ปราสาทในเมืองกัมพูชาแห่งนี้ สร้างขึ้นโดยกษัตริย์อยุธยา
ฝัง
- เผยแพร่เมื่อ 3 มิ.ย. 2023
- สำรวจ "ปราสาทโต๊ป" ในเมืองพระนครกัมพูชากับ ผศ.พิพัฒน์ กระแจะจันทร์ และคุณโอภาส (ไกด์โอพาเที่ยว)
ตั้งใจไปดูปราสาทช่วงหลังรัชกาลพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ปราสาทที่สร้างขึ้นโดยกษัตริย์อยุธยา ทั้งในราชวงศ์ละโว้ และสุพรรณภูมิ
ชมรายการตอน วัดปรัมปีลเวง เจดีย์ช้างล้อม เมืองพระนครกัมพูชา
• เจดีย์ช้างล้อม: สิ่งยื...
ขอบคุณ
ผศ.พิพัฒน์ กระแจะจันทร์
คุณโอภาส (ไกด์โอพาเที่ยว)
อ.วรณัย พงศาชลากร
อ.ฉัตตริน เพียรธรรม
ภาพปราสาทโต๊ปตะวันตก คุณอาทิตย์
รายงานการขุดค้นปราสาทโต๊ปตะวันตก NARA Institute
ภาพประกอบ
ภาพปราสาทโต๊ปตะวันตก คุณอาทิตย์
อ.ฉัตตริน เพียรธรรม
ผศ.พิพัฒน์ กระแจะจันทร์
NARA Institute
วิกิพีเดีย
![ถ้าไม่ใช่อัลไต พวกเรามาจากไหนกันเเน่? | #โคตรไทย PODCAST [EP 1]](http://i.ytimg.com/vi/FkqtOeOVWxA/mqdefault.jpg)
![ถ้าไม่ใช่อัลไต พวกเรามาจากไหนกันเเน่? | #โคตรไทย PODCAST [EP 1]](/img/tr.png)
![[UNCUT] ฝันรักห้วงนิทรา | EP.3 (1/4)](http://i.ytimg.com/vi/zVXAFD1OLZg/mqdefault.jpg)
ความรู้เชิงวิชาการนี่ดีจริงๆ สามารถต่อยอดหรือปรับแต่งความเข้าใจในประวัติศาสตร์ ถึงยุคปัจจุบันได้ชัดเจนขึ้นเรื่อยๆ ขอบคุณอาจารย์และทุกท่านครับ
ขอบคุณที่ติดตามครับคุณแจ็ค
หนูคิดว่า ราชสำนักอยุธยา ถือว่า ดินแดนกัมพูชา เป็น ดินแดนหนึ่ง ที่เป็นของตน มากกว่าหัวเมืองประเทศราชทั่วไป จึงส่งลูก ของตนไปปกครอง นะอาจารย์
เดาใจยากครับ
ในมุมหนึ่ง เมืองพระนครตั้งอยู่ไกลจากภาคกลางของเรามาก
ในอีกมุมหนึ่ง เมืองพระนครเคยมีอารยธรรม+เชื้อสายที่ผูกดองกับเรา
@@taspien อาจารย์ หนูอยากทราบการรับศึกก่อนที่ขอม ล่มสลาย กับ ภัยพิบัติ และโรคระบาดในเวลานั้น ถ้าพระบาทสมเด็จรามาธิบดีที่ 1 หนี โรคนะบาด จาก ลพบุรี เราจะตรวจรอยโรคจากโครงกระดูก คนในช่วงเวลานั้นได้มั้ย เพราะคนเป็นโรค เขาย่อมไม่เผาแน่ แล้วระบาดแบบนั้น น่าจะฝัง หรือ หนี เมืองเลย
มีหลักฐาน …. ?
ก็ล้วนแต่คาดว่า .. สันนิษฐาน … ทั้งนั้นเลยนะ จารย์
อาจเป็นต้นแบบเดิม แล้วนำมาสร้างในลุ่มเจ้าพระยา ก็ได้ !
ค้นต่อไป ให้ลึก ลงไป
@@banyatmr.srisom4644 ตรวจคาร์บอนค่ะ
@@banyatmr.srisom4644มีนะ มีบันทึกว่าช่วงหลังจากที่ พระรามาธิบดีที่ 1 ยึดยโสธรปุระได้แล้วก็ส่งเชื้อพระวงศ์ไปปกครอง จนน่าจะถึงสมัยพระบรมไตรโลกนาถเลยนะ แต่มันมีลักษณะสับสนวุ่นวายและขัดแย้งอยู่(ขนาดอยุธยายังสลับ 2 ราชวงศ์เลย)
บางทีหลักฐานก็เห็นชัดๆ อยู่นะชื่อกษัตริย์น่ะ เป็นชื่อแบบฝั่งอยุธยา
จากหลักฐานโบราณคดีวัด 2 วัดศิลปอยุธยาในเขมรเมื่อราว พศ.1900 แสดงว่าข้อมูลประวะติศาสตร์ที่ว่าพระเจ้าอู่ทองให้พระโอรสราเมศวรยกทัพไปตีเขมรแปรพักตร์น่าจะหมายถึงพระญาติกันและให้ขุนหลวงพระงั่วไปช่วยอีกก็น่าจะมีเค้าจริง
ครับ น่าจะเป็นพระญาติกัน
ขอมแปรพักตร์ อาจหมายถึง กษัตริย์เขมรไม่ยอมยกบัลลังก์ให้ฝั่งพระญาติของท่าน ไปให้ฝั่งอื่น
อาจารย์ช่วยให้ประวัติศาสตร์ช่วงที่ผมสงสัยกระจ่างขึ้นเยอะเลยครับ ขอบคุณมากเลยครับผม
ขอบคุณที่ติดตามครับคุณ opto
ผมพยายามหาข้อมูลข่าวสารมานานมากไม่มีใคร ทำให้กระจ่างได้สักคนจนมาเจอคลิปนี้ ขอบคุณคับ คัมโบเดียพยายามเปลี่ยนแปลงหลักฐานของตน
ครับ
ก็มันอยากเป็นต้นตำหรับทุกสิ่งทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับไทยทั้งหมด, และพยายามลบประวัติศาสตร์ต่างๆที่มันได้เกี่ยวข้องกับไทยเพื่อเป็นเจ้ากำเนิด
หมายถึงเกรียนคีย์บอร์ดเขมรใช่ไหมครับ
เดี๋ยวหลังเลือกตั้ง ก.ค. ก็เบาลงครับ
