Батлейка: Літвіны ў Познані альбо emigrant myśli o powrocie
Ролі:
*Альдона. Дачка вялікага князя літоўскага Ґедыміна, князёўна літоўская і каралева польская;
* Вайдэлёт. Паганскі вядун, вяшчун, варажбіт, пясьняр;
*Адам Міцкевіч. Пясьняр Літвы (так Адама Міцкевіча назваў у сваім вершы Аляксандар Пушкін);
*Аляксандар Пушкін. Расейскі паэт-імпэрыяліст;
*Уладыслаў Сыракомля. Лірнік літоўскі (паводле сучасьнікаў Уладыслава Сыракомлі);
*Гэлена з Маеўскіх Кіркорава. Акторка, жонка Адама Кіркора, каханая Уладыслава Сыракомлі;
*Выкладчыца курсаў польскай мовы для чужаземцаў;
*Чужаземец. Наш з вамі зямляк, уцякач, наведнік курсаў польскай мовы для чужаземцаў;
*Прыдворныя пані Каралеўства Польскага;
*Дзеткі.
Крыніцы:
1. Adam Mickiewicz. Reduta Ordona. Choryń, 1832;
Śmierć Pułkownika. Choryń (albo Drezno), 1832;
Oda do młodości. Kowno, 1820;
Do przyjaciół Moskali / Część III, Dziady. Drezno, 1832 (пераклады Кастуся Цьвіркі, Сержа Мінскевіча);
Hej, radością oczy błysną… / Pieśń filarecka. Kowno, 1819 (пераклад Кастуся Цьвіркі, мэлёдыя А. Сакульскага, XIX ст.);
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Paryż, 1832-1834 (пераклад Пятра Бітэля);
Zdania i uwagi z dzieł Jakoba Böhme, Anioła Ślązaka (Angelus Silesius) i Saint-Martina;
Pieśń / Konrad Wallenrod. Moskwa, 1828 (пераклад Пятра Бітэля, напеў Veranika Matusevičoŭna);
2. Józef Wybicki. Mazurek Dąbrowskiego. 1797;
3. Літва жыве! Літва жыве!... Гімн, які будзіць Літвінаў, напісаны Юльюшам Славацкім з натхненьня Адольфа Янушкевіча:
Juliusz Słowacki. Pieśń Legionu Litewskiego. 1831;
Żywot Adolfa Januszkiewicza i jego listy ze stepów kirgizkich. Paryż, 1861;
4. Александр Пушкин. Сонет. 1830;
Клеветникам России. 1831;
Бородинская годовщина. 8.09.1831;
Евгений Онегин. 1823 - 25 верасьня 1830;
Он между нами жил… 10.08.1834;
5. Władysław Syrokomla. Improwizacya Syrokomli na obiedzie w Bazarze danym 1 maja 1858 r. w Poznaniu (пераклад Veranika Matusevičoŭna);
Podróż swojaka po swojszczyźnie. 1858; Wrażenia pielgrzyma po swojej ziemi;
Do swawolnych dzieci;
Stella Fornarina, Mińsk, 1859;
6. Jerzy Sobczak. W 180 rocznicę urodzin. Syrokomli podróż po Wielkopolsce. www.magwil.lt/archiwum/archiwum/2003/mww9/rgsej-16.htm
7. Сьпевы Уладыслава Сыракомлі і Гэлены Маеўскай (вершы на падставе твору Уладыслава Сыракомлі Stella Fornarina і біяграфій, напеў Veranika Matusevičoŭna);
8. Ян Чачот. Едзе ж міленькі Адам… / На прыезд Адама Міцкевіча. 1819 (мэлёдыя Аляксея Жбанава)
9. Словы Вайдэлёта (вершы і напеў Veranika Matusevičoŭna);
10. Emigrant myśli o powrocie: Adam Mickiewicz. Zdania i uwagi z dzieł Jakoba Böhme, Anioła Ślązaka (Angelus Silesius) i Saint-Martina;
11. Літва! Твая загуба ў Рыме! - цытата Яна Пятроўскага з кнігі: Ян Пятроўскі. Тарас Сайка. 1995;
12. Dlaczego Adam Mickiewicz napisał: Litwo, Ojczyzno moja?.. -тлумачэньне, дадзенае выкладчыцай курсаў польскай мовы для чужаземцаў у 2022 годзе ў Познані;
13. Patrz na dół… : To ziemia! … To samoluby! - адцінкі зь верша: Adam Mickiewicz. Oda do młodości. Kowno, 1820;
14. Pan dla Litwy, a nie dla Korony pisze… - Przyznam się, że świadomie to robię! - крытыка ад варшаўскіх рэцэнзэнтаў і адказ на яе Адама Міцкевіча. Адам Міцкевіч. Выбраныя творы. Менск, “Беларускі кнігазбор”, 2003;
15. Хаўрусьнікаў шукай на поўначы й паўдні: паводле пэўнай тэорыі, блізкія па сьведамасьці народы знаходзяцца на восі поўнач-поўдзень; на ўсходзе й захадзе жывуць народы-супернікі. Алюзія на ідэю Балта-Чарнаморскага Зьвязу.
16. Спадару ж ня стацца Гаспадарам: Спадар - усечаная форма ад Гаспадара; Вайдэлёт жа заклікае жыць паўнатою жыцьця. Літоўскіх князёў на польскім каралеўскім двары называлі Гаспадарамі (паводле кнігі: Ян Пятроўскі. Тарас Сайка. 1995);
17. Uparty jak Litwin: польская народная прымаўка;
18. Mocny naród! - ацэна, дадзеная нашаму народу пэўнай Полькай, рэгістратаркай у стаматалягічным ґабінэце ў Познані ў 2024 годзе;
19. Выявы, скарыстаныя для стварэньня лялек:
Валенты Ваньковіч. Адам Міцкевіч на скале Аю-Даг. 1828;
Мікалай Рэрых. Вайдэлёты.
Пералік музычных твораў:
1. "Saltarello" (сярэднявечны танец XIV-XV ст.)
2. Стары Ольса - Песьня а князю Вітаўце (гістарычная песьня XV-XVI ст.)
3. Стары Ольса - Клецкая бітва 1506 г. (вершаваная аповесьць 1582 г.)
4. Гіём дэ Машо - "Quant je suis mis au retour/У адваротны шлях" (XIV ст.)
5. Стары Ольса - У карчме (сярэднявечная застольная песьня)
Аўтарка ідэі і сцэнару: Veranika Matusevičoŭna
Стварэньне батлейкавай скрыні: Майстар
Майстраваньне лялек: Veranika Matusevičoŭna
Лялькі дзетак: Maryna Rudkievich
Выкананьне надпісу назвы на шчыце: Pan Śkirhajła Palanecki-Mackievič
Музычнае суправаджэньне (флейта): Ядвіга Малашчанка
Ролі граюць: Veranika Matusevičoŭna, Ядвіга Малашчанка, Дзеткі, Майстар.
Награньне фільму і мантаж: Алена Варакса
Познань 2024