Wie aan België denkt, denkt al snel aan de dikke goudgele frieten in een puntzak. Onze zuiderburen zijn ontzettend trots op dit stukje cultureel erfgoed. Net over de grens komt de geur van versgebakken friet je al snel tegemoet. Zo ook in het kleine dorpje Oud-Turnhout is een authentieke frietkraam te vinden langs de hoofdweg, waar de liefde voor de friet en het ambacht hoog in het vaandel staat: Frituur Yvonne.
Er is altijd al een strijd tussen Frankrijk en België geweest over de vraag wie de gefrituurde aardappelschijfjes heeft uitgevonden. De oorsprong van de friet is nog nooit geheel achterhaald, maar volgens het Nationaal Verbond van Frituristen ‘Navefri - Unafri’ is België het “enige land waar de friet uitgegroeid is tot een echt symbool.” Niet voor niets dat in 2014 de frietkotcultuur officieel is opgenomen in de inventaris van Cultureel Erfgoed van Vlaanderen.
De eerste frietkramen in België dateren uit de eerste helft van de 19e eeuw. Jean-Frédéric Krieger wordt gezien als een van de eerste die een frietkraam is begonnen. Volgens Het Nationaal Verbond van Frituristen is hij in 1838 begonnen op de kermis van Luik met een frietkraam. “Het is echter niet volledig duidelijk waar Jean-Frédéric zijn inspiratie voor het frietenbakken vandaan haalde. Zeker is wel dat zijn frietkraam al gauw een enorm succes werd.” Nu zo’n 180 jaar later is het bakken van friet nog steeds erg populair. België telt zo’n 5000 frituren, 85% van de Vlamingen eet één keer per maand friet en 60% zelfs iedere week.
Een van die frituren is Frituur Yvonne, een begrip in het dorpje Oud-Turnhout. In de wijde omgeving staat deze frituur bekend om haar dikke frieten. Zo’n veertig jaar geleden opende de frituur op het marktplein in Oud-Turnhout haar deuren, met Yvonne Alen als eigenaresse. Haar dochter Martine Commisaris was toen 14 jaar oud en hielp direct al mee in de frituur. Dat is niet zo gek, want de grote droom van Martine was altijd al om “frieten te bakken op de kermis.” Moeder Yvonne is nu 75 jaar oud en met pensioen, maar staat nog iedere dag in haar keuken om haar geheime stoofvlees te maken voor de frituur. Met liefde voor het vak wordt de zaak nu gerund door Martine, die ondanks tegenslagen zich vol passie inzet voor haar frituur.