ติดตามครับ เห็นเค้าโครงอืทะิพลวัฒนธรรม จากซีก แม่น้ำป่าสัก และ เจ้าพระยา ที่เริ่มเข้าไป ส่วนตัวยังไม่ได้ค้น การที่อยูธยาเริ่มมาการผสมผสานวัฒนธรรม และ รับเทคโนโลยีจากดินแดนต่างๆ ผ่านการติดต่อค้าขาย ส่งผลไปยังเขมร ภายหลังด้วย จะเห็นความนิยม อยุธยา เกิดขึ้นใน เขมร เยอะ ถึงแม้จะไม่ได้เป็น กาัตริย์เชื้อสายอยุธยาแล้ว ปราสาทหินก็ เลิกทำ มาก่ออิฐถือปูน ที่สามารถทำให้ขนากห้องใหญ่ จุ คนไม้มากกว่า เวลา ประชุมพล ว่าราชการ หรือ จัดพิธีกรรม ในอาคาร ก็ทำได้สะดวกกว่า ทำในที่โล่งๆ
ขอบคุณครับคุณ พงศธร
ยุคแรกๆนั้น.กษัตริย์อยุธยาตรัสด้วยภาษาเขมรแน่นอน
และภาษาเขมรนั่นแหละเป็นภาษากลางในยุคแรกๆ
ก่อนที่ตระกูลลาวจากฝั่งสุพรรณบุรีจะเข้ามาเทคโอเวอร์
หลังจากนั้นก็เปลี่ยนมาเป็นภาษาลาวก่อนจะกลายมาเป็นไทยปัจจุบันนี้
ครับ
ขอบคุณครับ ตอนนี้ข้อมูลน่าสนใจมากครับ หลักฐานทางโบราณคดีช่วยยืนยันประวัติศาสตร์ช่วงอยุธยาตอนต้นเข้าไปปกครองเขมร
ขอบคุณครับคุณ mtgold go
ถือเป็นอีกแห่งที่หลักฐานค่อนข้างนิ่ง
ขอบพระคุณ อ.และทีมงานโบราณคดีที่ทุ่มเทให้กับองค์ความรู้ที่สำคัญต่อประวัตศาตร์แก่ชาวอุศาคเนย์
ขอบคุณมากครับ
ตามพงศวดาร จากบันทึกเรื่องราวต่างๆ ทั้งทีอยู่ในใทยในพม่า และต่างชาติ เขอบันทึกเรื่องราวเล่าถึงกรุงศรีอยุธยา ตั้งแต่เริ่มต้น จากกลักฐานทั้งหมด ที่เคยศึกษามา อายุกรุงศรี ทีเริ่มเป็นเมืองหลักสูนกลางทางยุธศาสการค้าและการเดินเรือทางทะเล อายุไม่เกิน500ปี
จึงล่มสลายไป
ครับ
ถ้าอ้างอิงพงศาวดารขอมเเปลพักตร์ เป็นพงศาวดารที่เขียนขึ้นใหม่ในสมัย กรุงธนบุรี- รัตนโกสินทร์
เป็นพงศาวดารการเมือง ในอดีต
ถ้าปราสาทหินหลังนี้สร้างในสมัยหลังพ.ศ1900 จะตรงกับสมัยเจ้านครอินทร์ ยึดอำนาจพระรามเจ้า
หลานพระรามาธิบดี
เเละเนรเทศมาอยู่กัมพูชาเป็นกรุงจตุรมุข
เพราะฉะนั้น การที่กษัตริย์อยุธยาจะมาสร้างปราสาทจริงๆ ต้องสร้าง
ที่กรุงอโยธยาศรีรามเทพนครจนเต็มไปหมดเเล้ว ไหนละความยิ่งใหญ่....? ไม่ปรากฏ สักหลัง
มีเเต่ครอบครองมรดกของเก่าที่บรรพชน ที่ไว้ให้
ครับ
อยากให้อาจารย์ทำกลุ่ม discord สำหรับแลกเปลี่ยนความรู้ ลงความรู้ บทความ ฃานวิจัยเลยครับ ถ้าเป็นไปได้🤗🤗🤗
เหมือนว่า อ.พิพัฒน์ กำลังทำอยู่นะครับ เดี๋ยวลองถามดู
ขอบคุณสำหรับการเรียบเรียงและแง่มุมอธิบายของอาจารย์นะคะ 🙏 เป็นหนึ่งในลูกทัวร์ในทริป555 ขอเป็นกำลังใจให้อาจารย์ค่ะ
ขอบคุณครับ จากคุณอะไรครับ(ภาษาไทย)
ขนาดนักน้องพูดถึงพระวรมันว่าตายอย่างไร วุ้นเส้นกลัวคนเขมรจะหาข้อมูลข่าวสารมากขึ้นวุ้นเส้นตัดบทไม่ให้เพลงของนางออกสื่อ
ครับ
เหมนเป็นทาสสยาม มายาวนานมาก สยามเมตตาให้ข้าวให้น้ำเลี้ยงดู แต่เหมนไม่เคยนึกถึงบุญคุณสยาม
อืมมม ไม่ขนาดนั้นหรอกครับ
ขอบคุณมากครับอาจารย์ที่บรรยายได้ระเอียนมากแล้วก็บอกเป็น.พ.ศ.ให้ฟังแล้วเข้าใจได้ง่ายทำให้ชมแล้วเพลินไม่อยากให้จบเลยเสียดายคลิปสั่นไปนะ ขอบคุณมากครับที่ลงคลิปให้ชมนะครับ
ขอบคุณมากครับ
นานๆ จะได้ยินคนบอกว่า คลิปสั้นไป
อาจารย์ โบราณวัตถุที่นำไปจากนครวัดจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ลูฟว์ ในฝรั่งเศส เขาระบุที่มาของโบราณวัตุเหล่านั้นว่า "Siam" อีกอย่างเราเรียกอยุธยาเมืองเก่าว่าพระนครศรีอยุธยา คำว่า "พระนคร" เราใช้เรียกชื่อเมืองหลวงเก่า นั่นแสดงว่าเมืองพระนครหรือนครวัดคือเมืองหลวงของสยามใช่หรือไม่ อีกอย่างในพิพิธภัณฑ์เขาระบุว่าโบราณวัตถุที่จัดแสดงนั้นมาจาก "Siam" ข้อมูลนี้มาจากการดูสาระคดีหนึ่งที่พาไปชมโบราณวัตถุที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ลูฟว์ ที่ประเทศฝรั่งเศส มีอียิปต์โบราณด้วยแต่ชิ้นที่จัดแสดงสวย ประเมินค่ามิได้ โดยเฉพาะโบราณวัตถุจากนครวัดมีเก็บไว้ในโกดังที่ใหญ่โตมโหฬารมาก ตั้งอยู่ในกรุงปารีส
เมืองพระนครศรียโสธรปุระ คือ เมืองหลวงเก่าของผู้คนอยุธยาหรือไม่?
