn hóa Chăm là tốt , dân tộc nào trên đất nước VN cũng đều bình đẳng trong việc này! Chỉ có điều là không được lợi dụng bảo vệ văn hóa mà chống phá Nhà nước, chống phá sự ổn định thống nhất của Quốc gia
Chào insara .cho toi hỏi. Làm sao phân biệt được đâu là người chăm bàni và đâu là người chăm bà la môn. Phân biệt qua trang phục hay qua nghi thức tôn giáo. Cảm ơn.
Theo cách suy nghĩ của tôi ...,, Các ông các bà hiền tài nên đấu tranh về việc khác có ích hơn cho cộng Chăm. Nên dừng lại Bà Ni , Bà Chăm chẳng có giúp ích gì cho ai. Càng lún lầy thêm thôi.. !!?
"việc khác" là việc gì bạn nhỉ, cho bà con biết nhé. Chúng ta đang sống trong hiện tại, tôn giáo tín ngưỡng đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống Cham, không bàn về nó thì bàn về gì nữa! Mà tôi đâu có chỉ bàn về Bà-ni...
Chăm phân tranh quá nhiều 1 tộc nhỏ cỡ 200k ngưòi mà nội bộ lục đục quá ! -Chăm bị chia rẽ về tôn giáo quá nhiều thì sức đâu mà giữ dìn bản sắc, lớn mạnh cộng đồng, ko sớm thì muộn cũng mất sạch bản sắc mà thôi, vài chục năm sau còn ai mà nhớ mà biết đến chăm là gì nữa đâu ! - Viễn cảnh có thể nhìn thấy trước 1 nền văn hóa có tuổi đời hàng thiên niên kỉ đi về hướng suy vong ! Đình đài lầu các, phong tục truyền thống có ai theo nữa đâu, đã mất, đã suy tàn, ôi tiếc thay .....😢
Xin chào ông Insara từ quận 12 HCM. Tôi là người nhỏ tuổi chỉ đáng tuổi con cháu của ông nhưng xin phép ông cho tôi xưng hô bằng từ " Tôi và Ông". Tôi rất muống tìm hiểu về văn hóa của rất nhiều dân tộc. Hôm nay tôi vô tình tìm thấy kênh youtube của ông và cảm thấy rất hay. Tôi mong muốn một ngày nào đó đc gặp ông để nghe ông nói cho hiểu nhiều điều hơn về đất Miền nắng gió, con người của Miền nắng gió. Mong ông rộng lòng.
@@HungNguyen-eq1gm kiến thức k phụ thuộc tuổi tác, nhưng người cầu thị phải có tính khiêm nhường, "mong muốn, mong ông rộng lòng" :))). Nhưng tuổi con cháu tôi phải là tôi, vai vế là gì. Người á đông có phải tây lông đâu, thích cái tôi cao, mà đi xin xỏ thì thôi:)))
Islam do đặc thù tôn giáo , những tục lệ thờ cúng của Bani ko bao giờ đc Islam chấp nhận. Việc thờ cúng đó với Islam đc coi là trọng tội. Vì vấn đề này mà ngay cả chính người Bani cũng ko chấp nhận Islam. Mâu thuẫn Islam - Bani là 1 vấn đề ko bao giờ kết thúc.
@@phutram4009tôi là người Việt, tôi chỉ quan tâm đến văn hóa gốc của người Việt như thờ cúng tổ tiên, thờ cúng các vị anh hùng dân tộc, các vị thần có nguồn gốc Việt, các tín ngưỡng gốc của Việt. Các tôn giáo ngoại lai như Phật giáo, Nho giáo, Đạo giáo, tôi tôn trọng, nhưng các tôn giáo này để có được chỗ đứng trong xã hội VN thì phải tự biết dung hòa với văn hóa bản địa. Cũng nhờ văn hóa Việt có nội lực mạnh, nên đã dung hòa được các tôn giáo trên chung sống hòa bình.