ตอบว่า มีความสัมพันธ์กันอยู่บ้าง แต่ไม่ขนาดนั้น
อยุธยากวาดต้อนผู้คนจากที่นั่นมานับแสน ช่วง พ.ศ.1900-2000 จากนั้นได้ปรับวัฒนธรรมให้กลายเป็นพุทธเถรวาทแบบของเรา เหมือนเอาวัตถุดิบมาปรุงใหม่
อารยธรรมที่มาจากพระนครศรียโสธรปุระ จึงเหมือนเป็นคลัง Data Base ส่วนหนึ่ง หรือสายการผลิตหนึ่ง ของการสร้างพระนครศรีอยุธยาละกันครับ ไม่ถือเป็นเมืองหลวงเก่าขนาดนั้น
อ.สุขภาพแข็งแรงครับ🌻🌻🌻
ขอบคุณครับ
🙏♥️ขอบพระคุณท่านอาจารย์
ขอบคุณที่ติดตามนะครับ
ขอบพระคุณ อาจารย์และทีมงาน ❤❤❤❤
ขอบคุณที่ติดตามครับ
ตอนไปดู เจอลายดอกโบตั๋นบานด้วย แบบว่าา อยุธยาาาาาา มากๆครับ😂😊
เอ...ไม่แน่ใจว่า หมายถึง ดอกสี่กลีบแปดกลีบ (ดอกซีกดอกซ้อน) ที่นิยมในสมัยอยุธยาหรือเปล่าครับ ผมมองแต่ที่ฐาน แต่ถ้าเป็นที่หน้าบันฯ พอดีกำลังซ่อม และผมก็ไม่ได้มองด้วย
น่าสนใจครับได้ถ่ายรูปไว้ด้วยไหมครับ
@@taspien อยู่ที่หน้าบันครับอาจารย์
ขอบคุณทั้งสาระและความรู้จากอาจารย์ด้วยนะคะ อยากรู้ว่าทางเขมรเค้ายอมรับไหมคะอาจารย์ว่าปราสาทนี้สร้างโดยกษัตริย์อยุธยา กลัวเค้าจะทำลายหลักฐานจังเลยค่ะอาจารย์
โดยทั่วไป ก็ยอมรับในภาพกว้างๆ ว่าเป็นปราสาทที่สร้างในช่วงหลังพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ต่อเนื่องไปถึงช่วงที่อยุธยาเข้ามามีอำนาจครับ
@@taspien ขอบพระคุณค่ะอาจารย์
ชอบการอธิบายที่มีความเป็นกลางของอาจารย์มากครับ ในการศึกษาประวัติศาสตร์ อาจารย์เคยใช้วิธีสายมู มาใช้ในการหาคำตอบกรณีที่สงสัยบ้างไหมครับ 😊
สวัสดีครับ ผมเคยใช้ประมาณนี้
สายมู ใช้ในการตั้งคำถาม
หลักฐาน ใช้ในการหาคำตอบ
❤❤❤❤❤❤ ขอบคุณครับอาจารย์
ขอบคุณที่ติดตามครับคุณเทอดจิตต์
ได้ความรู้ดีครับ
ขอบคุณครับ
❤❤❤
ขอบคุณครับ
ได้ความรู้มากๆๆเลยครับ
ขอบคุณครับคุณโนช
🙏 ขอบคุณครับอาจารย์ 🙏
ยินดีครับ
ผมจะเปรียบเทียบการสร้างงานศิลปะ.....รูปประติมากรรมเสาช้างสี่เศียร หินอ่อนที่ตั้งริมถนนราชดำเนินเกาะกลางก่อนขึ้นสะพานพระปิ่นเกล้าฯ ถูกแกะโดยช่างจบป.6 ไม่มีความรู้ทางศิลปะใดๆ เดินทางจากอุบลตอนอายุ12-14ปี จะต่อรถไฟไปชุมพรเพื่อไปรับจ้างเก็บลูกกาแฟ แต่ถูกมิฐฉาชีพหลอกเอาเงินไป..ว่าจะไปซื้อตั๋วให้ ตุปัดตุเป๋ใน กทม จนได้มาอยู่กับโรงงานหินอ่อน จนเรียนรู้งานแกะหินอ่อนโดยใช้เครื่องมือทั้งสิ่วและเครื่องเจียไฟฟ้า......คือโรงงานหินอ่อนรับงานกรมศีลป์ โดยกรมศิลป์ออกแบบคุมงานชี้แนะ แต่ช่างแกะคือคนจบ ป.6 .....ก็ให้คิดถึง เรื่องในเขมร ที่นายช่างอยุทธยาที่ไม่เก่งแกะหินแต่คุมงาน ช่างแกะหินชาวนครวัด ผลงานจึงอาจขาดๆเกิน หรือผสมผสานเป็นเอกลักษณ์......เรื่องช่างป.6 ถือว่าเล่าเป็นอรรถรส
คนแกะ ก็เก่งเรื่องแกะ
ส่วนการสร้างอาคาร โดยรวมทั้งหลัง จะมีหัวหน้าช่าง (วิศวะ) ออกแบบ ให้ทำตามแบบ ตามยุค ตามสมัย
ครับ
ขอบคุณที่จัดทำคลิปนี้นะคร้าบ
ขอบคุณที่ติดตามครับคุณ Eimmy
ติดตาม
ขอบคุณครับคุณใหม่
ขอบคุณมากครับอาจารย์ ติดตามตลอดครับ
ขอบคุณที่ติดตามครับ
น่าสนใจมากครับ ขอบคุณครับ
ขอบคุณครับคุณทนงศักดิ์
ขอบคุณครับอาจารย์
ขอบคุณที่ติดตามครับคุณเกษม
❤ขอบคุณมากเลยค่ะ
ยินดีครับคุณต้น
อาจารย์ครับ ถ้าเป็นไปได้ ผมอยากให้อาจารย์ช่วยทำคลิปเกี่ยวกับตำนานพระเจ้าแต่งหวานว่ามีตัวตนจริงหรือไม่ เพราะในพม่าก็มีตำนานแบบเดียวกัน แล้วจริงหรือเปล่าที่ว่าตำนานพระเจ้าแต่งหวานในกัมพูชาถูกเขียนโดยขุนนางในสมัยรัตนโกสินทร์ใช้ เป็นนิทานการเมือง
ตำนานพระเจ้าอู่ทอง ในมอญก็มีครับ
ผมก็คิดว่า ถูกแต่งเติมขึ้น แต่น่าจะมาจากการซุบซิบนินทาของชาวบ้าน ซึ่งไม่ทราบว่ากษัตริย์องค์นี้ขึ้นครองราชย์ได้อย่างไร
มีชื่อภาษาเขมรนะ ประวัติทางเขมรบอกไว้ ได้ถือหอกจากพระราชทานของชัยวรมันที่ 9 จึงถือว่าเป็นผู้แทนพระองค์ไปแบบเนียบไป จนได้ขึ้นเป็นราชา ไม่มีใครค้านหรือสงสัยคนถือหอกนี้คือผู้สังหารในเวลานั้น.
สวัสดีครับอาจารย์❤🙏
สวัสดีครับคุณ TAK
มองละเอียดมากครับ
ขอบคุณครับคุณวรภัทร
ขอขอบคุณอาจารย์.. และผู้ร่วมงานทุกๆท่าน
ขอบคุณที่ติดตามครับคุณที
สมัยก่อนยุคล่าอาณานิคม เขมรมีแค่เมืองละแวก และเมืองพนมเปญเท่านั้น พอถึงยุคล่าอาณานิคม ฝรั่งเศสแบ่งอาณาเขตสยาม ไปทำเป็นประเทศกัมพูชา เมืองต่างๆสยามแลกกับจังหวัดตราดและจันทบุรี ดั่งนั้นศิลปะขอมต่างๆที่สร้างอยู่ในเขมรเป็นของไทย
ไม่ขนาดนั้นหรอกครับ ถือเป็นมรดกร่วม
🙏 ขอบคุณครับอาจารย์ 😍
ครับ
@@taspien คลิปนี้ได้เห็นกระแสวัฒนธรรมที่ย้อนกลับไปสู่เมืองพระนครแบบเป็นรูปธรรมเลยครับ อาจารย์
ใช่ครับคุณ Pisut
เป็นอีกแห่งที่หลักฐานค่อนข้างนิ่ง(แน่นอน)
@@taspien เห็นด้วยอย่างยิ่งครับอาจารย์
กราบขอบพระคุณคะ เป็นคลิปที่มีคุณค่าคะ
ขอบคุณที่ติดตามครับ
Beautiful Cambodian temple.
ครับ
ขอบคุณอาจารย์มากค่ะ ได้ความรู้ทุกครั้งที่เข้ามาดู
ขอบคุณที่ติดตามครับ
คิดถึงราชสาสน์จากพระนารายณ์ ที่ส่งไปให้พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ค่ะ ที่บอกว่าต้นตระกูลเป็นใคร มาจากไหน มีใครที่ไปอยู่เมืองพระนคร ถ้ามีโอกาส อยากได้อ่านต้นฉบับค่ะ
ไว้จะลองทำเรื่องนี้ครับ
ขะแมร์จงเจริญ
ครับ
🥰🥰🥰
ขอบคุณครับ
มีความรู้ดูแล้วมีสติ ปัญญา กว่ามโนมากเลยครับอาจารย์ ขอบพระคุณครับ
ขอบคุณที่ติดตามครับ
ชอบคลิปอาจารย์มากค่ะ แล้วยังติดตามคลิปทุกช่องเกี่ยวกับ ปวศ.เพราะอยากรู้ที่มาที่ไปของเราเอง อดไม่ได้ที่จะดูคลิปเคลมกันไปเคลมกันมา แล้วก็ปวดหัวแต่ก็ต้องติดตามต่อไปค่ะ
ขอบคุณครับ
คลิปเคลมกัน ช่วยกระตุ้นความอยากรู้อยากเห็น
คลิป ปวศ. ช่วยให้เราได้ทราบข้อเท็จจริง
ชนชาติไท ยิ่งใหญ่คนเยอะ อาศัยอยู่หลายประเทศแต่ก็มีลายไทยที่คล้ายคลึงกัน เขมรคนน้อย เป็นไปได้ยากที่เขมรจะสร้างงานศิลป์ใว้มากมาย หากแต่เป็นคนไทยที่รังสรรค์งานฝีมือใว้ เขมกรปัจจุบันไม่มีภาษาเขียนมาก่อนจึงมาขอภาษาเขียนจากกษัตริย์ไทย แต่ดันได้ภาษาโบราณของภูมิภาคนี้ไปใช้ จึงเป็นเหตุให้เขมรปากดีได้ถึงทุกวันนี้ เขมรมีประชากรแค่นิดเดียวย้ำว่านิดเดียว
ครับ
ขอมก็เรานี่แหละ แต่เป็นเราที่อพยพมาหลังสยามพวกแรก
ที่เรียกว่าขอมเพราะสมัยก่อนชอบอยู่ที่สูงเช่นเขา
ขอมมาจากคำว่าเขาล้อมรอบ หรือดินแดนที่ราบสูง หรือขนอมอำเภอทางภาคใต้ที่เป็นขอมทางใต้มารุ่นหลังกว่าอีก
ต่อมาขอมหายไปเพราะกระจายลงสู่ที่ราบลุ่ม
บรรพชนเราเป็นพี่น้องร่วมสายเลือดที่แย่งบัลลังก์กัน ถ้ามีราชวงศ์หลัก ก็จะมีราชวงศ์รอง แข็งข้อเมื่อไหร่ก็ชกกัน
ครับ?