@@phutram4009 Tại sao người ta không thể rộng lòng hơn ông nhỉ. Tôn giáo cũng chỉ là để phục vụ cuộc sống, giúp cho con người hướng thiện. Vậy mà tại sao rất nhiều người con rằng tôn giáo cao hơn dân tộc. đều chung 1 dòng máu, ngôn ngữ, thì miễn là cùng nhau ấm no là được, tại sao lại phải đè bẹp đức tin khác làm gì. Hy vọng rằng người dân Việt Nam không chỉ "phần ai nấy sống theo đức tin của tôn giáo mình" mà còn vui cho đức tin của người khác nữa, như người theo Phật giờ vẫn ra đường vui chơi hò reo ngày noel đó thôi. Chúc dân tộc Chăm ngày càng phát triển.
Bắt mệt à. Bani cũng từ Ả rập, cũng từ Hồi giáo mà ra. Giờ đc giấy tờ thống nhất chung là Hồi giáo thì có gì sai ? Có nhúm người mà bày đặt muốn tạo 1 tôn giáo mới. Nhiều chuyện.
Tôn giáo bà ni là đa thần kết hợp từ 3 tôn giáo (Bà-la-môn, Phật giáo và cuối cùng là Hồi giáo) họ chủ yếu thờ tổ tiên và các anh hùng liệt nữ được thần hóa. như thế đã thay đổi cái cốt tủy của hồi giáo là "Hồi giáo là một tôn giáo độc thần tuyệt đối", thế nên nó rất khác khi bạn so sánh Sunni và Shiite, Nam tông hay Bắc tông, như vậy đạo bà ni giống trường hợp của đạo cao đài , thế nên bà ni nên được coi là 1 tôn giáo
Sai rồi, bạn à. Hồi giáo Cham lấy tín đồ từ Bà-la-môn Cham, sau đó Cham biến Hồi giáo Cham thành Đạo Bà-ni. Vậy nên gọi Bà-la-môn Bà-ni, hay Hồi giáo Bà-ni là đúng!? Mà từ 2017 trở về trước, đã gọi là Đạo Bà-ni rồi, sao giờ lại thay đổi? Thay đổi có hỏi người Cham Bà-ni không? Và hiện người Cham Bà-ni có đồng ý gọi mình là Hồi giáo Bà-ni không?
@@phutram4009 Nói cho nó vuông, Bà ni chẵn qua là cái Đạo bứt râu ông nọ cắm cằm bà kia mà thôi, xào ,nấu lắm thứ mà thành ra Bà ni. Bởi, dân tộc Champa nguyên thủy chỉ thờ Phồn thực ( Yoni & Linga ) là chính. Họ xây tháp chỉ thờ Linh vật ở giữa trung tâm, còn tất cả thánh, thần chỉ chưng ở ngoài tháp để bảo vệ Linh vật. Mỗi đời vua tùy theo tín ngưỡng Đạo nào thì lấy cái Đạo đó làm Quốc giáo rồi mê hoặc tất cả nhân dân để ép họ phục tùng theo, nên sau nầy Tôn giáo của người Chăm nó như 1 nồi lẩu. Bà la môn, Phật giáo, Hồi giáo ,,, giống như 1 món Salat
Bác Inrasara ơi, cháu tên là T. Cháu là người Việt Nam (nhưng không phải là người Chăm), và đang học tập tại Singapore. Cháu rất hứng thú với nhận định của bác về văn học và văn hoá người Chăm và người Việt, cũng như phân tích và nhận định của bác về đạo Awal Ahier-như là một nét văn hoá đặc sắc của người Chăm trong việc hoà-hoá giải và bản địa hoá đạo Bà-la-môn và Islam ngày xưa.
Cháu cũng tò mò đọc thêm các bài của những người như bác Putra Podam, và khác với bác Sara, thì họ dùng lăng kính Islam để nhận định về đạo Bini. Theo bác Sara thì lý do vì sao Putra Podam lại dùng lăng kính Islam để đưa ra nhận định của mình?-có phải vì Podam cho rằng bác "không thừa nhận đủ nhiều" những yếu tố Islam trong đạo Bini?? Và liệu rằng những yếu tố Islam được chỉ ra bởi Podam qua lăng kính ấy là: 1) sự phóng đại, và 2) mang tính "toàn cầu hoá", nhưng đó là sự "toàn cầu hoá" một cách không thiết thực?
(Ý số 1 này được lấy từ việc Podam chỉ ra các trụ của Islam mà đạo Bini vẫn thể hiện (như việc quỳ lạy). Còn với ý 2, việc "toàn cầu hoá", và "giải" đi những ranh giới của dân tộc và quốc gia như cách Podam làm (hoặc các Podam nghĩ bác ấy đang làm??) có phải là hiểu sai tinh thần "hậu hiện đại" không ạ? Việc phân tích một căn tính văn hoá (dù là Chăm hay Việt) dựa trên sự thừa nhận các yếu tố ngoại lai có nhất thiết là một lối phân tích sai lệch?)
Ngoài ra, không biết rằng những người (dù là Chăm hay Malay v.v.) nghiên cứu và theo đạo Islam thì họ đồng thuận và được thuyết phục bởi (hay không đồng thuận?) việc Podam phân tích đạo Bini qua lăng kính Islam, cũng như xem Bini là một chi của Islam ạ?
Ngoài ra, (cái này cháu có thể đã hiểu sai, nhưng vẫn hỏi ạ:) cháu cũng thắc mắc là nếu như "hoá-hoà giải" 2 tôn giáo khác nhau, thì tại sao Awal Ahier lại không mang dấp dáng cụ thể của Bà-la-môn lẫn Islam - mà là một thứ riêng mà về cốt lõi của nó rốt cuộc lại không liên quan nhiều đến Bà-la-môn và Islam ạ? (ví dụ như nhìn vào cách hành lễ và tư tưởng của Cao Đài có thấy dấp dàng của tam giáo truyền thống của người Việt, lẫn đạo Công giáo)
Cháu hy vọng bác Sara có thể trả lời giúp cháu ạ, hoặc chỉ cháu đến nguồn tài liệu nơi bác đã giải thích về việc này ạ. Nếu có sai sót gì trong nhận xét của cháu, xin bác lượng thứ.
Tuy tôi khác tôn giáo với bác Irasara. Nhưng ủng hộ việc đấu tranh bảo vệ văn hóa sắc tộc, tôn giáo của riêng dân tộc cái nhân, vì đó là Quyền con người mà Tạo Hóa đã ban tặng thì bất kì cá nhân, chính quyền nào cũng phải tôn trọng giá trị ấy!
đấu tranh gì vậy ? Thờ Thánh Alla thì là đạo Hồi,tại sao thờ thánh Alla lại gọi là đạo khác ? trên thế giới có nơi nào thờ Alla tự xưng là tôn giáo khác đạo Hồi hay không ? thiếu kiến thức thì ngồi im nghe thôi
@@Davik.N
Hồi là một nhóm dân tộc ở Trung Quốc theo Islam là chủ yếu, Islam là Tôn Giáo có xuất phát từ Trung Đông. Người Việt gọi Islam là Hồi Giáo thật chất là cách gọi dẫn đến bị nhầm lẫn Islam là một Tôn Giáo có xuất phát từ người Hồi.