ขอบคุณครับ อาจารย์...ครูช่างไทย นักวิชาการไทย ก็ไปร่วมบูรณะ...แต่ทำไม ฮุนเซน มันไม่พูดถึงเลย
ครับ
อ.ครับอยุธยาไม่เคยสร้างปราสาทอะไรในอยุธยสักหลัง ก็บนเกาะนั่นแหละครับ ใครอยากพิสูจน์บ้างครับ ไสยศาสตร์จริงๆ
มีวัดมหาธาตุ อยุธยา ใกล้เคียงอยู่ ซึ่งทีแรก ก็ใช้ศิลาแลงสร้าง แต่ต่อมาแปลงเป็นอิฐครับ
ขออนุญาตครับอาจารย์ บางทีทับหลัง อาจเป็นการรียูสจากปราสาทอื่นที่รื้อวัสดุมาสร้าง เป็นไปได้มั้ยครับ
เป็นไปได้ครับและในทางปฏิบัติ ก็มี 2 แบบ 1. รียูส 2. ทำย้อนยุค
พี่ๆ พี่เป็นนักโบราณคดีจริงปะเนี่ย กรุงศรีอยุธยา ถูกสร้างและสถาปณา ช่วง ค.ศ 1500ถึง1600 1300บังไม่มีกรุงศรี
พ.ศ.1893 หรือ ค.ศ.1350 ครับ
เรียนหนังสือ และ อ่านหนังสือให้เกินปีละ 8 บรรทัดนะจ๊ะ คุณเก่งมาจากไหนอะ...
🙏สวัสดีค่ะอาจารย์ 👍ขอบพระคุณอาจารย์ อาจารย์พิพัฒน์ และ อาจารย์เอ ตลอดจนทุกท่านที่ได้ให้ความรู้ และ ความสุขทางตา ทางใจ เหมือนทุกครั้งที่ได้ดูช่องนี้ค่ะ 😍🥰🌹🌹🌹💖💖💖
คุณแม่น้อย สบายดีนะครับ
ภาพวัดพระแก้ว ในคืนธรรม สวยสงบดีครับ
@@taspien สาธุ 🙏🙏🙏
อาจารย์สมเด็จพระยาดำรง ท่านเคยเขียนไว้ว่า คนในราชสำนักรัตนโกสินทร์เรียนภาษาขอม (ภาษามคธ) แสดงว่า ภาษามคธ คือภาษาขอม
อืมม ไม่แน่ใจ แต่ปกติ ภาษามคธจะหมายถึงภาษาบาลี ซึ่งนักวิชาการในบ้านเราจะเชื่อว่า พระพุทธองค์ทรงใช้ภาษานี้ในสมัยพุทธกาลครับ
@@taspien แต่อาจารย์ที่สอนภาษาไทย ท่านเคยบอกว่า ภาษามคธ ก็คือมคธ ภาษาบาลี มาทีหลัง ภาษาบาลี เป็นภาษาที่ชาวบ้านพูดทั่วไปค่ะ แต่คล้ายกัน มีภาษาปรากิต อีกอัน ตอนเรียนภาษาไทย นี่ ปวดหัวดี แต่อาจารย์ท่านสอนหัวใจภาษา พอเรียนตรงนี้ จะเข้าใจอักษษรเป็น ตาย การผันวรรณยุกต์ ได้ง่ายเลยค่ะ
อืมมม มีอีกช่องที่แนะนำครับ ช่อง
Bhai nai thai อาจารย์คนอินเดียสอนภาษา สันสกฤต อาจารย์วิเคราะห์ว่า จริงๆพระพุทธเจ้าไม่ได้พูดในภาษาบาลีครับ แต่พูดในภาษาที่คล้ายๆบาลี
What's the name of the temple??
Western Top Temple krab
🙏🙏 อยากให้อาจารย์ให้ความรู้เกี่ยวกับพุทธศิลป์หรือที่เกี่ยวกับพุทธศาสนา หลังปรินิพพานเข้าสู่เมือ่งไทย เช่น หลังคันธารราฐ ยุคปาละ ฯลฯ แบบเป็นความรู้ ไม่ต้องมีหลักฐานอ้างอิงชัดเจนก็ได้ ยุคพระโสณะพระอุตตระ (เขียนถูกป่าว? 😆😆) ปูพื้นสำหรับท่านที่สนใจประวัติศาสตร์โดยทั่วไปด้วย
จะหาโอกาสสรุปดูครับ
@@taspien 🙏🙏
เท่าที่อ่าน journal งานศึกษาของทั้งไทยแล้วก็เทศมา บ่งชี้ว่ากลุ่ม Tai ethnic group อยู่อาศัยกับชาวมอญมานานตั้งแต่สมัยทวารวดี และ อ.พิพัฒน์ยังชี้แจ้งเพิ่มว่ามีกลุ่มคนสยามอาศัยในละโว้เยอะกว่าพวกอื่นๆ ผมเลยมีข้อสงสัยว่า เป็นได้ไหมครับอาจารย์ว่า จริงๆแล้วคนไทยได้อิทธิพลทางภาษาของกลุ่ม austro-asiantic มาจากทางชาวมอญมากกว่าทางเขมรหรือไหมครับ อาจารย์มีความคิดเห็นอย่างไรครับ 🤔🤔🤔
ไม่แน่ใจว่าใครมากกว่า
โดยส่วนตัวรู้สึกว่าพอๆ กันครับ
อาณาจักสุโขทัย ยิ่งใหญ่มากกว่าที่นักประว้ติศาสตร์คิด ขอมคือสุโขทัยสรา้งนครวัด นครธรรม
ขอบคุณครับคุณชวัช
1. สุโขทัย มีอารยธรรมที่มีลักษณะเฉพาะตัว ซึ่งมีเสน่ห์มาก
2. หากมองตามพื้นที่ ขอมแบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ ขอมเสียมเรียบ ขอมอีสานใต้ ขอมภาคกลาง
แบบนี้อาจอธิบายเรื่องการแพร่ขยายของอิทธิพลทางวัฒธรรมได้ว่า ทวาราวดีได้รับจากเขมรโบราณ แล้วพัฒนารูปแบบของตัวเองต่อเนื่องจากสุโขทัยมาถึงอยุทธยา แล้วก็ถ่ายทอดกลับไปที่เขมร จนถึงรัตนโกสินทร์
ถ้าหมายถึงทวารวดีตอนปลาย ก็มีเรื่องภาษากับอักษรครับ ประมาณ พศว.15 เป็นต้นมา ที่บ้านเรารับอิทธิพลจากกัมพูชาโบราณ
เขมรโบราณยังไม่น่าจะมีครับ เห็นหลายๆคนเรียกกันอยู่บ่อย