Bàni là một Tôn Giáo được cách tân dung hòa Ấn Giáo với Islam, nhưng mang bản sắc của dân tộc người Chăm bản địa. Thêm Islam tập trung chủ yếu vào chủ nghĩa Độc Thần (Monotheism) đối với hầu hết các dòng phái, còn Bàni theo chủ nghĩa đa thần (polytheism), đối với Bàni Đấng Allah không khác gì một vị thần như thần gió, thần mưa,.... mà Islam nhấn mạnh vào sự độc nhất của một mình Allah=> nhìn dưới gốc độ nào thì Bàni cũng không phải là một nhánh của Islam, chứ còn chưa nói tình hình học thuật về tôn giáo trong nước còn bị lẫn lộn giữa dân tộc Hồi vs tôn giáo Islam.
Còn nếu dựa vào cách bạn nói thì "chỉ cần thờ Thánh Allah đều là Hồi Giáo". Thì Kitô giáo, Do Thái giáo, Sikh giáo, Baha'i giáo, Cao Đài giáo chắc chắn cũng nên gọi là Hồi Giáo. Vì giáo lý của các Tôn Giáo này đều chấp nhận họ có chung một Thượng Đế chỉ khác danh xưng.
* Bonus: Allah tiếng Ả Rập dịch ra là Thần hay Thượng Đế hay Chúa Trời. Còn tiền tố Thánh (Saint) chỉ được đi với những con người hoặc Thiên Thần được ohong chức, đó kiến thức Theology (Thần Học). Bạn gọi là Thánh Allah phản ánh trình độ hiểu biết của bạn về Tôn Giáo và Thần Học như thế nào rồi!
Cháu là người Kinh, nhưng cháu ủng hộ bác tìm sự thật và khôi phục văn hoá Chăm
Trong lịch sử dân tộc Chăm đã có nhiều vị thiền sư giỏi trong đó có vị tên Thảo Đường( gọi theo tiếng việt) là một nhà tu hành bị bắt từ Chiêm Thành về Đại Việt năm 1044 thời vua Lý Thánh Tông. Sau khi về Thăng Long vị này học thức uyên bác, tinh thông kinh phật, được vua phong làm Quốc Sư, và nhận làm thầy. Sạu vị này khai sáng ra dòng Thiền Thảo Đường cho Phật giáo Việt Nam là một dòng thiền cho Hoàng Gia mà thế hệ truyền thừa đầu tiên là Vua Lý Nhân Tông và các quan cấp cao triều đình đã đắc pháp. Dòng Thiền Thảo Đường đặt biệt khác so với 2 dòng Thiền trước đã có mặt tại Đại Việt là Kiến Sơ và Pháp Vân đó là dòng thiền của Sư Thảo Đường đã chỉ ra cách tu tập cho người Phật Tử tại gia đắc pháp. Không chỉ người xuất gia mới đắc pháp, đây chính là tiền đề cho sự ra đời của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử của vua Trần Nhân Tông sau này. Xin bác hãy chia sẻ thêm về văn hoá, tông giao Chăm phía Bắc
Thắc mắc tại sao mọi người trên tổ quốc đều đội nón bảo hiểm mà mấy ông thầy người chăm k đội
Điểm này khá mong manh bác ơi ! Phật giáo,Thiên chúa giáo,Hồi giáo... cũng chia nhiều dòng nhưng đâu có ai gọi người Phật giáo theo Nam tông hay Bắc tông bằng cái tên khác nhau,người ta gọi là Phật giáo Nam tông,Phật giáo Bắc tông,tương tự như vậy người theo đạo Hồi dòng Sunni và Shiite cũng đều gọi là Hồi giáo,đâu có ai gọi là đạo Sunni hay đạo Shiite.
Tôn giáo bà ni là đa thần kết hợp từ 3 tôn giáo (Bà-la-môn, Phật giáo và cuối cùng là Hồi giáo) họ chủ yếu thờ tổ tiên và các anh hùng liệt nữ được thần hóa. như thế đã thay đổi cái cốt tủy của hồi giáo là "Hồi giáo là một tôn giáo độc thần tuyệt đối", thế nên nó rất khác khi bạn so sánh Sunni và Shiite, Nam tông hay Bắc tông, như vậy đạo bà ni giống trường hợp của đạo cao đài , thế nên bà ni nên được coi là 1 tôn giáo
Hồi giáo Cham lấy tín đồ từ Bà-la-môn Cham, sau đó Cham biến Hồi giáo Cham thành Đạo Bà-ni. Vậy nên gọi Bà-la-môn Bà-ni, hay Hồi giáo Bà-ni là đúng!? Mà từ 2017 trở về trước, đã gọi là Đạo Bà-ni rồi, sao giờ lại thay đổi? Thay đổi có hỏi người Cham Bà-ni không? Và hiện người Cham Bà-ni có đồng ý gọi mình là Hồi giáo Bà-ni không?
@@phutram4009 Không đồng ý không đồng nghĩa là đúng,đơn giản có thờ thánh Alla không ? nếu có thì gọi là đạo Hồi,theo dòng gì thì ghi dòng đó kế bên
@@Davik.N Allah rất mờ trong Đạo Bà-ni, cũng như Shiva rất mờ trong Bà-la-môn Cham. Bà-ni và Bà-la-môn Cham ưu tiên thờ Pô Yang [vua được thần hóa] và thờ cúng Ông bà tổ tiên. Chức sắc Bà-ni tuyệt đối không sinh hoạt với chức sắc Islam, nhưng họ kết hợp ở nhiều lễ với chức sắc Bà-la-môn. Đó là sự thật diễn ra từ 400 năm nay, và cả hiện tại. Bà-ni và Islam sẵn sàng xung đột và giết nhau [từ lịch sử đến hôm nay], ngược lại Bà-la-môn Cham và Bà-ni chưa hề có xung đột nhỏ, từ 400 năm qua. Thêm 1 sự thật. Vậy bạn nhé.
ây da tôi đi làm điện với anh em nhà tuna tu tốp sóc trăng người vùng miền của mọi người. Tính ra tôitiếp xúc với mọi người các vùng miền và nhiều tôn giáo ... ... amen !
Có thể vì trên thế giới không có Bà Ni nên khi trên passport giấy tờ khó khăn cho người nước khác biết . Nên để là người Chăm theo Hồi giáo ( Chăm Hồi giáo Bà Ni ở Việt Nam) để mọi người biết
Vậy cao đài hay hoà hảo thì gọi là gì để thoả mản người nước ngoài vậy bạn?
@@huuhung5327phật giáo cao đài và phật giáo hoà hảo
Bảo tồn văn hóa Chăm là tốt , dân tộc nào trên đất nước VN cũng đều bình đẳng trong việc này! Chỉ có điều là không được lợi dụng bảo vệ văn hóa mà chống phá Nhà nước, chống phá sự ổn định thống nhất của Quốc gia
Với Inrasara, bạn cảnh báo rất không cần thiết. Tôi yêu nước Việt Nam còn hơn những người hay vỗ ngực yêu nước...
Inrasa you are the great man
Thanks for sharing the great cham
Van hoa,alla hu akkba
Có xài ngai nghe o tôi đang cần
Chào insara .cho toi hỏi. Làm sao phân biệt được đâu là người chăm bàni và đâu là người chăm bà la môn. Phân biệt qua trang phục hay qua nghi thức tôn giáo. Cảm ơn.
Cham Bà-ni và Cham Bà-la-môn tuy hai mà một. Khác nhau rất ít, bạn à, nói thì dài lắm. Karun!
Theo cách suy nghĩ của tôi ...,, Các ông các bà hiền tài nên đấu tranh về việc khác có ích hơn cho cộng Chăm. Nên dừng lại Bà Ni , Bà Chăm chẳng có giúp ích gì cho ai. Càng lún lầy thêm thôi..
!!?
"việc khác" là việc gì bạn nhỉ, cho bà con biết nhé. Chúng ta đang sống trong hiện tại, tôn giáo tín ngưỡng đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống Cham, không bàn về nó thì bàn về gì nữa! Mà tôi đâu có chỉ bàn về Bà-ni...