เขมรโบรานอยุ่ตรงไหนคับ ถ้าฝนั่งเศษไม่มาแยกเขมรออกนะ ปท.เขมรนี่คือไม่มีเลย
ทวารวดี เป็นคนละอย่างกับ เจนละ แตกต่างกันมาก
เขมรโบราณ ไม่มีอยู่จริง ฝรั่งเศสเพิ่งตั้งชื่อให้ทีหลัง
สรุปนครวัดไทยโบราณก็เป็นผู้สร้าง
เป็นอารยธรรมร่วมของผู้คนในกัมพูชาและอีสานใต้ครับ
อยากทราบรายชื่อกษัตริย์ที่ปกครอง เมืองพระนครหลังจาก กษัตริย์ชัยวรมันที่ 7 มีหลักฐานไหมคับ
สวัสดีครับ
เท่าที่ผมทราบมี 5 องค์ คือ อินทรวรมัน ชัยวรมันที่ 8 ศรีนทรวรมัน ศรีนทรชัยวรมัน ชัยวรมปรมเศวร
ใกล้เคียงกับ 5 รุ่นของสุโขทัย คือ รุ่นศรีนาวนำถม รุ่นศรีอินทราทิตย์ รุ่นพ่อขุนราม รุ่นพญาเลอไท รุ่นพญาลิไท
@@taspien ขอบคุณมากคับ อาจารย์
เป็นไปได้มั้ยครับภาษาขอมเป็นภาษาที่สาปสูญแต่หลงเหลืออยู่ในภาษาไทยและเขมรเพราะมีจุดเริ่มต้นเดียวกัน คือขอมละโว้และขอมพระนคร โดยเป็นคำที่ซ้ำเพราะลักษณะการออกเสียงไม่เป็นทั้งไทยและเขมร คำซ้ำบางคำก็ออกไทยมาก คำซ้ำบางคำก็ออกไปทางเขมร แล้วคำซ้ำพวกนี้อยู่ในภาษาอื่นอีกหรือไม่อย่างเช่นภาษามอญปัจจุบัน
สวัสดีครับคุณ see jd
ไม่ถึงขนาดนั้นครับ แต่เรียกว่า "กลายไป"
1. ทางหนึ่ง เป็นภาษาเขมร(ปัจจุบัน)
2. อีกทางหนึ่ง เป็นส่วนหนึงของภาษาไทย
อาจารย์ครับ ผมอยากทราบมุมมองวัดนี้ ของไกด์กัมพูชา ที่ไปด้วยมากๆครับ เขาได้อธิบายบ้างไหมครับ หรือในมุมมองนักวิชาการกัมพูชาก็ได้ เขาคิดเห็นอย่างไร
ส่วนมาก เห็นกันว่าเป็นงานหลังชัยวรมันที่ 7 แต่ไม่กล้าปักหมุดที่แน่นอนครับ
@@taspien ขอบคุณมากครับ
วัดประจำราชวงศ์ที่สืบเชื้อสายแบบพระเจ้าจักรพรรดิราช คือ สืบสายโลหิต
แบบคู่ราชวงศ์ถือศีลอุโบสถ
แบบราชวงศ์อีสานโบราณ เชื้อสายราชวงศ์ ฮั่นหวู่ตี้ ญี่ปุ่น แกว หรือ จามปาวิชัย ... สายนครพนม เมืองไชยบุรี ระแงง เชลียง เฉวี่ยญ เหงี่ยญ อุรังคธาตุนิทาน พระอังคารธาตุ
(ขรุ) สายเจ้าเมืองราช
โมรกษัตริย์
ขอบคุณครับ
แล้วในกรุพบอะไรบ้างคะอาจารย์😊
อ.พิพัฒน์ เล่าว่า พบเศษใบไม้เงินต้นไม้ทองครับ
@@taspien ขอบคุณค่ะ🙏❤️
สุดท้าย..คือบรรพบุรุษสยามเป็นผู้สร้างตั้งแต่ชัยวรมัน(คนพิมาย)
ครับ
ถ้าแบบนี้ พระรามาธิบดีที่1 ก็น่าจะเป็น ราชวงศ์ ละโว้ (อย่างชัดเจนขึ้น)
สวัสดีครับ
โดยส่วนตัว ผมก็รู้สึกอย่างนั้น เพราะ...
1. ส่งพระราเมศวรไปครองละโว้
2. สร้างวัดพุทไธศวรรย์ ซึ่งมีรูปแบบปรางค์คล้ายปรางค์วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ลพบุรี
@@taspien ครับ อจ.
การค้นคว้าเพื่อหาความเป็นจริงนั้นสุดประเสริฐเป็นถ้าเราค้นหาด้วยสุจจริตแห่งธรรมัปัญญาเพื่อรู้แจ้งในสิ่งนั้นด้วยสัจจะธรมด้วยความเป็นจริงด้วยความบริสุทธิ์ก็จะเกิดประโยชน์เกิดความสุขแห่งการศึกกับเราและชนรุ่นหลังอย่างน่าภูมิใจ
ขอบคุณมากครับ
ลวดลายปรางค์คล้ายๆกับปรางค์วัดส้ม ที่อยุธยา
อืมมม ครับ
Khmer’s ancient sandstone temples sculptures and arts works are different from ancient Siam’s temples. Khmers lost massive territories to Siams so that why many ancient Khmers temples in Thailand today. For what I understood Khmer’s king stopped building sandstone temples after King Javarvaman 7. Khmers and Thais researchers should do research together with Unesco organizations to clarify the truth so both Khmers and Thais people stop debating, hating, fighting with each other. ❤❤❤❤
ครับ
ขอมไม่ใช่เขมรโบราณ
@@wariwanda1 พูดแบบนี้ถ้านำเรื่องขึ้นศาลโลกเราก็ถูกตัดสินให้แพ้อีก เขายอมรับกันทั้งโลกว่าแถบนี้เคยเป็นของเขมรโบราณ
เหมนรับบ่ได้😂😂😂
ครับ
กษัตริย์อยุธยาที่เป็นไทยหรือเปล่าครับ ?
ผมสงสัยว่าจุดแรกเริ่มของอยุธยากษัตริย์เป็นคนชาติใด ?