😂 Tất cả các sắc tộc theo mẫu hệ đều lụi bại dù ở châu á/ âu Mỹ... Văn hóa tín ngưỡng theo đó cũng vậy thôi 👎
Việc khác là gì bạn nên đề xuất cụ thể, còn ở đây là tiếng nói cá nhân của anh sara thôi, anh có tấm lòng với dân tộc mình là quá tốt rồi
Suk yang bên Bình Thuận ko mời như vầy đâu, Ninh Thuận thì ko biết
Chăm phân tranh quá nhiều 1 tộc nhỏ cỡ 200k ngưòi mà nội bộ lục đục quá !
-Chăm bị chia rẽ về tôn giáo quá nhiều thì sức đâu mà giữ dìn bản sắc, lớn mạnh cộng đồng, ko sớm thì muộn cũng mất sạch bản sắc mà thôi, vài chục năm sau còn ai mà nhớ mà biết đến chăm là gì nữa đâu !
- Viễn cảnh có thể nhìn thấy trước 1 nền văn hóa có tuổi đời hàng thiên niên kỉ đi về hướng suy vong ! Đình đài lầu các, phong tục truyền thống có ai theo nữa đâu, đã mất, đã suy tàn, ôi tiếc thay .....😢
chia rẽ suốt chiều dài lịch sử luôn
Dân tộc đần thì chịu 😂
@@LanMailan-kp8fn uneducated comment.
đạo cao Đài thầy
😂😂😂😂
Xin chào ông Insara từ quận 12 HCM. Tôi là người nhỏ tuổi chỉ đáng tuổi con cháu của ông nhưng xin phép ông cho tôi xưng hô bằng từ " Tôi và Ông". Tôi rất muống tìm hiểu về văn hóa của rất nhiều dân tộc. Hôm nay tôi vô tình tìm thấy kênh youtube của ông và cảm thấy rất hay. Tôi mong muốn một ngày nào đó đc gặp ông để nghe ông nói cho hiểu nhiều điều hơn về đất Miền nắng gió, con người của Miền nắng gió. Mong ông rộng lòng.
Tuổi con cháu nhưng xưng tôi và ông. Xưng cháu thì bị gì :)))
Đáng con cháu mà xưng tôi bạn một là có vấn đề nhận thức hai là cao ngạo
Nghe cách xưng hô thấy ko được lịch sự và thiện cảm lắm
Bớt khắc khe một chút..có lẽ hay hơn
Hai nữa..kiến thức không phụ thuộc vào..tuổi tác
@@HungNguyen-eq1gm kiến thức k phụ thuộc tuổi tác, nhưng người cầu thị phải có tính khiêm nhường, "mong muốn, mong ông rộng lòng" :))). Nhưng tuổi con cháu tôi phải là tôi, vai vế là gì. Người á đông có phải tây lông đâu, thích cái tôi cao, mà đi xin xỏ thì thôi:)))
Vậy Chăm ở AN Giang thì thuộc Chăm nào
Cham Islam, bạn à.
Islam do đặc thù tôn giáo , những tục lệ thờ cúng của Bani ko bao giờ đc Islam chấp nhận. Việc thờ cúng đó với Islam đc coi là trọng tội. Vì vấn đề này mà ngay cả chính người Bani cũng ko chấp nhận Islam. Mâu thuẫn Islam - Bani là 1 vấn đề ko bao giờ kết thúc.
@@kelangthang1108 đúng rồi, vậy tốt hơn cả là tôn trọng nhau, và phần ai nấy sống theo đức tin của tôn giáo mình. Karun!
@@phutram4009tôi là người Việt, tôi chỉ quan tâm đến văn hóa gốc của người Việt như thờ cúng tổ tiên, thờ cúng các vị anh hùng dân tộc, các vị thần có nguồn gốc Việt, các tín ngưỡng gốc của Việt. Các tôn giáo ngoại lai như Phật giáo, Nho giáo, Đạo giáo, tôi tôn trọng, nhưng các tôn giáo này để có được chỗ đứng trong xã hội VN thì phải tự biết dung hòa với văn hóa bản địa. Cũng nhờ văn hóa Việt có nội lực mạnh, nên đã dung hòa được các tôn giáo trên chung sống hòa bình.
@@phutram4009 Tại sao người ta không thể rộng lòng hơn ông nhỉ. Tôn giáo cũng chỉ là để phục vụ cuộc sống, giúp cho con người hướng thiện. Vậy mà tại sao rất nhiều người con rằng tôn giáo cao hơn dân tộc. đều chung 1 dòng máu, ngôn ngữ, thì miễn là cùng nhau ấm no là được, tại sao lại phải đè bẹp đức tin khác làm gì. Hy vọng rằng người dân Việt Nam không chỉ "phần ai nấy sống theo đức tin của tôn giáo mình" mà còn vui cho đức tin của người khác nữa, như người theo Phật giờ vẫn ra đường vui chơi hò reo ngày noel đó thôi. Chúc dân tộc Chăm ngày càng phát triển.
CHĂM NÀO CŨNG KO BẰNG CHĂM CHỈ, CHĂM CHỈ LÀM VIỆC CÓ TIỀN LÀ CÓ TẤT CẢ KỂ CẢ TINH THẦN
Bắt mệt à. Bani cũng từ Ả rập, cũng từ Hồi giáo mà ra. Giờ đc giấy tờ thống nhất chung là Hồi giáo thì có gì sai ? Có nhúm người mà bày đặt muốn tạo 1 tôn giáo mới. Nhiều chuyện.
Tôn giáo bà ni là đa thần kết hợp từ 3 tôn giáo (Bà-la-môn, Phật giáo và cuối cùng là Hồi giáo) họ chủ yếu thờ tổ tiên và các anh hùng liệt nữ được thần hóa. như thế đã thay đổi cái cốt tủy của hồi giáo là "Hồi giáo là một tôn giáo độc thần tuyệt đối", thế nên nó rất khác khi bạn so sánh Sunni và Shiite, Nam tông hay Bắc tông, như vậy đạo bà ni giống trường hợp của đạo cao đài , thế nên bà ni nên được coi là 1 tôn giáo
Sai rồi, bạn à. Hồi giáo Cham lấy tín đồ từ Bà-la-môn Cham, sau đó Cham biến Hồi giáo Cham thành Đạo Bà-ni. Vậy nên gọi Bà-la-môn Bà-ni, hay Hồi giáo Bà-ni là đúng!? Mà từ 2017 trở về trước, đã gọi là Đạo Bà-ni rồi, sao giờ lại thay đổi? Thay đổi có hỏi người Cham Bà-ni không? Và hiện người Cham Bà-ni có đồng ý gọi mình là Hồi giáo Bà-ni không?
@@phutram4009 Nói cho nó vuông, Bà ni chẵn qua là cái Đạo bứt râu ông nọ cắm cằm bà kia mà thôi, xào ,nấu lắm thứ mà thành ra Bà ni. Bởi, dân tộc Champa nguyên thủy chỉ thờ Phồn thực ( Yoni & Linga ) là chính. Họ xây tháp chỉ thờ Linh vật ở giữa trung tâm, còn tất cả thánh, thần chỉ chưng ở ngoài tháp để bảo vệ Linh vật. Mỗi đời vua tùy theo tín ngưỡng Đạo nào thì lấy cái Đạo đó làm Quốc giáo rồi mê hoặc tất cả nhân dân để ép họ phục tùng theo, nên sau nầy Tôn giáo của người Chăm nó như 1 nồi lẩu. Bà la môn, Phật giáo, Hồi giáo ,,, giống như 1 món Salat
Hay
😍