จุดแรกเริ่มฯ ไม่แน่ใจครับ เดาว่าเป็นคนเชื้อผสม ละโว้ + คนไท
เขมร ไม่ถูกใจสิ่งนี้ 😅
😂
🙏ขอบพระคุณอาจารย์ทุกท่านค่ะ👍ได้รับความรู้ และ ความสุขทางตา ทางใจ ได้ย้อนอดีตไปด้วย😍ขอให้ทุกท่านมีความสุขเช่นเดียวกับที่ได้มอบให้ค่ะ🙏🙏🌹🌹😘😘💖💖💖
ขอบคุณครับแม่น้อย
ครับ
แล้วจะโดนทุบมั้ย
ขอบคุณสำหรับจิ๊กซอประวัติศาสตร์ชิ้นนี้มากครับอาจารย์
ขอบคุณที่ติดตามครับคุณแมน
เขมรร้องกรี๊ดๆๆๆๆไม่จริงๆๆๆๆ😂😂😂
ไม่ขนาดนั้นหรอกครับ
ปราสาทหลังเดียว ยังเหลืออีกหลายหลัง
ขอมก็คือ คนเสียม หรือคนไทยโบราณ
ไม่ผูกขาดขนาดนั้นครับ
ขอม ครอบคลุมผู้คนหลายกลุ่ม ทั้งกัมพูชา อีสานใต้ และภาคกลาง
เขาจะรู้มั้ยยยยอ่าาา
คงทราบคร่าวๆว่าเป็นงานยุคหลังชัยวรมันที่ 7 ครับ
สิ่งปลูกสร้างทุกอย่างทำไมถึงว่าเขมรและก็ขอมแปลว่าไทยไม่เคยทำอะไรเลย???.
โดยส่วนตัว ถ้าเป็นอารยธรรมในช่วง หลัง พ.ศ.1900 ผมมักใช้คำว่าเขมร แต่ถ้าเป็นช่วงก่อนหน้านี้ เช่น พ.ศ.1400-1850 ผมมักใช้คำว่าขอม อารยธรรมขอมครับ
ของใทยโบรานทั้งนั้นถ้าฝรั่งเศสไม่เเยกไปใทยยิ่งใหญ่บุรพา
ครับ
อยากทราบว่า ที่จีนชื่อ โจต้ากวาน บันทึกใว้ ว่าทาส กับชนชั้นปกครอง กษัตริย์ พูดกันคนละภาษากันนี่ อย่างไร ใช่ กษัตริย์พูดบาลีสัน- ทาสพูดอะไร
ไม่แน่ใจครับ เบื้องต้น ผมเดาว่าเป็นเรื่องราชาศัพท์และภาษาที่ใช้ในพระราชพิธี
กษัตริย์เป็นอารยัน ก็คงใช้ภาษาเดียวกับพระพุทธเจ้า
ส่วนชาวบ้านมาจากหลายเผ่าหลายเชือชาติก็คงมีทั้งภาษาชาติดั้งเดิมและท้องถิ่นปะปนกัน แต่กว่าจะตกผลิกก้ผ่านสงครามหลายเชื้อชาติเช่นเติร์กโยนกเปอร์เซียโรมันโปรตุเกสฮอลันดาแม้กระทั่งอังกฤษและการสิ้นชาติการอพยพหลายทวีปกว่าจะมาเป็นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สุดท้ายก็คงมีภาษากลางและภาษาท้องถิ่น
ศรีลังกาบันทึกว่าสยามปกครองแบบจักรวรรดิทีมีเมืองรองเมืองประเทศราชกระจายอยู่ห่างกันหลายจุด
ยกตัวอย่างปัจจุบันแต่ละภาคยังมีภาษาท้องถิ่นที่พูดไม่เหมือนกัน
อยุธยานะ ไม่ใช่ประเทศไทย ศึกษาอาณาจักรโบราณ จะได้ไม่ดราม่าถึงรัฐชาติแบบปัจจุบัน
ครับ
ราชวงศ์ละโว้คือราชวงศ์อู่ทองใช่ไหมครับอาจารย์
ใช่ครับ แต่ผมจะเรียกว่ารามาธิบดีที่ 1 ขอไม่เรียกพระเจ้าอู่ทอง เพราะพระเจ้าอู่ทองเป็นชื่อในตำนาน มี 5-6 เวอร์ชั่น แต่ไม่มีเวอร์ขั่นไหนเลยที่เล่าว่ามาจากลพบุรี
@@taspien ขอบคุณครับ
ปีที่แล้วไม่ได้พูดแบบนี้นะหรือว่าลืมไปแล้ว
แยกเป็นเรื่องๆ ครับ
1. คลิปนั้น ประเด็นคือ อารยธรรมขอมยิ่งใหญ่ (พ.ศ.1400-1800) แต่สิ้นสุดลงไปแล้ว จึงไม่เกี่ยวข้องอะไรกับมรดกวัฒนธรรมของไทยที่ฝรั่งกำลังสนใจอยู่ (เช่น มวยไทย โขน สไบ ฯลฯ) มรดกที่มีชื่อเสียงเหล่านี้ เกิดขึ้นในสมัยสุโขทัย อยุธยา รัตนโกสินทร์
2. คลิปนี้ ประเด็นคือ ปราสาทโต๊ปตะวันตกสร้างในช่วง พ.ศ.1900 และอาจสร้างขึ้นโดยกษัตริย์อยุธยา
โปรดระวังคณะทัวร์จากข้างบ้านจะมาลง😂
555
อยากไปทัวร์แบบนี้บ้างต้องทำยังครับอาจารย์
พิมพ์ในเพสบุคก็ได้ครับ
1. ฉัตตริน เพียรธรรม หรือ NCTOUR
2. วรณัย พงศาชลากร
3. ไกด์โอพาเที่ยว
เขมรเลย ลืมกำพืชตัวเองเพราะ เป็นเมืองขึ้นจนชิน อ้างทุกอย่าง
.
เขมรกับละโว้เป็นเผ่าพันธุ์เดียวกันหรือครับ
ไม่หรอกครับ เขมรอยู่ลุ่มน้ำโขง ละโว้อยู่ลุ่มน้ำเจ้าพระยา ห่างกันพอควร
แต่อารยธรรมขอม ช่วยให้ 2 กลุ่มนี้ไปมาหาสู่กัน เรื่องนี้เป็นไปได้
ขอม จึงอาจเป็นต้นสายของทั้งเขมรและละโว้
กราบสวัสดีครับอาจารย์ หลังสมัยทวารวดีที่มีชาวมอญอยู่มาก่อน แล้วถูกทอดทิ้งกว่า๒๐๐ปีแล้วถูกสั่งให้ฟื้นฟูโดยพระเจ้าสุริยวรมันที่๑ จริงหรือไม่ว่าชาวละโว้พูดภาษาเขมรเป็นภาษาหลัก มีกษัตริย์พูดเขมรด้วย จึงทำศิลาจารึกเป็นอักษรเขมร อีกอย่างมีคนบอกว่าตระกูลวรมันเป็นชาวทมิฬ แต่หน้าพระพักตร์พระเจ้าชัยวรมันที่๗ไม่มีตรงไหนเหมือนคนอินเดียเลย เหมือนคนอุษาคเนย์มากกว่า แล้วที่ว่าอโยธยาเพิ่งเลิกใช้ภาษาเขมรตั้งแต่สมัยเจ้านครอินทร์มา จริงหรือเปล่าครับ ขอให้อาจารย์มีสุขภาพแข็งแรงครับ
คิดเล่นๆครับว่า กษัตริย์อยุธยา มาเทคโอเวอร์ปราสาทเก่าที่กำลังสร้างแต่ยังไม่เสร็จให้มีอิทธิพลศิลปเถรวาท-อยุธยา เพราะข้อเท็จริงว่าเป็นศิลปะแบบผสมผสานเนี่ยแหละครับ เพราะเป็นปราสาทหิน ช่างก็เหมือนจะต้องใช้ช่างก่อสร้างท้องถิ่น แต่ช่างแกะสลัก อาจจะควบคุมโดยนายงานอยุธยาให้ทำตามแนวที่สั่ง
ถ้าเริ่มสร้างตั้งแต่ต้น โดยคำสั่งผู้ปกครองชาวอยุธยา ทำไมไม่ทำปราสาทอิฐ ที่ชำนาญ ทำไมต้องเสียแรงเสียเวลาทำปราสาทหิน หรือเพื่อแสดง power เหนือชนพื้นเมือง ว่ามีอำนาจเหนือ จะสั่งให้ทำลำบากลำบนยังไงก็ได้?
แปลกใจว่าปราสาทมีฐานกลวง แต่ทำไมก่อหินตั้งเป็นปราสาทข้างบนได้?
สวัสดีครับ
1. สำหรับช่างที่นั่น สร้างด้วยหินจะง่ายกว่า เพราะมีแหล่งหิน มีช่าง มีระบบงานพร้อมอยู่ หากสร้างด้วยอิฐ ต้องหาแหล่งดิน ช่างทำอิฐ และฝึกทักษะกันใหม่ครับ
2. เรื่องห้องกรุใต้ห้องครรภคฤหในปราสาทประธานนั้น ผมไม่แน่ใจ แต่โดยทั่วไป จะมีหินขนาดใหญ่ ทำหน้าที่ปิดห้องกรุ และเป็นคานรับน้ำหนักอยู่ด้านบนครับ นักโบราณคดีต้องเปิดหินก้อนใหญ่นี้ออก จึงจะถึงห้องกรุ
@@taspien 🙏🙏ครับ งั้นคิดต่อว่า ในเวลานั้น คนสืบทอดงานช่างทำปราสาทหิน ในเขมรก็คงยังไม่สูญหายไปไหน ยังเหลืออยู่พอสมควร
อย่าเพ้อไป ไทยไม่มีการสร้างปราสาท สร้างแต่วัด
สวัสดีครับ
1. วัดสมัยอยุธยาตอนต้นนิยมสร้างปรางค์หรือเจดีย์ทรงปราสาทเป็นศูนย์กลาง เป็นรูปแบบที่น่าสนใจ
2. ทั้งนี้ หากเมืองพระนครฯไม่เสื่อมลงเชื่อว่า น่าจะวัดลักษณะนี้อยู่พอสมควร
เขมร รับไม่ได้
ครับ
อยู่ในยุคขุนหลวงพระงั่วยกทัพไปช่วยพระราเมศวร ตีเมืองพระนครได้เปล่า
ถ้าอิงจากค่าอายุวิทยาศาสตร์ก็ประมาณนั้นครับ
อยากถามอาจารย์ว่า ใครเป็นคนกำหนดพระนา มกกษัตริย์ เขาเรียงลำดับจากอะไร ใช้หลักเกณฑ์อะไรในการตั้งเช่น ชัยวรมัน2 ชัย3 อินทรวรมัน1 ยโสวรมัน1 หรรษาวรมัน1 อิสานวรมัน2 แล้วไปชัยวรมัน4 คือถ้านับจากว่าเป็นพ่อ/ลูกกันสายตรงก็ไม่ใช่ ตัวอย่าง อินทรวรมัน1 กับ ยโสวรมัน1เป็นพ่อ/ลูกกัน ทำไมต่อเป็นอินทรวรมัน2 หรือ ชัยวรมัน7 กับ อินทรวรมัน2 กก็พ่อ/ลูก แต่กลับมาใช้อินทรวรมันที่2 กษัตริย์ไทยก็เช่น บรมราชาธิราชที่2 ลูกคือบรมไตรโลกนาถ แล้วลูกถึงจะเป็นบรม3 และรามาธิบดีที่2 ทำไมถึงกลับมาใช้รามาธิบดี?
ไม่ทราบเลยครับ ท่านใดทราบแชร์ด้วย
1. ใครกำหนดพระนามกษัตริย์
2. ตั้งพระนามจากปัจจัยอะไร
อยากกให้แาจารย์มาวัดโคกที่บางประหันอีกสักครั้ง มาดูเจดีย์เก่าโบราณหน้าวตรงหน้าหลวงพ่อทันใจน่ะครับ ว่าจะเก่าถึงอยุธยาที่คนเก่าคนเเก่บอกรึเปล่า
อืมม นึกไม่ออก
ขออภัยด้วยครับ
@@taspien เจดีย์ข้างศาลเเม่ตะเคียนน่ะครับ
พยายามจะโยงเรื่องสยามไทยสร้างปราสาทในเขมร เหตุไฉนทำไมไม่สร้างปราสาท ในไทยอยุธยา อาจเป็นเพราะ ขาดหิน หรือขาดช่างฝีมือ? หรือในเขตอยุธยามีแต่อิฐ จงไม่สามารถสร้างปราสาทหินได้
ก็เป็นไปได้ครับ
อนาคตฮุนเซนสั่งรื้อออกแน่นอน..เหมือนตาลีบัน
ไม่ขนาดนั้นหรอกครับ :)
สู้ๆ ครับ กำลังใจ ชอบเรื่อง เก่าๆ ครับ เอามาอีกนะครับ
ขอบคุณครับ